장음표시 사용
191쪽
Caput quartum. I IlIbi leui reuet, in illud homicidium
haec posterior complacentia nihil influit ; quare non poterit tanquam culpabilis causa eiusmodi homicidij plecti irregularitate, aliave poena ratione solius istius tari habitationis ,
quod si aliquando ex speciali iuris
dispositione poena obliget ratum habentes aliquod facinus, non imponitur ea pCena propter culpam in homicidio, se in ipsemet rati habitione quae sola plectitur, non autem crimen , cuius ipsi nullo modo causa
CoNfECTA RIVM XVI. An qui digitos abscindit , ocu
lum excaecat, denIem excutit, auriculin truncat, tibia modi
det , capistos evellit, fiat irre
gularis, ct quid de quibusdam aliiq artibus sentiendum
L partium enumeratarum trunca tione minime oriri irregula litatem
in abscindente, etiamsi aliquando is cui praescinduntur,fiat irregularis,ut diximus cap. super toti quaest. I. de eo cui pollex suisset praescisus Ratio est, quia ad hanc incurrendam irregul Ii ratem requiritur membri mutit ilo,ut diximus In propositione uni- Mersali ; hae verδ partes enumeratae non sunt propriὶ membra, cum non habeant distinctum ossicium 1 caeteris omnibus, sed sint tantum partes membri,quod fusius osten d imus ini. tio huius quaestionis, notat. 2.neque necesse est eum omnem fieri irregularem, qui alium Ieddit irregularem, ut obseruauit sapienter Ugolin. cap. 4.M.7.nam qui filium generat ex seris
nicario concubitu, generat irregularem,ipse tamen minime ex ea causa
irregularis est,& iudex qui aliquem damnat furti alicuius insgnis, facit irregularem eiusmodi furem propter infamiam, qua ipsum aspei git ; ipse
tamen iudex, nisi illum morte , aut mutilatione damnet,non fiet irregularis ; immo in uniuersum pronuntiandum est nullum fieri irregularem unquam sulendo alierum irregularem, nisi quando ipsum mutilat aliquo membro . Quare non esici irregularis qui alteti faciem ita deturparer,detracta cuticula,aut alia rati ne , ut ob insignem desoimitatem , aut horrorem,qucm in tuc irtibus excitaret,maneret ir gula lis; sed n oddfingillatim ostendo veritatem nostri consecta iij in singulis partibus enu
Et primδ qnidem ex abscissione
pollicis, aut trium digitorum,quibus in sacrificio maxime opus est, non nasci irregularitatem contra Caictan.& Sotum notatione secunda relatos, quibus adhaesit SuareΣ disp. .scct. I. num.9. N pauci quidam abi, dicendum est cum communi sententia DD.quos dabit Diana 4. parr.trach. 1. Iesolui. 26. quia digitus membrum non est,quod ex mcmbri definitione allata notati e a. manifestum est, neque excipiendus ast cum Felin. in cap. cum illorum, de senIcnt. exis com nriani c. pollex in nobili artifice, ut in pictore ; ncque enim ex sua natura habet membii cssicium t ut enim iis laborent nobilcs artifices,
suffiit si fiat partes manus quae membrum est, sane in s. irem ossi lius, ε. de aedit. No edicto . diguus ab sc illus di stinguitur a mcmbro lace-
192쪽
Hinc fit multo minus ungues esse membra quod etiam dixit Felin. loco citato, & liquido apparet ex cap. finali, de corpore vitiatis, ibi enim ible cui pollicis ungula fuerat extracta, dicitur non esse irregulatis,modo ad. huc hostiam stangere possit,&tamen,qui aliquo membro carer, irre. gularis est. Si nihilominus ita omnes digiti & magna pars manus abscinderentur , ut exiguum admodum esset,quod restaret,diceretur illa abscissio mutilatio , atque per eam incurreretur irregulatitas, ita Molin. tractat. 3. disput.6'. numero I.& alij
tamen non eruatur, sed tantum pri. uetiit visu,obiectu, .gr.laminae canis dentis,qui ita excaecat,non fiet irregularis , quia reneri non mutilat, ita Bonac.qu. .disp.7.pumst. 8. n. 7.
Terti δ dentes membra non sunt, ut colligitur ex l cui dens. fida aedistio edicto,& sane insantes licet non ascantur dentati, non dicuntur capti membris, sunt quidem illi instrumenta,quibus maxilla mandat cibos, α molat ; qui itaque dentes alicui
fiuntaxat excusserie, non contraxerit irregularitatem.
