장음표시 사용
251쪽
Quamvis muli jam superiores particula contineant, quae omnibus probari posso dissido; multo plura tamen in illis tabulis, quas haec particula
complectitur, sunt inextricabilia, ut ab omni explicandi periculo abstinendum mihi putarem, nisi veniam me impetraturum considerem, quod, quae inchoata sunt, qualicumque modo seri posset, perficero conarer. Hanc veniam autoni eo majori cum fiducia precor, quo plura invenientur, quibus augeatur Umbrici sermonis notitia, atque Vel confirmentur Vel emendentur ea, quae prius in medium protuli. In multis nim tabulae, quas adhuc illustrandae restant, cum illis, quas jam interpretatus sum, consentiunti sed reperiuntur alia, quorum vis aliunde vel prorsus ignoraretur, si minus claro perspiceretur. ccedit, quod in nonnullis verborum formis tam sermonis quam scriptura varietas observetur, quae, quum tabulae ibidem loci exarata sint, diversis aetatibus attribuenda est. Pras-lore lichi multa verba tam obscura sint, ut in illis enodandis ipse mihi non Mali glaciam, via tamen aperienda videtur, qua, quod mihi nondum contigit, ab aliis possit reperiri. Hinc omnem equidem operam dedi, ut, quantum fieri posset extricarem singula, neque facti hujus me poenitet nonnulla enim clarius perspexi, quam prius conjeceram. Verumtamen etsi pleraque sic explicari posse
252쪽
videbam, ut totas inscriptiones vertere, non dubitarena, paucaerunt versionis lacunae, ne, si vertorem inextricabilia, in vanastiones inciderem.
253쪽
Iguvinas tabulas nondum explicata complectem.
I. Sextam septimamque tabulas eum quarta sic consentientes invenimus, ut praeter illa, quae iisdem sacrificiorum praeceptis addita sunt, nihil amplius esset illustrandum. Reliquae Iguvinae tabula argumentis quidem, quae in tertia huius operis particula summatim explicare conatus sum, quam maxime disserunt; quaedam tamen continent explicatis similia, quibus ad cetera enodanda via aperitur. Sic ex paucis illis, quae posterior septimae tabulae pagina exhibet, et prima et postrema verba in tertia quoquo tabula leguntur unde ad hanc illustrandam Iicet propter singularem literae, figuram et propter literae, pro a sum, post ceteras omnes exarata videatur, primum progredior. Duplex illa continet inscriptionum genus, non literis modo, quibus scriptae sunt, sed argumentis quoquo maximo diversum utrumque Vero duabus constat partibus, nibus inter se comparatis alia eodem sere modo repetita, alia invicem sibi opposita agnoscuntur, quae quo facilius observentur, verbalem utriusque partis versionem praemittere liceat om
254쪽
Si recte euratum sit, si magistratione diligenti Fratrum Alteraiorum, III, , 25 sqq. rvo Mu βενυρεur, νυσικοὐ r ὐερτε κυμα εὐυ εἰ ε προυφε σι. quum quid operati fuerint, prosecuerint, recte euratum erit eatenus proba sint omnia . III, a, 27 sq. - μεστὴ καρυ Οὐατθου τιμῆιου 'Dρε λιι sua vὐενο, πουσικυθεντ, Si magistratione diligenti Fratrum fiersiorum, quum quid operati fuerint, prosecuerint, III, a 29 sqq. - στου κβr Hur εὐου -- μισῆ ε=Fελκλου φεια,ὐarὐ exesura κHoru4. evrulum recte ne erit: inde Fratrum interpretatio a fraterna aut quaestio. III, b, 2 sqq. IIαντ ιιvr ci τεμουή σι, παντα ιυτα -ου Ἀτιανο ριεωὐ καήλ omnia muta uentia sint, omnia mula in Fratrum Alteraiorum magistratione diligenti,
quum quid operas fuerint, motu erunt; III, b, 5 sqq. πεπώκήεντ εὐιτι ταντυ ιιου-- εριυμ σι poposeerint liee isaeune, mutum eventu rit. 2. Utriusque inscriptionis initium, si discesseris a literis, et III, a II. pro . r. III, a, 3 perperam exhibitis, idem est et solo verborum ordino diversuin pronomen enim εσε, κ), quod hoc igniscat, locum suum sic mutavit, ut in altera inscriptione objectum, in altera subjectum enuntiationis ante cetera omnia praecedati me repetam autem, quae
255쪽
etiam in tertiae hujus operis particulas initio monui, quaeque, quamvis incerta sint, mutare tamen nescio, illud tantum addo, quod totius inscriptionis vertendae periculum me docuit.
