장음표시 사용
231쪽
stentione a paterin haereditate ac scien tia iurium paternae substantiae, seu id irritate bonorum propriorum cum simi libus in proposito cadentibus; Qui vGro ad alia duo motiua pariter resolutio innixa est facto, quod scilicet non constaret de paupertate, quinimo ex atteis statione Communitatis potius constaret de communi opinione diuitiarum vel idoneitatis, Unum tantum de iure firmando respectit Pompei clerici in mi noribus nullum Ecelesiasti eum benem cium possidentis, quod dum non docebat de requisi tisi S. Onc. id.prςscriaptis, incessus scilicet in habitu ct tonsura, et struit ij Ecclesiae cui adscriptus esset, non deberet ad beneficisi cap. oardus admitti, quod in ista causa non fuit formiter discussam, cum post editam
dictam resolutionem partes concorda. uerint, de hoc tamen puncto agitur in sua materia sub tit. de Credito. Reflectendo autem ad illam exceptio nem , quae fundabatur in eo , quod ageret ut de fratribus dotantibus ex liber litate, quia ad id de iure cogi non poterant, quamuis scriberem pro hac pata te, Attamen satis dubitabam de verit te assumpti, qualetius ageretur de fructi. bus seu alio iure vel litteresse viri , cum ratio reuerentiae vel liberalitatis percutere solum videatur dotem in sortea principali, Et quatenus concernat ius vel interesse ipsius mulieris, quae est s roriatqubuere dicitur causam luerativa, secus autem respectu viri, qui est extrMneus agens de causa onerosa de corres . tiua : Occasio autem adhuc non dedit huiusinodi punctum formiter disputandi a
sus disputatus coram A. cum ignoto exitia.
Loca montium an censeantur data in dotem tanquam species vel pro quantitate, Et quatenus tanquam species, si aliquod habeant vinculum , an dolans teneatur illud tollere , vel censeantur data, prout
a. Ubi lora montium data sint in Gatem n debeant esse libera, et non ad
3 modo dininguatur, an dos in specie,
υel in quantitate eo at. 4 Dotos an, et quando teneatur de euictione s Multra ex eobabitatione eum viro praesumitur informata de qualitate δε-
6 An aliquod intere e viri adesse dicatur super libertate , vel vinculo fodi dotalis, dum vinculum non minuit fructum.
232쪽
Nicam filiam breui viduatam Tibaldutius in
prioris matrimonis constituta dote, in qua inter caetera erant loca 42. montium singulariter specificata, cum declaratione, quod assignahantur ad rationem scutorum Ios. pro quolibet Ioco, ita tamen quod remaneis deberent pro sundo dotali, atque ad
eamdem rationem scutorum Ioue . restitui; Quia vero ex dictis locis plura aderant non libera, sed cuiusdam euictionis
vinculo affecta, idcirco recusante gene ro recipere dicta per Socerum oblata loca vinculata,sed illa petente libera, introducta desuper cauti coram A. Q seu Praelato per eum deputato Pro socero scribens, cum aliquo etiasensu veritatis, Dicebam i licet ob unica tantum disputationem iiudicium omnino maturum estbrmari non potuerit quod ubi promissa essent tot loca moniatium in genere non specificata illorum qualitate, tunc absquὰ dubio stante prat, et finitione pretis pretedicti, conuentio intelligenda esset de locis liberis, nullatenus autem adaptabilis habentibus aliquod vinculum, quamuis aestimatio esset impropria, et ad Blum effectum scie- di quantitatem dotis pro regulando lucro, alijsque consequen iijs , quoniam a
recepta nimi', frequens propositio est, quod ex pretij quantitate desumitur
partium intentio,et quid in contrarium deductum sit, unde cum loca valutata oessent quanti tunc currebant loca libera,pretium vero vinculatorum esset longe minus iuxta vinculorum numerum
ct qualitatem ex ijs, quae ad materiam Locorum Montium habentur saepius deductasub tit. de negesibus, praesertim
in Ro mana de Oriceturdis discum. 3o. , planum exindε resultaret non nisi de locis liberis intellectum esse, tana proindemnitate viri quam ipsius mulieris. In proposita vero laeti specie ex eius pluribus circumstanti js unitim considerandis, contrarium probabilius dicendum videbatur ; Siquidem cum agerma turde assignatione huiusmodi Iurium la
pecie ac pro fit o dotali non au te pro quantitate, dum in ipsis substantiam erat dotis constitutio, ipsaque species praecedebat, quantitas vero sequebatur, qui est communis S receptus modus, per quem aestimatio vera di propria diastinguitur ab impropria, ut non semel hoc tit; Idcirco distinguendo ius vel
interesse mulieris ab illo viri, Quate- nus ad primum pertinet,multae concuria
