Rudimenta linguae Oscae; ex inscriptionibus antiquis enodata

141쪽

sic interpretanda est Postumus Mimesius, Gaji lius, T. Mimesius, Sexti filius Nero

Capidas, Gai filius Rufus, Nero abrius, Titi filius, Gaius Capidas Titi filius, Gaii

nepos, Volero Volsienus, Titi filius, amnes, murum a fornice ad circum, et oratiscem cisternamque de suo sumptu faciundum curavere. Ex hac inscriptione autem, quum

mentio fiat V. Volsieni tmeri abrii, T. filii, aronum, gens Vestinia vero in inscriptione rusae, non procul a Bastia, reperta legatur apud Vermisiosi anticho iserisioni Perugine, dig. II. l. X ur. 27. , illa ippi inscriptio illustratur, quae a. 740. inter Bassiam et Assisium reperta iam apud Murat. - I, 4. tiasset. Μus Veron. XIV, correctior vero in libri Vermiglioliani initio legitur. I2. Cippus secundum Simplicium in Goesiana agrimensorem collectione pag. M. in re agraria est terminiis ad discernendos agrorum fines constitutus, lino δno Suidae, sacrum medio de limite saxum apud Iuven. XVI, M. et limes agro positus, litem ut discerneret arvis, apud Virg. A XII, 898. Limiti, qui a meridie ad septentrionem ducebatur, cardinis nomen inditum est a mundi cardine, ut Hyginus admonet initio librido limitibus constituendis unde Plinius H. Ν. XVIII, 76 33): Contra mediam aciem, ait, meridies, a vertice septentrio erit: qui ita limes per agrum currit, cardo appellatur. Itaque inscriptio ippi sic vertenda est:

Ager emptus terminatus est ut rimque et V Vestiniis,

Τ. et V Volsienis. Sacer stet cippus . Notandum est asyndeton in praenominibus, quae desunt ante VOIS.. R et quod emps et term nas seriptum sit pro emptus e terminatus est. Sic apud mavorinum ευ- δωμνας Graece pro ενδα ιιαστος laudatur, et apud Romanos damnas pro damnatus etiam cum plurali construebatur, sicut libens. Quemadmodum enim Frontinua de aquae duci. Π. Is ait, P. R. . millia dare damnas esto, sic Paulus et Scaevola in Dig. lib. XXX leg. s. et lib. XXXII, ter. 33. in testamentis et legibus sormula utuntur roL. Titius et C. Seius .maevio decem dare damna sunto; et quemadmodum in inseriptione minori apud Miloniam in Marsis detreta dicitur ,,Vati Divae Vesunae rinius et Eritius pater dono militari sortasse dedere libens, sic apud Gru XXIII, 2. Cn. Cornelius Charito, A. Timinius Ianuarius, Silvano libens animo dono dedere, M atque in votis solvendis XXXVI, I. Sol Sanctissimo sacrum. i. Claudius Felix et Claudia Helpis et Ti. Claudius Alypus, si eorum, votum solverunt Iibens merito, XLI, T.

142쪽

-P. Cornelius Trophimus et Lania, eonjux ejus, votum libens go verunt, expresse legitur. 13. Etsi ea unam modo vatem divam vocatam vidimus, Feroniam tamen eam

interpretari non dubito, quippe quae, quum apud Isidorum in Glossis agrestis dea, et apud Dionysium Ital. II, 49. III, 32 Φερσε φόνη, Ἀνθηφορος, Φιλοστενανος, audiat, non tam inter Nymphas, quam inter Lares horti pomiseri, Calpurn. cl. II, 64 sq. reserenda

