장음표시 사용
381쪽
m sortito prohibente matri, ut non
sit olidum, et non mosis mater eos grauare eicommi o , et q.
3 AN Ioqium de An babeat locum in ne
Expenduntuν con vlla statuta, et quod Urisuetanum ab alijs diFrat .s Declaratur concluso, de qua num.a 6 Rota prositetur attendere potius rati nes , quam auctoricares.
γ ditate Statutorum prohibentium Eoi resari ne certa flemnitate. 8 De ratione in qua funiatur saturaria dispositis, de qua num. 2.9 De eod. declararione, de qu num. F. I o Si te dicto Statuto non potes mater imire silis, inaequalis, in ponere, et
ar Fideicommissum reciprocum non tauetur
Vgenia Beniacasa vidua Vr uetana , institutista 3 14 heredibus uniuersalibus, Monaldo de Iordano de
Clenientinis eius ex Cornelio filio praedet uncto nepotibus, perpetuum succesimum fideicommissam masculinum inier cuiuslibet descendentes ordinauit, ac etiam reciprocum lineare, itaui una linea masculina defecta succederet altera, ii eminis seper exclusis, Vnde deiecto ultimo masculo de linea Monaldi superstite C tharina serore & haerede, Hieronymus descendens ex linea Iordani, praetendes fictum esse casum sideicommissi ad eius fluorem iudicium instituit in Rota cora ubergato, et assumpta disputatione, iu
abo I., ne*atiua prodi jt reselutio. Cuius fundamentiim suit Statutaria. dispositio praecipiens mulierem nec in vita nec in morte disponere posse de it,eius bonis, nisi inter filios aequaliter sub decreto an ullativo in casu c6trarisquo
Statuto sic sume, siue ex ratione quod
filii habere dicantur bona interna, non ab ipsa matre,et ex eius.iudicio,sed condictione ex Statuto,bita ex altera,quodit, Statutum auxerit legitimam ijs debitam , ut quemadmodum de iure est in quora, ita sit in toto; Receptum est in trem inter filios disponentem non posse eos aliquo fideicommista grauare, quoniam ita esset Statuto fraudem facere, atq; per indirectum tollere id, quod dia recte tolli non potest, ut firmant Am
Quodq; stante huiusmodi Statutaria dispositione, bona dicantur spectare
ad filios condictione ex Statuto, ac alias quam ex iudicio materno, quod imp gnare possint, ultra supra allegatos, in indiuiduo huius Statuti Ui uetani, formiter discusso articulo firmauit mra apud Merlistaec.828. 8ς3. Ge. 66. par.9o e n. , quae est eadem apud Rotas deris a s7.,unde propterea dubitandum non erat de validitate huius Statuti pluries in indiuiduo canonirati. Et quamuis in littera loquatur de fi j iijs vel filiabus, in praesenti autem non ageretur de filiis sed de nepotibus ex eis praedet unctis, unde dubitari poterat, an tale Statutum utpote odiosum eis conia uelitat ex deduia in terminis Statuti Urbis I E .per Rotam in Ro mana elatam si 27. my 1642. coram Ghister. deris.
8ψ iar. 9.rec.et de qua habetur actum in
Romana eis mi de Ineafatis sub tit.
de fideicollimissis as. 7s. , Attame quidquid esset in terminis aliorini Statutorum,in istis tamen terminis pr cisis, receptum est sub nomine filiorum, etiam nepotes aliosque descendentes venire , ut punctualitὲr disputata sermiter quaestione firmaturper Thesaurcium
inando ageretur de fideicommissis ,
382쪽
quod mater vel auia grauando filios vel
descendentes, ordinasset ad fauorema extraneorum, itaut respectu filiorum esset merum omis, Ego pro Hieronymo scribens, admittebam propositione: saltem in obse uium tot au malu ac decisionum ita firmantium, praesertim illarum , quae in specie canonizant hoc Staturum Ur uetanum, de cuius validitate posset alias satis probabiliter dubitari, dum disponedo de uniuerso asse,
auferre videtur matri liberam testandi facultatem, atque in proposito est singulare, aliorum consimiliu Statutorum4 exemplis non corroborandum , Si quia iam consuetudo Neapolitana, de qu Franch. dicta de 85ata refrcenat m
ternum arbitrium in nouem ex decem partibus taut sibi remaneat decima potatio in qua testandi facultarem exercer
