장음표시 사용
201쪽
igi DE Vir A CARTVsIANA nentia ipse, quicquam suapth natura veri scandi liparit. Quigitur obloquuntur, vel assectio nis peruertitate, vel caeco fluore, vel superba alienae vitae carpendae aut ditate, vel ignorantia, vel dem sim linguae lubricitate concitari credia tur, qui quanto morsu digni sint, nullus est, qui nesciat.llidentur a Persio Romulidae, qui inter crapulandum Poetarum dicta tractabat, quam uis&ip si probarent, si quid de Poetis ipsis tetribcum afferretur in medium. Ecce inquit inter
Romulidae suturi, quid dispoemata narrent. Si ritu digni erant, qui seria dicta inter epulas probabant: nonne quaeso) maxima derisonem merentur, qui grauia facta inter conuiuandum taxare, & ventre carnibus reserto, abstinetiam reprobare non verentur,cum saci id sit, & pleno ventre de ieiuniis disputare,&id certe laudare, quod imitari nolis Deniq; si huiusmodi oblocutorcs vere docti essent, doctistimos probatissimosq; viros imitarentur. Petrum dico C mera censem Theologum clarissimum, Ioan- nem Gerson eius alumnum, cuius laudes totus lpersonatorbis Arnoldum de Villa noua medi- cum insignem, Ioannem Andream Iurisperitueminentissimum. & demum alios peritissimos, qui abstinentiam huiusmodi plurimum comendauerunt,eamque vel suis scriptis hircgie tutati sunt. Quamobrem non est, cur posthac sciolis quibusdam ac praesumptoribus , Cariusianari abstinentiam vellicantibus,sides vlla tribui d beat. Hi etenim de illorum numero ccnsentur, qui saepe tractant, quod detrectare prorsus doberent, artes omnes, quas omnium censorcs e
sciat, discutiunt, & demum quod magis mira- I
202쪽
LI η'Er: PRIMVs, ' bero a duas criculosaque negotia, ac Theologica quae sunditus ignorant ita audenter desi-niunt, ac si in eis detriti sorent, eaque cum nutricis lacte suxissent. sed haec missa faciamus, dicetes literaru i ign ros ac plebeios abstinentiae Cariusianae parum ex silo moueri, adsectandam viam arctam, quae ducit ad vitam. Vtinam multi facerent, quod paucos fac re Videmus. Vtinam multa huiusnodi tribuerentur exempla, quae profecto nec voto, nec iuramento seipsum atri ingere, nec demum aliquid vel rationi, vel di inretioni aduersum sacere , quenquam impellerent. Suo fateor) modo loquuntur, destituendam esse voluptatem, amplexandamq; vitae huius sprudenxia semper comite asia peritatem,quam, qui sapiunt, in primis colunt, perseueranterq; sectantur. Caeterum ut finem huic articulo tribuamus) dicimus , Carthisianos sine carnium esse suis negotijs satisfacere posse. Aut enim citissim cursorum iustar,volandum eis est pro sitis negorijs expediendis, aut mat
re eundum. Neutrum vero carnes, necessario
flagitat. Qui enim velocissime currere habent quod Carsusianis opus non est potius ouis so
bilibus & ijs quidem paucis ) utuntur, quam
carnibus,ne scilicet tam subito,continuoq; cu su gravetur stomachus. Ad iter vero moderatE conficiendum carnes quidem aptae sunt,sed necessariae non sunt. Q aod & teporis diuturni; sprobauit,& quotidiana ea *ςrienti, confirmata uuaobrem no ethin reta aperta diutius immor odii Pathlantur fateor inultam intςrdii moIe- illa, qui carnibus in itinere constituti non utu-wr. non quidem carnium desectu, quo nemo .adhuc contabuisse legitur, verum qi od alimeta
203쪽
m Vir A. CARYvs IANA interdum apta satis non comperiantur. Sed dε his hactenus. Ad quartam obiectionem, quae de carnium abstinentia in casu morbi agebat, eamq; e quadrifariam impugnabat, dicimus
primis, quantum ad morbum attinet, nutilum esse languorem, qui suapth natura carnium
esum ita necessario flagitet, quin alio modo Oirari, mortisque periculum vitari possit. Quae responsio cum sufficiat, ad aliam improbationε quae ex parte languentis erat) accedamus, diacentes in primis quantum ad saporem attinet fieri no posse, ut languidus praesertim carnibus insuetus) omne detestetur sapore, praeter saporem carniu. Deinde si hoc contingeret, non ita curandum esse de sapore,cum panis &vinii,imo& alimenta omnia sitit interdum languidis adeo ingrata,' nihil in eis prorsus aut oblectationis, aut saporis percipiant: qui tamen pro Vita comseruada,cibis penitus sibi insipidis spontὸ utuntur,vel ab eis, qui curam eorum gerunt, partim blanditijs,partim terroribus ad id impelluntur. Quod & in medicinis sumendis usu venire so let. Ita li propter saporem inspidum, non sunt alimenta, quae licite sumi possunt ac retineri in stomacho,a languidis Cartia sanis deserenda,ut carnes insuetae cum probabili detrimento si
