장음표시 사용
171쪽
1 'rtem pereussio, quamuis alioquin irregulatis, qui ipsum ita leuiter
lethi fera, reuera percutiens tenebitur vulnerat: non aginius autem de casu de vulnere, non de homicidio, nequei lubio, iana enim dixi ex cap. ad auerit it regularis, vi superiori consecta-sdientiam , ratione illius dubi j posserio dicebamus; aliquis, v g. post,acce- hunc percutientem repelli ab altari iptum lethale vulnus feritur fulmine, Praelato, ipsumque teneri parere, &aut ruina domus opprimitur, ac pro- pro irregulari se gerere, modo expli- inde extinguitur ab asia causa', qua micato in regula generali; sed quaestio a vulnere, percutiens non fit irregu- est, quando certum apparet ex Medilatis, ut optime docet Auit adjsp. 6. corum iudicio, aliunde quam ex eo sech.; .dub. .& tandem quamuis fere vulnere mortem contigille. inuitus Molina tract. 3.dili'. 3 3 memb. Respondeo,& dico tertio. Quotie 7. num . . quia ad irregularitatem con- alicui alteri causae rositiuae,proximae trahendam, non siisticit posuisse cau- & totali potest tribui mors subsesam proximum sum cientem , immolquuta, illum, qui vulnus leue inflixe& necessariam mollis , nisi ex illa rat,minimὶ irregularem esse. Ratio mors sequuta fuerit nain sit futilet im- euidens est , quia eo casu qui vulne- pedita, etiam miraculo , nulla inde ir- l rauit, nulla ratione proxime influit
regularitas sequeretur, Ut omnes om- in mortem ; ergo non est reus hominini, consentiunt: atqui in isto casu cidi j, neque eius poenas ordinarias, Semors non est sequuta ex vulnere,sed j multo minus irregulatitatem incur- ex alia causa, ut appareti: ergo non l rit,esto voluerit occidere illum,quem contrahitur irregularitastello punien- errante manu leuiter tantum perstrinaedus ille nihilominus sit poena ordi- xit; cum enim in irregularitate non. naria homicidi j , qua de re disputat attendatur solus animus,sed effectiis, Molina loco citato , & nos agemus dc iste nihil reuera conserat ad motis alibi, indu tamen ad poenam irregu - tem,cuius alia causa proxima & toin latitatis, quae non incurritur, nisi in talis assignatur,quidquid tentaveri r. casibus a iure expressis, nihil inferre non erit irregularis, neque sussicit. licebit. prius illud leue vulnus fuisse occasio- Secundδ , si dubium sit, an ex eo nem, quia si non fuisset ille vulnet vulnere, aut alia de causa obierit vul- tus, etiamsi eadem intemperantia vi in neratus, tunc percutiens erit irregula- xisset, aut cnmeade ra incuria a Meris,nam in cap. ad audientiam,de ho- dicis curatus fuisset, non obiisset .micidio, dicitur irregularis ille . qui quia cum occasio 8c causa plurimum cultello & vagina decidente alium differant,& effectus nunquam tri- leuiter in dorso vulnerarat, eo quδd buatur occasioni, sed causae proxi-
dubium esset, an exeo Vulnere, aut mae, aut remotae . ita cum proxima ex alia infirmitare obiisset, quod'du- necessario connexae, ut ex remota sebium multo maius foret, ii vulnus t inel posta necessario sequanir proxi- graue de morti serum fuisser. ma, arque eius deindu effectus, huic. Tota itaque dissicultas hoe loco vulneri assignari non poterit homi-
est,an quando vulnus leue fuit, in- cidium tanquam cissae siue proximae, curia tamen Medicorum, aut propria siue remotae reipsa influenta prcpter intemperantia, aut alia qsapiam ac- nece Isari an connexionem , qua inrcedςme causa Periit aeger,censenduοὶ habet cum causa proxima ab ipsi
172쪽
consequente; ergo ratione illius occasionis & vulnetis neque homici dium externum, neque irregularitas eo eo proueniens contrahetur. Requiro autem causam positivam proximam de totalem mortis distinctam a vulnerante, quia si ille partialiter calcem ad mortem, aut eius accelerationem proximὸ cooperetur, iam saepius diximus late ipsum irregularem. Deinde cum mors habeat semper aliquam causam positivam, nam causa negativa est merum non ens,& nonagir. Non actionis autem nullus est effectus. si nulla causa positiva morris appareat praeter vulnus, illi omnino triduenda erit mors , quamuis initio leue appareret, recruduit enim sensiin, de tandem occidit aegrum , atque eo casu vulnerans manebit it. regulatis,quae omnia ex stibiectis casibus explicabuntur amplius.
