장음표시 사용
51쪽
η; IUS CANO VI ALEgiuis, sed statis tantum diebus habi- rint stati ii dies docemur a s. Iustiatam in Ecclesiis suisse. Qui vero sue - no: an. IAo. Solis, qui dicitur die
omnium, Graeci ritus nulli bi exactius observantur ,
quam in Monte Sancto , quem Geographi Athou vocant. Quamquam enim antiqui sIi. mi sint, & a sine is patribus Sabba , Cha.
ritone, Euthymio , aliisque sapienti Tune oradinati, temporis tamen luccella multa additamenta , multasque mutationes subiere, unde sinum est, ut Graeeanica, officia in ingentem mole in excreverint.
Armeni officium in octo dividunt partes : in mediam noctem seu Officium nocturnum e in diluculum , sive Laudes: in ortum Solis, idest Primam et in Tertiam , Sextam, &.NOnam horas: in Uesperas i&in Completorium . Nocturnum ossicium incipit ab oratione Dominica. Tum dicunt
ter : Domine labia mea aperies .... Be
De Ia saeeulorum. Amen. sequuntur Psal. mi, in quorum i ne dicitur: Giaria Pa. tri . Tum Otatio, quae sie inchoatur: Excitati a quiete somni, quem nobis conise esset amator hominum Deus in subsiditim fragilitar7s nostrae , gratias agamur illi. Post orationem legitur Concio, sue parene sis, qua lecta, piallunt quinquageses e Dο-mine miserere; & in diebus ieiuniorum centies magna , & alta voce ; diebus autem Festivis ter tantum . Mox unus dicit Ora tionem : Gratias agimur tibi Domino Deus noster . . . . Cantant deinde hymnos, sive cantica quaedam vario metrorum3genere composita . Diebus vero Dominicis legunt Evangelium , quod sequuntur precationes et Intercessione Sanctae Deι Genitricis, S. Ioan .nis Baptistae, & Sancti illius, cujus Festivi. t M 3gitur. Tum leguntur quatuor Concio. nes, sive Sermones exhortatorii, diversi pro temporum diversitate, & post sηgulas ea. nunt orationes diverso tono. Sequitur hymnus incipiens : Rex faculorum. Tum a. lius hymuus singulis seriis diversus. Mox xlia deprecatio , 'ectio Menologii cum oratione Dominica .
Laudes, Prima, Tertia, Sexta, Nona, Vesperae, & Completorium inehoant ut ab oratione Dominica ; at multa ritui Graecorum simillima contineat, uli odas , hymnum in laudem.B. Virginis Mariae, Se mones , seu Conciones, Tritagion , Evangelium die Domin ira, Symbolum Apollo. lorum, & lectionem ex Prophetis r mnitavero dissimillima, si psalmorum diversiain tem , preeum ordinem, & numerum penitus introspexeris. Completorium autem duis plex est ; alterum in Ecclesia immediate post Vesperas in ipso Oeeasu Solis r alterum a singulis privat tiri recitatum initio noctis post resectionem in fine erepusculorum , quo peracto . nefas est quidquam eibi, vel potus capere, aut eum aliquo colloqui. Ii tamen ritus neutiquam adscribendi sunt Maioris Armeniae parvae cuidam Provinciae, quae dicitur Nascivanensia deeem circiter oppida habens , in quorum Majori Abraner reii det Episcopus Catholieus. Haec enim, cum ad veram, & ea tholicam fidem eonversa fuerit tempore Ioannis XXII Romani Pontifieis aB. Bartholomaeo Bononiens ordinis P. Hi eatorum illarum partium Episcopo, & ex. tam in ea aliquot elutaem ordinis Monasteria, in quibus Divinum persolvitur officium lingua Armena , eonsuetudini Fratrum Phaedi eatorum , quam sequuntur etiam Pres. hyteri saeculares , morem gerit . Maronitae Psalterium nee per hebdomadam, nec per totum annum recitant, sed quosdam plat- mos semper eosdem singulis horis dicunt ,
quo quidem ritu plurimum a Graecis, &Armenis distant. In principio, & fine cuiustumque officii, quod in septem horas
Canonicas dividunt, nunquam praetermit tunt Trisagion, orationem Domini eam, &Salutationem Angelicam. & Apostolicum symbolum . Semper eum Hymno recitant aliquem psalmum, vel aliquod Canticum , vel aliquas in vorationes , in tres partes sibi laceedentes utrumque partientes. Nocturis num , seu hora mediae noctis sexdeeim ha . bet orationes, Canti ea uri decim, sex Hymis nos, duos psalmos, Relponsorium unum, te alias invocationes : Matutinum undecim
52쪽
vinium' qui vel in oppidis, vel ruri tur . . . . SOLIS, TEM DIE ciis. Igunt, 'in eumdem locum sit conven- muniter muta colluentum agunt, τι aim
orationes, septem Hymnos, sex Cantica, ouatuor Psalmos, & unum Respontorium. Tertia, Sexta , & Nona continent quinque orationes, & tria Cantica, sive duo Canti- ea, & unum psalmum. Vel perae orationes septem , & duos Hymnos, quatuor Canta ea , quatuor Psalmos, & unum Responto. rium. Completorium denique orationibus constat quinque , & tribus psalmis, duobus Hymnis, & duobus Canticis . Illyrici seu Sclavoni vel Graecum , vel Latinum sequuntur ritum; namque in Dalmatia Littorali , in Liburnia, & an Intia omnes Eeclesiallici tam inculares , quam Ke- ulares Romano ritu psallunt, habentque Breviarium Romanum Illyrica lingua impressum . In caeteriv autem Regionibus, viis
delicet in servia, Mysia, Bosnia, Bulgaria, Ruma Minori Regi Poloniae subdita , in Volshinia, Podolia, & parte quadam
Lituaniae, aliisque finitimis provinciis muGraeco Divinum peragitur Oiscium , trans latis Graecorum Typicis in Sclavomeam linguam. Eosdem Gra cos ritus e dem lipgua servant Mosco vitae , quorum Regio Russa
major, seu Roxa lania nuncupatur, & quicumque parent Moscovitici Ducis amplissi.
