Servatii Gallaei Dissertationes de Sibyllis earumque oraculis, cum figuris aeneis

561쪽

arrogantiam qua gloriatur homo carnalis & a Dei scedere alienus se nosse omnia & tamen nestire illa quae in enthusiasino dixit' certe &haec sola potest esse ratio, cur statuere possimus, Sibyllinorum in

minum Scriptorem neutiquam esse Divinitus inspiratum, Spiritus Dei, qui nos ducit in omnem veritatem non reddit homines mente alienatos aut insanos & rabidos , adeo ut nesciant quid garriant aut effutiant: posito etiam sed non concesso, Sibyllinorum versuum fabricatorem , omnia novisse, quot in mari sint pisces, quot homines in terra degant, quot sint animalia aliaque de quibus vane gloriatur falsa Sibylla, quid hoc faciat ad ejus utilitatem & commodum , an tali cognitione homo redditur talicior aut Sanctior ῆ Neutiquam cem te , attamen Dei Spiritus omnes suas operationes dirigit ad Dei gloriam ' hominumque salutem , quae autem Dei gloria promovetur, quae homini salus procuratur, si Deus alicui concedat nosse res supra memoratast etiam heic Sibyllam esse blasphemam pronuntiare non Veremur , quis enim praeter Deum Opt. Maximum , numen infinitum, omniscius' creaturae scientia non potest sese extendere ad omnia quae in terra, mari, &c. reperiuntur objecta , nisi illi omnipraesentiam attribuere velimus, quae cum finita creaturae natura , pugnat rcum Boethio de consol. ph. potius assirmabimus , Deum solum respicere omniar sic enim de Deo loquens scripsit: seuem, quia restica omnia flus, merum nos dicere Solem. Et cum D. Bernardo Serm. XU. in Ps. qui habitar, dcc. p. m. 8α Idum ossendens oculum , qui selus perfecte vis, quid fit in bomine, &c. An itaque Spiritus Dei sibi adeo possit esse contrarius ut tribuat homini quod soli Deo osse proprium testatur Divinitus inspirata SScripturas' ex hac igitur inflata & iuperba Sibyllae jactantia quivis facile judicare potuit, illam non suisse a Deo inspiratam, nulli bi enim legimus Prophetas aliosque ad shperbiam & vanam gloriati nem fuisse adactos. Satis Gari non possumus, quo pacto Patres illi

qui ipsi scripserunt, talia qualia ipsa Sibylla de se testatur, senem

fuisse rabie in enthusiasmo correptam, mente se fuisse alienatam, talem , inquam, esse aut suisse Dirinitus inspiratam , testatur enim

Justinus Μartyr, in I Cohortat ne ad Graecos p. m. XXXV. Sibyl-

562쪽

lae memoriam dictorum simul cum evanestente instinctu, evanuisse, neque intellexisse illa quae praedicerent et audiamus ipsum Iustinum rex Platonis libro ad. Menonem laudans fatidicos, hunc citat locum rqui etiam nunc in fine illius libri reperitur: Ο ῶς αν καλο

sonant ex vertione Langi r profecto Divinos eos appelgaverimus, quos mori vocamus Fatiditas ct Vates; nee minus hos in reipubticae admini batione versantes hominesJ-reliquos , insuper eos quoque dixerimus Divinos esse atque numine instigari clatos , nec non Deo agitari attonitos, qui res mustas ct magnas , recte is vere dicunt , nihil estrum quae dicunt, intesilentes: Manifesto & aperte ad Carmina respiciens Sibyllae. Huic enim haudquaquam , sicuti Poetis , etiam postquam poemata scripsere, Deustas fuit corrigendi, atque expoliendi re onsa sua, Iixta exquisitiorem numerorum se dimensionum Carminis rationem : sed in ipse inatus tempore senes illa suas explebat , ct evansentei luctu ipse simul quoque dictorum memoria evanuit. Atque haec ipsa causa est, quamobrem non omnes Carminis numeros Sibilae servent oracula: T i t q*in

563쪽

si1 DE SIBYLLIS,&e. quin ipst quoque, cum in urbe ea ebsemus , Ἀδeibus , qui hostius ad ea

quae visenda sunt ducere sient , ostendentibus ; qui urbis loea etiam i quibus ilia est vaticinata, commetonstrarunt , vsdimus loculum quendam ex aere elaboratum, ubi riti uias ejus servari dicebam. Insuper alia omnia quae Indices exposuerunt , illud quoque suis , is mayoribus se audivise, quod qui ab Oraculo restonsa excipiebant , quia eum ab eruditione alieni Iussitat, multoties in accurariore numerorum Observatione erraverint, ct proinde istam illi quorundam Carminum inconcinnitatis attulerunt eausam . quod eum Vates ipsa, mentis emotione ct a tu libera, dictorum suorum

memoriam non resinuerit : tum quae oracula seripto mandabant , propter imperitiam, numerorum observandom accurata ratione exciderint.

