장음표시 사용
331쪽
1 8 S. AGOBARDI LIBER testimoniis est ostensum. Illud quoque memoria dignum , quod , sicut memoratae historiae undecimus continet liber, destructis apud Alexandriam delubris ac simulachris idolorum, tantus fervor Christianitatis a daemonibus ad Christum conversos inflammavit, ut unusquis
que crudis dominicae signum in postibus , in in gressibus , in fenestris, in parietibus , columnisque depingeret. O quam sincera religio lCrucis vexillum ubique pingebatur, non aliqua vultus humani similitudo; Deo scilicet haec mirabiliter,etiam ipsis forsitan nescientibus, disponente. Si enim sanctorum imagines hi qui dar-
monum cultum reliquerant venerari juberentur , puto quod videretur eis non tam idola re-
liquisse, quam simulachra mutasse. XX. Quod autem imagines Apostolorum& ipsius Domini ob amorem potius & recordationem , quam ob religionis honorem, aut ali
quam Venerationem, more gentilium, ab antia M. lib. . e. quis expressae vel conservatae sint, Eusebius Car
δ' o fariensis in libro septimo ecclesiasticae historiae ostendit, interserens hujusmodi narrationem ,
cum de his quae apud Caesaream Philippi gesta
compererat aliqua perstrinxisset. Ait ergo : Ve- rum quia urbis hujus fecimus mentionem , ju- , stum videtur commemorare etiam illud in ea, gestum quod historia dignum duximus. Mulie-
ν' rem quam sanguinis profluvio laborantem a ,, Salvatore curatam Evangelia tradiderunt, hu-,i ius urbis civem constat fuisse ; domiisque ejus D in ea etiam nunc ostenditur. Pro foribus vero,i domus ipsius basis quaedam in loco editiori con- Iocata monstratur, in qua mulieris ipsius veluti
332쪽
DE IMAGINIBVS, a 'genibus provolutae palmasque suppliciter ten- α
dentis imago aere videtur expressa. Adstat vero Galia aere nihilominus fusa statua, habitu viri, stola compte circumdati, & dextram mulieri
porrigentis. Hujus ad pedem statuae , e basi Gherba quaedam nova specie nascitur ; quae cum exorta fuerit, excrescere usque ad stolae illius re aerei indumenti fimbriam solet; quam cum ςς summo vertice crescens herba contigerit, vires inde ad depellendos omnes morbos langores que conquirit ; ita ut quaecunque illa fuerit in- firmitas corporis , haustu exiguo madefacti fata Iutaris graminis depellatur , nihil omnino vi- rium gerens, si antequam aerea: fimbriae sum-
mitatem crescendo contingerit , decerpatur. Hanc statuam ad similitudinem vultus Iesu for- ης malam tradebant: quae permansit ad nostra un
que tempora, sicut oculis nostris ipsi inspexi- mus. Et nihil mirum , si hi qui ex gentibus cre- diderant pro beneficiis quae a Salvatore fuerant 'consecuti, hujusmodi velut munus videbantur Mosterre; cum videamus etiam nunc & Apost ' lorum Petri vel Pauli & ipsius Salvatoris ima- ςς
gines designari, tabulasque depingi ; sed & ania mtiquas ipsorum imagines a quibusdam conser- μνatas, nos vidimus. Quod mihi videtur ex gen- tili consuetudine indifferenter observatum, quod ita soleant honorare quos honore dignos duxerint. Insignia etenim veterum reservari ad mposterorum memoriam, illorum honoris, ho- μrum vero amoris indicium est. Denique & Iaco- μbi cathedra, qui primus in terris Episcopus ab μipso Salvatore & ab Apostolis in Hierosolymis αςit electus, quemque fratrem Christi volum, ra
333쪽
na designant, usque in hodiernum inibi conser- ,, vatur. Ita in ea sedent omnes qui usque ad prae ,, sens tempus sedis illius sacerdotiuin sortiunturqHactenus Eusebius. XXI. Beda quoque, Anglorum gentis homo , & suo tempore divinis litteris non medio criter imbutus, cum de mari quod in templo Domini a Salomone factum est pertractatet, se intulit post haec verba : Notandum sane quia ,, sunt qui putant lege Dei prohibitum, ne vel ,, hominum vel quorumlibet animalium sive re- ,, rum similitudines sculpamus, aut depingamusis in Ecclesia, vel alio quolibet loco ; eo quod in Decalogo legis dixerit: Non facies tibi sculpti
a te, neque omnem simititudinem qua emn coelo deis super, ct qua in terra deorsum, nec eorum quam sunt in aquis sub terra. Qui nequaquam hoc pu- M tarent, si vel Salomonis opus ad memoriam re is vocassent, quo & in templo intus palmas fecit M & Cherubim, cum variis caelaturis, & in co- ,, lumnis illius mala granata & retes , in maris, quoque aeneo duodecim boves, & sculpturasis histriatas, sed & in vasibus laterum, ut in se ,, quentibus legitur, leones cum bobus, palmas, M axes , & rotas , cum Cherubim dc vario pictu-M rarum genere fecit; vel certe ipsius Moy si ope -υ ra considerassent, qui jubente Domino, & Che- ,, rubim prius in Propitiatorio, & postea serpensa tem fecit aeneum in eremo, cujus intuitu popu-ν, ius a ferarum serpentium veneno salvaretur. Si is enim licebat serpentem exaltari aeneum in li-δε gno, quem aspicientes filij Israel viverent; curri non licet exaltationem Domini Salvatoris in ,, cruce, qua mortem vicit, ad me*oriam fidelia