valeat ; Et in his terminis procedit etiaΣtatutum seu Consuetudo timuentana, de qua Spa dicto Rota me dem casu victa decis s88δar. 4. diuem. , Prout in casu dec sionis 68ularet . reseruatur mulieri quarta pars, de qua qua ta ita reservata GHroficto coos. 44 I. lib. I. e Def.My-ur Theseum. lib. l. quaa.9I.O 92 lib. 3. quo. 6, per quem plura referuntur consimilia Si tuta , Omnia tamen ita disponentia de
parte, nulla vero de toto, Et si quod adest ita disponens de toto , attan En illud est restricium ad certa speciem puta ad
dotem, ut sunt consuetudines Barensis de Bitumina iuxta unam opinionem,quam sequuta est Rota in Bitumina A. G --ἄχ8 Iuu 161zaeoram Abergato lincet mihi non arridentem, ex deductis in eadem causa aes. Io ., et sic nullum a adest Statutum disponens de toto asse , sue dotali siue ex tradotali, Attamen, ut dictum est, captiuare oportet intellem
in rerum iudicatarum obsequium, ac maiorum nostrorum auctoritatis. Non placuit tamen resolutio:in hae
facti specie, in qua non agebatur de fis deicommisso mere odioso de gratiatorio
ad fauorem extraneorum, in quibus te minis loquuntur omnes superius recensitae auctoritates, innitentes rationi grauaminis ac odii filiorum exinde resultatis, scd agebatur de fideicommisso reci- Proco inter eosdem nepotes, eorumque
descendentes masculos pro agnationis ac familiae decore, in quibus praecisis terminis cum nulla obstaret specialis auctoritas, it aut esset quaestio omnino noua
adhuc indecisa, Hinc proindὰ cessante
obstaculo auctoritatum, quae hodie excommuni vitio magis attenduntur, dicebam omnino decidendum esse per ratiocinia,quae magna Tribunalia ac pr. 6 sertim ipsumet Rota plus aritaere profi
Discurrendo igitur dicebam, Rotam antiquam apud Puteum de 388ib. I., agendo in specie de validitate huius Statuti Urbeuetani, stante dicta eius peculiari dispositione de toto, ita ut ii Lancile conueniat ratio fluorabilis adauctae legitimae, sed potius obstet cotraria ratio iaij resultantis ex impedita libe rtate testandi, tractasse materiam iuxta terminos notatos per Din I. exfacts de vulg. ρομμα, in ea scilicet quasti
ne, an valeant Statuta mulieribus prohibentia testamenti factionem absque 7 alicuius licentia, consensu, vel interuen- tu , in qua satis certant hincinct Da plene cogem per Rotam in Viseresen. ba ἀreditam 4 Maro I 64r .coram Gbi flerio ubi canonizatur opinio pro Statuti imualiditate, licet in eiusdem cause repro positione, confimundo resolutionem ex
alijs fundamentis,protestata sit istud re. linquere in suspensis, in is decissone 2 g.
tem pro Statuti validitate illi innitum tur tundametuo,quod statutum absiausenon tollat testandi facultatem, sed illam modificet ac restringat ad rationabile motivum dispoi di inter filios ob sexus imbecillitatem, ob quam mulieres seductionibus subiem de Miliinduci selecit ad priuandum filios, ac di nendum in
extraneos praesertim secundos viros e mimque coniunctos, ducto argumento adi spositione rex tus in L hae edictati cod. de fecundis nundis cum ibi notatis, ut habetur in sua materia sus tit de rem
Et in qua ratione, lices non expressa, decisio Putet, agnoscendo aliam difficultatem , fiandatur 1, Prout eam in eisdem
a praecisis terminis istius Statuti bene e
383쪽
alias eud. uer .de legitima Orie 5ιρ. 9.rer: Eanadeq; rationem agnoscit fur.Lu.dicta quaesi.9 I. lib. I., occasioiae firmandi, quod Statutum laquens de filijs, conueniat etiam nepotibus; Insilia si quidem videtur alter :1atu, adauet e legitimae , dum haec supponit quotam diuersam a remanenti limreditate, ideoque adaptabilis non videtur toti. Et xl aerius quia non videtur subesse ratio di Crentiae inter utrum parentem, et cur legitima filiorum in bonis patris vel aut regulari debeat ad limites iuris communis, illa vero matris vel auiae in toto, nisi iam dicta resultans ex sexus imbecillitate, et ad Guiandum absurdo exindὰ resultante tollendi bolia sanguini, ac dandi extraneis. Hic igitur ratione retenta, quae meoti iudicio unice statuti validitatem substinet, sequitur iusia prohibendum esse