rebant citcumstantiae satis probabiliter suadentes intellectum esse de illis locis, quae dotans possidebat, et prout ab eo habebantur cum vinculis, Primo nempe quia illa non erant promissa in genere, sed indiuiduata, idest, tot Communitatum, tot Salis,et tot alterius speciei, prout ab eo possidebantur, unde liquido constabat dotantem nolui sese obligare ad acquirendum de nouo diuersa loca montium libera, sed voluisse solum dare ea, quae tunc habebat, it aut aliud ius dotatae non competeret, nisi illud euictionis, et hoc exerceri non potest , nisi quando illa ratione vinculi sequeretur, qui casus non euenerat, Uel, & verius actio quanti minoris, et haec siti altera evictionis quando casus veniret, neque in ordine ad ipsam mulierem agentem de causa lucrativa competere videbarur, Tum quia ubi incoeptum est 4 1 traditione contra dolantem no competit euietio nisi expressὰ promissa sit
etiam Pia ex alijs circumstantius de quibus infra ipsa mulier notitiam habebat de huiusmodi locorum qualitate, idcirco intrabat regula text. in Io undum sciens Coae de euimon. Altera igitur circumstantia excludes mulieris actionem resultabat ex eo quod pro primis nuptijs haec eadem loca ita. Valutata , data, & respective recepta ac possessa si erunt, ex qua circumstanti duo
233쪽
duo resultabant, unum nempe ex regula texicin aura ea quamuis Coa.de rei uxorimo de qua lare O .de dot.c.8 ex n. IZo.
disciis et . , quod pro secundis nuptijs censetur data eadem dos, quae pro. pi imis constituta fuerat cum eisdem qualitatibus & conditionibus ; Alterum 'ero praesumptae & verissimilis scientiae ime sius mulieris, quae cim viro cohabitando censetur de qualitate dotis ini ma-ta , ut apud Burati. dicta deos; s. mer. , ubi prolari num. I. R. inser tur ad exclusionem euictionis ex diciti, tegula textus in L si fundumsciens. scientia, vitra praemissa, ex eo etiam conuincebatur, quod soluto primo matrimonio, filia reuersa est ad do mum patris, atque secum asportauit litteras patentes Montium a primi viri hς- redibus restitutas, et in quibus litteris huiusmodi iurium species consistere dicitur , atque in statu viduitatis tanquam unica filia cum patre conuiuendo de huiusmodi locorum qualitate distincta scientiain verisimiliter habuit, ideoque dicebam alteratam valutationem , locisa vinculatis vere incongruain, prudenternetam esse honorificentiae causa, et quia ubi haec iura dantur in fundum dotalem supponuntur inalienabilia, et pro dote semper conseruanda, unde si ad forvi deducenda non sunt,nil reserre videtur, an maiori vel minori pretio valuten
Qmuero ad ius vel interesse viri, quod tortius reputatur utpote fouentis causam onerosam, ponderabam nil sua interesse, is maiori vel minori pretio dicta loca valutata sint, quoniam in forate principali an plus vel minus valerent, id percutit interesse mulieris, stante pa-6 cto quod in cassi restitutionis eadem l ca ita valutata danda essent, ideoque suum interesse erat Blum Uriamictiis, quorum nulla alteratio ratione vinculi sequebatur, nam idem est fructus locorum liberorum ac vinculatorum. Est benε verum, quod adhuc in vinculo praedicto dici poterat virum habere iis se interesse, tam primarium, quam secundarium, Primarium scilicet in casse euictionis ratione dicti vinculi sequendae ratione fructuum constant matrimonio, ac ratione lucri statutari jeo dissoluto, in integro scilicet usui iu-
, extantibus filise, et eis non extantibus in quarta parte proprietatis , Secundarium vero interesse dicebatur illud idem , quod DD. frequenter considerant in muliere respectu donationis, quae sit viro contemplatione matrimonij, quod scilicet expediat dotem ei maiorem, et talem, qualis constitur fuit , ut ita filios ex matrimonio procreandos ditiores haberet ob speratam illorum successionem,ex i, quae in dicto casi conuerso habentur in Vrbinatem in alys sub tit. de donationibus; Verum viruinque interesse praedie tam ut
pote remotum, et cuius casus non euenerat, neque timor imminebat, notia
videbatur coiisderabile adeflectum urgendi patrem ad acquirendu loca libera, sed quod quando casus euictionis co tingeret, tunc inspici deberet, an illa praestanda esset necne ob verisimilem
eiusdem viri scientiam, taut in eo etiam intraret dicta regula text. in I. undum sciens, et propterea pro meo iudicio decernendum videbatur quod vir recusare non poterat receptionem dd. locorum cum clausulis tamen praeseruatiuis pro casi e uictionis quando continge. ret, Verum post unicam disputationem non audiui amplius de causa tractatum,ibrsan concordia eam terminauit, vel
quia pater de gratuitis defensoribus se
Custis decisus per R Iampro Iacobo.
