장음표시 사용
191쪽
Praeserentes. Nunc quid nobis ea in re probabilius videatur, aperiςndum est.
. . Io, Ut autem scilide & pesicuc rem exequa-xuir,adhibenda est distinctio. Potest enim attendi, vel quid ferat iustitia, vel quid ferat charitas Nam plerunque multa licite admitterentur si haberetur ratio solius iustitiae, quae tamen illicita filmi , qui inde violatur charitas, cuius praeceptum simul cum iustitiae praecepto concurrit. V. g. nendra iustitiam violat, si rem sitam apud iniustum postes rem for- , te repertam , ccipiat, praesertim ii praeuia Iudicis putoritate id fasiat. Habet enim i usi u rem illam, quo est exturbatus per iniquam possessi nem; S , tamen tanta potest elle egestas eius apud
quem rem suam reperit,ut ea vendicata, mi sero extrei nam calamitatem sit inuecturus. In quo euem tu, dummodδ ipse pari aut valdo graui necessitate urgendus non sit ob rei stiae ademptionem, reuetur eam relinquere,& eam resumens. peccat: non quidem contra iustitiam , quia resumens rem sitam
nilii facit alieno iuri dissentaneum , sed contra charir tomi quae obligat ad miserendum proximitu pMasgi necessitate. Sutilia exempla passim sunt. obui . uxta haec , bimembri responsione satisfacio
propossae qii aestioni comparatit ae . . .e . .
Posset mater,niam obtrito eam . . Mimandam foetu,absque iniuintia: I r. Ac primum si habeatur duntaxat ratio prioris. obligationis
192쪽
matri an proli consulendum. 16 1
obligationis quam iniicit iustitia, existimo licitum est e matri sine prolis iniuria , & silua quacunqtae
obligatione iustitiae: vitam sitam certo alioqui perdendam , conseruare per remedia quae proli interitu in sint, allatura ; unde si sectio iudicaretur esse necessaria ad matris vitam conseruandam , non est set contra iustitiam)adhibere sectionem , tametsi foetus ob eam adhibitam esset periturus. Neque distinguo de remediis per se tendentibus: ad solam matri S curationem,& de impetentibus directe prolem : quasi priora usurpari possint, non item posteriora. Vtrorumque enim usurpationem, censeo vacare iniustitia in prolem. Item non distinguo de intentione directa , de in directa; quasi liceat usurpare remedia matri seruandae idonea,non intendendo necem prolis, illicitum autem si eam Hirecte intendere. . Nam verum existimo ; etiam directὸ quaeri de intendi poste prolis interitum ut mater sit salira, nec idcirco violari iustitiam. Denique non distinguo de applicante remedia, ut fecerunt qui censti erunt fas elle matri cum certo prolis exitio assumere quaedam remedia , quae negarunt posse a Medico aliisve matri applicari. Sed siue mater ea sibi applicet, siue adhibeantur. ab aliis ; aeque arbitror illiesiam manere iustitiam. Absque his ergo distinctionibus de limitationibus quas varii Auto res ad tabuerunt; existimo, & sectionis Caesareae,&aliorum quorumcunque remediorum ad matris sa lutem nece flarior uin; usurpationem a quocunque,& siue indirecta siue directa intentione factam, va Caturam iniustitia,atque ad ed licitam fore, quatum est ex eo capite,&niti aliud obstaret,quam iustitia. Nou erit difficile haec orania. co firmare siligi Ilatim.