De irregula itate ex homici dio casuali, & indirecto
Prima pars propositisnis de hom idio
.Secunda pars propositiouis de homicidio indiretite volanta o. n. 3. Omodo commutatur Oc homicidiam.
An clupa debeat esse mortalis.n. s.
An sit ristinguenda actio sieita, ct illἰ-
cita,ex qua sequitur homicidium t suale ad contrabendam irregularia
Prima regula. n. 7. Expositiost confirmatis regula.ibid.&cunda regula a . 8. Expositio ct esUrmatio regula. ibid. rationes ad intelligentiam. rbid. Quod quis vacet rei silicita, non agere praecise irregularitalem ex homicia dis mere casuali, re inculpabili.
P obatur hae sententia contra commu
Cons Iarium x. Intellectus aliquot e pilum tit. de homicidio. num. I 2. Confectiarium a. an infam, dormiens, ebrius, furiosin, aliique similes fiana irreaeulares occidendo.π. I s. Considiarium 3. An adulter sivi irregularis , si maritus uxorem occiderippropter illud adulterium. n. I 4. Confecitarium A. An qui alteri renuntiauit acceρtam iniuriam, si ille οι- eidat eum a quo Osus fuit. num. I s. Conseditarium s. An sit irregularauigia potionem amatoriam Propinat, ex qua mors eam bibentis Fequutafuit.
Consecti tum 6. An qui causam dedisabosui, foetus inanimati, sit irregis
laris,si mater inde pereat. n. I7. Considrarium 7. An qui consilit, vel mandat alteri duellum, aut ultionem imuria,aut alterius eadem, sit irregularis,si is,cui mandatum, ain con siritim dedit,occidatur. n. I 8. Covectarium 8. Soluuntur casus ., singulares ex doctrina traάita. n. I9. Consectarium 9. uenam cooperatio Aahamicis u pariat irregularιtiate α. 2 P.
193쪽
Cousectarium io. Soloniar singularer casius ex doctrina seuperioris consectari'. m. 2 r. An praebens arma alteri sit irregularis.. ibid. Mi venenum mis et, fugieπtem retinet, ligna congerit ad comburendum,an sit irregularis. n. 22.
-i assistit homicida,4nsit irregularis.
Asir casis n. 14 Censectarium ii. Quomodo ex quando Medici, Chirurgi e r curam insim . rum harentes,incurrant irregularis
Propositio uniuersalis.n. 26. fui singularea.n. 2 consectarium Iet. Quandonam ex ve-
positionis. De homicidio mere casῖati. DIxi primo homicidium mei
la ratione neque directe,neque indirecte, neqtri in se,neque in sua causa est voluntatium,eo quod neque praeuilum filii, neque praeuideri potuerit, aut debuerit, fuerἱtque adhibita omnis diligentia necellaria, ne tale homicidium eueniret , quod proinde omnino fortuito casu contingit, nullam irregularitatem parere , ita
natione contrahitur homicid, largu- i nes, saltem quando quis vacabat rei
Consectarium I 3. Quandonam ex ludo, ex quo fuit sequuta cades, contraha
consectarism I .Expenduntur alii sinlicitae; aliqui enim volunt contrahi irregularitatem ex homicidio , quod ex actione illicita contingit, etianisi propter adhibitam diligcntiam necessariam,omnind sortuitum fuerit; gulares euentus, in quibus dubitari l quam distinctionem postrema patiepotest,an ex homicidio cassali contra-l propositionis expendam. Nunc in fuerit irregularitas.n.3 o. uniuersum pronuntio homicidium casuale, & prorsus inuoluntativira, Tatus huius quaestionis innote- nullam creare irregularitatem , quod scit ex iis, quae initio superioris δὶς O negare iure poterit,cum euenis v L. - l tus omnino fortuitus tribui nequeae illi,praeter cuius intentionem & culpam accidit: in hoc autem casu non repetitur culpa in intentione homi-HOMicio vM mere casuale & ridij,quae nulla fuit, siue directa, sitic prorsus inuoluntarium, nullam indirecta neque in ipsa actione, quae induit irregularitatem, sed tantum neque mala, nequc ex se,aut ex cir-
homicidium aliqua ratione Voluntarium,quod mixtum appellanriis,modo mortaliter culpabile sit, siue exactione licita, siue ex illicira sequa
