Tractatus de Incarnatione Dominica. Authore fr. Petro de Comitibus Romano ..

91쪽

De n cessitate Inrarnationis. MProbatur secunda pars , cum D. Jhc, T. 2. q. 8 , ar. Per iustitiam originalem, perfecte rationi subiiciebantur inferiores animi vires,& ratio Deo. Vnde sequebatur , quod intellectus prudenter iudicabat, voluntas iustitia regebatur, sexascibilis ad ardua superanda , fortitudianis leges non praeteribat, & concupisti- Ditis non inclinabat ad delectabile , nisi temperate. Per peecatum autem ablata iustitia originali, inferiores animae vires xebellantes a ratione, & ratio Deo , hinminem trahunt ad interitum. Siquidem Per ignorantiam in intellecta, illum in-Qucunt ad peruerse iudicandum; & sic

vulneratus in viribus apprehensiuis, apprehendit malum ut bonum, & bonum ut malum οῦ unde sequitur vulnus in v Inntate , quae extra semitam reetitudinis

eraeta, ab errante intellaetu, a quo mani, ducitur, laxatis habenis , in omne genus labitur pravitatis. Praeterea quia itasti-hilis amittit ordinem ad foruladirem, in arduis non habet vires , ad laeerandum , sed infirmitate quadam debilitata, Deble succumbit,unde cedente ingressum ho stibus inuisibilibus, cor inuadentibus ,

eius occupant arcem, in eoque tyranni dem exercentes, facile submittunt vires appetit tuas, unde vulnerant concupiste latiam , quam fine lege trahentes ad det

elabile , inordinat s subi jciunt voluetati, non quidem inuitam cogendo, sed inclinando, ut dicitur Genes. 8.

92쪽

yo Dis IILAνt. v. sisatio humani cordis, in malum prona suust, ab adolescentia sua. Sed quia huiusmoda potentiae suassent etiam in statu purae natus, ideo ut homini debiti,dicuntur naturales. Ex alia parte quia per priuation. supernaturalium, amiserunt, vel saltem remiserunt inclinationem ad bonum,cum augmento inclinationis ad maluin,in paenam peccati, ideo per vulnera illis iussitacia,quq recensuimus, dicitur homo vulacerat us in naturalibus . Probatur tertia, Primo ex Trid.Sess. ean. rvi vh dici lux , Si quis non eonfitetur , primum hominem , eum mandarum Dei fui

set ιransgressus, statim sanctirarem, O iustitiam atque adeo moriam, oe cum morte captiuitatam sub Diaboιi potestata incurrisse , anathama H. Quod idem dieitur in Arauxic. a. can. I Et I .ad Timoth. a. n rasipiscany d Diaboli laqueis, d quo captiuistonantur , ad eius voluntatem Et ad Rom: T. Ego autem carnalis sum venumdatus sub

Hecato. Quasi diear, quod primus homoeper esum pomi, Diabolo suam , & filiorum vendidit libertatem, unde omnes facti sumus eius mancipia 2. Quia liberum hominis arbitrium, ita fuit per Adet peccatum , attenuatum , & inclinatum , ut non selum non pollet se suis viribus li- herare, e manibus diaboli , qui factus erat veluti mundi princeps,sed ne illi quiadem refistere, ne eius tentationibus hi: Cumberet. Quamuis enim piissimus Deus auxilia susscientia illi non denegasset.

93쪽

De neeessitate Inc arnationis. s Ivnde simpliciter poterat resistere, quia tamen fuit homo priuatus auxilijs congruis , & gratia fanetificante, simul eum institia originali, usque adeoi fuit debilitatus ve dictum est ut cum fortissimo inermis , & imbellis digladians, facillime vinceretur, ex qua frequenti victoria, tamquam helli captiuum Deo sic permittente in paenam delicti ) Diabolus iIIMm sibi mancipauerat. Et ideo dicitur a

Trid. Sess. s. c. I. Cum omnes homines in prauaricatione Ada innocentiam perdidissent,.

facti immundi, ct narurastis ira, quo ades fami erant peccati , ct sub polrsare Diaboli,

Ut non modo Gentes per viam natuet , sed ne Ddsi quidem per litteram legis, inde. berari, aut surgare poψsent, tames tu eis liberum arbitrium minime exiluctum esset tribus licet urtenuatum. Demum quia si homo non sitisset mancipium Daemonis x non euasisset libertus Christi , a quo fuit lib.

ratus, & emancipatuu . Sed vere tactus est Christi libertus, ut dicitur I. ad Cor. T. Ebi manatus est in Domino seruus , libertus ess Domini militer qui liber vocatus em, seruus ost Christi. Ergo vere fuit sub Dae-inonis potestate, & captiuitate, a qua vi, fuit 2 Christo manumissus, & sui sanguinis pretio redemptus , cuius proinde libertus est, ut docer Ambros. lib r. de vita beata c. I super allatum locu Aposti . inquiens , I uir quU idiotam mulum , vel

94쪽

Disp. III. Ar. II. christi liberti sumus nemo liber. .

