장음표시 사용
631쪽
terrenum futurum , carnem nostram ianua Hierosemis eoneu sientia ae voluptatibus eamis servituram dicem : ct eum inimum esses 'φι- ris Dei, numerum eujusdam millenarii festi nuptiis deputarum, seducere volens, futurum dixit. Et Dionysuu qui Alexandrinae Paraeciae Dista-patum tenuit , in secundo narrationum libro , postquam H Apocalyas
Ioannu quaedam tanquam ex antiqua traditione eammemoravit, viri
hujus mentionem ad hune modum facit. Cerinthus autem, qui is haeresim Cerinthianam eminetuit , figmento sim nomen d onere voluis , quod
fide dignum esset. Hoc enim doctrinae illius dogma fuit , terrenum suturum Christi regnum , di quae ira concupisebat , cum corporis studio teneretur , ct admodum earnalis esses , in his lilia futurum sommabas, murris videliret, is eorum qua μν ventre sunt impletionibus, hoe es. eibo , potu ac nuptiis , ct in ista bonestius commentatus videretur , dies festos cr victimin ct ferociorum mactationes adjecit. Augustinus lib. de Haeres ad quod vult Deum cap. VIII. Cerinthiani is Cerintho dicti missi annos post resurrectionem in temeno regno Christi secundum earnales ventris di libidinis voluptates futuros subruantur , unde etiam Chili aesunt appelgati. Isidorus Hispalensis Orig. lib. VIII. cap. U. Cerinthiaria Cerintho quodam nuncupati. Hi inter extera rara mesonem observant, mille annos post resurrectionem in voluptate earno fue ros praeiucam: --de ct Graece Chilias , Latme Multassa sunt xypellati. Quoniam autem Cerinthianos circumcisionem observasse, ex Isidori iam allegato loco docemur , & s. Augustinus in de Haeres. cap. VIII. testatur Cerinthum suisse serm-judaeum, quandoquidem non solum
circumcisionem esse observandam asseruit, verum etiam Sabbathum Judaeorum more esse celebrandum , non adeo mirum cui am via
deri debet, illum docuisse regnum illud terrenum mille annorum, ex Iudaeis enim promanavit illa opinio, ex Psalmo LXXXIX. mala intellecto. Exspectant etiam nunc Iudaei mundanum & terrenum alia quod a Messita regnum , quod aliorum Monarcharum more regna turus in terris, omnes gentes debellaturus, ac popalium suum omnium rerum affuentia Sc abundantia beaturus erit multis fabellis J udaeis dignis ornatur tota haec res. Loquuntur de notabili quodam conviavio quo se excipiendos existimant tempore adventus Messiar; fingunt parandum hoc convivium ex Leviathan Pisce , Behemoth Tauro, magna avi assanda & tosta apponenda, fingunt etiam de v
632쪽
no G- iam , hoc est: Paradisi potandos sese r plura qui de his rebus desiderat , reperiet illa apud Doctiss. D. Buxtorsium Synag. Jud. cap. XXXVI. p. m. 437. post hunc Cerinthum Papiam quendam sic docuisse, & tale regnum Christianis esse cxspectandum sustinuisse memoriae prodiderunt historiae , ac SS. Patres. De hoc Papia Hieropolitano Episcopo hoc modo scripsit Eusebius Hist. Ecclesiast. lib. III. cap. XXXIX. ΠαραπΘέται κῶ πινα αλλοι la κω- nes , ω Oiς πιαί φηῶν ετα- ωι Q π- - νεκρων ἀναμειν σωριαοκαῖς ρ F Xυι ἡ βαMλέας δά - ς ρρος δε πη--, α 5 η γῆμ τας adim λικάς
Φλαύειν. Et alia quaedam idem commentator tanquam exurea traditisne ad se relata , ct peregrinas quasdam Sematoris parabolas ct metrinas euo aliis nonnullis fabulosis ad=isit, in quibus etiam millenarici quosdam annorum post resurremonem mortuarum furinos dicit in quibus regnum Christi in hae terra, corporaliter eonsistere debeat, quae