videtur. Licet inscriptio Ligori apud Murat. XCII, 6 FLORA FERONIA DICTAsVE

SACRUM etitia sit, origerum tamen caput Feroniae in nummis gentis Petroniae atque Plaetoriae apud Fabreu pag. 454 indicat, Feroniam nihil aliud esse, quam arcanam illam vim arboribus insitam, qua ipsae virent norentque et fructus ad maturitatem perducuntur. Eam vatem divam dici, nemo mirabitur, qui Clitumnum quoque fluviuria fatidicum numen fuisse apud Plin. Dist. VIII, 8, 5 legerit ceterum quum geographi tres ponant Feroniae lucos insignes, in Lucens agro, sub monte Soracte, et in paludibus Pomptinis; Servius ad Virg. Λ. VII, 800. annotavit: Circa hunc tractui colebatur puer Iupiter, qui Anxurus dicebatur, quasi νε ευρος - et Iuno virgo, quae Feronia dicebatur.

Cui annotationi quum faveret inscriptio apud Fabreu pag. 45I IUNONI FERON. nec eontradiceret alia inscriptio IVNOΝ GH ET FERONIAE plerique perperam Feroniam pro Iovis imberbis conjuge habuerunt, quanquam apud Livium XX, I plures Iunones, nusquam autem Iuno Feronia, memorantur. De Iunone virgine Servius eo minus

audiendus est, quod Iupiter ejus Anxurus prava lectione pro Iupiter Anxuris arvis nititur, atque etymologia nominis Anxuri ad grammaticorum nugas ableganda est. Sane Iupiter aedem habuit in eo oppido, quod olim Anxur, postea Tarracinae, vocatum est, Liv. IV, 59. XXVIII, II. XL, 45. sed Jovis Axur, in cuius honorem oppidum Anxuris nomen, quo Virgilius A. , 545. bellatorem finxit, accepisse videtur, in nummis Vibiae gentis Iovis augur Apollo est, si, quod secundum Festum et Plinium Volscum ornensuit ex Umbrica lingua interpretandum est Iupiter crescens in Gallieni aliorumque numinis nihil commune habet cum Iove Anxure, cuius caput apud Gollacium Numism. Gr. Augusia T. D. XIIX in nummis quibusdam expressum dicitur. 14. Feronia, si Iovis coniux habenda esset, non diversa foret ab Ionda Iovia, in in quinta tabula pro Petronia cente sacrificari iubetur. Etai vero et in V nnae et in monta Ioviae sacrificio Umbri εσκλε σνατε ασνατες I, 9 V, a I9. 34. 37. et Fουφετε L 25. V a 3I., quae qualia sint, nondum exputavi usi sunt, catulorum tamen, si modo voces κατ λε , , II. κατλου , , I8 20. 29. κατ λες V, a 22. 27. κατελV, a, 43. recte interpretor, nonnisi in sacrifici Hondae Joviae fit mentio. legimus autem V a 20 sq. 4 - si is Ἀμπεντω ,arλω - θε σεFaria, Hondae Jovia sacrificato eatulum sacrum sanctum, sicut

143쪽

Aramoni Iovi Patri tacito suem castum sanctum offerto.

Vaput mansi sacrificato, caprum 'astum sanctum offerto.

Ahio Marti pruino casto facito. Catulus non Ileratae solum immolari solebat almo Robigini, sed illi quoque deae, quae apud Plutarchum Q. R. 5I. Genitam ana dicitur. Hanc deam Alexander ab Alexandro, Geniat. D. III, 12 et VI, 8. eam solam ob ausam Bonam deam interpretatur, quod Γυναικεία pro Γενείτη apud Plutarchum legendum putavit; sed emendandum est potius Γενετείρα Dimater Matuta intelligatur sive Leucothea, Cic. . . I, 13. Ovid. F. VI, 545. Plutarch. . R. 16 sq. Camill 5. quam Priscianus . MI M. Putsch. Martianus Cop. II. . Ita et Lucretius V, 655 matutino tempori praefecerunt, sicut Horatius S.IL, 6, 20. Ianum. Illa a mane pro matutino tempore cf. Festus s. v. manare Solem Mana dici potuit, diversa matre ani apud Martianum cap. II. f. 164. Sane κέ enci τὐ9s V, a 23. 26 28. κριβανlrvo testuatium sive libum in testu caldo tostum esse videtur, quod Varrone L. L. V. . I . et vid. F. VI, 475.53I testibus, matronae intralibus aciebant; quaecumque vero Cicero de his p. respons I . et Plutarchus invii Caesaris . de Bonae deae sacris scripserunt, cum Vonda Iovi nihi commune habent. 5. Hondam Ioviam igitur Matrem Matutam interpretor, quam quidem Augustinus

