Hermanni Vulteii J.C. Disceptationum juris scholasticarum liber unus

301쪽

' a Paulo inda naturales. San si extra Remp. Romanam egrediamur, non minus adsit re dum astringit obligatio iraturalis,atq; civitas in Repub Romana: semper equum est ut qui debet, luat,etiamsi ejus nomine jure civili nodetur actio, qua cogi possit, ut Paulus luculen ter affirmavi ind. .cum amplius: Is natura dein ιμ, inquiens 'ruem 'revemium dare oportu. Vtarum autem oportis ede necessitatis docent lexicographi Quare quὁdeos, quibus natura duntaxatdebetur, Ulpianusdicitiata esse

Misendum est deiure civili hu; usque effectibus,

quhniam crediti appellatio in jure civili caetan- tum pecuniam demonstrat, quae potest peti; non e meam, quae petitione na quidem non abet olatione autem facta repeti non pote quibus erbis posterioribtis describitur pec aia ex se obligatione naturali debita, in . si is 9 .g.nim deiblut Neq; enim qui creditores sunt, aut dilatiores, eodem modo omnes cre-

ditores sintvit debitores; led qualis est obligatio, talis elam est debiti solvendi necessitas His ita potius iitelligitur, in utrόq; illo diste prationis propolia membro quaestionem es*. de obligatione niturali tanti in vel civili isoni

pliciteraut imi cieNam ad hanc rem quod atti- et obligatione incivilem tantum, ibea q:iae mixta est, civilis dilaturalissimul, non distin-

302쪽

liuem de hac etiam firmari aut negari scienda

est. Caeterum de minore impubere, quod civiliter non obligetur sine autoritate tutori S sui, extra controversiam est per l. obligarii. de auror tutor Disputatur an saltem. naturaliter t

tur te pubertatiptarimui quem secutus est Bari in d. l. i.D. de novat. ceteri fere omnes PDecina pupillus is V.D.de R.I.&nans lente tiam freqtientiore calculo a vetustioribus urit interpretibus comprobata fuisse , sibiq; videri

probabiliore scribitJo Rob lib. 2. recepi. lech. c I7.ddaiate eum communem esse dixitJas in Linterdum,n.J.D.de cond. inde b. adducens text. d. f.D de jure1. HU. eius qui,S. qua Verd,n.AI.D.si cert petat eam tuetur Alciatili h.1. paradox. c. I 6.infi. Fateor magnum ella istius distin-'ctionis in multis juris articulis usum sed sapra dictis legibus,quq in speciem inter lepugnare videntur accommodare, no videtur ma-

303쪽

- H E, M. V. uLT E VI A inasinis illis rurisconsultorum nostroria ingeniis latis dignum esse Ut enim omithun ilud vulgariim , ejhismossidistinctionibus utendum non elle,cuia leges ipsinon 'stinguunt, sicut non distinguunt, in qu mone hac pilap sit , qui caedat, ii de infanteJuris'nsultis ano fuit institutus, uisse ipse pupilli trientione facere, cum a 'que in proclivi esset appel '

latis insitatis,atq; illa pupilli Infantcin si dixi

ieiu, quis dubitat poὶita specie, positum etiam genus)neq; tamen quod de specie a amrni tur aut negatriradem protinus assirmabitur aut . gabitur de specie altera ipsi'pposita, neque quod est speciei, universaliter generis est, ita, ut*ςciei etiam oppositar conveniat.De infamte ver,nemo dubi Avit unquam, ipsum non turaliti quidem obligari,usq; adeo, ut ne quib. dem accedente tutoris autoritate id fieri pes sit; g pupillus,Inst.de inut.stipui Lin negociis I. D.de regu Itur ut Jutis onsultis in continent xios suos,&praesertim Licinio Rufino in regula sitas id referre, Compilatoribus ex illistion semel repetere scibis etiam inculcare,&bis non incidenter, sed ita, ut peculiarconde leges factae fuerint, ponere necesse non fuerit. Eoci magis latinc in lusce acquiesco, quod etiam excellentissimum Jurisc. Donellium in d. Isi pupillus, noli iisdem rationibus Accursiim-terpretationem refutasse, posteaquati haec ista

304쪽

Discar T. sola o L. CAP. XVI. 1 8,pra x dilitati di disi,quod nominus remetii, . Me quibus in d l. pupillus, desin da.quod pupil- rus agatur,quam verborum condi Rio Accutit repugnet, qud minus eoriam locorum autores de infante lens Unx. Nam ' ri , inquit D .

