장음표시 사용
171쪽
sed etiam libero exsolutoque egum vinculis. Itaque se dictatorem L. Qui Ictium dicturunt; ibi animum parem ianua potestati esse. Appr antibus cunctis, primo Quinctius abnuereri et v quid sibi vellent, rogitare, sui se aetate exactae tantae dimicationi objicerenti ' Dein, quum undique plus in ilio senili animo non consilii modo, sed etiam virtutis esse, quam in omnibus aliis dicerent, laudibusque haud immeritis onerarent, et consul nihil remitteret precatus laudem deos immortales Cincinnatus, ne senectus sua in tam trepidis rebus damno dedecorive reipublicae esset, dictator a consule dicitur; ipse deinde C. Servilium Ahalain magistrum equitum dicit. XIV. Postero die, dispositis praesidiis, quum in forum
descendisset, conversaque in euis plebs novitate rei ac miraculo osget, et Maeliani atque ipse dux eorum in se intentam vim tanti imperii cernerent; expertes consiliorum regni, qui tumultus, quod bellum repens, aut dictatoriam madestatem, aut Quinctium post octogesimum annum rectorem reipublicae quaesisset,' rogitarent missus ab dictatore Servilius magister equitum ad Maelium M Vocat te, inquit. dictator. ui pavidus ille, quid vellet: ' quaereret; Serviliusque, ' causam dicendam esse ' proponeret; aerimenque a Minucio delatum ad senatum, diluendum; ' tune Maelius ecipere se in catervam suorum, et primum circumspectans tergiversariri postremo, quum apparito jussu magistri equitum duceret, ereptus ae circumstantibus, fugiensque fidem plebis Romanae molorare et et ouurimi se consensu atriim uicere, quou Ieu den ne tecisset orare, ut
opem sibi ultimo in discrimino Drrent, neve ante oculos uois
trucidariet nerenti ae eum vociferantem assecutus Ahala Servilius obtruncat respersusque cruore obtruncati, stipatus ceterva patriciorum juvenum dictatori renunciat, vocatum ad eum Maelium, repulso apparitore concitantem multitudinem, poenam meritam habere. Tum dictator, Nacta virtute, ' inquit, M. Servili, esto, liberata republica. H. Tumultuantem deinde multitudinem incerta existimatione facti, ad concionem vocari jussit et v Maelium aure caesum,' pronunciavit, retiam si regni crimine insons fuerit: qui vocatus a magistro equitum ad dictatorem non venisset. Se ad causam cognoscendam consedisses quae nita, habiturum fuisse Maelium imitem causae fortunam vim parantem, ne judicio se committeret, vi coercitum esses nec cum eo tanquam cum cive agendum fuisses
qui natus in libero populo inter jura legesque, ex qua urbe
172쪽
reges exactos sciret, eodemque anno sororis filios regis, et libero, consulis liberatoris patriae, propter pactionem indicatam recipiendorum in urbem regum, a patre securi esse percussos ex qua Collatinum Tarquinium consulem nominis odio abdicare se magistratu atque exsulare jussum; in qua de p. Cassio, post aliquot annos, propter consilia inita de regno supplicium sumptuma in qua nuper decemviros bonis, exsilio, capite mulctatos ob superbiam regiam, in ea Sp. Maelius spem regni conceperit. Et quis homo quanquam nullam nobilitatem, nullos honores, nulla merita cuiquam ad dominationem pandere viam ; sed tamen Claudios, Cassios, consulatibus, decemviratibus suis majoremque honoribus, splendore familiarum sustulisse Enimos, quo nefas fuerit Sp. Maelium, cui tribunatus plebis magis optandus, quam