장음표시 사용
361쪽
IN SCHOLIS CONTRO VTIS EQuia necessarium est Missonario, o ceteris qui
alios docent, scurate discernere Controversias purepplemicas , a qua tionibus Scholasticis qua inter ipsos Catholicos is utramque partem libere discepi tur: maxime quoque decet virum litteratum quassiones subtiliores in p=omptu habere qua minin disipututioncm venire solent, 'quarum ignoratio facile docti inam unum cum damnata uidit. Hinc ex plurium deflari. surum notitiani atum, argumenta resiolutiones partim hic partim alibi, brevi, commodaque methodo exponemus.
CONTROVERSIA PRIMA De Paria in Deo Scienti, ac praescientiafuturarum.
Notio, a diviso Scientia divisa.
P Rimo : Deo nulla inest tealis distinctio
praeterquam trium Personarum hinc quae
362쪽
Ac Prascientia Ruturornm. vis intellectio, aut volitio divina, aliud non est, quam Deus per se intelligens, aut Volens , ne ulla actuum distinctione aut nova accessione per quam aliqua mutationis internae umbra in
1. Nulla Dei intellectio est mere apprehensi-Va, aut etiam opinativa Sed omnis ejus cognitio perfecta scienti cst. Quidquid enim cognoscit, id clare , certoque judicat. Neque judicium illud scientis cun , formatur more nostro per compossitionem ac divisionem , sed per simplicem repraesentationem, absque eo Quod prie- dicatum ad subjeetiam mediante copula reseratur dum assirmat , aut a subjecto remoVeatur dum aliquid negat. g. Scientia Dei non cst discursva, sive illariva ius ex alio. Quia aliqua mentis impersectio
est, ex antecedente clarius Cognito licere consequentis cognitionem obscuriorem , quod in Omni discum contingit. Hinc dum cognoscit Deus suam mmpotentiam esse productivam
Ieonis , non mouetur intcllectus divinus apotentia productiva leonis cognita,ad cognosci n- dum leonem, sed umimque simuli per se per- fictissime comDrehendIt.
. Divilio scientiae divinae communio est, inscientiam naturalem sive necessariam,quam sab aeterno , ante omne liberum coectum suae Voluntatis, cognoVit res possibiles,quae non potuerunt aliter se habere; ut mundum csse producibilem et in scientiam liberam, qua cognos--Cuntur res contingentes, sive quae potuerHnt ,
Iiter se habere, V. g. Judam peccPre. Ea divisio aliter exprimitur, inscientiam Simplicis intelligentiae, qua Deus cognoVit res pos sibiles quasi abstrahendo ab carum cxistentia:
363쪽
324 PM 2.Cont. I. De aria in Deo ScientIa, in scientiam Visionis , qua videt totam serierircrum cxistentium in quacunque temporis disse rentia in in scientiam Mediam, qua cognoscierem futuram sub conditione contingenti , sive quid homines 3 angeli tacturi essent pro sua libertate, si cum his vel illis circumstantiis, in hoc
vel illo rerum ordine collocarentur.
Ut vi triplicis scientite distininio clarius
inhaereat Primὁ concipiatur,Deum ab aeterno, antoaquam aliquid extra sic producere statuisset, iniente sua , tanquam in lucidissimo speculo, complexum fuisse infinitos rerum ordines, quos
si vellet, condere potuisset Secundo, distincte percepisse , quid in singulis ordinibus niturum csset ex libero hominum Wangelorum arbitrio , si decerneret illos in his vel illis circumastantiis adtii produceres: ertio ex illis omni bus elegisse hunc ordinem rerum , qΠi a prima mundi creatione perscuerat Continua serie deinceps decurret Quarto , hac electione constituta, absoluidi determinate ex parte si a tus vidisse omnia quae in hoc ordine ex libero hominumi angelorum arbitrio fiunt & prae-pothesi futura essent ataue haec sub conditione tantum futura , ali per scientiam quam incupamus Mediam, alio aliter praenosci contendam in jtan dicemu3.