matri, nε filios lavore extraneorum grauet, iniuste aut Em ac irrationabiliter eidem esse prohibendum,ne prudens aelaudabile consilium capiat conseruandi bona in eius sanguine & descendentia, Ali1s enim esset inducere operat ionen
intentioni seu rationi Statuti de dire Eta oppositam, cum enim ista sit impe diendi , ne mater ex seminei sexus in gilitate sedum malum colitium capiat, auserendo bona fili j , & dando extraneis, it1 iuxta praedicta opinionem, erit impedire prudentem prouisionem erga iuersum sanguinem, ac facere, ut bona exeant a sanguine, ac fiant dissipabialia, et in extraneos transitoria; Ideoq; isto casu, qui est sinplaris , non decisus, neq; a Doctoribus tractatus , dicta restautio, ad Blam veritatem reflectendo, non placuit; Ideo etenim receptum est huiusnodi Statuta loquentia de filiis conuenire nepotibus, quia eadem viget ratio assectioiiis & saguinis, ut per et Gauraun. l . I.; Igitur non videtur cur& idem no sit dicendum fauore ulteriorum destendentium, cum satis laudabili motivo construandi agnationis decorem, ac impediendi bonora dissipationem, ac .uasi tum in extraneos. Dim itatem mihi inserebat conlide- Io ratio, Psid recepta conclusione li
iusnodi Statuta prohibent etiam dispc-sitionem inaequalem inter eosdem filios, quod litterati ser disponit huc bratu tu ;Verum eam remoueri dicetia ex ea dif- strentiae ratione, quod ubi mater inter filios inaequaliter disponit, unum honorat , alterum vero grauat, it aut habens minorem portionem, iniuriatus & grauatus esse dicatarcu gravamine ac prd iudicio certo , atque isto casia urgere videatur eadem ratio seductioiris,cum in- conuenientibus discordiarum ac aemulationum inter fratres,quorum est concordia rara; Non sic est in fideicomm L se reciproco inter plures filio eorumq; destendentes, quit cum incertum sit, II quis prius mori debeat sinῆ prcle,omnes aequε agunt de ci nam do & inctamino. do, nam moriens absque prole, qui proinde fideicommisse grauatus dicatur ad fauorem superstitis, poterat superstitisiperuiuere, atq; torum capere. Ideoq;intrat conclusio,quod ubi actus potest se habere ad commodum & incommodum, non dicitur laesitius & praeiudicialis, qiiamuis casus producat damnum, quia poterat producere lucrum ad communit Ernsat. in L praeses edi I da eicommi o de transact., Vnde prOpterea non desunt graues Doctores, volentes fideicommissum reciprocum oris
dinari posse inter filios etiam in ipsa te gitima de sui natura no recipiente Onus vel grauatnen, quia videtur species fauoris ac prouidi consilij potius qua in edi j& grauaminis ad textan Isi pater puella C. de in F te Iam. , cuius dispositionem
tiquiores Menota. lib. 4. praesum . I96.
quoad legitimam de iure naturae debitam,Vtpote loco alimen 'prum subrogaram, ista propositio suos habeat contradictores, neq; videatur in foro recepta, praesertim in Curia, ubi excepta cautela quae vulgo dicitur Soccisi, de qua late Orthob.dee. Ioo. , aliud vinculum in legitima non admittitur ut in uia materia sub tit. de legitima ct detractionibus, Attamen ad eis clum de quo agitur, et in isto quod aliqui dicunt accidentali,aca iure exorbitanti legitimae augumento, videtur
384쪽
videtur probabilius dictam opinionem
esse recipiendam, ducto argumento ab ipia ratione, quς huiusmodi Statutariam dispositionem substinet Sed inatum is culi nostri fatum exigit quandoq; etiam in magnis ac supremis Tribuit busit Pragmatico more iudicari.
Cassis dissutatus eo ram A. C., resolutus pro MDe successione in dote iuxta Consti . tutiones Cataloniae ; Et an eodem iure uiuatur in Regno Sardineae. S VM MARI UM.
a Transactio non datur in re clara ,
dando ali , ta hine inde. 3 non oporteat eumulare allegatio. mi in receptis propo tionibus. 4 Statuto Turritano eis successionem in dote .s De conisistitione catalonia nuncupata de los impuberes.
6 nod dicta consitatis A recepta in Re .gno Sardinea. Habens prole regulam dicitur habere intentiunem scindatam donee pleri probetur limitatio.
8 Doctoribus artes antibus de eonsuetudine
9 Faciunt tamen adminietilum .
ii De similibus em istudinibus λυνiussiq; Sicilia. D I S C. CVII.
