장음표시 사용
101쪽
libertatem ingemiscebant, dum Hispavi animos recipetent ex pavore exit j tam manis sti. Quis vero dubit diei. de prospcro obsessae Valentiae successu, clirinpor alia . per quam bcu sset yen tiare ad
Apparebam: sane ssigna secunda , modo omnes omninh, cause sub alternae, quae in hoc negotio concurrebant, oia ficium fecissent , ha: monia deni rue i mei omnes & singulas partes machinae sibi constitisset. Supertus peregi ii nisi ram mentem, sive seontaneum errore miDucis Sabet udici,qui in utilem reddidit irruptionem illam Ducis Rohauij , quam ex Ualle Telina instituerat in agrum Mediolanentem , ut jam nihil memorem Iemoras ocultas , quas univeisa Ducis istius consilia ex
quos&Pater Josephus eii numerandus , qui aemuli authoritatis , & hostes gloria', quam acquirebar, eodem te mi resduas res prorius disparatas 5ζ c latrarias optabant , pro spe mina scilicet successi Ialarmorum , quibus praeerat,& eundem log orium.
Att.imen si judicandum lit ex Mictibus de arbore, seeundu Evaugeli 3 rcgulam , & de principijs internis hominis ex vi ae instituto exteriore ; illud, quod incurriculo retum per vallem Telinam animadvertere potuimus D nobis praebet judicandum citra temeritatem , ex dua- sillis passionibus ministiorum l. quos diximus, quarum altera laudem, at a vituperium merebatur , lliam deteriorem semper prae v utile. Haec vero aequus lectordabit desiderio iustitiae distributivae, quae retribuit, vul- euique secundum opera sua. Consiliae o de Tprtona lubigenda ,scuius mention om fecimus su arrius, e parte vr que tatus Cardinalis Ma ZIi rinii .r extra ut um dubium s lireta, ab exordio eventus
t non tamen petituit prosper as, uti annotav rus, queri
ad modis m ei; am Vigellanio accidit , quod i Ilipa ui alit quanto post recuperarunt per summos Mediolani cona-ν tus, ut haec servitus excuterezur, spina acutissima ex cal si caneo quasi revulsa. V Ab illo tempore tubii insigne emicuit sub impe-ν rio vita cistis Tnomae . usque ad ne otium orbi tel-
102쪽
inaequalibus subnixus viribus . cum honore recessit, pota quam omnia specimina & ducis & militis , quae ab ipsius authoritate & peritia expectari poteram, edidisset.
CAPUT XXIV. Pragesia r Italiam, dum arma Ducis Modenensis cum
nostratibiu iuncta agerent. AN tequam ad negotium orbi telli Plum tini de Porto
longoni accedamus,paucula quςdam commemoranda occurrunt per agrum Cremonensem, postquam Dux Modenae ad nostras partes transivit, &sua nostris conjun
Assevero autem , dubitari non posse, quin coniunctio haec facta fuerit perindustriam de curam Cardinalis Ma satini j . cum is Cardinalem Estensem nostrae causae implicaverit per collatum summum honorem , quo celebraretur protector & advocatus hujus regni inde & ducem fratrem pertraxit attinuitque donec res nostrae per Italiam marcescerent, &ipsus cogetetur sibi ipsi consu-Iere. media Sque pyrtes sumere. Id vero non exigui officii Iocum tenet apud istam colonam . ubi duo principes tantarum virtutum nobis fuerunt conciliati , quorum alter honorem & famam nostram suli inuit Romae praeclarissime, alter vero armis suis, quae id temporis pondus habebant copias nostras firmavit. Quod tempore igitur coniunctis nobilium armis agebat,ireS evenere casus, noratu digni t illorum in agro Cremonensi, pastum scilicet spatiosum , sed sine muni-inentis,etiam muris, qui ambitum clauderent. Navataeus Campiductor inter caeteros ibi hospitabatur cum parte copiarum, & super universas Hi se a notum copias subito ingluere duce Caracenae marchione.