Sperandus fuerit, frumentarium divitem, hiIx-bris farris sperasse Iibertatem se civium suorum emisse, tam hoque objiciendo ratum victorem finitimorum omnium populum in servitutem perlici posses ut, quem Senatorem concoquere civitas vix posset, regem ferret, Romuli conditoris, ab iis orii, recepti ad eos insigni atque imperium habentem. Non pro scelere id magis, quam pro monstro, hahendum. Nec gatis esse Sanguine ejus expiatum, nisi tecta Iarietesque, intra quae tantum amentiae conceptum esset. issiparentur bonaque, contacta pretiis regni mercandi, Publicarentur Daubere itaque, quaestores vendere ea bona. atque in publicum redigere.''XVI. Domum deinde, ut monumento area esset oppressae
nefariae spei, dirui extemplo jussit id AL umaelium app-Iatum est. L. Minuciu bove aurato extra portam Trigeminam est donatus, ne plebe quidem inviti, quia frumentum Maelianum, assibus in modios aestimatum, plebi divisae Hunc Minucium, apud quosdam auctores, ransisse a Patribus ad plebem, undecimumque tribunum plebis cooptatum, seditionem, motam ex Maeliana caede, sedasse, invenio. Ceterium vix credibile est, numerum tribunorum Patres augeri passos, idque potissimum, exemplum a patricio homine introductum; nec deinde id plebem concessum semel obtinuisse, ut certe tentasse et sed ante omnia refelliti sum imaginis titulum paucis ante annis lege cautum, ne tribunis collegam conflare liceret. Q. Caecilius, Q. Iunius Sext. Titinius, soli ex collegio tribunorum neque tulerant de honoribus Minucii legem ; et crimina nunc Minucium, nunc Servilium apud plebem, querique indignam necem Maelii non destiterania Pervicerunt igitur, ut tribu -
173쪽
rum militum potius, quam consuIum, comnia Minerentur: haud dubii, quin sex locis tot enim jam creari licebat et plebeii aliqui, profitendo se ultores ore Maelianae caedis,
crearentur. Plebs, quanquam agitata multis eo anno et variis motibus erat, nec plures, quam ires, tribunos consulari
potestate creavit, et i iis L. Quinctium Cincinnati filium: ex cujus dictatu e invidia tumultus quaerebatur. Praelatu suffragiis Quinctio Mam miniIius, vir summae dignitatis.
XVII In horum magistratu Fidenae, colonia Romana, ad Lartem Tolumnium urientium regem ac Vrientes defecere. Majus additum defectioni scelus C. Fulcinium, Cloelium unum, p. Ancium L. Roscium, legatos Mmam nos, causam novi consilii quaerentes, jussu Tolumnii interfecerunt. levant quidam regis lacinus L in tesserarum2οSpem jactu vocem ejus ambiguam, ut occidi jussisse vi-eretur, a Fidenatibus exceptam, causam mortis legatis fuisse. Rem incredibilem interventu Fidenatium, novorum sociorum, consulentium de caede ruptura jus gentium, non aversum ab intentione lusus animum nec deinde in horrorem versum facinus propius est fidem, obstringi Fidenatium populum, ne respicere spem ullam ab Romanis posset, conscientia tanti sceleris voluisse. Legatorum, qui Fidenis caesi erant, statuae publice in Rostris positae sunt.
Cum dentibus Fiden ibusque, praeterquaem finitimis populis, ab causa etiam tam nefanda bellum exorsis, atrox dimicatio instabat. Itaque ad curam summae rerum, quieta plebe tribunisque ejus, nihil controversis fuit, quin consu-- crearentur M. Geganius Macerinus tertium, et L. Sergius Fidenas ; a bello credo, quod deinde gessit, appellatum.