matur. Ad haec si nihil aliud obstet quam sapor, poterit languidis sine carnium esu satis consuli. Etenim sapor, qui solus in hoc casu gustui in
gratus est,poterita cibis, puta ovis, virtute m nente,auserri. Possunt siquidem itwua alter ri, ac misceri condimentaq; adiugi,ut gustus siue appetitus minime offendatur. Potest etiam ex vitellis ouprum, carnibusq; piscium minutissime conscissis, adhibitis speciebus , alijsque
204쪽
Lia ha I R et M vs. 1 re is aptis,cibia, fieri,qui carnuina saporem re ferat. Hoc enim modo solet aegrotis quibus da, carnes inepte desiderantibus, satisfieri. propter non est cur propter saporem quisquam putare possit, carnes languidis Cariusianis nocessarias esse. Quantum vero ad retentionem
cibi in stomacho, licimus de communi lege sis ri non posse, ut stomachus praesertim carnibus dissuetus nihil penitus cibi praeter carnes vel retinere,vel digerere queat. Quapropter si illi ipsi, qui aliter sentiunt, suis volunt dictis Gdem adhiberi et unum in re huiusmodi exemplum ab exordio mundi afferant. Afferant,ec morbum, qui id essiciat. Si enim afferretur quod a nobis fieri naturaliter posse non puta- 'tur ille,qui ita affectus esset: in eorum numeri qui supremae neeessitatis premuntur articulo ascribendus foret. De qua re iam satis supra me minimus. Quod autem ponis languidum de c5plexionis esse calidae, & seruenti quoque morbo laborare, eaque de re ova minime ipsi conducere: respondemus in eo casu pisces aptos dari posse, qui si ad iii staurandas vires non suffici unt, adhiberi poterunt & oua debith parata v
poti, in aqua,ut assolet decocta. Hoc enim modo plurimhm nutriunt, parumq; vel nihil calefaciunt, adlucto praesertim acetosis succo: quod si calefacerent, temperatὸ utendum eis sor Sed & cuidam tum morbo, thm tempore feruia do languonti, qui cocta hoc modo oua Vtcumque fasti bat, consuluerunt prudentes medies,ut vitella ovorum cum herbis aptis, utputa
lactucis, acetosa, caeterisq; id geniis, adhibito
omphacio , quod vertutum vocant, decoqueret, qui libenter obtemperans, tali pulmento
205쪽
Ds V1TA CARTVsrANA vires supra modum debilitatas instaurauit. Sur autem &alia remediorum genera quae pruden
tes expertique norunt, ad quos, ubi flagitauerit necessitas, propterea recurrendum erit. Deniq;.
quod subiungis, in re huiusmodi languidi coli si lentia dictare p0sse, carniu esum sibi prorsus
necessarium csse, dicimus conscientiam illam esse erroneam, eaque de re penitus . languido deponendam. Qui si sacere noluerit stoli .dus erit, in perplexitatem non quidem Veram, quae in lege Dei nulla esst , sed aparentem , a que sophisticam incidere poterit. Sed iam ν-liam 'biectionem,quae de illis agcbat, qui lamguentis curam gerunt, tangamus: dicentes, im itos conscientiam opinionemque huiusmodi ldeponere debere,quemadmodum de langues te diximus, maximὶ cum in alienum periculum vergat. Non enim digni funt languidos vel cim rare, Vel c*stodire, qui bulusinodi scrupulis agitati, suadent eis quod noxium est. Sed per - pis, &supponis medicos ibi adesse qui idem sentiant,hoc est,tanguidum necessario carnibus iindigere. Dicimus eos hallucinari, perperamque iudicare. od quidem contingere potest ivel per ignorantia huius negotij, quod ad amus Isim compertum non habent. Fieri enim potest, lut quispiam si alicuius artis egregie gnarus, 'in eaque detritus, qui tamen aliquam illius dissi:
cultatem no nouit, quod scilicet neruos omnes in ea profundius scrutanda non intenderit. Pin it etiam contingere huiusmodi oesurae tem ritas per malam affectionem, quae rectum iudi cium corrumpere solet, utpote quia vel nimium carnibus assecti sunt,qui ita cessent,vel quod propria, aut sorsan aliena malitia impulsi, di-
