장음표시 사용
121쪽
SE n lam expeditis indumentis, ad victum
Cariusianum accedamus, primum agentes de ipso victu in genere, deinde peculiariter de se vini . In primis carnes nunquam, raroc pisces,frequentius ova comedunt Cariusiani,idque in prandio duntaxat, quandoquide ad coe- nam herbas, vel fructus tantum accipiunt. Non enim eis tunc Vel pisccs,vel oua tribuntur. Porro in Aduentu, Quinquagesima, seriisq; sextis. Omni tempore, ouis,caseis alijsq; lacticiniis non Utuntur. Insuper unam in licbdomada faciunt abstinentiam, hoc cst, ieiunitim in pane& aqua quod fortissimum Hiero py. apellat nisi vel ita eorum dcbilitas, vel infirmitas, vel senecthis excuset, qμώ - aut alia causa, qu e priori rationabilis cse vide tur. Taceo ieiunia, quae ab exaltatione sanctae Crucis, usq; ad Pasch a, fuit eis cum veris Monachis communia. Ad haec vino puro non utuntur. Aquaticum enim vinum suauissimum esse putant , quod quidem ab eis in prandio vcl cc na duntaxat potatur. Non enim cum ieiunat,eis vinii conventualiter vesperi propinatur. Dentiaque sol tan cellis, quod assiduum est resecti . nem sumentes,arctiorem victum tenent, quam
incommuni resectorio quod diebus Domunicis, alijsque sestis Capituli contingit) simul edentes. Tunc enim latius uberiusque pascunt v r, quod scilicet in huiusmodi diebus grauiore labore asticiantur, ob maiorcin ossicij diuini prolixitatem: quod etiam diebus sestis aliquid cibi lautioris passim laicis Clericis resigiosisque alijs accipi soleat: quod insuper heremiticum rigorem illis diebus remittentes coenobiaticam vitam agant, quae mitiori victu uti solet:
122쪽
mdd tota dehique hebdomada vitae asperiuri
incumbentes egetant vires initaurare,quae ad futura onera vesici tua serenda sussiciant. Non igialtur citra optimas causas cibi tum melioris, tum plenioris quicquam diebus festis accipiunt. O si aduertere intur diligentius, non ita leuiter ad mordendam alienam vitam linguae nimium t bricae laxarcntur, quae intercium pilantias ipsas, quas lambendo probauere, postmodum obloquendo reprobare non veremur. Sed cur ita
Nempe quod linguaces huiusmodi, carnibus alijsque id genus adhuc turgidi, non possint,
cum zpud nos sunt,multu capere ciborum,pra
sertim qui nec curiose parati sint, nec pretiosi: eam ob rem putant quos uis alios non plus si mere debere.Quae sanὲ carpendi leuitas, inconsiderataque temeritas olim pulchrὶ delusa, re--μpressaque fuisse dicitur. Enimuero cum Fraim corum Rex quidam, a suis aulicis nescio qua V nitate, dicentibus, amplas nimiu stantias Cai tusianis ministrari, concitatus fuisset, propte eaqu fecisset querimoniam cuidamtariusiani ordinis patri,& prudenter ille res odisset, rem non ita se habere, asserens si rex ipse periculum facere vellchieiunando paucos dies, caeteraque onera quae unus habet Canusianus ferendo, eum longe aliter putaturu: Tandem placuit Regi p iculum facere, ieiunare, tera onera paruo tempore ferre. Cum autem Dominico die Missa conventualiter dicta suisser, rabida fame consectus Rex ipse,de Missa ad messem eundum
protinus esse putabat. At vero cum Sextam antea canendam dixissent fratres , graui molpstia affici coepit. Quid plura ' Refectorium ingressus, omnia voravit quae apposita iactant, G parua-
123쪽
paruaque pilantia videbatur, cui nimiam esse ipaulo antό sui persuadere tentaverant.Quapropter suos purpuratos postmodum allocutus, Gnite inquit) nnite Ortusianόs suas pilatias ed re. Sinite, inqua, carppre, quae vacuis intestinis nequaquam superflua esse, vel breui experientia ipse probaui. Huic non dissimile est, quod a viro fideli nuper accepi Scholaistici quidam,f giendae pestis gratia, quendam religiosum conuentum adpuntes,aliquando in refectorium introducti,curiosius edentes fratrei intuebantur. Pingui enim ientaculo reserti, prandere n6 po- pr/nt.Qvs Prior animaduerten , postero die curauit ,. ne dispensator uspiam toto matutino inueniretur. Volebat enim inllide, scholasticos illos ieiunos in resectorio cum fratribus prandium sumere. Cum igitur non inuento dispen- .sitor' resectionis hora venisset, scholastici illi rabida fame confecti, refectorium ingressi, mn ia sibi apposita voraverunt, ita attentὸ ac diligentςr, ut ne unus quidem ad intuendos se tres caput leuaret. Quo peracto Prior locaturiit inquius id est,quod heri fastidiose com 'debatis,fratresq; intuebamini: hodie vero omnia diligenter ederites,ne unum quidem aspe rustis Discite,inter plenum Vacuumque Ventrem, latum discrimen esse. Sed quid antiqua reseriumus, cum videamus quotidiς,vel seculares Us ubi duos aut tres Quadragesimae dies ieiunaue