illum ex eo Austisatum esse puto , quod Apostolicas di utationes non recte acceperis, dcc. Notandum etiam Papiam illum quam plurimis Ecclesiasticis viris Illius erroris autorem fuisse, teste eodem Eusebio, quod profecto itiamnum hoc tempore evidentissime deprehendimus. Constat enim multos inter Patres millenariae opinioni fuisse addictos. Inter alios numerare possumus Iustinum Martyrem , Irenaeum , Te tullianum, Lactantium , pluresque alios quorum omnium dogmata referre longum foret , ac nostri nunc non est instituti : pauca haec hac de re Testimonia attulisse sufficiet. Justinus Martyr in dialoso contra Tryphonem rogatus a Judaeo , num fateatur, urbem Hierosolymam reaedificandam, populumque Christianum in illam conventurum ac ibidem cum Christo in consortio Patriarcharum &Prophetarum sese delectaturum, respondit non solum se illi annus re sententiae, verum etiam ejus jam ante secisse professionem, nempe πυαν πιαλιν - Ιερου-λ μ f τλι πις μαθηπιις απύ συμπιεῖ me λιν πμφαγεῖν. Christum resurre tarum ct ruri
sum in Druseum se saturum , ct tum eum discipulis lubiturum rursuct eomesturum. Et statim addit: ΠοΜους αν et cita καθαρῆς
Multos autem qui pura piaeque sum cissimorum Mimia hoc nom
634쪽
τς φ ονομα Ι'ωάννης , εις τ Am λων F Xυτοῦ, αν Am- καλυψ βο , ν απιας ἡλια επιν πνιησειν eo I ερουσαλ μ υς re. μετερω- Πςcor ,ς προεφ τcor , κ iur πωτα τίω καθολικω S σαωελόν- φάνιμ ) mωνί- ομοθυμαδον αμα -νlωνάνά-Mν spγη Me , κυἰMν ' ο πιρνο ημων έπιν , οπου Π γκριησουσιν - γαρον , αλλἀ ἰωγγελοι ερον , ri ινα ΚΘεουΜάναι σεως eύες. Hoc est, ex Langi interpretatione: Ego autem , et se qui rectae per omnia sententiae Christiani sunt, ct camis resurrectionem suturam novimus , ct mile annos in Hierusalem instaurata,e, exornata , ct dilatata ; 'ut Propherae , Eetichiel ct Esaias , Ochi promulgant. Sis namque Esaias de mille istorum annorum tempore Aquinin est. Erit enim Coelum novum , & terra nova e & non recordabuntur priorum, neque eorum illa venient in corda : sed laetitiam & exsultationem invenient in ipsa quae ego creo : quia ecce ego facio Hierusalem exsultationem , & populum meum laetitiam r& exsultabo in Hierusalem, & laetabor in populo meo e & ulterius in ea non audietur vox ploratus, neque vox clamoris r & non erit amplius ibi immatura aliquis aetate , in sine dierum , & senex qui non implebit tempus suum. Erit namque adolescens filius, centum
annorum: moriens vero peccator filius, centum annorum , & maledictus erit, & aedificabunt domos, & ipsi incolenti & conserent vineas , & ipsi comedent germina eorum, & vinum bibent: non aedificabunt, & alii inhabitabunt: & non plantabunt, & alii edenti Nam secundum dies ligni vitae, dies populi mei erunt: opera laborum eorum multiplicabuntur. Eiecti mei non laborabunt in vanum, neque liberis operam dabunt in exsecrationem et quoniam semen justum & benedictum a Domino erunt, & nepotes eorum cum eis. Et erit priusquam ipsi clamaverint, ego exaudiam eos , adhuc I
quentibus ipsis, dicam, quid est ' Tunc lupi & agni simul pascentur,& Leo sicut bos comedet paleas et serpens autem terram , velut panem , non inique agent , neque detrimentum capient in monte sancto, dicit Dominus, In tis verbis, inquam, eo quod dictum est. Nam secundum dies ligni vitae, dies populi mei erunt : opera laborum eorum multiplicabuntur: mrige annos in Masterio areane designars, intel imus. Ut enim Adae dictum est, quo die de ligno edisset , eo