mo Imperio : Christiani quoque Tartari cir- ea Tauricam Chersonesuin , circa ili , ocmultae Ponticae nationes Q . -
Κthyopes, seu Abinani ossitium in septem horas Canonicas partiuntur , illudque lingua Ethyopica , quae tamen a populari diversa est , exsolv t. Horum Ritus Coptorum ritibus smiles .esse Κii Icer asserit in
suo Prodromo Cophto: & Cardinalis Boua a duobus Presbyteris dithyopibus, quilia Ecclesia S. Stephani, quam dithyopes Ro.
mae hstent, degebant', non semel felicita. tus, qui Ecclesiae suae essent ritus, hae: ae. cepit: omnia pocia incipimus ab Orationρ Dominiea , o Angeliea Salutatιο-
prolixe Sacrat Scripturas , feriριμ vero sanctoram Patrum nunquam, nisi in hebis domada Sancta, singulas horas ex dua. deeim. Amia componimuJ , quoruns peries psalmur so MISERERE. In
Mosasteriis , quae magnam Monachorum multitudinem continent , integrues ante prandium percurritur psalteri uin brevissimi
temporis spatio, divisis per singulos Mon chos palmis, sive pulmorum sectionibus ,
cum longiores sunt . . . Caeteri orientales, uti Albanenses in te Mare Ca tum , &. Pontum Euxinum siti, Armenum ritumi sequuntur in propriam linguam translatum e Glae um Colchi, nime Mengrellenses, M . Iberi, sive Georgiani , suo tamen quisque idiomate. Hi eirca D vinum Olficium in eo sunt errore ι ut non omnes Ecclesiastici illud recitare teneantur, sed unus tantum, vel duo, caeteris adstantibus, ct minime attendentibus. Chaldaeis αSyris Maronitarum mos proprius, verum
haeretici Nestoriani , & Iacobitae plerique sunt . Qui vero in Perside, & India olim. tali s. Ioannis Baptistae Christianos se nuncupant , ii nullum offitium restant. TaR. dem qui in Indiis item Orientalibus Chri. stiani s. Thomae dicuntur, eum 'lim Archiepiscopos exaArmenia habuerint , quilinaux Syriaca Divina Ossicia ritu Armeno
celebrabant, eidem etiam nune obsequum
Ab Oetiente, e quo vera nobil effulsit
lux, ad O ei dentem, qui suos etiam pecu liares sibi vindicat mores , orationem m.
vocemus. In hoe autem Traelatu nemo inficias ibit. Sanctam Romanam , & Apost licam Ecclesiam, Matrem, Se Firmamen, tum veritatis, Eccusiasticae. ditaplinae Magistram, primum iure, metitoque sibi locum
asserere ,Scum potestatis eminentia super Omnes excellens, ab ipso Christo primatum acceperit. Romani itaque Breviarii histo riam ab origine repetentes statuimus, illud
nihil aliud ab initio fuisse, quam piat morum
distributionem . Quare viget ad Late tem pinra prisca eius inscriptio: Psalterium ord/dιIρUitum ; sequiore enim tantum aevo Pontificii Meelli Breviarium appellatum suἰr, Ermiarium Caria Romana ; aut quemad F x modum
53쪽
oquidem is primus dies est . , quo flur Servator noster eo dis a, mortuismus mundum essecit , oe Iesus chri- resurrexit. Apol. II. Sunt qui volunt
crasancta Eeelesiae Roman : aut, quo modo a S. Pio, V suit nuneupatum '. Brevia. tum Romanum. Pulterium igitur essenti
lis erat omeli pars huic autem oratio Dominica, & Apostolorum Symbolum: suere superaddita, quae publicae erant Cleri , & Fi. Hai in m preees. Hi no Canone et Concilii N. . D. V I e tum suit , ne ad sacros Prodines admitterentur , qui Psalterium , &CFrui ignorarenti di S. Gregorius lib. 4, Epist, 4, 3, quemdam, quod Halterium
memori non teneret, ordinare noluit Epulappum . Quamquam enim.olhetorum Eo ι usiasticorum Scriptores una mete asserant, s. t Hier ymum, petente Damalo Summo
Pontifice, Psalitrium in singulos Hebdoma.d a dies s Scripturae vero Sacrae libros , ut iis totum anni circulum legerentur , distrλbursis , nihil vimen sublestius introspicitur, quam eorum fundamentum, quod ex Epistola Damasi ad Hieronymum, & hnius a 4 ea indei responsione depromitur . consentiunt siquidem Critici omnes, eas literas, licet in Conciliis relatas, & supposititias e se, & saltum obtrudere. Nam prior mrmat, Hi tronymum . ab Alexandro Rissἡ o,
dinatum Sacerdotem, cum tamen , omni
procul dubio a Paulia o manuum impositio. aeni sus eperit. Altera vero Hieronymum exhibet a Damala petentem, ut ad tinem Palmorum. Gloria Patri caneretur, quem ἀadmodum statuerat Concilium Nicaenum, &λ more positu in erat totius Orientis . posero, teste Cassiano lib. a de Instit. Coeno,.cAp. 8. Oriens illam consuetudinem nondum admiserat: suod hac Proυineia vidi mres, tis in Nauseta psalmi chineinant GIO.
dit eas litteras dy Damasi, & Hieronymidigi indita. esse conscriptas . Quocirca graudet de epti sunt Valfridus Strabo. & Du.
