Servatii Gallaei Dissertationes de Sibyllis earumque oraculis, cum figuris aeneis

371쪽

idololatricos continebant, prout ex Scriptoribus Gentilibus constat equi quoties libros illos suisse inspectos notant, semper vel saltem plorumque reserunt cultus idololatricos salsis Diis suisse decretos. Imo etiam si tales praedictiones quales Crassetus vult in Paganorum exemplari repertas suisse, exstitissent, an inde sequetur a Sibyllis Paganis dictatas & pronuntiatast an non potuerunt i Judaeis aliisque, Legatis, pro Oraculis Sibyllarum divendi , illa vel talia quorum ipsi essent Auctores ' certe hoc seri potuisse cum Doctissimo D. Vossio intractatu de Sibyllis, existimanus, & quamvis Legati Oracula emptum

missi, putarint sinceras se invenisse merces, attamen falli potuerunt, imo successu temporis constitit, quam plurima Oracula sub SibylIarum nomine evulgala, non fuisse genuina. Testantur enim Historici gentiles. aliquot millia oraculorum supposititiorum fuisse combusta. Audiat Jesu ita Suetonium in Octavio, Cap. XXXI. Pontificarum Maximum, quem nunquam vivo Lepido anfσre sustinuerat , mortuo demum s cepit , quidquid fatidicorum librarum Graeci Latinique generis, nultis vel partim idoneis Auctoribus vulgo ferebatur , supra duo millia contracta undique eremavit, ae solos retinuit Sibystinos: hos quoque delectu babita: condidi que duobus forulis auratis sub Palatini Apollinis bast. Adeat etiam Crasi tus C.Tacitum lib.VI.annalium& deprehender,illo tempore obtinuisse, ut quae sub Sibyllae nomine circumferebantur, priusquam pro genuinis reciperentur, aestimarentur. Addit porro Tacitus, simul common fecit , quia musta vana sub nomine celebri vulgabantur, sanxisse Austistiam

quem intra diem adpraetorem urbanum deferrentur, neque privarim ha eretices et. Ωuod a Madioribus quoque decretum erat, post exustum sociati DL Capitolium, quaestis Samo Ilio Erythris, per inrisam etiam ae Siciliam ct Italicas colonias earminibus Sibilae , una stuplures fuere , datoque Saσεν- dotibus negotio , quantum humana ope potuissent , vera disiemere ii r ne quoque notioni quindecim-virmn is liber subdiicitur, M. Si igitur &ipsi Gentiles non receperunt aut admiserunt omnia illa oracula quae sub Sibyllai uin nomine circumserebantur, & prosinceris obtrudebantur, sed prius a Quindecim-viris erant aestimanda. Constat ergo sicut ante Justini tempora falsa oracula sub Sibyllarum nomine venditabantur, sic etiam S. Patris aevo potuisse, imo factum suisse pro certo assirmamus

in illis quae de Christodi Christianis mysteriis clariora proserunt quam si Prophetae suere vaticinati : Justinus itaque nimis avide arripuit

illa

372쪽

Illa salso Sibyllae adscripta oracula sibique imponi possus est, debito

Oraculorum illorum examine non instituto, vel potius neglecto. Si enim Doctissimus pariter ac Sanctissimus Pater, praedictiones illas cum S. Scripturae Prophetiis contulisset, nunquid credere potuisset Deum Freminis energumenis plus Prophetici luminis dedisse quam Sanctis suis Prophetis ἶ & di1bolo proficisci potuisse adhortationes ad sugam & abominationem cultus idololatrici, ad virtutes & vitam vere Christianam , imo si Clementi Alexandrino Fides sit habenda, clarius, Dei filium in Sibyllinis oraculis manifestari quam in SS. Prophetarum scriptis ἰ existimat: sed credat hoc Iudaeus Apella. Verum regerit Crassetus, cur Athenagoras Philosophus, B. Justino coaevus, virum Sanctum de fraude & suppositione non monuit i & cur ipse tanta cum fiducia Sibyllarum allegat testimonium t hoc tibi hari

