장음표시 사용
91쪽
tem dando usumsructum eius retinuerit: contra omnem iuris veteris rationem adiecit VEL v EN
DENDO. Ius ergo singulare est in d. l. luisquis, ex quo sumi argumentum non potest. vulg. l. quod contra, D. se reg.tur. Ad secundum argumentumrcspondeo similiter, facinorosum Tribonianum, quoties in Pandectis scriptum erat DOTI DICE RE,ex Iustinianici iuris ratione reposuisse, In dotem dare.ut aperte in il .l.quia autem, 23, D. de iur. dot.vel DOTI DE sTINARE :vt l. lotis, 7,in s. D. eod.Certum cst enim neque dotalem fundum in telligi,nisi cuius dominium marito quaesitum est. l.dotalc,II, M. 2, D.de stin. dotes. neque quicquam
in dotcni datum intelligi, nisi quod statim sponsi
essicitur.l.sed nisi, 8,D.uci .dot. quinetiam aliud esse in dotem dare, aliud tradere: in illo enim do minium, in hoc simplex factum contineria.si ego,' .vit. D.eod. Quod igitur in l.si fundum,& l.si rem testimatam,D.de iur. dot.scribitur, fundum in dotem datum, nec tamen traditum: vitiO- se scriptum est, pro DOTI DICΤvM. climanti quo iure data res in dotem nulla nisi per traditio nem intelligeretur. Tertia autem obiectio leuisti , ma est,partim quia regulariter vindicatur res a domino,qui eam non possidet: quanta is non videatur renuntiasse possessioni, qui rem vindicassit.l.natu raliter, Ia,D.de acq.post partim quia quod sub co-ditione donatum est, si conditio non impleatur, non donatum intelligitur.l.vit.C. de don.que sub. mod.l.caussam, eto, in s.D. de manum. Ad quartu autem similiter respondondum cst, non iamlum dominium acquiri, sed vetus quod ante fuerat
92쪽
propter legcm commissoriam renovari. Ad quintum porro responderi sic oportet , singulare esse ius ex lege xo tab.aut certe ex ipsius mente in troductum: ut rei testamento rclictae dominium directo a testatore in heredem aut legatarium transeat: ex capite, Uti rei suae legasst,ita ius esto.l. verbis,D.dς verb.Pgn.& apud Visian.tit.reg I'. Dominium igitur ex lege, possessio ex apprehensione acquiritur.l.cum heredes, 23, D. le acq. pos s.
Quod autem antiquissimo iure in hereditatibus &lcgatis institutum fuerat,id postea mediae iurisprudeliae auctores ad bonorum possessiones, & faei commissarias restitutiones & mortis caussa don tiones produxerunt.Sextum autem sc facile refel litur.Clim esset iniusta fundi dotalis possesito cin ptori tradita: postea per cuciatum quo alienatio confirmata est, ipsa quoque confirmata suit. vi l. pen.D.de filiad.aotat.& l.I, s.s vir, D. de acq.pos. Septimum autem vix responsione dignum est: cum sitis constet,instrumenti &clauium traditio nem tanquam imaginariam ipsus rei traditionem intelligi:velut in vini venditione, degustationem. l.I,& l. q,D. de peric.& comm.& in rei grauis, ve luti columnae,venditione,demonstrationem.l.I, .pen.D.de acq .posisquod eodem mωdo de signato dolio Trebatius tentaverat, sed Labeo non pro
93쪽
δε dominis transferendo anpraesentia ct natu
VAD RIPARY1ΥΑ distinctio adhibenda est nam & Traditio duplex silit,una solen
nis siue ciuilis, quae Mancipatio dicebatur: altera Naturalis:au 2.Vlp.tit.Regul.I9, & Rerum aliae mobiles,aliae immobiles sunt. Quantum ad mancipationem, si mobilis res erat,non dubium est quin quadruplex prssentia requireretur: aucto- 'ris,mancipis, mercis,&preth: quemadmodum no tum omnibus est ex verbis Casi Iurisconsilii apud Boet.in Top. ubi de seruo exemplum prosertur, Qui mancipium,inquit,accipit,ces tcnens ita dicit, Hunc ego nominem ex iure Quiritium meum es se aiorisque mihi emptus cst hoc aere, aeneaque libra.deinde aere percutit libram: idque aes dat ei a quo mancipium accipi quasi pretij loco. unde illud Varronis de ling. .In veteribus