장음표시 사용
431쪽
Quapropter hin e discimus quanto honore sacer locus seni per excolendus sit, necnon quantus murus sit patris, oratio deuote in templo fusa, & iustus sacrificus talia pro populo agens. Atque ex hoc satis apparet cur non debeamus inuidere vel temere derosare bonis, quorum fides nos seruauiustitia ab excidio defendit. Postea Propheta rationi meriti cri Ris T I adiungit rationem sacrificij,dicens, Memor sit omnis sacrificii tui, &c
Memor sit omnis sacrifici, tui, bolocaustuminum pingue fat.
Nunc vocat David CH Rrs TY M, ut redimat mundum
per passionem suam, quia C HRis T v sipse est Rex &Sacerdos,& hostia, qui semetipsum obtulit in passione: qui testante Paulo ad Hebr. non habet quotidie necessitatem quemadmodum sacerdotes , prius pro suis delictis hostias offerre, deinde pro populo. Hoc enim fecit semel seipsum
offerendo, usque adeo efficax est illius mortis sacrificium. Vnde habentes Pontificem magnum qui penetrauit caelos, et E s v M Filium Dei, tentatum per omnia pro similitudine absque peccato, adeamus cum fiducia ad thronum gratiar eius, ut misericordiam consequamur, de gratiam inuenia mus in auxilio opportuno, quando scilicet adhuc certamen manet, & palma pendet. ad Hebraeos cap. q. Deinde praeuidet Propheta veturum sacrificium Altaris, cui nunc ita bene precatur, HOLOCA Vs TVM tuum pingue fiat. ΗΟ- Iocaustum Graeca dictio est ex nominis etymologia sic diactum, quod totum comburatur. Sacrificiorum enim alia in totum, alia autem in parte coburebatur,veluti omentu, renes, adeps, Sc alia huiusin odi, ut habetur in Leuitico. Christus autem totus in cruce oblatus, & dolore combustus,veru holocaustum fuit: sed pinguescit, dum in istius rei memoriam, quotidie huiusmodi sacrificium per Missam a catholicis frequetatur . atq; sic Ecclesia in loco pascui collocatur. Sacrificium quide tantopere nobis necessarium, tantis scripturae testimoniis roboratum: nam si omnis pontifex ex
hominib' assumptus pro hominibus costituitur in his quarsunt ad Deia, ut offerat dona & sacrificia pro peccatis, quod
432쪽
tandem proprium & peculiare nouae legi sacrificium a sacerdote offerendum esse queat, nisi superbenedictum istud corporis & sanguinis CHRisTI Sacramctum, quod esu paschalis agni, manna, caeterisque propemodum omni laus Mosaicae legis ceremoniis, figuratum est 3 Erubescant ergo qui sacro lanctum Missae sacrificium abrogari volunt: neque enim lex esse potest quae sacerdotio careat: quod si sacerdotium habet, habet & sacrificium. Porro etsi cNRI- Hebris τ v s assiduus pro nobis Pontifex, non per sanguinem
hircorum aut vitulorum, sed per proprium sanguinem, introiuit semel in Sancta, aeterna redemptione inueta, negari tamen non potest Sacerdos in aeternum secundum ordinem
Melchisedech: ac proinde huius exemplo sacrificium aliquod obtulisse, quod exteriore panis & vini forma veteri illi Melchisiedech oblationi responderet, erat enim Sacer- Gen. I Udos Dei Altissimi: quod utique fecit in suprema coena illa Nam accepto pane, gratias egit,& fregit,dedito; discipulis Mati. α suis, dicens, Hoc est corpus meum quod pro vo nis datur: δc ab Euangelicis sacerdotibus iugi semper obseruantia praecepit iterari: Hoc facite inquit) in meam commemoratio- Luc.