matrimonio per mortem mulieris sum
a stite unico filio postmodum deliincto in pupillari aetate, orta est cotr uersia interdi mulieris dotantes,ac pupilli defuncti patre de iure intestatu successore si per successi ne in dote, s pira per c6cordia inita ii ter dictos dotantes, ac tutores N. filiae secundi matrimonii achaeredis dicti patris interim defui,cti; Uenim nolente dicta pupilla facta maiore praefatae mi cordiae acquiescere, introductiq; per a 'pellationem a sententia vel decreto OG dinarij causa coram A. C; Scribentes pro dicta actrice concordiam impugnate, totamq; dictam dotem sibi debitam esse contendente, clare fundatam es dicebat eius intentionem in notoria d. positione iuris nouissimi,in quo aliquatis omnibus legibus variό disponentibus in materia intestatae successionis passim vivitur, vi cessate aliquo pacto legitivi adiecto, matri morienti ab intestato, siue in dote, siue in extradotalibus su cedat filius ubi est unicus,vi in prςsenti, quodq; huic pariter ab intestam mori Sti, dum cessat concursus fratrum, et i rorum ac matris, tota successio debita sit patri superstiti qui successione ago. uerat, unde cessabat illa quaestio quae cim ca transmissionem non agnitae successi αnis cadere Blet. Hinc autem inferebant ad euidentem dictae concordiae inualiditatem, quam uis inita esset inter maiores liberam di ponendi facul talem, periectumq, iudi- cium habentes, quoniam ad essentiam trafactionis requiritur dubietas ob qu aliquid hinc inde detur, ac respectivo remittatur , ita praeueniendo dubium altis euentum, secus autem via agitur de re adeo clara,cum in claris non detur transactio 3 Multo velo magis ubi agitur de transactione pupilli nomine inita per tutorem, cui potestas daturi - ciendi utilia, et non alias, Atq; super
omnibus dictis propositionibus copi ista
385쪽
retexebant allegationes. Non negabam Ego scribens pro Iacobo, penes quem iura dolantium con- selidata erant, dictarum propositionum veritatem inspecta iuris communis dispositione deo ut dicerem inanem fuisse laborem, inanemque chartarum repletionem , tot allegationes super eis uti m. te ne orijs in tanta copia deducere, nisi dieatur id fieri iuxta currentem abusum ad satisfaciendum ignaro vulgo, ex his collectionibus inutilibus ac si s nais iudicium frequentius efformanti. Dicebam tamen, concordiam pupilis potius utilem si ille, cum excepta legitima, reliquus bessis bonorum dot lium totus dotantibus debitus esset, non quidem ex dispositione iuris communis, sed ex duplici iure municipali; Primo scilicet magis particulari, seu locali Sta.' tuti Ciuitatis Turritanae disponentis, Ut morientibus filijs ex muliere superstitibus in pupillari aetate, dos excepta legitima redeat ad dotantes, quod tametica Statutum non exhibebatur, sed solunt ex hac parte ad illud probandum dabatur aliquae attestationes Advocatorum, et Curialium dictae Ciuitatis; Et secundo ob Constitutionem Cataloniae idemia disponetitem vulgo nuncupatam de Iosς impuberet. de qua c.teris relatis Fonta
Quodque in hoc Regno Sardineae , praesectim vero in hac Turritana Citii tate, necnon in illis Calerii, et Alguerit 6 vigeat etiam dicta Constitutio, adduc tam teitimonium afuat unitori uir uer. ΣΟ.πum. 3. ubi in fine supponit etiadictum Statutum Turritanum, At etiam
attestabantur dicti Advocati, et Curib
His non obstantibus, iudex in contrarium sententiauit, procedendo cum generalitatibus, quia scilicet cum intentio actricis esset clare fundata in dispositione iuris commuitiis, replicatio autem
fundata esset in limitatione deducta ex dicto iure municipali, istud in dubio
non praesumendum concludenter pro- γ bast dum est iuxta vulgare axioma de Qquo Barbo Mom. io ruantita dec. 2s I.
Quodque dicta probatio non resultaret ex dictis attestationibus, utpote extraiudicialibuS parte non citata, minusque ex dicta dourina QVm , ex ali propositione quod non deiertur attesta tionibus LM.de consuetudinibus,et Sta
in cons. oiani V. Vasa . de pro- haccinctus 23. , amniic. decf. 317. n. 6. Mia f. sp avum'. II. O Hy. Part. . recent. sim. 3. rubi etiamsi csset Doctor versatus in regione Otthobon. deris I q. m. I O I s. ct sepius sequendo dee.2. O 3. Mohedan de consuet. Quamuis autem dictae propositiones generales sint verat, Attamen resectendo etiam ad solam veritatem, credebam, vel iniuste, vel praecipitanter emanasse resolutionem,Tum quia cum negari non possit dictas attestationes facere vehemens ad ininiculii ex de AZ per Mascar. vibi supra numer. s. Gabr. de probat. con
concedi debuissent litterae remisdrialesiam petitae ad id formiter probandum; I in etiam quia perplures Curiales Insulanos mihi supponebatur notoriu in is controuertibile, potissime vero quia non agebatur de aliquo Statuto, vel consue. tudine locali, sed de usu uniuersali is hac Insula dictae Constitutio uis Catalo. niae de los impuberes , ut de hac distin-ib etione inter consuetudis rein localea , de generalem habetur per MIam au. Ista
Ponderabam quoque pro adminiculo consimiles consuetudines Regnorum, ac respective Ciuitatum existentium sub eadem Coronae Aragoniae sub qua est etiam hoc Regnum Sardines ex dedia I. subtri. de praeminent disc. 29. , Cum itati videatur adesse quaedam species cym nionis licet impropriae ac remotae , Ob quam verisimile est, ut una pars imitetur alterius mores, ut de consimili consuetudine in plerisque Ciuitatibus, et locis lituitae Siciliae ultra phariam Giurb. ad consuetud.Messana p. II gly.7., et in Ciuitate Neapolis consimilis adest con .suetudo Nobillium vulgo nuncupata G-puanae , Ni ii, seu Atore Nobilium, alias alti noua moera, O qua supra HV . io3. ac etiam in plerisque aliis huius Regni Siciliae citra pliarum Ciuitatibus, et licis, Atque longe post hanc disputatio
386쪽
nem idem tanquam certum, ac notoriumihi assirmatum fuit per alios doctos, ac Q. falcis Iuris Consultos dicti Regni, di q; Ciuitatis Turritana: Vrbem a cedentes; Incertum autem est quid de causa sequutum sit, cum amplius de illa actum non audierim, vel quia sit concordata , vel quia mutauerit defensores, ut frequenter contingit ex mutation causae Patroni, quae secum trahere solet mutationem Advocatorum.
