장음표시 사용
501쪽
Delon, ct Rhodon , ct Coo insulas Hustis cum millibus hominum sum
abiisse Scivit ergo Tertullianus Delon motu terrae Vastatam , atques actam αδηλον , sed quod id tanquam a Sibylla praedictum judicet
aut saltem iudicare videatur, hoc plane est erroneum. Dicit porro, i, Sibylla mis est mendax , certe ex hac ipso deprehendere poterat mendacem & mentitam esse Sibyllam , illa enim dicit, Δηλον ἄδηλον suturam, illo lcmpore quo P'ωανι ρύα,1 si futura , atque hoc eventurum in fine mundi, cum tamen mala illa quae sutura praedicit jam insulis evenissem, nec tamen hactenus Pliati,i suit saωρ . Romam plane delendam aliquando , discimus ex Apocalypsi . sed vastati nem illam, circa mundi finem futuram docent nos Theologi Apocalypseos expositores, ut & ipsa pseudo-Sibylla : ideoque non bene explicant Tertullianu Milli qui putant, Scriptorem mentionem facereia talium malorum quae Scriptoris illius aetate nondum evenerant, sed futura essent aliquando secundum Sibyllae non mendacis praedicti nem. Illum autem scribere tanquam de re facta, quamvis non evenisset illo tempore. quoniam infallibiliter ex Sibyllae Vaticinio evenire debebat, atque hinc illum, de Sibyllae Veracitate persuasum, tam conlidenter asserere, nullam iam Delon inter Insulas, & arenas esse Samum di sed haec expositio est violenta R scopo Scriptoris contraria. Intcndebat enim probare contra Gentiles , mala quae mundo immittebantur, non procedere a Christianis, corumque Religione, ante Christum enim talia mala accidisse narrat, uti ex loco ex Ap Iogetico supra laudato liquido constat: argumentum hujus Scriptoris quo pacto stringeretur adversus Gentilest sustinebant illi post natum Christum, & propter Religionem Christianam , quam plurimas
orbi calamitates immissas. Hoc ut refellat Tertullianus, meminit cladium illarum, quae orbi & urbi Romae acciderunt ante Servat ris Nativitatem, & ante stabilitam Religionem Christianamr illo tempore quo Delus, Rhodus, Hierapolis, motu terrae perierunt, non erant nec reperlabantur Christiani, uti ergo tum temporis etiam clades magnae & multae conspiciebantur, sic etiam nunc pomunt a Deo immitti mala maxima , quae Christianis non magis debent imput ri , quam illo tempore , quo nondum existebant. An non derideniadum se propinasset Paganis Tertullianus, si probare annitens, Chri stianis cladium causam non esse adtribuendam, mentionem Leeret
502쪽
malorum quae post exortos Christianos mortalibus acciderunt ' &quae a Sibylla ut ventura praedicebantur , & quae nullam futuriti nis aliam haberent certitudinem, quam quod de illis Sibylla non mendax , sit vaticinata l certe quivis hoc facili negotio animadvertet. Caeterum dissi mulare nolumus, Tertullianum etiam hoc modo posse explicari, quo pateat ipsum nullo modo fuisse mentitum aut contra Veritatem quidpiam scripsisse. Dicit enim inter Insulas nulla iam De los, harena Samos. Certo certius est illo tempore quo pater hic haec scribebat, quoad Delon & Samon verum fuisse quod asserit. D Ios enim.& Samos maxima sui parte motu terrae conciderant & habitatoribus destitutae erant, uti & Rhodos, & Coos, & Hierapo-Iis tempore Augusti vastatae erant: Poetae illius temporis clades ill rum versibus suis deplorant i inter alios Antipater Thessalonicensis& Alpheus, quorum Epigrammata heic etiam apponemus. Hoc m do loquitur Antipater Thessalonicensis:
Λητοῦς οἰκ ita ais δι' Aiaui. Refert Pausanias in Laconicis p. m. Io&-εδαφν κα cεγη inta a Menophane Mithridatis copiarum duce, selo aequatam. De illa vastatione intelligendum est hoc Antipatri Epigramma. Hoc autem modo Alpheus Epigrammatarius Delon non amplius exstare
Hine igitur clarissime patet, Tertulliani tempore verum fuisse, nub
503쪽