C. D. IV, 8. a med diis agrestibus annumerat, scribens: Praesecerunt florentibus lanmQntia deam Floram, lactescentibus deum Laeturnum, maturescentibus deamia tutam, cum runcantur i. e. a terra auseruntur, deam uncinam. Ioviae nomen in quarta tabula

Hiis quoque deabus est inditum, Hondae vero nomine largus frugum proventus indicari videtur. Ouum enim hondu holtu VI a 60. VII, a 49 Inter calamitates averruncandas, an gluto hon domu vero VI, , I0 tanquam laetum avgurium scriptum sit, adjectivum istud et in mallam et in bonam partem accipi potuit, ut Graecorum adiectiva te ινος tu G. Etsi igitur verbis Londi hol tu nimia designatur apricatio sive ξλωσις unde solatum morbi genua secundum Festum atque Plinium . . XXIX, 6 contrahitur; 'Bντια tamen V, a, 15. 7. ut απυτα V, b, 3. unde rata de V, b, 10 et 17. α πυτ nomen inditur, ea significat, qua numinis favorem concilianti in Hondus Sersius in quarta tabula, in qua reliquis omnibus diis, quibus in quinta tabula sacra fiunt, Arsinon Iovi Patri, aput Sansi, Alit Iovi, Alito Marti alia quaedam cognomina addita sunt, Varronis onus venius esse videtur Sansis cognomen in

144쪽

- 16 quarta tabula is datur, Iupiter vero, sicut Mars et Votion Gra bovis audit: ne quis autem verbis V, b, 24 Iunoneo, o , ετ εστ Hris h. e. Iupiter, an si, tibi isto vitulo, quibuscum procum sormula apud Catonem R. R. I4 exis Mars Pater te hoc porco piaculo comparanda est, unum idemque numen significari putet, monendum est, inverso ordine V, b, 17. legi sentim M. DF IIατί επε ιιιου h. e. Vapulo . Fausto Sansi, Iovi Patri ante precator, et V a. 4 sq. εστιζε aci σκῆε, λει Ιατμ β ηι πεὐακνε, h. e. victima Sans sacra Iovi Patri bovem castum. Quoniam hic Sansis et Iupiter uno tantum nomino vocantur, cognominibus Ars moni, a puto, Alito, non diversa numina indicari puto, sed eadem, quae in quarta tabula leguntur, ubi tamen diversis cognominibus diversi dii discernuntur. Quod ad Apollinem et C Istram attinet, quorum cum guris Lanxius Saggiora ling. Etruse. II, p. 541 conjunxit Lerpirii Santirpi inscriptionem, haud dubie Umbricam, etsi Lerpirius, quia nulla vox Umbrica ab litera i incipit, unus e Saneti Hirpiis est, quorum Plinius II. N. VII, 2 meminit, Igisvinae tabulae de illis silent nam verbis κλετέ αδε κλε τραι I, 24. II, I3. et κλετ εII, 14 res quaedam ad sacrificium Pomonae necessariae designantur, fortasse κλῆ ιατα sive surculi, felicia poma serentes, quos Pomona Ovid. M. XIV, 627. cum Vertumno conjuge Properi. IV, 2, 17 amabati 16. Argumentum quartae, ut sextae sept Imaeque tabulae verbo purdi io m sust VI a 42 et VII a 45. sive που γ τιτ φοστ IV a 39. quod in sine superioris particesae interpretatus sum, in tres majores minoresve partes dividi, adverbium posterii VII a 46. sive πυστ es τι IV a 40. testatur. In omnibus his partibus, ut in reliquis tabulis praeter tertiam, de sacris faciundis praecipi, ex saepius repetitis atque in ipso ne quartae tabulae ante Quaestoris Romani ratiliabitionem positis vocibus δε- πε ο ὐFες, quas in superiore particula g. 2I explicare conatus sum, cognoscitur. His igitur vocibus in quarta tabula duodecies repetitia duodecim indicantur sacrificia, quorum sena in singulis paginis praecipiuntur. Se priora sacrificia, quum βους σις, απι- νας, h. e. bubus suibus agnabus fiant, ad suovetaurilia spectare putes a sex posteriora sacrificia fiunt ιτλους, απ3Ηω που ἐκα νὶ, ιτλαφ, Fεκα φὶ h. e. vitulis, apris, porcabus vitulabus, iuvencabus, atque primis tabulae verbis εστ α εὐσκλsi s. est perse Io certa quaedam lustratio innui videtur, quia, si est e sono VI, , M. cum εστ εσυν V, a 2 comparatur, εστ idem significat, quod εστ V, b, 24. h. e. isto. Quum autem in quarta tabula verbis εστ πεὐ-λus aFες ανξεὐιατες νε- h. e. ut in superiore particula g. 20 sq. monui, in ista lustratione aves auguriales indagato, nihil addatur, nisi adjectiva, ad an ανξεὐιατες spectantia, εὐναιες, πεισ- ναες in sexta tabula, quia teste Cicerone de divin. L I, exis et 42. Umbri plurimum obtemperabant avium significationibus, tribus sectioiabus accuratius exponitur, quid in