rint, magnos variosque ciborum apparatus B, cere,d intestinis utcunq; vacuis satisfacere cupientes, pro sumend risectione multum ten
poris,ciborumque absumere ' Quid, quaeso icerent,si longissimis ieiuniis, laboribusque plu- .rimis confecti forent r Neq; haec diximus,quod
124쪽
LI aE R PR I M v s. Io voracitatem, crasses portiones, lautaque prandia maximὶ in monachis,quorum vita iugis pq- nitentia esse debet ipsi laudemus, sed ut monstremus aperte,qui mioconsiderate, leuiterque multi obloquantur. Non enim nos latet, refectionis excisum quatuor bonorum generibus, scilicet animae, corporis, famae & fortunae, plurimum obesse selεre. Animae primum, quod eius aciem hebetet, confundat memoriam , &grauis , turpisque piaculi ream faciat. Deinde corporis bonis, quod saepὶ mirum quietemque auserat , quod crastis vaporibus caput implens malὰ afficiat,quod varios morbos gignat, grauesque dolores. Postmodum famae, quod similes sint glutones Sodomitis,de quibus Ea chiae. M .dicitur: Hac fuit iniquitas Sodoma, sat vitas panis: similes,. quam, sunt canibus,qui ne ciunt satietatem : similes demum idololatris, qui de ventre suo Deum faciunt. Denique se
tunae bonis, quod nummos exhauriat, pauperbemque interdum induca . Quae animaduertentes, cum peritis medicis tum animae,itim corporis satietatem valde detestamur, tantum abes ut probemus. Detestamur & ciborum pretiolim talem,insolentiam, curiosumque &midiosum nimis apparatum in quibus monachos nonnuulos excedere grauiter dolemus. A iij etenim protiosa expetum qui s vilia stercora consciant. A lij rara quaerunt Onsolita, qus vix in urbibus inueniri possunt. Alii demum ut verbis Hu. gonis utarJ superstitiosi nimis, in praeparandis cibis studium ad hi ni, finita decoctibnum,
frixurarum,& condimentorum genera excogia tantes, modo mollia, modo dura, modo friguri modo calida, modo cocta aqua, modo asso.
125쪽
166 1 3 V1τA CARTusIANA modo pipere, modo allio , modo cumino
modo sale condita, secundum consuetuditinem praegnantium deiiderantes. Quam stipe fluam curiositatem Bernardus quoque pulchrὰ taxaui cum inquit: Quis dicere susticiat ut cae tera taceam quot modis oua sola versantur, devexantur, quanto studio euerisitur,subuertuntur,liquantur,durantur ' Et nunc quidem friuxa, nunc assa, nunc farsa, nunc mixtim, nunc
sigillatim apponuntur. Ad quid autem iis c om'. nia, nisi ut soli fastidio consulatur ' Sed de ijs
iam fatis.Verum quaeras,cum non Valeant squaliter omnes, curaequas portiones cibi &potus,
singuli capiant Cartus iani. NempE, ut qui tanto cibo indigent, postini sine rubore, quod sibi opus ei accipere. DeindE,ut aliquid ex alioru, non ita valentiu pitantijs, Raneat residui,quod familiae pauperibusque tribuatur. Denique,ut,
omnis murmurationis quae ex inaequalitate sa' ciliter prodire solet)arceatur occaso. Caeterum cur vino utantur Carthisiani, iam ratio reddenda est. In primis quidem sacris in literis ani adiuerterunt, Vinum reprobatum non esse. Nam & regius vates. Vinum Iarificat cor homi nu, totus laetabundus cecinit. 1 Cuius laetitiae
participes effici cupientes Cariusiani, Bacchuco poculo uti decreuerunt, praesertim quod inter multas asperioris vitae ang'stus, nulla alia penὸ habeant, quae p. int eos laetitia as-ficere . Deinde vinum ab Apostolo concessum legerunt, qui limothaeo dis 'pulo inter caetera scribens, ait: ε ac 'co vin utere. Q lodianrus Apostolus non fecisset, si visus , etiam perfectis, vini usus minimὸ opportunus esset. Cum igitur multi Carrusianorum infirmo seu
126쪽
stoli doctrinam sectili, moderato vino utendum . Insuper perscctos monachos, monachorum Princeps Benedictus reddere, probatamq; D. Ben regulam instituere gcstiens, monachis vini po- dictM. culum concessit, mensura declarans,quae sobri E
victitanti sufficerepostr. At,ero quis unq putarit, eum vini usum monachis fuisse concessi rum, nisi prudens ipse animaduertisset, huiu