193쪽
rauia facim matrem invadit, ideque
iuste repellaretur. I 23 Quod ergo mater, salua iustitia possit vitam suam tueri cum damno, imo exitio vitae prolis , perspicuum videtur: quia unicuique ius est v, tam suam conseruandi. Tametsi enim homo non est propriae vitae dominus, sed Deus duntaxat,ideb-que ne annuente quidem ipso homine , fas iit eum monti tradere iniussu Dei , qui suam hac in parte potestatem soli publicae potestati ad noxios plectendos commisit: Tamen ex Dei concessione, homo , custos est & administrator ac tutor vitae suae, quod ius custodiae adeo pretiosum est, ut praecellat iuri quod quisque habet in proprios actus, quo est ius plenum & veri dominij. Unde sicut violatur tu, hominis, cum absque causa impςditur exercisio , actionum quas naturae autor eius dispositioni subiecit ta mulco magis violatur ius homini& cum impetitur eius vita , & conuestitur ius illud 'custodiae ac tutelae quo pro vita suadebo
i Hinc fit, ut cum iniustus inuasor imminet vita alicuius, licitum sit eum repellere v sumatis mediis omnisus ad efficacem repulsam necessariis, etiam ipsius inuaseris caedem patrando , si ita opus sit a)Conseruandam vitam propriam. Id enim labe in iustitiae vacare, praecise spe stando damnum quod inuasori insertur , concors omnium sententia est, siue Theologornm cum S. Thoma a. a. q.64.art 7 siue Philosephorum apud Carbonem l . de pacti' cat. inimicorum eap. a r. conclus i. siue Iurisperi Lor ad i. I. & 1. C. Carnes. desisse, iunm
194쪽
l. r. C. unde vi. de l. sed etsi quicunque is ad i. Aquit. Imo i mei chionem iniusti ii uias oris propriae vitae, nulli esse irregu haritati obnoxiam , quod fere non habent aliae caedes,quae absque iniustitia patrantur, se disput: t Comit olus i. s. respons mor. q. Fq. Nimirum de ciuilia & Ecclesiastica iura satis perspexerunt, prorsus innoxiiim cuique et se debere vitae suae tutelam ; idque non modb ad maiorum malorum euitationem permisci unt, sut D. Augustinus l. r. de lib. arbit r. cap. s. significare visus
est,cum nondum ei per aetatem maturiorem & longiorem facrae doctrinae disquilitionem, ubertas illa sapientiae qua postea claruit,aduenisset: in sed etiam
ut rem absolute iustam & licitam coircellerunt. I s. Atqui foetus, in euentu de quo agimus, non
secus se habere videtur ad matrem praegnantem, quam inuasor ad eum qiri invaditur. Qui lautem dicunt non sectum inuadere matrem, sed morbuimper foetum ; perinde loqui videntur, ac si dicerent; cum latro stricto gladio ensem vibrat in viatorem non latronis opus ellia, inuasionem, sed ens s per latronem, quod est ludere in vocibus, & gratis tricari. Igitur foetus absque iniustitia potest a matre repelli; ac si moderamen tutelae in culpatae in tuenda vita propria tenendum id ferat ; hoe est si aliter non possit sei uari vita propria, quam interemptione infantis , non erit contra iustitiain , ut illi interitum creet ad seruandam vitam suam , Sc ad repulsura inuasionis qua impetitur. I 4. Vt autem certior, δ minus cauillis obnoxia sit proportio exempli quod protuli cum re de
qua agitur; statuamus illum qui io uadit vitam alterius , non peccare inuadendo : ut contingeret si
195쪽
homo ita sanus vitam alienam impeteret ., nec aliud violentiae effligi uin pateret praeter obtruncationen. inuadentis. Eam quippe obtruncationem culpa vacaturam, agnoscunt graues jDD. ut Corduba l. i. q. 8. g. 1eid ut semel. Petrus a Nauarra l. 1. de restit. C p. . num. 347. Sayrus in Classi lib. I. cap. lo. num. R . passimque alii , Igitur tametsi foetus ab que .culpa imminoi vitae matris; imminet tamen,ac
proinde non secus ac in uasor ille insanus, repelli potest. absque initistitia ; etiam ii repelli nequeat nisi vitam ei eripiendo. Adhuc aptius & expeditius erit . exemplum infantis baptizati, qui in angusto ponte obstet equiti, fugienti insequentem hostem; a quo confodi*3dus absque dubio sit, nisi pergat equum urgere, quod tamen faciens, vel infantem equinis pedibus , obteret, ν ei deturbabit in subiectum flumen. Quamuis enim talis infans non possit pyoprie dici in adere equitem, quod ipsum aliqui de .infante alIerunt in euentu de quo disputamu=i gmen quia occupando viam seruandae equi tis vitae necessariam, ponit obicem vi cuius actum erit de vita equitis nisi infantem perdat ; admonent graues DD. posse equitem absque iniustitia fugata continuaxe, infante si res ferat, obtrito, yel deiecto
in flumen Ita Lessius i. de Iust. cap. 9. num. 19. ad ducens Cordubam, l. i. qq. q. 38. dub. 2. &Cale talaum 2. z. q. 67. art. 2. Atqui puer quo superstite moriendum est matri, ut minimum ponit obicem conseruandae vitae matris. Igitur ut mater si salua, non minus absque iniustitia privabitur vita , quam infans praepediens fugam vitae conseruandae necessariam. Nec ipsa duntaxat mater sibi cqnsulens,
priuare vita infantem ipsi . infestum pollet ; sc
196쪽
aliis quoque fas esset matrem innocentem iuuare ne inuasioni succumberet, & in eius bonum , perdere infantem absque iniustitia, ut in simili dicitur de iuuante inuasum a latrone , & in eum finem eripiente vitam latroni. Videndus . Victoria relect. de homic. num.11. & Mol. tract. 3. de Iust.di' i a
Et quidem mediis quibusvis idoneis.