ratus, ex eo tamen vulnere obiit, eo
quod nulla potuit omnino adhiberi euratio, cum neque chiruIgus, neque medicamenta essent ad manum,
atque interea, dum quaeruntur, obiit aeger; quamuis hae e negatio, e defectus curationis suerit causa negativa mortis , positive tamen 6c physice a vulnere illata est; quate vulnerans vere homicida est,atque ita, qui in media sylva percutit alium, non lethaliter quidem , quia tamen impedivit, ne domum,aut alio recipere se posset, ut sanguinem sisteret, interiit, aut stigo .e,vel fame necatus fuit, reuera est it tegularis. ita Solus lib. s. de iustitia q iaest. I. art.9. Nauas r. cap. 27. num. 22 3. Auila T. parti disip. 6. sech. i. dub s. LMman. lib. 3. trach. 3.past. 3. cap. O .iamne ro I. Sayrus lib. .cap. 4. num I 6.
sh eundo si ex eo vulnere incidit in morbum, ex quo conualuiride in illum deinde recidit , tandemque obiit, vulneralis immunis erit ab Omnibus poenis homicidii, atque ade 3
ab irregularitate , quia reuera non fuit causa mortis, sed secundus iste morbus. ita Auila , Layman. Sayr.ll. cc. Conarr.in Clem. g. 2. num. 9. 2. p. Molin. tract. 3. disp. 3 x.num. r. & sanel qui occiderit s.vit. Tad i. Aquiliam, dicitur, si vulneratus fuerit se tuus
non mortifere, negligetia autem perierit , de vulnerato actio erir, non de occiso quod erit multo vetius, si post multum temporis 1 vulnere morbum contraxerit, ex eoque obierit. Stanis
dum vero erit Medicorum iudicio,vesciatur, utrum vulnus fuerit proxima causa mortis superuenientis, an quidpiam aliud vulneri extrinsecum , ut explicat Molina ibris. Tetti δ. si vulnus ita leue suerit,ut facili medicamento curari potuerit,
Medicus tamen lucti causa, aut incuria curationem protraxit, aut aeger sua intemperantia ita illud exacerbauit, ut febrim, aut motbum , ex quo postea periit,creaverit, mors nulla ratione vulneti ante illato tribuetur, neque eius causa contrahet irregularitatem vulnerans. Ita Sayr. de alij.
Quarib, si vulnus initio quidem leue fuerit, ita tamen sensim recruduit, ut quamuis Medici quidquid
erat artis,contulerint, non potuerint
impedire sebrim , dc alia eiusmodi eonsectaria, ex quibus tandem extinctus est aeger, liquido constabit vulnus esse causam proximam caedis . de qua tenebitur vulnerans , & quod inde necessario sequitur , fiet irregularis ..QRint b denique.'quando vulnus non lethale fuit, quia poterat , perito Se diligenti chirurgo sanati, in do arget ex eius praescripto se continuillet,negligentia tam ea δέ impe-
173쪽
rina chirurgi,aut propria incontinentia periit aeger, vulnerans non tenditur de homicidio ; quod attinet ad poenam ordinariam,& obligationem resarciendi damni, ut Molina disp. 3 2. ciri & alij communiter docent, nosque dicemus alibi , neque contrahit irregularitatem, in quo postremo puncto tota corro uersia vertitur: sequimul autem Lessium lib. 2.cap.
de iustitia quaest. i.art.'. Sylv. V. hO micidium a. q. 11 Hiutard. dii P. 2.de irregular. dissic. 8. num. 3 I. Kon. disp. I 8. num. 86. Suare et disp. 6. num. 19. Bonac. disp.7. quaest. 6 punct. T. n. 16. contra Layman. l. e. Auila diib. cit.
in Clem. si furiosus χ.parr.3. 2. n.I. Vbi allegat Guillelm. Laudun. in eandem Clem. glossa vit. de Carrer. in practica crimin. tit. de stamicidio g. 6. n. 22.