Dos ex certis credi ia constituta, a
234쪽
censeatur demonstrative, vel laxa liue litaui in casu deficientiae competat necne actio cotra dolantem ;
Et de materia periculi nominis cessi, an sit cedentis vel cessiona.
x Uus controuersiae . et Dorans praefando in dotem nomen debitiγis iuuae cedendo liberatur.3 An argumentum super iratis operetur, Di nomen debitoris censeatur pron issem demoni Iratiis non taxati .
turam amittenti an noua dos conuia tuenda I , et num. II.
o Et quomodo id dignoscatur, datis di- sinctio. De dictisne , li. S quando periculum nominis cessisse cedentis vel cessonaris praesertim in
9 Vir in te fouet causam onerosam, ideo magis priuilegiatus, quam mulier fovens causam lucrativam. I o Vbi dotans e Ii in dolo tenetur de euictione etiam in casibus , in quibus alias
ar De conclusine, de qua num. q.
Iduatam Victoriam de Castracanis exRaynerior de Nolphis, Iacobus fra- ter nuptui tradidit C millo de Parais, cui promisit pro dote scutata, 3.mil. alias per instruceium spons e patreui pi omissa Se data primo vito praedicto, ex cuius bonis assequenda esse dixit ; Cumque ob desicientiam bonorum liberoiu dicti Ravneris coniuges actionem subsidiariam istentassent ad n fidei commissaria, et ab eis per Rotamo exclusi luissetit ob eiusdemVictoris cul- p m,eX eo quod passa esset pecunias haeredit rias libere creditoribus posterioribus liberari, seu ipsa sic soluisset, ut
liquet ex decisione edita in Fanen. dotis 4.Iuly I6. 6. coram Cerro,idcirco actiones Camillus direxit contra Iacobumia in vim apocae, sed succubuit cora A.C. et introducta per appellationem causata in Rota coram Ver pio sub dis 3 I .Ianu
conformis ad fauorem Iacobi,atque pri-cipuum resolutiosis fundamentum fuit, quod ipsum debitoris nomen selum in a dotem datum esset, ideoque illud p stando ad aliud dotans non teneatur ad text. in liromittendo S is debitise j. detur.dotium Barbos in Laestinatis num. I o. ver ecundus es solus. marrim fi rinando ex verbis apocae nomen praedictum , in quo dos consti tuta erat, taxariue potius, quam demonstrative promissum censeri, dum ab eo oratio incipiebat, illudque principaliter in contractunia deductum erat. Et quamuis caeteri pro viro actore . scribentes satis insisterent in argumen-3 ro superfluitatis, cuius ratione crede.bant promissionem praedictam demonstrative potius stare debere, quoniania alias superfluus suisset Iacobi fratris in. teruentus,ta poterat mulier ita seipsam dotare, seu nubendo simpliciter eadem dos constituta censebatur, Respondet tamen decisio promissionem Iacobi non omnino inutilem esse, sed recte oper titiam quoad obligationem veritatis dicti nominis iuxta assertivam ab eo facta, quod scilicet primo viro, a cuius bonis dictum fuit assequendam esse dotem Vere per Castruccium patrem, cuius Iac bus erat haeres,data fuerint scuta 3.mit., et ex quacumque operatione quamuis in parte & non in toto cessare dicitur supernuitatis argumentum. Dicebant etiam dicti scribentes praefati Iacobi, promissionem operativam quoque remanere debere, ac demonia 4 strative poti sis quam taxatiu8 interpr. tantam, stante eius legali obligatione iterum dotandi sororem, cui dos male cauta constituta fuit iuxta deo. 77.Me lini cum alijs quae habentur supra in Romana de Pisiadis P . . & in alijs hutit. , respondet tamen decisio neque ius competere, stante quod dotis inmigibili. tas ex bonis fideicommissariis ad ea restituendam idoneis, proueniebat ex linsius mulieris culpa, cuius ratione Rota
235쪽
coram Cerro, eam reputauit indignam beneficio Auth. res quiae; Mulieri autem propria culpa dotem amittenti, pater vel respective frater ad nouam dotem constituendam non tenetur adtextis aura. pud Leum Galae collationibus Bartis LA cum dotem S. Moturam num. a d fluc matrim. Bald. in I. ali num. 9.ro. Cod. de dotis promi me M'. dec. 13a . m. 8.cum alys in decis deductis ci per Ast. de Ariment. Oblig. cap.8. ex num. ss8. Hyc. I 42.
