장음표시 사용
171쪽
DE VS v GLOBORUM ferentiam longitudinis grad. 10; & invenienda sit eorum toxodromia & distantia.. -ndoquidem binae latitudines inter se pares sint,
per regulam vulgatam toxodromia Oetava, hoc est,quae in orientem & occidentem tendit,illorum toxodromia est, quam quaerebamuS. God attinet ad distantiam, aperi circinum ad tam parvum intervallum, ut linea directa ejus pedibus intercepta nullum sensibile distrimen habeat i curvatura lineae mensiuandae, nempe ad Io, ΣΟ, plus minus, milliaria, prout loXodromiae propositae incurvatio postulare videbitur: paralleli enim omnes & toxodromiae,magis incurvantur versus Polum quam circa aequatorem ut in nostro exemplo ad milliaria xo germanica ; ac vide quot ea vicibus habeatur in toxodromia aequatori parallela a promontorio S.Vincentii ad insulam D. Mariae; inveniesque vices 18.... Multiplica ergo 18 perio milliaria, Ec habebis distantiam locorum quaesitam milliarium Germanicorum I 8 T.
Data distantia V latitudine binorum locorum ejusdem latis dinis oxodromiam S disserextiam longitudinis
DEtur distantia inter promontorium S. Vincentia &insiilam S. Marriae milliarium 111 S, cum latitudine utriusque 37 graduum ; & invenienda sit istorum locorum toxodromia, cum differentia longitudinis. Quoniam utriusque loci latitudo eadem est,per notam causam,ut in antecedente problemate,loxodromia quaesita est octava, nempe quae tendit ad orientem &occident .
Pro differentia longitudinis,primo unum, deinde alterum locum applica meridiano, & vide quot gradus aequatoris interea meridianum percurrant, inveniesque grad. I s, min. Io s tanta est longitudinis locorum istorum differentia. LXXIV
172쪽
PER TERRAM IMMOBILEM. LXXIV PROBLEMA. G1ηita Ioxodromia S latitudine duorum locorum quae laria tudinibus disserunt, disserentiam longitudinis S d
DEntur latitudines insulae de Sal c ter eas quae sunt circa promontorium Viride grad. 16s, & extremi Angliae promontorii ad austrum gr. so; cumloxodromia quae est secunda nooitinooitioosti&3 iudi invenienda sit dulcrentia longitudinis horum locorum, una cum distantia interjecta. In globo terrestri, quaere loXodromiam datam,c-que sab latitudine insitae de Sal grad. 16 adjunge mc-ridiano, & nota gradum aequatoris a meridiano abscis. sum. Mox converte globum in occidentem quia L et rei est magis ad orientem donec eadem toxodromia meridianum intersecet sub latitudine grad. so, qualis est Lemu ; ac tum vide quis gradus aequatoris subsit meridiano, & noti arcum inter primam & secundam sectionem interceptum, numerabis in eo grad. I s,minut. 3 8, pro differentia longitudinis utriusq; loci quam quaerebas. Ad habendam distantiam, apori circinum, donec linea recta pedibus ejus intercepta sin ao plus minus milliarium, parum dissidens a curvitate toxodromiae
datae. Eam transfer continuo mensurando toxotio-miam a gradu latitudinis I Q usque ad latitudinem grad. so, & invenies mensuram istam vigesies septies praecise contineri in locorum distantia: Multiplicatis ergo eto milliaribus per ar, habebis distantiam quaesitam milliarium F4o.
Datis duorum locorum longitudinibus Ulatitudinibus, iis nise Aodromiam distantiam.
EXempli loco, detur latitudo Ler,ut extremi Angliae promontorii austrini grad. so, & orientalis late-e ris
173쪽
ass DE USU GLOBORVM ris insulae S Maria grad. 3 , cum differentia longitudinis utriusque loci grad. 18, min. a, atque invenienda sit Ioxodromia eorum & distantia. Si per ista loca in globo terrestri sorte fortuna trans. iret toxodromia, notum est eam fore quaesitam ; sed quia raro id contingere selet, sumemus per ipsa lo-dromiam non tendere. Hoc igitur modo procede
Volve obum, donec toxodromia aliqua quam putas
verae esse proximam) meridianum intersecet ad latitudinem loci occidentesioris, puta brassae S. Mariae 3 7 gr. Mox converte eum in occidentem squia alter locus est orientalis) donec grad. 18, min. 2 aequatoris, hoc est, differentia longitudinum, pertransierit meridianum. Si ergo assumpta toxodromia meridianum intersecet ad .lat dinem Lutaret loci secundi; erit ea quam quaerebas. Sin minus, assume aliam, borealiorem aut orienta-liorem, prout rem videbis postulare, & cum ea procede, ut ante, idque tam saepe, donec quaesitam aut quaesitae proximam toxodromiam obtineas, quam in hoc exemplo invenies esse quartam a meridiano, dictati
Post distaritia locorum, circino inquire in Ioxodromia quarta milliaria interjecta inter utramque latitudinem,ut ante,& invenies eam continere milliaria 27 s.