tum fuisse Delon, non quod velit plane terrae motu absumptam fuisse Delon , sed tantum quoad Incolas & aedificia fuisse Delon
vastatam , adeoque nullam t alioquin & hoc nostro tempore sub Turcarum Imperio superstites restant hae Insulae r ideoque etiam Tertulliani tempore extitisse credendum est. Lubet etiam hela ad examen revocare Antonii Posse vini Jesultae super hac re sententiam etiamsi hic conspexerit Sibyllinorum oraculorum fraudes, maluit tamen corrupta esse haec pseudo- Sibyllina Oracula asserere . quam inis genue fateri, uti res est, esse supposititia r de illis praecipue intelligimus Oraculis, quae de Christo sunt praedicta, tota enim quanta illa plane esse ab otiosis & malae fidei hominibus conficta & nunquam a Sibyllis dictata , constanter aliarimus , atque aliquatenus nos jam demonstrasse existimamuς. Ne autem patresJesultae conquerantur injuriam ullam fieri Pos vino , ejus opinionem ipsius verbis ex Apparatu sacro descriptam , prout sub titulo Sibyl. reperimus, reseremus Hoc modo loquitur Jesulta : Ex patribus vero di reliquuEeelsissistis Seriptoribus nultam Sibilam Mnse suisse veterurem ut intelgatin , s quid in Oraculorum Sibyllarum nomine evulgarorum , octo libris eomprehensorum siriptis, reperiatur quod Mns in rem antecesserit, ideommentitium di falsum fuisse, nimirum a Satana invectum , ut Veritati immixta falsitas, eandem Veritatem ritorum temporum suspectam rerideret. male id lib. III. vers. 136. Muod Sibyllae de Moyse Vaticinanti, or Diluvium praedicenti tribuit. stuum item scriptum ipsam Sibilam, una cum suo con; e , socero , socru, leviribus , abis in undis tempore Diluvii fuisse jactatam, at σή θ haee ipsa, quae sub nomine Oraculorum prolata sint in lucem , pater ipsa fuse conscripta mide quingentis annis post Graecorum Imperrum, cujus mitium, sivi ab Argivorum, με is Sio niorum . sive ab Atheniensum Regno , de Morse , de Regno Salomonis de Imperio Macedonum , de quatuor Monarchiis sumatur , vana eruntatσue post res gestas haec , quae Haticinia dicuntur. Misus quoque vera agnoscentur . poli Movem Graecorum Rgnum inceperit. Ab exietu enim Moysis dr Uraeis ex AEgypto, usque ad eversionem administrationis, sue Reipublicae Judaeorum sub Hessamno , numerantur mille Octoginta duo an ni. st id quod lib. V. p. 33 r. asserit Sibylla se asterum incendium aedis
Vestalis vidisse. Hoc autem, Eusebio in Chronicas teste, contigis anno centestimo no gesimo nono sub Imperagore Commodo: runc enim ea aedes Resta lis Dissiligod by Gorale
504쪽
i Palatium, di plurima pars urbis conflagravit: eum primum inccndium acciderit Ol mpiade CXXXIV. si uamobrem non ante Christum natum , sed musto post talis Hares Ῥι Vates dicenda sit, Vatiemata est . neque vero ultra Commodum extenditur , quippepost Adrianum, tres Imperatores s scilicet Antoninum Pium, Antoninum Philosophum , ct C-- modum Regnaturos dicit p. 3oq. lib. VI l I. Praeterea cum conini ex Lactantio Firmiano lib. I. cap. VI. Singul- Siby - singulos libros seripsisse,
unius tamen credi, quoniam Sib M nomine circumferuntur, neque discem
ni , ae suum cuique propter co fusionem assignari posse , nis Er thraeae , quae is no-en suum verum, carmini instruit, ct Erythraeam se nominat : E thraeae autem is est, qui in libris illis tertium locum tenet. Primi libri Author se finxit nurum Mae fuisse. Secundum , Septimum adseribit sibi scortum impudicissimum p. 36o. Cum alioquin verae Sib3llae eastae ct Deo plenae fuisse a meteribus Authoribus ferantur. Ruintum librum sibi vendicat I is soror. Caeteri sub incertis Authoribus emissi sunt. Haet nus Ant. Posse vinus : ad haec ejus verba praeter Doctiss. Blondelli observationes heic adseremus nostras. Recte certe iudicat Posevinus, nec Sibyllam nec ullum alium Scriptorem , Moyse antiquiorem esse. Hoe