Mihi pro eodem actore scribenti, qualentas pertinet ad punctum, an dictum nomen taxative vel demonstrati uepromissum esset, reflectendo ad veritarem, resolutio non displicuit; Siquidem de iure indubitatum est principium , quod ubi nomen vel alia res taxatiue in dispositionem vel conuentionem venit non tenetur debitor aliud praestare nisi rem vel ius taxatum,tale quale sit, cuius cestatio vel perlatio, creditoris vel recipere debentis damno cedit, it aut super hoc nulla cadere videatur iuris quaestio, quae solum est facti & applicationis, quando scilicet esse dicamur in casu taxationis , et quando in illo demonstra tioliis, atq; super hoc solum omnes scribentium controuersiae tam in contractibus quam in ultimis voluntatibus versari videntur ex deductisper Castrensem.
alijs, de quibus non sentat fustic de legaris.
In ista vero facti seu applicationis 6 quaestione , illa est recepta distinctio ad
dignoscendum, an uno vel altero modo dispositio concepta sit, quod aut promisso seu dispositio quantitatis ac modus seu locus soluendi continentur sub unica S eadem oratione, tuae Omnia insimul complectatur, et tunc dicatur taxat iuE,Aut oratio si per dispositione vel obligatione quantitatis est persecta,modus autem vel locus adiiciatur in sep rara oratioue,stu it, & talite quod vita
res ab alia absit; imperfectionis nota separari valeat, & tunc demonstrative potius, ut bene Lateres. dicto cons. I s9.c, Marciam ricto eonf. 4 . num. 4 Vbi obseruat hoc non ita mordicus ac stricte capiendum esse super orationis unicitate vel duplicitate, ut praecis ε una vel
duae orationes esse debeant, sed hoc so- Ium sit inditium, in disponens seu promittens modum vel locum adijcete v luerit substantiae vel executioni, Ut primo casu pro taxatiua, secundo aut cinia pro demonstrativa stet praesumptio. Hac autem distinctione sic stati te quatenus pertinet ad applicationem , verba apocae clatia demonstrabant potius vertari in prima quam in secunda- parte, ram a praecedentibus, qu1m a subsequentibus; praecedenter enim Iaco. bus in .dotem promiserat illa eadem scuta 3. m.,quae primo viro data fuerunt cum dictione li, ad oculum demonstra-7 tiua, ibi, prometu lisuri 3.m. aure voti repromes e dati alguondam Ranieri eis. ex deductis per Surae deris. I 2 s. num. I. apud quem concordantes, de quibus etiam in decisione , Et deindE sit Gquitur dicendo, quomodo exigi debeat, , qua cuti 3. mydeuora cauare dalli benides aerato Ranieri, vii, E propterea non dabatur oratio perfecta ει obligatoria, quae distingui posset& stare de per se.
Est bene veru quod uc est nuda iuris
praesumptio ad cuius essectum in dubio dicta distincto attendi solet ex contra. ria probatione vel sortioribus praesumptionibus & adminiculis elidibilis, iuxta generalem regulam Lu naturam praesu-ptionum, quae sunt iuris tantum, quia semper lex cedit facto, undὰ fi aliae circumstantiae suadent potius taxatiuam quam demonstrativam, vel econtra,nubia ratio habetur de formula verborum, ut pro absoluto habetur apud omnes M. legatos , atq; in hoc alij pro hac parte scribentes quoad ea, quae iuris sunt, b LE dicebant. I Uerum dissicultas erat in facto, quod
scilicet non concurrerent tales circum.