103쪽
Infirmitas loci, ubi haerebat, non summe angebar, cum vallum struere, fossas ducere defensionem parare licuisset , modo annonam ad sabs stea dum habui siet. Cum autem pauxillulum ibi de invenisset, quod urimi tu sisuerat&sumptum, ne C tempus edet hostibus Jam in Cursantibus, annonam advehi. 1 ereundunt ipsi erat ne- cellario nisi Beysius, etiam Campiductor, certe ex Calain Ia digres ius,de cij periculo certior , ad Ducem Modenae abhilet , qui propter rei dissicultatem p timitus re pugnabat, & conductum icto petariolum obtinuisset, ut acino nam cymbis injectam ad locum Eridani destina tum secure deducurent, quo N. va laeus procCitit cum equitibus, llatione tamen intermedia prIus occupata, pecquam pronum fuisset Hispanis regressum intercludere, si de ea occupanda fuit sent soli citi. Summa dissicultas , quae Belisio oecurrebat uia danar, in eo conlistebat, ut Navataeo , quid ageretur nuntiaret, cum hostes in tormedij estent.' Eam tamen superavit ope-Ia rustici alicui is , qui j at&redivi pella ostium stationes.schedulis secudi applicatis , ubi lignum ferro impingitur, Beneficio istius strategematis sane conservatae sue Ie nostrates copiae , ubi Hispanis perhi egregia eos sine pugna conficiendi occasio. ,ecundum illam annonam perlatam ex Pedemo mi γaccessit cum reliquo exercitu Mareschaleus Plessis Praia linius ; quod ubi ad Caracenam emanavit, nihil in agro Mediolanensi periclitandum ratus , adversius eo S , qui pugna inferiores non haberent quod perderent , plurimum autem ex victoria lucri ducerent, fossam duxit laram, & per omnia concinnam , ab Oglio usque ad Eridanum, quae ante suum e Terci um,nolirati opponeretur. Dux Moden ς & Mares chalcus consti ruunt ipsum aggredi eodem in loco , ex sententia nobilis Italia, quia Caiaracena inale habitus, ab exercitu discesserat , & docebat, opus non per omnia loca absolutum esse & in prel Marimantibus patere. Respondit eventus instituto ..Hilpa ni vim patiuntur in vallo , tormenta cum impedimentis telinquunt, pluit mi caeduntur, multi capiuntur, caeters
104쪽
Omnes omnino nostiatis sese in hac oecasione praeiasti terestrenuos, a gregarius vique ad duces summos, quivit tute & industria clari evasere Gaudium autem t quodHare: clialcus nentem cenii lceie p teaiati ex tam illustri vidi ita, in sanguinem filij primogeniti mergitur, cujus morte , charillimo utique pretio, nobis illa victoria
Ccedi voluit , si continuo Cremonam nostrates tentassent, ubi omnia torpebant ex constematione, eam properanter manus daturam fuisse. Cum autem putaretur Caraceua eo confugi sie , ut incolas sua. prasentia firmat et , & dissipat λs copias colligerer, in illam partem ducendum nemo centuit , cum potius apparatus ad obsidionem institueretur, ab aliquot dae bus Iuscipierulam. Obsidio haec tertius scilicet casusi, de quo me dictur si promisi grandibus laboravit dis ultatibus, quae tandem omnem frustratae sunt conatum causam primam tribui oportet imbe Cillitati a Ostri exer/itus, quae unam saltem affultum permi tebat ex parie Castelli , omni reliquo ambitu libeto, adeo ut supplementa & annona sine magno labore pervaderent. 'γAltera causa re ij cisurio libertatem , quam Dux Par mensis Hispanis indulserat. , adeo ut per ipsius pro vinciam, ad sustinendam Cremonam , traherent quae vellent. Licuisset nobis huic incommodo obviaret; ii occupasses Ens utim Mesanam , oppido vic inam , Cujus benefi-eio ille sublidia quaeliber introducebant. Iuris Parmensis fuerat; s d per transactionem quam pol tremu dux cu Hispanis instituit,extorta ipsilest cum Sabione ita si e permulcta belli. quod ad versus ipsos gesserat, si ve pignoris vice, ad stabiliendam , quam promiserat benevolentiam. Qigicquid sit ut nos praevenirent, ne insulam illam corriperemus, Ducc ver praesente haberent faventiore, redde dum cesacre, cu sipo ei vitelligeren r. pla in potest a te Ducis eo stituta, nobis in facta fore, pei eam tepestatem ubi magimel optamus, inimica ea non uti ὶlaudeti sic minime vulgaris in stincta, sati as habudre i Ila perdere, qua Cremona periculo exponere , cuius bono insulam applicaverant. Cremona me, praelec via; versa illa iacomm sed a nostriscelli se ,
105쪽
Cardinalis Matutrini. lib. I. 'r
cessiret armis, nisi omnium gravissima etiam accessas et dissicultas, quae ex inopia pecuniarum Oriebatur , quastar bae Parisienses huic aeque, ac carietis subducebant exercitibus.Castes tam , ubi impetus tenebat , in puluere In Pene erat redactum , sollas exsupera veramus, marchio Villanus, qui pomi die cecidit, accesserat , cum exercI tu Sab audi', ut obsidioni nn fulciter, Ic on ibus rebus necessariis: ob pecuniae inopiam deficientibus, ab instituisto desistere cogimur,adeo ut vere dici possit, messem no Bram , quae iam pene maturaverat, grandine suisse coris
De instituto Montiue Argentarii is particulariter Orbi- testi subi di delinearo.