206쪽
cunt quod solidissimis medicinae sundamentis adbersum est. Non sunt igitur huiusmodi Physici in hac re ullo pact0 audiendi,cum doctissimi viri , qui rem ipsam diligentissime lustraus Hant,aliter sentiant. Nec eis demum fidcs ashibedaeit, quipph qui in re huiusmodi experti non sint. Si enim diligenti vestigatione muteriam ipsam lustrassent, aliter sentirent, alite que loquerentur. Denique ad aliam improbationem, quae ex parte remedii seu alimentisio. bat, inter argumentandum satis responsum est, scilicet ad sanitatem reparandam, fouendumq; languidum,& demdm ad euitandum mortis periculum , quod alimentorum defcctu timetur, non esse carnibus opus cum haec ipsa possint petalimcnta alia , maximὸ oua tremula vel sorbilia praestari. Quod testantur Medici, peculiariter vero Arnoldus de Villa noua, qui & asi rit, languido deficienti propter alimenti ponuriam , deberi alimentum velocis lime & Dbundanter reparans virtutem deficientem, cimiusmodi sunt vinum, & vitella ovorum sorbi, lia. Quod in hunc modum probat. Nihil ita abundanter, inquit, velocissime potest viri tem reparare in corde, & per consequens in a teriis cunctorum membrorum, nisi potens su rit velocissime generare spiritus copiosos in membris praedictis. Tale vero alimentum est, quod in laudabilem, & multum sanguinem v locissima digestione conuertitur, quale est illud quod labet qualitates naturaliter conso mes sanguini,& in sua substantia paupissimas gerit Reces, imo habet substantiam adeo purana, i quasi tota mutetur in sanguinem. Prae cunctis ero nutrientibus, habent in his praerogatiuam
207쪽
haec dito, videlicet mediocre vinum maxim .
'Hiez.rκ aromaticum,& vitella ovorum: caeteris Vero,
aliqua praedictarum conditionum deest.Nam si generativa multi lanmitiis fuerint,aut non ita cito in sanguine conuertitur, vel non ita pum, aut E conuerso.Si vero adeo celeriter in sanguis
rem conuertantur, ut ista, non tantus erit,uel
non tam purus aus quidem carnium quod br dium vulgus appellas & earum succi ves latem ter,vel apparenter abundat in unctuositate perflua, quae est potius pabulum caloris extra iet,quam materia sanguinis puti,&spirituum laudabilium. Ex his ergo manifestum est,quod languentibus,in quibus desectus virtutis vitalis
causatus ob alimenti penuriam, mortisperic tum ingerit, citius ac securius succurritur per exhibitionein ovo m,& vini, qutin carnium. Vnde patet, quod non est necessarium carnes administrare languentibus, ad euitandum sciliacet mortispericulum. Quapropter oppositu as serens,prophanam inuenit nouitatem. Haec Adinoldus. Cuius ex verbis vides,languidis per ova consuli posse,& quidem celerius, copiosius,pim riusque quam per carnium esum. Qiod tutem 'probare contendis, quod non celerius, id per a sat, cum in habentibus symbolum faciblior sit tran situs, dicimus illud philosephicum
dictum nihil propositae obiectioni conferre.I telligitur enim de elementis symbolu'a habentibus, hoc est in eadem qualitate prima conue nientibus . In quibus facilius quidem ac velocius fieri transitus conceditur, quod perpauci
orum sat corruptionem. Vna enim qualitate corrupta, mutuo transmutantur . Facilius au tem en unum vivam plura transmutate. Impro-
208쪽
priὶ tamen hoc dici . Itaq; si proprio loque di genere utendum fuerit, nepe facilior somniubus consideratis) transitus reperitur in non habentibus symbolum,cum intexea facilior sit Dctio, quae ratione dissimilitudinis ac contrari tatis exoritur. Hinc usu venit, ut inter ea quae prorsus dimilia sunt, utputa inter ignem & ipnem, nullus sit transitus, quod nulla sit contrarietas. Deinde dicimus, mixta symbolirantia dissicilius transmutari, quam ea quae n sym boliZant. apropter illa sententia philosophuca plus aduersario nostro officit quam prodest Denique si considerentur carisium, ovorum' que conditiones, ac mutuo conserantur, qua tum ad fouendi virtutem, proculdubio inu nietur, oua facilius ac melius in ededis substan tiam, quam carnes mutari. Facilita enim digeruntur, ut ostensum