i feries . , JU Merestin Statutum Emantem semper restitutisne dotis , et lucro per inrtim faciendo. 3 Fiij ex ultimo matrimonio succedunt tanquam Fry is proprietate rueri ex Statuto delati viro, eriliti, et nu
mi Statutum utitur verbo lucrentur, et non verbo succedant dicitur vocare Dira ex persona propria .s In quo Statutum alteret dio rionem imris communis circa proprietarem, de
6 Qui δεμνι aliorum matrimoniorum superstitibus ex matre binisa , -- modosuccedant in dote, et an mater binuba possit relinquere plusμνυ cundi matrimonν quam primi. Expenuuntur fundamenta, ex quibusAly non censentur vocati. g An ei rea lucrum Staturarium intrat Lmserio legis hac Edictali .
9 mbrica furiis confert ad inremgentiam legisseis Statuti. Io In casu etiam vocationis an operetur licentia , quam mulieri dedit pater, vel alter is quo dos procedit.
De statuto Bononiae super siccessione filiorum ex diuersis matrimoujs in dote materna, an sit in stir.
pes, et pro numero matrimoni rum , vel potius in capita, et pro numero filiorum , Et an siue uno, siuὰ altero modo succedant iure proprio tanquam vocati a statuto, vel potius tanquam haeredes m
tris , Et aliqua de luero, quod per idem Statutum viro superstiti de
de Macinellis , relicto dote librarum 2 o. mil. Mariae Virginiae filiae, istam in reliquis bonis haeredem insti tuat, cum expressa facultate de eis pro arbitrio clisponendi inter filios, i num vel plures gratificando, ab e eo quod alii contradicere possent. Nuput Maria Virginia Sicultellio, assignatis in dotem omnibus bonis ex paterna de materna haereditate obuentis, sub expressa mentione dictae iacultatis in paterno testamento sibi attributae gratificationem exercendi inter filios, Atque dii luto isto matrimonio per mortem viri, superstite S albano Maria unico filio, conuolauit cum eadem dote ad secundavota
387쪽
vota eum Iosepho de Blanchis, eaque nuper dehincta condito testamento , in eo aequaliter institutis haeredibus universalibus septem filijs ex hoc secundoniatrimonio superstitibus, dicto alteri
filio ex primo matrimonio iure institutionis solum octauam partem reliquit di. etae dotis, in qua consistebat totus assis haereditarius, unde praetendens hic ima
pugnare maternum iudicium, atque medietatem dictae dotis obtinere, regulata successione in stirpes pro numero matrimoniorum , super huiusmodi praetensione per sapientes de partibus excitata, meum pro veritate consilium petij t. Dubitandi seu dictam prstensionem promouendi rationem dabat Statutum Bononiae lib. ub. de restit. tium, quod a constituendo plures casus ad rem non facientes, in ex s. Osequen. disponit, quod si ex ultimo matrimonio nulli superessent fili j, qui tomen superessent ex uno vel pluribus pri- cedentibus , vir lucretur tantam dotis Partem, quantam importat quodlibet matrimonium,ex quo iiiij respective Ω- persint, iraut tanta sit portio viri ratione lucri , quanta illa filiorum cuiuslibet
matrimonij respective, in stirpes & non in capita ; D insequenti g.Fυροῖ ex ULtimost.237. disponitur, quod si etiania ex ultimo matrimonio supersint silij, isti
lucrentur in proprietate dictum lucrum ut stupra viro delatum, quod tali casu sit quoad solum usumfructum, Et ex quo disponendi modo oritur dissicultas,
Statutum vocare censeatur omnes plurium matrimoniorum filios in stirpes &non in capita, et in ex persona propria independenter 1 matre, it aut ab ista grauari non possint, eius e iudicium ii pugnare liceat. Quoad filios ultimi matrimoni j in 3 dicta portione per Statutum viro ratione lucri delata, Respondi probabilius vi- .deri successionem esse necessariam, eus', censeri vocatos ex persona propria ad illam proprietatem, quam ii ipsi non ex-
tarent, pro eorum portione.vir lucratus
esset, Tum quia Statutum dirigit verba in ipse; filios, ac utitur verbo lucrentur, non autem verbosuccedant iuxta distin- ctionem derivantem ex recepta theor. Lire .in I. cum dotem num. I I .c, I 2.