asseruit olim Justimis Martyr in cohortatione ad Graecos, aliique tam Veteres quam recentiores: & si curiosus Lector plura de Antiquitate Molis legere desideret, praeter Ioh Henrici Ursini prooemium ad lib. de Loroastre Bactriano, legere potςrit quae etiam habet Christophorus Arnoldus in suo specilegio. in principio. Deinde non Moyses ; uti scribit Possevinus sed ipse Noa introducitur Diluvium praedicens , quod multo audacius est, uti bene observavit D. Blondellus. Qui etiam & hunc Possevini notavit errorem. Dicit enim ab exitu Moysis di Maelis ex ci 'pio usque ad eversionem ad-mmistrationis , sive Reipublieae Judaeorum sub Hupasiano , numerantur milli octoginta duo anni. Imo , inquit Doct. Blondellus ab exitu Israelis ex AEqypto usque ad captam Hierosolymam per Titum mille sexcenti anni completi numerantur, quingenii &octodecim plures quam existimabant nonnulli. Putat Possevinus multi etiam alii hanc fovent sententiam) Sibyllam assirmare se vidisse secundum incendium aedis Vestalis, at vero Blondellus putat debere illud incendium in etelligi de ultimo incendio Templi Hierosolymitant . quod bis conflagravit, templum hoc, inquit, Vocatur πιλα πεπλα
505쪽
Sibyllae versus sic sonant lib. V. p. m. bir. Romam autem allo
tιncta e t isthie aedes per amabilis oum, Tum, eum praecipitem flamma figerante secundam Vidi labentem manibus crudelibus aedem, AEdem perpetuo florentem: numιne templum Augustum . d Sanctis structum , semperque futurum. Hanc supponit inquit Blondellus Christum E coelo venturum restauratum; cum ipsa urbe Hierosolyma, ut in illa gloriose Regnet rmanifestum hoc elt argumentum, etiamsi minitans Romae totalem& finalem ruinam scribat eodem loco citato :
Non jam perpetuo servatas fomite flammas
Virgineae snvenient in te, Diasque puellae.
Non tamen vidit nec praevidit incendium , quod Commodi anno duodecimo accidit, qui erat annus is i. Domini nostri Jesu Christi, sed collimavit ad Sancti Johannis Vaticinium , quod dicit Apoca
una Ae venient e in plagae, morι ct luctus is fames: ct igne exuretur. Adeo ut crediderit quod frustra ibi quaererentur ignis Vestalis, aliaque sui Paganismi monumenta. Imo prosequitur porro Blondellus si designare intendit incendium quod tub Commodo accidit , vere non potu illat nominare secundum , quoniam praeter primum , cujus Dionysius Halicarnassaeus meminit , lib. II. quod accidit sub consulatu Grachi & Faltonis , anno tertio centesimae trigesimae quintae Olympiadis, & Romae quingentesimae decimae sextae, & aliud secundum
506쪽
dum extitit, cuius mentionem facit Tacitus Itb. XV. Anna lium in. m. 363. Sub consulatu Bassi & Crassi , anno quarto ducentesimae & decimae Olympiadis, qui erat Romae octingentesimus decimus septimus, Servatoris nostri sexagesimus quartus, & Neronis undecimus. Addit itidem Blondellus, non solum ultra Commodum non extendit se Sibyllinorum oraculorum Auctor, verum manifeste subsistit in Marco Aurelio & Lucio Vero, quem ultimum remansurum, utpote septem annis natu minorem , existimavit: post illum, cuius nomen incipit per Τ nota numeri trecentenarii Traianum, alius regnabit, homo cujus caput erit Argenteum , vel uti loquitur lib. VIII. qui erit πιλιοκρονος hoc est canis obsitum , illiusque nomen de mari, scilicet Adriatico, sumetur. Audiamus ipsam Sibyllam:
Gallus montivagus, properans in tenetis ad rema. Post hunc a meto galerius nomne Panti. Dictas Regnaba: vir is optimus, omnia noscet. Atque hae, caeruleis sab te insignite capidis Optime , subque tuas excelsentisime ramis Omnia tempora erunt. Tres rerum summa tenebunt, Omnibus ae tandem patietur tertius illi.
507쪽
Post hune regnabum tres. ultima tempora habentes, Imple trita Dei eaelestu nomina, cuius Imperium nune est, ct tempus in omne manebit.