cumstantiis,quabus vestiebatur.pcri culosa elat, non poterit etiam accusari negligentia praecauendi periculum, quod nullum crat, aut testem praeuideri non poterat,et si quod fuit, sui'. ponitur omnis diligentia Dccellaria. adhibita fuisse: non apparet igitur, unde culpa fingi queat, de irregula lita, s nati Irri re1 ..ctiunc Viuicqi,a-
194쪽
que inculpabilem, ut ostendi, non tamen homicidij reus est;cum igitur valeat imponi, atque ita manifesto sacri Canones plectunt irregularita- definiuit cap. lator , de homicidio, te homicidii crimen, parum intere- ibi enim pronuntiatur immunis ab rit ad hanc poenam incurrendam , irregularitate Clericus,qui cum alio siue directe , siue indirecte volunta- ludens illum cultello fortuito deci- rium si, modo homicidium verum,dete vulnerauerat in occiderat. cap. & proprium sit, quod etiam confit- autem, dilectiis, eod. tit. cum equus matur ex ratione , quae impulit Ec- calcaribus adactis ferociens disru- clesiam , ut sacros ministros huius pio scaeno sessorem excussiliet,& o sceleris omninb immunes elle vel-uinm puerum attriuillet , sessor im- let,quod minime deceret immanita-hurnis homicidij dicitur,& libere de . tis reos Eucharistico, & pacifico sa- more diuina Ossicia celebrare per- crifico conficiendo ministrare , quae mittitur; simile quid habetur cap. si-l eadem indecentia reperitur, siue secis gnificasti t. ibid. neque in re adeo l lus istud directa voluntate , siue incPerspicua immorandum ulterius est
voluntario. directa tantum commisi im fuerit. Ho c autem homicidium mixtum committitur, ut initio primae quaestionis annotaile me memini,vel per omissionem non essiciendo, vel non ponendo aliquid, ex quo erat impediendum homicidium , quodquet ponere poteramus , & teneba- . V Ixi secundo,homicidium indi-' mur; de qua omissione fuse dispu-L recte voluntarium, quod cum l uimus consectario I 3. & I . quae- Nauar. mixtum appellaui, eo quod i stionis proximae, neque aliquid adlicet non fuerit intentum, atque ita dendum restat hoc loco, fuerit dun- casu quodam euenerit, quia tamen taxat prudentis diiudicare,an in ca- volitum est aliqua ratione, non est sibus, in quibus diximus posse complane fortuitum creare irregularita- mitti ,ratione omissionis,homicidiit,tem, qua etiam in parte omnes con- illud fuerit directe voluntarium, an sentiunt, probatarque iuribus prio- tantum indirecte. nam utroque mori parte allatis ; in iis enim idcirco do fieri polle eo loco annotauimus. homicidium non facit irregulares, Secundo, committitur homicidia qui illi causam dederant, quia casu illud mixtum per actione positivam, prorsus contigcrat. Ratioque mani- de eoque hic dilierimus: id autem festissima est, directe enim , & in- contingit aliquado immediate exer-
. directe voluntarium non mutat i pe- cedo actione,ex qua caedes alterius,
ciem peccati, etiamsi ipsus grauita- aut mutilatio sequitur, licet nequetem augeat, aut minuat; quare qui illa mors per se intenta sit , neque indirecte voluit homicidium , tam actio quae fit, sit ex natura sua sustivere est homicida, quam qui illud directe intendit, quamuis ubi minus est voluntarij, minus sit peccatum, atque adeo unus ex istis homi-εidis grauius altero peccet, Vterque ciens , & proxima causa mortis , aut saltem non cognoscatur' ut talis ab Operante, qui tamen potuit vitare
illam actionem, & culpabiliter non vitavit, propter culpabilem , Scuincibilem Diqiligod by Coos e
195쪽
vincibilem ignorantiam talis periculi; atque ita fuerit sequutum homicidium, neque quicquam interest, an ea actio habeat ex sua natura tale peticulum, & quandoque in illis circun- stantiis illud habuetit, cum reuera ex ipsa fuerit sequutum homicidrum, atque adeS suetit in operante obligatio vitandi illud periculum , & non ponendi actionem cum ipso coniunctam, quare illam ponendo peccauit; aliquando vero committit ut illud homicidium ponendo calisam eius, siue formaliter ponatur, quia cognoscitur eius causalitas proxima & ineuitabilis in homicidium , quod tunc per sedi dilecte voluntatium est , ut diximus quaest. superiori , siue ponendo
