장음표시 사용
141쪽
r o DO. IV. Art. IV. . rem, quare paena finita peccati duret ἰ .
aeternum, attulimus in tr. de pam. disp. IS. ar. . ad 3.& e st, quia durante causa paenae,
semper iustitia exigit, ut illi rependatur & dem valet de praemio, respectu meriti & ideo ibid. diximus, quod etiam v
ni alia,per accidens puniantur paena aeterna. Quia ergo peccatum in inferno numis suam extinguitur, sicut neque meritum sin caelo, ideo diuina iustitia exigit,ut illi semper paena debita,& huic praemium d
Ad s. Quod peccatum priuet Deum
ratione ultimi finis, Nego antecedens; siquide peccans non m tendit, quod Deus non sit absolute ultimus rerum omnium
finis, sed solum hic,& nunc illu postponit huic bono finito , adeoque priuat i IIum vis, & exercitio ultimi finis, in hoc solo casu particulari. Cum ergo talis usus siequid finitum, non illum priuat bono infinito . Immo neque privaret, si haberet expressam intentionem,illum destruendi,s posset, quia adhuc dirigeretur cognitione finita, qua hic & nunc appareret illi Deus, ut contemptibilis, prae alio bo No creato, unde sumeret m en suram o D sensa Dei. Ad 6. De inegibilitate peccati , Nego consequentiam. Et d eo, ideo pecca tum propter ullum bonum eligi non posse,quia difformatur diuinae voluntati, quae est regula omnis prudentis eleetionis quia nullum potest inducere verum bonum
142쪽
Da satisfactione Chrsι. rq rnum , hoc est quod conducat ad vitam
aeternam , quae nobis est unice verum bonum ita idem dico de omissione, seu vitatione cuiusuis maIi teporalis, quod semper est minus malo indueta per peccatum . Cur autem peccatum non possit eligi, ad euitandum infernum, si fieret opiatio, vide in tr. de paeni disp, 7. ar. 6. ad F. Et praeterea quia cum unica causa inductiva inferni, sit peccatum, si hoc eliger tur, ut vitaretur infernus, per hoc ipsum eligeretur infernus a ut ille euitaretur , quod est impossibile , eo modo, quo non potest eligi venenum , ad mortem vitan.
Ad 7. De eius incompensabilitate, nego consequentiam. Primo quia retorquetur argumentu,cum statutum fuerit disp.'3. ar. 3. etiam purum hominem per me rita finita, potuisse satisfacere pro peccato ad aequalitatem . Ergo peccatum noest in sinitum , cum finitum non possit aequari infinito . Deinde diximus a r. I.
huius disp. merita Christi fuisse soIum valoris infiniti secundum quid . Ergo si
ex aequalitate compensationis factae per Christum , arguatur quantitas peccatis hae erit infinita solum secundum quid, quam ipsi concessimus ar,s. Praeter quam
ruod satisfactio Christi, nedum fuit suf-
ciens, sed etiam superabundans, ut videbimus infra. Ergo non satisfecit pro debito infinito , in cuius solutione non
datur excessus . Demum incompensabialitas
143쪽
DU'. IV. Ar. κlitas non prouenit ex infinitate, sed ex eo quod sint in diuerso oldine, licet fini- ta, ut patet etiam in aliis ; siquidem perfectio homi uis a nullo inferiori, licet iuinfinitum multiplicato, compensari potest,nam pluris aestimatur unus homo, quam infinitae bestiae,& idem dico de uno angelo, prae omnibus hominibus. Cuir , ergo peccatum sit ordinis superioris, ad
omnes actus purae Creaturae non eleuam ,
ideo per illos compensari non potest .
ARTIC*LUS V. An satisfactio Chrisi fuerit ad
VIdetur non fuisse . Primo quia pec
eatum de se habuit intrinseca in condignitatem . & vim meritoriam paenae aeternae. . At Christi merita non habuerunt ex se, & ab intrinseco , vim fatisfactivam pro alienis peccatis , sed solum extrinsece,ex pacto,& diuina acceptatione, ut docent Scotus, GabrieI, Durandus, & Medina . Ergo non potuerunt esse illi aequalia. a. Passio finita non potest habere vini, ad tollendum, vel compensandum reatum paenae infinitae, saltem extensive . Ergo non potuit compensari per passionem Christi, quae fuit finita . Unde perditus Caluinus ait, Christum in Cruce passum esse panas damnatorum,
144쪽
De satisfactione Christi. ' rq; ut condignam faceret satisfactionem . Christus non satisfecit ut Deus, sed ut homo , Ergo non potuit condigne fatisfacere pro iniuria Deo illata, ut Deus est. Iniuria illata Deo ab homineo ,
qui est infinite vilior Deo , non potest compensari, ut si ab eo, qui infinite excedat Deum, cuiusmodi non erat Chrissus, qui licet dicat personam infinitam, tamen secundum compositum, est finitus . s. Christi satisfactio potuitnon accepta. xi. Ergo nou fuit aequalis offensae, qua non potuit a Deo respui. 6. Plus. Deo displicet peccatum , quam placeant opera Christi. Ergo non sunt aequalia .