landum relinquo Crassete Pater ; novimus etiam Athenagoram,

mentionem facere Sibyllae , de Diluvio loquentis . in legat. pro Christianis p. m. XXXIV. Sed praecipua Christianae Religionis capita ex Sibyllarum testimoniis prolata , de probata apud Athenagoram non invenimus, cur de fraude, non moneret, quippe qui ignoravit Sibyllarum testimonium, de Christo & mysteriis Euangelicis innuens, quandoquidem nunquam tales praedictiones a Prophetissis diabolicis sunt prosectae, nec prolacisci potuerunt, & si illi innotuit exstitisse Sibyllas, cuti ipsi innotuisse nollem negare si modo de Paganis id lolatriam inculcantibus, intelligamus , non tamen inde sequitur ipsi innotuisse talia testimonia, uti diximus de Christo & mysteriis Euangelicis r quid tu Crassete Pater, tam audacter affirmas, Athenagoram citasse de Christo, S e. Sibyllae testimonium , non putem tibi unquam lectum , imo nequidem visum Athenagoram. Si enim legisses aut vidisses, non ausus suisses scripto consignare illum citasse Sibyllas etestes, nullibi enim apud Scriptorem nitidissinum pariter ac doctissimum, exstat Sibyllae testimonium tale, quale probandum susceperas; usi fuimus in perlustrando illo Auctore, editione Parisiens, & Papinica Claudii Sonnii, anni M DC XXXVI. Dic sodest mi Pater lubi testimonium Sibyllarum de mysteriis Christianis apud Athenagoram legeris , eodem successu hoc fiet quo tu probas testimonia. de Christo, &c. a Paganis Sibyllis orta & prolata, argumento e PheOphilo, sexto post Petrum Antiochiae F piscopo, desumpto e sic enim S s i loqui-

373쪽

τ ιιρον , γνώς- πι επι ita , μάρπ y -ίων, &c. Caeterum Prophetae illi, quorum mentio facta est, fuere inter Hebraeos a terati, pastores , idiotae. verum etiam Sibila Graecorum ct reliquarum Gentium Prophetica, in principis suae Prophetia invehitur in mortalium genus , dicens: Viri mortales se earnes , nihil existentes , Ωuomodo statim e stamini, intae pnon non inspicientes P Nec contremiscitis nee timesis Deum inste terem vestra, Astissimum egnitorem omnium speculatorem, testem omnium. Quid hine extundere anniteris Crassete Pateri an ex hac allegatione

probas quod probandum susceperas, nempe praedictiones illas de Christo aliisque mysteriis Euangelicis, quas in octo illis libris, qui nunc sub Sibyllarum nomine exstant, deprehendimus , a Paganis Sibyllis, Foeminis suriosis, & diabolicis prophetissis prosectas esse non credo Pater Crassere, te hoc crederer quaenam enim quaeso haec est consequentia ' Theophilus lib. II. ad Autolycum citat aliquot versus qui hodie in Sibyllinis oraculis lib. I. leguntur , ergo praedictiones de Dei filio, de Messia , de Rege venturo , de filii Dei incarnatione aliisque Fidei articulis, a Sibyllis Gentilibus suere denuntiatae. Vides quam misere argumenteris, mi Pater Crassetet Hinc tantum concludere potes, Theophilum habuisse versus nonnullos Sibyllae attributos, & tum temporis sub illius nomine vulgatos, imo Theophilum credidisse versus quos citat, a Sibyllis suisse dictatos ac prolatos, sed an ideo fidem meretur Theophilus, quia illud credidit i an nos ten mur credere quidquid Theophilus credidit, & an ideo verum est quia ille credidit & ista ἐν ἔφα ἰ Sic Crassete Pater, nobis Sanctos Patres

pro insallibilibus obtruderes, & S S. Prophetis & Apostolis aequales

374쪽

redderes: quod nec ipsi Patres voluere nec talem unquam Autori- eatem sibi arrogarunt , optima est S. Augustini in hanc rem sententia lib. II. contra Cresconium Grammaticum Cap. XXXII. Ego hujus Epistiae Autoritate non teneor se quia luem ψ Cypriani non ut Canonicaό habes, sed eas ex Canonicis em ero, O quod mis Divinarum Scripturarum Auctoritati congruis, cum laude evus accipio , quod autem non congruit , cum pace ejus respuo. Ac per hoes ea quae commemorasti ab illo ad Jubaiamum scripta de aliquo Apostolorum vel Prophetarum canon co reis

ex res , quod ommim contradicerem non haberem: nunc vero quomam canonicum Mnest, quod rint M, ea libertate ad quam nos vocavit Dominus , eius viri cujus laudem eonsequi non valeo, cujus multu lueris mea scripta non comparo, cujus ingenium diligo, cujus ore delector, cujus Charitatem miror , eujus Martyrium veneror , hoc quod aliter spuit , non ac pio.