Is . Negabam autem distinguendum esse de remediis quibus mors iactui accςrsitur adseruandam matrem, quia quaecunque adhibeantur ad vitae tu telam remedia , aberit. piorsus inuistitia. Et sanEquid interest ferro an poculo vitam alteri eripias, dummodo eripias 3 quid siue inedia siue praefoc tione consumasὶ Quod autem ferrum vel pharma-ca , positive alterent affici nive infantem , parum refert: Nam etiam inuasus abi insano inter inuadendum non peccante, atque adeo inno late, male adficit illum positive, cum ensem adigit in eius Viscera , nec tamen idcirco violat iustitiam: Et idem est de equite infantem obterente inter fugiendum ut vitam suam certo exitio subducat., Igitur innocentis vita potest actu positivo male assici,abs. que iniustitia: sicque euerritur fuodamentum Vnircum cui Uasques,&Iasilius, aliique supra adducti superius hoc ipse capite, inaedificabant distinctio
nem quam nunc reiicimus. Ac proinde in re nostra merito dicitur, remedium sectionis materni uteri, quamuis infans per sectionem male afficiendus esii et positiue , millam erga eum iniustitiam con
197쪽
e etiam ex directa intentione.
- 16. Insuper negabam , distinguendium esse de intentione direm & indirecta: quasi verum sit intentionem indirectam interitus proli creandi ad saluandan, vitam matris, vacare labe iniustitiae,non item intentionem directam. Hanc distinctionem nego elle admittendam. Nam ex receptissima ἐγ ctrina , ad maximam partem - peccatorum suscit voluntarium indirectiim ; quo scilicet voluntas praelucente intelle stu,& omnia actus adiuncta praemonstrante', etiamsi non fertur dilecte in quid piam , et iisve omissionem, tamen non obstat positioni eius , cum pollet, & illud secuturum non dubitaret. Itaque ut actio sordeat ab adiumsto effecta malo, non est opus intentione directa : sed suscit indiresta, quae effectus prae uisionem S potestarem eum praecludendi assectatur: idque valere etiamsi
actus consummir exteritis, obseruant Vas tres i. a. disp. IOZ. cap. 4i num. s. & Basl. Poneius i. io. de Matr. cap. I . num . . Si igitur interueniente ea
indirecta & interpretativa voluntate, deest culpii signum est actionem ne si directe quidem volitaedet prout est effectus alicuius principium, conta minandam fore per talem principiationem. Ac proinde qui admittunt licituiti eme sumere pocu tum seruandae vitae matris necessarium, etiamsi is rus praeuideatur inde necandus a tenentur aeque fateri, licitum esse haurire huiusmodi poculum e directa intentione necandi foetum ob matris si lutem. Et idem est de quocunque alio remedio ruendae vitae matris necessario , ae, proinde etiam de sectione matris praegnantis, vi cuius seem
198쪽
. Matri an proli conseundum. I I
ram saetus mortem , clare praenoscatur. '. Nimirum cum quis iuste operatur non prohibetur directe intendere & actum suum , & eius ad- iuncta. . Propteresque passim reiicitur Metaphysim Caietani 1.2. q. 66. artic. I. & nonnullorum ali rum , ut Victoriae relect. de homic. num. I9. Co
art. . Carbonis l. de pacis inimic. cap. 2 l. conci sione 3. ac Comitoli l. q. respons q. Io. num. II.
