장음표시 사용
161쪽
HER M. ux τε ii Tit, jurejurando tamen etiam ex abundanti sit afferta Italiquid juralle se dicit, id est,iura mentum esse praestitum, quod nitatur liquidis
legitimis probationibus,ut liquid probare aliud nihil sit nisi probato urare surrati igitur Reus seps exceptione opposita, legitimisi robationibus deducti, quam exceptionem siiquido probatam elle Reus docueritiabsolvetur,non propterea quὁd juratum antea fueransed quia exceptio erat probata,&probata jurejurando confirmata: nn minus condemnabitur, ut imaxime antea juraverit, quia ecepti nem suam non probaverat.
Literas nescire quidsit Ab ex uisaturo Ane, D.de excusat tutis usimilite Uit eod. C IJ X. MUNER A publica detrectari, nec possunt nec debent. Id enim si liceat, non erunt, qui inuiteranecessaria in rebus publicis obeatil.I.D.de vacat.& excusat.mun an eorum autem
numero est tutela,ta μονον. g. is qui , D de excuctutor. l. filiustam 9. D. de his qui sui vel at jur. sint Cogi igitur qui potest, ut tutoriir,riit telam administret, I si quis magistratus,v.D. demun.& honor.L C. de iispectis. Sed quod ju detractati noluit, ab eo concessit , ut sese quis excusare possit. Quibus autem modis, aut ex quibus causis a tutellamus se excusare posside .positum est stib rubr. 2. C. de Instit de excusata tutorin curat Inter eos modos M am sie
162쪽
DIsCEPT. SCHOL. Ap. IX, 8 literarum imperitia, aut , si per Latinositan bis loqui liceret, therarum penuria seu carem iii, videndum est.Paulus Iurisconsult.relatus a.Modestino in L ἔαν δύο, 6 in fine,D.de excusatitutor.scripsit: Ejus qui se neget literas scire, excusationem ccipi non debere, si mod non sit expers negociorum. AtJustinianus Imming. similiter, Instit.eod .ait, eos qui literas nesciunx
excutindos esse, D. Pium rest ipsisse, quanis vis de imperiti literarum possint ad administrationem negociorum si ficere mi duo loci inter se collidi videntur, ut id quod in quaestione politum est, a Paulo &Modestino negari, λD movi a D Justiniano assi ari videatuci occursius communis Interpretum schol mitius esse putant, ut secunaum Pauli sentet
tiam D. Pii rescriptum intelligatur, nimirum ut illiterati excusentur noli omnes indistincte, sed qui negociorum sint expertes,cogendis e
iam iis illiteratis qui aliorix negocia aut sua recte administiare cognoscuntur Othreicit enim si usi rerum periti sint, sussicere post ad
negociorum adnitinistrationein Dd cominuniter alleverant in i certi, D. de ludic per t.ex
Minn.jud.cu:acius noster in commen sito ad i. 6 in fine, D cie excusat, tui. idem saluit,quod illiteratiexcusentur negociorum expertes,in
163쪽
viden D. Pium illud mutata in d. . similia
ter,ut clim ante eum, sicut dixi,distingueretur,
postea ex ejus constitutione indistincte illit ratus quivis ive peritus sve expers sit negociorum, excusationem mereatur, ed quod ne
cessiria sit literarum scientia ad rationes conficiendas,ut in paupere& rustico quidem distineriminutamur,non in illiterato: quam vinis nem amplectitur doctissimus Gothi se in suis ad fimnotis, ubi cum in textu asseritur excu sationem accipi non debere, ipse addit, hodio recipi per d.f.hnailiter.Verum qud minus Cu-jacioassoriar, facit, quM PaulumJG non an te, sed diu post D. Pii tempori sub Alex. Imp. vixissi historiiine docuerintim e contrario
cendum Potius videretur, si omnino quid mutatum esse quis urgeat,id quodaD.Pio simpliciter rescriptum erat, postea mutatum esse, occum ex Constit. D. Pii manes illiterati excusa-romu,si cessu temporis invaluerit,ut illiterii; ti excusarentur quidem, sed non omnes δορο vis,sed illi tantum , qui negociorum etiam ex.