pari. a. in Bituminas icommissi 28. v I 5s2. ram Albergato, de qua causa habetur actumsupra Io , Et de eadem theorica super successione siliorumo in uniuersa haereditate matris bii ubae, habetur in Volaterrana sub tit.desuccess, ac in specie huius Statuti aduertitui per Monterentium eius glesiatorem dicto bos
vero ex vltimo matrimonio littera C. ve bo lucrentin .
Quod Statutum in hac parte non sexorbitat a iure communi, sed potius caeo conformat, neque aliquod causat praeiudicstim mulieri morienti seu alij iiiij quoniam siue adessent siue non dicti fili j
ex ultimo matrimonio, semper dos pati deberet istam scissuram ratione lucri, quod eis non extatibus debitum esset viro, cui proinde iiiij dictam proprietatem auferre dicuntur tanquam fili j iuxta dispositionem textus in auth. uxore mortua Cod. de fecundis nuptys, de quaia
gato, quae est in Romana de V asa de qua habetur etiam actum hoc sit. discursI o. atq; cum hoc praesupposito iii terminis huius Statuti loquitur Ruis. confS. lib. 2. In eo autem Statutum alterare videtur iuris communis dispositionem,quods parens, qui lucrum secit, ubi non est bi- nubus, tenetur quidem moriens relinquere hoc lucrum silijs ex eo matri in
nio superstitibus, sed non prohibetur
in vita de illo scitra fraudem ) dispo
nere, ex deductis in allegata Romana dotis de voreta, quod attento isto Statuto facere non potest, quod tamen nota percutit interesse mulieris morientis,
vel aliorum filiorum, sed illud viri eorum patris.
inovero ad aliorum matrimoniorum filios, contra istos probabilius credidi respondenduin fore, ut scilicet nullam habeant Statuti vocationem, sed ad limites iuris communis veniant tanquam
haeredes matris, istius iudicio ultra te
gitimam de eodem iure conamuni debi
iam ) adstricti , Quo posito impugnare
388쪽
non poterat filius primi matrimonii maternam dispositionem ad fauorem fili o rum secundi,Licci enim pleriqiae velint, ex ratione , vel dispositione textus tu ἐ.bae Edictali Cou. aescundis nupt, non post e matrem binutam plus relinquem filijs secundi matrimonij quam primi ex dedu elis per 2 de re. r o. Francb. decis 3 s. & late agendo quaestionem ad partesRouit. dec. i 2. Nihilominiis contrariu, cessante fraude, quod scilicet disposita ad fauorem filioru secundi matrimonii directa non sint ad commodum & utilitatem secundi viri, videtur verius ac in soro magis receptum, ex bene deductis per Rouit. dicta deris.ia.', qui auctoritates de rationes expendit Merii. de legia rima lib. ait 2.qua'3. Gregori dec. 173. O 443. deris o6. numer. 18. Osqtien.
. parI. 9. recent. dein alijs.
Potissime vero ubi inter filios seruata non est magna inaequalitas, ex qua resultare solet suspicio, ut id in fraude legis ad commodum secundi viri potius gestum dicatur,ex plene deductis per Eo iam dicta decis o6. parc9. decis3os.