nem. Hoc enim est holocaustum, haec victima pro peccato, haec hostia pacifica, hoc iuge sacrificium, h. Ec munda, iuxta Nissae nominis Haebraici rationem, oblatio, quam in omni loco Malachias praedixit osterendam, quum repudiatis le- Malach. Κgis antiquae ceremoniis, ab ortu solis, usque ad occasum, magnum esset nome Domini in Gentibus. Et proinde niae regius Vates ad similitudinem corporalium oblationum quae fiebant in veteri lege, & holocaustorum quae of rebantur Deo, describit holocaustum Corporis cMRI-s T 1 in cruce, & illius oblationis in Missa: ut quemadmodum in holocausto materiali, missus quandoque de caelo ignis tam vehemens fuit, quod in cinerem illud redegit ita ignis Spiritus Sancti totam Christi passionem ac Mita .
se oblationem gratissimam acceptauit: & rore caelestium donorum pinguem fecit. Iterum conuertit propheta sera.
monem ad Christum, dicens, Tribuat tibi, &c.
433쪽
Tribuat tibi secundum cor tuum,' ne consilium tuum confirmet.
Sive pro humanitate Christi, siue pro corpore eius quod est Ecclesia ut exaudiatur nuc optat David. TRIBv Α τ inquit tibi Dominus non secundum cor te delere volentium, sed secundum cor tuum , quo sciuisti quid utilitatis tandem adferret, & tua passo,& illius in Eucharistia com-Ioan. I. memoratio. Sicut enim Verbum caro factum in unam personam assumpsit naturam humanam, non consumens eam
in seip , sed in unitatem persenae traxit, ut in ipso Esse diuinum perciperet sic nos couertit ad se, quando digne manducamus eius carnem, & bibimus illius sanguinem. Ioan . cap. s, Qui manducat meam carnem,& bibit meum sanguine, in me manet, de ego in illo: nam animae robur a C H R I-s T o manducato accipimus per quod iam non vivimus secundu carnem, sed uiuit in nobis Christus. Hare caro Christi est tanquam carbo ignitus, cuius est inflammare, & calefacere: quisnam enim ad amorem protinus non excitatur, dum tanquam edulium suum, c H R I s T V M, qui ex inensabili charitate se pro nobis in ara crucis obtulit, Ic in cibula nobis tribuit, cum deuotione sumit Itaque quemadmodum ad praesentiam carbonis igniti pellitur frigus, & corpus calet: ita ad hane cHRisTI praesentia fugatur quicquid gelidum aut tepidum est in anima, &ipsa igne diuini
amoris ardet. Ad hoc autem, sub specie panis & vini Dominus hoc sacramentum instituit, ut unionem hominum cum Deo & signiscaret,& charitate, vinculo unionis qua ipsum praestat essiceret. Quemadmodu enim ex multis granis unus panis conficitur, & ex multis racemis vinum coici. Cor. io. fluit: sic teste Apostolo unus panis,&vnum corpus, multi sumus, onmes qui de uno pane&de uno calice participa Ioan . I. mus. Atque sicut dum Verbii caro factum est, Rhabitauit in nobis, quod superius fuerat descendit in serius ita homo participans huic coenae, in Deum ascendit & seeure credimus homines nasci ex Deo: quod praemisit Ioannes dices. abidem. Qui no ex sanguinib', nec ex volutare carnis, nec eX volutate viri, sed ex Deo nati sunt. Quapropter non nisi in charitate
434쪽
ilitate Ecclesiasticae unitatis,coena haec sumenda est: quod egregie signatum est Exodi et s.& Levitici 2 . ubi dicitur, quod panes propositionis, qui in mensa singulis Sabbati,
ponebantur, calidi coram Domino proponebantur:hoc significante spiritu Sancto, quod pauis sacrameti noui, qui in mensa Altaris cunctis fidelibus sumedus proponitur, in calore charitatis debeat accipi. Deinde rursus ad Christum subnectit Propheta, OMNE consilium tuum confirmet non selum quo animam posuisti pro vita Omniu, ut mor tificatum granum copiosius resurgeret: sed & quo caecitas ex parte contigit in Israel, donec plenitudo Gentium intraret,& sic omnis Istaei saluus seret, ad Rom. cap. M. Vbi vocabulum donec duntaxat consequutive sumendum est,
meque pro Multitudine, Plenitudinem dicit. sed quia replesunt Getes Spiritu Sancto a Domino nostro. Sicut & ipse ait Paulus de credentibus, Et ipsum dedit caput super omne Ephec t. Ecclesiam, quae est corpus ipsius, plenitudo eius, qui omnia
in omnibus adimplet: tametsi intrante in fide cHars TiGentium supplemento,tunc zelo & aemulatione permoti plurimi Iudaeorum, etiam ad Euangelium accesserunt: atque interim Dominus miro modo miduit, quomodo nobis gratiam canante praepararet:& inuenit hoc Eucharistiae pacificas Sacramen is, quo ipse medicus, ipse S medicina semper haberetur:& proinde misit Verbii suu in hoc Sacramento,& sanauit omnes. Quapropter in Evangelio ad se vo- .cat Filius quo stuque in firmos, dicens, Venite ad me omnes 'qui laboratis & onerati estis, & ego reficia vos. Nil mirum igitur e M Ris T s Quonia laetabimuri salutari tuo,&e.
