장음표시 사용
591쪽
ri s ue Hugonis Donelli Commenti in Cod. et is 6
debiti remissione . cum creditor aut paciscitur, ne pecuniam petat, aut alio modo declarat voluntatem suam de debito remittendo , quocunque modo id faciat, d. L. AIvitur, in pr. Huc pertinet L. crevitrirem, hoc tit. in qua pro certo ponitur. creditorem videri ius pignoris remisisse, si cautionem debiti debitori reddiderit Hoc ideo; quia creditor cautionem reddendo debitori suo, convenire intelligitur, ne ab eo petat. L. 3. M. de pacI. Adeo autem verum est, remi ilione debiti principalis per conisa ueni iam a pignore discedi, ut quan vis debilum inutiliter remittatur, lamen pignus tollatur a remistione: si modo is, qui debitum re mittebat, pignus quoque remittere potuit,& voluit. Ut si proponas uxorem debuit emarito suo decem, S marito quasdam suas res pignori dedisse: si maritus hoe debitum uxuri remittat, inutiliter remittit: quia
ius probibet donationem inier virum &uxorem. Sed nihilominus pignus liberatum erit: quoniam in pignore nulla donatio eit;
hoe papinianus in hae specie in I. I. I. v. quib. mod. pu vel Θρ. ni. 3 videtur i tamen obitare huie sententiae L. debitum, hoe lix. ubi debito per pacti
conventionem inutiliter factam remit O , placet non tantum principalem obligationem manere, sed etiam pignora. Dicen. dum eli conventionem inutiliter factam in eo rescripto accipi debere, quae verect in totum inutiliter facta lit tam . de principali debito, quam de pignoribus. Quod
tunc accidit, cum is creditor debitum remisit, qui nec debitum remittere potuit, nec pignus 3 aut neutrum voluit. Non pO. teli remittere pupillus, minor viginti quinque annis, suriolus, prodigus. Non vult
autem remittere utrumque, qui paciscitur aut deceptus dolo, aut coactus metu. Et
ideo bene Aecuruus id rescriptum ad has
species retulit , non repugnantibus . sed maxime consentientibus verbis. Non est in hae cauIIa maritus, qui ut remittere
uxori debitum voluit, & per debitum pignus: ita & potuit remittere, si non de.
Tertio i modo declaratur consensus
creditoris de pignore remittendo, si venditioni, alienationi, oppignorationi hypothecae consentiat. L. x. hie, L. st eos. sensit. I. sicat voluntate. D. σουιδ. modpig. πει Θρ. Haec conventio S remissio etiam in hae specie & in superiore proxima colligitur non ex verbis. sed ex consequentia praecedentis consensus necessaria . Non enim potest debitum remitti, quin tollatur accessio pignoris . L. i. s.
teli etiam creditor utiliter consentire alleia
nationi pignoris, niti pignus remit atur. Nam manente eadem caulsa pignoris lieuite reditori etiam invito debitore rem ali nare. L. debιtorem , ρ. de pix Hinc ita voluntas colligitur. Voluit creditor . quod antecedit; voluit igitur, & quod necessario consequitur. Illud in hae specie tenendum est, venditionem & alienationem eam nos hie accipere debere, non de qua solum consenserit creditor, ut sequereiuri sed quae etiam revera secuta sit, & cum ellectu ita, ut nec solveretur: & praeterea
secuta eo modo, in quem creditor consentit. Nam alioqui aut non eli alienatio, quam hic quaerimus, aut non intervenit creditoris consensus. Quibus rebus pariter emeitur, ne videatur creditor pignus consensu remitisse, L. secvt. I. θρerva enum, L. 4. L voIuutare, D. qui, mod.
v. vel Θρ. DI. quem locum pluribus exposui in methodo huius argumenti sub Iil. quιb. moae PQ vel Θρ. DI. Ex t boe spoliremo modo remittendi pignoris quaestio nata eli , si debitor pignus alienet sciente creditore, neque aperte consentiente alienationi , neque rursum aperte dissentiente: an videatur sileatici suo alienationi consensisse, atque ita pignus re missum esse. Et placuit non videri. sed
ut piguus remittatur, oportere creditorem aperte consensisse alienationi . L. sicut,
s non videtur, v quib. mod pig. veι. . Di. Et ita quod in L. L. bac, dicitur, pignus removeri, si sciente & consentiente creditore pignus alienatum sit, hoe verbum eo euraeute, per emphasin dictum accipere dehemus, ut sit, aperte& nominatim consentiente ; quandoquidem scientia creditoris sola non suffieit. Sed i hoc loco tres species rerum eX- 6cipiuntur, in quibus re alienata sciente creditore lilentium creditoris solum pro consensu habetur, & pignus remittitur. Primum servi sciente creditore manumissi: de quo scriptum eli in L. r. hae. Hoc propter favorem libertatis . Deinde uesomnes venditae latente creditore, de quirubus ereditor publico programmate adm nitus eli eas vendi, neque ius suum eκs
eutus est: de quo in L. si eo te ore, tit. Publicum progr*mma sunt literae publicae & palam proscriptae & propositae. uibus continetur res illius debitoris veni. & admonentur creditores, ut si qui
putent eaν res sibi obligatas esse, adsint,
quod intelligitur ex L. sed si puritur.
