장음표시 사용
51쪽
mam uterque transfixus, duabus haerentes hastia moribundi ex equis lapsi sint simul et cetera equestris pugna coepit neque ita multo post et pedites supervetiiunt. Ibi
vari victoria, et velut aequo Marte pugnatum est dextra utrinque cornua vicere, laeva superata. dentes vinci ab Romano milite assueti, fusi fugati sive Tarquiniensis, novus hostis, non stetit solum, sed etiam ab suae parte Romanum pepulit. II. Ita quum pugnatum esset, tantus terror Tarquinium
atque Etruscos incessit, ut, omissa irrita re, nocte ambo exercitus, dens Tarquiniensisque, suas quisque abirent do- mos. Adjiciunt miracula huic pugnata silentio aproxima noctis ex silva Arsia ingentem editam vocem Silvani vocem eam creditam haec dicta, Uno plus Etruscorum cecidisse in acie vincere bello Romanum. Ita certe inde abiere Romani, ut victores Etrusci pro victis. Nam, postmquam illuxit, nec quisquam hostium in conspectu erat, P.
Valerius consul spolia legit, triumphansque inde Romam rediit collegae funus, quanto tum potuit apparatu, fecit; ae multo majus morti decus publica fuit moestitia, eo ante
omnia insignis, quia matronae annum, ut parentem, eum lux,
erunt, quod iam acer ultor violatae pudicitiae fuisset. Consuli deinde, qui superfuerat ut sunt mutabiles vulgi animi, ex favore non invidia modo, sed suspici etiam cum atroci crimine orta Regnum eum allectaere fama fersici; quia
nec collegam subrogaverat in locum Bruti, et aedificabat in summa velis; ibi alio atque munito loco arcem inexpuMabilem fore. se dicta vulgo reditaque quum indignitate
lingerent consulis animum, vocato ad concilium populo, summissis fascibus in concionem escendit. Gratum id multitudini spectaculum fuit summissa sibi esse imperii insignia;
eonfessionemque factam, populi, quis consulis majestatem' vimque majorem esse. M audire jussi, consul laudare fortunam colimae, quod, liberata patri , in summo honore, pro republica dimicans, matura gloria, nec dum se vertente in invidiam, mortem occubuisset se superstitem gloriae suae
ad crimen atque invidiam superesse ex liberatore patriae ad Aquillios se Vitelliosque recidisse. Nunquamne ergo, inquit, ulla adeo I vobis seectata virtus erit, ut suspicione violari nequeat Ego me, illum acerrimum regum hοStem, ipsum cupiditatis regni crimen subiturum timerem P Ego, si in ipsa arce Cayitolioque haebitarem, metui me crederem Pose
se a civibus,mi tam levi numento mea apud vos fama
52쪽
pendae adeone est fundata leviter fides, ut, ubi sim, quam qui sim, magis referati Non obstabunt P. Valerii aedes libertati vestrae, Quirites tuta erit vobis Velia. Deieram non in manum modo aedes, sed coni etiam subjiciam ut vos suprae suspectum me civem habitetis. In aia aedificent, qui saepelius, quam P. Valerio, creditur libertas. ' Delata confestim materia omnis infra Veliam; et, ubi nunc Vicae eae est, domus in infimo clivo aedificata. VIII. Latae deinde leges, non solum quae vegni suspicione
consulem absolverent, sed quae adeo in contrarium verterent, ut popularem etiam facerent; inde cognomen factum Publicolae est; ante omnes de provocatione adversus magistratus ad populum, sacrandοque cum bonis capite ejus, qui regni occupandi consilia inisset, gratae in vulgus leges fuere Quas quum solus pertulisset, ut sua unius in nistratia esset tum deinde comitia collegae subrogando ha-uit. Creatus Sp. Lucretius Consul, qui magno natu, non auffcientibus jam viribus ad consularia munera obeunda intra paucos dies moritur. Sustectus in Lucretii locum M. Horatius Pulvillus. Apud quosdam veteres auctores non invenio Lucretium consulem Bruto statimioratium suggerunt credο, quia nulla gesta res insignem fecerit consu- Iatum, memoria intercidisse. Nondum dedicata erat in Capitolio Iovis sedes. Valerius, aliusque consules sortiti, uter dedicaret. oratio sorte evenit Publicola ad dentium bellum profectus. Agrius, quam di um erat liuere
Valerii necessarii, dedicationem tam inclyti templiMoratio dari id omnibus modis impedire conati, stiluam alia frustra tentata erant, posse jam tenenti consuli foedum inter recationem Deum nuncium incutiunt ' mortuum ejus fi-ium esse, funestaque familia dedicare eum templam non posse. Non crediderit factum, an tantum animo roboris fuerit, nec traditur certum, nec interpretatio est facilis. Nihil aliud ad eum nuncium ae proposito aversus, quam ut Cadaver efferri juberet, tenens postem, precationem peragit, et dedicat templum. IIaec post exactos reges domi militiaeque gesta primo anno Inde P. Valerius iterum, T. Lucretius consules facti. IX. Iam Tarquinii ad Lartem Porsenam, Clusinum regem, perfugerant ibi, miscendo consilium precesque, nunc orabant, me se oriundos ex Etruscis, ejusdem sanguinis Domini,que, egentes exsulare pateretur: buno monebant etiam, me oriantem morem petiendi me inultum sineret.