. nellius, agiturdepupillo, quimutuam pecuniam AEcceperit quod infanti non recte conve=rit. Nemo enim Dcilem uisio reperitur, ruinina soli infimi mutuam pecuniam dare. In Mirero desinitio

eu tepuisto, qui quidstipulanti promiserit; hoc

vero infanti trisui non potes , quem certum eris natura promittere verbis non posse,cum loqui non

autor te naturaliter obligeor exciatratitu. Haec quasio exsententia loquentiu ad evi persona ac

comisodanda eri, in quas cadat 1 modi dubita rio alioqui desinitio sitsupervacua sinum .pro' fide referenda adpupilla qui raripotest σι uspubertati P proximin, quae ibi sequuntura .E .Eguitiario etiam Baroni conciliationem --stam poli placuisse apparet ex do,huod ad i. na ruralite est 3 3 fin D. de cond.indeb.alia distin- ini ne eam rem explicat,n5 desumtae perso ita pupilli sed ex natura obligationis , qua fiat, ut alia sit mere natui alii, de qua intelligendae sint leges illae,quae pupillu naturaliter obligarii serunt,ylia ita naturalis, ut sit juris entiu qua. pupillus non obligetur. Sed ne in obligatione

305쪽

consulti fecerunt in pr dictis legibus, ias hida cum amplius, .fi expresse Paulus consui dit obligationem naturalem uri entium, unamque fro alia accipito Isnatura deside, iam quiens,quem juregentium dare oportu, i Nehe Petritaber Valeant inclum quiseparanda- ab obligationejuri gentium naturalem in ut Iuris Numento velamoru testimonisexistimant, a sauditoribit tradunt quod plenius pessequiturina ure naturaea ori. D.de reg jur. Vim MuciuBaro hac sua expositione textibus ficit. Cum enim ICtus ait pupillum non obligari natur liter, item pupillum natura non debete, Barci exponit, natura illum debere, sed no jure gentium; quod non est interpretari, sed negare id quodJCtus affirmavit. Quod si hoc etiam diuxerimus, ius naturale idem esse cum jure gentium,& vicissim, secundum f. vendit ,& .singulorum, Inst deier divis N infinitri alios imris nostri locos, verum dixerimus, quod cujus modi sit dicendi locus est alius Boluminus inrubr.D.si cert. petat.n. 23. selum mutui contractum excipiendum putat, quo pupillus no ob . ligetur naturaliter sed praeterquam i d cur hic potius excipia tu quam alii, rationem nul

lam assignat refragatur ipsi d. l. quod pii pillus,

quae loquitur de stipulatione, atq; ex laac etiam pupillum natura non debere ibi dicitur; non igitur ex solo mutuo inio ex mutuo etiam pupillum naturaliter obligari textus sunt, qui in casa

306쪽

c se mutui loquuntur, expressi ina.l.si eius,5: in d. l.cuin illud Sunt qui putent, pupillum, si 'tutorem habeat, eoq; inconsilio c5trabatinaturaliterno iobligari, si non habeat, obligari distinctione vanes divinatoria, nec ullius t

xtus verbis comprobata,neq; juris rationi consentanea, ut observavit Coras. lib.6. Miscellasa.

ααi Nihilo tamen felicius se eodem loco inde expedivit Coralius, quam superiores. Est qui- demula, quam affert, distinctio valde subtilis, quam ficit inter obligat jure naturali. obu' . vati naturaliter, illudq; putat else quid ampi . us,quai hociunde si v xatur, an pupilluses turaliter obligetur, respondendum sit, obligari: sin autem quaeretur an obligetur iure nat rati, respondendu sit, non oblisari sed est uid 'mentum hominis ingeniosi causas &effecta ipsarum non conjungentis Obligationemna - turalem supra dixi esse ex jure naturali, ut est Mus est ex causa sua efficiente , cui non video, quomodo consequens non sit, si jure natiuali quis obligatur, ut non etiam obligetur natur ' itar, haud secus atq; is qui obligatus est civiliuter, ita obligatus esse non potest, nisi obligatio illa sit a jure civili. Hoc res ipsa docet,&doctriana conjugatorum apud logicos exeostulat. Ο imnis quinaturaliter debet, necesse est ut de

beat lure naturali, ex quo nisi hoc sit, natura .

liter deberi ne intelligi quide potest Raphael

307쪽

ris cociliator cuir no videret, quid certi destia creassirmaret, ingenue professiis est absq; Dani festa violentia leges illas inter se conciliari non posse, in d. l. quod pupillus. Meminisse auteni debuerat vir eruditissimus constitutionis Iustinianea praefixς Digestis de eorum coiirmatione,in qua ii contrariti, Iustinianus dicit. contrarium aliquod in Digestis no inveniri, ii quis subtili animo diversitatis rationes excutiat, sedi esse aliquod novum inventu , vel occulte posi- im, quod distonantic querclam dissolvar, S 41iam naturam inducat discordi .fines flugientem.Non sunt artis nostrς prςcepta Geometrica, quae in tabula depingantur, dc ex certitudine sua, in qua constent, confirmentur: ideoq;

debet studiosi animus saepenumero acquiescere in his quae probabilia lunt, etsi ex rationibus certis demonstrari nequcant quod nisi fiat, multa saepe, quae certa sunt, in jure subvertetur. Quam ad rem ingenium requritur non sephusticum, sed candidum, non ambitiosum S ri- xandi cupidu,sed anodestum, quodq; probabi- Iibus acquiescat potius quam ut contrarietate legibus inducat. Sunt enim leges sine calumnia discendar&gccipiendae. Hugo Donetl.ad d. l. si pupillus,n ir pupillum scribit oblisari natura liter, si res spectetur, non obligari, ii ipsius peta, sena Verba ipsius haec sunt Obligaturpupillio

naturaliter. irresse iraur,in re enim, obvatio. xejud consenseu, quasecundum natura reusae,

