장음표시 사용
341쪽
M Cicero, est scien- eorum, quae aguntur, aut dicuntur, collocandorum. Sive enim a verbom ede orest dicta, quod certa sit perturbationum omnium medicina: siue averbo moderor, quod moderetur rebus omnibus , censetur eorum, quae indictis, factisq; res postulat, magist rat domina . Mod rantur autem Voluptati, non qui penitus abstinent, sed qui hoc modo utuntur, ut non abripiantur cum ipsa, . Siquidem non naui, & equo moderatur, qui haud utitur: sed qui quo libuerit ducit, . Nihil est in bene instituta ciuitate, hac una virtute potius. Agesilaus igitur a quodam interrogatus, quid utilitatis Spartae attulissent Lycurgi leges: quod norit, respondit, voluptates contenere: iudicans non alia ex re magis Rei p. corruptelam nasci, quam ex delicijs. Testes sunt in Senatu Mediolani duo Sapientiat lumina, . HlERONYMUS Sansonius,&PAPIRIVS Cataneus. Nam summa quaeq; in trauctando Imperij clauo, illius temperantur consilio. Tanta quippe est acritate ingeni j, tanta virtute, & doctrina, ut sicuti equus freno circumagitur, ita eius auctoritate populus Omnis, quo ius, quo ratio vocat, duci videatur. PAPIRII
autem Catanei tanta est auctoritas, ut eius consilium non ex virtute, sed virtutem ex eius consilio non vereantur omnes, qui illum bene norunt, probare. Res enim ab eo gestae plenaeriirn rix' ipse vero virtutis nomen, animi magnitudine
342쪽
tudine su peraro. Ambos illos sapientissimos Patres conscriptos libenter hoc loco nomino, quia Cardinalis P. A L DO- BR AN DIN I virtus admirabilis Modestiae gloria, maxime recreatur grauissimo utriusq; testimonio. r αuod necsalutaremec gratum quicquamsit magis quam mod0La αuod turpe sit, in rebus prosperis, animo esserra: s αμod sine modo, ω Modestia , ars omnis iaceat, o Hurina.
- od non adeo quid fiat,qua quo quid modosiati sit jeciadum
s αuodconfra modentia sit 'Perecundia .c GMII sodesha, quasi cos quaedam, sit merecundia. ν duod Pudor non solum mim tirtutis, sed etiam numinis b
beat in mulieribus . . l . Ga QM Pudor naturam maxime attingat humanam. y uod Pudor mirium plus habeat, quam metus. ια God Pudoris color censebatur, apud meteres habere non solum ornamentum mirtutis, sed etiam numinis.
ar Godolim nihilin Rege statuebatur esse potius Modestia. ra God bi non adsit modestia bi minime seruari possit concordicas God minime merbosa sit Modesita. ι αuod Prudentia, ω meracundia, ω silaently comer sis Modestia. a s God , mi modestia virtuti : ita Modestia ornamento silsilentium. μιε α Me fra statuatur dicendi : mirtus mero silendi. ιν αμod Principis sit plurimum cogetare, minimum loqui jumma
mero quaeq; operari. as aeuodHqs dicere : abys magis ex Hiat tacere.
ι ρ ood, ω decoris, tar tutum sit ιum Principibus minimῶ loqui s o God sapienti probanda est magis, quam appetenda Regum se
343쪽
gratum quicquam sit magis, quam
modus. I. IO GENES Cynicus eos solet irridere, qui propter bona valetudinem sacrificium facerent: deinde iura sanitatis cibo, potu, atq; omni luxuria violarenta. Nec qui quam est homini insultius, quam a medico
id praecari: quod ipse sibi potest largiri. Dia
cebat autem nihil neq; tenuitate, ad valetudinis firmitatem: neq; moruni facilitate, ad beneuolentiam esse accommod tius. utrumq; docuit etiam Imperatorum fortissimus Anniubat. Nam, ut Graeci reserunt scriptores, neq; cum, in Italia bellum gessit,neq; postquam in Africam redijr,cubans coenauit, ampliusi; vim sextario indulsit: summa quoq; comitare , & gratia, tecum agere Volentes, semper excepit.
l ATIS vindictae est, nolle nocere, cum licet vuinii cisci. Itaq; Periae cum Lipplicium de illustri viro
sumpturi essent, vestem ei, Tiaram detrahebant, atq; Vtramq; luspensam , pro homine verberabant. Nec est inconsiderata suspicio: sed virtutis laus, principem paululum de suo iure, in ulciscendo reced re . itaq; cuidam interroganti, quid in rebus secundis, turpe esset, insolescere respondit. Non obscurum est in Archida. mo Agesilai filio testimonium. Nam cum a Philippo M cedonum Rege post cladem ab eo acceptam, liter o acule tas. α
344쪽
tas, & plenas terroris accepisset: Si tu respondit, ὀ Rex metie ris umbram tuam, illa ni nilo maior erit, quam erat ante victoriam . grauiter admonens non esse sapientis animo turge. re, in rebus secundis.
ars omnis iaceat, oe doctrina. III.