Todem sere modo S. Hieronymus Epist. LXII. Seio me aliter hab re solos , aliter reliquos tractatores: illas semper vera dicere, illos in qu busdam ut homines aberrari. Errat igitur Theophilus si putat illos versus a Sibylla Pagana ortos, non enim illa ut Pagana , in animuinduxit ut mortales i cultu idololatrarum absterreret, & quamvis Crasseto daremus , a Sibyllis Gentilibus dictatos fuisse hos versus a Theophilocitatos, an inde sequeretur praedictiones illas de filii Dei Incarnatione, de passione Servatoris, &c. a Sibyllis illis Paganis prosectas fuisse.ῖ

certe haud credimus t vides itidem Crassete Pater , ex S. Augustini loco supra laudato, etiam ipsos Patres non adeo se devinctos credere

S S. Patribus, ut quidquid illi scripserint, approbent. Verum rogat Blandellum Crassetus, quomodo fieri potuerit ut tres illi viri docti, Iustinus, Athenagoras & Theophilus decepti fuerint , accipientes

pro Mumseripto mille annorum poema ante quinque aut sex annos tantum confictum mespondemus Pater Crassete, tres viros hos doctos, homines, ideoque nihil ab illis humani alienum suisse, errare ut homines potuerunt, imo etiam errarunt in multis, uti de Justino fuit demonstratum supra, & si nunc vacaret naevos Athenaborae conquirere, luce meridiana clarius pateret ipsum erroribus suisse obnoxium,

quid tu Crassere i nunquid , Athenagorae opinionem laudas , Deo generalem providentiam, Angelis autem specialem tribuentis ἶ p. m. XXVII. de libertate arbitrii humani circa virtutes & vitia non loquar , quandoquidem tu ejus hac de re sententiam non improbas, utpote

375쪽

Pelagianismo addictus & savens. Sed velim hanc S pturae sacrae ex positionem perpendas , quando eadem p. m. XXVII. docet Angelosa statu suo defecisse, utpote captos amoribus virginum & libidine carnis accenses r ipsum vero. Principem, tum negligent , tum improbitate circa procurationem sibi concreditam. Quid Patri Crassem videtur , de hac Athenagorae sententia, quando, in Legatione pro Christianis, vocat secundas nuptias decorum quoddam adulterium t Theophilum etiam errasse patet ex ipsus scriptis , dicit vocem Sa bathum Graece redditum significare , diem Sept mumi ad Autolyc. lib. II. p. m. 9 I. ibidem p. m. 94. se ibit, tres dies , qui praecessere

creationem trium luminarium, Trinitatis mysterium Sacro Sanctum repraesentare , videlicet, Deum , Sermonem , Sapientiam. --cem quam Adamus in Paradiso audivit, putat Dei suisse fissiam p. Ioo. ibidemque valde indecenter & de filii Dei AEterinate I quitur & paulo post p. ror. & ros. docet hominem 1 Deci luissecre

tum nec totum mortalem , nec totum immortalem , cum tamen

certum sit Deum hominem ad immortalitatem, quamvis conditi naliter condidisse: vides igitur Crassere Pater Athenagoram, Themphilum ut & Iustinum errasse, erroribusque fuisse abnoxios, ideoque non adeo standum esse Doctorum illorum iudiciis quasi silli nesciis Si Papisiici chori primipilos & principes heic adducere vellemus, constaret etiam illos errasse , & opinionibus non recipiendis savisset unicum Cardinalis Baronii lubet adducere exemplum. Dicit enim SL Ilas prophetiae dono decoratas a Deo propter Virginitatem, imo Vi pinitate & puritate donum illud fuisse meritas, quamvis ipsa Sibylla profiteatur se meretricum gregi annumerandam , atque hac de causa semicxhorrescere Iudicium. nunc autem, Crassest modo, rogabo, quomodo

fieri hoc potuit ut vir talitae sapientiae & doctrinae decipi potuerit, quid responderi poterit, nisi illum suisse hominem errorique obnoxium praejudiciisque occupatum ' Si porro Christiani, inquit JesultaCragietus , se splendore imaginariarum prophetiarum occaecari passi sunt,

quo pacto fieri potuit, ut infideles, qui se hisce prophetiis profligatos

videbant, & quos inter magna exstabat, Doctorum virorum turba, qui Christianorum libros quotidie maxima cum attentione, animique malitia , examinabant & legebant , ut non deprehenderint fucatum hunc poetam , nomenque ejus publicarint, & cur non invehantur