308쪽

m minus tensur ipse, qu- - accessioneF.Diri rituri is no obligari nec naturaliter.habimperi. Φ ejin ratione, quia obligatio in persona eum. Fine Uintri, nonpropter ωηd tionem obligationis qua alioqui ver ubestsedpropterperso pupisti,.--tribuitur, ne obligatio iusto modo noceat. Quiquido acutissime ita ab ingenio 1issimo vi-xoscripta iunt, sed ingenuedateor, ut maxime verba perspicuitatem aliquam prise ferant, noramen mentem illorum satis me alsequi, aut ut

assequa certe neq; hec pugnet nostr concili tio satis sibi constare videbitu . Primum enimaton intelligo, quid sit obligationem in re esse, neq; tam eam esse in persona. Nam oblig tionem, quae iii persena non it, nullani agnosco,&aliquoties memini obligationem ad juspc ' senarum referri,non ad ius rerum: si quae vero omninδ in re etiam ponendasti nunquam ista

sola fuerit, sed praesul osuerilsemper obliga tionem inpersona,in qua illa quasi rustineatuti obligationem else in persona, in confessu est; obligationem in re esse,nego. tq; ut sit aliqua, umquam tamen est si ne illa. Ita si obligatio inite est ex contractu pupilli,est etiam in persona; .aut si haec non est, neq; illa fuerit.Deinde quae .stio est nobis de obligatione pupilli,an nimira ipse obligetur, necne; in re, an obligatio fiat . emerinulla est disputatio Et de pupillo respo detur in quibusda legibus,qubd obligetur,in

Γώ qu dato oblis tui naturaliter.Nullibi vςre

309쪽

vel apex ullus est disti'ctionis istius a Donestio allatae, ut mihi quidem religio sit istam legibus inferre. Verum est non ditiiteri PDnellum in persisna pupilli esse obligationem,sed esse eam respectu pupilli sine effectu, at respectu alior inon esie illam sine effectu cum prosit debilest.&noceat fidejulsoribus ceterisque accessioniabus. Sed obligationen esse in persona pupill neq; tamen in ea leni effectum habere, periri de est atq; si causam, ex qua necellario est ectus sequatur, poliamus instes mi sane si obliga tio est, effectum etiam suum habet, eum Ο lem, qualis est ipsa , naturalis nimirum natura lem,& civilis civilem, atq; si ut cum ponimus pupillum obligari civiliten cum autoritate *toris effectus inde sequuntur civiles, ita etiani si naturaliteritne autoritate illa , natus ales eo iam poni necelle est: atq; ita obligatio sine es sectumst nunquam , aut ii sine effectu ponatur quamprimum inde ab initio, ponitur id esse, quod non est, adeoq; quomodo illa prositam noceat aliis nonvideo Debitori prodesse illani ad liber indum, si concodam, dicam id ψnde' fieri , qud ad liberandum proniores sumus quam ad obligandum, vulg. I. Arianus, D. M obLωach.ut mirum non sit adhum,qm a d obligandum est inutilis, eundem ad liberandum u- tilem esse. Neq; tamen propterea nece iserit, ad hoc ut liberetur debitor, pupillu obligatuni

quom docunq;. Mid enim obstat, quo

minus

310쪽

Disc EpT. Sc Mox e Ap. XVI. Istminus liberatio liocaci ii inutili cotingere poc sis, etiamsi pupillus nec hoc nec illo imodo ducatur obligari 3 praesertim cii liberatio con- tingat, no quod alius prius obligetur, eoq; obligato tu in alter ille liberetur, sed quod jus ita voluit liberationem contingere peractum,qui novatio revera effecti, persona indonea Birinvs fui iter, novatio autemnon est, eo quδd factus est a pupillo apro novatione tamen habeturis,ppletione iuris , quippe quod suppleat id quod pupillo deest, non quidem adipsum

ligandum, sed ad liberandum debitorem, per textilia .praeterea,Inst.quibanod.obhytollat. Atq; hoc quidem extra controvexsiam est; illud ver,ex hoc constare potest, quod si a jure

ivppleretur defectri pupilli quod ad ipsum

obligandum, non tam naturaliter duntaxat,sed ciuiliter etiam obligaretur. omnis natiq obligationis ratio ex jure repetenda&aestimanda est. Imputet vero sibi creditor, qui sciebat, aut

saltem scire debebat conditionem pupilli, cur eluitandi actum cum pupillo celebraverit, per quem&pupillus non obligaretur, indebitor prior omiH'o liberaretur, haud secus atque si inovatio jure secta fuit let. Eadem est ratio fido. jussurum acceptoria. Non enim illis nocet ob- ligatio pupilli,quisit, sed sita ipsoru.Nam prodesse illis non debet fraus sua,dum fidejustiis , in speciem tamen inagis id facere volutile vi dentur. Cum enim intercederent pro pupillo; ,. absq;