장음표시 사용
251쪽
poena ud consulantes, hortantes, ecidentur adinis Te, nimirum homici. alios eiusmodi e verba potio illa ni-ldium inculpabile nunquam induceremiae coactionis omnem culpam ab eo irregularitatem, quoties fit a pi ivata homicidio remouere videntur ι ni-lpersona ς seces vero , quando fit ahilominus cum imponatur gravis pce- publica per sona; quod probant indu-na depositionis, supponenda necessa-l tione, nam nullum est homicidiumrio est aliqua culpa, eaque grauis,llicitum propria authotitate factum quare nimia illa coactio non est ea,lpropter illud , quod in sui de sensio- quae omnem noxam abstergit, sedinem fit: illud autem non facit irre- quae illam aliquantulum minuat, &lgularitatem ; at vero homicidium aquae fortassis in foro ciuili a poenaliudice, accusatore, teste, lictore Mordinaria saltem homicidi, excusaret saliis ad caedem rei concurrentibus ha- aut quia etiamsi initio quis coactus bet annexam irregularitatem . quod fuerit ad sui defensonem , deinde idem dicendum est de militibus in tamen aestu quodam abreptus fines i bello iusto propria manu interficien-desensionis transiliit. Denique de hoeteibus ; hi vero omnes agunt ex offi- eodem homicidio voluntario & pee-icio publico atque publica authotitate caminoso intelliges cap. vle. de Cleti-IReipublicae. cis pugnantibus, ubi homicidium Nov satis tamen placet haec vul- dicitur Ecto consilio & defensionei garis doctrina. Primo em in non red- perpetrari. ditur in illa ratio discriminis , quod
Cossv CT ARIVM I. An sit vera communis regula ex
ditur in illa ratio discriminis , quod admittitur inter caedem priuata αpublica authoritate iuste factam . de
cur irregularitas ex una consequatur, non ex altera , quandoquidem utraque iusta est, de videtur omnin besse homicidio licito priuata auth -lpςt accidens ad desectum lenitatis, ritate commisso, nunquam eoa lq'304 Pns priuata aut lioritate', aut
. , . publica occidat, s I re1pla Occidat, a
trahι irregularitatem ; qua ta ue etiam occidere infendat. Secun-men ex eodem homicidio pubi id b etiam aliquando caedus a publicaca authoritate secto dr ioculpa- persona illata immunis est irregulari-
bili incurriture ratis . ut videbis in milite occidente in bello iusto de sensitio: quod autem g TZ X regulis a nobis stabilitis non bellum sit defensivum, non facit, vel o suerit operosum deducere imidimiles non aeque gerat in illo officium sentiendum se circa vulgates dissicul-spublicum , atque in bello ossensuvitates de irregularitate ratione defe- iudex quoque, accusator, testis, aliis ctus lenitatis in homicidio desens uo, que qui ad rei mortem proxime con- aut in legitimo iudicio, vel iusto bel- currunt, si id faciant urgente obl iga .lo commisso. tione praecepti, quam sine peccato ORD OR autem a communi regia. violare non possint , aut actionemia . quam tradit Couarti in Clem. si tum imperatam omittere , vel si co-finiosus. 3. pari. g. vnie. atque alibi gantur graui metu impendentis mali. pius tota ea relectione,' cuiusque quod vix aliter vitare queant, non meminit Nauaria & quam caeteri vi-' fiunt irregulares, uti iam monuimus,
252쪽
& iterum constabit in tius. Publica igitur aut horitas troia sicit, ut honiicidium ab illa licite commi stam pariat irregularitatem. Tert id plurimi docent , non vitari irregularitatem, quando aliquis occidit alium in de- sensionem bonorum, aut famae , aut proximi, de non inde sensioncm pro Priae vitae, atque etiamsi suae saluti fuga ali ave ratione consulere possit, quamuis non sine probro de aliqua infamia, & tamen probabile esse concedunt iidem DD. caedem tunc commisiam licitam de i ustam esse, sed non immunem irregularitatis ; quod igitur occisio fiat iuste a priuata 'periona , uota excusit ab irregulatitate ex defectu. v A s ob causaς nolui uti com muni illa regula, sed alias uniuersaliores tradere placuit, quae rationem huius vulgaris dicti continent, de quid in communi doctrina veritatis,