145쪽

voriae trebianir auru Veriaco te seno cir suru verisco vehi eir. IIaee verba spectant ad sex priora sacriscia, quae, ut reliqua omnia, in quarta tabula simpliciter praecipiuntur, omissis omnibus precibus, quas sexta septimaque tabulae, non sine invitis repetitionibus, inserunti Praeterea, ut taceam de iis, quae in his tabulis variantur, in altera septimae labulae pagina quaedam adduntur, quae non dissimilia sunt edictis tertiae abniae se de his alia verba lacturus, hic nonnisi ea paullo uberius explieare conabor, quibus quartae tabulae argumentum constituitur. II. Ad duodecim sacrificia, quae in quarta tabula praecipiuntur, definienda duodecim versus, additis iis, quae in sexta septimave tabula iis respondent, in medium profero, in quibus tria semper distinguenda sunt: primum qua occasione, deinde quibus victimis, tum cui numini sacra faciunda sint.

146쪽

I8. In manu has versibus imperativus pella ius par Tu h. e. lacito, etiano eodem semper Ioco, et in primo versu cum ipsis victimis Iovi Grabori postpositum, legitur. Variant reliqua, in quihua Lassenius in Rhenano Mus eo philologico a I8M pag. 377. ignorans, facito pro immolato rectius cum ablativo, quam eum accusativo construi, miro quodam errore ablativos bus sis, habina e pro accusativis, εὐες sive Ver e i e contrario pag. 379 pro ablativo accepi Virgilius et III, T. cecinit r,,Cum laciam vitula pro frugibus, pse vensio, sicut Horatius C. I, 4, II sq. Nunc et in imbrosis Faunot decet rinmolΑre lucis, seu p cat gna, sue malit haedo. risi vetus interpres Iuvenalis ad Sat. IX. Virgilii versum ni protulit Cum faciam vitulum, atque Macrobius Sat. III, 10 Labeonem scripsisse dicit, nisi Neptuno, pollini et maeci, taurum non immolari idem tamen ibidem scripsit: Si quia sorte lauro Iovi fecerit, piaculum dato Atei Capitonis versum laudans Itaque Iovi tauris, Verre, ariete, ramo lari non lice Licet Drahenborchius igitur ad Liv. I, 45 et X, 2 facere de re divina usurpatum et accusativum et abIativum adiunctum habere, Virgilium vero accusativum vitulam ob soni elegantiam post faciam respuisse censuerit Macrobius tamen Sat. III, 2. r Imminerimus, inquit, sic legendum per ablativum: Cum faciam vitula pro frugibus, id est, cum laciam rem divinam, non ove, non ea pra, sed vi tu Ia tanquam dicat, eum vitulam pro rugibus sacrificavero, quod est, cum vitula rem divinam secem In Iguvinis tabulis interdum accusativum quoque posse accipi, haud negaverim veruintamen

