Epistolæ asceticæ D. Aurelii Augustini Hippon. episcopi excerptæ atque idoneo ordine distributæ ad commodum, ac salutarem piarum mentium usum, opera et studio R.P. Martni de Esparza Artieda theologi Societatis Jesu

171쪽

2st Boeu ME Ητuκ TvII. de Terentio recolens versum, sed tamen aptissimum & iitilissimum. Nune his dies sellam aliam assert, alios mores postulat. si veraciter dixisti, sicut de te dubitare non debeo, iam profecto sic vivis, ut sis dignus baptismo salutari remissionem praeteritorum accipere peccatorum omnino non est, cui alteri praeter Domiis num Christum dieat genus humanum Ddhue, si qua manent sceleris vectigia noriri.

Irrita perpetuasolvont 'midine terras. Quod ex Entheo, id est. ex Sibyll nocammine se fassus est transtulisse Virgilius, quoniam fortassis etiam illa vates aliquid de unico Salvatore in spiritu audierat. quod necesse habuit confiteri. Haee tibi Domine merito suscipiende dein Christo dilect ssime , ae desideratissime frater,

sive pauca. sive forsitan multa sint, u cunque occupatissimus scripsi, tua mereri scripta desidero, & te nomen dedisse inter competentes, vel daturum esse, iamiamque cognoscere. Dominus Deus noster

in quem credidisti, de hic, & in futuro seculo te conservet Domine merito sust, piende de in Christod lectissime aedesideratissime frater. Doca.

172쪽

βsserenda. EPIs ToLA CXLV. Domino sancto . desiderabili, & in

Christi honore suavissimo fratri seis bastiano . August nus in Domino saln-tem. Quamvis ab animo nostro nullo modo' te separatum esse permittat dulce vinculum charitatis, & indesinenter tuos sanctos mores, atque colloquia recolamus, tamen bene secisti,& gratias agimus. quod nobis etiam corpo dis salutis tuae nuntios apices mittendo, nos plurimum exhilarasti. Sensi autem in epistola tua. quod taedium is detinuerit a peccatoribus relinquentibus legem Dei. Illo enim spiis ritu vivis, quo dictum est: Rasi insens.-ιοι, fi tabiscebam. Pia est ista tristitia. dc. si dici potest, beata miseria. vitiis alienistribulari, non implicari, moerere,non haerere, dolore contrahi, non amore attrahi. Haec est persecutio, qua patiuntur omnes, qui volunt in Christo pae vivere, secunis dum Apostolicam mmdacem veramque

lanientiam. Quid enim hic magis perse-

173쪽

'uitur vitam bonorum, quam vita iniquorum, non cum cogit imitari, quod

displicet, sed cum era i dolore, quod via det 3 Quoniam coram pio vivens impi

eis non obligat consentientem, cruciat sentientem. Nam saepe dc diu impiorum corporibus a saecularibus potestatibus, de quorumlibet vexationibus parcitur, pio- . rum autem cordibus a malis hominum

moribus nunquam usque ad huius saeculi finem. Sie ergo potius impletur, quod commemoravi dixisse Apostolum zε uia

2.Ti n. Omnes, qui vorum in Christo Iesu μὴυι--re, persecutione attemur, di tanto am rius , quanto interius. donec diluvium transeat, ubi arca continet corvum & columbam. Sed inhaere frater illi, a quo audisti, Leuipersameraverit usque in ema . hi ammeriti Conjungere Domino. ut crescat in novissimis vita tua. Scio enim non deesse recreationem cordis de fratrubus bonis. Huic adjunge promissiones Dei fideles, magnas, certas, sempiternas, ipsiusque tolerantiae imperturbabilem inis effabilὸmque mercedem. Et vide, quam

p/ verum Domino cantes, Secundum mutilitudinem dolorum meorum in corde meo, constitiones tua istam ver-t animam meam. Mitte Datri Firmo literas nostras.

Sanctitatem tuam, & familiam Dei, quae

174쪽

Docu MEN Tu M XVIII. suo ministerio gubernatur , fratres &rores, quae apud no* sunt, nphistumio Domino iesalutant. Incolumes pro nobis oretis : ilects mi.& sancti fratres, Ego Alipius impen- saluto synceritatem tuam, omnesque tibi in Domino craniunctos. Atque nih/nc tanquam meam xpistolam depoges, peto. Etsi enim aliamyroriram mi aere potuissem, tamen malui huic subseri. bere, ut unanimita in nostram etiam pagina testaretur.