aut falsitatis insit, ostendunt. Quia
enim nunquam occisio, aut mutilatio
licite fit priuata aut horitate , nisi coacte de urgente graui necessitate, in quam inuiti adducti sumus propter obligationem urgentis pr.rcepriimperantis actionem , quae sine peccato relinqui nequit , aut propter euitandum grande malum , quod nobis impendet, & cuius metu premimur. Homicidium instum a priuata persona factum semper est 'necessarium de coactum , ac proinde nunquam in eo ita primo de per se vindicta intendi rur, ut violetur lenitas &mansuetudo; quare nunquam inducit irregularitatem. At ero, quia homicidium ratione solius publici ossicii factum semper est spon taneum, de saltem in sua prima radico omnino liberum ab omni coactione & obligatione , siue quia tunc pollet aliquis abstincta in alto sat ossic iactu, & alij permittere, qui eodem munere sungitur , siue quia saltem volensipunus illud publicum suscepit , occisio tunc ficta primo & per se , ac
nullius alterius rei faciendae, aut obtinendae occasione impellente, intendi dicitur, quod cum eximia mansuetudine , quam Ecclesia in suis in inistris exigit, non satis cohaerere videtur, atque adeo ratione eiusmodi desectus contrahitur ista irregularitas, quae poenalis non est, neque ulla iri
noxam supponit ; si verb aliquando illi, qui aut horitate publica licite Occidunt, id faciant cogente necessitat
distincta ab obligatione sui ossici j, de
quae premit illos ad exercitium, totum homicidium tunc commi ilum erit. necessarium, & aeque expeIs irregularitatis, atque si fui siet factum a priuata persona, posset licite, de non
coacte, de nulla ineuitabili necessitate, aut graui metu premente aliquem occidere, reueri fieret irregulatis. Quare tota causa huius irregularitatis in homicidio iusto quacunque aut horitate suscipiatur, siue publiea, siue priuata, petenda est a ncccssitate, aut coactione, quae impedit ne violetur lenitas δc mansa crudo , cuius proinde desectus nullius eo casu r peritur.
An iuste occidens alium ad sui rerumque rum defensionem, si irregularis t
SV proso in his omnibus serua.
ri moderamen inculpatae tutelae,
quid vero ad id requitatur. suli
253쪽
ties ad sui letumque natum defensionem licita de necessari ac si alterius. Occisio, nunquam contrahi irregul Iitatem. Ratio uniuersalis petenda est ex prima nostra regula, quia hoc homicidium di licitum & necessiarium' est , quae duae conditiones excusant, uti ostendimus, ab omni irregularitate , aequitas quidem actionis excludit irregulatitatem homicidi j volun ear ij, quod pectauum mortale est contra quintum Decalogi praeceptum :necessitas autem impedit directam vindictru intentionem . de omnem Ieritatis defectum ; atqui in hac defensione supponimus licitam atque
etiam nece: Iariain esse occisionem, cogimur enim graue malum caedecius, qui nobis illud inferre molitur , auertere, neque tenemur, ne illi
noceamus tantam. dispendium pati; igitur nulla erit in eo casu irregula
Dico secundo. Quoties ad sui te-zumque suarum tuitionem , licita est alterius iniuste nos inuadentis c des, Eut mutilatio, toties illam esse necessariam, ac proinde sempei licitam a l. terius occisionem ad sui defensionem esse omnis itregularitatis immunem, quae ultima consequentia est ex priori conclusione & regula uniuersali, quandoquidem aequitas de necessitas cadis excusant ab omni irregularitate, offendendum duntaxat restat, omnem occisionem alterius 3d sui defensionem , s licita sic iusta sit, esse quoque necessariam; quod inde probatur, quia nihil potust priuato permittere alte ius in te situm, preter inetiit bilem necussitatem subcudi grandis alicuius mali, quod amoliri non postumus , nisi eius. qui illud nobis