s. I. v. de Iasit. act. In hae specie placet credatores praesemes programmate adinmonis
592쪽
1 1s Ad Tit. XX VI. Lib. VIII. C. de Rem. pig.&c. I Is s
monilias vide pignori renuntiasse, ne eorum fraudulenta gissimulatio emnoribus noceat; qui si seivissent, rem aliis pignori obtigitam esse . non lemissent. Poltremo excipiuntur res, quae a fisco venditae suntlah halla scientibus creditoribus, ut est in L. st hNothecas, hoc tit. Quibus verbis intelliguntur treditores, qui sciverunt res a fisco vendi . Et hoe propter fav rem fisci, ut eadem lege declaratur . ν RemisIionis i pignoris haec vis est, ut pignore semel rem illo voluntate creditoris, eadem res non recidat postea in pignoris obligationem sine nova pignoris
Conventione, quanuis creditor eius rei dominium dehuo pollea aequisierit, & quan- vis res suas omnes obligaverit creditori,S quas habet, & quas pollea acquisituruseit. Quod postremum effectum eli conitio tutione luiliniani in L. xu. hie. Sed videtur prima fronte inique constitutum. Nam
quae . res ver his generalis obligationis continentur, eaedem etiam obligatione pignoris continentur. Atqui hic res pollea a debitore quaelita verbis obligationis generalis continetur, est enim ex his relius, quas debitor pollea habuit: ergo & ea continetur obligatione generali pignoris. Sed verum non eli, quidquid verbis obligationis generalis continetur. id etiam obligatione pignoris contineri, ni a contineatur sementia quoque contrahentium . Unde dicimus obligatione generali pignoris non contineri eas res, quas verisimile est aliquem specialiter obligaturum non fuisse .
L. obligatione, v. Z pig. lam vero in
propoluo ita est res, de qua quaeritur , quae denuo acquisita est debitori, ut ver-
bis quidem generalis obligitionis eontineatur ι sed non contineatur ex sententia contrahentium. Eli enim excepta postea rem illicine ereditoris, dum is consensit, ut liceret debitori eam alienare . Sed &hio rursum nobis occurretur . Haec res desit obligata esse, quia alienata est. Quare si redierit pollea in hona debit ris, re-llaurabitur et lam pignus. quia caussa cessante cellare debet effetius. L. qaod dictum. v. de pact. Sed nee hoc verum
ell, hic pignus ideo ex itinctum esse, quia
res alienata sit: imo ideo exstinetum eli, quia creditor rem pignoris obligatione eximi voluit. Proinde nec redibit in eam obligationem fine eoniraria debitoris 2 creditoris voluntate. Bene igitur superius illud a Iustiniano conlii lutum eli . Sed animadvertendum est, hoc dictum esse alui liniano de ea re a debitore consentuereditoris alienala, quae ad debitorem postea reversa est legitimo modo Ubi legitimo modo reversam intelligere debemus, uae rediit ad debitorem sine ulla frauis suspicione . id enim referri debet ad id, quod placuit, ubi debitor rem recipit non sine suspicione fraudis, non videri
pignus remilium . quasi nec vere alienatum fuerit, atque id lunc evenire, cum
debitor rem alicui vendidit, & eandem
pollea ab eo recepit. Sic autem rem carere suspicione, ut res recepta non re
deat in obligationem pignoris, si propo-yas debitorem suecessiste et , cui prius
rem vendiderat, aut eam rem debitori legatam eiis, quae sententia est L. scut, I supervacuam. D. qui b. mod. pig.
593쪽
ri s 9 Hugonis Donelli Comment. in Cod. 116o
COD. ETIAM OB CHIROGRAPHARIAM PECUNIAM P lGNUS TENERI POSSE.
Ad L. unica Pignus. p. Gordianus A. Festo. Pignus intercidii, se novatione facta, in alium ius obligarionis Vans7-Γgi, nec ut ea res pignoris nomine teneretur, tibi cautum est. Hud spactum inter se, eumque, qui postea dominus fundi consiliuius novam obs-gationem susceperat, intercessis, ut idem fundus ubi stignoris nomine senex tur: quamis personali actione evertus feceris condemnationem, pignoris I men habes persecutionem. At si in possessione fueris consiimus: nise ea quoque pecunia tibi a debitore reddatur , Des ineratur, quae sene pignore ae
betur eam resiluere proper exceptionem doti mal, non cogeris. Iure e contendis desitores eam solam pecuniam, cuius nomine ea pignora obligo runt , asserentes, audiri non oportere, nis ρro illa etiam satisfecerint, quam mutuam simpliciter acceperum, quod tu fecundo cressitore locum non latri: nec enim necessitas ei imponitur chirograpbarium etiam debitum priora er
aetori erre. PP. Idus Martiis Gordiano A. N AUOD GF SUMMARIA.
i. Chirographuris me ia qua . A. Etiam ob chirogrvbariam stemulam, quae peti 2. NaianoM Hismaris minas ulli: με tamm possi, miseri posse a creditore id pigηus,urposita sit hac lege, ut eaedem res βαι ρι, quod ei in aliam caussam Mua um eras t. o δ ζ piguνι cum eadem praerogati a rem- cst quo rare. 'ris ν enovatum videri. s. L. solutum, si sortem, D. de pig. act. 3. Novatione necessaria, sea hiis ςostestatione μ- explicat r. inus non Ioles.