Mur opinantes , Theodosio Imperaiora conquerente, quod precam diversitas conis stlionem in Ecclesia pareret, atque. haeretuet Cathoneorum officia ludibrio haberenr, Damasum Summum Pontificem S. Hierony. mo mandasse, ut psilmormra in diei & to-ctis horas distributionem institueret pro maminicis, taeterisque hebdomadae dietius , adique ita Hieronymum iis quae ex Vetere, Novoqua Testamento legenda erant , digestis Epitomen quamdηm precum compositis. se Loesionarium Hiero mi dictam , eui subinde Damasus ealculum suum addidit, &r universam Ecclesiam recitati jussit . . mque silet omnino priscorum saeculoruin
historia, S. Hieronymum omelum digessisse, aut Lectionarium , quod illi ad set ibitur , eonfecisse; nec illud Hieronymi esse evincit
idinalis Bona , cum lib. 2 rer. Liturg. cap. 6, sme assertionis patronos , recentiores tantummodo scriptores ita medium profert. Praeterea licet vetus mos quarundam Eeese.
sarum esset Divinam Scripturam post Pa modiam legendi , uti ex Concilio Laodice .no superius adnotavimus, non liquet tamen an Damasi aevo eonsuetudo illa Romae is .rit illi eo reeepta: quin neque constar an Hieronymo hortante, Damasus psalmorutri
distributionem νatam habuerit. Et sane, fi Hieronymus Lectiones ossicio inseruisset, hae Evangeliis, di Epistolis dumtax trad Mi Lorun --- anni 'eirculum constitissent, adeoque nulla fuisset ratio, cur Lectiona.
inam Hieronymi. Comes Hieronymi, Liber Comes, Libet Comitis, quod Ecelest lFciviri illud praemanthus semper habere deberent, appellari debuisset. Non inficiam uetamen S- Hlaronymum Damaso Summo Ponti fiet quasdam litteris suis Eeesesae, Hie. rosolymitanae conluetudines delineas , qua
in i Α Ecclesiam Romanam mox invexit . .
Id enim assirinxi S. Gregorius lita ' ersti
6I . eum. respondens conquerentibus , quod
post tempus Paschale in E esia' Romana
caneretur Aueluia, ait, Melesiam suam hujusmodi exemplum a Hierosolyn ut an
accepita, quae post Pentet en Alleluit de eantabat, lo ritum hane an manain Ec. Hesiam intulisse Damasum Pontificem μέ
ximum, cum certiot a S. Hieronymo fa
54쪽
etiam septimam Hebdomadis diem sacram fuisse. Velint id quidem per
Iudaeis ad Chrissi fidem conversis me licet, dummodo tamen mihi dent
ctus esset, eum Hierosolymis servari: Da.
Hον Dit. Verum qua in Epistola, & quos
alios usus Damasci assumendos proposuerit Hieronymus, neque nobis statuere licet , neque scriptor ullus hactenus indieavit. Si veto ad ipsum S. Hieronymum provocaverimus , planum, perspectumque erit , aevo
suo Ossietum Divinum solo Psalterio fuisse compositum . Agens enim in Epitaphio S. Paulae de Monasterio , quod Hierosolymis
erexerat, ac de Sanctimonialium in eo deis gentium exercitiis ait: Mana, hora Teristia , Sexta , Nona , Vespere, noctis media νιν ωὐnem nauerium cantabaut, nee Iiiscebast cuiquam Soraram ignorare ualmos,
o non de Scνipturis aliquid quotidie discere s die tantum Dominico ad Ecel Fam procedebana . Romae iraque antiquitus nullae in Officio erant Lectiones, aut Hymni , aut Collectae. Quare universi ossie o. rum libri a S. Gregorio, eiusque sueeess ribus in Gallias, alioque missi, praeter Misiis tui, nihil aliud complectebantur,4 quam Pisimorum, Antiphonarum, & Responso. rior uin cantum, qui proinde Antiphonarii, aut Pselierii nomine insigniebantur . simile Bleviarium S. Augustinus Angliae Episc us smum eam in Insula in tulit: nee d
tum est , quin ante Vigilii Summi Pontificis tempora, oceat rente quacumque solem.
Ditate , Divinum i ossicium eodem semper modo citia Lectiones, Hymnos, & Collectas celebrati lur, eum ipte de se restetur ad Ptolaturum Bracharensein Episcopum : Mia
ales vero Paschali 3 . . . . vi Sanctorumque
D ί Derit agenda Diemnuas , fingae Ia ea. pirata diebus apισ's tangimias . Hi ne Theodemarus Montis Cassini Abbas epist .la ad Carolum Magnum scripta apud Paulum Diaconum, circa dubitationem iis tem. poribus e ortam , cur S. Bened ctus nullas lectiones per at fatem nocturno Ossicio prae. seripsisset, asserit, ante S. Gregorium Pontificem Maximum nullas lectiones Romae recitari consuevisse: In Eeelesta Romana Sacras Seripιuras legi mor non fuit ante B. Gregorii Papae avum . Quocirca haud incongrua 'um Valafrido Strabone statui potest, ossicii Romani originem a S. Petro esse repetendam ; Romanos vero Pontifices
subinde quae e re sibi visa essent, iis, quae
a S. Petro acceparant, adiecisse. Damasus quidem, reserente S. Gregorio , quosdam Graecorum mores officio Divino superaddiadit: Coelestinus, fi fides quibusdam Seri.