Hare ut melius intelligantur, hoc modo exponit Blondellus, sub Mettiti excellentissime ramis, hoc est, sub filiis tuis adoptivis. Tres rerum summa
tenebin , i scilicet, Antoninus. Marcus & Lucius, ac tandaem terram ,
nempe Lucius & lib. VIII post hunc, id est Adrianum, imptibuntque, &c.
hoc est vocabuntur Antonina, vel nostro pronuntiandi modo, Ando-nnu, scilicet a nomine Adonat & Adonim, nempe Antoninus Pius, toninus Philosophus, & Lucius Verus Antoninus. Quem , utpore minorennem , duobus prioribus super victurum putavit, atque illorum facultates possessurum, & vitam prorogaturum usque ad Romae annum 9 8. vel ad Servatoris nostri I93. quo aetatem 67. annorum attigisset: non praevidens Lucium Sanitatis adeo prodigum futurum ut in flore aetatis moreretur, medio Hyemis tempore inter annos I 69.& i o. Quod vero Doctiss. Blondellus illam secundam conflagrationem, non intelligendam esse de templo Vestae, verum de tempIO Hierosolymitano existimat, per nos licet, gaudeat suo Judicio, nos tamen hac de re Possevino litem movere nollemus, quoniam aliquomodo de illa loqui velle videtur Auctor horum oraculorum. Dicit enim , uti ante notavimus,
Non jam perpetuo fimat, fumira flammas
Virgineae sumeniret in te, di- - puritie.
Deinde concedatur , Sibyllam vidisse secundum aedis Vestae: incendium , certe nihil mali inde orietur , imo tanto splendidius.eius apparebit mendacium. Dicit enim se suisse cum Noa in Arca tempore Diluvii, & vidisse se secundum Hierosolymitani templi ince dium non solum , secundum Blondellum, verum etiam alteram aedis Vestae conflagrationem conspexisse, secundum alios, atque hoc pacto tanto evidentius patet illam mentitam esse, cum asserit se secundam Vestae aedis desolationem vidisse. Ad illa quae ex Lactantii libro primo cap. VI. citat Pollevinus, annotavit Blondellus, etiamsi praejudiciis sui temporis abreptus fuerit Lactantius, ab Antiquis, adeo
508쪽
inter Gentiles celebribus Sibyllis , prosecta suisse haec quae nunc extant oracula existimans, misere tamen fuit deceptus, uti dilucide constat ex eo quod illas putat fuisse Castas At Virgines & etiam pro tali. s habet, cum hae fateantur se adulterii & sornicationis vitiis conspurcatas, uti fusius supra notavimus. Putat etiam suisse Divinitus inspiaratas, quae opinio quam bene possit ratibus Sibyllis applicari, quae praeter iam notata scelera etiam multis haeresibus & sententiis insulss, Idololatria , &c. suere inquinatae Lectori perpendendum reli qui mus, & hanc opinionem de illis non posse foveri, ex iis quae postea adducemus, luce meridiana clarius probabimus, Deo dante. Notandum etiam, tertii libri Auctorem, nolle se eredi suisse Erythraeam
Sibyllam , sed Noachi nurum , Babylone in Graeciam prose a haec sunt ipsius verba, in fine libri tertii:
Haec sunt quae mones GPria Babylone prosecta, &c. Et paulo postr
' Et tamen ex alia patria me Graecia dieit, Ex EVthra natam , Iositique pudoris - Fallitur porro Possevinus , solum librum primum adtribuens nurui Noachi, cum certum sit ex iis quae jam attulimus , etiam tertium illi assignandum , imo putamus octo omne, a fraudulentis impost Tibus p anata. Lib. secundo & septimo in fine, describuntur se tera ec speciatim fibrinationes & adulteria quibus sus illa impura, is pollutam satetur, haee autem tanquam nurus Noachicae quibus dignoscatur libro tertio recensentur e αναδεα enim me dicent& vocabunt, inquit illa. Hisce itaque, aliisque quas postea allegabimus , rationibus moti, asserimus constanter , non uti vult Possevi
nius, suisse, interpolata & torrupta oracula haec quae stb Sibyllorum nomine circumferuntur, sed esse plane supposititia & ab otio
509쪽