abrons in pure abrona a curent VII, a, 43. pro πουφε απφους φακουθεν IV, 1, 33, sicut V, a II. αβφουν pro aprugno et III, , I 2 et II cabri ne pro caprinia

pecudibus positum est, pro aprugnis exaratum puto ne αὐFε s. ἡFια στεντου, de quo in superiore particula . 22. locutus sum, ab arvio se tu dissert. Si pro εαρ ιδεκατῆ α κεὐουνιε IV a 42 sq. acer sontem et VII, , 52 sq. scriptum est, hoc in casu locali pro acesoniam VI a M. sive κε γουνι auεt IV, a, Is positum videtur, quianoque singularis numerus cum numerali τὐε φ iungi, neque turificatio per vaccas fieri potesti I9. Quod ad ipsa sacriscia uiuet, hoc imprimis monendum puto, quod in inistria semper animalia mactari jubeantur, quum in reliquis tabulis nonnisi de singolis victimis sermo si Paeopter triplex hoe piaculum, πιδακλου τειβήιζου III, , 8 et , cum mactatione tripliei, como hola tribri sine VI, , M., actum, non preces solum VI, b, 25-55. ter repetuntur, sed alia quoque ad rem divinam necessaria. Quemadmodum postremis precibus VII, a II additur est trio per dei tu, h. e. ista ter diciis es V, b, 2M et VI, a M. praecipitur trio per elietur a taliam n h. e. ter ovationem

πεσνιιιυ τριιουπε σατ ει ινυς, h. e. ter eoncremato, ter precator, ter benedieito

147쪽

- Is Iguvinis. Ternario igitur numero Umbri eandem vim magicam ad lustrandum tribuerunt,

quam apud Virg. cl. VIII, 3 sq. A. VI, 229. Properi. IV, 8, M. Tibull. I, 5, II. IV, 6, 4. Ovid. Μ. VII, 53. 26I observatam videmus. ii in Apollinis oraculo dieituri Te ei ιιεν ἐπιχθονιοις τρεις δ' οανίωσι θεοισι, Φαιμα ιιε υρανίοις, χθονίοις δ' ἐναλίγκια χροιῆ 7 χθον , διόMne τριχ θυσιυς ἐναρἱζων.

Λ apud Livium XXII, Ist post cladem apud Iacum Trasimenum acceptam non solum Iectisternium per triduum habitum, sed etiam ludi magni voti aeris trecentis triginta tribus millibus, trecentis triginta tribus, trienter praeterea bubus Iovi trecentis, multis aliis divis bubus albis, atque ceteris hostiis. Nolus est Ausonii γῆ-phus ternarii numeri dyll. I. in quo inter alia v. 34. trina Terentino celebrata trinoctia Iudo memorantur, quia ludi seculares, Festo et Acrone in Hor C. S. 23 sq. testibus, ternis diebus ac noctibus ad Iustrandum populum et averruncandam deorum iram agebantur nec scio, an iterae A. CCC. tabulae septimae subscriptae ad ingenti redeuntia saecula lustro Marti pigr. IV I. spectent.