ptoribus sit habenda , orationes solemnes , quas ab Apostolorum traditione aeceptas
profitetur in Epistola ad Episcopos Gallia. rum : S. Leo Evangelia propria solemnium dierum , sestorumque Martyribus sacrorum :Vigilius capitula diebus apta . At prae om-uibus decessoribus suis S. Gregorius Divino Ossicio allaboravit: quippe qui operam lisam
impenderit Libris ossiciorum a Gelasio cominpolitis, eosque in unicum volumen contra xerit , quod Sacramentarium suo nomine inscriptum sertur. Osticium nempe a Gel sio plus aequo productum , ad breviorem sormam redegit: Antiphonarium , omnesque Libros ad ossicium, & mysteνiorum cele brationem spectin tes instituit. Tandem S. Gregorius VII omelo supremam manum imposuit ; eum enim ipsus aevo multo pt lixius esset osticium, quo nunc utimur clegebantur qui pae per anni cursum omnessere Novi , Veterisque Testamenti libri :Psalterium universum per hebdo mdam reeitabatur, idque Festorum occursu minime interturbabatur , horis singulis preces multae addebantur, quae hodie ieiunii dumtaxat diebus, atque plurimum contractae reo ei tantur ; adeo ut Breviarium Epito me tantum sit majoris illius Officii γ ideo summus ille Ponti sex multa resecuit, expunxit, ac secundam Romani Breviarii contractio. nem praestitit. Verum seculo decimo tertio longe multo brevius confectum fuit. Qua ratione autem id contigerit, refert lib. de Canonum observantia Radulfus Tungrensis. Duplex videlicet olim in Urbe erat modus
Divini Officii ; alter brevior, quo Romana
55쪽
Curia, s τε opella Pontificia utebatur, alter prolixior pro caeteris Ecclesis Urbis, qui proprie Risus Romanus dicebatur; un. de ortum est discrimen in antiquis Codici. bus saepe occurrens officiorum ad usum Cutiae , & ad usum Ecclesiae Romanae. Osti.
cium autem Curiae contractu in diat. & inu, rationibus obnoxium ob varias, & eonti. nuas occupationes Summi Pontificis , &Cardinalium , aliorumque Praelatorum, qui ei in sacello diu, noctuque interesse sole. b.uri . Cum vero S. Franciscus Assisiensis Sodalibus suis mandasset, ut Divinum Osti. cium juxta Romanum Ritum peragerent :Secundum ordiaem Fecisae Romasa: tisalis . xistimantes Ecclesiae Roma morem illum esse, qui in Pontificis satello servabatur, ae praeterea Missionibus obeundis M. cupati , contractu in breviarium . quod in
illo usurpabatur, suscepere . praecipue quod ab eo aliquid demere Apostolicis Missiona. iiis concessum fuisset. Verum ubi istud Bre viarium pessime digestum comperisset Naymo Franciscanorum Generalis, in id ine buit , insciumque Roma m diebam ia eum serme statum , qui hodie viget , per. duxit. Hanc Breviarii novam sermam calculo suo confirmavit Gregorius IX, Nic laus vero III mandavit,. ut in posterum in singulis Romanae Urbic Eesesiis adhiberetur . eaque de causa antiqua omnia Anti. phonaria, Lectionaria,. Gradualia , aliosque cantus libros e medio tolli iussit. Sciendum
.s , prosequitur idem Radulfus, quod Ni-eoIatis Papa rit fecit in Medψι1 Urbis
scani . Universae nimirum Urbis Ecclesiae Nicolai III mandato paruere, atque ita Fratrum Minorum Breviatium, quo nomine RRadulso appellatur, assumpsere. sola tamen Eeeles a s. Petri ad haec usque tempora ali quam saltem veteris Oificii sui partem retinet, quod proinde ab officio Romano multum differt. Quapropter naud facile inteli gitur querelae sundamentum , quam Abai- tardus multo ante hoe saeculum ad B. Bernardum perserebat, leti bens epiae s: Manquam Romana Sedis consura redinem nec
ιerauensis, qua mater est omnium, aselinquum tener Ossicium, nulla filiarum. Dariam in hoc eam sequense, nec ipsa etiam
Romani Palatii Basliea. Enim vero Miscellum Pontificium, sive, ut loquitur Abata lardus . Palatii Basilicam. Oolarum breviatum. Curia Ramanae usurpasse , ex praemissis omnino liquet; at quae fuerit Abai lardi aevo in eaereris Urbis Ecclesiis. diversitas a Lar ranen si , prorsus est incompertum . Missa itaque illa indagine , Breviarium a Fratribus. Minoribus contractum, brevius adhue redi. tum suit a Francisco Guignonio Cardinali S. Crucis, cui demandata fuit haec provinoeia a Clemente VII Pontifice Maximo. l seripsit autem illud, Breviarium Romanuma ex nera potissmum Scriptura, . probatis. Sanctorum holariιs; Pauloque Ill di- ea viti qui id ipsum confirmavit. Perlege. bantur in eo Psalterium singulis hebdom dis, sngulis. vero annis universa Scripturae tres dumtaxat psalmi singulis diei, noctiuque horis recitabantur; ad Matutinum autem lectiones tres, quae in dies mutabantur . Verum eum. plurimi illud reciperent, atque ita Franciscanorum Bregiarium penitus corrueret, Pius 1 L novum Maviarium elaborari curavit,. Guignoniani vero usum
interdixit. Piarimi , inquit, Deeis ossi eti
iis , operam sibi a Clemente vII fuisse deleg tam Breviarium Romanum in amplis. rem Sacrarum Seripturarum iactionem , aἁυθι erem Sanctorum Patrum , G Coneiliq-rum antiquorum formam reυοeandi. Ut
vero eiusdem Breviarii hodie dum se te impervii planius innotescat forma, haud in-eongrue animadvertendum, ipsum tam unci volumine conclusum, quam in quatuor distributum, fuisse typis multoties exculam ,.quale in celeberrimis Bibliothecis prostat
56쪽
praeterea horas separarim In lueem ed ras, m cuius speciei unum , quod apud nos est de. prehendere fuit concessum ; ipsa autem Breviaria , atque diurnas Horas tritas fuisse, &in usum ad recitationem ad hi tatas evincunt marginibus impresse ab evolventibus digitis maeulae. Posterioribus andem temporibus
Pius IV a Patribus Tridentinis petiit, ut
Breviarium resormarent, atque eadem esset
in universa Eeclesia officii perasendi ratio, di S. Pius V tune institutam resormationem praestitit, ae ratam esse iussit ; inhibuitque,
ne quidquam adderetur, vel immutaretur, Nihil in is mutandiam, -addendum, de trahendum. At eum , 'ait Clemens VIII, reuua jam reperiantur Breviaeta, a
Prima editione ejusdem Pii Quinti vide. dicet a in multis non difer ent, neque dis
ment, pro sua doctνina, o pietato vesi-νuerene. Urbanus VIII subinde Breviarium
denuo resormavit; 'Hymnos emendari cura. vii , facultatem tamen concedens veteres reaeeitandi, unde duo veluti Breviarii denera constituit', novos videliret, & valeres Hym nos habentia et quartam Antiphonam in Lau/ihus Purificationis Reυertere sustulit,eiusue loeo Lumen, substituit. In lectione S. Fabiani historia Novatimor una Apostatas
ad Poenitentiare non admittentium resecata
fuit: quinta. mi mea pest Epiphaniam, S. Ambrosii in Epitiolas S. pauli expositioni
suffectus S. Augustini Sermo : in seria vero quarta temporum S. Augustini eum S. Ambrosii homilia eommutata A Quadragesimae plures lectiones communi sanctorum additae. Quo itaque hodie utimur, Breviarium
trium Pontificum nomina praesert ; Pii V , Clementis VlII, & Urbani VIII t Pia V,
Pontis Maae. iussae editum, o GementirUIII primω- , nane dentia Urbani PP.