tantum materialiter, quia vel ignotatur.causalitas eius causae ad caedem causandam ; is norantia tamen culpa
bili & vincibili siue quia licet cognoscatur ea causalitas, existimatur tamen euitabilis , & re ueta animus est
impediendi effectum ; sed vel quoad
illam euitabilitatem fallimur errore culpabili, vel ex quadam praecipiti temeritate, aut culpabili negligentia, non adhibentur, quae necessati a sui si sent a d vita udum homicidi j effectum praevisum. In his igitur omnibus committitur peccatum homicidij, ut
patet, atque Omnia necessaria ad contrahendam irregulasitatem reperiuntur. Loquor autem de vero peccato
externo homicidi j contra quintum Decalogi praeceptum'; nam si quis
peccato tantum interno peccaret contra charitatem , . aut similem aliam virtutem, incurreret hanc irregularitatem ex homicidio voluntatio , aut
casuali, qudd alias obseruasse me memini, nam iudex qui iusta morte damnaret reum ex odio, aut qui se iniuste aggredientem iuste occideret, ex pra-no tamen & morii sero affectu, quamuis grauiter peccatent in illo homicidio , tamen rei non dicere nint homicidi j , neque ex illo irregularitatem
Dixi porri, in nostra propositione rculpam , quae committitur ex negligentia aut ignorantia in non cauendo
hoc homicidio, quod idcircδ vol in inlatium & culpabile est operanti, debere esse mortalem ad effectum huius irregularitatis, neque venialem dii: taxat sufficere, ita Sol. lib. s. de Iustitia. quaest. I. art. 9. Nauars cap. 27. num. 2s 2. Pet r. a Nauarr. lib. 1 de restit. cap. r. dub. 6. corollar. 2. n. 62. Valent. tom. . disp.7. q xst. 9, p. s. F. s. Hemi q. lib. 14. cap. s. g. I. dccap. I s. g. I. & 7. Suar. di I. sect. s. num. 8. Sayr. lib. 7. cap. s. num. s. Bonac.disp.7. quaest 4 punct. 7. num. vlt. Gordon. lib.7. quaest. l8. num. 6O. Villatob. tom. t. erae . 21. dissiculi. 22. n. ri. & I 1. Sancti. lib. 9. de matrim. disp. 32. num. 1 9. Bann. 2.2. quaest. 64. art. 2. par. 2. dub. 2. De la Crux 1. par.
director ij dub. 1. de irregular. con. 6.
contra Caietan. 2. 2. quaest. 64. art. 2.
& Aragon. ibid. ubi S. Tho m. idem sentire videtur, & in summ3 verb. Irregularitas. Scor. in A. distinct 11. quaest. l. liti. F sub fin. Mayron. ibid. distinia. i8. quaest. . g. Notandum, de Comit olus lib. 6. quaest. 13 quibus plures Canon istae & Theologi inlati uc adducendi adhaerent, dum leuein atque adeo leuissimam culpam susticere asserunt, quando quis vacavit rei illicitae, aut saltem, ut alij exponunt, periculosae , de quibus dicam statim; nunc in uniuersum pronuntio, nece Lsariam esse culpam glauem dc mortalem ad hanc irregulatitatem poenalem contrahendam , imprimis, quia nul- tibi in iure haec irregularitas imponitur pro culpa leui, sed graui d n taxat, ut constabit inferius, ubi excia -- α tiam
196쪽
tiam singula loca,quibus persuasi sui L cramentis non tanti fie r at vero irr se videntur aduercatij, unde dixit Pa-igularitas seivper pro graui poena Dianormit. in cap. pastoralis L versim, de habita. appestation. num. is. irregularitas i Ex his colliges, an ad hanc culpam semper mortalis est , & faire manife-inecessaria iit culp.i lata, aut leuis, aristuin videtur in iure , non sussicere vero etiam leuissima sussiciat, sic enim leuem culpam, nam cap. lator , de loquuntur Iuristae, qui hanc triplicis homicidio, ubi, ut iam diximus, ex. culpae distinctionem , ut alias dixi tacusatur ab irregularitate Clericus,qui me memini, su naut ex vatia negligen- ludendo cum alio ita in eum corruit,ltia, qua quis peccauit, qui enim eam ut cultello, quem ad latus habebat,somnem diligentiam, quam adhibere