376쪽

contra Christianos , utpote falsis & supposititiis Prophetiis Religionem Christianam tuentes : verum Pater Crassete , illud quod ab infidelibus factum negas , maxime praestiterunt , exprobrarunt enim Christianis se supposititiis Prophetiis causam suam voluisse promovere,& ab ipsis illa carmina fuisse conficta, teste vel ipso Lactantio, alias sibyllarum patrono summo. Sic enim loquitur libro IV. de Vera Sapientia Cap. XV. His testimoniis quidam rmicti, solent eo confugere, in ant, non esse illa earmina Sibyllina, μὰ nos,iseon Ia, atque eom-nfisa , ad hunc locum ως ὀν -ροδω lubet annotare quod Crassetus

Jesulta p. CXIV. audeat sustinere Lactantii hoc testimonium ex stare lib. IV. de vera Sapientia Capite quinto , cum reperiatur Capite XV. unde merito suspicionem injicit Loyolita, Lactantium ipsi non suisse lectum, hoc σφάλαα Crasseto potuisset condonari si Cistris, ut i quuntur , Caput designasset, potuisset culpam in Typographum rejicere , utpote qui pro I s. s. aut hoc modo pro XV. V. tantum posuisset, omnisso numero denarior sed hoc allegare non potest, quoniam Gallice se locutus est. nisi eamme si de Lactantio loquens explique leur flentimem au livre quil a si de lavra e Sagesse Chapitre ei quieme. Dicere debuisset quintaeme. Sic etiam B. Iustinus in Apolose latetur, se paucis potuisse persuadere illa quae ex Sibyllis N Prophetis attulerat testimonia, Καν ἰλυεις θ πώσωia r atque hoc etiamsi paucis

eonsilientes fuisse Sihilam ratem Er thraeam : suspicantur aurem quendamno irae Religimus, non expertem Poeticae Muse, istaearmi composivisse, es. svnfiitia is Sibylia oracula dici, habentia sementias utiles ad vitam, mustam voluptatum licentiam amputantes ducente que ad vitam sebriam ct bene emositam. Audiamus etiam quid dicat hac de re fc testetur Celsus apud Originem lib. VII. Nυν γ πανεγμφρον sic oc κεινης πιλα νὴ ri φημα εικη δε ναμ, nune vero hujuι carminibus temere instruistis

musta maledita. Hanc Celsi objectionem magis suae opinioni favere dicit ratatus, quam D. Blondello, quoniam duo haec continet, inquit,

377쪽

I. quod tantum libris Sibyllinis deserrent honorem, Doctores pAmhivae

Ecclesiae, ut potius Dei filiam vocare debuerint Sibyllam, quam Jesum Christum Dei filium. II. Pagani, inquit, non accusant Christi nos quod librum. Sibyllarum supposuissent, sed saltem quod nonnulla maledica de Diis eorumque Originibus, scriptis illis inseruissent. quod Biondello ad versatur qui vult octo illos libros quos nunc habemus plane esse suppositios. Resipondemus Crassete, errare te quam pIuriamum , si putas Celsum Sibyllam pro Dei filia voluisse obtrudere Christianis, sed vult Christianos redigere ad absurdum , nempe pro Dei filia Sibyllam non habendam nec suisse habitam. Haec enim Celsi mens, uti vos Sibyllam non fuisse Dei filiam creditis, nec illam pro tali habetis, etiamsi multa , secundum opinionem Vestram , praedixerit de mysteriis vestris, sic nos etiam Jesum vestrum pro Dei filio non agnoscimus, an igitur haec Celsi objectio Crasseto favet, num quid haec propositio ostendit, Sibyllas tanti habitas a Patribus primitivae Ecclesiae, ut Paganis dederint occasionem concludendi pro Dei filia habendam esse Sibyllam secundum Christianorum sententiam 'Ad secundam quod attinet objectionem: respondemus mentem Celsi non esse pro genuinis velle agnoscere octo hos quos nunc habemus sub Sibyllarum nomine libros , & nonnulla a Christianis inserta fuisse maledica, verum Christianos pro virili inseruisse illas spurios libros, aut saltem laborasse, ut inter veros Sibyllinos libros agnoscerenture verum ad hanc Calumniam sic respondet Origenes inquit Crassetus