Vnde patet responsio ad primu. Nequi obstat, quod Christiis non soluerit pretium nostrae redemptionis Daemoni , se Patri aeterno . Primo quia illud se Iuli non per inodum emptionis, sed per modum satisfactionis; & ideo debuit fierDeo, qui fuit peccato offensus, & non D moni, qui incitauit ad offendendus Et deinde quia Diabolus tyrrannice , Eabsque ullo titulo , inuasit nominem. Ergo quia bellum fuit iniustum, eius victoria non potuit illi tradere victum aimancipatum, ni fi ex Dei, qui est veru Dominus , permissione , & indulto, qt non dedit ei absolutum hominis domnium, sed dependenter a sua voluntate quae sicut statuit Diabolum, ut ministrui humanae captiuitatis , ita seruauit sibi tu

ad illum liberandum, pro arbiuio su voluntatis. Tertio quia quidquid aequrit seruus , aequirit domino ipsius. Cui ergo Diabolus sit mancipium , & undiquaque seruus Dei, non potuit sibi aiquirere hominem a se victum , sed De ad quem proinde spectabat, illum retinire lub captiuitate, vel manumittere a

pristinam libertatem. Demum quia Prcuocatus Diabolus a Christo ad bellum

iustissimum, pro Adamo , & posteris sscepto , fuit ab illo victus, & debellatuadeooue spolijs omnibus priuatus,& ipllaco nominis , redactus ad ipsius Chricaptiuitatem. Ergo nussu retinuit ius si pra

95쪽

pra homnem, quem non vendidit Christo, ut seruum emptitium, sed reddidit ut suum, acquisitum iure belli, adeoque nullum debuit recipere Pretium, quod potius soluendum erat Deo, qui strum filium iserat, ut venaIem hominem propter

peccatum, sui sanguinis pretio sibi compararet; unde laetus est homo seruus , 3elibertus Christi, ut supra diximus. Ad alia argumenta respondebimus iasine articuli quarti .

An potuerit homo Deo satisfacere pro suo peccato mortali, et1am originali l

VIdetur potu isse, ut contendunt Seo- tus, Alexander, Riccardus, Palu- danus, & Caietanus , Pr mo quia tunc fit fatisfactio ad aequaltatem,quando redditur totum illud, quod fuit ablatum per iniuriam. Sed potuit purus homo redd re Deo, totum illud, quod ab illo abstulerat per peccatum, siue actuale, siue originare. Ergo potuit Deo, ad aequalitatem satisfacere. Maior, & consequentia sunt euidentes . Minor probatur, homo per peccatum abstulit a Deo honore illi debitu,& ratione ultimi finis,illum postponendo creaturae Sed per contritionem reddit ei honorem, & obsequium , & per dile-

96쪽

ν Dcl. III Aint III. dilectionem ipsius super omnia, per qaan ten dit in Deum , rationem ultimi nnis. Ergocum potuerit absque unione hypo- istatica, utrumque Deo pr stare,potu te illi reddere totum ablatum , adeoque illi Pylene satisfacere. - α Haec ablatio non suit effectiva, sed ametiua, cum Deus non possit amittere rationem ultimi finis, quam habet esse rialiter . Ergo per solam retractationem actus, potuit reparari, Sicut enim qui ha-huit animum oecidendi Petrum, & opere non compleuit homicidium , non te netur, nisi ad retraetandam illam prauam voluntasem ; ita qui habuit animum nocendi Deo, cui vere non nocuiro non te netur, nisi ad retractandam hane animi prauitatem. Cum ergo hoc potuerit fa-- Cere quilibet purus homo , Potuit etiam.

Deo latisfacere . 3. Potuit homo perfecte destrirere peccatum. Ergo potuit pro illo persectὸ satisfacere . Consequentia pater, quia quoties debitor destruit offensam, ad nihil tenetur ,3 aliter creditor exigeret impossibile , cum fieri non possis , ut plus reddatur, quam sit totalis destructio de

hiti. Anteeedens probatur, constitui ua peccati reducuntur ad haec, nempe ad auersionem a Deo, & ad conuersionen ad creaturas. Ergo quia homo potule Percontritionem , & detestationeni peccati, tolli re conirersionem ad creaturas,& Per amorem Dei super omnia, tollere aue

97쪽

De noeostare Ineamationis.1onem a Deo, potuit destruere perfecte

peccatum. e

Offensa Dei est simpliciter finita

Ergo potuit per actus finitot compensari. aliter neque potuisset compensari offensa venialis . Consequentia patet, ciuis L finitum potest finito squari Antecedens probatur, quia actus essentialiter fiat tuti cuiusmodi est actus peccam in sus , non opotest producere effectum infinitum, aliter effectus esset maior sua causa , quod repugnat. Cum ergo Pur homo potuerit praestare Deo plures actus, cuIeus, de

obsequij, potuit ostensam Dei simpliciter compen fare. Pro reso Iutione, aduerto primo , noumine puri hominis, non intelligi hominem relictum in suis naturalibus, &d Ritutum omαibus auxiliis supernatura, 'libus, sed hominem non mitum Deo hypostatice. Siquidem omnes conuem ut, hominem ex se, non posse Deo fatis facere, ut definitur in Trid. Sesso s.can. I. Quare ly /-ur non .excludit diuina a xilia , sed solam unionem hypostaticam. Deinde aduerto , hic non esse sermonem de compensatione, quae sit rigoros seruando omnes leges perfecto iustitiae . Siquidem cum dubitetur de Christo , astat ter satisfecerit, & nrasti teneant par, tem negati tram, quomodo possum s ita homine exaltare, ut is iunctus ab unione cum Deo,possit cum Christo, quoad vim satisfactivami comparari, illum aequando,