LXXVI PROBLEM 'ALDatis duorum Deorum latitudinibus V distantia, Axodromiam reperire, ω disserentiam longitudinis.
Locus occidentalior sit insula D. Mariae sib latitudine grad. 37, orientalior angulus Leet re ad latitudinem so grad. distentque inter 1e milliaribus germanicis ars: invenienda est ipserum taxodromia,& differentia longitudinis inter utrumque. Ad inveniendam toxodromiam, elige sui in antecedente problemate) aliquam ipsi ex conieMra tua pro- rimam, eamque adjunge meridiano ad latitudinem insulae
174쪽
PER TERRAM IMMOBILEM. 1 stilae s.Mariae, & loco intersectionis imprime notam. Τum inde secundum ductum toxodromiae circino me tire, juxta modum Ia problematis, ars milliaria, quanta est dictorum locorum distantia ; & termino dimensionis impone notam, eamque applica meridiano.Quod si illa incidat in latitudinem grad. so, electa toxodromia est illa quam quaerebas, si vero incidat in latitudinem minorem, eligenda est toxoti mia borealior;si in majorem, assumenda est orientalior, cum ea similis instituenda operatio, usque dum alia quam adipiscaris,quae deducat numerum milliarium ad datam latitudinem quam proxime ; qualis in hoc casia erit toxodromia quarta, nempe nooiboost. Pro differentia longitudinis, age ut in problemate L x x x v, dc invenies in hoc exemplo grad. 18, scrup. z.
Data duorum locorum uxodromia, disserentia longitudinu, S anim latitudine; alterim latitudinem invenire, est distantiam. Slat duo loca, ut ante, insula S.Mariae & Leratri, in
rentia longitudinis grad. 18 cmp.a; latitudo S.Maria grad. 37. Quaerenda est latitudo ignota, & dis stantia inter utrumque locum. Primo ad inveniendam latitudinem Lex ara Ioci secundi;quoniam toxodromia data est quarta noonoost notam imprime tali toxodromiae in globo terrestri ad latitudinem S. Mariae datam 37 grad.& converso globo donec nota adjungatur meridiano, nota ejus intersectionem cum aequatore. Ρost converte globum in occasum, donec grad. I 8, min. 2 aequatoris per meridianum transierint , ac vide ubi toxodromia quarta meridianum secet; invenies sectionem cadere in sograd. ab aequatore in boream , pro latitudine Leet draquaesita. Secundo sectioni isti notam imprime, & min
175쪽
etis DE USU GLOBORVM tire in toxodromia distantiam inter utramque notam juxta probi. LMII, habebisque mil. Germanica ars'.
Data binorum locorum Axodromia, & distantia, cum unius lagitudine; invenire aeterius latitudinem S disseremtiam longitudinis.
EXempli causa proponantur insula pro
mora. Leet ant, distantes inter se in quarta Oxodro
ludo S. Minis grad. 37. Q renda est latitudo Grami,& differentia longitudinis inter utrumque locum. Vt ex datis primo invenias latitudinem Leet viri, lOXodromiam quartam datam adjunge meridiano sub latitudine 37 grad. & notam intersectioni impone; tum circino juxta probi. Lxxxx metire distantiam datam ars milliarium, &termino mensurationis alteram im prime notam. Hoc peracto, quaere in meridiano latitudinem notae secundae, & invenies gr. so, quanta est latitudo quaesita Graiis. Dein quaere differentiam longitudinis inter utramque notam per Lxxxv problema, inveniesque grad. 18, min. a.
Chalyboelisia acus magneticae investigare, quam vocant v ruuionem Pyxidis nauticae.