stantiae vel coniecturae, quod huiusmodi voluntatem suaderent , Ad argumentsi enim superfluitatis Mue resPondetur in decisione ut supra, cumq, hoc reputetur leuissimum, sussicit pro eo dirimendo
236쪽
qualis qualis etia modica operatio, etiailli maioris declarationis, Ut in Romana
e commisi M. Victous apis Otraob. dcc. 244. 27 I. , Haemo, Et alterum onligationi, alias dicto Iacobo incumbentis iterum dotandi, adhuc milius concludens videbatur non solum ex reL ponsione data in decisione,quod ob mu Iieris culpam haec actio non competebat , de cuius responsionis releuantia
satis dubitandum videtur , ut infra, sed etia quiani cum saltem haec esset praetensio satis dubia de disputabilis, probabile non est dictam Iacobum ita ex abrupto dictam obligationem pure suscipere voluisse. Putabam aut Em re lutionem videri parum tutam ex alio fundamento, quod cum tunc vere dicitam nomen esset non
seluendo, dum bona libera non aderat, atq; ad fideicommissam regressus haberino poterat, exinta sequebatur quod licet
nomen esset verum de iure, attamen non
erat tale de facta , quo casu, cessant scientia viri recipientis, ob quam illius nominis valorem seu quantitatem in eo
demonstratam vir uxori donare censetur, periculum non est viri sed promit-s tentis seu do tantis iuxta text. expresium
ω πασαν Et licet DD. contendant, an dictatu legu dispositio tanquam sui data in ignorantia recipientis procedat
in quocum G, itaut nullus adsit fauordotis, ut sentit Bart., vel potius sit dotis speciale, ut aliorum est sententia, Nihilominus quidquid sic de huius quaestionis veritate, certum est in casta dotis id esse receptum, non solum fluore mulieris, sed vini, qui magis in hoc crasti dus est priuilegiatus, quatenis sit priuilegium auonialia ipse i et causam on o rotam Barbos. d. l. ast iuratis num. Io. cum sequen. Galeoc dicta controu. 3 1. 6. 78.
87.t, Et generaliter quod respectu
Uri dos dicatur semper mulus onerosus plene congerit Ginrb. - eos tuae. c. 3.glof. s. r. I. m. 12. cum sequo. , et Fontauru depa I. claus s. glos. I in ,39 sequem, nam licet varias reserat Opiniones tanquam diuersas, nihilominus illae continent potius limitationem qua negationem regulae de viro fouente in Lin Onerosam, et in quo proinde ad rem nostram magis dictoru iuri u dispositimnem recipiendam esse dicebam ex ratio.
ne deducta pre Bainbof loc. citat, quCil scilicEt cum debitor non soluendo ii beatur perinde ac si non esset, prorsu, irrationabile videtur,ut ita dolans nihil praestando ab onere dotandi liberationem consequatur, et econuerso maritus
absque dote inatrimonij oneribus subisceat, et habetur infra dij . a 63. Em, magis resolutio ex isto capit Odisplicebat, dum edita decisione vidi, nullam huic motivo dari responsioneir; ritu deinde facta meliori c6sideratione agnoui motitium non esse adeo solidum ut credebam, ni ea quae in dictis iuribus disponuntur, seu super eoru interpinatione Da tradunt, procedero videntur in duobus casibus, in quorum neutro versabamur ; Primo nempe ubi quis iam est debit dotis constitutae inquantitate, pro cuius solutione nomen
debitoris dat in solutum, seu aliis cedit pro soluto, quo cassi verὲ & proprie intrat quaestio generalis si per periculo
nominis cessi iuxta terminos textus in LA mmeus de haereditate vel actione vendita , ct i. pili, S. Gror. , e deflui. , qui casus non erat nostro applicabilis iEt secundo ubi quis dotare tenetur, a que ad satisficiendum suae obligationidorem in nomine debitoris constituit, quia si illud defacto non est verum,qua uis de iure esset rate, in essectu quoad ipsum donantem erat iam inutile, cta sequenter intrat dicta ratio, quod iniustum est, ut vibit praestando liberati nem a sua obligari e dotans assequatur, Sc econuerso vir nihil recipiendo matrimonij oneribus se subiaceat Idmetiamsi dotalis esset in bona fide , ac ignarus malae qualitatis debitoris, quinniam si esset conscius, tunc intrare dicitur actio de dolo , cuius ratione dorans, siue si t de dotare obligatis, siuE de extraneis, ac siue dos tricipiat a promissione, siue a traditione, indistinet S tenetur dero euictione erga virum, qui pariter non
237쪽
quen , in quo secundo casu pariter non versabamur, quoniam frater non credidit se ad dotem obligatum, dum sororiam occasione primi matrimonii dotem habuerat, quam, explicando solum id quod de iure inerat, secundo viro assi
Bene verum, quod stante detecta primi viri inmigibilitate , ob quam ista
mulier indotata temanebat, credebam ei eiusque viro competere ius imploradi iudicis officium pro nouae dotis conis stitutione aduersus fratrem patris haermi dem ob primae dotis amissionem, non obstante responsione decisionis, ut hoc ius non competat mulieri culposae,Tum quia etiam isto casu competere videtur
saltem illud subsidium, quod ad mensura