Romani autem Psalterium ter hebdoma- am sie distribuunt: die Domini ea ad Nocturnos duodeviginti emeinunt pulmos, re liquis diebus duodecim . Ad Lxudes semper
die uni quatuor Psilmos, & unum canti- eum ex Veteri Testamento Ad Primam diebus festis, & sabbato recitantur tres psal
mi; ceteris d: ebus quartus adiungitur I ad
Tertiam, Sextam, ει Nonam semper iidem res psalmi repeti solent; ad Uesperas qui . que pro diei diverstate; ad Completorium quotidie iidem recurrunt psalmi numero quatuor, s trigesimus absolveretur. series vero omeli haee est: in Nocturnis dieitur seereto , Pa εν , κυν, o Creda , dein elara voce , Domine labia mea aperies , Gloria P tri, Sequitur Invitatorium eum
Psalmo indito exultemas , & repetito Invitatorio recitatur Hymnus. Diebus Do. mini eis in primo Nocturno duodeeim piat, mos cum tribus Antiphonis psallunt Roma. ni per ternas divisiones quatuor Pialmorum . Post Antiphonam ultimi psalmi dicunt ver .
sum, orationem Domin leam , tum absolu.tionem , dc tres lectiones , eum tribus Reseponsoriis , praemissa singulis lectionibus he. nedictione . In seeundo, & tertio Nocturno recitant tres Psalmos cum suis Antipho. nis, totidemque lectiones. , ae Responsoria modo praedicto. Tertio cuique Responsorio addunt glorificationem Sanctissimae Trinita. tis. Post Nonam lectionem agunt solemnem gratiarum actionem per Canticum Te Drem Gudamtis . in Nocturno autem seriali duodeeim psalmos eum sex Antiphonis persolvant, post quos tres lectiones sequuntur ritu supra seripto, & si dieendum stonii eum Te Deum laudamur , omittitue ultimum Responsorium . In Nocturnis Festivitatum eodem, quo in diei Dominicae Nocturnis, procedunt modo , nisi quod in primo tres tantum psalmi eum lais Antiphonis recitantur, totidemque in secundo ,& tertio. Laudes incohantur a versu Detis in adiutorium , quem sequuntur psalmi eum suis Antiphonis , Capitulum, Hymnus, Versus, Canticum eum Antiphona : deinde preces, ubi dicendae sunt, salutatio, Collecta, Commemorationes si oecthrant, ae demum Antiphona de Beata virgine. Prima peragitur incipiendo a Pater, Ave , Credo , mDerer in adiutorium . Tune veniunt Hym
57쪽
nus, & Psalmi eum unica Antiphon , quibus die Dominica additur Symbolum S. Athanasi, Capitulum, Responsorium breve, versus, preces, confessio, oratio, ac
denique lectio Martyrologii. Tertia, Sexta,& Nona eodem modo persolvuntur: Do minica videlicet oratione, & tautatione Angelica, Divini adiutorii imploratione, Hymno, Psalmis, Antiphona, Capitula, Resiponsorio, Versu , & Collecta . Vespere cum
laudibus conveniunt ; Completolium autem a brevi lectione incipit, quam oratio Dominica , Consessio, Converte nox Dras' Deus in adytitorium, Psalmi cum Anti. phona, Hymnus, Capitulum, Responsorium, Versus, Canticum, Preces, oratio, Bene- ille o, Antiphona B. Virginis cum oratio. ne, ac tandem Pater, Ave & Credo sub.