sis hominibus conficta , praesertim illa omnia quae de Christo aliisque Religionis Christianae mysteriis, mentionem faciunt. Fallissimum enim esse contendimns, a Sibyllis Paganis scedere Dei exclusis, potuisse proficisci talia quae nee Apostoli ipsi post rerum eventum, clarius conscribere potuerunt: praecipue vero displicet illa sententia, Sibyllas illas Dei Spiritu suisse actas. Et quam futilis illa sit, cum bono Deo, ostendemus: lubet & haeic nonnulla addere quae Sibyllas in genere spectant. Dicunt sere omnes Graeca Lingua fuisse scripta haec Oracula: quamvis etiam reperiantur nonnulli qui Latine scripta asserant , qu9niam Romanis , Latinis , inserviebant. Inter alios &Xystum Betuleium illius opinionis patronum deprehendo. In praefatione epistolis suis ad Oporinum praefixae quasi vero Lingua Graecavomanis non fuerit familiaris, hac etiam existimamus de causa B. Apostolum Paulum ad Romanos de ad Hebraeos exarasse suas Epistolas Lingua Graeca , quandoquidem Romanis tum temporis Lingua illa esset maxime familiaris, uti & hoc multis ostendi posset, si Instituti nostri hoc seret: imo & inter Judaeos ipsos varias Regi
nes incolentes, magis erat recepta Lingua Graeca quam ipsa Hebraea, ut testantur Historiae. Iudicamus nos non opus esse ut operose i quiramus , qua Lingua spuria haec Oracula sint conscripta, Gentiles enim & Christiani qui nonnunquam eorum meminerunt, Graece illa allegant. Supponemus itaque nos , ea Lingua suisse conscripta, qua nobis nunc apparent i attamen illam Sibyllam Graece scripsis e in Arca Noae, vel ante fundatum Graecorum Imperium, pernegamus , imo nequidem potuisse . assirmamus constanter. Tempore Noachici Diluvii unica tantum erat Lingua duravitque hoc usque ad constructionem turris Babylonicae,hoc nos sic docente Mose GenesXLVers. I. quae certe non erat Graeca, utpote multo tempore posterior. Unicam tantum hominibus Linguam suisse ante Babylonicam siedictam Linguarum confusionem , docent nos praeter Patres, etiam
Rabbini Judaei, imo etiam ipsi Gentiles. Augustinus de Civitate Dei
lib. XVI. cap. XI. in principio: Nam ct ante Dilininum una eras Lim gua. Et paulo postr Non defuit domus Heber, uti ea, quae antea fuit omnium, Lingua remaneret. Item quia ergo in hin familia remans/hinc Lingua , divisi per alias Linguas eaetem Gemibus , quae Lingua prius generi non immerito creditur suis c--is , ideo demin s -- Diuitigod by COrale
510쪽
raea est nuncupata. Etiam paulo post: stuando aurem erat una, misiabud quam humana Lingua, vel humana locutio vocabatur qua sela universum gemus humanum loquebatur. Indicat autem interpres Hierosolymitanus Linguam illam unicam sui sie Hebraeam. tu M MPm ba 'inm
ct confus unius , quippe Lingua Sancta loquebantur , qua est creatus mundus ἁ prineipso. Eadem iere , dicit Ionathan in Paraphras. Et R. Shesemo Jarchi: Labium unum es Lingua Sancta , sic etiam Aben Lara r Labium uinum , significat Linguam unam , quae mihi viderurfuisse Lingua Sancta. Abydenus ainem Ethnicus , apud Eusebium Chron. p. m. l . Eiusdem rei mentionem injicit: Tεως θον σου
timines unias Linguae fuissent , Linguam Aversam ipsis a Diti esse -- missam. Lubet & heic addere locum ex Josepho , quem nonnulli lib. I. contra Appionem reperiri scribunt , cum inveniatur lib. LAntiquit. Judaic. cap. V. In nostra quam habemus versione Latina, in Graeco autem nostro exemplari legitur cap. VI. hoc modo: Πε- ει θ m ργου τουτου at, ρ ῶλοφωή- π φ
aeque linguis homino mutatis , meminit is Sibula his verbis. Cum univers homines uno eloquis urerentur , Turrim excelsissimam quidam adi caverunt, . quasi ad caesum per eam adscensuri. Dii vero ventis inmissis turrim everre ni , ct propriam unicuique Linguam attribuci iam , unde
factum in urbi Babyloni nomen sis. Videtur Fl. Josephus respexisse ad locum Sibyllae qui reperitur Oraculorum lib. III. p. m. m. Verum ut ut citaverit Sibyllam testem, de quo tamen dubitandi locus r linquitur, potuit enim illud testimonium Sibyllae .huie Scriptori ab alio inseri , quemadmodum & alia ipsi attributa legimus , quae t men ab illo conscripta suisse non credimus: neque ab hac opinione alienos nos profitemur e semel enim tantum , quod scimus, S, byllae mentionem sicit Scriptor sedulus , quod si legit haec quae nune habemus oracula Sibyllina, cur non etiam lax illa testatur, m