probatur ex c. significasti 1. de homicidio. Sipercusso, inquis,tam modica,ctuuωfuit, or post paenitentiai ad cautela inlan tam, poterit in officio sacerdotali ministrare. Non est igitur irregularis, qui non percussit lethaliter alium qui deinde ex alia causa extinctus est, siue ea fuerit malitia, siue imperitia Medi. ci, siue aliud lethale vulnus . quod autem ibi iniugat iupoenitentia ad cautela, ideo fit, quia dubitari aliqua ratione poterat,an vulnus illud aliquid proxime ad mortem influxisset. Secundo probatur ex cap.exhibita, de homicidio. Nam excusatur ab irregularitate puer,qui alium percusserar, quia non obierat ex illa percussione, sed ex imperitia medicantis,& incuria parentis, qui illum sudotibus
exposuerat. Neque dicas cum Couati.& Auila , hunc percutientem culpa caruisse, ut enim modo id non dis. putem,& dem, quod verum existimo, in casu illius capitis, non fuisse culpam nisi leuem ; id tamen quod ibi
consideratat, est, quod vulnus imp chum non crearit mortem, neque satis eth culpa mortalis commista percutienα & vulnerando , nisi ex ea percussione & vulnere tanquam ex cause proxima saltem partiali , sequatur mors, quod non contingit in nostro
casu, in quo vulnus fuit tantum occasio remota, S non proxima.
in homicidium , par irregularis '
sime,ubi distinguit de dubio commissi homicidi j.& dubio de influxu consilii in bomicidium reuera commiΩsum. In priori casia, quo dubitatur,an ille cui consulireras homicidium illud re ipsi perfecerit, negat te incurrisse . irregularitatem,aut teneti ad restitii-tionem, quia pollessio fauet tibi in eo dubio: at verd quando constat caedem hominis fictam suisse, sed dubitatur tantum, an vi consili, de illa dati posita suerit, existimat Sanchi. Σ- S 1 incurii
174쪽
incurri a Consiliario: irregularitatem homicidij,atque aded obligationem reparandi damni illati; verum quidquid dicatur de restitutionc, nego in utroque illo dubio contrahi irregularitatem; quare poterit Consiliarius iste deponere dubium practicum,atquc sacra more solito peragere;quod euidenter sequitur ex regula uniuersali a nobis stabilita consectario tertio, diximus enim in dubio facti contrahi irregularitatem in solo homicidio ex peculiari iuris dispositione, quae neque in aliis irrcgularitatibus valet, neque nisi in casibus a iure exprcssis; atqui in iure tuaquam habetur in dubio , an consilium influxerit in homicidium,contrahi irrcsularitatem, nam loca omnia,quae tribuunt hanc irregularitatem consilio, supponunt vi illius positum
fuisse effectum:de dubio autem, an ex illo consilio fuerit sequuta caedes , nihil plane definiunt; quare relinquunt iuri communi,quod in dubio facti irregularitatem contrahi non vult, nisi in quibusdani calibus ab ipsemet expressis.cap. ad audientiam, dc cap. Iignificasti 1. de homicidio. Falcor quidem in hoc dubio praesuini,consilium fuisse operatum, ut cum Couarruvia diximus lib. de
censuris cap. s.'. . num. 2I.quare cx ea praesumptione danabitur tanquam irregularis iste Consiliarius, non ratione dubij hoinicidij, sed
certi, & constantis, ex ea praeiumptione, cui definitioni non tenebitur sese aptare forum internit, quod ducitur rci vcritate c non sola prvi
sumptione,quam sequi tapius coga
l An sit irregularis qui non potuit
dissuadere femina aborrum, curus iis prius autho uerat.
EsPONDETVR , hunc Consi-3, siliarum non fore irregularem, qt etiamsi sequatur aborsus, cuius tunc causi cst sola malitia eius foeminae, non consilium ipsi datum, quod
reuocariam est,de impeditum ne ageret; cum cnim sit causa moralis,&non physica, activitas impediri po- test , ut ostendimus late lib. citato
ς p. s. q. . n. 27. num, autem 18. docuimus in univcrsum reuocationem consilii impedire irregularitatem, etiamsi sequatur effectus: id autem totum fit in hoc casu aborsus,
quem,quantum potest , di Isuadet ille ipse, qui prius persuaserat, quamuis nequeat illa sua posteriori dis luasone ciscere , nc lupa illa st sceptum
semel facinus perficiat. Itaque respondct Henriq. lib. I . cap. i 6. littera contra Auilam r. pari. disp.6.sech. 1. dub. 4. concl. 3. Sc Dian.