Hunc tamen ritum, licet a prima sede ordinatum , haudquaquam. sibi imposuere ipsi uiset Occidentis Mesesae, quae plerae. que peculiarem sibi asserunt . Quare priusquam ex Italia pedem extrahamus, de Mediolanens Breviatio tractatio est instituenda. Mediolanensis autem Ecclesiae Ritus a S. Ambrosio eius Civitatis Archiepiscopo Ambrosiani dicuntur, non quod ipse institutoreuium suerit, uti multorum opinio invaluit, sed quia illos auelaritata sua, & eximia sanctitate plurimum nobilitavit. Aitit. mat enim Vicecomes lib. a da Ritibus Missae cap. Ia, eam Ecelesiam Misse ordinem a S. Barnaba Apostolo. psallendi vero regulam a S. Miroclete Archiepiscopo accepisse; nee nisi paulo post S. Ambrosii dece IIum Ambrosanos dici coepisse Ritus Mediolanen. ses. Negari tamen nequit S. Ambrosium officio at optimam sormam redigendo studuisse, eum in Mesesia sua cantus per cho. ros instituerit, Hymnosque in officium inserendos composuerit, qui subinde in universa Ecclesia Latina viguere. In Epistola ad Marcellam pororem Lectionarii meminit, ubi descriptae erant Lectiones in Ο:seio recitandae: Hodie librum Iob. Ieti, qui solemni more ψ .ecursus, o tempo-- : annua initiationis eius die, qΗ septima erat Decembris. Deuteron omium legebatur , ut ipse testatur lib. I in Lucam: Palebro mihἰ hodio Iegitur initiam Lνώgis quando mei NMaIis est Sacerdotia . in Illud certum est, Mediolani constantem inis valuisse opinionem, Osticium eo modo , quoad baec tempora recitatur, a s. hoc Doeso. re fuisse distributum . Porro Ambrosiani Plalterium dividunt in duas partes: primam a Pialmo primo ad centesimum nonum nocturnis vigiliis . secundam usque ad finem diurnis horis assignant. In hujus secundae partis distributione sequuntur omnino Romanam E esesiam . At prima pars in duas hebdomadas divisa decem continet decurias, ut voeasit, singulisque noctibus una dεevtia persolvitur. Prima decuria pro Feria seeun. da septemdecim psalmos priores complectu tur : secunda ero Feria tertia, psalmos habet quatuordecim; reliquae octo dumtaxat psalmis constant usque ad Feriam sextam, Sabbatis autem, & Dominicis diebus, & ita solemnitatibus Domini Canticis nocturnas preces persolvunt. In Feriis vero, & quibuslibet aliis Sanctorum Fest i vitatibus desis eripias decurias non mutant. Ab hae tamen regula excipiuntur sex Feriae ante Nativitatem Domini, quas de Expectato a pellant, & sex iterum Feriae maioris heb. domadae , in quibus psalmis utuntur peculiatibus . Ceterum Pialterii versionem propriam habent similem ei, qua Romae utuntur Canonici S. Petri in Vaticano.
Ad nocturnas preces, reeitatis oratione
Dominica. & salutatione Angeliea dicitur versus Deux in adiutorium, quem sequitur hymnus semper idem ζ mox additur Respon- . solium , deinde Canticum trium puerorum eum Antiphona 7 & ter Κyrie elei lon , po. stha Psalmi, & Cantiea pro temporis ratimne; inde tres lectiones cum suis benedictio nibus sere semper propriis. Diebus Domini eis lectiones sunt de Homilia in Evange istium: in Feriis de scriptura Sacra, in Fe. stis tertia est de vita Sancti , vel de sermone Festivitatis. Excipiuntur ab hoe ordinatio Nativitas Domini , & Epiphania ,
quibus diebus dicuntur tres nocturni, &novem lectiones. Fecla ite in sexta in Par sceve leguntur sex lectiones, sed tres ultimae integrae passiones secundum tret poste. riores Evangelistas s passio vero secundum
58쪽
Matthaeum Missae reservatur. Tandem post duas priores lectiones duo sequuntur Res n. laria: post tertiam autem recitatur Te Deum, si tempus requirat, vel nihil additur. Laudes poli versum Romanis commBnem
habent Canti eum Zactariae, pro quo in D minicis Adventus, in Nativitate Domini , Citeumcisione , & Epiphania dicitur Canti. eum Mosis Audito eoeli eum Antiphona,& ter Κyrie eleism , atque Collecta. Tunc in Dominicis, & Sanctorum solemnitatibus quinquies, vel etiam septies repetitur Antiphona ad Sanctam Crucem, addita quadam
oratione laetera. Mox alterum Mosis Camillum Cumemus Domino eum sua Antipho. na, & ter Drie elemon, aliaque trationeseereta . Deinceps Canticum trium puerorum Benedicite omnia opera: nam quod ad nocturnos recitatur, ineipit Benedι Mus es D
snine Deas Patrum nostrorum . Loco a
rem prioris Cantici Sabbato dicitur psalmus 'fitemini, & in aliis seriis psalmus Mi-
terero eum Antiphona, & ter Κyrie elui. son: additur oratio clara voce , qua finita sub uno Gloria Patνi, quatuor recitantur
Psalmi. succedunt CapituIum, Antiphona , νεν Drio Meilon, Dominus υOb eam , &psalmus directus qui simul ab utroque Ch
m cantatur. Postea hymnus pro qualitate
omeli diversas; & duo taetri κνrioliae foncum Dominus vobiseum, psallenda una in Festis Sanctorum, in Dominicis duplex . Est autem psallenda Antiphona quaedam re petita eum Gloria Pistri additis quibusdam versibus , & ter Drio stleism eum oratio. re . In Feriis loco psallendae dicitur quodam Rei ponsorium , quod vocatur in Baptisterio. Si oecurrat aliqua commemoratio , fieri se .
t per psallendam illius diei, vel ossicii, de
quo fit commemoratio de B. Virgine, S. Ambrosio, & Patrono Milesiae, Ad Ptimam non recitatur Sym Ium A. postolorum , neque ulla Antiphona, sed coninsuetos psalmos tequitur Allel a , nisi in Quadragesima . Inde Epistotella ut aiunt, eum Responsorio brevi i eui statim quotidie subditur S. Athanasii Symbolum : pinea Capito, tum, preces quaedam, quae solemnibus die.