Constat experientia acum magneticam eodem in loco eandem semper caeli plagam indicare, sed non in locis omnibus. Quibusdam enim in ipsum dirigitur septentrionem ; nonnullis declinat a septentrione in ortum, aliis a septentrione in occasum. Quamvis autem haec variatio acus magneticae haud valde magni' est momenti, in navigationibus marinis minoribus, ut hinc in Sueciam , Ρrussam, Galliam, Hispaniam, aut laca circumjeci a ; ac proinde in iis fere negligi solet, praesertim
176쪽
PER TERRAM IMMOBILEM. isspraesertim cum chartae marinae aliquo modo variationi accommodentur; neutiquam tamen negligenda est in majoribus ngvigationibus per vastum mare, sed diligenter necessario observanda & conside da. Qua doquidem enim naves rosam pyxidis nauticae,ut ducem suum unicum, sequuntur , iterque secundum indicium ejus conficiunt ; quae ab acus magneticae occulta vi , nunc in hanc, nunc in illam partem ad binas interdum toxodromias, a vero septentrione abit diversa; manifestum est, naves acus magneticae ductum sequentes, in tantum quoque ab instituto itinere aberrare posse. QPnta sit haec acus magneticae in diversis terrae locis,& in quam plagam a septentrione declinatio h1c, ut ad propositum nostrum nihil faciens, praeteribimus; do contes tantum quo pacto variatio acus observari d beat per globum. Vt hoc effcias, observa per compassum,cujus indici ad septentrionem directe stilaaceat acus magnetica,ad quam mundi plagam aut compassi gradum Sol mane oriatur, aut vesperi occidat; & inquire per x8 proble- 'ma, quo is in loco horiaontiun globo oriri aut occidere debeat. Tum si ortus Solis aut occasus in compasta S globo, inter se conveniant, ostendit acus verum septentrionem sine ulla declinatione: sed quantum Sol
oriens in compasso est borealior, tantum acus declinata septentrione in ortum; quantum australior, tantum acus declinat a septentrione in occasum. Contra in occasu, quantum Sol debito borealior est, tantum acus declinat in occasum, quantum is est australior, tantum haec recedit in ortum. Exemplum per ortum Solis.
Die ao M i sib latitudine borea 4o graduum, Observo Solem oriri in compasso,cujus indici acus directe. sit Iacet, gradibus 37 ab ortu in septentrionem. Per 19 problema invenio eum in tali terrae loco oriri debere grad. a6, scrup. 37, ab ortu ad boream. Oniam
177쪽
ico DE USU GLOB. PER TERRAM IMMOB. niam ergo differentia hid est grad. 1o, scrup. 23, quibus Sol in compasta cst borealior, ac per consequens toxodromia oostfin tantum removetur ab ortu ad meridiem, acus quoque tot gradibus & minutis cum indice reces.st a 1eptentrione versus Orientem. Exemplum per occasym Solis. Ad diem & latitudinem terrae prsdictam,invenio Solem in globo vesperi occidere grad. 26, scrup. 37 ab occasu in boream. Sed observando Solem per compassum, invenio tantum grad. 16, scrup. x : differentia est Io gr. 23 scr. quibus in compassio toxodromia justo propinquior est septentrioni ; acus ergo magnetica tanto arcu quoque recessit a septentrione in ortum. Declinatio acus magneticae, omni quoque tempore
inveniri potest, de die, per altitudinem Solis. Exemligratia: die Iulii ad latitudinem boream grad. sa,scr. Σ3, Sole mane elevato grad. aa, quaero per illam altitudinem juxta problema 34, ipsius Azimuth, invenioque Solem versari in Azimutho grad. 9, scrup. 2, ab ortu ad boream : sed obsinando per comparuim reperio grad. 4; ut ita differentia in sit grad.s,scr.2, qu 'hus Sol in compassio est justo orientalior. Aut quod idem est, video toxodromiam Oosti nimis vicinam esse septentrioni grad. ', scrup. Σ, ac per consequens acum tanto arcu recessisse 1 septentrione ad occasum. Eadem operandi scumula uti licet, post meridiem, & ad quasi libet Solis altitudines; sed quo observationes in majori Solis a meridie distantia instituuntur, eo majorem quo que obtinent certitudinem. FINIS PARTIS PRIMAE.
178쪽
Iuxta genuinam Mundi Hypothesim COPERNICAEAM
179쪽
Pars haec duobus constat libris, quorum ΡRimus agit de adornatione S distribinione sphaerarum.
Alter, de mulijsiet earum usu. .