Domino venerabili nimiumque des ,

derabili, sancto fratri & eondiacono Caelestino, Augustinus in Domino sa- autem. Quamvis longε absens fuerim. quando per Proiectum lericum ad me dv. recta Hipponem Sanctitatis tuae scripta venerunt, tamen posteaquam veni. eis mlectis, rqscriptorum debitorem me lactimi Asse cognoyi, reddendi temρus operiebar:

175쪽

α6a Docu ME NYuM XIT&ecce subito profecturi a nobis eliarissimi fratris nostri Albini gratissimul occurrit

occasio. De tua igitur, quae mihi exoptatissima est, salute laetatus, Sanctitati tuae salutationem debitam reddo. Semper autem debeo charitatem, quae sola, etiam reddita, semper detinet debitorem. Redditur eium, tum impendituri, debetur autem, etiam si reddita suerit, quia nullum est tempus quando impendenda iam non sit: nec cum redditur amittitur, sed potius reddendo multiplicaturi habendo

enim redditur, non carendo. Et eum reddi non possit, tus habeatur, nec haberi potest, nisi reddatur: imo etiam cum redditur ab homine. crescit in homine, tanto major acquiritur, quanto pluribus reddituri momsdo autem negetur amicis . quae debetur & inimicis sed uiamiacis cauta impenditur, amicis secura repen ditur. Agit tamen, quantum potest, ut

ab iis etiam, qnibus pro malis bona retriinbuit, id reeipiat, quod impendit. Optamus quippe fieri amicum, quem veraciter diligimus ini eum: quia non eum diligimus, nisi velimus bonum, quod utiq; non erit, nisi amiserit inimicitiarum malum. Non ergo sie impenditur charitas, ut recunia. Excepto enim, quod impe Modo illa diminuit .haec augetur, etiam

176쪽

i ocu ME NYuM χα 26saeo inter se disserunt: quod recuniam mi

dederimus, tunc benevolentiores ei mus, si reeipere non quaeramus: non a tem potest esse verus charitatis impenseri nisi suetit benignus exactor: quoniam pecunia cum recipitur, accedit cui datur, sed recedit a quo datur: charitas vero non solum apud eum crescit, qui hane ab eo quem diligit, exigit, etiam si non recipiti sed etiam ille, a quo eam recipit, tunc is ripit habere, eum reddit. Proinde Domune frater mutuam tibi charitatem libens reddo, gaudensque recipio: quam recl-pio, adhuc repetor quam reddo, adhuc debeo. unum enim mag strum, apud quem condiscipuli sumus, pereius Ap stolum dociles audire debemus praeciapientem ac dicentem. Nemini quicquam debeatu, invisem dilidam.

Clementia Iudicis in reos, ct 6 in, pro illis intervenit, musericor EPisTOLA LIV.

Λ ugust nus Episcopus famulus Chri. osti, funiliatque ejus, dilicto filio Macedonio

177쪽

Docu MEN Tu Μicedonio in Domino salutem. Negoeio- sissimum in republica virum . &non suis, sed aliorum utilitatibus attentis imuria, qualem te esse R iibi gratulamur, & re bus humanis, nee deserere debemus ali quio , nec occupare prooemio. Accipe laque quod per me vel nosse voluisti, velutium ipse nossem, experiri. Quod sivum aut supelsuum iudicares, nullo modo inter tam magnas, Iamque c essari s Auras tuas curandum esse censeres. Quae-yis a me, cur officii sacerdotii nostri eis: .dicamus, intervenire pro reis, di, nisi ob-

.Pveamus, offendi, qn si quod erat officii rostri minimὶ repori emus i ubi ve - menter te dicis a igere, utrum istud ireligione destendat. Deinde adiungis, 'uaxatione ita movearis, Nam si a Domino peccata, inquis, adeo prohibemia, ut nec poenitendi quidei a copia postprimam p nitentiam tribuatur, quemaia modum nos possumus ex religione consendere, ut nobis, qualeeunque illud eri mensuerit, dimittatur Z Adhuc gravius urges, di dicis nos probare, quod volu mus impunitum: de, si constatnon minus