20. Numeralia substantivis plerumque anteponi, MFα τεφῆ et τὐι ια τεφῆα g. I0. docent postponuntur tamen interdum, si Vel composita sunt, ut Fratrum Atie aio deaendus VII b, 2. vel aliud nomen sequitur, ut II, II sq. σεπλες αβε σνες ὐις καβ αμιos scriptum est, etsi sequitur φεὐε τῆ οὐες τρι αεεσνες αστιν , ΗφεὐακυουτuFες ρες νε ανστεντυ Sic IV a 42 sq. αφ Fεκα de κεδινιε, τυ egitnr; notat vero dignum est, quod numeralia, quae quarta tabula nominibus suis anteposuit, in Latina scriptura postposita sint, ea tamen diversitate, quae ad rectam vocabulorem interpretationem sacere videtur. Nam legimus quidem si comi a tris VI, b, 58. et aistili tris VI a 3. ut viti toruoris VI, a M. et Q. sed bus tris alerati VI, a, s. ut abro foris, heri et rosu, beri ei et VII a 3 et ore tris, roso ote peia VII, a, . Videntur igitur si comi et sit fili ejusmodi substantiva

esse nomina, inter quae numerale inseri nequibat, ut viti toro, quibus Romanorum vitulus an rus Gallorum bit olus tar respondet calers contra colorem indicat, sicut ros et pein, nibus Romanorum rufus s. ruber et furvus a suscus, Gra

corum ἐρυθρὸς et γιδ color respondet. Hinc verbis si comi ines areolas De ποιινίδας et si siti sues verres vo χοιοιονcx bus calera vero boves eandidos βους φαλαροis designari puto Umbriam enim vastos et albos boves progenerasse, Columella I, I, 2 testatur. Eiusdem oloris boves mactatos puto, cuicumque deo nomen Gra bovi inditum est, eui cum Jovo Gra bovi et Treba Iovia Claudiani do VI.

eo . Honor v. 328. purificumque Jovem Triviamque comparo, quorum Iocum in Roma-3.

148쪽

norum Iudi secularibus Ditem et Proserpinam obtinuisse scimus. Legitur enim in SibyIIae carmine r

Ceterum, si Hondae Joviae catulum in quinta tabuIa exceperis, apud Umbros pariter atque apud Graecos Romanosque nonnisi pecudibus domesticia, quarum carne ipsi vesci solebant, sacra saeta sunt apros enim inter pecudes pastos esse, ipsius docet in libri quarti Poliorcetico praelatione. 21. tuam facile explicantur victimarum nomina, tam obscura sunt verba, quae

antecedunt. Est quidem inscriptio in antiquo templo de Clitumni in Umbria repertar POST VERIAS H. D. L. N. Donati Suppl. IIurat. I. p. 66, 7. , quam Cum verbis πψε εὐες et πους εὐες comparare licet; sed quid veri ae sint, nemo facile dixeriti

Quia, Gellio XVIII, 2 extr. teste, O Ennius in AnnaIium libro XIII. vates verant pro vera dicunt scripserat, unde divinatores satidici veratores dicti sunt, udoIphinus Venutius inseriptionem istam sic interpretatus est: Post sortes satidicas elice hoe sive templum sive donarium dedit libens merito. Confirmare quidem hanc sententiam videtur Plinius pisti VIII S, qui, dum Clitumni templum priscum et religiosum, morat, et multa multorum omnibus columnis, omnibus parietibus inscripta, quibus sons ille deusque celebrabatur, haec quoque scripsit: Sint Clitumnus ipse amictus ornatusque praetexta praesens numen atque etiam satidicum indicant sortes. repuis , quam saepe apud Umbros literae v et inter se permuintae sint, serias intelligo, secundum Pauli Diaconi excerpta ex libris est a seriendis victimis vocatas, ut post veri a selisces idem dicat, quod post sacra felicia n. Nam seriae non tam est dies sunt a seriis dicti, quam sacra quaedam divinar unde novendiales serias, quas Paulus Diaconus memorat, novendiale acrum appellavit Livius I, 31. Trebianae amen, tegeno cae a te senacae, vehiae seriae non a dierum numero, sed, nisi variis ex causis appellatae sint, a vario vehiculorum usu nomen accepisse videntur. Trebiae

enim apud Catonem R. R. 135. pro tribulis vel trahi scriptae putantur, ejae sive vehiae apud Oscos, teste Paulo Diacono, plaustra dicebantur a thensis vero apud Umbros leaena cae seriae appellari sic potuerunt, ut verbenacae apud Romano a verbena, νέοβα sive herba Ouid si primo lustri die tribulis advehebantur februa populo distribuenda, secundo thensis deorum igna circumvehebantur, tertio velis agebantur ludi Circenses Sic singulis diebus binis numinibus hostiae piaculares caesae sunti

