장음표시 사용
151쪽
tem, sed justitiam eoncurrere asseriti misi e Soto de I ery lib. q. r. art. S. Nee adeo forte inconveniens casus, quem ex Iohan de Lignano refert Claudius de Seyse Ilo adι3. de I. cs I. n. ad de sacerdote puerum statim moriturum baptizante, capitali periculo ab alio invaso, an is jure se defendere, it puer sine pabtismo decedat se
mittere possit, nec ne Debere sacerdotem praeeligere mortem suam corporalem, quam mortem aeternam pueri decidit Iohan: de
Lignano: sed tutius eum Claudio de Seyse, Io Theologorum hoc relinquo judicio .Estne
vero invadens in tali necessitatis casu eo cisti. tutus, ut aeternae ipsius saluti promovendae
propria vita quis teneatur succurreret Neis quaquam: Ipse sane scies, aut scire debet, se male agere, Mideo ab iniusta invasione Ces. Lare debere ni damnum, quod inde incurrit, suae transscribere velit petulantiae. Illa enim charitatis obligatio ad procurandam aeter nam proximi salutem non est universialis, sed in ea sudemum extremo procedit neces sitatis, tunc tantum obtinentis , quando proximus nostro indiget auxilio. Quis au tem de injusto invasore juste ea dicturus. Lpse enim, cum in necessitate non sit coristi,
152쪽
PRIvATI. Π omissa injusta mei ipsius invasione consule repotem cessabit ideo&obligatio ipsi subis
veniendi. Ponam casum, a Ii quem habere pecuniam , qua asimenta ibi comparare potest, nolit aurem eam expendere, ut prominde fame perire debeat. Certe non obligor
ipsi, quippe non egenti de meis peeuniam subministrare ut cibum sibi comparare possit Parili ratione iniusto invasori suae saluti satis prospicere vasenti invasus, patiendo se occidi non tenetur subvenire Ioan de Lugo deI E Idipio. θίy. 6. n. r r. manam enim, inquit Domina solo d.I. e I lib. I. q. l. arne est, justitia in lege , qua Abditos cogere
ut vitam, quam Mortales tanti astimant, cu γψcuns temeritatis audaria dono darent Vonicuique enim demandata est cura providendi vitae suae in bonis suis , non autem a- Iienis perpetuolicet sint pretiosiora. illa itaq; siquis probeobservet, ordinatae charitatis a
seipsa incipientis leges exequitur. Certe, fiinvasus ad servandam invasoris salutem suceumbere obligaretur, nefariis hominibus justos&insontes sine causa aggrediendi enormis porrigeretur occasio, quod hi certi esse possint , se ab illis non occidit. Di ita, ut loquitur Ludovie. MoIina de Idyj. om. . dio . . . a. accreserent mala,
153쪽
niquis uoiplicarentur in repubi cum longὶ majori detrimento stirituali eorundem iniquo. rum, quam si in defensionem justam inter ei
permitterentur. Imo ipse invasus non est certus suae salutis, si patiatur se occidi cum tamen invasor jam vulneratus possit poenitere,&spem salutis aeternae ea ratione nancinei Leonti Lessue I lib. a. e. . dub. Condemnanda insuper stante diversa sententia essent bella defensionis causa publice suscepta, cum hostes offensivum ex injusta causa suscipientesbellum leges justitiae αcharitatis violent aperte satis. V. Molin. α&iugo di. Quod Papae deinceps rescriptum
concernit, illud vel cum Glossa add. c. interpretandum de Clerico se caute& obser- vatis inculpatae tutelae terminis defendente, vel dicendum cum Domin Soto da illum canonem non secus ac praecedentem loqui de Clerico in militia paganum occiderite, vel denique cumGajetano a. Thom. atqν- ari. 7. in re se ad tertium praedictum reis scriptum a Clemente V. in clem unis de Boismiciae esse mutatum, generaliter constitutum, occidentem vel mutilantem suum invasorem, dum mortem aliter vitare non potuit, nullam incurrere irregularitatem. Tertium tandem nullius plane ponderis, quod
154쪽
PRIvATI Ira actus fornicationis, furti, adulterii aliique eiusdem farinae non sint media ad defensionem apta, ut caedes invasoris. III. Neque tamen proterve captanda verba , quibus homicidium vicini a. tura sua malum, licitum' justum dicimus medium propriam asservanda salutem Enodandus quippe diversus respectus , in defensione vitae propriae cum alterius Concurrens internecione. Alter, quem