pertes essent. Atq; a D. Pio hac in re nihil else immutatu ipse Justinianus diserie satis expres sisse videtur inaes.similiter Indistincte enitndicit D. Pium rescriptae illiteratum excusandum esse, atq; lim est regula, ut Paci Iurisci
doctissimus,amicus meus,annotavit Exceptio
autem regula huic protinussi icitur,r-η -
164쪽
uses, wti,tac quae exceptio non ea restriapto D Pii est, sed ex sententia, distinctiones' Pauli sapra relata desumta,quaJustin illis vςμbis approbat. Rescriptum ergo D. Pilatonex mente D. Pii, sed ex mentςJustiniani secunda distinctionem Pauli accipiendum est, inepte illi qui ex d.*.similiter,excusationem imperitis hodie recipi scribunt,cum eadem recipiatur ex a fin Ante Paulum igitur ex rescripto L .Pii illiterati quivis excusabantur:tempore Paulliu
cusabantur, illiterati aute expertes quidem l te ratiam, sed periti negocioriam no excusitan tur: eamq; disti lictionem Paulus in commentasium retulit,&Justin. in Compilatione Dig storum4 Institutio approbavitata D.Pius statim posuit regula Paulus solam exceptionem: Iustinianus utrinq;. Qua interpretatione ad . milia Paulo cum Juitiniano perbelle convenit. Non ignoromesemb virum pretilantissimium in d. f.similiter, verba ista, quamvis σ3mperatimum se cere, ita interpretari, ac si imperiti lite xarum, etsi negociorum periti sin accusentire, tutelaim,quiain hacconfici inventarium Mconscribi rationem necesse si verum men,prit ii tion negocioriam non excusentur, eoque reliquis tutoribus velut administri adjungi posivit. Ve interpretatio illa, tantiviri
165쪽
Nam quia illius probatione amiti Athle
M,6.llaine,D.de excusstut ejusmodi ii tit in . terpretationem istam potius convellat In loco enim modo dicto quinitur non de excusatio iis, quam habeant imperiti iterarum lin ego cioru procuratione, sed de excusatione, quam habent tutor vel curatores dati a tutela vel cura, propterEaqubd literarum impetiti sint: εc de his dicit Paulus,quod non excutentur,intelliget tutela vel misi, si inoo non sint ex
perses negociorum, ut ex eo constet, qudd reliquis tutoribus no velut administri adiungat tur, qui negocia tantum procurent, ed pii tutores sint di maneant excusatione non acceptat
Et sanhilist hoc ita accipiatur,ruto vel curetitor illiteratus omni casu, sive peritus sive expers si ς negocioriam , ex Uusationes habebita tutella vel cura, quod contra mentem verba est tam Pauli, qua stinian qui distinctioneadmit tunt,quam Culacius &mesembecius perpera repudiant. Sed nec ratio quam uterq; attulit enlinodi est,ut a sentet uia ilia canos dimovere debeat. Nam si omino necesse est inventaria confici&rationem conscribi, ea* est ratio, ut literarum imperiti sine ulla distinctione excusentur, cur non ob eandem rationemipso potius jure tutela, cura non valet Quid enim si imperiti iteratrum tutores vel curatores dati sese non excutiverint. iii eo casia fateb-tur illi, etiam imperit' literarum tu Gq. Veh
166쪽
curatores fores Si autem tutores vel curatotes,
esista possunt, ut esse .lsum, si sese non excusse
verint, ex ratione illa id quod volunt illi, non .eficiunta praesertim cum rationi illi alia vias . tisfieri queat. Nam ut Inventuriam quidem a tutoribus vel Curatoribus zoniiciendum sit domu licet ficiant ipsi per se vel per Notarium, qui eo casu imperitia ipsorum peritia sua sup-PIeat: ut autem rationes conscribi necessent, . an ullo, uti textu id probari possit, nescio, atq; ut omninδ istud necesse sit,cur no aeque fieri illud posset peralium, siquide confectio rati num tam dissicilis non sit,inyram nUOciorum, procuratio,Nam valde probo, quod Duaren. scribit lib. i. disp. c. s. imperitum iterarum, sed negociorum peritum vicaria amicoruni opera aut ministrorum in commentatiis suis&ephemeridibus conscribtaadis uti posse, sicut satin Inventario ab herede faciendo peri final ,.sin autem dubium,C.de iure delib.sin autem quid ob imperitiani suini secus in cinisciendo inventario aut conscribendis rationibus fiat, est .ddiutor vel Curator sibi ipsi hoc imputet. cuna eo ipse, qud die non excusavit,industria in suam professus sit,aut certe peritiores cosulere
debueri Mndeyer probabitur imperitos hia
toraxum adiungi posse tutoribus&curatoribus, ut muris ros)curim petit literaru adiungo tur literaru δ forte etiam negocioru peritisξω
167쪽
iunctio ulla hoc casu facienda est34 si omninδ,
administri duntaxat sunt, cur aeque asq; tutores Curatores ipsi ex administratione dc proc ratione sita tenentur, neq; meliori jure partim
ob id qubd imperiti sit ni partim quδd sint