Ilic enim primus cis Anienem cum rege dentium secundo proelio conflixit, nec incruentam victoriam retulit Major itaque ex civibus amissis dolor, quam laetitia fusis hostibus fuit; et senatus, ut in trepidis rebus, dictatorem dici Mismo Emilium jussit. Is magi8irum equitum ex collegio prioris Enni, quo simul tribuni militum consulari potestate fuerant, L. Quinctium Cincinnatum, dignum paren esuvenem, dixit. Ad delectum a consulibus habitum centuriones veteres belli perit adjecit, et numerus amissorum proxima pugna expletus. Legatos Quinctium Capitolinum et M. Fabium Vibulanum sequi se dictator jussit. Quum
potestas major, tum vir quoque potestati par hostes ex agro Romano trans Anienem submovere, collesque inter Fidenas atque Anienem ceperunt, referentes castra nec ante in
174쪽
eampos duressi sunt, quam legiohes auxilio Faliscorum venerunt. Tum demum castra Etruscorum P moenibus Fidenarum posita ei dictator Romanus haud procul inde ad conssuentes consedit in utriusque ripis amnis, qua Sequimunimento poterat, vallo interpositos postero die in aciem eduxit. XVIII. Inter hostes variae fuere sententiae. Faliscus, Procul ab domo nilitiam aegro patiens, satisque fidens sibi, Poscere pugnam denti Fidenatique plus spei in trahendo bello esse. Tοlumnius quanquam suorum magis placebant consilia, ne longinquam militiam non paterentur Falisci, postero die se pugnaturum edicit. Dictatori ac Romanis, quod detrectasset pugnam hostis, animi accessere Posteroque die, jam militibus castra urbemque se oppugnatum frementibus, ni copia pugnae fiat, utrinque acies inter bina castra in medium campi procedunt. dens, multitudine abundans, qui inter climicatiοnem castra Romana aggrederentur, post mimies circummisit. Trium populorum exercitus ita stetit instructus, ut dextrum cora vventes, nisi rum Falisci tenereni, medii Fidenates essent. Dictator dextro cornu adversus Faliscos, sinistro contra den
tem Capitolinus Quinctius intulit signa ante mediam
aciem cum equitatu magister equitum processit Parum- Per silentium et quies fuit, Ac Etruscis, nisi cogerentur, pugnam inituris, et dictatore arcem Romanam respectante, ut ab auguribus, simul aves rite admisissent, ex composito tolleretur signum. Quod simul conspexit, primos equites clamore sublato in hostem emisit secuta peuitum acies in-xenti vi conflixit. Nullae parte Iegiones Etruscae sustinuere ampetum Romanorum eques maxime resistebat equitumque longo fortissimus ipse rex, ab omni parte effuso sequentibus obequitans Romanis, irahebat certamen. XIX. Erat tum inter equites tribunus militum A. Comelius Cossus, eximia pulchritudine corporis, animo ac viribus Par memorque generis, quod, amplissimum Receptum,
majus auctiusque reliquit posteriscis quum ad impetum Tolumnii, quacunque se intendisset, trepidantes Romanas videret turmas, insignemque eum regi habitu volitantem tot acie cognosset, Miccine est,' inquit, ' rupto foederis humani, violatorque gentium juris Priam ego hanc mactatam victimam, si modo sancti quicquam in terris esse Dii volunt legatorum manibus d o. Calcaribus subditis, infesta euspide in unum fertur hostem quem quum ictum
equo dejecisset, confestim et ipse hasicinnisus se in pedes
175쪽
excepit Assurgentem ibi mem umbono resupinat, repetitumque saepius cuspide ad terram inxit tum exsangui detracta spolia caputque abscissum victor spiculo gerens, terrore caesi regis hostes fundit. Ita equitius quoque fisa acies, quae una fecerat anceps certamen Dictator legionibus iugatis instat, et ad castra compulsos sedit Fidenatium plurimi locorum notitia effugere in montes. Cossus, Tiberim cum equitatu transvectus, ex agro Veientano ingentem detulit praedam ad urbem. Inter proelium et ad castra Romana pugnatum est adversus partem viarum, ab Tolumnio, ut ante dictum est, ad castra missam. Fabius Vibulanus corona primxim vallum defendit intentos deinde hostes in vallum, egressus dextra principali, cum triariis repente invadit; quo pavore injecto, caedes minor, quia pauciores erant; fuga non minus trepida, quam in acie fuit. XX omnibus locis re bene gesta, dictator senatusconsulto jussuque populi triumphans in urbem ae diit Longo maximum umpni spectaculum fuit Cossus spolia opima