364쪽
Controuinia Status. oris breviter exponitur. EXorta est controversia haec in Scholis cel
berrima de scientia media, praecipue circa annum Is 88 dum in lucem prodiit liber P. Ludovici Molinae Societatis Iesu Theologi , lissi pone in Lusitania,de Concordia Gratiar. Sed opere nondum typis vulgato , ut in ipsis cunisi ae focaretur .stimmo studio contendit ex Scho as Thomae Dominicus Baianc2, aliique aquibus doctrina deitcntia media ' auxiliis , ad Τribi mal S. Inquisitionis Lusitanica protracta est,3 in multis vehcmen rer accusata. Sed in hoCjudicio, omni erroris suspicione libcrata .robur potius quam detrimentum accepit. Instauratur tamen in Inquisitione Hispanica nova accusatio: ac primum Complutensis Universitas , ubente Blustrissimo Nuncio Cardinale Cajetano,d Senatu . Inquisitionis , Molinae Concordiam per annum integrum rigido examini sebiecit. Sed hinc purio robustiorque evasit, dum tandem primo Octobris anno 196. Universitatis Calaulo declaratur, in Molinae Concordia contineri fanami Catholicam doctrinam,Scripturae, Conciliis, Pritribus Λ Scholasticis consentaneam isti testatur ipse Academiae cetor in litteris Romam datis ag Cardinalem Pompeium Aragonium, quae extant apud Paulum Leonardum p. I. n. 36.
Itaque dum scientia mediae per universam Hispa-
365쪽
3 6 Parin Coni. I. Devalia in Deo Scientia. Hispaniam exagitat: nihil detrimenti , multum vero incrementi, c gloriae accederet, visum est illius impugnatoribus rem totam ad Romana:
Inquisitionis tribunal reVocare,ac sic iam Iad timalibi satis ventilata fuisset. Sic enim ex fidicino numentis rem prodit Ripalda tona. . de niesupe rΠat disp. III. n. s. Assectae Dominici BanneZ, non acquiescentes judicio Hispanorum, ad suprcinum Romanae Inquisitionis tribunal
appellarunt , is loque in sollicitationcm causis legato sui ordinis , qui prolixum in doctormam
Molina Scriptum, Cardinali Alexandrino dicatum, obtulit. Cardinalis pro excutit inda Molinae doctrina Congregationem et Thcologorum a Clemente VIII obtinuit, quibus possca duo ali accesserc. Sed cum hi ex Molinae Concordia propositiones aliquas modo censurarent, modo
casdem Censura eximerent,placuit tandem Pontifici censura n Dr sententias in priVaris convcn-ribus hactenus latas supprimere aut sit spendere, causam totam ad se revocare solemni ritu Coram se,in Cardinalibus , ac Iudicibus disputandam a seicetis Doctoribus tum Patrum Dominicanorum tum Societatis Iesu , utriusque etiam ordinis Generali assistente. Inchoatae laque sunt die 18. Marti anno Isor Roma in litterario theatro, summa orbis
Christiani cxpectatione, celeberrimae illae interutrumque ordinem disputationes , quae ingenti utrimque conatu protractae fuerunt usque ad annum Iso6. Hujus temporis decursu habitae sunt Concertationes quadraginta septem , quorum triginta septem mesent Clemente VIII. Celebratae sunt quo e vivis sublato , Paulius V. reliquis decem Disputationibus interfuit. Τ ndem de rebus disputatis accurate colle stra st
366쪽
se Praescientia Fuisirorum. 327 est Iudicum censura, & summo Pontifici tradita inui , inquit Ripalda , conveniens cum solis
Cardinalibus eam expendit,in de sententia juxta merita cause ferenda contulit. Ac demuni
ipsa diem Augustino sacra 28. Augusti Isos. majori meliorique Censorum parti adhaerens cum iisdem Cardinalibus pronunciavit , V Ut,omnis doctrina Molinae indemnis persisteret,&,utriusque Familiae sententia in Scholis Catho- liciis tuto dc impune doccretur , donec aliud a,Sancta Sede decernatur .Ea tamen lege ut neu-,tra pars alteram censuris carpat , injuriisve lacessat. Qua Pontificis Sanetio utrique parti intimata est,in ulterior hujus causa processio interdici a. Hoc Pauli Pontificis Decretum inter alios refert Spondanus ad annum Isos. Et de eo plura notatu digna fuse tradit Petrus a S Jose pho, Paulus Leonardus, Ripalda, enao,& Α- natus de scientia media disp. 4. cap. I. in responsione ad fabulas Quaestionarii Tolosini. Scio quas encbras his Actis offundere moliatur Xantes Mariales in sua Babliotheca rete et I : p.