pari. Io.recent, ubi de hac materia,dum
in hac facti specie, testamentaria dispositio continebat idem quod ordo intestatae successionis a iure communi praestri pius. Plura vero suadere obseruabam , ex quibus videbatur Statutum non vocasse
filios tanquam filios; Prinao nempe quia
quando loquitur de illis, non utitur verbo lucrari, prout utitur, quando agit dedi filijs superstitibus ex ultimo matrimonio in ordine ad portionem lucri viro delatam, unde duplex intrat ratio, Vna distretitiae, quod ubi voluit dixit Sc., Et altera ex recepta propositione, de quaia sepius fustit. de successpriae sertim in Fanen. ecssuris, ubi habentur decisio nes 6.Aprilis I 563. 16. Iu i 166s. Oa6. v I 656. coram Albergato, qiuod scilicet in Statutis a iure communi exorabitantibus non datur extensio de casu ad casum etiam ex identitate ratio
Secundo ob diuersitatem rationis, qtiomam ut supra dictum est, quoad filios ultimi matrimo iiij, nihil statuitur mulieri praeiudiciale, quod disponendi libertatem restringat, cum stilum ad limites iuris communis auferatur vim
proprietas lucri, quam aliis, si filii non
adessent obtineret, et sic arguere noria
licet de uno casu ad alterum , Tertio, quia si talis fuisset Statuti intentio, id indeterminate statuisset, siuε mulier de cellisset vidua, siue viro superstite, ac si ue esset binuta, siue non, ut videmus in Statuto Vr uetano, de quo in Bue. tana dicam Ffupra disci Iob., et in casu, de quo in allegata Bitumina istaro . in dicta Volate ana bis tit -- cssi n. et in aliis. Et quarto satis clarὰ ob expressam eiusdem Statuti dispositionem in g. Item diei uol. 148., ubi litteraliter habetur, quod mulier possit de bonis dotalibus testari, seu aliis disse,nere, non obstante quod filios habeat ex quocumque matrimonio, dummodo legitima eis rese uetur; Ideoque filios in dote succedere tanquam haeredes matris tanquis abs lutum frequenter Rota praesupposuit, praesertim in Bonon.successi,nis 3. Mars
15s I. coram Cerro, et s. Uay I6s3. c ram Mettio, deos. III. ct 3II. pari. II. recent. , et comprobare videtur icti
Statutu in S. e dictaserine V253. , ubi agendo de bonis mobilibus, quae viro data sunt in dotem, considerantur filii tanquam haeredes matris non tamquam fili j.
Neque credebam alicuius momenti esse, quod Statutum in dicto Syvero ex ea δειΣ3 6. consideret stirpes & matri, monia , quoniam id mysteriose factum est in gratiam viri, et ad essectum regumlandi eius lucrum, ne istud alias subi ceret dispositioni text.is d. liae Edictati, per quam lucrum, quoties Statutum 8 non continet derogationem dictae legi,
quamuis in maiori quantitate taxatum , moderationem recipit, atque excedere non potest eam portionem, quam detracta prius legitima, quilibet ex filijs
praecedentium matrimoniorum obtineret, ut caeteris relatis Boss.de dotaeap. 2. numer. 98. cum sqq. cum alijs intra risum. I 3 o. I3 I. &in alijs, non inde tamen inserri potest ad sutaessionem iure proprio, siue ad aliam iuris communis correctionem, ut tantam portionem obtinere deberet unus filius ex uno matrimonio quantam septem ex altero in coli cursit inter eos.
adcui quoque suadere videbatur eiusdem
389쪽
dem Statuti rubrica, quae ollandit sta ri tuentium intentionem fuisse solum age ' di de dotis restitutione per virum iacie- da eiusque parte lucranda, cum hoc statum contineatur in rubrica, quam recte ponderandam esse ad legis vel Statuti intelligentiam aduertitur in Firmana seces uis rat Martj I 654. g. . eis Levilaqua, de qua causa habetur actum sibila. de succe ovibus. Atq; in ordine ad reliquam haereditate
paternam Sc maternam, quamuis i
y'dotem constitutam, satis etiam obstare videbantur, tam licentia traaita per ' trem mulieri, quam etiam eius praeser uatio in ipsi apoca dotali, licet ista consideratio non percuteret libras ΣΟ.mit., duas idem pater sine tali iacultate pro dote praelegauit, istam vero facultatem gratificandi magis filios unius quam ab terius matrimonij in proposito attemdendam esse habetur plene apud Mari
Ponderabam, quod si daremus filios non esse a Statuto vocatos ex person propria sed tanquam haeredes matris, aqua proinde grauari possent, sequeretur quod melior esset conditio viri in lucro, quam filiorum primi matrimoni j, dum ille haberet suam quotam ad liberam dispositionem, filii vero cum vinculo, quod minuit,unde haberi dicitur illud minus, sed hoc motivum non percutiebat punctum succedendi etiam iure proprio in stirpes,in quo erat totus punctus ex parte petentis consilium, dum vir non erat in causa,atq; Ela controuersia erat inter filios unius S alterius matrimoni j super quotis ; Ideoque respondi aliquam ha here difficultatem .
casu dis ratus coram A C. cum incerto exitu , ereditur tamen resolutus pro Baccolino.