temporis homines admodum fragiles,non posta se sine vini potu monasticum rigorem toler re ' Porro Cartuliani ipsi cogitantes, carnem aheneam se non habere , verum debile corpus , humanum inprimis esse , noluerunt omnia s-bi dent gare, quae nonnihil voluptatis licith p riunt, sed quaedam retinere prudenter volue. . runt, quae corpus ipsum satis calefacere ac so- uere possent. At vero cum carnibus valedixisa sent,reliquum erat vinum retinere. Q aod si psnitus abiectu fuisset, nec corpus satis foueri nec
tam grandia onera ferri proscctis potuissent cualia penὶ omnia quibus utuntur&aspera sint &frigida. Adhaec satis exploratum est,continuam solitudinem plurimiim suapthnatura molestia- 'rum afferre , multumque tristis melancholiae gignere solare: quibus incommodis non p6tu runt facilius ac honcstius, quam vini usu consim lere.. Non enim aliasaciliter suppetunt quibus melancholicis incomodis obvietur. Cum enim :partim solitudinis ipsius iugitate , partim qua- 'litate cibor im, quorum assiduus usus est, spis ritalibus exercitijs melancholia ipsa soleat a geri , quae quide aucta , nimium aliquoties furit, grassaturque supra modum , nonuun'
quam obtundit ingenium quandoque spiritu sus.
127쪽
obruscat, pusillanimitatem tristitiamq; gignit,& demis animum terrore, taedio, maporeque asscit: putauerunt pro eiusmodi detrimentis vitandis, vini usum sibi necessarium esse. Aptε
enim vino melancholicus humor temperatur
Wmqtitur,non secus ac ferrum igni aquam lupini. Postmodum satis compertum est, Ortusi nos iuvametis illis, quae ad concoquendas frigiudiores, humidioresq; eyulas quibus solent uti)& ad vehendos duriores cibos ad praecordia, conducunt, plurimum indigere. Enimvero sepius usu venit, ut assidua mentis agitatione,& E diuerso iugi membrorum otio,nec digestio plere fieri, nec superflua excerni, nec demum crassi suscique vapores exhalari queant,nisi so san antidoti quicquam adhibeatur, quod naturae debili mirificὸ opituletur. mobrem non inepte vino uti sonstituerunt,quod scilicet digestionem iuuet, cito penetret, & cibos quoque,quibus miscetur,penetrare lichit. Norunt enim, defectu digestionis mala plurima, & quidem grauia, prouenire solere. Siquidem crudiatas ipsa naturalem humorem, quod vitae pap
tum est,arefacit, natiuum obruit calorem, sanguinem corrumpit,noxium humorem generat, varios morbosparit, & vitam denique resol
tione simul & suffocatione perdit. E regione vero tam apta vitae est digestio, ut vitae ipsius radix ab Avicenna vocetur . Est quoque adeo' necessaria,ut pro Galeni sententia) sit prae G
teris ubique curanda. Enimuero quod maximum Videtur praeceptum, salubribus videlicet uti, nihil proderit, nisi ritὸ fiat ciborum concoctio. Itaque mala omnia, quae cruditatem asse re diximus, arcere cupientes Cariusiani, vini
128쪽
Lia ER PRIMVs. ros poculiam, utpotE necessarius retinere curaus runt. Denique & multas vinita, praesertim dialutum, virtutes habere, &a umenta alia bonae habitudini conducentia sibi deesse considera tes Cutinani, non temerEvini vium,utpotEsse 'bi aptum, utilem, necessariumque reservarunt, ' λn c tanto Ingdoloseinsos miri e prorsus Vm
tutem , spiritum, caloremque naturalem recreat,ac conforta subtiles clarosque spiritus parit, resolutos abundὸ reparat,velociter nutrit,purnalimentum praebet, sacilem ciborum efficit penetrationem c
mores, flegmata resoluit, Aque expulsatiorii opportuna facit, compescit iram, gaudium p rit, melancholiam temperat, eamque interdum soras propellit. Denique hominem & mente,&γre virilem reotius adeo medicus quiuiam axerit os qui vinum nunqua bibimt,i comparatione e2ru natos esse. Taceo Finum delectu theriacis esse similem Isaac medicus astruit. Taceo quod A noldus philosophus ait, vinum omne suscipera virtutem rerum eam, quae ut ita dixerim eui tuantur in eo, Taceo denique quod vino solo cum apta ligatura, alius quida medicus vulneribus omnibus ope serebat. Sed haec medicis ipsis relinque 'tes, tandem omnibus diligenter anum aduersis,cohsciamus non esse magnopere mu 'randum, si cariusiani vino uti constituerunt. Nec stupendum quoque, si praestantes Theologi, qui circa res altissimas, atque difficillimas versantur,bonum vinum amare dicantur. Huiusmodi enim arduarum rerum cotemplation ς .