53쪽
tatis libertatem ipsam habere dulcedinis. Nisi, quant vicivitates eam expetant, tant regna reges defendant, aequari
summa infimis nihil excelsum, nihil quod suprae cetera emineat, in civitatibus fore Adesse finem regnis, rei inter
Deos hominesque pulcherrimae' in sena tum regem esse Romae, tum Etruscae gentis regem amplum Tuscis ratus, Romam infesto exercitu venit. Non unquam alias ante tantus terror senatum invasit. Adeo valida res tum Clusina erat, magnumque Porsenae nomen nec hostes modo timebant, sed suosmet ipsi cives, ne Romana plebs, metu perculsa receptis in urbem regibus, vel cum servitute pacem acciperet. Multa igitur blandimenta plebi per id tempus ab
senaturastis annonae in primis habita cura, et ad frumentum comparandum missi, alii in Volscos, alii Cumas Salis quoctu vendendi arbitrium, quia impenso pretio venibat, in publicum inni sumptu, ademptum privatis. Portoriasque ei. tributo plebes liberata, ut divites conferrent, qui oneri ferendo essent pauperes satis stipendii pendere, si liberos educarent. Itaque haec indulgentia Patrum, asperis postmodum rebus in obsidione ac me, de concordem civitatem tenuit, ut reeum nomen non summa magis, qu m infimi horrerent nec quisquam unus malis artibus postea tam
popularis esset, quam tum nen imperando universus senatus fuit. x. Quum hostes adessent, pro se quisque in urbem ex Minis demigrant urbem ipsam sepiunt praesidiis alia muris, alii Tiberi objecto videhantur tuta P in sublicius iter penihostibus dedit ni unus vir tutaset, oratius Cocles (id munimentum illo die fortuna urbis Romanae habuit qui,
positus forte in stati me pontis, quum captum repentino impetu Ianiculum, atque inde citatos decurrere hostes vidisset,
trepidamque turbam suos in arma ordinesque relinquere, reprehensans singulos, ob stens, obtestansque Delim et hominum fidem, testabatur ' nequicquam deserto praesidio eos fugere. Si transitum punte i tergo reliquissent, jam plus hostium in Palatio Capitolioque, quam in daniculo, me. Ataque monere, praedicere, ut pontem ferro igni, quacunque vi possent, interrumpant. Se impetum hostium, quantum corpore uno posset ob fili, excepturum.' adit inde in primum aditum pontis insignisque inter conspecta cedentium pugnae terga obversis cominus ad ineundum proelium armis, ipso miraculo audaciae obstupefecit hostes duos tamen cum eo pudor tenuit, M. Lartium ac T. Iterminum,
54쪽
ambos claros genere factisque. Cum his pianam periculi
Procellam, et quod tumultuosissimum pugnae erat, pari-- per sustinuit; deinde eos quoque ipsos, exigua parte pontis restrict revocantibus, qui rescindebant, cedere in tutum me-t L Circumferens inde truces minaeciter oculos ad procerentruscorum, nunc singulos provocare, nunc increpare omnes, 'Servilia mum superborum, sua libertatis immemores, alienam oppugnatum venire. ' Cunctati aliquismdiu sunt, dum alius alium, ut proelium incipiant, circumspectant pudor deinde commovit aciem, et, clamore sublato, undique in unum hostem tela conjiciunt. Quae quum in Oh-jecto cuncta scuto seisissent, neque ille miniis obstinatus ingenti pontem obtineret gradu, jam impetu conabantur detrudere virum quum simul fragor rupti pontis, simul clamor Romanorum, alacritate pervicti veris sublatus, pavore subito impetum sustinuit. Tum Cocles, ' Tiberine pater,' inquit, v te sancte precor, haec arma et hunc militem propiti flumine accipias. Ita sic armatus in Tiberim desiluit; multisque super incidentibus telis incolumis ad suos tranavit, rem ausus plus famae habituram ad posteras, quam fidei. Grata erga tantam virtutem civitas fuit; statua in comiti posita, agri quantum uno die circumaravit, Mum. Privata quoque inter publicos honores studia eminebant; nam in magna inopia pro domesticis copiis unusquisque ei aliquid, fraudans se ipse victu suo, contulit. XI. Porsena primo conatu repulsus, regiliis ab oppugnanda urbe ad obsidendam versis, praesidi in Ianiculo Iocare, ipse in plano ripisque Tiberis castra posuit navibus undique accitis, et a custodiam, ne quid Romam frumenti subvehi sineret, et ut praedatum milites trans flumen per occasiones aliis atque ahis locis traiiceret; brevique adeo