ss. alibi, quas Apostolica authocitate dissipavit Innocentius X in calae Decreti a se editidis Aprilis anno 6sq. Verum mihi hoc loco consilium non est pluribus monumentis , quae ad manum sunt, huic causae praesidium adferre , sed tantum aliquam ejus notitiam delibare , in ordine ad alias Controversias, quae hic, & alibi in hoc per trac
367쪽
Explicata , ct probatur necesitus sisntra Mediae. SCientiam in Deo Mediam negant, ut dixi,
ex professo Thomistae, neque cam admittunt plerique cotistae plurcs tamen Academiae Schola celebriorcscam non cxeludunt, imo passim a viris do strina cximiis, multis , magnissique encomtis celebratur , uti videreis opsidi. lenao, plures alios. Ut vero controvcrsice dc- eisio, clusiqne probatio distinc hius intclligatur. Dico primo, Admittenda est in lac sciuntiagia conditionalium , quam nos mediam Voca mus, hoc est, norit Deus infallibili scientia non solum quid agere possint, sed citam quid facturae essen singulae causae liberi, si locarcntur in his vel illis circumstantiis ad actionem poncndam vel non poncndam conducentibus in haberent omnia ad libere agendum requisita quamvis etiam causae illae nunquam sint futurae, vel certe nunquam in talibus circumstantiis constituendae cujus exempla dabimus assert. Σ. de Tyriisin Ceilitis. Scientiam hanc infallibiIem de conditio natefiituris habere Deum saltem in suis decretis, de quibus infra , admittunt quoque recentiores I homistae negarunt tamen illam absolute nonnulli antiquio es, tacdesima, abrera,aliique, qui circa objecta sic conditionale futura agnosia Cebant tantum in Deo scientiam conjecitur Iem ac Ledesina quidem de scientia futur. Conting. disp. z. m. a. diserte asserit, posse quidem Deum iudicare quid rei verosimilius clor hab
368쪽
babilius in tali cventu, n&n tamen posse defini tum judicium krre, quod noc esset aut erit , si illud fiat vel fieret.
Oportet 'lati accurate obstrVare , Contro versiam celeberrimam inter homistaset authorcs Societatis non cime sitat in coci An Deus certo cognoscat latura contingentia quae nunquam erunt, sed tantum futura csscnt posita hac
vel illa conditiones in hac ni scientia Deo
attribuenda plerique nobiscum conVcniunt. Sed
quaestio principalis est, An Deus cognoscat illa
futura dire et in seipsis,aut antecedenter ad sua
decrcta, ut docent authores Societatis, an Vero
in suis Decretis, quae Thomistae statuunt in Deo absoluta ex parte actus, conditio nata ex par te objeeti circa omnes actiones liberas conditionale futuras, qualescst hoc decrerum , Dece no ut si Petrus intret domum Caiphae Christum negetri si respiciatur a Christo moveatur ad paenitentiam. Cum autem ali in hujusmodi decretis, Cum praedeterminatione physica quibus iaruntur, gravem ostendant di cultatem, ut consistant cum libertate a stuum humanorum quam beneficio scientiae mediae facilius expedi-uiit hinc issa scientia contra se,suosque Authois res aliquem invidiae fomitem ministravit. Dico tamen secundo, Scientia media jam explicata fundamentum habet solidissimum tam in Scriptura, quam in Ratione. Probatur itaque primo, ex pluribus Scripturae locis, ac praecipue I Regum. c. a. ubi Davidi Deum consulenti in descenderet Saul in Urbem Ceilam , Manio adveniente viri Ceilitae Davidem Sauli tradituri essent. Respondit Deus, Si manstris in Ceilam descendet Saul , ct a Ceilitis omηnus 6tu traderis Itaque praevidit Deus sub
369쪽
3ὸ o Pars st contra De raria in Deo Scientia, conditione futurum adventum Saulis tradintionem Davidis, quae nunc uam absolute consccuta est. Atqui Deus non habuit decretum quo oluit ut si David permanerct in urbes Ceilitae eum traderent. Ergo Deus illud praevidere debuit independentc a tali decreto per scientiam quam Vocamus mediam Minor probatur, Quia Deus non potest cile, aut decernere ut fiat malum , quale famiros erat Saul postulando sibi tradi Ceilitae tradendo Davidum in iam centem, alias enim Deus id decerncndo se praeberet authorem actus mali nam cadem ratio quae Vetat cum absolute praedefinire actus peccaminosos, prohibet etiam cosdem dcccrncro sub aliqua conditione.