intendit defendens, est conservatio sui ips1-us, alter, qui vel contra vel praeter ipsius contingit intentionem,est exitium vitae alienaealle sane persein natura sua est licitus atque honestus, quoniam ipsum jus naturae sui
conservationem cuique commendat ex hoc ergo ceu accidentario effectu vitiari haud poterit. Morales enim acti ex eo Oeciem Iortiuntur, quod in intentione , proposito a gentis consistit ab eo autem quod accidentariistim est, nihillaudis vel vituperi accipiunt Domin Soto de J.2 J ib. I. q. I. an. 8. Et imo, egomet latius procedere malim invasum scilicet posse caedem invasoris, si deprehendat, se periculum alia ratione evasurum non esse, ut medium ad finem sibi propositum in eligendo intendere. Quamvis diversum sentiat Thomas a. a. q. 6 art. I. illicitum esse,
155쪽
asserens, quod homo intendat oeciderem minem , ut seipsum defendat: ita quippe i dicialis punitio quae publica expeditur a
ctoritate eonfunderetur eum defetisione privata auctoritate,&eo Iure, quo quis cum
nos vitae suae, expedienda Medici exemplo mentem.Thomae declarat Cajetanus ad . I varia ad restituendam aegrotanti sanitatem medicamenta adhibentis. Praevidet Medicus debilitatem secuturam, sed non eligit eam, neque intendit ceu medium recuperari laesalutis, sed permittit saltem, ut actum , es dicamentorum usum, ut plurimum comitantem. Eadem ratione invasus potest intendere omne id, sine quo vitam servare nequit; interfectionem tamen insultantis ea medium ad sui defensionem necessarium imtendere non debet. IV. st enim vero, extremum pericu lam, in quo insultatus constitutus, vix ad . mittet, ut ipsi tam subtiles intentionis it cle
fendendo leges possint praescribi Merito
proinde praedictam Thomae sentem tiam non apprehendendam firmiter assero. In foro exteriori non discertii auteonsiderari an defensor intendat occidere pro salvandis ut loquitur, an salvavet, See consequenti sequatur Occisio, ipse Ca je-tarius
156쪽
PRIvATI. Iasianus sponte concedit. Nec de jurae naturae tam rigorosam istentionis discretionem deis siderandam praecise dixerim. odsi enim in casu extremae necessitatis, quo quis manisbus invadentis, nisi nece ipsius se subtrahere neqvit, licitum est ex ipsiu, Thomae sententia aggressorem occidere , licitum quoque erit occisionem illam intendere Effeacem quippe finis intentationem medii et ctio, juxta philosophum, quod judicatur, necessarium, perinde sequitur, ac in speculabilibu conclusio sequitur ex praemissis. Nis insuper laesionem vel internecionem invasoris liceret intendere, defensio sui quam
saepissime redderetur difficilis, aut impossibilis, quod saepe fieri nequeat, ut quis se deo fendere possit, nisi inflicto adversario veth sta vel gladio lethali vulnere. Ne habent de quo querantur scelerat aggressores, eum ipsi nequitia sua ac injustitiaintentionem ne,
cis inserendae n edium fecere necessarium ad vitae conservationem & tempestivaminis reritus propulsationem. V. Domin. Soto de
dig. o.Iea. d. n. vii Notanda tamen hic iuxta Hug. rot de I, απι P.M. a. c. I. . . intenti
157쪽
intentionis diversitas. Primario enim
principaliter insultatus id intendit, ne ipsinjuria fiat , sed illud potius ut periculum praesens evitare possit Secundario vero, quod alia vim aggressoris injusti propulsandi aut evadendi eo tempore non suppetat ratio, intentio defendentis de ad illius oecisionem juste dirigitur. Et ita inter judicialem punitionem & interfectionem invasoris clara satis 'aperta remanet diversitas: in illa enim primario intenditur occisio delinquentis,in hae vero secundario&quasi eum lucta quadam eum impetitus etiam in ipso pericu Io malle semper debeat aliquid facere, quo alter absterreatur aut debilitetur, quam quo intereat. Grol. d. Deinde, ad exemplum Cajetani, quo ipse Tho