Hinc solues quaestionena propositani a Comi toto lib. 7. q. 6 I. de tribus fratribus, qui in neccm nouercae conspirarant,& de modo e1 infercndo consuluerant, dc cum a natu maximo illata suisset, natu minimus, qui abcrat, causabatiir se ex animo
noluille cam caedem,cum enim consuluisset, habitus cst irregularis, neque a Romana Curia potuit obtinere di: pcnsationem, de sanc cum cius consilium iii fluxiit dit in morte illam. quamuis feto animo consilium deditici, posuerat caulam proximam
175쪽
An non impediens homicidium si
RArio difficultatisest , quia in
nostra propositione uniuersali
diximus, omnes causas moraliter in-
i num. 3. quibus subseribunt passim
recentiores, Suar. disp. 4s. scct. η- disp. I 8. num. TI. tract. diis. 12. num. I 6.Auila disp. 6.lech. 2.dub. 7. Dym. lib. 3. ζ cl. 3. p. 3 cap. I 2. n. 7. liti. D. Maiol. lib. cap. 48. g. 4. Vgolin. cap. 28. g. 3. Bonac. disp. 7. de censur. q. q. p. 8.num. 37i Filii uc. tra h. 2O. cap. A. q. s. δέ Io. Reginald. lib. O. n. IAN.suentes in homicidium, contrahere & I68. Tolet. lib. i. cap. 83. I Uia . . irregularitatem; atqui non impedies Gordon. lib. 7. q. i8. n. s7. BaIbos
cum possit,& debeat impedire,haec enim duo necessarib supponenda
sint, censetur causa moralis actus ,
qui idcirco illi tribuitur in iure; unde Ambros. lib. i. de Ostic. c. 36. eiusdeculpae reum facit eu,qui non repellit iniuriam a socio c&n possit, de qui illam insere: clim igitur non impediens homicidium, clim possit, dc de-deat, verus homicida habeatur,irregularitatem ex homicidio contrahet, sicut caeterae caulae morales. Atque ita censet Couarr. in Clem. a. pata. β. a. n. 7. modo ex dolo , Nnon ex iacgligentia tantum sucrit facta illa omistio, atque in uniuersutia Pronuntiar, quodies incurritur cxcommunicatio propter non desensionem , toties etiam incurri irregularitatem ; cadem distinctione permissionis ex dolo, de sine dolo, utitur quoque Angel. verta homici
men sente latia est eos, qui tenentur
ex iustitia, ratio ae pacti, aut propri; muneris impedire homicidiit, idque omittunt, cum possint fieri irreguin collectan. in cap. sicut dignum,
de homicidio. num. I9. Hanc tamen communem sententiam ita limitat Suar. sech. q. cit. ia. 8. Vt non
modb debeat esse voluntaria ista omisso, sed etiam praeuisum suetit periculum homicidi j ex ea omissione, sequuturi, atque ita omissio ut causa occisionis, sit directὸ voluntaria,alioquin etiamsi ex aduertentia grauiter culpabili . mors sequatur, non idcircb incurretur irregesaritas, quia tunc omissio non habct caus litatem, nisi valde remotam, dc quasi per accidens respectu homicidij,
quae non suscit ad irregularitatem, nam ex omissione 1equitur tantili mindirecte homicidium , de quodammodo pcr accides, quod vcrius erit, si ne quide volita fuerit ea omissio, nisi in directe, de ratione cuiuidam lincuriae; dc sane cae. quaesitum. delpoenaitcnt. Ec remissioni b. parentes, quorum incuria infantes in cunis mortui inueniunt ir,si non fuerit negligentia assectata, & neque tactu neque alio facto eam mordem coi lares: secus autem, si ex sola chari- l scituerint,immunes ab irregularitata te ad id obligentur, unde exempla te pronuntiantur: sola igitur incuria non afica irregularitatem, nisi
aliqua actio positiva, aut dirccta volitio omissionis accessierit; disputant praeterea huius stlatentiae DD.an homicidium ex omissione iniusta seponunt in his, qui gerunt publica
munera, nequc caedes, uti possent, impediunt, ut videbis apud Sum. Confesta. lib. a. tit. I. q. 32. autho lis. 7. cap .4I TS vero congessit Sayr
176쪽
quutum sit voluntarium', an vero caluale duntaxat , respondetque Suar. num st. Bonatan. I. & Gordon. lib . q. 38. num. 38. quoties directe volitaeit omissio cum directa intentione homicidij, voluntarium quoque esse homicidium t at verd quando omissio volita est ex alio quopiam moti-uO , licet praeuideatur, aut praeuideri debeat sequuturum homicidium, non erit eiusmodi homicidium nisi inditecte voluntatium & casuale, secundum loquendi modum iuridicum, nisi fortassis ea omissio ita esset ca si proxima de necessaria homicidi j, ut vix intendi posset omissio , non in
tento homicidio, tunc enim tam vo-
micidium influat, tanquam eius ve ra, propria & proxima causia. In solo
tamen externo sepe praesumitur occulta societas, & participatio facinoris ex omissa defensione, aut non impeditione , atque adeo censetut i de contracta fuisse irregularItas.