infestum omnem Romanum agrum reddidit, ut non ceterari tum ex agris, sed pecus quoque omne in uinem compelleretur, neque quifiquam extra portas propellere auderet. octantum licentiae Etruscis, non metu magis, quam concilio, concessum namque Valerius consul, intentus in occasionem multos simul et effusos improviso adoriundi, in parvis rebus negligens ultor, gravem se ad maiora vindicem servaba Itaque, ut eliceret praedat es edicit suis postero die se uenies porta Esquilinis, quae aversissima ab hoste erat, expellerent pecus; scituros id hostes ratus, qui id in insidione et fame servitia infida transfugerenti Et scicre perem de iudicio; multoque plures, ut in apem umbra praedae.
55쪽
ilumen valleiunt. P. Valmus inde T. Reminium eum
modicis copiis ad secundum lapidem Gaiana vi , occultum mn dere jubet M. Lartium cum expedita juventute ad portam Collinam Mare, donec hostis praetereat; deinde se odicere, ne sit ad flumen reditus. Consulum alter T. Lucretius portae Naevia eum aliquot manipulis utilitum egres- sua: ipse Valerius Coelio monte cohortes deiectas educit; hique primi apparuere hostia reminius, uia tumultum sensit concurrit ex insidiis, versisque in Valerium Etruscis terga caedit dextruriaevaque, hine a porta Cullina, illinc ab Naevia, redditus clamor ita caesi in medio praedatores, neque ad pugnam viribus pares et ad fiagam septis omnibus vitas finisque ille tam effuse evagandi Etruscis fuit. x I. Obsidio erat nihilominus et frumenti cum summ&earitate inopia sedendoque expugnaturum se urbem Spem Porsena habebat quum C. Mucius, adolescens nobilis, cui indignum videbatur, populum Romanum servientem, quum sub regibus esset, nullo bello nec ab hostibus ullis obsessum esse liberum eundem populum ab iisdem Etruscis obsideri, quorum saepe exercitus fuderit; itaque, magno audacique aliquo facinore eam indignitatem vindicandam ratus, primo susi sponte penetrare in hostium castra constitute dein metuens, ne, si consulum injusAu et ignaris omnibus iret, forte deprehensus a custodibus Romanis retraheretur ut transfuga fortuna reum urbis crimen inmanis, senatum adiit ru Transire Tiberim,ra inquit, ' Patres, et intrare, si possim, caestra hostium volo non praedo, nec populationum invicem
ultor Majus, si Dii juvant, in animo est facinus. Appr hant Patres: abdito intra vestem ferro, proficiscitur. Ubi eo venit, in confertissima turba prope regium tribunal constitit. Ibi quum stipendium forte militibus daretur, et scriba, cum rege sedens pari fere matu, multa ageret, eum milites vulvo adirent, timens sciscitari, uter Porsena esset, ne
ignorando regem semet ipse aperiret, quis esset, quo temere traxit fortuna facinus, scribam in o rege ob ineat Vadentem inde, qu si per trepidam turbam cruento mucrone sibi ipse fecerat viam, quum concursu ad clamorem saeto comprehensum regii satellites retraxissent, ante tribunal regis destitutus, tum quoque inter tantas sertunae minas, metuendus magis viam meruens manus sum, inquit, ' rebris C. Mium vocant hostis hostem occidere volui nee
ad mortem minus animi est, uti serie ad caedem. Et te se et pati foreta, Romamu est me unus in te in hos an-
56쪽