QVamvis ea , q'ae pei capita su ueriora recensui, ad-mndum sitissiciant ad i x culpandum summum ministrum apud eos. qui ab ipso rationem alienatum calamitatum.& cIrorum exegerunt ; insurius tamen mihi ipsi videret, eiga ejus merit a. imoi plana Patriam laedere , quae non debet ignor rieonicia sita nam e existimationis, si tacitus oraeteruem aliquos prosi eriores successus, ubi indu sfria ipsius particus ritur patuit Sc ingeni qm ampliavit
Indi piam per invasionem ori itelli quae ex morte ducis BrΘfii evanuit, ali ique principia, unde spes conceptas decollavit. Hispani sanc animos inde inllarunt , cun detrimento sumitio quod inde sustinuit nonae ii Galliae per Itiliam. Plurimum vero absim , ut ex eo sinistio cas patiat maculam aspergi ad imuistrationi Cardinalis Ma tinij, cum constitue in a demonstrare , Solem aliquando ex nubibus nitidiorem de splenditiorem ; & invasione in Orbitelli cum serie, quam habere poterat, quan um is
per eventum infelicii li: mam , inde lineatione fuisse .celsissimam S accurati Coram nosti seculi, adeo ut addiderit in modo, cum calami tiri adhibere rur semedium . radios i ,gis vivos Lim uiso, a vilioritati Gestiae , &pax
106쪽
Cardinalis enim . quicquid malevoli in eum dicere voluerint , cum semper pacem in mente cI cum res res per b'lli nego dia continua , nec ulliani rerum humanarum
medium omittere vellet,quo donum illud e caelos deduce- Ietur in terram ; credidit iliam promo veri, si Hispaniam est rederetur in alio aliquo loco , qui cum provincia Mediolanensi censere tui aequi momenti, ubi tamen irruptio institueretur eo securior Mactilior , quo in expectatior Hii panis accideret; minus nempe Pr V ID. Circumacto igitur mentis acumine consideravit Mon
tem Argentarium , in quo sita est Orbi tellus, ut inde victor am promoveret per gradus, loca per viam media sua faceret ne uno quidem per intercapedine relicto, quo hostes possent commeatum interrumpere, & sic exeret tum hine obstaculo in regnum Neapolitanum effunderet.Universa haec disceptabantur cum principe Thoma, qui per collusiones admodum particulares, a longo tempore fotas cum plurimis illius regni magnatibus, caput foret expc ditionis . quemadmodum eidem destinabitur maior seges istius laboris, summumqne pretium operae. Aeque institutuin hoc procedebat juxta delineationem Henrici magni, quam paulo ante obitum concinna verat, ubi ex omnibus victoriis, quas per Italiam sibi promittebat per faederatorum auxilia solam sibi gloriam seponebat tam ardui facinoris, praeter limitaneum aliquem locum, &portum mari .imunt: ut introitum servaret liberum, ad suppetias, quandocunque illi opus haberent, submittendas. Experientia rerum,qui; a morte Caroli VIII. usque ad pacem Castello cambresianam accidere ; ut jam nihil repetamus eatum, quae Prius contigerant , in regno Neapolitano & per Siciliam , sub imperio Gallorum ; satis demonstravit , iratos quidem aegerrime ferres, varietatem illam morum ci regiminis , quae exterisa pad ipsos introduxere . quod longe rectius lusic applicent phlegmati x gravitati regulari Hispanorum, quam igni & irreo ularitati Gallorum ; melius enim ingenijs illorum conveniunt Hispanorum gravi isimi moles , &l constituta a miniitiati O,qua in levitas Gallorum , A perpetua
107쪽
Iacertitudo. Ride aliquando hos quidem adciscunt, sed
ut eitermineat, si queant, postquam eorum ope illos Oxegerint.