bus praetermittuntur, atque tres orationes , quae numquam mutantur. Tum legitur
Iur Canonieale Catholicorum. Martyrologium, post quod amit ut versusExti Dastina Tanm in gloria, cum brevi
Tertia, Sexta, & Nona nihil proprii habent, nisi quod ad finem psalmoruin loco Antiphonae, uti ad Primam, addatur Au Lia: tempore autem Quadragesimae Gartibi, Domine, Rex aeterva' gloriae. Sequitue Epistotella eum Responsorio brevi , tum preces, si dicendae sint, postea oratio. At Dominiere diebus, Festisque solemnibus eant a. t ut Hymnus ad Tertiam, qui incipit: Iam firgit hora tertia . Vesperae post Pater , O Aυe inchoantur absolute v saluta tona D latis υobiseum sequitur inde Responsorium , Lucerna Uum appellatum, ter repetitum diverium iuxta ossieti diversitatem. Itarum dicitur Domι
nus υobiseum, postea Antiphona , mox tertio Dominus vobisum : tum Hymnus conis veniens, & quarto Dominus vobiscum eum Responsorio, quo finito adhuc repetitur Da.
minus υοbmeum . Ueniunt psalmi iidem , qui Romae, maioribus Domini nostri Solemnitatibus exceptis, quibus sub una Antipho. na , & uno Gloria Patri unus psalmus dieitur diversus pro diversitate officit, euisemper adiungi solent psalmi Mee nune benerieite Dominum , & Laudate Dominum smues gentes et In Festis autem sanctorum,
post primam orasonem, alter recitatur psal. tuus diversus pro varietate Omeii, & psalmis absolutis eum Antiphonis, dicitur ter rie elemon, Dominus sebineum, ossicio .
ue eonveniens oratio. Postea Dominus vo .
ιmeum G Magnifieat, praemissa Antipho
na, quae finito Cantico, & iterato primo eius versu, repetitur cum ter Diae Hei. fon & alia oratione. Deinde psallenda , &alia, si eut in Laudibus, recitantur; & in se iis Quadragesimae duodecies Diae eloiso Ioeo magnificat. Habent insuper Ambrosia. ni quasdam vesperas de sanctis Patronis, &Titularibus Ecdlesiarum, quae celebramur
eum Vigiliis, in quibus post primam Orationem , dicitur primus psalmus, tum legitur una lectio de vita illius sancti eum suo Responsorto , & post aliam orationem dicto secundo pulmo legitur alia Lectio eum suo item Responsolio . Denique dicto Cantico G m.
59쪽
Magnifieat eum psallendis, tantantur Lit,niae eum quibusdam orationibus is Ad Completorium praemissis Patre, Aυe, C. nverte Nos , ω Deur in adjutorium , in Quadragesima Hymno Te taeis aure terminiam sumestur hie, ebrise, qui tax es , o dies. Tune sine Antiphona consueti Ro. mae psalmi reeitantur , & sub uno Gloria
Patri: Eera quam bonum : Ecce nunc Misnodieite Dominum , & Iaudate Dominum omner gentes; quibus absolutis dicitur AI-Iel a , vel Laas tibi Domine Rex aeternae gloriae. Tum in quadragesima Hymnus Te
Ixeis ante treminum; alio autem tempore
statim subditur Epistotella eum suo Responsori4 brevi ; deinde Canti eum Nune dimis. tis cum precibus . si dicendae sint; Antipho na Bo Virginis, & aias oratio ; ae tandem
Ex Italia secedentes, in Hispanias con variamur necesse est , quippe quae & patriae nostrae finitimae, Se peculiarem in officiis
suis ritum cum antiquitate , tum sanctitate eommendandum sibi semper vindicarint. Ubi enim in Hispanias illata est Religio Ca. tholica, ordo praeseriptus est, iuxta quem Sacerdotes Divinum peragarent omelum , quod quidem, quoniam Gothis Imperantibbus suit adhibitum, Gorbisum dictum est e Toleranum etiam dicitur , quod Regni Caput . esset Toletum. Hodie. tamen officii an . liqui Hispanies nomine Minis bi-- intal.
ligitur, quod eam denominationem sortitum est, Mauris Hispanias invadentibus. En ima vero eum eo aevo Christiani, qui sedes suas deserere abnuerunt, Mauris tributa penderent, Arabibusque mixti conviverent, Mixisyarabes , Mutarabes, . - rabes sueranuncupati. Petrus tamen de Marea Archi
piscopus Parisiensis lib. 3, cap. I, in. Mar ea Hispantea mordicus nessat Christianos
Moxarabes dictos, eo quod essent mini Arabi r: eum, inquit, huic originationi ipsa δενυιurae constans ratio refragetur ,
quae Mutariser illos perpetuo voeat , non autem Mixtarabes . Unde ut metarabum
Etumon indaget, ad metam Arabum, qui Toletum eepere Ducem confugit. Christianisquidem Religionem prostendi libertatem Muis Arabis bruseis to equuti, Hur fe
pliea ans . Uerum hinc etymologiam rei cit Pagius ad annum II 4, n. 8. Fabulam,& commentum vocat Elafius Ortisus in da.