regis interfecti gerens in eum milites carmina incondita, aequantos eum Romulo, linere Spoliae in sede Iovis Feretrii prope Romuli spolia, quae prima opima appellata, solae tempestate erant, cum solenni dedicatione dono fixit; averteratque in se a curru dictatoris civium ora, et celebritatis ejus diei fructum prope solus tulerat. Dictator coronam auream libram pondo ex Publica pecunia, populi jussu, in Capitolio Iovi donum posuit. Omnes ante me auctores secutus, A. Cornelium Cossum tribunum militum secunda
spolia opima Iovis Feretrii templo intulisse, exposui , erum, praeterquam quod ea rite opima spolia habentur, quae duc ei detraxit nec ducem novimus, nisi cujus auspicio bellum geritura titulus ipse, spoliis inscriptus, illos meque arguit, consulem ea Cossum cepisse. Ilo ego quum Augustum Caesarem, templorum omnium conditorem aut restitutorem, ingressum aedem Feretri Iovis, quam vetustate dilapsam refecit, se ipsum in thorace linteo scriptum
legisse audisse, prοpe sacrilegium ratus sum, Cosso sp liorum suorum Caesarem ipsius lampli auctorem, subtrahere testems qui si ea in re sit error, quod iam veteres annales, quodque magistratuum libri, quos linteos in aede repositos Monetae, Macer Licinius citat identidem auctores, nono post demum anno cum T. Quinctio Penno A. Cornelium Cossum cοnsulem habeant, existimati communis omnibus est; nam etiam illud accedit, ne tam clara pugna in eum
annum transferri posses, quod imbelle triennium ferme pes-
176쪽
tuentia inopiaque frugum circa A. Cornelium consulem fa-it: adeo ut quidam annales, velut funesti, nihil praeter nomina conbulum Suggerant. Tertius ab consulatu Cossi annus tribunum eum militum consulari potestate habet eodem anno maristrum equitum : quo in imperi alteram insignem edidit pugnam equestrema e Iibera conjectura est. Sed ut ego arbitror vana versare ire omnes opiniones licet quum auctor pugnae, recentibus spoliis in sacra sede sitis, Iovem prope ipsum, cui vota erunt, Rinnulumque intuens, haud spernendos falsi tituli testes, se A. Cornelium Cοssum consulem scripseriti
XXI. M. Coraelio Maluginense L. Papirio Crasso consulibus, exercitus in agrum dentem ac Faliscum ducti praeda abactae hominum pecorumque , hostis in agris nusquam inventus, neque pugnandi copia facta urbes tamen non oppugnatae, quia pestilentia populum invasiti Et seditiones domi quaestiae sunt, nec motae tamen, a M. Maelio tribuno plebis; qui favore nominis moturum se ali nidratus, et Minucio diem dixerat, et rogationem de Publicandis bonis Servilii Ahalae tulerat falsis criminibus a Minucio circumventum Maelium avens, Servilio caedem civis indemnati objiciens; quae vaniora ad populum ipso auctore fuere. Ceterum magis vis morbi ingravescens curaeerat, terroresque ac prodibas maximo quod crebris motibus teriae ruere in agris nunciabantur tecta. Obsecratio itaque a populo duumviris praeeuntibus, est facta Pestilenilor inde annus, si Iuli iterum et L. Virginio consulibus, tantum metum vastitatis in urbe agrisque fecit, ut non modol raedandi causa quisquam ex agro Romano non exiret, bel-ive inferendi memoria Patribus aut plebi esset; sed ultro Fidenates, qui se primo aut oppido, aut montibus, aut muris tenuerant, populabundi descenderent in agrum Romanum deinde, dentium exercitu rumcciso, nam Falisci perpelli ad instaurandum bellum, neque clade Romanorum, neque sociorum precibus, potuere duo poeuli transiere Anienemri atque naudimcul Collina porta signa habuere. Trepidatum itaque, non in agris magis, quam in urbe est. Iulius consul in aggere murisque explicat copias Virgini senatus in aede Quirini consulitur. Dictatorem dici A. Servilium placet, cui Prisco alii, alii Structo fuisse cognomen tradunt. Virginius, dum collegam consuleret, moratus, permittente eo, nocte dictatorem dixit is sibi mx-gistrum equitum Postumum butium Elvam dicit. XXII. Dictator omnes luce prima extra portam Coni-