HANc tandem sententiam videin otur amplecti Maiol. s. s. citato, ubi accurate distinguit intat puram omissionem & subtractionem dolosam uti statim explicabimus, ita etiam interpretor communem senteutiam, luntarium , de aeque primo inten- quae idcirco vult oriri irregularitatem tum censeretur , atque ipsamet Jx omissione defensionis contra dehi- omissio. Tettia opinio unir
tum iustitiae , quia , v bseruat Nauarr. in cap. non inserendae 23. q. 3.tione Oiniis ionis solius incurri irre- num. I s. in ea omissione frequentius oularitatem ex homicidio , q iamuis contingit dolosa aliqua subtractio .
ea omissio culpabilis sit, siue contra iustitiam , siue contra charitatem, quam non ignobiles DD. statim adducendi sequuti sunt. mihique videtur omnium probabilissima, si tem
I eretur,quanquam tunc fortassis non onge aberit a communi sententia,S
Lacile omnia dissidia componet. Sit itaque
Uersalis De irregularitate homicia, ex, omissione defensionis. PURA non impeditio & simplex
omissio, aut negatio detensionis, siue auxili j debiti nunquam facit it . regularem ex homicidio commi IIo, nis habeat adiunctam quandam dolosam subtractionem,aut aliam acti nem positivam, quae proxime in ho- aliave actio positiva,& non pura tau- tum non impeditis,quam solam considerant, qui nunquam ex missona
nasci irregularitarem contendunt, veex v mulque sententiat rationibus
colligere facile suerit. Nobis igitur placet sententia, quae negat irregularitatem contrahi ex omissione prohibitionis homicidij eum limitationibus appositis, licet non satis eae explicatae fuerint ab eius aut horibus, Antonin. & Albertc. relatis a Malol. s. s. initio. quibus adhaesie Praeposit.
Hurtad. disp. 2. de irregulat. dissic. 9.num. 34. Turrian. lib. 9. de censur. disp. 63. dub. 3. qui duo citant Vas'. in manu scriptis, de irregularit nequa multim epugnat Κon. disp. 18 n. r. tu vero sumiter tenet hanc sententiam tanquam iuri & DD. nugis consonam , Tabien. verb. irregularitas. num. . at que propter Angelicam,
177쪽
N. Rosellam contrarium sentientes, minime ab ea discedendum esse, consentit Armilla vel b. irregularitas. n. L. Innocent. quoque in cap. Petrus , de homicidio, negat eum fieri irregularem , qui non impedivit homicidium, quod tractari nouerat, quod Innocentis dictum communiter receptum esse testatur Nauarr. in cap. non in inserenda, 23. q. . num. II. Tiraq. tract. de poenis remittendis causa 44. num . . eandem irregularitatem negat ex solac missione defensionis , & allegat neandem rem Cardinat. Denique manifestissimis verbis nostram sentcntiam tradit Nauat r. in cap .non in in
36 Vr vero regulam a nobis positam confirmemus , obseruo impii miso missionem defendendi proximum. de propulsandi ab illo iniuriam . aliquando peccatum esse . eum ad eamilcfensionem & propulsationem saepius obligemur siue lege charitatis, 1i te lege iustitiae, quas proinde virtutes violamus non subuenientes
ploximo , aut eius iniuriam non pro lsanrbs, ut stilissime ostendit Na. uir r. illii: i commentario in cap. non tu inserenda ; quomodo vero puniatur omissio,& nu in aliquando sit grauior comitiissione, late disputat Tira queli. trach. de poenis remittendis, causa 4 . ubi tandem omni docti in aegenere ostendit commissionem gratatorem elle . & illationem iniuriae Strocioreni censeri eius non propulsatione.