334쪽
DE IMAGINIBVS. 2IIbus depingendo reduci; vel ad alia ejus mira- ιε cula & fanationes , quibus de eodem mortiS au- rectore mirabiliter triumphavit;cum horum aspe- μctus multum saepe compunctionis soleat praesta- α
re contuentibus, & eis quoqui qui litteras igno- μrant, quasi vivam dominicae historiae pandere relectionem. Nam & pictura Graece Obγωνα, id est, viva criptura vocatur. Sy licuit duode- cicim boves aeneos facere, qui mare superpositum G ferentes quatuor mundi plagas, terni respice- μrent; quid prohibet duodecim Apostolos pin- gere, quomodo euntes, Omnes gentes bapti- αzantes eos in nomine Patris & Fiiij & Spiritus res ancti, viva ut ita dixerim prae oculis omnium radesignari Scriptura Si cbntra legem non fuit Gin eodem mari sculpturas histriatas in gyro de- racem cubitorum fieri; quomodo legi contrarium inputabitur , si historias sanctorum ac martyrum GChristi sculpamus sive pingamus in tabulis, qui per custodiam divinar legis ad gloriam me
ruerunt aeternae retributionis attingere. Verum
si diligentius verba legis attendamuS, seric pa- tebit non interdictum unagii es rerum aut ani- malium facere, sed haec idolatriae gratia fate- re omnimodis esse prohibitum. Denique dictu- rus in monte sancto Dominus, Non facies tibi πώμlptile , neque omnem similitudinem, praeIDi- sit: Non habebιs deos alienos coram me. Deinde subj unxit: Non facies tibi sculptile, neque om- nem similitudinem quae est in caelo desuper, ct qua μin terra deorsum , nec eorum quae sunt in aquis sub terra. Atque ita conclusit: Non adorabis ea, neque coles. Quibus verbis aperte declaratur
quo d illae similitudines feri prohibemur ab ho- ε
335쪽
111 S. Aco BARDI LIBER 13 minibus quae in venerationem deorum alienorum facere sblent impij, quaeque ad colendum M atque adorandum Gentilitas errabunda reperit. M Ceterdm simpliciter haec fieri nulla, ut reor, i gis divinae littera vetat. Alioquin & Dominus M tentantibus se Pharisaeis de tributo Caesari reddendo , in quo nomen & imaginem Caesaris ex-υ prestam esse dicebant, nequaqua ita responas deret: Reddite quae sunt Caesaris Caesara, ct quia x soli Dei Deo. sed potius eorum corrigeret er-υ rorem, dicens: Non licet vobis in percussura auri vestri imaginem facere Caesaris, quia talema, sculpturam lex divina prohibet. Esset namques, locus ut osten sita numisimate census hoc dic
ret, si in eo Caesaris imago, cujus idolatriae, &M non ad judicium magis regiae potentiae, esset 11 formata. J Haec de praefati viri libello sumpsi . se sussiciat. XXII. Legimus vero ingestis beati Sylvestri Papae, Constantinum Imperatorem necdum fonte vitae renatum , sanctorum Apostolorum
Petri & Pauli vultus ostensis a praedicto Papa tabulis, in quibu utriusque Apostoli essigies
antiquitus ad memoriam expressa servabatur, sicut visione nocturna sibi ostensi fuerant, cognovisse , & ilico adorasse. Sed numquid hac auctoritate Constantini adorare sancti alicujus imaginem debemus , cdm idem Imperator magis hoc ex consuetudine idolatriae pestifera fecerit , quam ex consideratione verissimae rationis , quam necdum ipse cognoverat λ Et ne id presumptive adstruere videamur, beati Ambrosii Mediolanensis Episcopi, viri doctrina & sanctuate praecipui, auctoritatem inserimus: qui
336쪽
DE Ι M A G I N I B V s. 233 in revelatione quae ei sanctorum martyrum
Gervasij & Protasii fuit ostensia, refert beatum Paulum Apostolum ,qui illis duobus tacentibus loquebatur, ex recordation picturae ipsius agnovisse ; nec tamen usquam scribit, non dicam picturam illius, sed ne praesentem quidem Apostolum , ac secum loquentem, ullatenus adoraD se. Quendam quoque Presbyterum beatus Paulinus per epistolam acriter increpat, quoniam poposcerat ut ei suam dc uxoris tuae picturam transmitteret, ut hos, quoS absentes ama bat , praesentes eo modo semper haberet. Foroia
juliensem etiam Episcopum beatus Papa Gregorius arguisse legitur , ideo quod imagines Apostolorum de La basilica eraserat ob super
stitionem vulgi eas contra regulam fidei ad rantis , ac non potius rationabili auctoritate ejusmodi errorem correxit, pictura illaesa ad posterorum memoriam permanente.