177쪽
uam adesse jubet; quibuscunque vires suppetebant, arma ferenda, praesto fuere et signa ex aerario prompta feruntur ad dictatorem. Quae quum agerentur, hostes in loca altiora concessere L eo dictator agmine infesto subit: nee
procul Nomento signis collatis fudit Etruscas legioves; compulit inde in urbem Fidenas, volloque circumdedit. Sed neque scalis capi poterat urbs alta et munita nequae
in obsidione vis una erat, quia frumentum non necessitati modo satis, sed copiae quoque, abunde ex ante convecto
suffciebat. Ita expugnandi pariter cogendique ad deditionem spe amissi, dictator in locis, propter propinquitatem
notis, ab aversa parte urbis maxime neglecta, quia suaptae natura tutissima erat, agere in arcem cuniculum instituit; ipse, diversissimis locis subeundo ad moenia quadrifariam civis exercitu, qui Elii aliis succederent ad pugnam, continenti die ac nocte proelio ab sensu operis hostes avertebat et donec, perfosso a castris monte, erecta in arcem via est intentisque Etruscis ad vanas a certo periculo minas, IR-mor supra caput hostilis captam urbem ostendit. Eo anno C. Furius Pacilus et M. Geganius Macerinus censores villam publicam in campo Martio probaverunt; ibique primum census populi est actus. XXIII. Eosdem consules insequenti anno refectos, Iulium tertium, Virginium iterum apud Macrum Licinium invenio. Valerius Antias et Q. Minero M. Manlium et Q. Sulpicium consules in eum annum edunt ceterum in tam discrepante editione et Tubero et Macer libros linteos
auctores profitentur neuter, tribunos militum eo anno
fuisse, traditum a scriptoribus antiquis dissimulat. Licinio libros haud dubio sequi linteos placete et Tubero incertus veri est; sed inter cetera, vetustate incomperta.hoc quoque in incerto positum. Trepidatum in Etruria est post Fidenas captas, non Veientinus solum exterritia metu similis excidii sed etiam Faliscis memoria initi primo cum iis belli quanquam rebellantibus nοn adfuerant. I tur quum duae civitates, legatis circa duodecim populos missis, impetrassent, ut ad voltumnae fanum indiceretur omni Etruriae conciliumn velut magno inde tumultu imminente, senatus Mam. milium dictatorem iterum dies jussit ab eo A. Postumius Tubertus magister equitum est dictus chellumque tanto majore, quam proximo conatu apparatum est, quanto plus erat ab omni Etruria periculi, quam ab duobus populis fuerat. XXV. Ea res aliquanto exspectatione omnium tranquillior fuit. Itaque quum renunciatum a mercatoribus esset,
178쪽
negata dentibus auxilia jussosque sua consilio bestuminbium suis viribus exsequi, nec adversarum rerum quaerere socios, cum quibus spem integram communicati non sint: tum dictator, ne nequicquam creatus esset, materia quaerendae bello gloriae adempta, in pace aliquid veris edere, quod
monumentum esset dictaturae, cupiens, celisuram minuere arat seu nimiam potestatem ratus, seu non tam magnitu- in honoris, quam diutumitate, offensus Concione itaque advocata v rempublicam foris gerendam,' ait, ' tutaque omnia praestanda Deos immortales suscepisses se, quod intra muros agendum esset, libertati impuli Romani consulturums maximam autem ejus custodiam esse, si magna imperia diuturna non essent ei temporis modus imponeretur, quibus juris imponi non posset. Alios magistratus annuos SSe, quinquennalem censuram grave esse, iisdem lier tot annos magna parte vitae obnoxios vivere sis legematurum, ne plus, quam annuas gemestris, censura emet.