98쪽

s Di'. III Art. LII. - που et superando Quaestio ergo pr cedit de satis facti one eon digna , & aequali, per quam videlicet moraliter reddatur Deo aequi ualens, pro iniuria illi facta per peccatum , non tamen ex toto rigore iustitis commutaturae, sed solum imperseete, hoe est improprie , & interpretatiue, ut probamus in tr. de parn disp. s. ar. r.

Conclusio, Nullus purus homo potuit lon- digne satisfaιere pro pece to ori nati, quam is uis fuerit eleuatus ad natum diuina adoptis.

nis: licet potuerit pro actuali s non tamen in

flatu pura, n tura.

Probatur prima pars, quia pεecatum originale submisit totam naturam humanam, quam fecit Deo infensam, adeoque dignam aeterno supplicio, saltem priuativo. Ergo non potuit satis fit ri,nisi a vidi tute i quante totam speciem hominum Sed nullus purus homo habuit, nec potuit habere hanc virtutem , eo quia de facto nullus excessis limites indiuidui, &person ς particularis, Ergo nullus purus homo potuit pro ilIo condigne satissa, eere. Probo consequentiam , iniuria illata Principi ab omnibus suis subditis, non potest compensari ab ullo subdito, qui ut

particulare indiuiduunt,concurrit partia liter ad talem in ruriam, nisi habeat ia se Virtutε, aeqΗantem virtutes omnium subditorana, i ta ut possit ipse follis, quod omnes una Ciam ipso potuerunt, sicut esset ei g. si omnes abstulissent a Principe

singuli singulos aureos, di unus esset

99쪽

Da noeespirate Iucarnationis. 9yi adeo locuples, ve solus possct reddere omnes illos aureos. Et ratio a priori est. ruta compensatio iniuriae, debet esse eius- .a'valoris, ac fuerit inittria. Sed iniuri a crescit, non solum ex dignitate perinsonae offensae, & ex vilitate offendentis,

sed etiam, caeteris paribus, ex numero os

fendentium, qui omnes addunt illi singulos gradus grauitatis . Ergo non potest compensari, nisi ab omnibus simul, vel ab

uno omnibus i quivalente, in ea ratione, qua eonvenerunt ad offendendum . Cum ergo nullus purus homo , lieet elavatus ad ordinem supernaturalem , aequi ualeat toti speciei, respectu cultis retinet seminper rationem indiuidui,& personae particularis , ideo nullas purus homo potuit satisfacere de condigno pro originali . Hoc non valet de Christo, qui ratione is Personar diu inae, non solum atqui ualet toti speciei, sed illam superat per infinitum excessum ideo ex isto capite, potuit pro

omnibus satisfacere, ut videbimus. Probatur secunda, Primo ex argumentis adductis , quae si castigate accipiantur, sunt valde essicacia. Deinde ex alijs, quae adducimus in trac. de parn. disp. 9.ai I. in quo siue probamus hanc veritatem. Et demum quia meremur pro pecca 'tis satisfaciendo , ut vidimus in tr. de paen, Sed non possemus mereri perimpossibile . Ergo possumus Deo satisfacere amodo supra explIcato. Probatur tertia, omnis condignitas ,

100쪽

Disp. III Art. ΠLvaIor satisfactionis, fundatur in dilaiana acceptatione , ut videbimus. Sed acceptatio est actus amicitiae. Ergo non votest exerceri cum peccatore, qui est Leo infensus, cuiusmodi essedi in statu purae

naturae. Quamuri enim in trac. de men. disp. I. ar. 6. ad a. admiserimus , quod etiam in tali statu, fuisset paenitentia naturalis , per quam posset homo disponi ad iustificationem, per condonationem peccati, non tamen per talem condonationem fieret amicus Dei positive, eo quia non reciperet gratiam habitualem. quς solum conceditur filijs adoptiuis, viae licet eleuatis ad ordinem supernaturalem, quae eleuatio non esset in tali statu. Ergo licet posset peccator in tali statu, recipere a Deo gratiam remissiuam pec cati, quoad reatum culpae , & parnae aeter nae , non tamen posset per paenitentiam, tollere reatum paenae temporalis , vel pro illo vllatenus satisfacere , sicut fit in statu eleuationis.

Vnde patet quid sit dicendum de ar

gumentis initio allatis. Quia tamen con

linent multa, quae non cohaerent cum nostiis doctrinis, ideo illa singillatim exa

minabimus ar. sequenti.