smos gessi longus post me ordo est idem petentium decus. Proinde in hoc discrimen, si juvat, accingere, ut in singulas horas capite dimices tuo ferrum hostemque investibulo habeas regiae Moc tibi juventus Romana indicimus bellum. Nullam aciem, nullum, radium timueris. Uni tibi, et cum singulis, res erit ' quum rex, simul, infensus, periculoque conterritus, circumdari ignes minitabundus juberet, nisi expromeret propere, quas insidiarum sibi minas per ambages jaceret En tibi, minquit, ut sentias, qu m vile corpus sit iis, qui magnam gloriam vident; dextramque accenso ad sacrificium seculo injicit quam quum velut alienato ab sensu torreret animo prope attonitus miraculo rex, quum ab sede sua prosiiuisset, amoverique ab altaribus juvenem jussisset, ' Tu ver ahi, ' inquit, ' in te magis, qu ri in me hostilia ausus. uberem macte virtute esse, si pro mea pstina ista virtus
staret. Nunc jure belli liberum te, intactum inviolatumque hinc dimitis. ' Tum Mucius, quasi remunerans meritum M Quandoquidem,' inquit, v est apud te virtuti honos. ut beneficio tuleris r me, quod minis nequisti trecenti con-juravimus principes juventutis Rumanae, ui in te lita villi rassaremur Mea prima sors fuit ceteri, ut cuique ceci- erit prim , quoad te opportunum fortuna dsederit, suo quisque tempore, aderunt.
XIII. Mucium dimissum, cui postea Scaevolae a clade dextrae mantis cognomen inditum, legati I Porsena Romam secuti sunt. Ade ' moverat eum et primi periculi casus, quo nihil se praeter errorem insidiatoris texisset, et subeunda dimicati toties, quot conjurati supreessent, ut pacis conditiones ultr ferret Romanis Iactatum in conditionibus nequicquam de Tarquiniis in regnum restituendis, magis quia in negare ipse nequiverat Tarquiniis, qu mqv d negatum iri sibi ab Romanis ignoraret. De vo Veientibus restituendo impetratums expressaque necessita obiades dandi Romanis, si Ianiculo praesidium deduci vellent. His conditionibus compositis pace, exercitum ab Ianiculo deduxit Porsena et agro Romano excessit Patres C. Mucio virtutis caus trans Tiberim agrum dono dedere, quae postea sunt Mucia prata appellata. Ergo, ita honorat virtute, feminae quoque ad publica decora excitatae. Et Cleolia virgo, una ex obsidibus, quum castra Etruscorum forte haud procul ripa Tiberis Iocata essent, frustrata custodes,
dux viam virginum inter tela hostium Tiberim tranavit;
57쪽
s intesque omnes Romam ad propinquos restituit. Quod ubi regi nunciatum est, prim incensus iris, oratores Romam misit ad Cloeliam obsidem deposcendam alias haud magni facere deinde in admirationem versus, Supra Coclites Muciosque ' dicere' id facinus esse, ' et prae se ferre, ' quemadmodum, si non dedatur obses, pro rupto se foedus habiturum; sic deditam, inviolatam ad suos remissurram. Utrinque constitit fides et Romani pignus pacis ex edere restituerunt: et apud regem Etruscum non tuta solqm, sed honorata etiam, virtus fuit laudatamque virginem parte obsidum se donare dixit ipsa, quos vellet, legeret. Productis omnibus, elegisse impubes dicitur: quod ei virginitati decorum, et concensu obsidum ipsorum probabile erat, eam aetatem potissimum liberari ab hoste, quae maxime opportuna injuriae esset Pace redintegratu, Romani novam in femina virtutem novo genere honoris, statuae equestri, donavere in summa Sacra via fuit posita virgo
XIV. mic tam pacatae profectioni ab urbe regis Etrusci
abhorrens mos, traditus ab antiquis, usque ad nostram altatem inter cetera solennia manet bonis vendendis, bona Porsenae regis vendendi. Cujus originem moris, necesse est. aut inter bellum natam esse, neque omissam in pace aut a
mitiore crevisse principio, qu m hic prae se ferat titujus bona hostiliter vendendi Proximum vere est ex iis, quae traduntur, Porsenam, discedentem ab Ianiculo, castra opulenta, convecto ex propinquis ac fertilibus Etruriae arvis commeatu Romanis dono dedisse, inopi tum urbe ab longinqua obsidione ea deinde, ne populo immisso diriperentur hostiliter, venisse, bonaque Porsenae appellata, gratiam muneris magis significante titulo, qu m auctionem fortunae regiae, quae ne in potestatem quidem populi Romani esset omisso Romano bello, Porsena ne frustra in ea loca exercitus adductus videretur, cum parte copiarum filium Aruntem Ariciam oppugnatum mittit. Primo Aricinos res nec opinari per ierat arcessita deinde auxilia, eis Latinis populis, et a Cumis, tantum spei fecere, ut acie decernere auderent. Proelio inire, adeo concitato impetu se intulerant Etrusci, ut funderent ipso incursu Aricinos. Cuinante cohortes, arte adversus vim usae declinavere paullulum ecisseque praelatos hostes conversis signis ab tergo adortae unt. Ita in medio properiam victores c , si Etrusci pars