alimentorum conceditur filiae culmis viro indigno nubenti iuxta decisionem Burati. 48 . , Tum clarius qui1 vere in hac ficti specie cessare videbatur dici elimitationis applicatio, eum non esset culpa talis, ob quam mulier hoc beneficio indigna reputari debeat, dum Rota illa a cibsidiario remedio aura. res qt exclusit,ex eo quod Qtuisset libere pecu nias haereditarias viri creditoribus m. sterioribus, qui actus legaliter dici marest culposus in ordine ad illum finem , ad quem eum ponderauit Rota, excludendi scilicet a dicto remedio respectu dotis restituendae uere exorbitanti, sed non indE dici potest culposus de facto,it aut tanquam sapiens delictum inducere debeat priuationem iuris petendi nouam dotem ob primam amissam , cust res proueniens a mera subtilitate iuris in muliere excusabili, siue ab errore facti ob credulitatem , quam mulier de sussicietia bonorum viri habere potuit, confisa forte etiam in boni s fideiconia missariis,quς libera credebat, unde actus potius cuidam sinceritati ac bonae fidei tribuendus videbatur prompte satista .ciendo viri creditoribus,ne illius an ct fama praeiudicium paterentur, atque in concursu culpae, longe maior vide. batur illa patris libere ac in quantitate soluentis primo viro illam dotem, quam in fundis dotalibus dare poterat, vel saltem inuestitam & benὰ cautam, potissimh respecta viri,qui nullam habens culpam immaginabilem, ita punitus remanebat cum supportaticiae onerum ma-
tris, qui ut supra culposus dici poterat, Ideoque, quicquid esset respectu ipsius
mulieris fouentis causam lucrativam , di quoad nouam dotem in sorte principali eidem constituendam, attamen saltem quoid reintegrationem viri in tr ctibus loco alimentorum casus Videbatur pro meo iudicio indubitatus, sed ut dictum est, erat actio ex integro mer cenda per viam implorationis ossicij iu dicis ex dispositione iuris non autem ex dicta conuentione,qua solum attentata, credidi iuste ita resblutum fuisse; Incertum tamen est, an causa ulteriorem habuerit progressum.
An mulier habeat aduersus dotantem actionem petendi dotem vi
ro directὰ promissam seu sonstitutam sine viri vel eius haeredunt,
cessione. Et an mulieri petenti dote a dolante obstet exceptio dimplementi promissi per virum circa
renunciationem , vel alia. SUMMARM M.
238쪽
EM eontra dorantes pro dote fili Uro promisse.
3 Declaratur. Aequitas quandὰ admittenda vel res. puenda M. s Mulieri agenti ad dotem an ollini exceptio implementi renunciationis pro missae per Virum. 6 De corresperauitare quania aecatur ad e.
Ia per virum occasione matri v.
omulus de Gisbertis nu-I-ptui tradidit Violantem ex fratre neptem Alexandro Mariotio, constituta dote in duobus praedijs valoris scut.3.m. in apoca dotali inita cum lato viro, qui promisit violantem,postqu1m sua uxor erit, renuciaturam ad morem dicti do tantis eiusq; haeredum omnibus eius bonis paternis, maternis, fraternis, de alijs; Cum autem virum ex dictis prςdiis possessum cum pacto redimendi redemptu esset depositato preti , ad istud Alexander timens per haeredes dioe Romuli interi in defuncti opponendam esse exceptionem non implementi curauit agi per uxorem,atq; iutroducta per appellationem a quodam decreto ordinari j causa in Rota coram celo, assumptaq; disputatione super dicto pacto, tam excipiendo, quam etiam, ut idem ad eius implementum cogi valeat; Scribens pro dotantis haeredibus tres constituebam inspectiones, Viram, an pro dote constituta soli viro , mulier acti onem , diabeat sita cessione contra dolantem, Alteram, quatensis habeat, an sibi ob staret eadem exceptio non implementi, quae viro obstaret; Et tertiam , an vir, qui factum alienum promisit, ad illius
Quatenus pertinet ad primam, liceta admitterem opinionem, quam cum c piosis allegationibus scribentes in contrarium probare conabantur, ut scilicet, vel de aequitate ob circuitum inanem, vel ob stipulationem Notaru pro muliere, seu irequentius, praesertim in Cu-
ria & Statu Ecclesiastico, rationeis Nigationis Cameralis continentis intre stipulationem pro omnibus quor I linterest, mulieri concedatur actio ex. gendi dotem soli viro promissam etiam sine cessone ex deductis per Franes. fer. 33. Fontaneu.depa Actius. 5.gus. I. p. I. Gregομ. viden. de .97 .in grad. conf3I .lib. I .cum alys per Bossis Doc cap. q. num. 47. apud quos & alios per eos allegatos liquet, quod licet contraria opinio negati in stricto iure sit verior, haec tamen ex dictis rationibus vel earum altera est frequentius in foro te-cepta ut infra dist. I 63. Nihilominus dicebam, frustra huiusmodi quaestionem affami, cum ea procedat, quando soluto matrimonio per mortem viri, mulier aduersus dotantes agit, Q'od etiam ex rationis identita. te recipiendum esset, ubi eo etiam constante mulieri potius quam viro incum- heret , ac interesset dotem exigi, vel ob viri mortem ciuilem seu exilium, aut longam absentiam, seu ob impiania, cuius ratione mulieri iure assecurationis datur dotis administratio iuxta terminos textus in I. Fonsante; in reliquo enim constante matrimonio dicebam casum esse extra quaestionem ob textri teralem in ι.ypatre Coae de dotis promis3 sione cum concori in specie deductis per Caren. re . 63. , ut scilicet mulier nullum habeat actionis exercitium contra dolantem, qui stat viro promisit.