Graνillime igitur hallucinatus est Henricus v. qui intiansactione Ligae stipulari voluit, quam cum Paulo IV.& nepotibus inivit ad occupandum regnum Neapolita in sum; & liberorum aliquis suorum evaderet rex ad ton
ditiones, quas hic referre superie deo,&in pactis illispa tent. Si enim princeps ille satis perspecta liabui stet ingenia & mores italorum , intelleximet transactionem et fundamento innixam non constate, & Carastarum adeo familiam manus tetendisse, ut aemulatione Hispanos urerent,&maiori cum fastu aeco modo cu ipsis transigerent.
Scio obijci ρ olli advellas institutum, de quo nobis est sermo occupandi regni Neapolitani, id vero esse in aedifica rearenae, siquis fastidiosis populis confidat qui retineri& reduci possunt ad ossicium ρer vim aut indulgratiam sive concedas postulata , sive facultatem tum altuandi luseras : cum illud semper sit in potestate principis,ad vis
uin expeditum , hoc remedia deficiente modo ne expe- tet,quousque crimen fiat immane, Strei devenia de spe ent, aut simulatam reconciliationem metuant, Fataleluid siquidem, aut errorem pertinacem arguit malum asinabile. Cuius axiomatis Politice plurimas adfert ra. ones,& histoi ia infinita exempla confirmandi.
Repono ego, saepius id accidere sed non semper, cum puli inveniantur mutationibus de istis vicissitudinibiis vera quidem obnoxij, sed & alij, qui semel exueret fre-lm, ruant sine habenis, nunquam sistendi, nisi jugo pe-issime excussρ , quo premuntur , aut viribus conatisque omnibus prosusis. Nihil metuam, Gallos primae cribere classi,& testabuntur Hispani, quanto saepenu-ro spema ceciderint , quam in divisionibus collocat nostratibus ; quemadmodum etiam viderunt de selmes Lia oriam populorum &solidas& radicibus actisas, quae radem transierint in imperia legitima. Ade objectio generatim sumta nos nillil everuat aut sternat, Ea icta pax vicularia illi derogent quemadmodum Matidem fiat claui, secundu usu axiomutum politicoru-CA-
108쪽
russa vel 'sacile , quale populi sibi ipsis imponunt ad
consimilio siem arbitiari Im domini. Omnino locus elat ibes amylis limus, duae hil, it sesellii set noluistis tu D m uti e latccinc- tum, pro cc silllet, aut peri scueralem non desistet, quae tamen nos in pos sessione occupatorum formasse , & Hispa s ase tristes, quae sors gravior absorberi potuisset. Tantum autem nocuit sors una, ut it, hac occasione nos ex primo gradu scalarum reciderimus, nauseagio fere in egressu po tus facto Siciniustitia geminavit . ut culpam summus minister ferret, quod desecto Neapolitana, quae coepei at& sircvt ratfine ullis cum rege initis pactis, non potu i constabiliri Scradices agere; quod Dux Guysius, quem pos ins N a Politanus sibi ducem sumpserat magis consuluisset virtutem&ambitione in , Guam vires sinos & naturam negor ij qui noluerat esse regis homo liguis in ea occasione, aut ex ea latione agere, nec cum mim stris regis, qui Romae dege- ant, aut cum praesectis classis m eum finem ad illa litto a missis communicare quod idem Annesium Genns rumd extrema&desiperationem compulisset , Qui orofecto robarum dedit , eadem opera perist se illum, qua servariotuerit.