perexigua, duce amisso, quia nullum propius Perfugium era
58쪽
Romam inermes et fortuna et specie supplicum delati sunt ;ibi benigne excepti divisique in hospitia. Cura tis vulneri-hu, alii profecti domos, nuncii hospitalium beneficiorum. Multos Romae hospitum urbisque caritas tenuit his locus ad habitandum datus, quem deinde Tuscum vicum appella
XV. P. Lucretius inde et P. Valerius Publicola consules iecit. Eo anno postremum legati ae Porsena de reducendo
in regnum Tarquinio venerunt: quibus quum mponsum his et missurum ad regem senatum legatos missi confestim honoratissimus quisque ex Patribus. v Non quin breviter reddi responsum potuerit, non recipi reges, ideo potitia delecti, Patrum ad eum missos, qvi m legatis ejus Romae da, retur rev nsum sed ut in perpetuum mentio ejus rei finiretur, neu In tantis mutuis beneficiis in vicem animi sollicitarentur quum ille peteret, quod contra libertatem populi Romani esset Romani, nisi in perniciem suam faciles esse vellent, negarent, cui nihil negatum vellent. Non in 'no Populum Romanum, sed in liberi te esse ita induxisse in animum, hostibus poti HS quam regibus, portas patefacere. Eam es voluntatem omnium, ut, qui libertati erit in illa urbe finis, idem urbi sit. Proinde, si salvam esse vellet Romam, ut pati ur liberam epse, orare. Rex verecundit victus, Quando id certum atque obstinatura est,' inquit. neque ego obtundam saepitis eadem nequicquam sensi nec Tarquinios spe auxilii, quod nullum in me est, frustrahor. Alium hinc, seu belIo opus est, seu quiete, exsilio quaerant locum, ne quid meam vobiscum pacem distineat.'Dictis facta amiciora adjecit obsidum quod reliquum erat, reddidit agrum dentem, foedere ad Ianiculum icto ademptum, restituit. Tarquinius, spe omni redits incisa.eculatum ad generum Mamilium Octavium Tusculum abilia Romanis pax fida ita cum Porsena fuit. XVI. Consules M. Valerius, P. Postumius. Ex nno M- ne pugnatum cum Sabinis consules triumphJrunt. Majore inde mole Sabini bellum parabant adversus eos, et ne quid simul ab Tusculo unde, etsi non apertum, Su8pectum tamen belium erat repentini periculi oriretur, P. Valerius quartum, T. Lucretius iterum consules facti Seditio, inter belli pacisque auctores orta in Sabinis, aliquantum inde virium transtulit ad Romanosa namque Attus Clausum cui nosten M. Clodio fuit Romae nοmen, cum pacis ipse auctor
tactatunis rem premeratur, nec par aequuM 3 ei, b
59쪽
Regillo, magna clientium comitatus manu, Romam ransfugit. Eis civitas data agerque trans Anienem vetus Claudia tribus, additis postea novis tribulibus, qui ex eo venirent agro, appellata Appius, inter Patres lectus, haud ita multo postin yrincipum dignationem pervenit. Consules, infesto exercitu in agrum Sabinum profecti, quum ita vastatione, dein proelio, stinxissent opes hostium, ut diu nihil inde rebellionis timere possent, triumphantes Romam redierunt. P. Valerius, omnium consensu ridiceps belli pacisque artibus, anno post, Assippa Menenio, P. Postumio Consulibus, moritur, gloria ingenii, copiis familiaribus adeo exiguis, ut funeri sumptus deesset de publico est elatus. Luxere matronae, ut Brutum. Eodem anno duae colonis Latinae, Pometia et Cora, ad Auruncos deficiunt; cum Auruncis bellum initum fusoque ingenti exercitu, qui se ingredientibus