Potissime vero in hac facti specie, in
qua soluto etiam matrimonio,adhuc pro meo iudicio negativa opinio iuxta δε- cisionem 33. anta. ct concorae tenenda esset ob cessantem rationem aequitatis seu inanis circuitus, quoniam viro vel
eius haeredibus, a quibus de stricto iure cessio mulieri facienda est, obstaret exceptio non implementi, de quo insta , 4 opiniones enim fundatae in aequitate
seu in ratione inanis circuitus , rationabiliter in foro contra iuris rigorem magis receptae sunt, quoties ius alterius n6 fit deterius, ne', eius interest magis ab uno quana ab alio exigi, cum tunc esset mera iuris formali tas ex laudabili mo dernoru sensu n6 admitteda, Secus autevbi ius alterius fit deterius, eiusq; interest, cum tunc iniquitas esset exercere
aequitatem, quae iniustitiam seu laesionet produ-
239쪽
produceret, contabat etenim assecla te a viro praeuidente obiectiam mulie ri4 persenam supponi, cum nulla sub in t ratio, ob quam ipst agere non de
Quoad secundam licet scribentes lita
contrarium notitiam non haberent deos iam firmatis in Beneuemna dotis eo
ram Bictis, editis in causa de qua habetur supra disci29., quod scilicet exceptio renunciationis promisse per virum non impediat mulierem Liuio matrimonio agentem ad uerius dotantem, sed insi sterent super ratione correspectivitatis cum regulis generalibus super viaicitate vel pluralitate orationum, Nihilominus excitando ex me magis stricte obiem , ac deducendo in campum dictas decisiones utpote satis punctuales, Diceba, etiam cum sensa veritatis, illas nullat nus obstare ex desectu applicationis, culandentur in tribus rationibus in praesenti non concurrentibus; Primo nem se, quod dotis constitutio iam persem processerat, et deinde per capitulum separatum vir renunciationem promiserat, quod dici non poterat in praesenti, dum veri una erat periodus, seu orati nis structitra, unde propterea correspeetiuitas erat indubitata, et de plano intrabant firmata per Caualem decis64., ut in eisdem decisionibus admittitur li- est hoc fundamendum mihi in ea causa pro obtinente scribenti pariam tutumas videretur, cum in eadem scriptura noudetur ordo per prius ac posterius, atque correspectivitas restricti non sit adorationis unicitatem, quia non Blum contenta in eodem instrumento
in capitulis separatis, sed etiam in instrumentis diuersis eadem die coram eisdem Notario ct testibus censentur correspectiva, quinimo quandoque ex adminiculis ac facti circumstantiis etiamsta in instrumentis initis ad dies tu ta facti qualitates &circumstantias, cain hoc non spectetur formalitas verborum, vel ordo scripturae, sed subitantia voluntatis partium. Altera erat G. decisionum ratio solida implementi prisumpti ob lapsum 3 o
di vitia annorum cum obseruantia ; Et tertia melior, quod eam dotem in apo in matrimoniali a patre constitutam eidem illiae reliquerat in testimento iure 2 3 institutionis, ut tenebatur, und8 suci cessit loco legitimae ipso iure rei,ientis onus, quod pater vivens adiicere potuit Oti filiae constitutae, donec illa dictam diuersam naturam seu qualitatem assu meret, quod in hac facti specie cessabat, dum agebatur de dote constituta per extraneum ad id non obligatum, alias non dotaturum, unde correspectivitas erat indubitata, neque contractus diui dis poterat.