decidente. , ipsum occiderit, in quolsolent vulgo prudentes homines in casu nemo negabit leuissima in saltem suis rebus curandis , attulit, aliquid culpam & negligentiam suisse , de-itamen, quod adhuc necessarium suis. buisset enim deponere cultellum, &lset, quia non nisi a solerti&petspicaci praeuidere periculum ; deinde cap.lingenio facile aduerti poterat, prae in quaesitum, de poenitent.&remissio. termisit, leuissimam culpam admisit; nibus, pateria cans in sentem secumlqui vero ne quidem illa sollicitudine dormientem, fit irregularis, si vel pa- usus est, quam homines vel mediciter id procul rit, vel studiosa rivi ne-icriter prudentes in negotiis gerendis Itivntia id contingat,quae negligen- afferre solent, laram culpam commiistia non est leuis tantum, sed ,ut expo-lsit; leuem denique, qui medio quo- nit Cardinat. affectata & directe vo-idam modo se habuit, &neque dili-luntaria, aut, ut ego vellius existimo,lgentiam illam exquisitissimam , quae .grauis quaedam negligentia, quae gra-iad vitandam leuissimam culpam exi rem culpam importet. Deinde ratio gitor, & omnino paucissimorum eth, euidens est, cum enim haec irregula- attulit ; neque etiam ira negligens
ri tas poenalis sit , alioquin etiam sine fuit, ut na quidem partes hominis vlla culpa, vel leuissima cotraheretur, mediocriter prudentis de solliciti im- quod aduersarij negant, siupponit cul ipleuerit.
pam sbi respondentem , ut iusta sit: Dis set in IVNT porro DD. ut vi- nemo autem negarit irregularitatemidebis apud Auit. 7.part. disp. b. sect. I. esse grauem poenam;igitur δc culpamldub. m. quaenam ex istis culpis nece grauem ad illam requiri fateatur opor-lsaria sit. leuissimam quidem sussice te. ter. Quod autem obiiciunt excom- tradit Glosia in cap lignificasti i domunicationem minorem imponi pro homicidio, cui consentiunt Hostiens culpa veniali, licet poena admodum & toan. Andr. apud Conarr. in Clem. grauis se, eo quod priuet usu passi uolsi sutiosus. 2. par. q. . num. 9. Negant Sacramentorum ; quod argumentum autem apud eundem Angel. Sylv. pluribus urget Comitol. contra Nau. alij. Panormitanus vero in eap. quae- Non obstat, quia , vi alias dixisse meisitum, de poenit.& remissionib. distin- memini,minor excommunicatio non guit, si enim culpa leuissima conti-ἀensetur in communi hominum aesti-lgerit in omittendo, ait non sussicero natione grauis poena, siue quia tolli ad hanc irregularitatem, sufficiet au- potest a quocunque Consessario, si uellem, si in committendo acciderit. ex
abstinGuia a percipiendis Sa- cap. consuluisti Σ. quaest 1. di glossia.
197쪽
i8d quia tune leuissima culpa ad
leuem pertinet; neque abesse multum videtur ab hac sententia ibidem Couatruuias : alii requirunt culpam levem ; alij et iam latam volun r. Ego omissis iis, quae de hac culparum distinctione dicta sunt alibi , pauca
quaedam circa h mc materiam certi Dii ma elle existimo. Aτο τ E imprimis nunquam contrahi irregularitatem , de qua disputamus absque culpa theologica, quae, ut ait Couarr. peccati malitiam habeat. de iuridicam culpam minime susticere, ita Paludan. in A. disti t. 7. quaest. I.& 4. Alphons Castro libide lege poenal. cap. i . conclusione I. principali, Couarr. de al j, constatque
ex hactenus disputatis; quare ii quis
reuera sit omnis peccati expers,quamuis aliquid exterissis constant ges peccarit, irregulatis minime erit in foro
cte non potest esse leuis, nisi talion o
subreptionis 3c in eduertentiae, quae minuat voluntarium & liberum sussiciens ad peccatum mortale; quia amisex suo obiecto δc materia mortalis, non potest fieri venialis, nisi ex parti ita te materiae, aut praecipiti in deliberatione, uti in uniuersum alibi ostendimus : in actu autem homicidij non potest esse patuitas materiae; quocun.