Consensu ingenti populi legem poster die pertuli Et,
ut re ipsa,' inquit, v sciatis, Quirites, quam mihi diuturna non placeant imperia, dictatura me abdico D Deposito suo magistratu, moido aliorum magistratui imposito, fine alteri, cum gratulatione ac favore ingenti populi domum est reductus Censores aegr passi Mamercum, quod magistratum populi Romani minuisset, tribu moverunt, octuplicaisque censu aerarium fecerunt quam rem ipsum ingenti animo tulisse ferunt, causam potius ignominIae intuentem quum ignominiam primores Patrum, quanquam deminutum censurae aus noluissent exemplo acerbitatis censoriae ostenso, et quippe quum se quisque drufius ac saepius subjectum censoribus fore cerneret, quam censuram gesturum. Populi ceri tanta itidignatio coorta dicitur, ut vis a censoribus nullius auctoritate, praeterquam ipsius Mamerci, deterreri quiverit. XXV. Tribuni plebis, assiduis concionibus prohibendo consularia comitia, quum res prope ad interregnum Perducta esset, evicere tandem, ut tribuni militum consulstri potestate crearentur invictoriae praemium, quod petebatur, ut plebeius crearetur, nullum fuit omnes patricii creati sunt, M. Fabius Vibulanus, M. Fossius, L. Sergius Fidenas Pestilentia eo anno aliarum rerum otium praebuit aedis Apollini Pro valetudine populi vota est; multa duumviri ex libris, Placandae Deum irae, avertendaeque a populo pestis causa. fecere et magna tamen clades in urbe agrisque, promiscue hominum pecorumque emicie, accepta famam cultoribus
179쪽
agrorum timentes in Etru iam, Pomptinumque agrum et Cumas, postremo in Siciliam quoque frumenti causa misere. Consularium comitiorum nulla mentio habita est. Tribuni militum consulari potestateremnes patricii creati sunt, L. Pinarius Mamercinus, L. Furius MeduIlinus, Sp. Postumius Albus. Eo anno vis morbi levata, neque a penuria frumenti, quia ante provisum erat, periculum fuit. Consilia ad movenda bella in Volscorum aequorumque conciliis, et in Etruria ad fanum Voltumnae, agitata. Ibi prolatae in annum res decretoque cautum, ne quod ante concilium fieret nequicquam dente populo querente, eandem, qua Fidenis deIetie sint, imminere dis fortunam. Interim Romae principes plebis, jamdiu nequicquam imminentes spei majoris ho-itoris, dum foris otium esset, coetus indicere in domos tribunorum plebei; ibi secreta consilia agitare et queri, Seu plebe adeo spretos, ut, quum per tot annos tribuni militum consulari potestate creentur, nulli unquam plebeio ad eum honorem aditus fuerit; multum providisse suos majores, qui caverint, ne cui patricio plebeii magistratus paterent aut patricios habendos fuisse tribunos plebei adeo se suis etiam sordere, nec a Plebe minus, quam a Patribus contemni. Alii Purgare plebem, culpam in Patres vertere eorum ambitione artiousque fieri, ut obseptum plebi sit ad honorem item si plebi respirare ab eorum mixtis precibus minisque liceat, memorem eam guorum inituram sustragia esse, et parto auxilio imperium quoque adscituram. ' Placet, tollendae ambitionis caus tribunos legem promulgare, ne cui album tu vestimentum addere, petitionis liceret causa. Parva nunc res, et vix serio agenda viderii sit, quae tunc ingenti certamine Patres ac plebem accendit. Vicere tamen tribuni, ut legem perferrent Capparebatque irritatis animis, plebem ad suos studia inclinaturam quae ne libera essent, senatusconsultum factum est, ut consularia comitia habe