mancipiis scr. ptum,Raudustulo libram serito. Quod si fundus erat, qui tradendus esset, tum in rem praesentem veniri oportuisse arbitror: ac sedem dicis caussa ponendam,in qua emptor a venditore collocaretur.arg.l.I,in princ.D. de acq.posiecquanquam in mancipatione facienda glebam agri eodem modo adhiberi solitam arbitror: ut in vindiciis, de quibus testatur A est. lib.ro , cap. 9. Ac pari ratione Imp. Constantinus statuit, ut rei donatae domi nium in donatarium non transiret, nisi si mobilis esset,corporalis,cius traditio subsequeretur: si immobilis, δ
94쪽
mobilis, abscessu donantis nouo domino pate ret: sic enim loquitur in l. I, C. TH. de donat. Ex quibus per icuum est,uenditiones huiusmodi nonis & praesentium rerum & praesenti pecunia seri potuisse.De pecunia quidem, Iustinianus testatur,
lege xo tab.sancitum fuisse,ne rerum venditarum dominium nisi prctio soluto & adnumerato transferretur.=.Vendit ,3I,Derer.diu. Quantum autem
ad Traditionem quae iurisgentium crat,& dominium non iuris Quiritium transscrebat,sed in bonis rem efficiebat, ut eodem loco Vlp. scribit, sic habendum est suo res mobilis erat, siue immobilis, semper praesentia & rei & prcth opus erat: sed ea vel vera, vel ficta. Vcra praesentia es quae contrahentium oculis ita subicctaaest, ut corporalis traditio fiat id est,ut ait Theophilus,ut res de manu tradentis in manum accipientis transferatur. g. per traditionem,De rer. diu. quanquam tradentis aut accipientis personam negotiorum administratorcs sustineant.l. qua ratione,9, .q,D.de aCq.rer. dom.& l.I, .pen.D.de acq.post. Itaque cum columnae venderentur, quae propter magnitudinem ponderis sine magno molimento moueri non poterant,Vlp.scribit,in rem praesentem ventum esse:& eas oculis utriusque contrahentis subiectas seisia se. la.I .pen. sic absenti res mobilis donari posse dicitur,si ea per nuntium mittatur,eamque donatarius recipiat: quia nuntius donatoris personam sustinet.l .absenti, Io,D. de donat. Ficta autem rei praesentia dicitur,cum traditio vel cogitatione, vel nota& symbolo repraesentatur.Cogitatione, cum iam antea aliam ob causam facta, nunc ad instips
95쪽
negotium accommodatur ac referturiveluti, sicui rem commodaram, locaram, deposucram, oppugneraram, ci rem eandem vendam, aut donem. I qua ratione,9,s.interdum, D. le acq. rer. dom.l.s,
natis traditur,s quod quis iam apud se habet, sibi
habere iubeatur. l.absenti, Io, D. de donat. l. quae dam,77,D. de rei vindic. nam caus a possessionis
donatorum voluntate mutatur.l.nec ambigi, ἴ, C. de donat. l.velles, 6,C.de rc uoc. don. Nota vCrbrepraesentatur traditio, veluti, cum clavcs apud horreum aut cellam tradutiin. nam etsi neq; merce neque frumetum, neque vinum oculis & sen
sibus sibiiciantur, tamen clauium traditio,. imago quaedam rei traditionis videtur: dummodo sui cu xi apud ipsun, horreum sat.l. qua ratione,9, . itesqtiis, D. leacq.rcr.dom. l. clavibus, 7q, de con- tra. empl. Similiter instrumenti traditio, id est: e ius scripti quo dominij auctoritas testata est, traditionis rei nota est. l. I, C. de donat. Itemque vini degustatio pro totius dolij traditionc valet. l.D. 3ξl-q, D. le peric.& comm.item trabium & tisnora obsae natio.l. quod si, Iq,D. eod. Et huc pertinet, quod de rerum incorporalium quasi traditionibus dici solet, ut quia veram traditionem non reci riunt, l.serinis, q3, .I, D. de acq. rer. dona. utendi concestio pro traditione valeas l. I. D. de usustu.Lvit. D. de seruit. Nihil autem huc portinet l. cius qui, L& l.seq.D.de rei vind. ubi rei iudicio peti dominium,de qua in litem iuratum est, ita dc
96쪽