que enim modo mors contingat, semper grauissima censebitur. & crit iactura vitae; igitur ex sola in deliberatione de subreptione venialis erit. Ex quibus confirmatur, quod dicebam, culpam venialem hoc loco non sussice te ad poenam 'itregularitatis ; cum enim ista culpa nequeat esse venialis. nisi ratione in deliberationis , quod talis actus licet versetur circa graui Dsimam materiam, sit tameta indelthe ratus, de non persecte humanus, quis interno. Frustraque obiicit Malol. l dicat actum usque ad ed imperfectum, lib. I. cap. 8. 4. Trident. sest i . & vix humanum . plecti ab Ecclesia cap. . quod reqivrit dispensationem tam insigni poena, quae est ratiocina- in homicidio casuali, unde male colligit ex nouo iure, nihil reserre, quae culpa praecedat hoc homicidium, nam non condidit nouum ius Tit d. quod antiquo derogarit ; loquitur enim de illo casuali homicidio, in quo di spensatio nec ellaria erat , cuiusmodie it tantum homicidium culpatum, ut
diximus; deinde statuit, 1 quonam &quomodo sit obtinenda illa dispensatio.
Secundo , haec culpa theologica
Quarto, fieri poterit, ut cum leui negligentia si sepe sum ciens aduertentia, deliberatio, atque adeo voluntarium ad mortale, si nimirum tam exquisita suit cognitio periculi homici- dij, ut requirat diligentiam plus quam
mediocrem & communem ; deinde in foro ex te ino aliquando nulla Senon nisi leuissima negligentia censebitur ; quae tamen in foro interno debet esse mortalis, siue ex lata , siueigrauis et ii, & tunc iste crit reuera ex leui ac leuissima negligentia orta
fuerit; quare haec distinctio triplicis
culpae communis apud Canon istas aptanda erit ad culpam theologicam mortalem, aut venialem,quam aliqua ex illis negligentiis coniunctam habuerit.
Tertio . culpa theologica in hoc homicidio voluntatio saltem indire lirregularis, quamuis non talis existi.
metur; e contrario vero nonnunqua in
lata culpa iudicabitur a foro externor quae tamen non suetit reuera nisi leuis, aut etiam leuissima; quare quamuis reus leuis illius culpae exis inae-t ut irregularis, talis tamen re ipsi non
198쪽
An fit distinguenda actia licita, o
isticita, ex qua sequitur homici-drum ι asuale, ad e- irregularitatem contrahendam p
ter intentionem, sed non sine eulp aeique graui operantis homieidium, non facit, quin illud suerit voluntarium, & quamuis non fuerit peccatum praecise exercendo actionem licitam , ratione tamen periculi, quod in his circunstantiis eum eiusmodi actione alioquin nullo iure prohibitaeon iungebatur, & non satis praeuisum,aut impeditum fuit, peccauit ita
6 DosTREMA parte nostrae proposii tionis dixi, necessariam esse cul- operans peccato homicidij in dilectEvoluntatil, ut ex notatione prima superioris quaestionis , atque I. L. ma
nifestum relinquitut , di idcirco in cap. Presbyterum , de homicid. qui in cattigando puero excesserat, fit ir- regniaris morte sequuta, quia etiamsipam mortalem ad irregularitatem homicidi j easualis contrahendam , sue illud acciderit ex actione lieita , sue ex actione illicita, circa quam doctrinam longae sunt ambages & DD. disi fidia quibus vetitas obducitur potiasqnim illustratur ; ego . ut tenebras licitc cattigaret puetum , modum ta, omnes dispellam , sequentes regulas i men debrium excessit, atque de ex subiiciam.