Sic irim ea inseriptione marinoris in Dorie porticu ad Isidia templum Pompeianum inventi apud Nieati tab CXX verbia paam, e retia Pum patiana Pompeiana sacrorum communio designari videtur.

149쪽

- 2 22. Alia prorsus piacula in altera quam tabulae pagina recensentur, quorum prima Fu κου κου I9Fι et ει κωκvia 9ὐετιες sive vocueo Iovi et vocu comCoredier h. e. cum foco Iovi et Iunonis Curitia Κυριτίας apud Dion Hal. V. II 4, 2. , fieri jubentur. A Jove Umbros principium sacrorum secisse, disertis verbis legitur II, 22 sq. DF Πατμ μιιου σιι τεντυ h. e. ovi Patri primum rem divinam facito Iunonis ultum autem iidem cum Tuscis communem habuere, Appian. . . , P. 6 s. eaque non solum apud Faliscos Curitia voeata est, Tertuli in Apolog. c. 23., ad quos unonis uiritis inscriptio p. Orell. 304 pertinet, sed praeter Iunonicolas Faliscos, Ovid. Fast. VI, 49 sqq. eandem coluerunt Tiburtes, quorum est Iunoni cu ritis inscriptio p. reli. 1363. Romani et omnes sere Latini, id Serv. ad Virg. I, II. De sontium veneratione apud Umbros testis est Plinius pist. VIII, 8. ubi de litumno fonte agitur hinc Φυντλεῆ sive Fondite veluti Fontili re sive sacria Fonti malibus accipio, sicut vocibiis Pti πινι sive Rubino et Ps ινα με IV a 35 sq. siVeBubinam VII, a, 43 sq. Robiginis sacra sive Robigati Ovid. F. IV, 967. Colum X, 342. Ti Q αρτα denique sive ατα ιε IV a 35. 38. et Trahas Sahata sive Traha Sahatam VII, a Q. Satorum sacra sive Sementiva seriae designari mihi videntur. Tὐ quidem, quum V, a, 3. τρα-κFινε sive lacte equino, quod secundum Varr.nem

R. R. II, II. quam maxime perpurgabat, sacrum sat, primum γαλα τεθραυιιένον, tum Iac omne designasse videtur lacte vero rusticos, qui majoris pretii hostias non habebant, diis supplicasse Plinius in praelatione Ilistoriae naturalis annotavit. Idem . . XVIII, 2. Sejam Segestamque deas cum tertia conjunxit, quam nominare sub tecto religio esset de his autem Augustinus C. D. IV, 8 haec prodidit: Sata rumenta, quamdiu sub terra essent, praepositam voluerunt habere deam Seiam quum vero jam super terram essent et segetem sacerent, deam Segetiam frumentis vero collecti atque reconditis, ut tuto servarentur, deam Tute linam praeposuerunt. Inde ertullianua despectac. 8. Sessias, essias, Tutelinas suas hausit, at incrobius Sat. I, 6 cum illis Salutem Semoniam conjunxit, cuius sorum sacrum nescio an verbis pusi Σε με - νια ἡ Φα τουτου s. furoraehementa haluto designetur. 23. Duodecim quidem diis in quarta tabula sacra sunt; sed iam ex eo, quom totum argumentum tribus partibus constet, colligere licet, eos non esse deos Consent ea vel Complices truscorum, quos teste Arnobio Iib. III pag. 23. , ex mares et totidem seminas, Summi Iovis consiliarios ac principes existimabant, vel Consentes Urbanos, quos Ennius apud Apulej. de de Socrat et Martian. Cap. I,4 42. duobus e sibus comprehendit, quorumque imagines, teste Varrone R. R. I, I, 4. ad forum Romanum auratae stabant, ex mare et seminae totidem, quibus lectisternium per triduum habitum Livius XXII, 10 reserti Qui vero dii in quarta tabula recenseantur, neque ex