scriptione Summi Templi Toletani, quae quidem merito exploditur .. Namque, uti observat Comes Mondaxarensis in suo opere , quod inscribitur Predieatio S. Iacobi in Hispania cap. 24: Arabes primos sua
Meos 2 qui autem origine δενMes non sunt, eos Arabes Arabitan3 er, o lingua propria inflarabes nominant: unde Christiani qui in Hispania manserae ne inter Mauros ,
dam eos obligassent ad lingua Da loquandum , is que sequendos morer, nomen de dare Mustarabum ipsi met Mauνi, qui imi Os dominabantur, ad signifitandum , quod non essent Arabes 'atura, eametsi I
gos Arabum sectarentur: hinc autem ms. dica eum variatione nomen Moetarasum
siani Hispa i , qui vivebant dominio A iarabam subiecti. In eamdem concedit Sen tentiam laudatus Pagius, qui vestigiis in harureas Arabicae linguae peritim morum animadvertit, Araba in Disin , ad--. - ternae stirpis, Mariae, o religιonis inrisArabas υive eae ab ipsis υoearos esse Mo. sarabes o ab Hispanis aatem Litteram Taeo hae voea tollenti I, F si Saragosa , Saru a pronuntiantibus , Hispano-Ara. bas, moe Arabes fuisse nominatos . Qum circa , a vero etiam abludit Hieronymus
Blaneas, qui in suis de Aragonia Commentariis vom Muea Christianum Arabici dici, atque adeo Muearabum nomine Christianos Arabis mixtos intelligi autumat . Enimvero asserit ia suo Vocabulario P. Al. cala , Christum Arabibus Macth, unde misma nequaquam derivari potest, appellari . Caeterum ex praelibatis palam fit, notione , quae a Mondex arensi Comite Mus arabiam
voci subiicitur . nequidquam exeludi expositionem , qua Hispani A rabibus mixti dicuntur cum, si fuerint Arabes, ut ipse loquitur s
60쪽
rar, inarabati, necesse fit, ut una, & si. mul eum Arabibus eonvixerint, ae proinde iuxta interpretationem Roderici Archiepiseo-pi Toletant mixta aber, aut Mix3i Ara. bibus nominari queant. Hic tamen non auis sm dissimulare e sententia, qua idem Mon.
dexarentis vocat inflaraias Chri manos eum Arabibas mixtos, recta consequi eos Mu-κWaber, nequaquam vero metarabes, esse
dieendos. Verum ipsius placuit connetara :& ita inualuit usus. Porro Moaarabiei ritus institutores sum runt sancti Viri Leander, & Isidorvs Hispalensis Epistopi, quamquam solius Isidori
omen retinuerit, quem proinde Baronius ad annum 6 3. n. 7o, solum eius auctorem agnoscit. Interibi solet metum mahlea ,sve mimum Denuom regulam B. IM ri . Decreto quarto Toletani Concilii omisnes re aniarum Ecclesae hoe olim utebanis tur , verum regnante Alphonis VI, muta. tum suisse dicitur iussu S. Gregotii VII R mani Pontificis , qui ob hane causana contentiones eum Regibus Hispaniarum subiit . opinatur autem Eminentissimus Bona lib. I, cap. 2, num. 2, Hoc metum, Ilere a Viria Sanctis, O Oribodoxis eo intum fuerit, Hispania tamen ab Infidetisxa da.
Nastae a , ita errori a refertum, ut Elia
pandus, Tia,ta ηαν Episcopisa, ex ipsis elis depravatis plina aeceperit 3ψ.-monia aa suam haresim adfl Mendam iaRem elucidat Pinius lib. III, Tractat. historie. Chron olog. de Liturgia antiqua Hispanica . Gm enim FI a. 3, . Felix. Iris gelitanus Praefuι Mνesim adoptivae fili stionis Iesu Christi, exeunte foenIo octaυo, ruerentur, oratioMy3- Μιgati H pani. eo, in quo voces adoptivus, s adoptio
applieabantur I in C isto, in m tum pys. ferebant I easque a TS. Eugeato , IIdmon. f., m Iuliano recitarao, m approbatarfas. asserebane. Quod quidem testatum s ei uni Patres Concilii Franeoserdiensis in Epistola Synodica ad Hispaniae Praetules misisse, ut illos ab errore suo revocarent, his vel bis objectiemem e Missali Hispanico do.
promptam reserentes: sequitur in eodem
ιiboIIo υsror itom Pr dee soror Nostri Eugenius, Iidmonsus , Iulianus , Toleta.. ybdis Anti'stes , in Dir dogmatibur , Da dixemis in .ssa Ee Caenis Domist :qui per adoptivi hominis passionem fuci non indulsit eo ori . Item in Musa do σε irae Domini: Hodie Salvator noster post adoptionem earnis isdem repetivit Dei.
tatis. Et caetera, quae o parentum vestra
νώm dictis posMisis. Unde insere Binius cum Bona, in quaedam officii Morarabici exemplaria , vertante taculo octavo , sive ex inadis vertentia, sive ex frauduleatia haeret Icorum Epite oporum immanes irrepsisse errores. Veruntamen uterque revincitur ab Hen meo Florea Augustiniano in Historia Sacrari lesiae Hispanicae tom. 3, p. 262, ubi ne vos omnes intendit, ut evineat officium et rabieum ab omni omnino labe sem-rer fuisse immune . Selectora tantummodo uius A uctoris argumenta expiscabimur, ea tera ad Tractatum nostrum de Missa anti, qua Hispaniea, qui mox in lucem prodibit, revocantes. Ac primo quamlibet detrahit fidem nuperrimus iste Seriptor libello , quem confutat Synodica Epistola Patrum Franc sordiensium, eum is ab Elipando suisset exaratus . Namque testitur eadem Synodi ea Epistola libelli Auctorem n. Patrem testim ni a mala perfidia υeneno eorrupta referire. Quis tamen dixerit Catholicorum Doctorum libro fuissa depravatos, interpolatos, & vitiatos, aut haeresim propinare, quam in iis deprehendere sibi videbatur Elipandus F ni itaque semel convictus libelli Scriptor, omnem omnino a se in reliquis ablegat fidem,& sana si eo prorupit audaciae ut tot Pa. trum sententias universe orbi notas perfide immutaverit, urulto liberius, quod unius Hispaniae erat, ossicium adulterasse eredibile est . Secundo vore Patribus Franc ordiensi. hus turpiter imposuit Elipandus, cum in Mita de Ascensione Domini neutiquam legantur in Liturgia Moeta rabi ea voces: P. adoptionem carnia . In Missa autem de Coena Domini nullus repetitur eodex manu. scriptus, qui voeabuli adoptionis mentionem obtrudat. Nee majus facessit negotium altera Elipandi imposiura mentientis in Mi Lia S. Sperati Martyris recitari r Adoptivi hominis non horruisi vesimenaum fumero carnis: ia in quippe observavit ipse Aleui. G a nus