Demum quoad tertium, quisquid di sputent DD. in terminis generalibus su per promissione facti alieni ex plenὰ de.
pro Duce Cassarello cum Christopharo Cincio, de qua in sua materia sub tisinoedito velfub altero de Gntrambus Oobligationibus in gener , In terminis ta men specialibus huiusi di promissionis factae per virum occasione matrimonii eum eo initi & dotis sibi constitutae, Lsim insem reiecta est decisio A im,
atque recepta opinio, ut vir facie o di Iigentias non excusetur,cu sic aliis dolis ac fraudibus lata via aperiretur ob faciles collusiones inter conitiges, ac etiam quia cessat voluntas promittentis alias
matrimonium cum eo viro non contraiacturi, neque talem seu tantam dotem promissuri Franch. decis62 . per tot.α- ler. decis64. Aponi. UIO. num. 2 . eum sequem , et melius de putes. Proreg. tu.9.desue s. lierum in rubr.Lum. I o. cum sequen. Molphes ad consuetud. I. rom. tit. de renunciat. νυ. II. num. 2 4. sequen. Thori is compend. deris par. I. verbo promittens curare acere . Rota
in Asculana renuriationis 22. say Is s r.e, prima Iulis 16 yz. coram Coro, suaruprima es deris. I so. par. I I. recent. , et in alijs frequenter, praesertim in Asa lana dotis seu pecuniaria 24. Ianua ν ι 6s3. coram Dunoetetro inter suuri . 928. via licet dicatur, quod facto casu successionis, huiusmodi promisso facta per virum non impediat mulierem ad eam assequedam , admittit ramen dolantibus competere contra virum actionem ad damna& interesse ob in si adimpleta promissa; .
Causa proposita sub die et g. Ioifi 66o. . iuxta priemista pro Gisbertis prodistre. Llutio, ut patet ex dccisione desuper ςdit
240쪽
ta impressi inter illas Cel decis3 3 o. erim solo fundamento, quod noli constaret Mariotium virum saltem iecisse diligentias ad quas quacumque Opimon retenta tenetur absque alia praemis rudiscussione Incertum tamen est yn causa ulteriorem progressum habuerit.
Casus disputatus coram Iudice Collegν Germanici.
Potans an teneatur de euictione, vel ad damna, et interesse ob non bene exprςssa vincula rerum data.
Et ubi vinculum est ad fauore ipsius dotantis, an dando in dotem
bona, sine talis vinculi reseruatione, censeatur remissiam vel potius praeseruatum, praesertim onus substitutionis.
a s Habens aliquod is, in γε data in rem, censeruν dedi e Iuum illudius, quod balebat.
re data in dotem, an censeatur diactam spem ita remittere. 4 De materia venditoris non exprimentis rei defectus.
Lim Fabius Cauarius in eius testamento scriptor haerede Pompeo fratri reliquit Virginiae eiusde Pompei filiae stuta 3 omper haeredem praestanda tempore nuptiarum , vel in tot bonis . fructiferis, vel in pecunia in annuos ce-sus inuestienda, sub ea lege ut in dotem dari non deberent, sed extra illam ad usum & fruitionem dictae Virginiae esse deberent eius vita durante, eaque finita reuerti ad eumdem Pompeum, qui nuptui tradendo filiam prς dictam Agabito cum dote scutorum 33oo., declar uit in ea e praehensum esse dictum legatum a Fabio Virginiae fa bim; Cumque ad aliquod tempus distatutum esset matrimonium per obitum mulieris filii superstitibus, atque Agabitus residuum dotis una cum fructibus a fili μ&haeredibus dicti Pompei etiam defuncti peteret, Excipiebant isti de facto casu θuersionis vel substitutionis ad eorum farii rem dicti legati scutorii 3oo.ob mo rem legatariae iuxta formam testamenti,quos propterea Agabitus vel trire proprio, vel tanqxiam pater de legitimus administrator filiorum eiusdem Virginiae haeredimi petere non poterat, Et ex hoc iudex CHllegi j Germanici competens in causa, dum unus ex collitigantibus erat
dicti Collegij officialis sententiam abs
lutoriam protulit, a qua interposita a Pellatione, et assumpta disputatione in secunda instantia, in hoc statu per Agabitum ad eius desensionem assumptus, cum sensu veritatis, de qua ille priusquam ad cause opportunitatem coram iudice scriberem, requisierat, dicebam, quod, Aut agitur de fructibus dotalibiis, mox iuxta dis sinionem cap. salubriter,
ipse tanqulim vir ex hac rata dotis nolia solutae in compensationem onerum matrimonialium praeredebat a dotante,qui fructus soluerat mulieri ad formam testamenti, Aut de ipsa serae principali,