Quidquid veto definiatur de ea
quaestione, nos agimus duntaxat hoc loco de non defensione glauiter culpabili , si enim aliqua causa legitima
excuset ab obligatione subueniendilroximo, certum est ex eiusmodi nonubuentione nullam incurri irregularitatem homicidii, quae est glaui Lima
poena, & grauem culpam supponit,ut dicemus iterum q. sequenti:& quamuis cum ea non defensione proximi possit coniuncta esse grauis culpa,nimirum consensus . & complacentia in ea iniuria, ex qua etiam fortassis intentione procedit ista omissio de-
sensionis , cum tamen amo externas aut potius positici omissionis externae non sit prohibita , ratione illius
neque censura, neque irregularitas cran trahetur, non enim attendimas voluntatem & motivum voluntatis,
eiusve malitiam, sed actionem ex reris nam positam , aut non positam contra legem imperantem, aut prohibentem eiusmodi actionem interminata censura, vel irregularitate. OasERvo secun d b, omissi
nem defensionis iniuriae proximo illata, sicut & non subuentionem eius miseriae , duplicem esse, una est pura& simplex omissio . siue non defensio, noli subuentio , non impeditio.& non propulsatio iniuriae . siue ex dolo M malitia, atque consensu in illam iniuriam fiat, siue non; aliquis viis
det , v. gr. alium Vesberari, aut me
gi,& cum subuenire illi facile posset,
atque aded teneretur, immotus nihilominus manet, Immo gaudet in sinu, atque ea de causa grauissime peccat, nihil tamen facit, unde dicatur concurrere positive ad eam verberationem , vel submersionem , .sed praecise tantum . non iuuat labolantem proximum. Altera est omissio, quae con-runcta est cum aliqua actione positiua , siue per subtractionem, siue petpositionem , iratione cuius auxiliatur aliquis inferenti iniuriam, & ad illam reueri positive concurrit alI qui s. v. gr. subtrahit arma. quibus iniuriam propulsares, retinet dolose litteras, quibus monebatis de paratis tibi insidiis ; Notarius scripturas, quae no
178쪽
ciunt ad rei defensionem , occultat, siue non prodit; Ad uocatus argumen. ta cause sui clientis per malitis m,aut supinam negligentiam relinquit, aliquis hosti ramum arboris, quem, Vt
vitaret naufragium , arripuerat, praescindit, dissuadex allaui alterius defensionen .fugienti insequentem hostem occludit domus suae valitas. Hae aliaque Oinissiones de sensionis includunt , ut statim apparet, actionem aliquam positivam , quae in iniuriam proximi influit ; & quamquam per
nomina negativa, & non actionurn explicentur, reueta tamen sunt actus postiui, vii in pluribus aliis contin-gir , ut vides in Notario non prodente scripturas, aut in patrono non regente clientem , est enim occultatiodi retentio scriptiuarum , 3c desertio caulae , quae suns actiones post tuae; quis enim dicat tetentionem rei alienae esse puram omissionem, quamuis
eam nominemus non restitutionem.
Ratio verb quare nominibus negati. uis eiusmodi actiones appellemus, semina est;primh, quia reucra liabent Lmper nece Gib adiunctam aliquam
negationem, quam naturaliter eon- notant. Secundo , quia violant legem affirmativam restituendi, V. gr.