635쪽
die etiam moriturum esse , si in itam mille annos non implevisse, novimus quoque dictum illud, quod dies Domini sit sicut mille anni, huc pertinere, ct vir apud nos quidam cui nomen erat Phannes, e duod eim Apostolu Christi unus, in ea quae isti exhibita est revelatione, Christi fidelis nostros , annos mille Hierosolymis peracturos esse , pr. quinus est : ae pstea universalem di in s et dicam ) sempiternam omnium, unanimiter smul resurrectionem ct judicium futurum, id quia ct Dontinus noster dimit, quod nuptum neque daturi neque accepturi , sed Angelis aequales futuri sint, utpote filii Dei re-rrectionis. Pari sere modo Tertullianus adversus Marcionem lib. III. cap. XXlV. p. m. qoo. Nam ct eonfitemur m terra nobis regnum repromissum, sed ante erium , sed alio flatu , utpose post resurrectimem in mille annos in civitate Divini operis Hierusalem caelo delata , quam ct Apostiis matrem nostiam sursum designat, cdi m λιτίμα nostrum, ιd est, municipatum in coelis esse pronuntians , alicui inique caelesti eis rati eum deputat. Ham ct Eraehiel novit, ct Apostolus Dannes virit. Et quia apud fiam nostram est novae Prophetiae 'mo restatus , ut etiam effigiem civitatis ante repraesentationem ejus cms IH fminam in signum praedicaris. me dirimus excipiendis resinoctionis sanctu O refovendu onmmm hominum uti Me spiritualium est a in c-penserumem eorum quae in Me fresin
vel despeximus , vel ami us is Deo propectam, fruidem justum est εω Deo dignum , iuve quoque exultare famuhs 6- , ubi ct sint assim in
nomine V s. me ratio regni caelestis et post cujus mille annos , intra quam aetatem eoncluditur Sanctorum resin ectio, pro meritis mafiniue me
tardius resurgontium, tune ct mundi destrumme di iudieii em latratione commissa demutati in atomo , m Angelieam Fubstantiam , scilies perissia in nuptibiis superindumentum transferemur m exsiste reinum. Ad hunc Tertulliani locum , notari velim ad verba illa no- Prophetiae , nonnullos existimare Tertullianum probationem mili mi etiam ex Prophetia Paracleti Montanistica petere , alii autem per novam Prophetiam potius intelligunt Apocalypsim Apostoli Iohamis. Irenaeum nonnulli existimant suisse Chiliastam , non solum tales reperiuntur inter Neotericos, verum etiam Antiquos inter. Hoc enim modo de illo D. Hieronymus scripsit, illum sic citante Erasmo Ro-terodamo in argumento , in D. Irenaei librum quintum r uria Omasti strarum is praecipue Terinovans liber , rus inseribitur , de Spe
636쪽
ngelium , ct Lacrantis Institutionum volumen septimum pollicetur mictaeini Putabimensis Episcopi crebrae expositiones , ct nuper &vermnoster in dialogo , cui Galli nomen imposui , ct ut Gracos nominem, er primum extremumque , Irenaeus ct sol mam. Imo quod miror, lacum tanquam ex Irenaeo citatum deprehendo apud Doetissim. D. Blondellum quo probare annititur Irenaeum inter & Papiam conis venisse, verum ut ingenue fateamur, dicimus nos locum it Ium inus.
quam apud B. Martyrem, invenire potuisse. Quod porro D. Hieronymus de Sulpicio Severo testatur, illum fuisse Chiliastam & probat ex Dialogo cui Gallo nomen dedit, respondemus non posse rem hanc dijudicari , quoniam Dialogus ille non amplius exstat r de Lactantio plane verum est, illum Chiliastico errori fuisse addictum.