iniuste inserre conatur, interitu, aut
inliti latione , & licet illud malum p ossimus pati, ii lubeat, & alterius
vitae parcere, ad id tamen non tene mur , aliquando etiam obligamur omnino vitam, fortunas, famam, pudicitiam, & alia bona nostra tueri, neque illis cedere possumus, esto id fieti non possiti, nisi morte, ea eiusmodi bona eripe te iniust E tentantis, ea enim necessitas facit tulis licitam caedein ipsius ; nunquam igitur licet priuatae personae alterum perimere, nisi ratione necessitatis, in quam nolens redactus ab ipso est, ad grauissimum malum sibi iniuste intentatum
Di Co tertio. Nihil distinguendum esse in tet laicum de Clcri cum in hoc casu, sed verumque liberum esse omnis irregularitatis , quando coactus necessitate ineuitabili se suaque defendendi, iniustum inuasorem occidit, aut mutilat, quia Deutct ipiorum peccar, Ut patet, & uterque premitur necessitate, quae facit, ut non intendatur directe, &per se, vindicta, atque adeo onuus desectus lenitatis abstergatur, uti explicuimus. Quare falsum est hunc Clericum manere irregulatem taltem quoad ascensum adiunctiores Ordines, quamuis in iam
susceptis possit absque dispensatione ministrare quod docuit glossia in cap. de his Clericis i. distima. so.
atque S. Thom. 1.2. quaest 6 . art. 7.
ad 3. Seot. in . distinet 1 s. quaest. r.
art. i. Richard. ibid. ead. dist. art. s. quaest. 3 Paludan.quaest. art. 2.con. 3. Henric. quod lib. s. quaest. Io. & in. uniuersum omnes veteres tum Theologi . tum tutis Pontificii interpretes, teste Conti toto, nam saltem de Clerico loquuntur , cum de eo explesse agant antiqua iura, quae in hanc rem allegant, nempe cap. I. & 1. de his Clericis, so. d. fatenturque P. Nau. lib. 1. de restitui. cap. 3. Quin. 3Αs. Grais lib. I. cap. 61. num 9. Panorm. F. e 2 in
254쪽
in cap. r. de vita& lionesta . Clerico. ι num. 1. Quare quae innovalle denuo Trident. seit i . cap. . de reservat.
abrogata hae in palle Clem. si suriosus, existimauit Maio l. lib. 1. cap. l a. num. io. . vigesima. &lib. I. cap. S. num. io. & Ii. sed neque nouum ius Tride ivin. condidissse , neque vetus antiqvalle , neque in iure naturali
quidquam definiuisse , aut Clericos noua irregularitate illigasse sapienter
viderunt contra eandem Maies. Henriq. lib. I . cap. lo. num. 2. Petr.Nauar. lib. 2. de restitui. cap. 3. num. 367. Ugolin. cap. 19. de irregular. num. . Sayr. lib. 6. cap. i . num. Io. aliaque
recentiores; sic enim Conc. de homicidio culpabili . interpretati sunt Cardinales, quorum curet commilia est ea explicatio in declaratione I. Octob. m. I 187. deinde eodem modo loqui. tur Trident. de hoc homicidio, atque de casuali , & in utroque requirit dispensationein : atqui cap. superior Iollen. ii homicidium casuale in eo loco esse culpabile, & in dilecte voluntarium ; igitur & istud homicidium factum fuerit cum culpata tutela. Denique . quia cepe dubium est , an sit erit inculpata tutela ; ad cauendum sero externo, & omnem euellendum scrupulum consulit dispensationem potius, quam imperat Concilium, ait enim quodammodo illam accipiendam esse ; vrili tamen eam facile obtineri,& ab ordinario loci concedi. cap. aurem de his Clericis , loqui de homicidio culpabili, facile ex textu colligitur, & alij aduerte-Ilint cum Lesso lib. L
CONfECTAR M III. Explicantursingulares di cubates
gularitatem ex occisione in sui fari mque rerum defeUonem facta. EX huius uniuei salis definitionis
certissima, ut vides, regula, singu lares controuersiae facillime , telictis
PRimis enim , qui propriam vitam
cum inculpatae tutelae moderamine alterius illam iniuite leti pere satagentis intelitu seruar, non si it regu laris, cum gr.urissimo nae tu excusetur ab Omni defectii lenitatis hic occidens , unde neque eam irregularIta.