Conclusio . Satisfactio Chricti , non δε- Iam fuit ex sa, ct ex propria condignitate sufficiens, ad aqualitatam csm offensa , sed aliam superabundans in actυ primo , licet in actu secundo , σ quoad efficaciam fuerit so
Probarur I. Ex multiplici testimonio sacrorum Codicum, ut Psal. Ia9. A pud Dominum misericordia, o copiosa apud
eum redemptio . Et δ. Io a. Non pro nsris autem tantum , sed etiam pro totius mundi, oe. Et ex unanimi consensu Patrum is,
quorum censum fuse init Valentia hic drsp. I. q. I, p. . qro quibus unus sufiiciat Aug,qui lib. 3. de Trin. c 1 q. ait, Pergit ad ρasonem, cloquens de verbo incarnato mi pro nobis debitoribus , qua ipse non debebat exsoluιret . Numquid iso iure aquis
145쪽
44 Disp. IV. Ar . V. o Diabolus vinceretur, se potentia Christus eum illo agere,non iustitia valuisset Mθ posuit quod soluit, ut prius ageret, quod oporis ruis . Et fer. II . de temp. in appendice.
dubitanter eredamus, quod totum mundum redemit, qui plus dedit, quam totus mundus maleret;meritum enim redempta mareedis diarnitas insigniι prati' supergressa est . Deinde Clemens VI. in extrauag. Unigenitus. de paen. & rem. p c. definit, unam guttam sanguinis Christi fuisse sufficientem, ad redimendum totum mundum, & satisD-ctionis Christi thesaurum esse indeficientem,& inexhauribilem . Ergo non QIum satisfecit ad aequalitatem debiti, sed etiasuperabundanter. 3. Dignitas satisfacientis non est mi- floris virtutis ad refundendu valorem operibus satis factoriiε , quam se dignitas offensi, ad refundendam grauitati ipsi OLLenss. Sed persona fatis faciens in Christo est infinitae dignitatis, utpote diuina , sicut est in offenso per peccatum . Ergo refundit in opera Christi valorem infinitum,adeoque non sollim suffcientem 3, sed etiam aequalem ad satisfacienduin spro offensa, im irro, & superabundantem , quatenus valor offensae crescit follim ex vi unionis moralis offensae cum offenso , seu terminationis ad illum; va Ior autem operis ad satis faciendum , crescit ex physica unione diuitri personae cum natura humana Christi facis faciente, quae clluc sua ratione sit maior,facit etiam maiorem
146쪽
Da satisfabione chrim. 14svalorem,supra quantitatam offensqque superabundantem, ut deducitur ex illo ad Rom D n enimsicut delictum, 1
donum; si enim ηυ istius delicto mortui sunt multi,muὶto magis gratia Dei , γ donum ingratia unius hominis issu Chrsi, in il et abundauit . Vbi aduertatur ly multo m-gis, quod significat excessum , & supera Dundantiam satisfactionis Christi . 4 Magnitudo, seli quantitas meriti Ipotest considerari tam secundum intentionem, quam secundum extensionem, &utramque, non solum in actu primo , sed etiam exercite , & in actu secundo . Dico ergo,merita Christi fuisse in actu primo infinitasion sollim secundum e Xtensionem, quatenus poterant extendi ad Omne praemium, ita ut quolibet obtento, possent semper extendi ad maius,& maius an infinitu, ratione infiniti valoris, qu habebant ex persona diuina, dignificante humanitatem, quam intrinsece per mnionem hypostaticam sustentabat, ut dinetum est in I. ar sed etiam secundum intensionem, quatenus eorum vis meritOria erat adeo emcax , ut a Deo non pos
set respui, sed illum obligaret ad praemium rependendum , quodcumque pete ret. Si vero considerentur quoad valo rem, & efficaciam in aetu secundo , dico non fuisse infinita secundum extensi nem, eo quia obtinuerint sollim praemiufinitum , fuisse tamen infinita secundum intensionem, quatenus limitatio recepti G prae
147쪽
praemii, non deriuauit ex limitatione valoris, sed ex libera eius voluntate , sicut infinitas omnipotentiae limitatur ad esse eius finitos, a Dei voluntate. Cum enim
spectaret ad summam Christi dignitate, ut filij naturalis Dei, non minus ut reciperet qui quid vellet, ne fieret Deo contemptibilis , non obtinendo aliquid quod peteret, quam quod collatio praemii, fieret pro eius arbitratu, ideo quia noluit sbi conferri, nisi ea , quae de laeto voluit, & a Deo petijt, prout ipse censuit expedire, ad bonum regimen suae ecclesiae, cum haec sint finita,eius valor meritorum in actu exercito, & quoad extensionem, fuit finitus.