Probatur idem ex verbis Christi Matthaei et . Si in Tyro ct idonefacta fusis ni virtutes qua facta
sunt in te, olim in cilitio .infre penitentiam egissent.
Ubi exprobrat Iudi quod paenitentiam non egerint, qualem se miri crant Tyri, Sidonij, si Deus illis eadem miracula, candemque gratiam praebuisset. Nullam autom vim habuisset ista exprobratio, sed potius frivola ciniqua forci,si
necessarium esset,istiusmodi dccretum ex parte amas absolutum, quo statuerit, Deus conVertere Tyrios si Christus apud illos virtutes Miracula patrasset. Respondere enim Iudici Christo cxprobranti merito potuissent uid mirum sconvertendos Tyrios si vidissent illa miraculi, edi nosiliis, s minime converti uandoquidem Decrettim habueris convertendi Hrios si signa illa dcctasse)it , pro nobis autem sub eadem conditione conυertendis desit tale Decretum,quod tamen ad nostram conversionem est omnino necessarium Tantumdem cnim illud est, ac si Iudex captivum, quem clausum detinet, hortetur ut carcere egrediatur,et egredit et antem
370쪽
Ac Praescientia Futurorum. Hi hoc modo increpet, Si hoc dicerem socio captivo 1lle confestim exiret, abco enim decretum, ubi hoc dicerem simul forcs carceris illi reserandi , quod tibi facere non decrcvi. Quis non videt viro prudcnti,multo magis Christo, indignam esse istam increpationem,admissa necessitate talis decreti. Retorquet in nos istam Iuda: orum querelam in nuperis Thesibus Eximius P. IansenS,nec non Exim P. Hariae thesi I 6. Idem , inquat , in tua opinione dicerent Judaei ob negatam ipsis vocationem certo congruam , qualis Tyriis conccssa fuisset. At non fecit nos ista retorsito. Replicare enim sti uerelae in nostra sententia merito potuit Chrius, hoc modo : Vestra culpa factum est quod
illa gratia sumiens qua nunc Vocati estis , non fuerit praevis ci rio congruain cfficax , qualis omnino cssct , si velletis cum ea libere conVertIωpete nitere, quod in vestra situm est potestate. At non ita ab ipsorum libertate pendebat, quod
Deus ab aeterno non habuerit Decretum illud ex parte actus absolutum visis miraculis illos convertendi per media praedeterminantia, qua
te decretum ponunt in Deo respectu Tyriorum, si ea miracula ipsis proposita fuissent. Porro ad cneruandam vim argumenti quod supra assumpsimus pro scientia media , OVam
subtilitatem commentus est Ioannes Caramuel
in sua Thcol. Fundamental u ci Thesi, Statuit ille in Tyriiset Sidoniis piam affectionem erga miracula, & decretum actuale amplecte di Religionem quam viderent miraculis com probatam Dex quo,inquit,per infallibilcm con-1cquentiam constare poterat , is prodigiis , Convertendos fuisse itum autem asseectum , illud actuale Tyriorum decretum cognoscebat