plurali Οὐατ ὐεὐ scriptum est, initium quoquo harum inscriptionum ad omne Fratres Auersios posse referri, praesertim quum in margine quinta tabulae pluralis numerus ετει di te diis , hic quoque literis,. . pluralem diis dieant designari, docere videatur. Sed tum verba Lrιπες πλενα- οὐτασμῆ- τμτι non tam pro sua pleni suffragii aueloritate e plicanda, quam ad omina per urnulas petita, quorum in initio secundas tabulae mentio fit, reserenda videntur. Ad bona omina spectant fore omnia, quae in utraque inseriptione eguntur in priore praecipitur, quid κυστρ&ζ ιε sic est του o a b e in felici pro moenibus urbis ventu, in posteriore, quid λε me κουιινα ρκλε si b. e. in cliviis auspiciis, quae Uersiis Aτιι ει ι εὐ in arce v κῆε aeeiderunt, faciendum sit senemadmodum in utiνasia et Astrahis III, a I6. litora si finalis abjecta videtur, sic εικFασεσε τιι εὐιεῆ pro ablativis absolutis ει ασε si τιαριε h. e. censentibus εἰκαγυσιν Auersiis, positum puto his verbis enim synonyma Mn, ut loco diverso posita, δπ-μα Φρατὐε λιαριου h. e. arbitrain Fratrum Auersiorum, ex his enuntiationibus inter se comparatis intelligitur. III, a 3 sqq. IIισι πυιιπε φυσr, εικFασεσε τιιεθιεύς δε si μεινε κv kι Iro βαβια. III, a I sqq. ItiG mum νεπιτ εὐεκ συνεσκου - θους φελσει αὐ ι τί στι θατήου τιι ει tu,' εβυσια. In septima tabula VII, b, I verbis pis panupri fratros Ius solus dativus 'atrus atterrier additur, quemadmodum in tertia verbis κλυFmὐ κουφινα ουλε solum dativum ore γιε, scit saetis, addirum videmus.
3. Ei a ρι eo in re plena est oratio pro adverbio μκ inde); εσυν sivea σου να, si sub tantivi lacum obtinet, fellata designat omina, eaque κυφαι dicuntur, si, quod infra legitur, reete curata sunt vel onia rata), Asia xv ῆι secunda eum re sive s eundo eventu . ρε αβια, pno quo infra perperam πίερενδια exaratum est, compositumeat o praeposition Irti a prius et subiunctivo ciβι III, a II. sic enim ibi emendandum ea typographi erratum ue abeas autona in auguriis Latino apias respondere, discimus verbis porse perca ars mali habies VII, a, 46 5l. ατ po o perea m armatis in habitaι VII. M. M. pro σώπει κουιικε ὁ ροὐτεψIV. 4 l. atque e praeceptis perci armatia habitu VI, b, I9. perea ponisister Miιut VI, a, si pro φκαφ a fotu ι πυνιζατε IV, a II. Πιῆε vix dissertis πισι, sed pro Porse paullo infra πενδε legitur, und πιψε IlI, , 25. 27. b, 4. eodem modo distinguendum videtur, quo Λεκ III, a,26. sive erae VI, b, 6. 8 ab εμπsive ere VII. a. Quemadmodum re pro b do inde erae sive M interim et est auo significat, sic πειρε ouum sive,um, mulie vero prout cum his conjunctionibus non
256쪽
- at nomen που φε igne , quod III a s eum saerisseis conjunctum legitur. Est autem plurium verborum aequaliter sonantium prorsus diversa vis, ut ιIII, MAE. pro sit sive sint atque σις ibidem aues significans tum εὐ III, , 26 2s b, 5. pro erit sive erunt atque siti e III, a, 8. ne tationes designans. Ne quis suinis III, a. H. in singulari numero positum putet, quia in ne inseriptionum nostramim egitur,tisrusti a περ ἡ σι notandus est pluralis numerus in--τα--α- ,πεὐτi si σι III, b, 2 sq. atque σουνε is embu III, a II sive potius Fam ς VI, b, s. cujus singularis II, 7. MA