XXIII. Beatus vero Augustinus in libro de civitate Dei v. dixit inter cetera: Legimi serpentIs morsus mortiferos, ad poenam justis-mam peccatorum, in ligno exaltato , atque prospecto aeneo serpente sanatos, ut oe populo δενυemretur Uicto, ct mors morte destructa , velut cruri a mortis similitudine signaretur. quem sa-ηὸ serpentem , propter facitι memoriam reserva-rμm, cum postea populus errans tanquam ιdolum colere coepisset , EMechias rex religiosa potestate
Deo serviens, cum magna pietatιs laude contrι-vit. Idem etiam Pater in libro primo de Concordia Evangelistarum , quem contra paganos
edidit, disputat de illis qui Dominum Iesum Christum dicebant epistolari sermone librum
337쪽
t 11 S. AGOR ARDI LIBER scripsisse , & Petro ac Paulo tradidisse , & di
urust. tib. cit: Cum enIm vellent tale aliquid singere Chri
co' ' - stum orι Yse ad discipulos suos, cog/ωverunt ad' quos potismum scribere potuisset facιle credere tur, tanquam ad illos qui eι familiarius adhaesissent, qμibus illud quasi scretum digne committeretur. Et occurrit eis Petrus O Paulus. Credo quod pluribus locis simul eos cum isto pictos vide rent , quia merita Petri oe Pauli etiam propter eundem passionis diem celebrius solenniter Roma
commendat. ct sic omnino errare meruerunt qua
Christum 2 Apostolos ejus non in fanssis codici bus , sed in pictis parietibus quaesiverunt. Haec, fanctus Augustinus. Ex quibus manifeste colli gitur , quia si serpentem aeneum quem Deus fieri praecepit , quoniam errans populus tanquam idolum colere coepit, Ezechias religiosiis Rex cum magna pietatis laude contrivit; multo
religiosius sanctorum imagines ipsis quoque
sanctis faventibus, qui ob sui honorem cum divinae religionis contemptu , eas adorari more idolorum indignantissime ferunt) omni genere conterendae, & usque ad pulverem sunt eradendae ; praesertim clim non illas fieri Deus justerit, sed humanus sensus excogitaverit. XXIV. Quod autem Deus castius absque simulachris veneretur, testis est etiam Quintus
Lucilius Balbus Gentilis Philosophus ; sicut
viast. δὲ praefatus Doctor in quarto de civitate Dei libro V . vel se eum disputantem interit his verbis: Videtisne igitur ut a physicis rebus bene atque utiliter in ventis ratio sit tracta ad commentitios Zc fictosia deos 3 Quae res genuit falsas opiniones, errore is que turbulentos, & superstitiones pene aniles.