HUius rescripti duae sunt summae quae- pignori esset ereditori in novam obliga
iliones, de quibus consultus tu ille tionem; diversum elle. si id convenerit. videtur Gordianus imperator. Prior eli, De novatione idem traditur in L. DIu- an novatione qualibet pignus solvatur. Al- tam . iu prive. D. δε ρgu. act. Et ha-tera; an pignore manente possit id pignus bet hanc rationem: quia novatione prin- retineri a creditore, non tantum in eam cipalis obligatio tollitur. 3 praeterea. Inst. summam. in quam nominatim obligatum quib. mod eou. obi. Dii oluta autem obii est a dehit ore, sed etiam in chirographa- gatione prinei pali etiam liberantur acces-riam pecuniam ab eodem debitore eidem licines, ut pignora, L. in omnibus speciei et editori debitam. Chirographariam i pου- M. C. de sotat. c. item, D. quιb. mod. cuniam titulus voeat, quae in rescripto di- pig. vet. Θρ. DI. Quod de convention eitur accepta elle sine pignore. item ac- superiore diximus, idem traditur in L L.
eepta simpliciter : in illis verbis; in si flatum, D. de pig. act.
in possessone: ut intelligamus clii rographa - Et adeo verum est ea conventione re-ria in dici. quae chirographo lanium cauta novata eandem rem pignori teneri e redi- est : non etiam pignore. tori, ut etiam caeteris creditoribus in ea, De I novatione lic constituitur hoc lo- piae feratur, uti ex priore obligatione praeco: interesse. utrum voluntaria sit novain ferretur: quia ex hac conventione creditio, an necellaria . Novatione voluntaria tor in locum suum succedit. L. crevitor . pignus intereidere; sed ita, si innovati in I. P apinianus, v. qui pol. 1. ρό. hao. ne saetenda non convenerit ut eadcm res huc pertinet L. r. I r. s an ιν cye .
594쪽
1161 Ad Tit. XXVII h. VIII: C. etiam ob chir. 5cc..II 6 Σ
Declaratur hoe ius in hoc rescripto exemisploi s dii, lintusmodi. Primus demiror cen 'tim . e re tuore accem. & edi fundi Tusculanum pignori obligavit. Cum debit oe hunc fundiis se asture veItet viii. λplacuit, ut qui empturus erat, ita e meis
ret, ii obligationem vendi loris, eiusdemque primi debitoris in te lusciperet. &it 4 eum liberaret, quod & factum eis.
itaque creditor eam Decuniam, qaae a Primci debebatur, sibi dari ab emptore itipula ius est novandi animo: sed hac lege. ut idem fundus etiam nunc sibi in eam
obligationem pignori ellet. Dicimus, quanis vis irae illa conventione ollinctum SIetius pignoris, Iamen ea adieeta, in nova tione facienda manere pignoris obligati nem, & eandem praerogativam is pigno-3 re, quae fuerat. Haec 1 clicta sunt de novatione voluntaria. At necestaria nquatione interveniente non minus pignus perle erat, quam ante. Necellaria novatio fit.
euin ereditor personali actio,d experitur iudicio a d versus debitorem suum de ea pecunia, in quam pignus oblig tum erat, ct debitor eondemnatus eis: ubi scilicet
prior obligatio, qua tenebatur, transian dii ur in nnuam obligationem & aftionem, diesti, e . aliam, N. de συax. de qua dieetur pol ea iura loco. Hac condemna ticinu. &, ut diximuς, novatione non lotis
litur pignus, L. io Ioum . in m . D. Opig. ait. quoniam litis conieliatio meliorem creditoris conditionem facere solet.
non deteriorem. d. L. anam, re πουat. L. non solet, L. nemo enim. N. de r
gal. iur. Hoc ell, quod illis verbia r scripti ligni fleatur: quan vas personati actione expertus fereris condemnati Nem,plaoris tamen Bales flersecutronem. Quidus ii milia Ner αε iam supra Icgimus, de ininterpretati sumus, in L. quan υιs, 3. de sun. Atque haec de novalione, de quae it prior pars huius rescripti.
Quod i ad polleriorem quae ilionem attinet, ita definitur hoci rescit pio: piphoremanente , credit sem perlecutionem pignoris babetre duntaxat in cam summam. in quam nominatim id pigniis obligatumeli; relentionem auetem pignoris non lantum in supra icripta in summam , sed etiam
in omnem allam quae an eodem debitore eidem creditori line pignore debeatur. Hic quaeritur, quo iure creduor rem deis hi loris retinere possit sibi non Ohligatam se Et additum eli in rescripto, crevitorem
id eonsequa exeeptione doti mala debιtori opposita: Quaeritur, in quo nascatur haec exceptio. Respondeo, in eo, quod debitor a creditore sibi relli lui rem pignori obligatam postulat, & ita sibi a creditore solvi, cum ipse nolit credi,os lolve r/, quot ei debet. ha enim pintula increditorem ius istatui, quo iple uti non vult. contra aequi ieiunaturatum, oc illam
pariem edicti , auod qui ae tarts in
alium statuerit, uι isse eodem ture utatur, Tilui. quod qui . tur. S. Sed debitam chirographariam pecuniam hic accipere debemus, quae vere debila sit, ut S peti possit, qualis eli mutua: talis enimi exigitur illis verbis: nisi pro sua etram fatisfecerint, qaam muttiam si liciter ac Verant. Alioqui contra erit; & ideo si debitor . qui in sortem & uturas minores landum obligaverat, pollea maiQ-re. usuras pacto tantum promiserit line pignore: placuit in maiores illas pignus retineri non posse, L. per retentιοuem, Iur. de uisV. Utcunque t tamen pecunia chirographa - sria debita fuerit, obitat huic conititutioni