legatur tantum cap. XXIV. lib. VII. de vita Beata : deprehendetque Lector sedulus, illum opinionem illam confirmare ex Virgilio noni Ium , verum etiam ex Sibyllis. Etiamsi autem multi inter Patres Chiliasticae opinioni faverunt, plures tamen reperti fuerunt qui illi sententiae contradixerunt. Notandum etiam reperiri inter Scriptores qui
Cerinthum primum Chiliasmi sui se inventorem innuunt: alii autem perhibent, Papiam omnium suisse primum quod Doctiss. Isiacus Vossius plane negat in lib. suo de Sibyllis p. m. XLV. Nolimus nos asserere, Papiam primum omnium fuisse qui errori illi patrocinatus sit,
utamen aliquo sensu potest primus vocari inter Christianos , eo nempe sensu quod etiamsi de regno mille annorum innuerint alii ante illos, sapud Judaeos enim ille error longo tempore ante innotuit, interim tamen, etiamsi cum Judaeis, semi-Judaeus Cerinthus , aliis erroribus immiscuerit hanc opinionem, Papias primus fuerit qui e rorem illum sustinuit, ab aliis immunem. Haereticus vero Cerinthus cum aliis, etiam & hunc docuit errorem. Caeterum Sib llinam hanc opinionem esse plane falsam constat, non sol iam ex Patrum Antiquorum scriptis quam plurimi enim illi contradixerunt) verum
etiam ex aliorum cum Antiquorum tum Recentiorum Scriptorum
monumentis qui constanter se illi opposuerunt; nullum dogma Theologis, praesertim Anglicanis, amplius fuit pertractatum quam hoc de regno Chiliassico & terreno Iesu Christi ; ne autem actum
agamus, operose opinionem hanc refutare non intendimus . cuivis
scripta illa hac de re sunt obviat interim tamen, ne nos argumentis E e e e 1 destiis
637쪽
destitutos existimet quispiam , pauca haec huic Sibyllinae aliorum inque millenariorum opinioni opponere lubet. Primo , si illa quae supra retulimus perpendantur sedulo, luce meridiana clarius, errorem illum consulatum conspiciemus. Secundo repugnat haec sententia conditioni Regni Jesu Christi: ejus regnum non ut terrenum & mu danum , sed ut spirituale , non mille annorum sed ut aeternum in S. Dei verbo describitur. Ipse Servator noster , testatur coram Iudice Pilato Johan. XVIII. vers. XXXVI. H -έα ἡ ἐμὴ cim ἔπι cκ F υσμου τουτου. ει' A του κέσμου τουτου ἰω ἡ βοι Πλεια ηὲμ- , oi 'λσηρεται αν οἰ εμῶ ἡγωνίζον ο . ἱνα μη - 4sουλώοις ' ν- 3 11 βαι in λέα η ἐμέ cm εον eo του εν. Regnum Μessiae describitur per Prophetas, non tanquam dominatio mille annorum , verum ut aeternum imperium, uti clare constat ex Psalmo LXXXIX vers. XXX. Ponam in seculum seculi semen ejus ct thronum qus sicut dies eaeli. Videantur etiam PC LXXII. vers. V. Esaiae Cap. IX. vers. V. &c. Danielis Cap. II. vers. XLIV. &c. Luc. I. vers. XXXII. testimonia. Notandum etiam Jesu Christi regnum hoc modo designari in Sacris Scripturis , quod non sit extraneo visui expositum , verum quod lateat in hominum cordibus, oculisque corporalibus non discernatur, Ps XLV. vers. XIV. Tota enim honorata filia Regis intro : at vero qualis est ornatus Regis, tale & regni ejus ornamentum, a mundano quod oculis corporalibus discernitur plane, distinctum. Regnum etiam Christi, velut textus Lucae XVII. vers. XX. habet, non venit regnum Dei in observari posscsed intus illud habetis vers. XXL Quid quod & hoc Jesu Christi
regnum nobis in verbo Dei repraesentetur futurum per totum terra.