defendendi,aliasque smiles ; quia ve-rd intelligi nequit, quomodo lex affirmativa violetur aliter, quam pernegationem connotatam 1 talibus actionibus, hinc fit, ut per eas negationes exprimantur , quia eonfide Tantur maxime prout sunt Violationes legis contrariam actionem imperantis; veriliti sicut in ea lege assi imatiua includitur praeceptum .aliquod Megativum, ut in lege restituendi est lex non retinendi, ita de in his actionibus positivis con notatur aliqua negario, atque in quibusdam negationibus claudituinctio potaua,nam
dc in praecepto quoque negati uo nia cessarid clauditur positiuum , sic in
praecepto non retinendi, & non ac cipiendi alienum , aut non mentiendi , continetur praeceptum reddenis
di cuique suum , & dicendi veri
Onsanu A tertiδ cum Nauar- 3 stru in cap. non in inserenda, num. . vix unquam quemquam peccare contra iustitiam ex sola de puta omissione defensi cinis , quamuis tunc peccet contra charitalcm ε, addo ego quoties .
omissio de sensionis habet adiunctam aliquam subtractionem dolosana, &actionem positivam , nunquam peccari contra solam charitatem,ses contra iustitiam ; primum dictum Nauarri videtur quoque probare MaioI. ut ex iis quae I s. citato , num. &sequentibus disputat, non dissicultet colliges, & fan cum obligatio iustitiae hoc loco oriatur vel ex prii in contractii, vel ex quasi contractu. ratione muneris & ossici j, quod aliquis gerit, haee obligatio fiere semper cadit in determinatas aliquas actiones ponendas, cluarum omissio vix puta est , sed fere semilar coniuncta eum subtractione positiva, vi in Notatio, Advocato, Iudice, & aliis eiusmodi ostendebamus ; & sicut retentio rei alienae non est pura negatio,ita etiam subtractio actionis debitae ex iustitiae
est violatio positiua iuris proprii ocrigidi,quod alter habet in eam actionem aeque, atque in pecuniam. au rem aliam quampiam ; quare ius adactionem a me exhibendam proximo vere & proprie con putari debet inter bona eiusdem proximi si igitur eat nactionem non exhibeo, dum ille postulat pro iure suo, illi stra bona subtraho oc retineo. Hinc Nauarr. loco citato , reddit rationem , propter
quam qui alium non desen d;t,etiamsi
179쪽
in copecet, non puniatur tamen in foro exteriori siue ciuili, siue canoni-CO , ex communi sententia Panot mi-tani in cap. i. de restitutione spolia. totum, quam sequitur Felin. in cap. quantae, de sentenr. ex comm . & late confirmat Ugolin. cap 23. num. q. quia, inquit, ex desensionis omissione nemo peccat communiter contra
praecepta iustitiae,atque id ed non subiacet poenis, quibus iustitiae violatorcs plectuntur: id autem intelligendum est de omissione pura; quod vero addebam, omissionem dc sensionis, quando coniuncta est cum dolosa subtractione,& actione post tua, nunquam violare solam charitatem , sed iustitiam, manifestum est ex eo quod illa actio coniuncta eum negatione defensionis influat in proximi iniuriam , de illam inserenti cooperetur,
ac proinde ipsa quoque iniusta iniuriosa sit.' OssERVANDvM est quartδ,neminem consentientem alienae iniuriae,
aut illam non propulsantem, fieri pat-ticipem delicti, quod in ea inserenda iniuria committitur, nisi quia illam inferenti cooperatur aliqua ratione , aut cooperati praesumitur; alioquin , ut recte argumentatur Na
uarr. in commentario citato Ia. II.qui
cumque non repelleret iniuriam proximi , cum possit, non modo legem cliaritatis infringeret, sed etiam logem iustitiae, quia cooperaretur in renti iniuriam , dc eius delictum participaret, atque ita ex quocunque carite oriatur obligatio defendendi proximum,semper in non defensione esset culpa iniustitiae, & non solius Uraritatis violat quod negant a uersari j; atque adeo, ut pergit vi gere Na. narr. isti non defendentes obligarenis tur ad damnorum iniuriae, cui.ex illa
reparationem , atque puniendi solent tanquam alij, qui consilio, mandato, aut alia simili actione iniuriar illam intulissent; quandoquidem eiusdem delicti participes forent,& illud commisisse , aut committenti cooperatos fuisse, non pio hibendo ipsum, praesumerentur. Ad participationem igitur criminis, quod in iniusta proximi vi latione fit, necesse est illi aliqua ratione eoopcrari per actionem physicam, ut moralem duntaxat, quod per solam non de sensionem non fit,alioquin,rt dixi, omnis ea non dissensio
esset iniuriosa& iniusta, & nulla foret contra solam charitarem , contra aduersariorum & communem omnium sensum, apertissimamque ratio nem P quae duas istas obligationes
iustitiae & misericordi et ita distingui sil ut quamuis aliquando simul concurrant, simulque violent ut, non tametas necessa tib quaelibet sine abera vio lati possit.