mum dicitur in reum statim transire, si res prssens sit:quod si absens sit,ium demum cum eius possessionem rcus exactoris voluntate adeptus erit.PH- .mum quoniam etsi de eo ibi agatur, qui dolo pos sidere desierat scuius haec poena est,ut quanti in lutem iuratum est, damnetur.l.qui restituere, 68, D. de ili. tit. tamen praesens res eo loco apertissime dicitur, quae in defensoris potestate tum erat: ab sens,quae non erat. Deinde res illa siue in potestate rei erat, siue non, certum est eam ab oculis liti .gatorum & transigentium remotam fuisse. Neque tamen iccirco siperiori disputationi hoc aduersa tur: quia s res in potestate aduersarii erat,iam ante dictum est, Repraesentationem esse: si non erat,
Paulus dis te subiungit, caueri ab actore se possessionem traditurum. Nunc consequens est, ut de pecuniae pr*sentia disseramus.quod enim Iustini nus ita scribit:Etsi lege x II tab.cauetur, ut vendi tae rei dominium nisi soluto pretio non transeat, tamen reine dici & iuregentium id essici: sic inter pretor , quanuis lex x II tab. de mancipatione &Hominio,quod iure Quiritium transiertur, scripta sit, idem tamen locum sabere etiam in alienati
ne dominij, quod rem in bonis iuregentium essicit: cuius iuris peruulgata emptio & vcnditio est.l. I,D. de contr.empl.Quod igitur Plato delegib. xi statuerat, ne aliter emptio venditiόque contrahe retur, quam si praesens hinc merces, illinc pecunia traderetur, de diserte fuacit e, τω παραχρη-μιατιμίαι : neque fide de pretio habita contrahi emptionem posse: id non modo in xo tab. trans. latum fuit,vcruinctiam ad peruulgatas emption
97쪽
& venditiones a Iurisconsultis traductum est.Ne que enim iis assentior, qui iurc ciuili populi R.l5
ge aliter se rem habere tradiderunt.De vcnditio- ne vero naturali,iampridem ciusdem Varronis te stimoritura ex lib. de Re rust.2, in x II tab. com mcnt.protulimus:Grex, inquit,dominiirn no mutauit,nis sit aes adnumeratum.Sic pignora ex caussa iudicati praesenti pecunia vendi oportet,non sic, ut post tempus pecunia soluatur. l. a diuo pio, is, ε.sed si emptor,D.de re iud. Itemque res fisci, LGD.de iv.fisc. Quid igitur est,dicet aliquis, quod tot locis scribitur, 'uanuis pretium sollitum non stitamen si fideiussor datus, pignus traditum fuerit, dominium transferri, atque adeo etiamsi sine ulla satisfactione fides emptori habita sit.l.quod ven
dendi,I9,D.de contr.empl.l.procuratoris, , . sed s dedi,D. de tribui.act.=.vendita I, de rer. diu.l. Ex empto, ΙΙ, D. de act. cmpt. Sed intelligendum est,Iurisconsultorum ingeniis introductam Disse praesentiam fictam: quas venditor non modo prς scias numeratum pretium accepisset, verum etiam iam acceptum omptori credidis et. ut iam certi condictione petatur, quasi in creditum venditor abierit:vt illa verba demonstrat, FIDEM HABvE
98쪽
e si liberi in conditione p siti inustigi tur ad
B CVRA quaestio est , quae vulgo in scho
lis sic effertur, An liberi in conditione positi, sint positi in dispositione. veluti, Testa tor ita scripsit: Titius mihi heres esto.s sine liberis
moriatur, rogo eum ut meam hereditatem Sempronio restituat. Titius superstites liberos reliquit. Triplex quaestio nascitur, quarum haec prima est: An Sempronius, sub conditione prς cario sub- situlus,propter deseetiim conditionis a substitu tione excludatur Secunda, Si Sempronius exclusus cst,an pater liberis in conditione postis fideicommissum debeat λ Tertia, Si liberis fideicom missiim debeatur,virum ex caussa testati, au int stati debeatur)Quantum ad primam,video & Vlpianum & Martianum dilucide affirmare, subiti tutum propter desectum conditionis excludi. l. ex facto, 17. .ex facto,D. ad Trebel.l.filiussa. Π . . cti erit, D. de legat.1.quod etiam substitutionis reciprocata sormula peripicuc ostendit. Nam illius sormulae,Si sine liberis moriatur, hereditatem restituat, necessaria haec est α νςί οφη , Si non sine liberis moriatur,ne restituat. l. inter socerum, ac , D.de pact. lotal.l. quibus diebus, O.62, D.do cond.& demonstr.l. siquis ita , 83. l. iam dubitari, 85. D. de hered.instit. Quatum ad secundam, pet