rum orbem , quod certe loco alicui particulari non posse adscribi existimamus. Videantur testimonia sequentia Ps. II. vers. VIII. Ps. XXII. vers. XXVIII. Ps. LXXII. vers. VIII. Zachariae cap. IX. vers. X. Ex novo Testamento si producere vellemus Testimonia, quam plurima proferre haud esset dissicile, verum quoniam brevia tali studemus, supersedendum esse censemus r hoc tantum memorabimus , nos non deliciis & voluptatibus de quibus Chiliastae memorant, ad aeternam scelicitatem deducendos, sed per plurimas am-ctiones & calamitates ; ad illas enim nos praedestinatos esse innuit
Apostolus gentium Paulus: impii autem ad extremum usque mundi diem
638쪽
diem fideles odio habebunt , nullum autem tale tempus existet quo mundus ab infidelibus & impiis hominibus liberatus erit, Christus enim ad judicium venturus, fiam in hac terra non inveniet ideoque tale Regnum mille annorum spatio quibusvis deliciis abundans non exstiturum concludimus. Si porro tale Regnum mille annorum , omnis generis abundantia decoratum debet existere ante ultimum judicii diem , quomodo haec sententia cum Servatoris nostri opinione quadrabit ἰ Testatur enim Iesus Christus, neminem novilse diem novi imum , per mille enim annos ab inchoato illo Regno, homines qui illo tempore in hoc mundo degent, poterunt pro certo assirmare , quando sit affuturus dies ultimus. Testatur s. Scriptura Christum I Corini h. cap. XU. vers. XXIV. in me regnum traditurum Deo ae Patri, sublaturum omne imperium, is omnem auctoritatemer potestatem et quo pacto haec sententia Apostolica consistet 'cum ficto illo mille annorum regno' Apostolus dicit Christum hoe facturum tempore resurrectionis mortuorum , in adventu suo , si omne
imperium tum erit tollendum , quomodo Christus dici potest aliud novum instituturus φ si omnem principatum abolebit, quomodo erigi poterit mille annorum principatus t Legimus etiam apud Sacros Scriptores die novissimo homines E mortuis suscitandos ac statim immediate coram Iudice Christo sistendos, & ut diserte testatur S. Paulus I. Ep. ad Thessalon. cap. IV. vers. XVI. &c. I e Dominus eum hortationis elamore , cum vore Archangeli er eum Dei tuba descendes λcaelo, is qui mortui fuerunt in Christo, resurgent primum , deinde nos vivi , qui reliqui erimus , rapiemur smul cum eis in nubes, in occursum Domini in aera, ct ita semper eum Domino erιmus. Haec certe verba
clare refellunt opinionem illam de mille annorum Regno per Christum in suo adventu in terris erigendo. Dicit enim S. Apostolus non in terram sed in nubes descensurum Servatorem nostrum; non dicit nos tantum per mille annos , sed semper futuros cum illo. Novi coeli & Nova terra in ultimo Christi adventu apparebunt iuxta testimonium S. Johannis Apoc. cap. XXI. vers. I. Deinde vidi eaelum novum is terram novam , primum enim caelum ct prima terra abierat, ct mare non amplius exstabat. Et II. Pet. III. vers. XII. Caelos novos
se terram novam exspectamus secundum promissum ejus, in quibus iustitia inhabitat. Si itaque Jesus Christus illico fideles in suo adventu in E e e e 3 cce
639쪽
coelos ad se recipiet, quomodo, velimus hoc rescire, & quo pacto per mille annos regnaturus sit in hoc mundo, postea illos ad gloriam adis missurus. Dicit enim Joan. cap. XIV. Vm. IlI. Rursum veniam, ct acumam vos ad me ipsum , ut ubi ero ego , ct vos siris. Et D. Paulus II Tim. IV. vers. I. Obtestor vos ego in conspectu Dei ct Domini Jesu Gristi, qui udicaturus est vivos o mortuos in iliastri suo adventuis r no suo. Si res haec perasenda est in suo adventu , non igitur