propter Platonem in Sibile oracula intuentem, de Varibus hoc dixisse em- flat , ita scribentem : cum mustas magnasque res recte ct vere dicunt , nihil eorum quae loquumtur intelligentes. Et paulo inserius ibidem:

liqui ae 9prisiae admodum Sibyllae , elus libri in universo exstant ombe , de eis qui dicuntur, non sunt autem , diis, mirifico quoLm pret tentis numinis inviti senibus datis vos docenti. Imo ct ipse Imperator Constantinus Magnus Sibyllam de necessitate Vaticinandi sibi a Deo imposita , conquerentem introducit, in Orat. ad Sanctum coetum. Libet & heic adjicero locum notatu dignissimum Suidae, qui de Sibylla Chaldaea sic scribite Om o Oi ἀχοι - της απλῶς ἀλ

564쪽

seribarum, qui orationis impetum quo Sibylia ad versus fundendos ferebatur , fribendo tam cito non potuerint assequi, vel etiam quia indocti suerunt , ct Grammatices smperiri, una enim eum versiu- sensi ipsa quoque rerum dictarum memoria sedata , finita ae sepulta est , ct propterea versus imperfecti reperiuntur, ct finitentia Haredicam sve per Dei providentiam hoc factum fuerit, ne d multis ae indignis hominibus e Tu Or

eula cognscerentin, sue etiam longum ipsium tempus, ut c, aliarum multarum calamitatum etiam hujus ausiar Derit: quin etiam ipsa rerum ab

ista rite dictarum o uritas , ct fortasse quod ejus libri saepius fuerint deseripit , nihil mirum s sensus , metrorum rens mem pepererint. Quisnam autem , nisi rabie correptus & inlimis , talia qualia ipsi Gentiles de Sibyllis, imo & ipsae Sibyllae de se testantur , a Deo Divino Spiritu actis Prophetis , aut Apostolis aliisque Viris Sanctis in

Sacra Scriptura memoratis, attribuere audeat st quid ergo tantane Spiritum Dei imo ipsum Dcum assiciemus contumelia, ut statuamus illos qui illo agitante prophetarunt, ignorasse quid dixerint i dictorum memoram evanuisse , rabie suisse correptos ac mente alienata Oracula sudisse ' certe haec admittunt illi qui Sibyllas Divinitus inspiratas fuisse, assirmant: haec enim Sibylla de se latetur. Verum tales non fuerunt Prophetae, probe sciebant quid prophetarent , non erant furiosi, &c. Testantur hoc SS. Patres quam plurimi , audiamus hac de re Apollinarem Hierapolitanum antiquum Scriptorem, cujus testimonium refert Eusebius Pamphilius Ecclesiasticae Historiae, lib. V. cap. XVI. p. m. I 8o. Κύμη -ὐ-MQ u τῆ- νιυγίαν

Versione Valesiit Hiem quidam esse dicitur in δ' sia contermina Phrygiae nomine Ardaia. In quo aiunt Montanum quendam ex iis qui fidolium numero recens adperipti fuerant , immodica primi Lei cupiditate ea-prum , primum sub Grato Apae proconsule aditum, in se adversaris D ritui praebuisse: is Daemone repletum, subito quodam furore ae mentis excessu concuti eoepisse, O noma luctam atque inaudita proloqui , hario T i t a timem Diqitigeo by GOrale

565쪽

Ianum ae prae arentem futura, praeter morem atque institutum taeksed maioribus traditum e, continua deinreps successone propagatum. Et paulo inserius: de ejus Prophetissis r ως S εορας τυνας δυο γωπικου ἐπεγειρα , ἔ νόθου πληρω Mi , ως ῆ, λαλειν ὀμφρ ως φ άκρως S ἀλοτυοκύπως ομοίως τῶ ero ειρη ἀψω: hoc est et quine Δ, alias mulierculas suscitatis , ct adulterino spiritu replevit I adeo ut ipse quoque perinde ae supra memoratus ille , insana quadam ct importuna atque aliena loquerentur. Etiam paulo post de Theodoto ejus socio r