De statuto Maceratensi super modo restituendi dolent, an in ea parte, in qua disponit ad fauorem hin
redum viri, suffragetur ipsisnetvi. ro viventi, qui dotem restituero. debet. SUMMARIUM.1 E Statuto Macerate supeν dom I jesiturione Σ -ndo intret aequitas super dilationdanda vel deneganda in dotis resi-
3 Statutum concedens haeressibus viri diu tionem ad resiluendam dotem, ani
sando detur Statuti extensio, sis imiensis.
duxit Ferdinandus Elisabetiam Perus, nam cum dote sciatorumi I soo. in diuersis terminis depaghis promissaia. et respective soluta, sub conuentione restitutionis ad sermania Statuti Maceratensis,quod lib.2.mbr.3 I. tres casus ad propositum considerat, i. mum, ubi viro defuncto per eius extraneos haeredes ipsi mulieri dos restituemda est, Alterum ubi eidem mulieri restim dote Za i tutio
390쪽
tutio iacienda est per haeredes, qui sint etiam si ij; Et tertium, ubi per haeredes extraneos dicti restitutio fieri debet ipsi mulieri sed alteri persenae, puta do-
tanti, vel eiusdem mulieris haeredibus; In primo enim case, se conformando cuium communi disponit stabilia, et alia , consistentia in specie, statim pecunias vero infra annum; In secundo autem, ut haeredes, in quibus etiam filialis qualitas concurrat, gavdent eisdem dilationibus , quibus dotatas potitus est in soluenda dote restituenda eo modo quo recepta filii, Idemq; in tertio, quamuis per extraneos haeredes restitutio fieri,
deberet non ipsi mulieri sed alteri. Rationabilis autem videtur dicta distinctio, quoniam ubi restitutio facienda est ipsi mulierib aequius videtur iuris, communis forma seruari debere, neque ipsa adstringi ad maiorem dilationem , ob quam impediatur alias nuptias contrahere, siue interim in statu viduitatis absqu8 dote misere vivere, quae aequitas
rincit alteram iuilitantem fauore haer dum restituere debentium alteri quatri ipsi met mulieri,quoniam aequum est, ut aequalitas seruetur,atq; viri haeredes potiantur ea dilatione, qua dotantes potitisat, et in qua vir onera matrimonij suin portauit, ut bene habetur deductium in uentina dotis 6February I 6 ς i. coram Rotas inter suo derisu I., et quae aequitas bene per Statutum admittitur in casu quo ipsimet mulieri restitutio faciei da est per filios, quibus extantibus cessant praecedentes considerationes maioris aequitatis,dum interim mater cli fili, vivere potest, neque tali casu reputantur laudabiles secundae nuptiae, Pro quarum acceleratione locus esse debeat tatae aequitati, quae alteram iam dictinia fauore haereditatis viri militante
Cum autem in hae facti specie matri, monium solutum esset per mortem mulieris absque filijs superstite viro , hic
Pulsatus ad restitutionem per eiusdea mulieris vel dolantis haeredes opponebat de dilatione per Statutum concessa in tertio casu de quo supra, restituendi scilicet in eisdem terminis de modis sub quibus receperat M prηt Edebant actores Statutum praedictum non suffragari
vimia non loquens de isto casti, quo per
ipsummi virum superstitem restitutio facienda esset, ideoq; tanquam in casu omissi intrare deberet dispositio iuris
communis ex recepta distinctione, uod 'in Statutis vrpore odiosis de a iure exo bitantibus no datur extensio de casu ad casum , sed tantum dispotitum , quam tum in eis expresse legitur ex deduci per Gabr. co . I 8 num. Sosep nii M.
scritiantes in oppositum super hoc gene
rati receptissimo axiomate cumulatis. Contrarium, cum sensu etiam verit
iis, dicebam omnino probabilius esta, atq; ita credo quod iudicatum fuerit,
dum amplius de causa tractatum no audiui, ut verisimiliter in casu opposito
cum recursu ad Siqnaturam sequutum esset, quoniam licet dictum axioma de non extendendis Statutis de casu ad ca sum regulariter sit verum etiam concumrente identitate rationis, Attamen id
procedit, ubi in eodem Statuto expressa non est rati quae si magis casui omisso conueniat, tac certum videtur intra. re extensionem , quae potius dicitur co- praehensio, seu melius enucleatio alterius
casus, qui sub eadem ratione latet, pr itideque ratio per Statu tum expressa Vt-pore principaliter in statuentium intemtioiae habita praeponenda est verbis, eodem modo, quo anima praeponitur corpori, ut benε caeteris allegatis me.
ran. Masard. de Staturorum interprat
tione conclus. . num. 267. , ubi num. 2or.
fortius id procedere firmat, ubi alias ex stricta intelligentia & impedita extemsione seu compraehensione, aliquid irrationabile resultaret i, Quodque etiam in Statutis, ubi habent expressam ratione detur extensio laqu1m species compraehensionis habetur in marina successionis Is . February I6s8.erea Celso inter suas decis 248. , ac ne uusebiit. desecce nitar, ubi frequentius qu1m alibi habetur tractata materia Statutorum pr-pue In Fanen. futati uis. Cum igitur hoc Statutum habeat in
corpore suam expressam rationem aequitatis, ut dote fruendum sit pro illo tempore , quo sine illa matrimoni j onera substentata sunt, in uno tantum casu limitandae, ubi maior assisteret aequitas