Rutorem, quam probatorem teneri in omnibus,quae peccantur, certum esse, nos culpae societate vinciri, quoties eum im-

unitumaesie volumus, qui culpae tenetur

178쪽

uxis N Turis et obnoxius. Isis verbis Oein non terreas tuae lenitatis dc humanicatis ignarum fundenos, qui te novimus. Echaee quaerendes gratia, non didicernendi scripsisse mininah dubitamus , aliis verbis tuis ad ista citius respondemus. Tanquam enim nos haesitare in hae 'aestione nolueris, aue

praevidisti, quid dicturi essemus aut ad . monuisti, cpiid dicere deberemus. Ais r Tum praeterea accidit Boe, quod gravius

est. Nam omnia metatavidentur venia biliora, cum is, qui reus est, correaionem promittis. Antequam ergo discutiam,

quid sit illud gravius, quod in epitata tua

sequitur. hoc interim, quod dedisti', ace piam . eoque utar ad molem hane amo. . vendum, qua nostrae intercessiones posse reprimi videbantur. Ideo quippe, quam titin facultas datur, pro peccatis omnibus intercedimus, quia omnia peccata videntur veniabiliora, ctim is, qui reus est, correctionem promittiti, Haec tua est, haee re nostra sententia. Nullo molo ergo cunpas, quas corrigr voliamus, approbamur. nee quod perperam committitur . ideo voIumus impunitum esse , quia placer:

sed hominem miserantes, facinus autem seu flag tium detestantes, quanto magis nobis displicet vitium, tanto minus volumis inemendatum interire vitiosum F

179쪽

Matti

26s Doeu MEN Turis χαcile enim est atque proclive, malos odisse, quia mali sunt. rarum autem δc pium, eosdem ipsos diligere, quia homines sunt. ut in uno simul de culpam improbes , de naturam approbes , ac propterea culpam iustius oderis, quod ea laedatur natura, quam diligis. Non est igitur iniquitatis, ud potius humanitatis meietate de vim ctus, qui propterea est eriminis persec tor, ut sit hominis liberator. Morum pomrb corrigendorum nullus alius, quam in hae vita locus r nam post hane quisq; id habebit, quod in hac sumet conquisierit. Ideo compellimur humani genetis ch ritate intervenire pro reis, ne istam vitam sic finiant per supplicium, ut ea finita non possint finire supplicium. Noli ergo dumtare, hoc officium nostrum ex religi ne destendere , cum Deus, apud qu- nulla est iniquitas, cuius summa potestas est, qui non tantum, tralis quisque sit. Ndet . verumetiam qualis suturus sit, pr

videt, qui soliis potest iudicando non I bi, quia in cognoscendo non potest filii, facis tamen. licut Evangelium loquitur,s Am 'um oriri sqer bonos maior,

pluitsuper luctos o Muctos. Cuius mar bilis bonitatis ut simus imitatpres,ium innus Christus exhortans: Diligite, inquiti immisos vesiro , o, benefacite eis , quι vo ν

180쪽

sui facis selem suum oriri super bonos o. malos, pluit super juctoris injussos.

Hac indulgentia & lenitate divina multos abuti ad perniciem suam quis nescων Quos arguens Apostolus , de graviter imerepans, dicit: Eatammm autem ὀ homo Rom amnis, qui judica eos. qiu talia agunt, Deis ea, quoniam tu fugies judicium Dei rAn divitias benignitatis ejus ct patientiao, longanimitatis contemnis 8 Ignorm niam benignιμου Dei ad paenitentiam te Mia diuis ' Secundum autem duritiam cordis tuita cor impaenitens, thesaurixisti tibi iram is ais ira es remelationis niti judicii Dei, qui reddet unicuis secundum opera ej-. Numquid quoniam isti in sua nequitia pei se verant, ideo Deus insul patientii non

perseverat, perpauca in hoc saeculo piseniens, ne divina providentia non esse credatur, & multa servans ultimo examini, ut finurum iudicium commendetur tNon. ut orinor, magister ille caelestis impietatem nos diligere praecepit, cdm prae-' cepit, ut nostros diligamus inimi os, boneficiamus eis, qui nos oderunt, oremus pro eis, qui nos persequuntur, cum H eul dubio, si pth Deum colimus, inimicos atque odiis adverstim nos acerrimis ineitatos