L. Distam, I. si in fortem. D. de pig.
act. ubi traditur, si debitor sortem & ulu-ras debeat. & in unam summam ex iis pignus duntaxat obligatum sit, ea tum masoluta pignus in alteram lummam non leneri, sed ita lim competere debitori pignoratiliam actionem. Responde himus cluci, bus modis. Primum, illum locum lic recte interpretari nos posse, ut pignus obligatum sit in alteram summam duntaxat: ne mispe hoc exprella, ut in eam summam dun- laxat obligetur. Praeterea & hoc modo,
ut quod dicitur in hoe rescripto, pignus
in unam summam obigatum, in alteram
summam retineri pol'e, sic accipiendum sit: si altera summa pollea credita sit sine pignore. Quod si cum pignus in unam summam dabatur. utraque lumina lam deinbebatur, ut aecidit . eum & sors & uiuiae debentura dicendum est,.quod lcribi iur inae 3. s in sortem: nimirum pignus ih
unam summam obligatum, in altu iam te-0eri nou polle, optima ratione, quod quith unam dedit, is alteram excepit se intelligitur, arg. in c. si cum cotem iu strιnc. s. Ioui. mat. L. maritas, Ialr. de
Sed haec retentio pignoris creditori comparata est duntaxat adversus debitorem rem suam repetensem; non item ad verius creditores quibus postea eadem res obligata sit, ut dicitur in extremo huius reis
scripti. Quo exemplo recte placet in glolla
ultima, idem de omnibus extraneis polleia
soribus dicendum eiJe, ad quos ea res
pervenerit. Et merito: nulla enim talis
doli exceptici illis obiici pote it, qualem debitori obiici posse diximus. σ
595쪽
Hugonis Donelli Comment. in Cod. II 6
Co D. DE DISTRACTIONE PIGNORUM.
Quaestionem huius rituli propriam cognosce ex L. 4. S seqq.M L. Fiandum . I. IN. Alexander. A. Pacatae.
Fiandum pignori obligatum si cred tor ex fructibus debitum eonsecutus est, eum ipso iure pignus ab obligatione liberatum sis, inistrahere minime potes. . Idib. Iantiar. Maximo II. N AEliano Cossis.
1. Non potes distrahere pignus creditor, qui δε-LIam ex fractibus e secutus est.
od ereditor ex fructibus rei pigninis
ratae percipit, id in sortem imputa- tur & eatenus debitum exonerat,& simul compensatione eatenus liberat deinbitorem, L. I. is L. 1. δεουρ. de pig. act. L. uo. f. . de par. pig. Proinde ii tan-r tum t ex fructibus creditor consecutus est,
quantum illi debebatur, obligatio soluta est, & ea solutione simul pignuς liberatum, L. item, D qai, mad. I. vel Θρ. RI. L. in omnibus θυι-as. D Molas. Pignore hoe modo liberato esti ei, tur id. quod inde colligitur hoc resert- Pio, pignus id a creditore postea Duli radii trahi: non enim dii trahi pignus potest, quod pignus esse desiit.
Au L. Credisor. 1. Irim A A. Maximae. Creditor, qui h pothecae seu pignori rem sibi nexam De tali, litigiosam rem non indetur vendere, quia precario debitor possides. PP. AuKal. Octob. Maximo II. N AEliano Coss. 'SUMMARI Λ.
I. As ereditor penus iure distrahat, quod debitor 1. Litigiosa res, non de rea eintroversia est intera creditore precario p. deti, qua dubirandi aliquas, sed de qua sis es iudicis mota.
I Us est, rem litigiosam vendi non possse, L. I. S tot tit. ius de Irtu. Hiner i quaelitum. ii forte creditor fundum ilhi pignori obligatum precario possidendum reddiderit debitori: deinde debitore non
reddente. aut etiam de pignore controversam faciente . creditor eum fundum vendat; an recte vendat iure pignoris; an vero non recte, qua ii videatur rem litigiosam vendere . Rescriptum eii non vi,. deri hie rem litigiosam, tametsi debitoream rem precario possideat. Adde amplius non videri litigiosam, et si debitor neget rem pignori esse; aut interdicat creditori.
ne vendat. vel emptori, ne emat, L. I.
inst. de Iitu. de recte. Non t enim est aeres litigiosa, niti ea. de qua lis mota est iudicio, d. L. L. N Aash. seq. 3ns da δει v. quod in proposito non accidit. Ad L.