338쪽
Et sormat enim nobis deorum , & aetaS , & Ve- stitus , ornatusque noti sunt: genera praeterea, sqconjugia, cognationes, omniaque traducta ad resimilitudinem imbecillitatis humanae. Nam & ceperturbatis animis inducuntur. Accepimus ea etiam deorum cupiditates , aegritudines , ira- Mcundias. Nec vero , ut fabulae ferunt, dij bellis repraeliisque caruerunt. Nec solum, ut apud Ho- merum , cum duos exercitus contrarios alii dij re ex alia parte defenderent, sed etiam ut cum Ti- ranis aut cum Gigantibus sua propria bella ges- xx serunt. Haec & dicuntur δc creduntur stultissi- α me , & plena sunt vanitatis, summaeque levita- tis .Ecce interim quae confitentur qui defendunt redeos Gentium. Deinde cum haec ad superstitio- Mnem pertinere dicat, ad religionem vero quam ipse secundum Stolos videtur dicere. Non Genim Philosophi solum, inquit, Verum etiam majores nostri superstitionem a religione sepa- Graverunt. Nam qui totos dies precabantur, in- α
quit, & immolabant, ut sui sibi liberi superstita retes essent, superstitiosi sunt appellati. Quis non
intelligat eum conari, dum consuetudinem ci- μ, vitatis timet , religionem laudare majorum,
eamque a superstitione sejungere velle , sed taquomodo id possit non invenire λ Si enim a ma- μjoribus illi sunt appellati superstitiosi , qui to- tos dies precabantur & immolabant; numquid α& illi qui instituerunt quod iste reprehendit,
deorum simulacra diversa aetate & veste distinia cecta , deorum genera, conjugia, cognationes Haec utique cum tanquam superstitiosa culpan-
tur, implicat ista culpa majores talium simula- μ,cbrorum institutores atque cultores. J Et post μ
339쪽
116 S. AGOBARDI LIBER JHL e. 33 ,, pauca : Dicit etiam , inquit, Idem auctor acuo tissimus atque doctis in ius, quod ij soli ei via se deantur animadvertisse quid esset Deus , qui se crediderunt eum esse animam motu ac ratione,, mundum gubernantem; ac per hoc etsi nondum tenebat quod Veritas habet, Deus enim verus, ,, non anima, sed animae quoque est effector, &,, conditor in tamen si contra praejudicia consuetu- ,, diis liber esse posset, unum Deum colendumis fateretur , atque suaderet, motu ac rationeis mundum gubernantem , ut ea cum illo de hac re,, quaestio remaneret, quod eum diceret esIe ani ,, mam, non potiuS & animae creatorem. Dicitis etiam antiquos Romanos plus quam annosis centum de septuaginta deos sine simulachro c
is luisse. Quod si adhuc remansisset, castius dij
observarentur. Cujus sentbntiae suae testem adis hiberet inter cetera etiam Gentem Iudaeam. ,, Nec dubitat eum locum ita concludere, ut dicat ,, qui primi simulachra deorum populis posue- ,, runt, eos civitatibus suis metum ademisse,&,, errorem addidisse; prudenter existimans deos ,, facile posse in simulachrorum stoliditate con-
XXV. Dicit etiam beatus Augustinus in Iibello de vera religione, ad percipiendam veritatem nihil magis impedire, quam vitam libidini deditam , & falsas imaginationes rerum sensibilium , quae nobis ab hoc sensibili mundo
per corpus imprestae varias opiniones erroreiaque generant; nec errorem ullum in religione esse potuisse, si anima pro Deo suo non coleret animam, aut corpus , aut phantasmata sua, quae nihil sunt aliud, quam de specie corporis cor
340쪽
DE IMAGINIBVS. 237poreo sensu attracta figmenta. Non ergo creaturae potius quam creatori serViamus, nec evanescamus in cogitationibus nostris. Haec perfecta religio est. Ait etiam : Cum enim Ecclesia Catholica per totum orbem diffusa atque fundata sit, nec miracula illa in nostra tempora durare permissa sunt , ne anima semper visibilia quaereret, & eorum consuetudine frigesceret genus huimanum, quorum novitate flagravit. JItem ibi: Animus perverse judicat cui ad contemplandam summam pulchritudinem mens non oculus factus est. Ille vult mentem conver-
tere ad corpora, oculos ad Deum. Quaerit enim tiintelligere carnalia , dc videre spiritalia. quod refieri non potest. Quare ista perversitas corri- ιι genda est , quia nui fecerit quod sursum est ..deorsum, & quod deorsum est sursum, regno recoelorum aptus non erit. Non ergo summa raquaeramus in infimis , nec ipsis infimis inhae- is reamus. Iudicemus ea, ne eum ipsis judicemur; re id est, tantum eis tribuamus, quantum species remeretur extrema; ne cum in novissimis prima ιι quaerimus, a primis inter novissima numere- cmur. J Item ipse: Non sit nobis religio, cultus rehominum mortuorum : quia si pie vixerunt, mnon sic habentur ut tales quaerant honores; sed re illum a nobis coli volunt, quo inluminante lae- ιι tantur meriti sui nos esse consortes. Honorandi ta
ergo sunt propter imitationem, non adorandi rapropter religionem. Non sit nobis religio, hu- cimanorum operum cultus. Meliores enim sunt reipsi artifices, qui talia fabricantur, quos tamen μcolere non debemus. Non sit nobis religio in re phantasmatis nostris. Melius est enim qua- ιει R