fines consulibus ferociter obtulerat, omne Auruncum bellum Pometiam cοmpulsum est. Nec magis post proelium, quam in proelio, caedibus temperatum est; et caesi aliquanto plures erant, quam capti; et captos passim trucidaverunt; ne
ab obsidibus quidem, qui trecenti accepti numero erant, iram belli hostis abstinuit. Et hoc Enno Romae triumpha
xvII secuti consules, Opiter Vimnius et Sp. Cassius, pometiam primo vi, deinde vineis alusque peribus, oppugnaverunt; in quos Aurunci, magis iam inexpiabili odio,
quam spe aliquis aut occasione, coorti, quum plures ignI, quam ferro, armati excucurrissent, caede incendioque cunci complent vineis incensis, multis hostium vulneratis et occisis, consulum quoque alterum, sed utrum nomen auciores non adjiciunt gravi vulnere ex equo dejectum, prope
interfecerunt Romam inde, malo gest re, reditum inter muntos saucios consul spe incerta vitae relictus. Interjecto deinde haud magno spatio, quod vulneribus curandis supplendo tu exercitui satis esset, tum ira majore belli, tum viribus etiam auctis, Pometis arma illata et quum, vineis refectis aliaque mole belli, jam in eo esset, ut in muros evaderet miles, deditio est facta ceterum nihilo minus isde, dedit urbe, quam si capta foret, Aurunci passim principes securi percussi, sub corona venierunt coloni alii; oppidum dirutum ager veniit. Consules, magis ob iras graviter ultas, quam ob magnitudinem perfecti belli, triumpha
XVIII. Insequens annus Postumum eminium et T.
60쪽
Lartium consules habuit. Eo anno Rome, quum per ludos ab Sabinorum juventute per lasciviam scorta raperentur, concursu hominum rixa ac prope proelium fuit parvaque ex re ad Tebellionem spectare res videbatur. Supra belli Latini metum id quoque accesserat, quod triginta Jam con-jurtasse populos, concitante Octavio Mamilio, satis constabat. In hac tantarum exspectatione rerum sollicit. civitate, dictatoris primum creandi nientio orta; sed nec quo anno, nec quibus consulibus, quia ex factione Tarquiniae essent id quoque enim fraditur parum creditum sit, nec
quis primam dictator creatus sit, satis constat apud veterrimos tamen auctores T. Lartium dictatorem primum, Sp.Cassium magistrum equitum, creatos invenio. Consulares
legeres ita lex jubebat, de dictatore creando lata E magis adducor, ut credam, Lartium, qui consularis erat, potius,ru in M. Valerium, M. filium, Volesi nepotem, qui nonum consul fuerat, moderatorem et magistrum consulibus
appositum; qui, si maxime ex ea familia legi dictatorem
vellent, patrem muli potitas M. Valerium, spectabe virtutis et consularem virum, legissent. Creato dictatore prim iam Romae, postquam praeferri secure viderunt, magnus Ilebem metus incessit, ut intentiores essent ad dicto parenum neque enim, ut in consulibus, qui pari potestate es-nent, alterius auxiliunt, neque provocatio erat; neque ullum uSquam, nisi in cura parendi, auxilium Sabinis etiam creatus Romae dictator e magis quia propter se creatum credideraent metum incussit itaque legatos de pace mittunt; quibus, orantibu dictatorem len vitumque, ut veniam erroris hominibus adulescentibus darent, responsum ignosci adoleucentibus posse, senibus non posse, qui bella ex hellis sererent; tactum tamen est de paces impetrataque foret, si,
quod impensae factum in bellum erat, praestare Sabini id
enim postulatum erat in animum induxissent Bellum in ,lictum tacitae induciae quietum annum tenuere.
XIX. Consules Ser. Sulpicius, M. Tullium nihil dignum
memoria actum T. butius deinde et C. Vetusius Bis consulibus Fidente obsessae, Crustumeri capta, Praeneste ab Latinis ad Romanos descivit; nec Itra bellum Latinum, gliscens jam per aliquiit annos, dilatum A. Postumius dictator T. Ebutius magister equitum, magnis copiis peditum equitumque profecti, ad lacu in Regillum i agro Tusculano agmini hostium occurrerunt; et, quia Tarquinios esse in ex