acribitur. Nisi igitur Umbros, ut Graecos, singularem verbi numerum cum neutro genere pluralis numeri construxisse putes, Me pro singulari et pro plurali scribi potuit; eodemvue modo εὐου, quod Umbrice pro erit dicebatur, ut stafiu in minoribus inscripti nibus pro stet et Ovehri pro Onfereiat. Εὐου III, a, 8 pro εὐ- ineantationes exaratum Esse e participio τε ὁ τε distae cognoscitur, quod pro τωτε ὐ φήεντ scriptum puto, meniadmodum e contrarioistia ντ usi pro racio III, a, 10 ibidem legitur. 4. μαντ equidem non aliter explicare scio, nisi ominator quasi ἐκnαν sive ἐμαντευου, quemadmodum ακῆ ουτ ab ακμαν sive ακροθινιάζω primitias fero et εδεστου βέω saera Deio derivandum mihi videtur. Legimus enim maris εοτε αδφερτυμω h. e. ominator ex sacrificio eventum, atque tiaovi εμ ετ πιμακώ h. e. ominator ex sacrificio et piaculo, quemadmodum III a 6. εὐτε ετ π9ὐ ε-- . . ex sacrificio et
igne omina. - ις - πε gu, quod e praepositione BQ ob et imperativo uti agito compositum videtur, aveo offerto esse interpretandum, e verbis σιω - meo , b, I. 7 sq. colligo. Porcorum usus in sacris expiatoriis satis notus est e ex illo Plautino Iom Menaechm. II, 2, I sq. ubi porci meres sinceri memorantur. irandum autem est, quod in nostra inscriptione genitivus pluralis σακῆε πεφακνευ sive peracri VI, b, 54. cum accusativo σε constructus ait sed saeria peramia substantive quoque dici potnisse, e verbis omiseruerisoaeris VI, a, 52. quibus VI, a, 56 prinuati additur, colligere liceti Pro adjectivo tribrisine VI, b, 54. in nostra tabula III, a, s adverbium τδιβδιζti triplici nν- mero legitur ps ιεστ vero a φυστ III, a II. fuerit dissert, ut o a suo apud Latinos. Φελ OF adjectivum est, ut derava VI, b, I cet. felicia designans auspicia e pullorum tripudio adduntur enim ad aem-ὐατι οὐ σέ - egis verba ετ νυδπεν εὐ pro quovistia III a II scriptum est. Utrumque nomen non dissere a sinis VI, , Iiu, quo pulli designantur, iam in superior huius operis particula g. . monui; τὐεFe autem addi pro prioribus e numeralibus τουπλε et Umλεφ III, a I9. II. pro iteratis et tertiatis discitur. Ε verbis πωτι κασέ M H sive eastruo VI, b, 32 eti, quibus καμμωε σἰ, φεὐ-
τω III. a. designari videtur, prius est praepositio, pro significans. Duemadmodum autem tripIe Omen pro moenibus urbi praeeipitur ex sacrificio et igne, quum sues onerantur ex sacrificio et piaculo post dicta incantationes atque ex sacrificis eventu
257쪽
post oblatas primitias sic triplum monitum titi νεκλου capiendum esse dicitur epullis. 5. Secundum ea, quae modo diximus, interpretandae sunt enuntiationes πεα πελus III, a. 7. απε που si τι του φειστ III, a, 18 sq. απε σου βῆ σπας φειστ III, a, 20. Ouemadmodum enteruat VI a 50. sive εντελους IV, a, 12 ex imperativo endensi sive eooτου, sic πελουστ ex imperativo, si irem II, 23. 