Quod denique de vento iu& maris impetu pro arbitrio on disposuissemus, editiosi etia effrenes , ac elementum fractari una, si ea figura liceat uti, eam reverentiam , qu λ: siderabamus , insignibus Galliae non exhibuissent. ET is itaque principiis, quae non a , in Cardinalis potesta- pro manarunt sinistri casus seditionis Neapolitanae, Scsta Cula quae eos fulciendi voluntatem fregerunt, ut eos iu S aslerere potenter potuerimus. ea iacem revertamur ad delineationem exstedirionis Polrtanae concinnatam,& ad apparatu, q i tantae stru-α Crigenda , quam cogit ahamus, conveniebat, me mi t Loedior, riussum unquam institutum prosundiore ta- Ditate M minus pervia fuisse absconditum, quam hoc o Agimus adeo ut misoani aeque aeno Sc lederer, m-lia a P ara Dirari qui sane mediocritatem Valde excedar arct arat Finalium, aut Tarragonam, aut quemvis alictu Suo impetu. noster incubuit primitus, Cuniculi
109쪽
ut verbo dicam, adeo recte agebamur ,ut eventus minus prosper ab aere admisso minime proeesserit. Nihil enim obliti eramus eorum . quae plerumque sub providentiam humanam cadunt, quin inserta fuerint in-jfructionibus, aut missis aut datis principi Thomae, Duel Bres aeo, & Argen sonio, exercitus ici spectori. Iulii erant, a: Etam & particularem colere concordiam eum Cardinalibus. & ministris regiis, qui Romae procu Tabant res Galliae. Mandata solita, ad trajiciendum militem,annonam apri paratum ri & quaecunque subsidia praemissa erant in Pede montium, Proventiam & quo non, ijs scilicet, qui per illas regiones regiis vacabant negotiis. Λbbas Benti voltus particulariter habebat in mandatis, ut quam primum occupavissemus portum D Stephani,& or . bi tellus infestaretur, Magnum Ducem Heriuriae adiret, cui persuaderet neutras partes inter Hispano S&Dos, a quo impetraret copiam subsidiorum . quae necessitate nostrae
aere praesenti in ipsius provincia compararemus:id quod ille industrie &feliciter praestitit.
Demonstraveramus principi Thomae, ut per collusiones,quas cum aliquot magnatibus regni Neapolitani fo-
'veret accurate observaret motus, an mens eodem semper
persisteret loco, quod in rebus istiusmodi principum mutationis plerumque trahat integram defectionem, quemadmodum in procli vi Iapsantes, stare nequeunt, postquam
semel ruere coeperunt. Designabantur illi media,quibus uteretur,utDucesFIorentiae, Modeuar sc Parmae suos saceret, ubi placui si e t Deo primis nostris motibus favorem addere. Ante omnia ditaertis jubebatur verbis, cum carieris ducibus & ministris regiis, ita ageret , ut ne ulla aemulatio prineipibus illius provinciae ingereretur, qua nos in suspicionem imoderatae ambitionis incideremus, ne pari cum Hispanis numerohab remur, quos adeo me tubant, subinde perterriti. Curiose observarent , si nostrates copiae cogerentur, per imperia illorum transire , ut per commeatus & hois
110쪽
oeeasonem possent sumere ex protervia militari, dedignati hospitestvicinos, quos ad: modestos & continentesia transeundo,N in domicitus suis iuvenissent. Quod si easu aliquo sinistro,&praeter istas ea uteIas salleret.iWstitutum de regno Neapolitano susceptum,aut ex is peditioni isti accideret, quod Duci Guys o, regnante Heati eo II Wbi nihil inveniebatur paratum eorum, quae Podiati sex maximus & nepote ipsius promiserant, tum jubeba tur in prouinciam Mediolanensem recumbere, eamque ex naparte invadete , dum ADt eschalius Plessis PraIlaiati vi ve sabatur in Pede montio, ex alia patre irrumperet, a clsi verticulum, ut progressus insgnos faceret &lpedem fiste e posset unde principes vicini, qui Hispanis minus saetit siue dissicultate ad nostras partes concederenti omni ad spolium dividundum, quod ipsis totum relin-
od si tandem instit'rum de Monte argen rario corriendo, quod pontaculum praeberet ad regnum Neapoli lium invadeo dum dispeIi et, achinaque ea redderetur Qtilis inde a primo motu 3 insula Elbiae desigeretur, ad ma ausa , ubi Plumbinum ac Porta longonium teli ocerentur, tanquam e Ttrem O facto, quemadmodum eiam illue pervasimus, postv in Sibi relli sors nobis fate
Nunc demum iudicet aequus Lector,& a partium studionas an id institutum quod modo delinea illaicet valde se M succincte, fueri r p udens-accur/xum; an quiem desiderari potuerit a paste primi aut horis, praetexoeIiorem fortunam ab illorum νὴ itibus. qui palmi
susceperunt e Te Cur nem, d 'lueruntque Noeulis suis sustodi fungamenta quae ipsi rum po--