maesententiam illustrare voluit, respondentem vide Molinam διε Ioan. de Lugo de ille actus ex quo damnum alterius etiam in. nocentis saepe contingit , illicitus foret censendus, nec publica hostium debellatio justa dicenda , quod in ea multi pereant innocentes , nec a Triremi Turcarum invasus, uod remiges Christianos in ea ex stantes sic in sontes laedi faei le& necari possint, ad ver. sus illam se defendere deberet Sed vero cum peri-
158쪽
perieultim insons insultatus repellere secus nequeat nec bellatores victoria potiri aut neque contraTurcas se tueriin tempestatem imminentem aliter effugere possint, quam
fictis caedibus, ideo hae ipsae, ceu in directe di secundario saltem intentae injustis actionibus non confestim accensendae.VideHenric Zoes comm ad De tit ad L. Cornel de
V. Hisce jam praedictis probandum uu
letius, defensionem necessitate extrema qua/1lificatam, ceu fundamentum, cui bellum
privatum, quod justum dicitum, in hi titur, omnibus firmari juribus. Iuri certe naturali defensionem contra injustum aggressorem
necessitatis suffultam rigore, convenientem sitis nullus non e ensebit Sicut enim DEUS ceu principium .sinis omnium supra omnia ab omnibus amandus ita ex ordinis rationeri omnium ab ipso creatorum conservatio ad commune bonum, i. e. DEum se refert. Hominibus proinde eo magis mu tua conveniet dilectioin conservatio , quopto prius DELimagini, ad quam initio creati, accedunt innata eum in finem iis inclinatio&affectus quoad ea, quae ipsos Ἀ- piorum statum conservare possunt, appre hsndenda, & illa vice versa , quae interitum affero
159쪽
intentionis diversitas. Primario enim de principaliter insultatus id intendit, ne ipsi
injuria' fiat sex illux potius ut periculum praesens evitares possit
Secundario vero, quod alia vim aggressis risinjuit propulsandi aut evadendi eo tempore non suppetat ratio, intentio defendentis&ad illius oecisionem juste dirigitur. Et ita inter judicialem punitionein interfectionem invasoris clara satisin aperta remanet diversitas: in illa enim primario intenditur occisio delinquentis,in hae vero secundario&quasi eum lueta quadam , eum impetitus etiam in ipso pericu Io malle semperdebeat aliquid facere, quo alter absterreatur aut debilitetur, quam quo intereat. Grol. Deinde, ad exemplum Cajetani, quo ipse Tho mae sententiam illustrare voluit, responde notem vide Molinam d. L& Ioan . de Lugo dedis ro .sea. 7. n. r ρ. Et imo, si omnis ille actus ex quo damnum alterius etiam in . nocentis saepe contingit, illicitus foret censendus, nec publica hostium debellatio justa dicenda , quod in ea multi pereant innocentes , nec a Triremi Turcarum invasus,
quod remiges Christianos in ea ex stantes sic in sontes laedi faei le& necari possint, ad verosus illam se defendere deberet Sed vero cum
160쪽
Perieulum insons insultatus repellere secus nequeat nec bellatores victoria potiri aut neque contraTurcas se tueriin tempestatem imminentem aliter effugere possint, quam factis caedibus, ideo hae ipsae, ceu in directe&secundario saltem intentae injustis actionibus non confestim accensendae. VideHenriC. Zoes comm ad De tit ad L. Cornel de Sicar re a.
V. Hisce jam praedictis probandum uti
terius, defensionem necessitate extrema qua/lificatam, ceu fundamentum, cui bellum
privatum, quod justumin licitum, innititur, omnibus firmari juribus. Iuri certe naturalia defensionem contra injustum aggressorem necessitatis suffultam rigore, convenientem satis nussus non censebit. Sicut enim DE Usce principium & finis omnium supra omnia ab omnibus amandus ita ex ordinis
ratione de omnium ab ipso creatorum On- servatio ad commune bonum, i. e. DEum se
refert. Hominibus proinde eo magis muν tua conveniet dilectiois conservatio , quo proprius DEI imagini, ad quam initio creati, accedunt innata eum in finem iis inclinatio affectus, qu 'ad ea, quae ipsos Ἀ-psorum statum conservare possunt, appre-h ndenda, alia vice kersa , quae interitum affero