27 sive havendu VII, a 27. h. e. ιιτιππου sive Operator saeris explicandus est; που ἐτιτυ φειστ IV, a, M. sive putatio m fust VI, a, 42. VII, a, 45 sacra consecratione rite peracta indicat; σουβρα σπαν φου στdenique ex praecepto rubra via a m VI, a, II. VII, a, M. h. e. mssimine sumto interpretandum est. Haec igitur ad tria sacrorum momen reserenda sunt, ad victimarum oblationem, ad consecrationem oblatarum, et ad sussItionem post iis peracta sacrificia additur autem his tribus momentis απε ὐοτ si γε ζεὐσνατου νουθεντ, h. e. nisi fallor, quando Fratres augurat inerint. Nam si 'sema III, b, s sqq. sive εὐ- recte signa interpretor, μῆσνατυ φωεν pluralis est praeteriti subjunctivi vecti deponentis, idem significantis, quod Graeeum σηφιειουι α h. e. auguror. Tum etnλκλ usu sive evolutio ratrum interpretationem, ut κFεστω quaestionem de iis, quae Fratres augurati fuerint, designat φεια vero subiunctivus est pro stat, ut in Volsca inscriptione facia pro faciat. Signorum interpretatio et quaestio, quoniam ad Fratres Eersios pertinebat, γῆ στῆεκς fraterna dicitur, etiam III, b, I. ubi genitivus Mara praecedit. Si VII b, I nomini parium adjeclivum fratrer additur ante dativum Fratrus Attersier, atque fratreeate, mini portata ante genitivum Fratrem Atiersio. Λ interpretationem et quaestionem Fr tremistieratorum accedit ιεστῆ καὐ Φῆστ sis τιι εὐι III, a, 24 sq. 27; in quoue στήοι quidem Latino magisteri respondet, sed Fratrum magisterio designatur magistratio atque institutio unde adiectivum αὐουμ non m pro Latino carum, quam pro Graeco, μειον, h. e. φερτε κουῆατυμ reet euratum , accipiendum videtur. 6. In fine inscriptionis hae periodi sibi sunt oppositae:
III, a,24. 26. - μει κουφατ σι sive εὐου et εὐπέθου φε σι παντα .III, a,27. 29. - - κοὐατ φεμε νει εὐου III, b, 2 sq. παντα υτ αι φεῆτΗὐ σι. Haec omnia tacito intelliguntur, quia praeter εὐεκ et παντα Latina sunt pro φου φεσι vero apud Livinm XXII, 20. atque in arae dedicatione apud Orellium 2489 et 2490 his legitur probe factum esto. quidem ad πθυνε σι e sequentibus παντα h. e. Omnia, quant quanta sunt, suppim, qui sy' non, ut si εντε, pro adverbio, sed, ut ουτα, pro die tivo accipiendum es Ouemadmodum protas σει φερτε -μα σι III, a, M. adjicitur μεμεστο κοὐ Φῆατφου τι ιε Λιου - δε με κου του os vel κουφατυ εμε νει εὐου; sic apodosi παντα ιι- αἰ φερτή σι III, , a variato verborum ordine παντα ιοτα
258쪽
- I interpositis verbis sinde vis βενήεο, h. e. quum quid operati fuerint omines M. IV. 18 et VI, a, 5 sq. , additus, postremo Ioco III, b, 5. deest. Additur contra in fine inscriptionis enuntiatior πεπε ὐκ9ὐεντ εὐις. raris, ουτου ἡ εὐτουφε σι cujus primum Verbum πεπει ἐκουήεντ, h. e. peposeerint, quomodo Ierosque veterum Romanorum pro OP e rint dixisse Gellius VII s. testatur, ad eosdem homines reserendum est quod ut post verba αδρεμ ε ιι fieri possit, εὐιφι non pro conjunctione εὐιιM Ra,16. sive fi riei VII a 3. ves , sed pro cognata conjunctione stet accipiendum videtur. ταντου non differre puto ab τατω IV Mai. 22. ivo elato na, M. paeanem designante sed quoniam ad subiunctivum Irmasi usia is e praecedentibus ἡσεδτsolio felicem euentum
supplendum est, in ablativo casu positum censeo. Notanda est autem numerorum Vari
tas nam protas μετε κήατ σι sive Us III, a, 24 sqq. apodosis προυφε σι III, Maz additur, ut protas κουφατ δερ τε νεια ad III, a, is apodosis παντα υσα κερτουδ σι sive ερ III, b, 2 sqq. inrane vero ad sinuularem numerum iussu reditur. Sio in sequentibus
insCrapixombua pro Fratribus ΑtIersiis unus modo Frater remuneratus ess dicitur.