I mortaliter peccat ob non 'aghibitam sufficientem diligen. tiampn cauendo homicidio,contrahit irregularitarem homicidio subsequum, siue vacaret rei licitae , siue illi
EXPOSITIO ET COMfirmatio regula. HAEc regula nullam habet dissi
uum sit homicidium illud , & culpa-hile mortaliter, quamuis non suerit volitum in se, sed in sua causa, propter ignorantiam vincibilem & negligentiam mortalem in praecauendo cessii tenetur. l. praeceptoris. E ad i. Aquiliam. l. sed etsi. g. vlt.l Teod. tit.& l. item quaeritur. g. idem Iulianus. is locati. Ex quibus iuribus id probatCOuarr. 1. pari. in Clem. de homicidio. g. 6. num. F. Denique quoties Pont: sex et t. de homicidio , excusat aliquem ab irregularitate homicidi, priuata aut horitate facti , duo ista perpetuo adhibet , qudd occidens, piae ter cuius intentionem id accidit, vacaret rei licitae, & suis cientem di-ὲigentiam adhibuisset , ac proinde omnino casu contigerit alterius caedes,quq si propter non adhibitam sufficientem diligentiam sint set illi voluntaria , reuera secum traxi isset irregularitatem , ut patet. Atque hinc liquido sequitur, quod de actione illicita dicebamus, nimirum homicidium ex ea sequutum ratione mot- periculo, nihil plane fingi potest, un-l talis negligentiae in ipso vitando δε- de excusetur irregularitas ; quam cer- . cere irregulatem ita operantem , ne- tum est ex prima parte propositionisique illustrior vlla confiimatio deside, eontrahi ratione homicidi j volunta ratur hoc loco. xii: quod autem quis vacaret rei lici
tat. qua sequutum tamen fuit piae- l . . L C V N
199쪽
OVi committit homicidium omnifib casuale,& inuoluntarium, propter adhibitam sustieientem diligentiam in eo cauendo, ac proinde omnis culpae mortalis respectu illius homicidi, immunis manet, nullam contrahit irregularitate, siue ex opere licito, siue ex illicito , prohibito atque ex sua natura periculta , tale homicidium praeter intentionem, ac sine graui culpa operantis contigerit.
AP perspicuaim huius regularcoosrmationem obseruandum
est, primo duplicem culpam reperiri posse in homicidio, quod ex actione illicita sequitur. - γ . Prior est in facienda actione illicita , dc prohibita; cum enim legem prohibentem quis violat,reuera peccat: posterior est in negligentia prae- j prohibetur;quare aliud est actionem cauendi homicidij , remouendo ea i esse illicitam, aliud elle periculosam, omnia , quae illi cautam dare pote- l & quia periculosa est , futile prorant, siue ea quis praeuiderit siue non i hibitam.
His obseruatis positam regulam ostendo. DI xx primo, neminem fieri irrecabit tamen ex eo , quod opus pro
hibitum susceperit e deinde culpa
quae committitur exercendo actione
prohibitam,est diuersae speciei,prout diuersas virtutes actionem aliquam prohibentes violat: at vero culpa non cauendi periculi incidedi in homicidium, ratione alicuius actionis
est semper culpa homicidii, &iniustitiae, quae obligat ad eam diligentiam aflarendam,quoties simile peri culum suspicamur. Obseruandum est secundb, acti nem aliquam in hoc nostro casu illicitam poste esse duobus modis. Pri-mb, quia siue ex natura rei, siue ex lege positiva omnibus, vel alicui cer Iae personae prohibita est intuitu alia cuius alterius virtutis, quam iustitiae cauentis violare vitam proximi. Secundo, prohibetur aliqua actio vel in uniuersu,vel alicui hominum generi,& statui,quia vel ex sua natura est apta ad mortem inferendam, vel quia eius periculum saepilis coniunctiam habet, ad quod vitandum praeuiderit, praeuidere tamen potve rit , ac debuerit, eo quM laboraret ignorantia culpabili, quas duas culeas distinctas esse nemo negabit,cum i gularem propter homicidiu ex eius seiunctis reperiri possint, diuersae ra- i opere licito consequutum , si cauit, tionis atque speciei sint, nam potest quantum tenebatur illud vitare,et Teperiri negligentia remouendi ea, se tamen est fortuito casu omnis eius quae homicidiu causare valent,et iamidiligentia. Quod omnes fatentur, in illo , qui actionem sibi licitami& apcrte traditur in cap. dilectus, &exercet, & tunc peccabit sola negli- cap. significasti t. cap. ex litteris , Sigentia ; aliquando verb, qui faciti cap. Ioanncs, de homicidio. quibus actionem illicitam . utetur omni di- locis excusantur plures ab irrcgul liuentia necessaria ad vitandum pe- l ritate ratione homicidij casualis, eogiculum, de quo agimus, neque pec- i quod darent operam rei licitae r ca cabit ex eo capite,siue reipsi pericu- suale autem ibi nominatur homici-lam vitet, siue in illud incidat; pec- dium, quod nullo .facto, mandato ,