Laetabimur in salutari tuo: ni nomine Dei G-Jbi magnificabimur.
Vox Ecclesiae quae vel laetatur in salute quam cis Os T v s sua morte attulit vel quod ei mors non nocuit, in qua nobis eam non posse nocere facit:& de morte per mortem transiuimus ad vitam, accepto ac HRIs To facerdotio, per quod a vinculis peccari soluimur, & mortui resurreximus. Ipse enim Apostolis in ultima sua coena statim rostea moriturus potestatem ordinis super corpus sua ve-
435쪽
rum dedit. Lucae cap. , Accipite inter vos & diuidite Noe est corpus meu, quod pro vobis tradetur: hoc facite in me commemoratione reliqua vero authoritate ligandi & sol uendi insufflando die sancto suae resurrectionis, eis contulit. Ioa.cap. 2o, Accipite Spiritu Sanctu: quoru remiseritis,&c. Istis duobus integratur nostru sacerdotiu: ex iis nostrusalutare, istis quasi clauibus clausum ob peccatu regnu car-lorum, aperitur, quibus sacerdos tanquaminister, culpam et laxat, testante Gregorio, haec de Euagelicis sacerdotibus scribente: Principatu superni iudicij sortiti sunt, ut vice Dei quibusda peccata retineat, & quibusda relaxent. Deo interim per aut horitate, C Hos T oper potestate excelleciae, ob actu heroicu redemptionis, que egit in assumpta natura, delictu similiter condonante. Quo tanto beneficio venturo inquit Propheta E T nos in nomine Dei nostri magnificabimur: in cuius nomine sumus in Ecclesia cog regati, noin meritis nostris, vel nomine nostro: sed quii resurrexerita mortuis, leuabim' in nomine eius vexillu victoriae crucis Certe maior quam dici potest honos est Christiano, quit ex vocabulo celestis Regis, nome est ei impositu,&ὰ C H R I-s et o Christiani nonrinadidicimur. In hoc nomine primi credetes daemonia eiiciebat, linguis loquebantur nouis, siuper aegros manus imponebat, & bene habebat. Marci cap. Vltimo. quae gratia miraculorii, neq; adhuc nuc in Ecclesia deperiit. Verutamen si quotidie talia signa no faciamus, aut
in nomine CHRIsTI videamus, non propterea no credimus: sed haec in exordio necessaria fuerunt, ut fides miraculis nutriretur, & nome CHRIsTI antea odiosum, postea
cunctis gratum fieret. Fide autem Ecclesiae iam confirmata, non sunt necessaria. Deinde Dauid tum vertes ad ipsam Nessiam, ei ait, Impleat Dominus,&c.
Impleat Dominus omnes petitiones tuas: nunc cognoui quoniaslusifecit Dominus Christum suum.