XXVI. Tumultus causa fuit; quem ab aequis et hiscis Latini atque IIernici nunciarant T. Quinctius, Lucii filius, Cincinnatus eidem et Penno cognomen additur et C. Iulius Mento, consules facti nec ultra terror belli est dilatus Lege sacrata, quae maxima apud eos vis mendi militiae erat, delectu habito, utrinque alidi exercitus profecti
in Algidum convenere cibique seorsum Equi, seorsum VοIsci, castra communivere intenti que, quum unquam anto, muniendi exercendique militem cura ducibus erat e plus
uucii terroris Romam attulere. Senatui dictatorem diei
180쪽
placuit e quia, etsi saepe victi populi, fore tamen conatu,
quam alias unquam, rebellarent et aliquantum Romanae juventutis morbo absumptum erat ante omnia pravitas consulum discordiaque inter ipsos, et certamina in consiliis omnibus terrebant. Sunt, qui malo pugnatum ab his consulibus in Algido auctores sint, eamque causam dictatoris creandi fuisse. Illud satis constat, ad alia discordes in uno adversu' utrum voluntatem consensisse, ne dicerent dictatorem et donec, quum alia aliis terribiliora adferrentur, nec in auctoritate senatus consules essent, Q. Servilius Priscus, sumniis Lonoribus egregie usus, vos,' inquit, tribuni plebis, quonim ad extrema ventum est, senatus appellat ut in tanto discrimine reipublicae dictatorem dicere consules pro potestate vestra cogatis. Qua voce audita, occasionem oblatam rasi tribuni augendae pytestatis secedunt, praque collegio pronunciant v placere, consules aenatui dicto audientes esse si adversus consensum amplissimi ordinis ultra tendant, in vincula se duci eos jussuros. ' Consules ab tribunis, quam ab senatu, vinci maluerunt v proditum a Patribus summi imperii jus datumque sub jugum tribuniciae Potestati consulatum . memorantes siquidem coo aliquid Pro Diestate ab tribuno consules, et quo quid ulterius privato timendum foret yxin vincula etiam duc1 possente Sors, ut dictatorem diceret, nam ne id quidem inter collegas convenerat Ita Quinctio evenit cis A. Postumium Tubertum, socerum suum, severissimi imperii virum, dictatorem dixit: ab eo L. Iulius magister equitum est dictus simul edicitur et justitium Cneque aliud tota urbe agi, quam bellum apparari et cognitio vacantium militiae munere post bellum diuertur cita dubii quoque inclinant ad nomina dandas eti-nicis Listinisque milites imperati utrinque enixe heditum dictatori est. XXVII. Ηaec omnia celeritate ingenti actae et relictoque C.
Iulio consule ad praesidium urbis, et L. Iulio magistro equitum ad subita belli ministeria, ne qua res, qui eguisSent in castris, moraretur, dictator, praeunte A. Cornelio pontifiee maximo, ludos magno tumultus causa vovit profectusque ab urbe, diviso cum Quinctio consule exercitu, ad hostes pervenit Sicut bina castra hostium, parvo inter se spatio distantia, viderant, ipsi quoque mille ferme passus ab honte, dictator Tusculο, consul Lanuvio, propiorem locum castris ceperunt. Ita quatuor exercitus, totidem munimenta planitiem in medii, non parvis modo excursionibus ad proelia,