β ά- ς mcμοιβ A-- Γ, κακῶς riλατῆσα : hoc est: se etiam in irabilis ille Theodotus, qui primus Prophetis silorum quasi procurator quidam fuit , plurimarum sermone perhibetur falseo mentis excessu abreptus fuisse, perinde ac si levaretur aliquando ct assumeretur in earlum e cum que se totum frauausentisimo Spiritui permisiser, ab eo in altum iactatus miserabili exitu periisse. Sic etiam ex Miltiade idem Eusebius eodem

tem , , in false mentis excessu cujus comes est licentia ct audacia r. stomanea qκidem imperitia initium sumens , vs amentiam autem ut jam dixi , involuntariam desinens. Hujusmodi vero θiritu nullum umquam, nec in vetere, nec us Νmo Testamento proferam a tum poterunt demonstrare. Non Agabum , non Ddam, non Silam , nee Phili pi fiabas , nα Ammaan Philadelphensim, nec Madratum, nec plures quoque alios, qui nihil ad altis pertinent praedicabunt. Audiamus etiam S. Epiphanii hac de re opinionem: notatu enim locus est dignissimus, seloquitur Haeres. 48. cap. III. N IV. p. m. ΑΜ. οτε μ ta χροα

566쪽

Θότητ -Hoc est: stuam diu mim Prophιtis opus fuit , ct veri Spiritus instinctu , eum animi firmitate , atque constantia , eorum loquerentur intelligentia Sanctissmi Hiri sia omnia responsa ct Oracula dederunt, iidemque pro cujusque concesorum . Sancto Spiritu δε- . ' T it 3 ηπMν

567쪽

narum, ae fisi ratione, communem ad utilitatem issi ipse Spiritu repleri sunt. suid igitur ab illis est ad hominum iniurarem praedictum , aut quae habita fidei ratio ' nonne ejusmodi 'otius habendi illi sunt , de quibus i eutus est Dominus ἰ Attendite a fallis Prophetis, qui veniunt ad vos in velli mentis ovium , intrinsecus autem sunt lupri rapaces t Age

vero quae ab illis dicuntur cum iis line in introque testamento revera emistinentur, quaeque centissime gesta, acpraedicta sunt, comparantes, discernamus quae sit vera, quaeque falsa prophetis. Herus quippe Propiata cum sei compos, tum ea quae dicebat intelligens, futura nuntiabat, proque eo ae Spiritus Sanctus impulerat, praecipiuo quodam animi robore Viaticinari si libist. Sic Servus ille Dei Moyses, ac fidelis in Domo ejus, unde erVidens in Hetere testamento Propiata dicitur. Visio, inquit, quam vidit Isaias filius Amos Propheta. Vidi Dominum sedentem super Thronum excelsum & elevatum. Et vidi Seraphim & Cherubim; & audivi vocem Domini dicentem ad me: Vade, dic populo huic : auditu audietis & non intelligetis , & videntes videbitis , & non adspicietis. ιae cum audisti a Domino, tuis ad populum accedens ita narrabat. Haec dicit Dominus. Hidesne intestigentis haec ese quae dicat, non ejus quiexetra potestatem exieris ' nam du, modi vox nullam fuisse mentis perturbationem signiferi Ita Sanctus Exae res Propheta dicente Domino ; fac tibi panem in stra core humano, respondit. abiit Domine: nihil unquam commune & immundum intravit in os meum. Cum enim minitandi iratia sibi d Domino dictum illud animadverterer, non velut e mentis δε- tu de ectus , saetim facere iliad aggressus est , sid constanti animi robore praeditus, ac sibi praesens ita respondis, absit Domine. Haec enim Propiatarum revera propria sum , qui firmam ae stabilem in Spiritu Sancto mentem reginem , ac docendi , disicemendique facultatem. Nam Damia ipse , nonne plenus omni sapientia fuisse , quaeque animo conceperat plane

intellixisse videtur qui ct Nabuchodonoseris AEnigmata dissonis, O quae ei per somnium oblata fuerant , sed illum ipsium qui videras effugerant , um aliter in memo iam reduxit: ct cum eadem animi firmitate, ae eaelesti illo dono uberrime perfusus eura usiam moram interpretatus est , cum prudentia, intelligentiaque earlers hominibus anteeelleret: ob eam 'sices qua praeditus erat Spisitus Sancti gratiam: quae non modo Propberam normat, sed e r nos omnes , quibus illius adminimis Deus Doctrinam veritatis ιmpertit. AI contra qua illi vaticinare se jactitam, nive ema