-o -υ M. Deinde nescio quid ei venis in mentum, ut emsieret Sis liliam a

nobis potitu quam Jesum appellandum Dei filium, asseverans, nos musta ejus mer m maledica inseruisse, non tamen indicam, quae sint illa quae t semionus: indieasset autem, se antiqua habuisset incorruptiora exemplaria. Heic nunc Iesu ita Crassetus triumphum canit ante Victoriam, haec inquit, Origenis provocatio in vincibile est argumentum, quo ori batur libros Sibyllinos Patris illius aevo plane fuisse similes antiquissimis exemplaribus inter infideles latitantibus, quoniam nunquam indicarunt

378쪽

Carmina illa quae Christiani inseruerant, scriptis Sibyllinis. Verum, 'bone Pater Crassete, quomodo nobis probabis hanc tuam asserti sem , antiquissimis exemplaribus suisse plane conformes libris Sibyllinos Primum enim exemplar, Tarquinio a Muliere venditum , T conflagratione Capitolii absumptum suit, tune ex cineribus illud suscitare potuisti Crassete, ut Origenis exemplar potueris a firmare plane idem fuisse cum antiquissimis φ Origenis aetate, nec Pagani nec Christia- si aliud potuerunt habere exemplar, praeter illud quod continebat versus illos , quos Legati ex variis urbibus & Regionibus conquisi- . verant: at illud, uti postea ostendemus, plane aliud suit quam antiquissimum , teste Dionysio Halicarnassaeo , lib. IV. Quod porro Origenis responsonem ad Celsi objectionem spectat, putamus illamson quadrare, petere enim a Celso exemplaria antiquiora & puriora ubi maledica illa non reperirentur, hoc est Celsum obligare ad impossibile. Nullum enim exstabat genuinum exemplar praeter illud quod in capitolio sub bas Apollinis Palatini , cujus Apographum habebant Quindecim. Viri, in asservabatur: hoc velle exigere a Celso est se ridendum tropinare : Nulli enim, praeter Sacerdotes aut Quindecim-Viros, illud inspicere fas erat: nee illis etiam quidem, nisi ex speciali Senatus decreto : Quomodo ergo Jure potuit Origenes antiquiora petere exemplaria: si Christiani habuerunt apographa exemplaris in Capit lis asservati, debuisset cum illo conserri antequam pro genuino potuisset agnosci, & diversum deprehendissent ab illo, quod cum Capitolio igne fuit absumptum, teste Dionysio Halicarnassaeo. Deinde etiam negatio Celsi non spectabat hane propositionem, octo illi libri non sium integra, verum non sunt legitimi sed spurii, ideoque non admittendi: quandoquidem, inquit Blondellus, non poterat suppeditare exemplar ntiquum , scripti iam iam, aut ante paucos annos editi. Sed rege rit Jesulta Crassetus p.rox. Origenes ridendus esset, si petiisset exemplar quod Celsus exhibere non potuisset, verum quia petiit, jdeo concludendum est illum potuisse suppeditare, quandoquidem Origenes hactenus pro Scriptore ridiculo aut irridendo, non fuit habitus: Celsusque non adeo erat stupidus ut Origeni non potuisset responsionem Blondellianam objicere, imo se ridendum proposuisset Celsus, si Blon-delliano more respondisset, quoniam ostendimus in toto terrarum orbe

eastuisse Sibyllarum exemplaria, aut opera: sed quaeso risum teneam

379쪽

tis amici, ad Cratati responsionem, Celsus, inquit, potuit exhibere antiquius exemplar , Origenes enim petiit , o lepidam subtilitatem Jesulta dignami quasi vero hoc congruum sit argumentum, Origianes hoc antiquum petiit exemplar, ergo Celsus poterat exhibere tale, scripti scilicet jam ab incude calidi, exemplar antiquum. Hoc pacto concludendum erit Origenem nihil petiisse ab adversario, quod statim non potuitat produci. Quod denique addit Loyolita, est desumptum ex Iustino Martyre, quarum Sibyllarum opera exstant in toto terrarum orbe; nihil secit ad rhombum , & alibi in hoc nostro Scripto indicavimus , quomodo haec verba sint intelligenda, sed posito , inquit Iesulta, unum tantum exstitisse exemplar, illud nempe quod Pcntifices a&rvabant, an Celsus obmutuissit ad Origenis provocationem 'rogo , utrum ejus non intererat consulere Pontifices , num illorum

exemplar diversum esset ab illo quod Christiani allegabant i num iulorum non intererat ostendere malam fidem Christianorum , atque