qui fauente in speciem D.Thoma, negant eum qui sub moderamine inculpatae tutelae occidit inual rem,posse occisonem illam directe intenderer tantumque concedunt inuase, intentionem directam actus ad sui defensionem necessarh, ex quo actu secuturam cognoscar mortem inuaseris. Hanc sui dixi, in Metaphysicam refellunt passim caeteri,&nominatim'. to l.f. de Iust, q. I : art.7. Couarta in Clem. I uriois. p. 3. g. unico. Mol.tract. 3. de Iussi disp. t r. mini et . Sayrus in Clauit.7. cap. Io. n. I9. Petrus Tolet. l. 1. de restit. cap. 3. num. 9. Valentia a. a. disp.s . q.8. p. 4. Leuaus l. de Iust. cap. 9.num. 13. Philiarcus p. a. l.A. cap.9. Lopes r. p. instructiir. p.61. initio. Quorum ratio est, quia interfectio inuaseris ex fine tuendae vitae propriae,
bona est & honestat ac proinde potest licite intendi, tanquam medium necessarium finis boni. i . Si igitur sectio matris , aliudve quodlibet remedium ruendae eius vitae necessirium, potest sine iniustitia usurpari; dummodo non intendatur mors prolis quae inde secutura praenoscitur, aequὸ poterit usiarpari. sine iustitiae violatione, quamuis mors prolis per se ac directe intendatur ex eo finaser amus matris. Quod Udo,quia constat,mortem innoccmis
199쪽
innocentis non pol Ie per se ac directe intendi, absolute, & nullo alio fine iusto squalis est tuitio vitae pr Uriae in praefixo tali intentioni. Idque unum voluisse videntur plerique autores, cum ab litte& simpliciter negant , mortem innocentis poste per se & directe intendi: quamuis concedant fas esse occidere invaserem etiamsi insanum , & propositam ex Caietano Metaphysicam respuant. Haec enim non cohaererent, nisi sensus esset, non intendi in eo euentu mortem alterius per se, siue alitet quam prout est medium necessarium ad tuenda vitam propriam. Idem igitur statuendum est in repraesenti, negandumque sectionem matris ex intentione necis infantis, ut matris vita sit salua , esse contra iustitiam.
Hec minus per alios, quam per matrem. . 18. Tandem negabam quoque , distinguendum esse de applicante remedium matris. vitae tuendae necessarium, & siue ipsa illud per se assumeret,sive alius; illi applicaret, perinde esse escebam ad immunitatem a labe iniustitiae. Quorsum enim damnabimus in Medico vel obstetrice, actionem quae in
matre vacat 1niuriar Aut cur cooperatio erit noxia& vitiosa contra iustitiam, si operatio iusta est , de nitens undecunque 3 Medicus enim , & quicunque alius de allensu praegnantis aliquod ei remedium applicat ad tuendam vitam necessarium , se bet moraliter ut cooperarius duntaxat; & adiutor ruendi iuris vitae propriae, quod est principali
Possumus ergo haud abs re huc praherecommunem
200쪽
atri an proli consulendum. II 3
n in doctrinam , qua alteritur,ctim quis absque iure iii vaditur , fas este tertio qui neque procurator eius sit, neque ei peculiariter obstricius, interficere talem aggresserem vitae alienae vel alienorum insignium bonorum adiuuando inua sum. Ita Caietanus in summa V. homicidium, & Couarru. Clem. si furiosus. p. 3. g. unico, num: F. Lessius i. de Iust. c. v.
num. 87. Petrus a Nauarrat. 2. de restit. C g. n. 4 I9.
Sa U. homicidium num. 36. videturque asseri ab Innocentio ε. cap. delecto. de sent. excom. in 6. qui
imitatus est alia iura quae habentur cap. fortitudo, S cap. non inferenda , & cap. qui potest 2 . q. 3. Annuunt Ethnici apud Carbonem l . de pacificat.
inimicorum cap. 23. conclus vltima. Et rationem
huius pronunciati afferunt doctores praedicti, quae aeque facit ad rem nostram et Nempe quod, inua rem in tali euentu occidere aliud non sit, quam cooperari ad iustam defensionem. Vnde sicut licite se scipiuntur partes Reipti blicae iustum bellum mouentis , ita quoque iuste suscipitur pars inuasi absque iure, ut violentiae & oppressioni subdu-Catur. 'Imo quoad vitam , potest innocens defendi etiamsi nollet, quia non est vitae suae dominus: Nec potest eam ria uadenti cedere , & aliis ius defensionis adimere.
i9. Cum ergo Medicus aut quiuis alius , remedium matris, vitae tuendae necessarium applicar, nullam admittit iniustitiam. Et ita diserte contra inutilem & plane vanam quorundam distinctionem supra propositam, agnoscunt, de solis tamen pharmacis ad matris curationem per se ordinatis agentes, in bene multi autores quos profert & sequitur Sanchest. 9. de Matr. disp. 2o.n. II.& MaideruS 2.2. trach. 3.