S T modestia scietia oportunitatis, atq, idone rum ad agendum, temporum magistra, & d mina , . Interrogatus igitur, quis esset sapientis-- simus, qui alijs dixit, praecellit modestia . Nee deeit antiquitatis auctoritas. Etenim Menedemus Etriensis eum videret multos, in doctrina, nec modum, nec modestiam tenere, solitus est dicere plurimos nauigare Athenas, studiorugratia: qui primum essent sapientes: deinde fierent Philoso. phi : tam progressu temporis, euaderent idiotae . omnium autem maxime censetur profecisse Socrates, qui dixit hoc unum
γἀm quo quid fiat modo ,sits ectandum . IV.
ON est in iudicio praepropera habenda fides.
Nam credulitas iudicis siepe calamitas est innocentis. Solitus igitur est dicere, virtutem sine modo, fieri vitium. vetus huic eius sententiae
midium plus toto. Sicuti in hoc prouerbio sita est aurea me diocritas : ita in ipsa mediocritate, vis omnis consistit modostiae. Nam ut studium quidam modus est, inter neglige tiam,&curiositate: ita virtus omnis refugit quod aut parum, v aut
345쪽
ant nimium est. Laudatur itaq; Archidamus, cuius filix cum essent donatae a Dionysio vestibus praeciosis, recusauit pater, ne ijs indutae turpiores fierent. Evi enim pulchrae erant v stes: quicquid tamen fit praeter modum, est turp .
et erecundia. V.CIsCITANTIBVS amicis, quo colore maxime commendaretur mulier, pudoris respondit . est enim verecund a, cupiditatum modera trix. verum virtus hae a magis est flaminae, quam boni viri. Minime enim virum bonum decet verecundari, cum ex erratis nascatur verecundi M. Quare haec laudatur in iuuene, vituperatur in sene. in illo enim rubor virtutis est c
set: in hoc dementiae, di improbitatis. Demades igi ur Onsileuit dicere pudorem in muliere, arcem esse pulchritudinis , di custodem ossicij. Nam plures pudore peccandi, a peccato cepe abstinent: quam honesti studio, &virtutis amor .
OLITUS est dicere, ubi adsunt verecundiae ac lei . ibi cupiditatem rationi parer . Nam frenum turpitudinis est verecundia. Haec autem duplcx est runa, qua quis peccare, altera qua peccasse erubescit. illam laudare soleo: hanc nunquam non vituperare. illa enim virtutis habet adumbrationem: haec peccati ignominiam.atq; sicuti apud Medicos magis praeclaru est praecauere a morbo , quam morbum curare : ita pudor is magis est probandus,qui
346쪽
virtutis ,sed etiam numinis, habeat in mulieribus. Ut f.
CIsCITANTI cuidam, cum sorte ag retur , de admirabili animi praestantia, qua, cum formae dignitate, MARGARITA
Aldobrandina comendatur, qua nam vi tus esset mulierum,non consilium dixit, noarmata fortitudo: sed verecundia. Haec enim non solum oris figuram, sed etiam animi pulchritudine limnestat. Est autem verecundia, a Verbo vereor dicta, quod verbum, ut spero, est rerum futurarum. Sed hoc inter metum, εe verecundiam interest, quod ille sit periculi: haec nominis, de famae: ille in corde, haec sita sit in ore, de oculis. pudor diis estur alio nomine, quasi pudendorum timor, qui situs est in incontinentiae dedecor . Eorum decus quoniam vix reperiatur, iccirco Pudorem cum Nemesi in coelum euolasse canit Hesiodus, aeneo seculo. Quia autem magister,&dominus co-tinentiae est pudor, Xenophon in Sy mposio pudorem Deu feeit,pudorisq; Ara Athenis fuit, in Acropoli, ut ait Hesychius.
me attingat humanam. VIII. V M nonnullos aliquando cerneret perfricta fronte, in flagitiorum sordibus inuolutari, dixit hominem , sine pudore, & pudicitia, amittere,& nomen,& natura hominis . Nec id falso quia dem. Nulla enim animans,praeter hominem, sensum ullum habet pudoris. Itaq; veteres, quia natura solis vultum dedit hou 1 minabus,
347쪽
minibus, consueuerum dicere impudentes, os non habere . hine laudatur Catonis Maioris in Lentulu dicacitas: illa enim cum Lentulus in eius faciem expuisset, affirmabo omnibus dia2it, Lentule,falli eos, qui te negant os habere. argute hominis impudentiam notauit, etsi desputi natura dicere videbatur
habeat, quam metus. I x NTERROGANTI cuidam quid in humano genere, dominaretur naturae,& assectibus, pudor, respondit .co prGbarunt id, mulatis ante seculis, sui exemplo Milesiet virgines. Nam cum in dies propter vitae cotemptum, laqueo vitam finirent: decreuerunt Milesij, ut virgines nudae,cum eodem laqueo,quo essent sussocatae, es. ferrentur. itaq; quas non potuit mortis metus: turpitudinis pudor in ossicio retinuit .