illos publice falsitatis reos proponere ' Verum scias, Crassete Pater, etiamsi Celsus hoc Pontificibus Capitolii proposuisset, & quamvis ex illis rescire voluitat, non tamen illi satisfactum fuitat , quandoquidem illis non licebat quidquam de Oraculis Sibyllinis alicui revelare, imo illis ne quidem inspicere fas erat, nisi ex speciali Senatus mandatciran igitur parati filiMnt ad petitionem Celsi consulere, inspicere, aut conferre illos libros cum Christianorum exemplari l ignorantiam tuam ostendis, Crassete, si hoc putas. Verum Regerit Loyolita, Qui

decimviri, in tali casu tenebantur proferre Originale exemplar, Consulebatur enim tempore Calamitatis publicae, belli, pestis&c. aliarumque afflictionum Rempublicam minitantium et atque nulla major potuit esse calamitas quam cum agebatur de ruina Religionis ac Imperii Paganorum: sed, bone Pater, si putas ideo consuli debum Sibyllinos libros, quia Christiani quaedam objiciebant, toto erras coelor Chidiani apud Gentiles non erant in tanto pretio ut ad illorum o jectiones statim libri Sibyllini contulerentur, quotidie inspici debui sent; Senatus etiam aeque ac Quindecimviri & populus, Christianos

tanquam haereticos, uti vos Iesultae Protestantes & Reformatos. contemnebant, illosque tanto honore non decorabant, ut ad illorum petitionem , Senatus Quindecimviris mandaret, oracula sibyllina

consulere: hoc siconcessitat Senatus, si praestititant Quindecimviri.

380쪽

an non hoc pacto libros Sibyllinos, publicos reddidissent, planeque

infregissent Senatus , populique Romani decreta , quibus cautum erat non vulgare illa oracula, sed abscondere, illaque tantum consulere in extremis calamitatibus & necessitatibus: Christiani autem Paganis non erant terrori, verum potius contemptui. Ad reliquas objectiones Crasseti, ex Constantini oratione ad Sanctorum coetum depromptaes , respondebimus capite de C animi testimonio. Sic etiam Augustinus testatur de Civ. D. capite XLVI. fuisse accusatos Christianos illarum Prophetiarum Sibyllinarum auctores. Proinde cum

Seripturis nostris non credunt , eo lentur in eis suae , quas eaeci legunt:

frete quis dixerit, illas Prophetias Chrissianos finxisse de Cisso, quae

Sibyllae nomine, vel aliorum, proferuntu : si quae simi, qua non pertinent ad populum Pudorum. Ibid. cap. XLVII. in fine. Sed quae niueaturum Prophetiae de Dei per Chrastum Jesum gratia proferuntum, psum putari a Christianis esse eonfictae, ideo nibilest firmius ad convivendos quoslibes alienos, s de hae re contenderint , nostrosque fulciendos, s recte sa- puerint, uuam in Divina praedicta de Christo ea proferantur quae in Ddaeorum scripta sunt eodicibus. Hoc non solum testantur S S. Patres, verum etiam ipsis infideles non receperunt pro Sibyllinis Oraculis, qui quid pro talibus obtrudebatur , memineris, quaeso Pater Crassiete, quid is seris libelli tui p. XX. An non ipse testaris Paganorum quendam, apud Plutarchum in lib. cui titulus, cur Pythonissa versibus respondere cessarit , ricantatas earminibus Sibyllarum praedictiones, pro fabulis babuisse ae repurasse ρ uti patet ex locis Suetonii & Taciti supra laudatis, quibus constat Augustum cremasse supra duo millia librorum fatidicorum Graeci Latinique generis, ac solos retinuisse Sibyllinos, hos quoque N B. delectu habito. Et C. Tacitus docet, Carmina quae sub Sibyllae nomine circumserebantur, priusquam admitterentur debuisse aestimari. Et discerni a salsis vera, imo Sibyllarum librum notioni Quindecimvirorum suisse subjectum: an non ex his testimoniis constat multa sub Sibyllarum nomine vulgata suisse non solum, quae Pagani non admittebant, imo de quibus dubitabant, verum etiam

crimen illius suppositionis Christianis suisse impositum ' concludamus laco hoc notabili ex Dionysio Halicarnassaeo lib. IV. petito ubi reserens oes Legatos P. Gabinium, Μ. Octacilium & L. Valerium undiquaque conquisivisse, post crematos libros Sibyllinos, oracula Sibyllina, &