spicuum est,nullam expressam testatoris volunt
tem apparere de fideicommisso liboeis heredis
99쪽
to F R A1N C. H O T. praestando. Quanuis enim in fideicommisis nuda
testatoris voluntas dominetur,l. cum virbin, I6,C. de fideic.tamen eam aliquibus verbis vel declara ri, vel certe significari oportet: si minus directis Scciuilibus, ac certe precariis, inflexis, denique qui buslibet.l.fideicommissa, Π, D. de legat.3. l.Vbi,19, .I, D. ad Trebell. & 'uanuis nutu relinqui posse fideicommissum dicatur: l.& in epistola, 22, C. de fideic. prius tamen alicrius verbis rogari testatorem oportet,quibus illo nutu ac sgnificatione voluntatis respondeat.imo is demum nutu relinquere fideicommissum potest, qui & loqui potest. l.
nutu,2I,D.de legat.3. at in formulet, qua testatoruusim secimus, nihil de fideicommisso liberis illis
praestando expresum reperietur.quin imo si de di rectis testamentorum formulis agcretur,figura irata verborum , Nisi rationes reddideris,liber ne e sto, magis adimere, qua dare intelligitur. l.Titia, 39. .vlt.D.de manumisi test.& omnino ubi de di rectis formulis agitur,nequc institutio neque sub stitutio ulla in illa verborum figura intelligi potest. nam per illam formulam, Si filius meus vivo me moriatur,filius institutus non censetur. l. Gallus, .in omnibus, D. de lib.&post.l.squis eum, 6, D lt.D. de vulg.substit.non magis quam frater aut alius agnatus per illam formulam, Si mea hereditatoni vindicare nolit.l.s quis ita, 81.D.de hered.instit.Verum haec non recte ad nostram quae stionem accommodantur: quoniam in fideicommistis multa tacite ex praesumpta testatorum VO-jqntate admittuntur, quae in directis substitutioni bus DCn valent.l.cum proponebatur, , D de te
100쪽
gat.2.Quare non obstat l.Lucius, 83.D.de hered. instit.vbi cum testator ita scripsisset, Titius frater meus heres esto : si Titius prius quam heredita tem meam adeat,stac liberis decesserit, ille heres csto:Scaeuola respondet, consilium testatoris hoe Disse, ut non modo fratrem , verum etiam ipsius liberos substituto praeserret.No enim iccirco Scς- uola concedit, fratris liberos heredes substitutos esse: alioqui duos substitutionum gradus testator secisset : a quo unicum duntaxat gradum se stum, manifesto costat. sed hoc signiscat, statris liberos ab intestato' sui patrui hereditatem vindicaturos: ut in s. si quis ita, 82. D. eod. denique ubi de dire diis testatorum dispositionibus agitur, nihil taci tum , nihil nisi ex formula expressum admittitur. Sed non iccirco induci argumentum ad quaestionem nostram poterit: quoniam, ut iam ante dictu
est, dissimillima sunt iura directae & precariae substitutionis:cum in illa nihil, nisi nominatim expressum admittatur: in hac praesumpta testatoris
voluntas admittatur.Itaque, ut iam ad tertia quae stionem accedamus, necessariam esse distinctio nem arbitror, utrum testator suos liberos, aut e traneos heredes secerit.nam priore casu, non dubitarem nepotes ex praesumpta volutate aut tacite
substitutos intelligi: propior attictoritatem Papi
niani, quae etsi iure antiquo non valuit, tamen ab Imperatore confirmata nouum hoc ius induxit. Nam Papin.in l .cum auus,Io2,D. de condit.& de
monstr.statuit, ut etiamsi auus in fideicommissaria substitutione conditionem illam non expresserit,