596쪽
M L. Hypothecis. 3. Idem A. Luciano.'potheris, vel sti oribus a creditoribus venundatis, in id quod deest, adversus reum, vel fideiussorem eius actio competis. PP. III. Non. Novemb. Maximo II. N AEliano Coss.S U M M
ita definitur: creditor, i qui non d neum pignus accepit, non amittit exacti nem eius debitae quanti alis, in quam pignus non sumit. Adde ex hoc res rapio. non amiriere eum hanc exactionem. elli ignora dii traxerit, ex quorum pretici deinitum consecutus non in . Recte: nam si ignoribus non distractis hanc exactionem abuit: necelle eli. habeat & pignoribus distractis. quam ea distractione non amisit. Non debet autem videri illa distra-
ctione quidquam amisisse: cum pignorum dii tractio pro creditore sit, non contra cre ditorem: absurdum sit autem, quod in hoc comparatum sit, ut alicui proiit, id illi nocere. Sed haee erat exussa dubit tionis, quasi creditor pignorum persecutionem & distractionem eligendo, vider tur alii iuri suo renuntiaste. Quod non ita eli, nullum enim in hoc facto renuntiationix creditoris argumentum et . De qua re vide plura ad L. quanvss. s. svr. . S..
in L. Geduor. 4ἀIdem A. Crescenti. Credisor h pothecas, sme pignus cum proscribit, notum debitori facere, M sibi bona fide rem gerere, M quando Iicet, testato Heere debet. Γ quidit et que per braudem in pignore vilia Denaisae commissum mMare ρotes: minferatur actio, quae eo nomine competit: ad. eum, cuius δε ea re nosta est.
. Talend. Iun. Fusio est Deatro cise in L. I residuum. Fia. Idem A. Sosilano. Si residuum debiti paratus es filuere, praeses provinciae dabis L 1ibi J σμιirrium apud quem quavium si quod superes ex debito examinabitur, sive ad iussicem venire a resa pars resaveris, sme oblato super o ad De Zitionem profuerit, i roba alienatio proprietatis tuae ius non aufera. PRAEII. GLend . August. Pompeiano re Ptagno Coscis L. βιω- u. 6.
IN. Gordianus. A. Rogato. auamdiu non est integra ρecunia crediuori numerata, etiamsi mo pone maiore eam consequinus sit is distrahenda rem obligatam nona amittis faculi
597쪽
Hugonis Donelli Comment. in Cod.
II 61 Ad L. Si cessante. 7. Idem A. Caro .
. . cessante δεῖ tione, creditor non reluctante lege contractus ea quae Iibs pignori nexa erant, aestraxite revocari venaetionem iniquum est: cum si quid in ea re fraudulenter feceris: non emptor a te, Ied eretror tam
utendus M. O. V. GL Nooemb. Pis N Pontiano CULAE L. Si priusquam. 8. - Idem A. Maximo. i iῖ ρρ iusquam distraheretur pignorata postsessio, tecuniam ereditari obtu- is , eoque non accipiente, facta eouisatione eam deposuisti, hodie quos e m eataem caussa premanet, pignoris distractis non valet. aeuod si priusquam terres, legem venditionis exercuit, quod iure substitit, revocarι non θα. VP. LII. Nonas April. Gordiano A. N Aviola Coscin L. Gae specialiter. 9. I p. Diocletian. & Maximian. Α Α. Cillo. . oecialiter Nobis Alygata sunt, Aebitoribus detrectantibus solutionem Φono /M Gbetis, N 'lemniter vendere. Ita enim avarebit, an ex precispirastris debito satisfieri possit. βuod si quid Gerit: non prohibemini caetera z bono rure conventionis consequi. PP. XVI. Kalend. Iun. Diocle tano m. EL Maximiano M. Coss.
. Pirnore a creditore nec bona fidae, nee se lemm- ρεν distracto venditionem .ihilominas valere, dum emptor muris particeps non te θέamanem eo Mυε sus coditorem in M, quia deιιιoris ins/ra'. ino Vendito pignore iamruium is emptorem strans ferri, ω quo iure. Io, mendito pigmore venditionem revocari non posse rextra uam β venditam sit a creditare, M debitora oblato με is recipere liceris rem suam , quae bine dabisori actiones ad rem reinpera dam.
Horum sex rescriptorum summa ad unam sententiam refertur. Explicant enim, quodnam si ius creditoris in pignote dii trahendo. itaque de his, uantum huic loco. conveniat. coniunctimicemus. De iure creditoris in distrahendo piscore quatuor haec quaerenda sunt. Primum, an possit ereditor suo iure pl-gnus distrahere etiam invito debitore. Miscundo loco, si poteit, quando possit, utrum statim, & eum videtur, an illi aliquod tempus exspectandum sit. Tertio, quid in pignore diltrahendo observare debeat.
fremo quae sit vis huius venditionis. De t a primo
598쪽
11s V Ad Tit. XXVIII. Lib. VIII C. de Distract.&c. II o
primo sic statuemus, creditori pignus distrahere licere. L. si cessante, hie . Et quidem licere invito dehit ore, quae lenintentia est tituli proxime sequentis . Plus dieimus, si forte eiusdem debiti nomine plures res creditori pignori obligatae sint,
esse in arbitrio ereditoris ex iis rebus, quihus velit distractis, ad ius suum pervenire.