nudi administri, non tutores vel Curatores ipsi, utunturZS cum adjuncti illi non sint tui res velCuratores,unde probabitur eos a negociorum procuratione sese excusare non posse, Nam si a tutelaac Cura quis excusare se potest, quae tamen munera sunt publica, cur non etiam a procuratione negociorum, qua privati est muneris, ad cujusmodi munus ne invitus quidem cogi potest, ut adeo excusatione opus non sit. Et valde, meo quidem iudicio, ridiculuest,in tutore curatore constituendo mal rem haberi literarum peritiae rationem, quam peritiae administrationis, cum potissima tutetqde Curae pars in recta negociorum administratione posita sit, minima aut fere nulla in literariti a peritia. Nam S alias quam inepti pierun- queunt negociis administrandis literarum, riti, notissimum est, ut non abs re Fr. Balduin. in d. g. similiter, scripserit, non inepte fortassis nos dicturos negociorum imperitos excusari, quamvis literarum non sint imperiti. Sic itaq; sentio, imperitos literarum tutores vel curatores esse posse. Si enim esse non possient, quid excusatione illis ellet opus Zat eo ipso,qubd sese excusare necesse habent tutores vel Curatores esse
168쪽
DISCEPT. screto L. CAp. IX. tes . possviaticum si sese non excusaverint,tute Vaccurae onya omnia atq; universa eos sub ire omnini, oporteat. Atq; idem constetudiane, quae legis interpres est optima, receptii est. Veruntamen imperiti ob imperitiam exculare sese possunti per d. g. similiter: scd an ob imperitiam solam Ita quidem ex constittitione D. Pis non aequesex sententia Pauli di Iustiniam: sed ex calta demum, si praeterqu*m quod se lib. terarum imperitos esse docuerint,simul ostenderint, se negociorum ad milustrandorum e iam limperitos esse, clarisvel maxime in tutoriubus S Curatoribus peritia negociorum admia
nist idorum requiratur. Hoc vero cum constitutioiD Pii deesset Justinianus eo missi, supplevitatis verbis. quamvis simperati iterarum possint ad iministrat e negociorumseu ' cere Maec interpretatio gloss .cum nihil habeat
absurdi,nilii quod injuris principia impingat,
nihil quod textuum contrarietatem, quiomni semper studio qualicunq; etiam interpretatione adrniscenda,vitanda est, inducat, non videbcuraςquenda non sit cum praeter haec omnia, Lexpertes,C. se decutio.lib. c. nos edocuerit, nil μ prohibere liturarum imperitΟS,Decurio
inis etia munera peragere modo rerum sim
. petiti. Sicut enim in decurionibus facultates
magis spectamus, quam eruditionc literarum, ut ibidcm annotavit Cujacius, ita in tutoribus&Guratoribus peritiam administrandorum
169쪽
negociorum potius spectanaus quain petitiam literariam.Quin autem literas ne cace in d .f. h&ind.f.similiter, intelligendi sint illi, qui prorsus literas neq; legere iam scit bere norun id puto else extra controvernam. Nam idem
etiam demon sua vox Graeca α γοαμ fu i , qua
utitur Modestin.in L .final qu si verbuin ex verbo exprimas, Illiteratum significat, id est , eum qui omnino rudis est, omniculoq; literat si '
Mi in eodemq; sensu literarum ignotiuitia.&literas ignoraremi sed si pupillus, H.proscri bere,D.de institor.action accipitur. Est ininen cum literas nescire dicitur is, qui scribere ne- scit,sciat auton lege , ut inl.3. Satana micri bere, D.de accus it quod alii qui dena liuei pretantur de eo quiliteras innino nesciat, veruq ut ultra eum qui scribere nesciat , extendamus ad eum qui etiam nesciat legere, necessono est neq; ut id fiat, pro ratione subjecta matςriae pus est, quemadmodum etiam literas nescire dicitur quiscribere nescit, in Iliac cpnsulti ma, C. de testam atq; ita literarum imperitum accipio in Liubemus,4 ini nostram, C. de temstam.& literarii imperitos inu L hac consiliit sima inauith.sed da ovo, C. sisert. pet. Stit rariam ignarum in M.* sin autem dubiusM.de jure deli vel ignor. ntem in fin.C.de testanu
170쪽
CHOL. CAp. II X. 8, nescitant oppon utitur iteras scientes, sive illi- . teratis literati rest tamen in ea oppositione aliqua diversuas Literati enim diciantur, qui u-.trunq; sciunt, legere nHTitru S scribere, non etiana qui alterutrii tantum. Nam vix est, ut qui peritus est scribendi, non etiam sit peritus legendi, adeoq; qui legendi quidem est peritus, ted scribendi imperitus, literaruimperitus di cicit r.Literarum igitur peritus est is qui prς te quam quod legere potest, potest etiam scribere Atq is literas scire dicitur in d. l. 6. s.fin. Minx discretis, C. qui test fac polI S literatus, d. l.
hac contultili. Md. L final. C. de testam.&literas edoctus, in auth.quod sine subscript C eod.&literarum sciens, in d. l. fila atque de hac literarum cientia accipienda est in l. pater quoties 93. f. I.D.deacq.Vel omit hered & peritialiterarum in d. l. fin. C.de testam verum enim verbcum illi, qui studiis liberaboribus operam dederunt, Opponuntur his, qui legere Micribere quidem sciunt, sed istorum rudes sunt Migna ri, recte etiam literarum imperiti dicuntur,ve rum id non omninod simpliciter, sed comparatione duntaxat ad illos facta. Illi enim cuin praeterqua quod literas legere sciunt scribere,studia etia literaru calleant, hi ad illos comparati lieteras nescire putatur, quemadmodum si hi, qui legere tantiam possunt scribere, co- ferantur cum istis qui ne urrum pollunt, hiera.