7. Duae Latinis literis exaratae inscriptiones tam similes sibi sunt, ut, si quis priorem explicet, posterior simul explicetur. Utraque praeterea inscriptio duabus constat parsibus sic sibi oppositis, ut, qui Fratribus Auersiis donare aliquid dicatur, Ipse deinde donetur a Fratre Atiissio. Hi III, b, IR Fraueer Atieratur dicitur, eodemque modo III, b, II. ubi tante prior e litera nominia Fratere deleta es muralia numerus intelligi, quit, nisi dirsas et dissa pro singulari, diraana pro plurali praesentis, quam pro partieis pio accipere malia pro Atiersiis tamen in plurali numero Launia Iiteris Alterator erat acribendum. Quare Frater Auersius Se enter, inter Primne sorae h. e. Semoniae, euriae Pilumnis sociae dicatur, non minus obscurum eat, quam quomodo in initio quintae tabulae verba Σειιενιες τεκμως inisIligenda sint. Ibidem lasernia quoque et Cassias gentes en orantur, unde Claveriau pro Clavemiis et asilos pro Casilas scriptum eun scitur. Etsi enim III, , I4 agre Casiler, ut III, , s. agre latis, in genitivo dicitur, Casilo tamen III, b, 3. cui datavus Casilata III b, in respondet, pro Casinis exaratum esε nequit, quia, tertia declinatione excepta a finalis itera in has inscriptionibus semperi r mutatur. Apud Varronem quidem L. L. VII g. 8 euam in tertia declinatione Iegb turr Olla veter arbos, quisquis est in nostris vero inscriptionibus praeter genitivum farre farris nullum tertiae declina vis nomen a finalem In r mutavit unde neque mauar, ut clavrentur, neque dissar, ut uir inmerseri Inseriptione, neque Fratrux vel homonur, ut attersi exaratum est. In mediis quoque vocabulis a tera mansit unde puri non pro puri simo, sed pro που δε quum positum accipio duis vero, ut far, infinitio esse mihi videtur, Graecorum more pro Latinorum gerundi usurpatus. Haec est igitur inscriptionum versio verbaliae
259쪽
- II Inscriptiones tertia tabulae posteriores, quae Latinis literis scriptae undi III, b, 8 sq. Clavem tu dirsas reti Fratrus Auersi post aenis fare veter P. IIII. Clavernina dicat moer Fratribus Atiersias pro sacro sarris oblati lethra IIII. III, b, 9 sq. agre Nati Piquis Martis' et 'aeana Omontis vir, puri far eis rent, ore avi. agri latii Picii mrtii, et tesseras hominibus dandas, quum faciendum censuerint, procul a vi. III, b, 10 sqq. Claverni dissans herii Fratere tieratur Selmenter dequrier et ne sorser Claverni dicat muneri Frater uersius Semoniae decuriae Pilumnis sociae In b, I sq. post aenu ves X. Aabrineri es V retra toeo, postra ahe, et bona te a vi. pro sacro parum .capras ParumV.prius in feturam, posterius mactandas, et tesseras procul avi. III, b, I sq. Casilos dira fieri Fratrus Attersis post aenu farer peter P. VI. Casilas dicat muneri Fratribus Atieratis pro sacro farris oblati plethra VI. III, b, I sq. agre Casiler Piquier Martier, ei aram homonus uir, puri far Hscurent, te avi. agri Casili Picti Martii, et tesseras hominibus dandas, quum faciendum censuerint, procul a vi. III, b, I sq. Casilate dirsans herii Fratere tieratur Sehmenter eqvrier emne sorser Casilati dicat muneri Frater Auersius Semoniae decuriae Pilumnia foetae. III, b, II. post senuisem XV abrineri re F., et sema ote vi. pro sacro partim XV capras partim V., uti supra, et tesseras procul a vi. 8. Etsi εὐτε supra aeristes verti, heri tamen in his inscriptionibus, ut χλιτι apud Graecos, muneri ignificat designatur enim hoc nomine, quicquid in Hiinjus gratiam datur, sive sacrificium sit, sive aliud quoddam munus. ΠΗστι Latinae praepositioni pro respondere supra vidimus Dodsi aenu Graeco adiectivo ' respondet, post aenusigniscat pro saero, quo donatio in perpetuum designari videtur. Ne enim aenuam a ronis R. R. I, 10, 2. et Columellae V, I, 5. vel agnam Isidor Orita XV, 15, 5. κεναν II ronis vel ακσιναν HeVchii agnoscamus, prohibet