mille annis ante. Hactenus igitur abunde nos probasse existimamus, Sibyllas non fuisse Divinitus inspiratas. Plura ad hanc rem pertine tia producere nos posse profitemur, verum quia brevitati studemus, ulterius non progredimur. Mendacium unum aut alterum Sibylliniversificatoris heic notandum censemus. Primo dicit pseud Sibylla, Noachum ex arca egressum esse cum bis vicenos & unum implevisset soles , quae sententia S. Mosis opinionem plane evertit: ex ejus
enim historia constat ipsum cum tota sua familia per annum sive lunarem sive solarem in arca degisse , Sibylla de Noachi ex arca
Πληρωας ὐδάτι 3 ι Θεου με l βουλας. Hoc est: με igitur eunctas homines justissimus inter,
Exiv octavus , visenos eum bis, se unum
Compsesa Sales Deus 'se volebas m unaas. At vero haec narratio nullo modo cum sacro textu conciliari potest rideoque vel hinc concludere nos posse , non suisse Divinitus assiatas Sibyllas, affirmamus. Novimus etiam Dinis . Isiacum Vossium in lib. suo de Sibyllinis Oraculis p. XLVII. assirmare, non recte carinpi in Sibyllinis, quod XL. tantum dies diluvio tribuantur, qu niam tempus illud quo pluviae cessarunt 1 multis diluvio non assignatur : verum quod pace Doctis . Viri dixerimus, existimamus h nihil contribuere ad excusandam Sibyllam, textus biosaicus testatur
quadraginta diebus & noctibus pluisse, Sibylla autem diem unum addit,
640쪽
addit, quod cum Mose non quadrat: deinde notandum censemus, Sibyllam proprie non sustinere tantum per XL. dies durasse diluvium , sed quod intolerabilius est mendacium . Noachum, postquam XLI. dies in undis complevisset, ex arca fuisse egressum, Moses uti jam iam notavimus, XL. diebus & noctibus pluisse testatur, Sibylla autem illum egressum fuisse putat, postquam XLI dies in arca degisset , an itaque terra unius diei spatio fuit exsiccata & ab aquis diluvii liberatai Certe Mosaica historia longe aliud testatur; uti cuia vis historiam de diluvio legenti perspicue constare potest. Quid tan Spiritus Dei sibi est contrarius ' Moses, ut omnes agnoscunt, Di in vinitus suit inspiratus, nescio profecto, quo pacto non pudeat illos Jui norunt vel certe novisse potuerunt Sibyllam scribere talia quae irecte Sancto Historiographo repugnant, tamen audere pro certo assirmare, illas Divino Spiritu suisse actas, nunquid ergo Spiritus veritatis sibi contraria proferre potest Z Nos certe non credimus. Sibylla porro Blosi, Scriptori Divinitus inspirato audacter contradicit. Testatur Vir Dei, Noachi arcam in montibus Ararat substitisse,
montes autem Ararat sitos esse in Armenia testantur scriptores omnes antiqui, at vero Sibylla hoc modo sese enuntiat, lib. I. p. m. I 8o. E'm' τις--δ ηπειροιο μελομνης , τανυμ ηκες , Δωστ θ καλειται , Asiniit nugis mons quidam in montibias atrae, Ardum, asta petens, Ararat quem nomine dicunt.
Sibylla itaque existimat, Ararat montes olim in Phrygia exstitisset& ut certo dignosci possit locus Phrygiae in quo Ararat reperitur,
--μεγκλου m μου Μαρπου πιφυκοω. At ex emendatione Doctissimi Bocharti ut versus constet, legendum est, uti postea in commentariis ad hunc locum notabitur amplius: Μαρπου θα cibλέ ες ριεγάλ- - μῶο πιφυκαν.