L. creditoris, v. eod. tie. una hac specie excepta, si cui universa bona pignori obligata sint, & quaedam ex his specialiis ter, ubi placet temperari ita iurisdieti nem, ut de iis . quae speetaliter obligata sunt, priuL agi debeat. quam ad reliqua veniatur, de quo eautum est in L. h. fur. de ρun. ubi diximus. Et hoc ius distra. hendi pignoris in re eerto obligata dubitationem non habet. si ab initio convenerit, ut creditori distrahere liceret . Sed quid, si nihil de eo conveneriti placet eum di itrahere posse, sive id convenerit,
sive non eonvenerit; dummodo non e nin
Venerit, ne distrahere lieeret, ut est in L. 4. v. de ρυ. act. Et hoc est, quod dieitur in L L. si e fante. hie. pignus recte vendi. dummodo venditum sit non reluctante lege contractus. Lex enim hie conventionem significat in traditione, aut alienatione rei nostrae interpositam. L. D-gem, δερ. de stas. L. ea Iexe. sv. de Coud. σώ. east dat. de toto Tit. θ'. s
a. Plus t eomplectitur Ulpianus in L L.
. v. de ρέ. a I. nempe quanuis convenerit ab initio, ne distrahere pignus liceret et tamen ereditorem pignus distraherepose, si ter denuntiaverit debitori, ut solveret. neque solverit. Ter denuntiare quomodo accipiendum sit . quaesitum est.
Nos ex tribus edictis. quae proponuntur adversus debitores absentes ad contumaciam coercendam, L. eoutumaeia, T . de re tuae
uid hie statuendum sit, intelligimus. Non ubium est enim. qtim in proposito tres denuntiationes ab Ulpiano exigantur. ut intelligatur debitor poli eas extrema frustratione uti. ita finis & caussa utrobique par & edictorum illorum & denuntiationum, de quibus Ulpianus agit. At inter unumquodque edictum ex illis tribus exigitur, ut non minus intervallum intereeis dat, quam decem dierum, L. ad 'remptorium. N LL. δεσε. m. de iud. Quam obrem & in his tribus, de quibus agit,
recte idem intervallum exigemus: ut si ad extremam frustrationem debitoris conseiatur mentis unus, priusquam creditor pignus contra superiorem conventionem
possit vendere. Smi hie Oeeurretur Ulpiano. Nam Ius iubet pacta servari, L. au. Tom. IX.ris gentium, s. eam ait, TI. de pare.
Quomodo igitur licet pignus vendere contra conventionem Z Respondeo, non vendi hic pignus contra conventionem. Nam cum ah initio convenit, ut res pignori
esset, vi ipsa convenisse intelligitur . ut distrahere liceret. lus enim dilirahendi pignoris est ita pignoris proprium, ut ab eo
non possit separari. adeo, ut cum Conu nit, ut rem aliquam liceret distrahere, etiamsi non nominatim Convenerit, ut ea
res pignori esset; tamen pignus conititutum intelligatur: L. 3. I. .D. 29. qui pol. tu pig. hab. nempe ut ex eo, quod proprium est solius pignoris in re aliena , ipsum quoque pignus colligatur . Ergo
cum ita convenit a principio, ut rem distrahere liceret. non debemus . neque possumus polleriorem conventionem si e
interpretari. quas omnino pignus distrahere non liceat t alioqui id ageretur, ut pignus non esset pignus, quod est absurdum. Quare posteriorem conventionem eommode se interpretamur e ut ne liceat pignus distrahere. antequam constet extremam frustrationem debitoris praecedere.
Postquam i creditor pignus distrahere ipotest, videamus. quando possit: quod seeundo loco quaerebatur. Et expressum
est in L. si eessante. bic. pignus recte vendi. si eessante solutione venditum sit. Ex quo intelligimus. pignus statim uendia creditore polle, simulatque pecunia deberi coeperit. neque solvetur . idque adeo verum esse declaratur aliis rescriptis : ut quanuis creditor non interpellato debit re ut solveret, pignus distraxerit i lamen placeat ratam elle venditionem, si distim-xerit, priusquam debitor pecuniam offerret. L. si ρrius, hic. Plus t dicimus i
et si debitor pecuniam obtulerit . quam
ereditor recuset accipere: tamen nihil
minus pignus recte vendi, nisi debitor ea adiecerit. quae solutionis vim habenti puta, nisi pecuniam obsignarit, & obsignatam testato deposuerit, ut declaratur in L L. si prius, es L. 1. ias prox. Tit. debito. venae stis. imp. nou pome. De qua Oh signatione diximus as L. ereditor, fast de pie. Sed huic iuri locus est in pecuniis & quibuslibet praestationibus privatis. In publicis pensitationibus, ut vectigali. hus & trihutis. quorum nomine praedia obligata sunt, locum non habet . In quibus hoc servatur humanitatis caus a. nolleeat ob vectigal non solutum pignus vendere, nisi debitore vectigal non offere te, & iussu praesidis, tum iusto pretio so- Iemniter res distrahatur. L. 1. δερ. si
599쪽
11 1 Hugonis Donelli Comment. in Cod. II a
hoc genere legimus venditionem fundi obvectigal reip venditi res elisam, quia dominus pro lsus esset paratum se solvere,& fundus minoris vaenisIet, quam debita summa ellet: hoe in L ..pen. D. de res . vesae Quod cum in publicis pensitationibus responsum sit, in quibus singulari i re id obtervatur: satis intelligitur, superiori viri de privatis peeuntis , hystothecis conili tuto non et se contrarium , nec
debere ad eas hypothecas & pecunias