150쪽

aria duodecim cognoscitur, quae Varrone L. L. V. q. 74. teste, Tatii regis voto sunt Romae dedicatae . Opi, II. Iorae, III. Vediovi Saturnoque, IV. Soti, V. Lunae, VI. Volcano et Summano itemque VII. Larundae, VIII. Termino in Ouirino, X. Vomtumno, XI. Laribus, XII. Dianae Lucinaeque neque ex tuis duodecim diis, quos maxime agrieolarum duces esse arro R. R. I, I scripsit, quinque mare et septem seminas, Iovem et Tollurem, Solem et Lunam, Cererem et Liberum, Robigum ac Ioram, inervam et Venerem, Lympham ac Bonum ventum; sed si Vmbria idem mos fuit, quem Hom rua observavit, ut diis praecipue mascula deabus seminea mactarentur animalia, quinque seminae et septem mares putandi sunt dii Iustrales quartae tabesae. Vernmtamen d blationem quandam movet sexta tabula, in qua pro dativo εφῆ IsFιε, cui tam Μαῆτε βοῆιε, quam i ely IMFι et ει σε IsFιε, respondet VI a 22 et 26 sq. Tefrea sive e fro Iovi scriptum est, atque in preeibus e re Iovi e sicuti Grabo vio et Fis ovi e Sansie, non Terra Iovia, Heu Prea tota Sersia et Tura a Sersia, i vocatur. Itaque quum Te fra pthaelum VI a 28 et 35. sicut τε φῆα sive calida exta l. 10. a tepore vocatum, in inscriptione Cortonensi cum Tusca voce Sethlant, . . Vulcanal eonjunctum ait, erunt, qui Vulcanum Jovialem Martian. Cap. I,4 42. apud

Umhro Te rum Iovium vocatum esse putent.

24. Nihilo minus hunc sive deum sive deam propterea, quod sacra ejus fiunt pclaondro sors alem atque ata flare VI a 3 sq. h. e. purgatione sociali et atabulari alve familiae et pecudum, Palem interpretor, flammis pastores lustrantem apud Ovid. F. IV, 21 sqq. cui apud Calpurnium quoque Ecl. II, M. saepe cadit sestis devota Patilibus agna. Hanc deam pabuli, nam teste Servio ad Virg. G. III, I. alii malam, alii Matrem deum volebant, plerique quidem Romanorum scriptore feminino gener appellant, alii vero, inter quo Varro secundum Servium, masculinor nnda Arnobius III pag. 23. t Genium Jovialem, ait, et Palem, sed non tuam feminam, quam vulgaritas accipit, sed masculini generia nescio quem ministrum Iovis ac villieum, Martianus v. autem I,4 50. Vulcano et Genio addit Iovis filios, Palem et Favorem. Ne quia vero vocem ephra in inscriptione Cortonensi Tuscam putet, quia Seth Ian anteeedit, et Paulus Diaconus formulam Arae verse, cui prima verba Arsea vura es, iam in superiore particula g. 22. explicata, respondent, e Tusca lingua interpretatus est, totam inseriptionem ex Iguvinis tabulis, in quibus praeter unum Tuscum oeabulum Sethlan reliqua sere omnia leguntur, explicari hic liceat. Vox ars pro ardore et flamma latet in verbis hane asi Fες, de quibus in superiore particulari 2 . oeutus sum; verse vero ad idem Verbum cum averruncandi notione pertinet, unde irae loavies et derivandum est in precibus VI, b, 28. 38.48 Ape coniunctio, quam eum subjunctivo construi solere in superiore particula docui, hic cum indicativo jungitur,