Hactenus de passione & sacerdotio R edeptoris dixit Pr
pheta: nuc de illius resurrectione,&ascensione, ac remuneratione agit,&comprimis asserit omnes petitiones eius
implendas, no jolum quas in terra, sed& eas quas in caelo facie
436쪽
facit interpellans pro nobis, queadmodu testatur Ioannes r. Ioan . t in r. sua Canonica, talia scribes, Si quis peccauerit, aduocatu habemus apud Patrem I E s v M C H R I s T V M iustium,&ipse est propitiatio pro peccatis nostris: no pro nostiis aute tantu, ita etiam pro totius mundi. Vbi memineris illum no esse aduocatu, nisi eum vocantibus. Displiceat ergo peccata tibi, clama,& ipse audit,&liberat: Orationi instas & precibus, ob diuturna ac constante contritione atq; humilitate impetrabis.Verba vero quae sequuntur, N V N CCognoui,&c. certitudine quada Prophetiς resurrectione &ascensione ci RasTI firmat,acsidicat, Nuc in eleuatione vexilli crueis, quo princeps huius mundi eiectus est, quo mors superata, quando patres ex limbo liberati. c o G N o- v i, quonia saluu fecit De' Pater,de morte crucis, C H R I-s T v M suum, eum resuscitando, & triumphanti ascensione in caelo collocandor nec solu salute resurrectionis Metasiae vidi factanti sed etiam sciui quod exaudiet illum,&e.
Exaudiet illum de caelo sancto pis: in potentatia .
In caelo habitabat de in teplo obumbrabat Dominus, &ideo aliquado e teplo, aliqua lo vero e caelo illii aduocabat Iudaei. s A N C T v M vero Caelii appellat, cuasi sanctifica tum Deo, ac dedicatu. Itaque hic ostedit David qualiter no tu de terra, ubi petiit clarificari, sed etia de caelo, ubi interpellat ad Deum, mittens spiritu Sanctum sit per creden A .i tes exaudit' sit Filius a Patre. & in Epistola ad Hebr. cap. s. testatur Paulus eunde in passione exauditu pro sua reuerentia: quippe quia plus omnibus Deli reueritus est. Surgit latamen dubiu, quomodo exauditus in hoc quod orabat transi- Mat s. re ab eo calicem passionis ZAt dices, Nec ideo petiit ut impetraret, quia sciebat Deum istud non esse facturum: nee illud fieri volebat affectu rationis, vel voluntate diuinitatis. Veruntamen ita petiit propter nos, scilicet ut membris formam praeberet imminente turbatione clamandi ad Do ini-nuni, & subiiciendi voluntatem suam diuinae voluntati: vi si pulsante molestia tristentur, pro eiusdem amotione
orent. Sed si nequeat vitare, dicant Deo quod ipse cHR - D. iij.
437쪽
s et v s, Non mea, sed tua voluntas fiat. Neque ad insipIentiam fuit, quod CHRI s T vs clamans non auditur ad salutem corporalem:bonum quidem petiit, stilicet ut no moreretur: sed melius erat ut moreretur, quod&factum est. Itaque fatemur semper eum exauditum in eo quod assecturationis voluit, cui voluntati diuinae consormabatur, sed nonnullos affectus sensualitatis etiam passus est, quatenus veritas humanitatis in eo probaretur. Et ut ipsum quoque in Deitate sua omnipotentem esse monstraret Propheta. nunc sequitur, IN POTENTATI Bus salus dexterae
eius. Salus illa qui obuenit a gratia Dei, fundata est in abu- dantia quadam, & excessit diuinae potentiae, atque ideo nos
confidere oportet,&inimicorum apparatum non timere, quanquam immensus admodum, atque intolerandus videatur. salus igitur quam ipse condidit, potentatus noster esse dignoscitur, quando illa salus, nec morbis assicitur, nec doloribus stuciatur, sed potentes nos efficit, quuin sua perennitate custodit nos potentes sumus ex auxilio gratiae eius, quum etiam de tribulatione dat nobis auxilium, ut quando infirmamur tunc potentes simus: nam vana est salus hominum,& rerum temporalium, quae non dextera est &a terna, sed sinistra di transitoria: hac enim in superbia extolluntur homines, quicuque peccantes, teporaliter fatui facti
sint. De quibus subdit regius vates, Hi in curribus, dcc.