est. Quapropter haec obi ctio nullius est mominii. Sod autem postea contendis, oua non abundantius, quam carnes alere, sed E diuerso potius, cum ex animali fiat, genereturque animes: Respondemus,hanc pro positionem nihil ad propositum conferre, cum sic de nutrione,non autem de generatione agatur . An vero carnes quae seminarium sunt lubidinis aptiores sint ad seneratio 'em, nihil mea interest, cum satis sit dicere, oua caeteris paribus) languidum plus quam carnes reficere posse. Ilo enim vel in praua quantitate sumpta multi sunt nutrimenti, quippὸ quae tota in sanguinem vertantur. Q aod insuper ah, ouano pGrius nutrire quam carnes, hoc inficiamur peni . tus. Tametsi carnes ipse, in quibus iam so ma corruptionis inducta est, & calore,& sapore maiore sorte similitudio; cum humanis comm
209쪽
r o Da V1τA CARTu si ANAribus habent, non tamen propterea consequens est,eas purius meliusq; nutrire: plures enim sc ces habent,qua oua,ut monstratu est. Deniq; si non possunt se negamus) oua celerius, uberius, purius,ideo b laudabilius humanam fouere noturam nihil tamen conficitur, quod Cartesiano proposito aduersum sit: cum satis sit ostendere, oua ipsa ad fouendii instaurandumq; languidusufficere posse,quod iam satis Arnoldi putamus
authoritaleprobatum erum ne duntaxat coim
templatione Cartusanorum, hoc eum dixisse quispiam putet, legat quae scripsit in commentariis Salernitani Regiminis, in quibus nulla de Cariusianis mentio fit. ibi enim secutus Aubcennam, refert oua recentia de his esse, quae in parua quantitate multum nutriunt. Posteaque
subdit,oua remula sorbilia multi esse nutrumenti, & sacilis bbnaeque digestionis, sangui nemque cordi maximὰ proportionabilem gignere: eamq; ob rem coualescentibus, senibus acdcbilibus pli imum conuenire. ii & sora
timens ne sua parilipenderentur dicta, Avicennae roborat authoritate,qui in tractatu de vir pus cordis asserit, oua cor ipsum cos ortar , citolia sanguinem verti,post conuersionem pisuam habere superfluitatem,& demum clarum,subta lemq; sanguinem gignere. Q ibus luculenter banfirmantur quae diximus. Astipulatur & Ma filius Ficinus, qui in libro de vita lo'ga senes admonet, ut eum omnino victum seruent, ex quo sanguinem plurimύm sperent spiritumque quam plurimum, ex vitellis videlicet ovorum recentibus. Quibus animaduersis, videre est, quemadm0du Oua sint optima ad souendas, ii su Vandasq; vires humanas. Adhuc more im-
210쪽
ii avst Par MYs. Misit sophis se garris,& dicis,oua non esse pr. serenda, esto celeri sis, copiosius ac purius ni trirent, quandoquiden i ut at no sen per opus est velociori digestiones, nec generatione san- ζguinis, berioris, nec subtilioribus quoque alimentis. Respondemi 3s, quando superata morbi vellementia sanitas incipit rueuerti, aptiora es.
alimenta,quae celerius, Vberius ac purius, nutria .re queant. Huiusmodi autem sunt oua, ut iam supra satis ac satis tetigimus. Deinde dicimus, ubi non e e opuVeneratione vel sanguinis vclnutrimenti uberioris, tunc parcius ouis uten ta dum esse. In summa, si forte copia quicquam grauis afferret detrimenti, ol eruandum illus esset: Ne quid nimis. Q o prudenter obseru to, nihil tuae ratiunculae loci haberent. Dentuque ad Carthasiani propositi defensionem, opus non est plenius disputare, qui cibi sint alsis a ferendi: scd satis est modum docuisse, quo languidi Carrusiani sus scienter foueri ac iuuari Aueant. Esto igitur ova quod semper ne a mus ad ea, quae dicta sunt, meliora praestanti raq; non essent: ea tamen quod nobis satis est ad lan idos nutriendos instat indosque, o pori a sunt,pleneq; sussiciunt. At vero praecluctis non contentus, pergis improbare, non se per ac vi iuersaliter in omni morbo, omnique languente oua suaptὰ natura sussicere, eaque de re interdum carnibus opus esse. Respon- φdemus ad primam in huiusmiai controuersia improbationem, carnes per modum alimenti, id
non autem medicinae , proprie sumi solere- . Vt enim ait Arnoldiis, carnes ad edendum non propinantur, nisi pro alimento. inod licona tenderis,carnis nonullas comestas uri habere