Iur, apud veteres habere non solum ornatum vim tuus , sed etiam numinis X. N TERROGATVS quis inter colores omnium esset pulcherrimus,verecundiae respondit. est enim pudor virtutis apparitor ,& erroris simul censor Itaq; Pudoris timulacrum in Laconia lpectabatur. Fuit item olim Numus, cuius inscriptio erat, Sabina Augusta Hadriani Aug. ab altera parte, dea sedes velo faciem cooperta,& digito dextrae, indice ad iugulum admoto conspiciebatur, cuius inscriptio erat Pudicitia . Haec.n. Vis est
Pudoris, di pudicitiae, ut qui pudens sit, multo magis dedecus quam
348쪽
quam mortem timeat. praeclaru est Iulij Caesaris exemplum, qui tribus & viginti vulneribus consessus, ut verecundiam, si minus vitam poterat, retineret: in ipse mortis puncto, togam utraq; manu dimisit, ut inferior pars corporis tecta collab retur, nec quicquam cadendo, non modestum admittere .
statuebatur esse potius Modestia. X f.
OCRATES Cygni nomen cum sibi usurpaς set: Pyrrhus Aquilae: Accipitris Antiochus, Dixit quia Cygnus est sapientiae Typus, solusq; Deus
est sapiens, arrogantius a Socrate id esse factum ra Pyrro contra abiectius, eo quod haec ales Symbolum sit fortitudinis in bello, qua, iure uti volentibus, nihil accidit opus esse: omnium sapientissime fecisse Regem Antiochum, eo quod Accipiter interpretationem habeat modestiae, quae nihil est, nisi veluti quaedam virtutum omnium mensura. Itaq; scuti aves caeterae sursum volaturae, per circuitus ascendunt, atq; id cum faciunt transiuerso,& tortuoso volatu uti coguntur: ita solus acci iter sursum versus tendens, rceta effertur, eiusq; delapsus ad terram, recto tendit tramit . non solum enim modestia est ars rerum agendarum , sed etiam,&loci,& temporis, quo quid agendum sita.
Uu minime seruari psint con resa. XII.
IV S in primis dicebat laudandam esse modestiam, cui cum plurimum liceret, minimum tamen extistimat et decere. est in hac leui admonitione, gra-
349쪽
uis aduersus insolentes obiurgatio. Nam Pierus, ut est in s bulis, ex Euippe uxore nouem suscepit filias, quae propter
cantus suauitatem animo elata, nihil sunt veritae Musas ipsas, ad certamen cantus prouocare. quocirca a Musis sup ratae in totidem picas sunt mutatae: factumq; est, ut dei ceps Musiae earum nomen, veluti trophaeum usurpantes,
Pierides sint cognominatae. At cur illa: in picas 3 quia ubi deest modestia, ibi semper indignatio praetens est, & dia scordia, ut patet in fabulae . Nam pica Marti, qui gaudet dissidio, est facria
CISCITANTI cuidam cuius maxime,inter quosdam disertos Viros, probaret eloquentiam: eius respondit, qui nouit in loco tacere . plura decet sapientem tacere, quam loqui. atq; luentium in primis, mulieri, & fatuo maximum est orna mentum. vim enim habet responsionis, quae caret reprehen .sion . Nam vituperari potest oratio: ncn potest silentium, quod apud sapientes, est responsi loco. Itaq; Simonides in . destiam cum seruaret silendo potius, quam dicendo interrogatus, cur id faceret, quia respondit nunquam tacuisse me poenituit: poenituit sepe esse I
350쪽
ε Ophibemala de Modinia. suPV o D ET TRUDENTIAE, ET V recundia, oesilenti, comessit modesta. XIV.
V M. nihil sit honestum, quo d modestia vacat:
interrogatus ab amicis, qui in rebus agendis, d coraretur ornamentis modestiae: qui tria respondit praecepta tenet Socratis: hoc est, cuius me rem prudentia: faciem verecundia: linguam vero honestat flentium . Nec enim ab eo res magnae lustineri possunt, cui Iacere est graue : nec loqui nouit, qui tacere nescit: in iurgiis Fero acriores saepe sunt aduersus petulantes, & maledicos s. denti j, quam orationis aculei. praeclarum igitur in eo est modestiae genus, qui & tacere, & loqui in loco didicit, .
ita modestia ornamentum sit μlentium . XV.ES est, inquiebat, sapientiae plena silentium: ideoq; fatuus, a fando dictus est, quia qui a sapientia nudus est, silentium nescit tenere. Deus igitur qui sapientissi mus est: parcissi mus est or tionis. Quare homines dicendi: superos tacendi habemus magistros, quorum in sacrificijs unice laudatur silentium . Romani igitur olim Angeronam Deam fecerunt silenti j: cuius os, ut scribit Macrobius obducebatur indice, ut silentium denunciaret. Est eni index sacer prudentiae, quae docet, & loqui, &tacer . Angenora autem ab angendo est dicta, eo quod, ut refert Verrius Flaccus, eos ab angore, & animi solicitudine, ad maximam voluptate traducat, qui suos angores,