200쪽
aut consilio, vil1τe alia ratione suit i gon. secunda secundae, q. σε. ad'
voluntarium operanti, quale non Auila . pari. disp. s. scct. i. pinione ellet,li in eo contigilset aliqua culpa 3. Corduba lib. r. qu Vstionar. q. 26. moxialis ratione commillae negli-iipseque Nauarr. in comment.de fur- gentiae in eo praeuidendo. to. Fcrdinand. fecund.i parte medul-Deinde hoc homicidium in se , t lae. cap. io. . I . num. 9. Maiol. neque in sua causa voluntarium cst, s lib. I. cap. 8. g. s. Villat ob. tr. 2 t. vi patet, neque cum sit Omnivo in- primo torno. dissic. a s. n. 3. Valent. culpatum, aut saltem careat graui l rom. 3. disp. a. q. 3. p. s. Sancti. lib. s. culpa, puniri iure potuit poena irre-ldisp. 32. num. 21. Layman. lib. s. gularitatis, uti dicebamus superius, trach. I. pari. 3. cap. I .n. F. quam
neque hac in parte nulla exillit di Liuis ipse requirat satem culpam ve-
ficultas , quae tota excitatur circa nialem. Ugolin. cap. I 8. g. I. Sayr. pol criorem. lib. 7. cap. 6. num. 3 i. qui alios da-
Dixi secundo, vacantem rci illi-ibunt. Nos tamcn reiecta illa vulgacitae, si accuratam adhibuit diligun- l ri distinctione in uniuersum alteritiam , ne ex suo opere sequeretur mus, nunquam oriri irregularitalcm homicidium , illud tamen casu quo- ex homicidio casuali ex opere licito,dam sequatur, non fieri irregularemia ut illicito, etiam periculolo, si om- ratione talis homicidii, contra com- ni S diligentia , quam prudentia eximunem Nauarri cap. 27. num. 11 I. gebat, adhibita tuit, ne homicidium de omnium Canonistarum apud Co-icontingeret. quod docuit olim Caia. uarr. in Clem. si furiosus. a. parte,lprima iucundae , q. 7 . .a. 8. apud g. 4. num. 2. atque etiam , ut vide-lAuilam , & Ioann. dcla Crua loco tur, S. Thoin. 2. 2. quaest. 6 . a. 8. statim citando, ubi etiam affert Pen- Caietan. ibid.Sylv. verb. homicidiit,inam sccunda secundae, q. 6 . a. 8.& aliorum plurium ; quam tamenia Castro lib. 2. de lege pcimali, c. I 4. lententiam ita deinde explicarunt:sub fin. Henriq. lib. I q. cap. t s. n. I. recentiores, ut nomine rei illicitae Eman. Sa Verb. irrcgularitas ex de-eana duntaxat intelligant actionem,lformatione illicita. ii. s. ibi enim rc- quae pei iculosa est, quia aut ex natu-lquirit peccatum mortale in cauenta sua ordinata est ad homicidium, do homicidio, & opus quod ex na- aut cum illo fere semper, atque hic,ltura sua sit causa illius. Lessi. lib. 1.S nunc coniuncta; tunc cnim sile- c.'. dub. I s.n. io 3. ubi ait ita doccre' quatur homicidium , volunt creare recentiores, & quanquam ipse nihil urcgularitatem,eo quod in eius cau-ldefinire velit circa irregularitatem,sa proxima peccarum fuerit, atque contendit tamen nullam prorsus cul-
idcirco homicidiu culpabile sit ope-lpam homicidij ibi reperiri.Praeposit.
ranti non in se quidem , scd in sualin s. parte, q. s. de irrcgul. dub. Io.
causa. hanc communis senaciatiae num. 8 . KOia. disp. ig. dub. 9. n. 8o interpretationem excogitauit Co-lHurtad. disp. a. de irrregul. num. 18. Darr. loco cir. n. 1 C. du mente v c te-iTanner. in tertia pari. disp. c. q. t o. rumctiam DD. ut videtur,&deinde punct. m. num. 2I6. Bonac. dii p. r. posteriores sunt magno confesta am-ldcccnsur. q. I 4. p. p. num. P. licci
plexi . Soto lib. s. de Iustit. q. s. a. 9. deinde in limitationibus, quas ap- Molin. rLact. . diiy.77. nutu.I. Ara-sponit, videatur adhaerere communilantentiae