129쪽
ito Da V A CARTu si ANA vehementi , spiritus melancholicus' esscitur, qui nisi nectaris virtute temperetur, ad res huiusnodi peruest gandas ineptus erit. Magis vero admirandum est pene omnes, quo ad timni vini delectione, simul & dilectionem, The
logos esse. Amant enim omnes optimum vinii qe illo nunc loquor, quod suum aut rem in
co spiritaliq; vino, quod laetificat Deum & homines, hoc est, sacrς Scripturae intelligentia, qtia pro dolor pauci admodum haurire cupiunt. t S d dicas,& venerem concitari, & alia quoque delicta permulta vini usu prouenire solerc: Qua
rinisoges nere, si remotiores apericulis esse volebat.Fate ratin vi- mur,immoderatum excestiuumque vini poculu, multa &mentis,& corporis in comoda frequenter afferre. Siquidem multus vini usus mentem
seducit, hominem bestiano eddi d
memoriam caput humoribus p cmmisq; sumis Tinplet.bes suscitat parat gladio ,distrasiam in
toto corpore gignit,contentiones prouoca diis - sipat amicitiam, linguam cstrenate laxat, omnia per talenta loqui facit, pandit secreta, ineptam laetitiam parit, omnia audenter attentat, Ven rem concitat, maculat vitam,mores corrumpi apostatare facit sapientes, insanos interdum enficit. Denique quantum moderatus prodest Vsus eius, tantum vel plus nocet abusus. ina in re operaepretium non est, vel diuinarum,vel f cularium literarunt testimonia proferre , cumi experientia ipsa quotidiana satis haec ipsa com--.βιrda probet. Ne igitur in aliquod huiusmodi d - is. trimentoxum inciderem Cariusiani,s saxerunt,& H-
130쪽
. LIn TR PRIMV s. Inde vinum limphandum , & cum mensura bi . bendum esse. Non enim puro utuntur. Sed iam receptui canendum videtur, praesertim
cum ratiunculae principio adductae, satis iam ex his, quae dicta sunt, dissolutionem acceperint . Tu vero, si quid habes, potis es iam promere tute.
De perpetua a carnibin absimentia, qua multis M. gumentati um maιhinis hic on
Expectauictam satis, tacitusque audiui te
multa de Cartusano victu proloquelem. ' sane tempore patieter linguam cohubui,quod putabam,duilla carnium abstinentia quam vos Cariusiani perpetuam obseruatis quicquam in medium te allaturum. Verum ipse vel tandecallido eam silentio praeterire te velle sentiens nosti enim magna ordini tuo notam ipropterea inuri de illa verba facere, remque ipsam diffusus tangere decreuit. In primis ut ii fundamento exordiar vos Cartusani solenne votum de nunquam edendis carnibus facientes, instar Iephte estis & indiscr i vovendo, & impii crudelesque obseruando. Siquidem votum de nunquam edendis carnibus tum priuatum, tum publicum , rectae rationi aduersum es Nam pro Castiani sententia: In exercitijs co m. poralibus nihil est immobiliter definiendum, cq - - 'nihilque absolWth vovendum,autpollicendum in rebus huiusmodi, quod maiori bono impedimenta paret, seu transitum ad alia libe- . . rum Veret. Huiusmodi quoque voti obseruatio crudo