transferri. Sane si creditore privato accipere pecuniam r usante, aut recusante dicere, quantum debeatur, debitor adversus eum iudieio pignorat itio agere coeperit : inhibebitur pignotis diffraAio, ut est in L. st residuum, hie . Hoc ideo: quia
pignorat itia actio nascitur debitori, cum haec conditio exiliterit, ut pecuniam solveret. L. si rem. I. om uir, L . de ρig. aer. Videtur autem impleta esse conditio. cum per creditorem 1lat, quomictus impleatur L. in iure. D. de reg. iur. L. rure, v. de eonae ae demon. Et ideo
placet sola oblatione pecuniae in iudicio facta pignora iitiam actionem nasci . &procedere dehitori. d. L. si rem. I. uis. m. de pig. aes. Quae omnia, ut dixi. evi denter probant creditori statim pignus
s Sed i huic sententiae opponitur L. .D. I x ius de iur dom. imo. ubi script ut 1 eli, creditorem pignus suo iure distrahere posse, si ab eius interpellatione , aut iudicis sententia biennium intercesserit . Et vulgo egillimatum eli, eam legem veteri iuri derogare, quod ncin proho. Κ si enim illic generaliter de omni creditore scribatur; lamen responsum ex praefatio ne Se proposito luitiniani interpretandumeti . fit lusimianus initio conititution sprae satur se agere de eo creditore, qui ius dominii impetrare velit . Huc recteae commodabitur. quod dicitur in s. straeterea, Instit. de ina t. mp. respontionem qua civis simplieem & generalem . tamen ad interrogatum referri debere, ut non amplius quisquam respondisse intelligatur, quam de quo interrogatus est, ut Puta iliis putatus sum decem, ii navis ex Asia venerit: promit cir respondit . dabo, sine ulla conditione: nihilominus eadem conditi ne respondisse intelligitur . ut semper rein spontum temperetur interrogatione. Hue
etiam pertinet, quod dicitur, ea quae in praefationibus comprehensa sum, in subiectis ili putationi hos intelligi debere. L.
fite accommodabitur & illud, quod in L.F sermus purιum, s. ult. v. ae legat. 1.seribitur de interpretatione voluntatis statoris: nempe hanc, si caetera obscuta sunt, reete colliφi ex praecedentibus de sequentibus. At in constitutione tulliniam
legenti apparet, & prima & postrema esse de iure dominii impetrando. Quamobrem
longius comiti tutionem porrigere non de. hemus: praesertim cum pertineat ad ius vetus & illud aequissimum corrigendum. quod nunquam ereditur imperator facere voluisse . nisi nominatim expresserit. L. βρaando. δερ. de iso . test Et certe manifestum est, pignus constitui inutile ereditori, si tam diu expectare cogitur, ut ad suum perveniat. Tenebimus igitur, quemadmodum creditori ius est pignus dii rahere: ita ius elle distrahere . quandoeum que pecunia soluta non erit. Sed hoe extagitur, ut pecunia soluta non sit. QuMil loluta erit, aut tantum consecutus erit
ereditor de fructibus pignoris, quantum illi debetur: pignus dii trahi non potest, ut pote liberatum obligatione pignoris , ut seri bitur in I δερ. Hi ne i quesitum de parte soluta. Quid 6 ergo. si dehitor partem debiti folverit.
partem non inluerit ι an quemadmodum saltem pro parte obhgationis principalis liberatio nata est. sic pro parte pignus liber hitur. & retardabitur ius pignoris distrahendie Hie placuit ι omnem pecuniam ωlutam risse oportere..ut inhibeatur pignoris distrasto. Quod si factum non erit,
quamulumcumque deerit vel de sorte, vel de usuris, nihilominus lotum pignus venadi polle, ut ante poterat. L. usu diu, bie, L. uis. iu'. ρrox. tit. At enim, die et aliquis, quae det lota re conitituta sum ι eadem valent etiam de parte. L quae de tota. 29. de rei υιπd. Iam tota pecunia Muta totius pignoris liberatio nascitur. Quare & parte pecuniae laluia pro parte pignoris nascetur liberatio, inhibe.hiturque eius distractio. Et recte haee dicuntur in iis, in quibus totum est, de pars. Quod in pignore locum non habet. Pignus enim non recipit pariis liberatio,
nem, non natura suac nam quae res piis
gnoti dantur, dividi polluat e sed lege eon,
ventionis. Datur enim pignus, ut libere tur sub conditione , s pecunia soluta erit: non intelligitur pecunia loluta elle, nisi quae tota soluta est. L. heredes. s. idem iuris, 29. fam. ere. Proinde nisi tota pe-eunia laluta, nihil de pignore liberatur. Et hoe est, quod dicitur, omnem pecu niam inivi debere. ut nascatur pignoratitia actio. L. si rem. I omnis. v. de ρου.
aes. Sed hic rursum oecurritur: nam prin-
ςipali obligatione sublata non potest pi
600쪽
11 ν3 Ad Tit. XX VIII. Lib. VIII. C. de Distract.&c. II
gnus manere, cum sit principalis obligationis accessio, L. an omn/bus Decre a .
v. de DI. At parte debit soluta, naicitur pro ea parte principalis obligationis liberatio. L. q. s. .D. D. de fotat. Ergo& pro ea parte pignus, idest . accessionem liberari necesse est. Κt totum hoc verum est, dummodo intelligatur, pignus in propolito non simplieiter diei liberari, sed eum adiuncto: liberari videlieet pro ea Parte, quae soluta est: intelligaturque ita pro ea parte pignus liberari, ut iam pro ea parte pignus nec peti possit, nec distrahi. Sed hoc ad rem non pertinet. Non enim quaerimus de ea parte debiti, quae soluia eli: sed de ea quae soluta non eli.