568쪽

eum animi firmitate prudicant, nee quae dicunt intelligentia eonsequuntur. Sed obliqua δεια illorum ae perplexa verba , me recti omnino quicquam iniunt. Ex hoc Doctii limi ac Sanctilis mi Patris notabili loco, quia vis clare ac distincte videre potest , S. Epiphanti opinionem elle, Prophetas mente alienata non Propheta fle , verum probe novisse illa quae proferebant Oracula. Idem Sanctus Epiphanius eodem loco paulo post, de Montano scribens sic addit: Ουra μ - α αγον ελα-

tus Sanctus in illo locutus est. Atque Me ipsa verba: Volo & percurio, ct vigilo , ct Dominus corda in stuporem vertit , furiose hominis verba stat. minimeque quae loquitur assequemis : in quo alia prorsus nota figuraque cernitur, quam quae Spiritus Sancti, qui per Prophetas iam lo- cinus est germana videatur ae propria. Huic consonum deprehendimus Sanctum Patrem Basilium Magnum , quem hoc modo hac de rescribentem legimus Oratione prima in Esaiam, p. m. eo s. Φασἐ n-

uiam , cm 3 χείλεσι Φορω c μωαοσ-Lυ. Hoc est ex versione Godestidi Tilmanni. Sunt , eos extra se raptos Propherare, humana mente is Spiritu Aserpta. Herum id abhorret a professiona Divina prasentis, ut amentem re dat , qui . Numiηe corripitur, cumque ple

569쪽

s Divinorum decrerorum esse coeperit , tum is propria quo'ue mente exiseunt , is qui aliis ex sese prabeat Oili atem, ipse ex propriis sermonibus nihil eviat Utilitatis. In summa, qui consentaneum est , ut quis ex sapientia Spiritu , smillimus insano reddatur ' inque intelligentiae Spiritus

cohaerentιam exeludat. Muin potius, neque lumen coecizatem parit, verum videndi vim a natura instam expergefacis , neque Spiraus tenebras inducit animis , sed ad tantemplationem rerum sutelligibstium, mentem a precati maculis puram exigit. IVon dissimile veri est improbam Dummum vim naturae humanae infidiantem, eonfundere mentem l Verum siquis ἀ-

eat , Spiritus Divini prasentiam , idem hoc ficere , his impie dixerit. Ad Me, si Sapientes sunt Sancti , qui Ν , in non responderint congrue .riniqua iis qua Prophetantes edebant f Sapiens enιm vir, inquit, iuulgi-get quae ab ore proprio profici mur, in labiis autem portat intes entiam. Plura alia loca ex Graecis patribus proferre heic possemus nisi brevitati studeremus, ex Clemente enim Alexandrino Stromat. lib. I. appareret Impostores Prophetas in exstasi , hoc est, in mentis alienatione , & insania , servorum instar Prophetasse : uti & ex Origene qui talem motum Prophetis indignum iudicavit, non enim uti suspicantur nonnullii inquit, Prophetae alienata mente, aut a Spiritu coacti loquebantur : unum aut alterum locum ex S.Ch sostomo ad hujus rei elucidationem, heic adscribere lubet, quo constet, non tanquam insanos, nescientes quid garrirent, oracula sua ex Spiritus Divini inspiratione protulisse: Audiamus illum in Psalmum XLIV. hoc modo loquentem. Ψαλμ. μδ. circa princip.

Φοι- 'ῆ καλυφ τα λεγοίια. Hoc est: tam ct aliud quidpiam docemin, quod

570쪽

Prophetae non erant tales quales Vates: illle enim daemon 'quando id oebatur in animam, mentem inebriat, ae rationem obscurat, sese omnia enunciantur , mente illorum nihil intelligente eorum qua dixeruns, sed μfluia inanimatae instar vocem edentis. . Hoe ct abruu inter iitas Philosephus dixit , hoe modo loqvini: sicut 'tileti ct Vates musta quidem δ-cunt , verum nihil eorum qua Heum intelligunt. At Spiritus Sanctus ita non agit , sed permittit cordi intelligere illa quae dicta fuerunt , si enimnesit, quomodo dixit sermo est bonus. Daemon enim tanquam mimisus is Hostis, bellum infert naturae humanae. At vero Spiritus Sanctus tanquam euram gerens di beneficus, participem reddit eum qui iliam recepit , eo filii sui, atque illis revelat cum intelligentia ilia quae dixit, hoc est, res Divinas. Audiamus etiam quae scribit in XXIX. homilia prioris mpistolae ad Corinthios p. m. ε;O. TO: I. ὀν τοῖς ειδωλοις , εἰ

Καὶ πάλιν - - -