Quod autem hic valor fuerit infinitus
modo eXplicato, ex propria condignitate, non vero ex solo fauore extrinseco Dei, seu ex eius acceptatione, Pro
batur, quia cum persona Verbi suerit per se intrinseca Christo, tamquam eius
vltὶmum complementum substantiale , per se immediate influebat in valorem eius operum, quae proinde ex eius infinita sanetitate,veluti ex causa formali physico extrinseca , & moraIiter intrinseca, acceperunt condiguitatem ad praemium adeo eximiam, ut neque Deus posset prς-mium non reeribuere, & nullum praemiufinitum illam exhauriret, licet inuolueret etiam' respectum intrinsecum ad eius acceptationem, & pactum, quae nihil minuebant de intrinseca operum condigni-
148쪽
Da satisfactione Chrimi, i tate, elim & ipsa caderent sub talia me rita , ut patebit infra. Vnde patet solutio primi. Ad i. Distinguo maiorem, passio fini- ἰ a, in subiecto coniuncto substantialiter
cum Persona infinita,non compensat rea tum paenae infinitae, nego: in subiecto conia iurieto eum sola persona finita , concedo maiorem. Et admissa minori, nego Conseqnentiam , quia cum actiones fine
suppositoruin , ut alibi saepe probausemus , Se in Christo non fuerit, nisi persona Uerbi diuini, passio Christi, quae physice Ioquendo, cadebat supra solam
naturam humanam ipsius , ratione communicationis idiomatum, quae resultabat
ex unione hypostatica cum Filio Dei , tribuebatur ipsi Filio Dei, non solum is moraliter, quatenuS per ipsum dignificabatur natura patiens, sed etiam physice, quatenus talem naturam sustentabat, &intrinsece substantialiter terminabat, ita ut vere dici posset, quod ipse Filius Dei naturalis pateretur,non quidem in se, sed in natura assumpta . Quia ergo ratio Fili j Dei naturalis, est infinitae aestimabilitatis, licet entitatiue fit finita , ideo potuit habere vim meritoriam , ad tollen dum reatum paenae infinitae. Unde corruit blasphemia Caluini, cum pIuris valeat momentanea Christi passio , quam aeter
Ad a. Nego antecedens, Siquidem Christus neque satisfecit ut purus Deus. G a neque
149쪽
r 8 Di D. M. Art. V. neque ut purus homo, sed ut homoDeus, seu ut Deus unitus humanitati. Ergo potuit condigne satisfacere pro iniuria ab homine, Deo illata , quatenus ad talem is satisfactionem , non solum concurrebat , vi principium quod intrinsecum ipse Deus, sed etiam ut materia, offerendo seipsum in pretium hominis,cuius naturam assumpserat. Quomodo autem idem Filius Dei, cui fiebat satisfactio, potuerit satisfacere, videbitur infra, cum agemus de merito Christi. Ad q. Nego antecedens - Et dico, infinitatem offensae illatae Deo ab homine, non deduci ex infinita vilitate ipsius hominis , quae si admittatur ut illi intrinse-Ca , non posset a Deo amari, sed ex infinito excessu periectionis, quem habet Deus supra illum , & ideo ar. 3. intulimus , talem offensam non esse simpliciter infinitam, sed solum obiective,& terminative Ergo quia habetur adaequale extrinsece , ex parte infinitae maiestatis o si ffensi, ad hoc ut illi ad aequalitatem satisfiat, sussicit, quod satisfactio fiat a persona aequaliter digna, cuiusmodi est perso- lita Christi, & nullo modo requiritur, quod satisfaciens excedat Deum, sed subncit quod sit illi aequalis Ad I. Nego antecedens. Cum enim supra probatum fuerit, merita Christi habuisse valore infinitum, secundum in- ltensionem, tam in actu primo, quam in a lactu secundo , ratione infinitae perfectio-
150쪽
r a satisfactione christis. 14 nis principij quia, habuerunt talem vim,di emeaciam apud Denm, ut sollim pose feni limitari in actu secundo, quoad extensionem, ex sola libera voluntate ipsus Christi satisfacientis , ut de facto
fuerunt limitata,ad solos homines, exclusis angelis. Ergo quia non poterant aliu- de impediri, quo minus suum sortiren tur effectum, ideo non poterant a Deo respul, seu non acceptari, cum opera m
Iij naturalis, absque iniuria , a patre resepui non possint, quae iniuria caderet in apsum respuentem , si fieret, quod ut indignum maiestate filii, identificata cum maiestate patris in diuinis , e st omnino absurdum excogitare. Ad 6 Nego antecedens. Cum enim ,
peccatum non habeat vim demeritoriam infinitam,ratione cuius necessitet Deum,
ad illud puniendum de condigno , Ut Patet ex eo, quod de facto puniat semper citra condignum, & quia posset simpli, ei ter illud condonare; & ex alia parte merita Christi habeant vim meritoriam infinitam, cui Deus non possit pram tum non rependere, ut dictum est, ideo est multo maior condignitas operum Christi ad praemium , quam sit condignitas peccati ad paenam. Sed odium, vel amor
Dei comensuratur operum dignitati. Ergo multo magis amat Deus opera satis-
iactoria Christi, quam oderit, adeoque illi displiceat peccatum. Dices, Deus non potest necessitari , in