Pro ea vero parte nos dicimus pignus teneri , & in solidum teneri, quantum ab initio datum elli quia non patitur lex pignoris, ut pignus solutione partis debiti liberetur, ut supra docuimus. Ergo. ut dixi. creditor pignus suo iure diltrahere potest, & cum vult, potest, si cellarit vel minimae partis debiti solutio. Sed i in ea venditione creditori quaedam observanda sunt, de quo tertio locouaerebamus. Haec autem sunt, ut hona de vendat, & solemniter, ut est comprehensum in L. oeciatitor, bre. Bona fide vendere, eli ita vendere, ut bonus paterfamilias faceret in re sua, ideli, omnia observare, propter quae res facile empi rem reperire possit, & quam optime vendi, argumen. L. ea igitur. v. de pig. au. vel, quod idem ell, bona fide vendere, eli vendere observatis iis, quae indiltrahendis pignoribus observari solent. Quod colligitur ex L. penult. ius si vemd. IV. V. ubi scriptum est, pignore vendito his non observatis, videri pignus co tra bonam fidem diffractum . Solemniter vendere idem prope valet. Solemne enim appellamus o sitatum & consuetum , seu quod in re quaque observari solet, ut indicat illa regula iuris: Et si ex fotimuibas
nih/I facile immutandam fit: tamen ubi ev/deus aequitas poscit, subveniendum est. L. etsi, D. de reg. tur. L. ρeu. 'LI. deis integ. restitui. Unde & solemnes feriae opponuntur extraordinariis, id eli, non Certis, non ulitatis. sed pro tempore constitutis . L. sed etsi per praetorem. I. si
feriae. D. quι b. ex ea f. maior. Eli igitur solemniter vendere id ipsum, quod dicitur in L L. peu inst. st De L Pig. M. vendere observatis iis, quae in pignoribus vendendis celebrari solent. Quaenam haec sint, comprehensum eli in L. hie. Sunt autem haec primum, ut ii res immobiliseit, puta aedes, aut fundus, venditor rem Dan. IX.
proscribat. Proscribere eit literis publicis
ante aedes, aut eum locum, qui venditur, propolitis significare rem venalem elle.
de ans. aEI. Proscriptio haec eo pertinet, ut excitemur lectores ad emendum , atque ita res emptores reperiat. Deinde exigitur, ut creditor, dum proscribit. notum
id debitori saeiat. Hoc ideo ex bona fide: quia admonitus debitor poterit quaerere& reperire facilius emptorem, aut etiam solvendo creditori eum omni moleilia diis stractionis liberare. Tertium exigitur, ut quoties licet, in re distrahenda lesimo no
tum debitori faciat: teliato, id est, teitibus adhibitis: hoe ideo, ut seire possit
debitor, quanti res vendatur. & ne quaeratur, si e reditor non percipiat lanium,
quantum ipsi debetur: & sic conitare Diast creditori, non polle ex eo pretio satisfieri, ut significatur L L. quae Decia-ώter. Quod si res mohilis erit, quae a creditore dilirahetur, ea proscribi non potest, sed erit ex fide bona, & ex usu, si ea vendatur sub auctione publiea. si forte ea loca erunt, ubi auctiones publicae vulgo
Quid, t s his non observatis creditor 8
pignus diltraxerit , an nullius momen ierit vendit tot Immo nihilominus valebit, dummodo is, qui emit, non sit particeps fraudis. Huius rei certissimum argumentum hahemus in L. si cessante, ru sis. hie, ubi seriptum est , 'ein fraudulenterres vendita sit a creditore, idest . adversus ea, quae supra diximus, ut indicat L.
. fur. tamen non emptorem de ea re eonveniri polle, sed solum creditorem. Si emptio rata non eliet, etiam emptor posset conveniri a debitore: iure enim deinbitor rem suam vindicaret. Nunc autem convenire emptorem non poleti : non sane alia de caulla. quam quod dominus rei venditae esIe desiit, atque ideo desili, quia valuit emptio. Hic aliquis dicet: itulte igitur superiora illa videmur observari sic reditor his contemplis poteli impune pignus dii irahere. Non ita est. Et li his con- emptis valeat empti . non ideo impune feret creditor, qui illa contempserit: ut non otiose superiora ab illo ex gantur . Haee est poena. ut debitori sit ad verius eum amo, quae eo nomine competit: lsic
enim verba sunt L. in D. hie. uuam ergo actionem hic intellig mus, & cuius rei nomine' Nam illic nihil adiicitur amplius, uti nec in L. pen. in '. si veηcpig. Mat. ubi iubetur simpliciter debitorio cauila experiri competenti actione. Et pignoratiliam directam hic accipere de-Εeee ι 'bevius,