OBsERVANDvM denique,aliud esse η' non defendere proximam , aliud pol nere obicem eius saluti, atque impe-l dire ne periculum euadat; prius illud contingit in pura non defensione, cuiusmodi fere semper contingit,quando debetur ex sola charitate defensio, neque enim res aliena subtrahitur, aut obex ullus ponitur, v. gr. si non
porrigam senem cum aquarum voci
cibus luctanti, funis enim ille eius non est. nam si eius foret , ego impedirem,per eam sinis retentionem, eius salutem , de Ietinerem res eius: at vero in negatione defensionis deis
bitae ex iustatia , vel ponitur ob ex alienae saluta, vel impeditur positi ut, ne exeat ex periculo , eo quod retineatur aliquid , quod est alterius, siue illud sit actio, siue quaepia in aliares , per quam collocaret in ruto vi-
180쪽
euaderet, de ex euim retentione Occiditur , aut mutilatur , ut lapius ilixi.
rura omissio defensionis non facit
irregularem. i Α Tu Ut his obseruatis facile sue-α rurit singulas regulta a nobis positae partes confirmare.
Dixi igitur primδ nunquam puram oe simplicem non defensionem
iniuriae proximi, qhiam uis occidat r, aut mutiletur, facere irregularem,nisi
accedat aliqua actio posuiua,siue physica, siue moralis, pet quam in eam mutilationem,aut occisionem influat, non defendens; neque distinguo utruobligatio tunc defendendi proximum 8e prohibendi homicidium,otiatur ex. sola charitate, an ex iustitia, modo se nuda dc mera non defensio, quod tamen vix contingit in obligationibus iustitiae, uti superius obseruaui. Probatur . quia , ut inquit Nauatr. num. 34. NMllus inquam textus est, quirale aliquid probet , i/roque non egi ἀicendum. quod consequens vetissimum est , ex uniueis alissima regula nunqtiam incurri irregularitatem,nisi in casibus iure expressis; cum enim illa non imponatur ab homine. dc ipso iure incurrator, exprimi & serti debebit ab ipso iure,quod aperte id ipsum definiuit,ut alibi dixin us; an- . tecedens vero nullibi irregularitatem
propter homicidium imponi,nisi illi, qui suetit causa illius positive per
consilium,mandatum,auxilium,aliave simili ratione,patet ex eo, qudd omnes textus,qui asseruntur circa hanc irregularitatem, loquantur dema
dato consilio, aut sacto homicidium
committente , quae non possunt conuenire purae de simplici omissioni, aut non defensioni, quae etiamsi censeri fortassis possit causa moralis,mR-xime quando in Ivindictam iniuriae ex intentione homieidij illud non impedir,non tamen est causa positiva posiviue in illud influens;cuiusmodi
ramen iura omnia imponentia hanc ita egularitalcm requirunt,loquuntur
enim de vero dc proprio occisere, qui proprie illius causam posuit, non autem de eo, qui est tantum homicida per accidens,non prohibendo;neque nobis aduersantur quae cogerunt aliqui , ut ostendant culpam huius omissionis , nos enim eam quoque agnoscimus, sed negamus eum, qui peccat,omittendo desensionem debitam esse causam positivam, dc positi vh influentem in homicidium,quan diu sistemus in nuda & simplici omiusione, quae importat negationem, dccarentiam omnis actionis, alioquin qui omitteret eam de sensionem imperatam , charitate , esset verus &proprius homi eida , atque adeo irregularis , quod pernegant aduersarij, voluntque PP. qui non subleuationem pauperis', vocant homicidium, improprie loqui, eo quδd negatio eleemosynae pauperi fame pereunti, aequi ualeat occilioni : quod autem obligatio defendendi proximum , nascatur ex iustitia , facit quidem eius omissionem iniustam de in liuiosam esse non tamen ut sit causa aliter quam negatiua,cum atque illa careat omni actione positiua , ut supponimus, atque omissio eiusdem defen-
bique liest tribuatur homicidium illud non prohibenti, uti poterat, Stenebatur, non tamen tribuetur rufi improprie dc aequi ualenter,non Verorat quam