ejusdem nominis in abriner sive aprini pecoris donatione repetitio. Praeterea ac nuam, etsi secundum Varronem Latine dicebatur, Columella et Isidorus rectius a Baeticae rusticis actum vocatum esse scripserunt tum pro eo ante numeros IV et VI liter P. legitur, lethra significans neque tamen ipsa agrornm Iethra donata puto, sed quemadmodum Plautino versu Menaechm. V, 5, 15. Non potest hae res ellebori jugere obtinerier, tanta ellebori copia designatur, quanta ex agri iugere metitur, sic verbis fare veteri. IV. HI VI tanta farris oblati copia notari potuit, quanta e Hethris IV. HI VI meteretur. Iine additur et 'aeana signa h. e. r. iaciet sive tesseras frumentarias, nihna exhibitis quotannis potuit accipi, quantum initio datum erat. Fare veter igitur hoc Ioco aliter interpretandum est, quam voti farer in Lerpiris inscriptione explicandum mihi videbaturi
260쪽
- 2 veter participium eius verbi ait, cujus imperativum Eoos supra offert verti, fare pro genitivo jua nominis accipio, unde farina apud Latinos deducta est. At purifar esseurent, qui quidem subjunctivus a Graeco verbo A ti, derivandum videtur, inte
pretor quum facere ensueris scit homines, quibus tesserae dantur. Homonus Umbros pro hominibus, ut Fratrus pro Fratribus, dixisse, eo minus dubito, quod vetustissimi quoque Romani secundum Priscianum apud Putach. p. 683 homones dicebant homines. te vi sic interpretor, ut munus sponte factum iudicetur supra quidem τε pro aut leo-mus, sed hoc Ioco Graecum δε vel Latinum haud est comparandum. s. Plethrorum IV eadem est ratio ad X caprini generis pecudes, atque P. Lad XV. abrino utrisque vero adduntur praeterea V., post quem numerum G terus in altero loco III, , II HS exhibuit. Ouum prior harum literarum in Dempsteri tabula Ieta sit, equidem P. S. h. e. puae subra seriato est VII b, 3. 'egendum puto, quemadmodum apud Catonem R. R. I4 . . . . . . . uti supra aeriptum ea legitur. Signiscatur igitur illis literis, supplendum esse retra toeo, postra fahe h. e. ποοτερον τω P, στερον σφαγῆ sive prius in feturam, posterius ad maetandum. U- ef pro partim - partim usurpatum esse, in Lerpirii inscriptione vidimus tesseras vero de pecudibus pariter atque de frumento dari potuisse, Martialis VIII, 78. docet, in congiariis tesseras missilibus acta significans, quae quibus contigissent, nobilem aliquam seram consequerentur. Cabrine quidem evras verti, sed proprie illo genitivus caprini generia pecudes, tam capros quam capras, ignificati lino nescio, an in quintae tabulae initio Σεμενιες τε κουήιε pro genitivo casu accipiendum sit, ut eadem decuria, cujus Frater Atiersius III, b, II. 16 caprinas pecudes donasse dicitur, suem caprumque σι ιι, κοπήουιι , qu rum ille V, b, T. Jovi Patri, hic V, b, I0. Fausto Sancto offertur, ad saerificia exhibueriti TεκFιας autem pro dativo pluralia numeri accipio, unde genitivi ετ αμεριας Iuun εὐιας dependent, ad indicandas gentes familiae sive stirpis Pompiliae, pro quibus sacrificiasiant. εκFι igitur est Homeri γενεη τε τοκος ε pro numero XII autem XIX. emendandum esse puto, quia dativo casui τεκFιας undeviginti gentium nomina apponuntur, de quibus jam in tertia hujua operis particula, quae necessaria videbantur, monui. Hic tantum addo, quum reliqua omnia nomina, ut Claserni e et Casilate III, h, I et I6. in dativo casu posita sint, Σατανες quoque et u ιεσκανες pro dativo Iuralis numeri a i-piendum esse videri, ut Satani et uissean pro Satana et aries na gente dicantur. Ceterum Casilatis nomen tribus, reliqua omnia itiis gentibus tributa videmus. His praemissis ad ipsas inscriptiones quintae tabulae explicandas progredior, quarum primam De stema in pagina posteriore exhibuit verbalem vero versionem, qualiscumque est, quemadmodum antea, praemitto rursus commentario, quo facilius intelligatur verbo