Hi in curribus o hi in equis, nos autem in n mine Domini Dei nostri inuocabimus.
Duo apud antiquos erant genera triumphorum, munimaius, in curribus, quod laureatum dicebatur: aliud minus, in equis, quod ovatio nuncupabatur. st hic Vates ad similitudinem istorum triumphantium de pugnantium, armatis curribus, aut equis, describit mundanos bomines pugnantes contra fidem cis RIs Ti. Depingit etiam atque despicit eos qui in vanis confidunt. Per C v vs enim voluptas naudi siue mudanorii omni u cupiditas designatur,
quia quasi rotae quς instabiles sunt semper bonis volubilibus huc illucquς trahutur,& petituris honoribus gaudent.
438쪽
catur: quib' bene cossilit Seneca,talia in tragoediis scribes, Vos quibus rector maris atque terrae Ius dedit magnum necis atque vitae, Ponite inflatos,tumidosque vultus: hQuicquid a vobis minor extimescit, lNaior hoc vobis Dominus minatur: Omne sub regno grauiore regnum est. Et nunc quoque Propheta eos flocci facit, qui caducis elati, temporali dignitate praesumunt, & suis viribus fidunt: &eosdein forsan inimicos utrobique intelligist, tametsi repetat articulum. Estque hoc etiam Hebraicae linguae idionia. Nos autem innuit illud Dei nomen quod ab inimicis ex-Probratum ac columelia affectum est, in auxilium nostrum inuocabimus : alij credant idolis atque daemoniis: nos in solo nomine Dei nostri quod est I E s v sin inuocabimus: nos cofidemus in CHRIs τ o, quia testate Petro in Acti,) Au non est in aliquo alio salus, neque aliud nomen sub caelo datum hominibus, in quo oporteat nos omnes silvos seri. O Nomen toties vocatum & tandiu des deratumi Hoc regius Vates cognoscens, alio loco postulasat, nomen no potctiae de dominationis, sed gratiae & benignitatis. Dic, inquit, aniniae meae, salus tua ego sum. Abicodantur, obsecro, haec no-rnina potestatis, & exhibeatur nonae gratis& salutis. Hinc magnus ille praedicator, qui loquebatur sapietia inter per- r. r. 2.fectos, nihil iudicabat stire nisi IESUM CHRIs TvM,& hunc cruci fixu: nomen prosecto ab omnibus inuocandii, quia omnibus salutiferum: nam omnis qui inuocauerit nomen Domini, hic siluus erit. Si contritus es,& times Deum Ioel. 2. vltionu, appella ad Deu gratiaru, dicens, Ut propter nomen suum i as us sit tibi Iesus. quoniam scribit nobis filiolis I. Ioan. . suis Ioannes, quia remittuntur nobis peccata propter no-
naen eius Si damnata morte peccati remanet morbus concupiscetit, audi quia in nomine I s s v serpentes malaru tetationu tollutur: & si morti ferii quid deletiationis bibitur,
non nocebit si seroces insultus inimicoruomni utimueris, attende quia in nomine i εs v daemonia eiiciuntur , & sere mansuestunt: ut gloriabatur Agatha: S turris sortissima
439쪽
praedicatur 2 sapiente nome Domini nos igitur sola me ria huius nominis pugnabimus, quod ad literam impletum videmus in Apostolis & Martyribus, qui solis internis armis fidei pugnauerunt. Significantius autem dicit David
I N nomine, ut intelligas cofessionem fidei, ex nominis r tione sicu intelligis internam fidem, ex recordatione. Ecce aute fructus istius pugnae: Ipsi in curribus & equis obligati sunt,& ceciderunt,&c.
si obligati sunt, ct ceciderunt,nos autemsuam reximus erecti sumus.
Clat Eostendit fructum praecedentium rerum mam humanis honoribus praesumentes, irretiti prauis dei eriis suis. in mortis fouea corruertit,& mundus quide incuruatus est, qui vitioru suorum funibus ligatur,& in superiora no valet ascendere, sed corruit. Ipsi etiam Iudaei obligati sunt, & impediti potentia Dei, atque in laetatem ruina praecipites de-t .Pet. 2. lati, irruentes in lapidem offensionis, & petram scandali,
qui sua malitia excaecati, CHRIs TVM non agnoscentes crucifixerunt: sed idcirco lapis ossensionis,& petra sca-dali, praedictus est c H R I s T v s, quia multi eorum in natiuitate eius & passione scandalum, patiuntur, sicut scri-r.Cor. r. bit Apostolus, Praedicamus C H R I s T v M crucifixum, Iudaeis scandalum, Gentibus stultitiam: ipsis autem vocatis Iudaeis atque Graecis cis RisTVM Dei virtutem, & Dei sapientiam.Vnde de hic sequitur, Nos autem qui in multo eramus timore, surreximus, animumque & fiduciam recepimus : siurreximus quidem a peccato, & teste Paulo ad Roma. 9. Qui non sectabamur iustitiam, apprehendimus eam, quia Gentes vocate crediderunt, & de lapidibus gentilitatis in sortem filiorum Abraham ceciderunt: Israel vero sectando iustitiam, in legem iustitiae non peruenit, qui vocatus credere noluit, neque iustitiam, nisi forte a tergo sectatus est, illius spiritualem sensum nunquam attingens, sed semper velatos in lege oculos habes. Hoc alto Dei co-silio non viribus nostris nos recti facti sumus, qui ante tor- . tuosi eramus in peccatis, & exaltamur ad vitam arternam.'sed attende qualiter hic certitudine Prophetiae vides tanquam
440쪽
quam completa describi, quae solum tamen adhuc tunc Proposita erant: nam prophetae futura veluti praesentia in tuentur : & quia saluo regestabilitur nostra salus quippe salus regis est salus populi) ergo, inquit David Deo Patri, o Domine saluum fac Regem, &c.
Domine, aluum fac Regem, exaudi nos iu
Futurorum de*derio Propheta pellectus, petit Regem cHR. Is Tu M laluum fieri, ut ipse qui nobis praeliandi
exemplum passione sua monstrauit, offerat etiam sacrificia nostra, sacerdos a morte excitatus, & in caelo constitutus. Quapropter nunc Deo Patri dicit David, Cito resurgat Filius tuus, & in caelum ascendat interpellans pro nobis, ne diutius nostra vacillet oratio, sed ipso aduocato, audeamus hi*xxhorare, qui nos Patri docuit supplicare: itaq; eo iam pro nobis offerente, exaudi nos per eum mediatorem & aduocatum, in die qua inuocauerimus ter credentes eum vere sur- rexisse , &inci elum ascendisse. Et huic sententiae quadratis contextus quem hoc loco ad veritatem Hebraicam le- it Hieronymus, Domine fatuum fac Regem, qui exau-iat nos in quacunque die inuocauerimus eum , quuin obproprias virtutes dignus sit a quo salutem consequamur.
Domine,in uirtute tua latabiturRex, super
salutare tuum, ultabit uehementer.
In transatione Hieronymi, ad veritatem Hebraica huic Psalmo is datur titulus: Victori Psalmus David, &canitur de CH R Is TO: nam quando manifeste constat quod de Rege tractat, quem talis adornat ut nullis nisi Messe aptari possint, superest hunc Psalmum pro Messia exponendii recipiamus. Cui enim alteri, quartus 3 sextus, istius Psalmi versiculi conueniunt Vnde etiam apud Hebraeos vetustiores interpretabatur problema, & Thargum hoc in loco dicit, Deus in sortitudine tua regnabit Rex Messias. Qua-