tem imponi potu ille mihi omnino certum eli, ut dixi in prima regula. Quare non modo ex Clemen. ii suriosus , probanda est doctrina huius consectati j. sed ex ipso iure naturali; neque enim nouum ius condidit ea constitutione Clemens, uti sapienter aduertit glossa verb. idem , allegans Hostiens. qui de more & via curiae
testatur, sequiturque Nauarr. cap. 27. num. a s s. HCnriq. tib Iq. cap. IO. n. 2.lit t. L. Molin. disp. I o 9.i .s tract. a. Auila 7. pati. di sipui. s. sin. 3. dub. i. Suar. disp. 46. sect. I. n. 1. & rrae . . disp. 72. num. I. & alis apud Say lib. 6. cap. IT. num. 9. contra plures alios ibidem relatos, qui cum mani
sestissima ratione, uti ostendi, pu
255쪽
gnant ; iura enim antiqua, quibus ad hanc it tegularitatem adducti sunt, agunt apertissime de homicidio culpabili, quia aut vitari poterat, neque necessarium erat ad sui de sensionem, quae aliter obtineri potui IIct, aut quia in eo non fuit sertiatum moderamen, quod patet ex poenis adiectis, uti aduerti super toti con sectatio circaea p. de his Clericis. Fo. d. atque eadem ratione intelligendum esse Trident. loco superids explicato tandem fatetur Comit olus lib. 6. te sponsor.
quaest. 1 . post Nauarr. cap. 27. n. 2I I. de Tolet. lib. I. cap. 74
DIFFICULTAs II. De occidente ad vitandam mutilationem.
irregularitate ex caede contrahenda , eadem ratione excusabitur ab irregularitate ex mutilatione quoque incurrenda: at vero non quaeritur hoc loco, an mutilatio faciat irregularem, sed an caedes ipsa ad vitandam muti lationem id faciat. Ratio igitur est ea, quam attulimus in nostra regula , &in superiori consectario , qWamque Couarr. Ugolin , & alij attigerunt, sed non satis explicarunt, quia cae-d iniuste nos mutilare conantis, si aliter repelli nequeat, licita, & iusta est , ut concedunt omnes, & dicemus alibi, & alioquin cogeremur pati iniustam mutilationem, quae saepe cum periculo vitae coniuncta est, imm5 quae est partialis quaedam mors ; est.
que idem ius ad seruandam Integritatem membrotum, & ipsam vitam; atqui eo casu non est licita inuadentis caedcs, nisi ratione moralis necessita tis, ac coactionis, ex qua a nobis suscipitin,& propter grauioris mali inte-tati metu, ea porro necessita S,&metus xcusat ab it tegularitate, uti diximus.
mutnus. SEcVNoo. occidens alium, Ut mutilationem ipse evitet, non est irregularis seruato moderaminc inculpatae tutelae , qnod docent Couarr.
in Clem. tertia pari. g. unico, num. 2.
cap. 17. num . . atque ex recentiori
bus. Molin. tract. 3. disp. 72. num. 6. lAuila disp. s.cit. sect. 3. dub. I. Bonac. disp. 7. q punct. 6. num. q. Petr. Nauarr. libia x. de restitui. cap. l . num. 366. contra Maio l. lib. s. cap. 48. num. 7. Villad. tract. de irregular. cap. de percussore, & paucos alios. Argumentantur vero Ugolin. Suar. & alij communiter ex eo quod occisio, & mors aequipararmar quoad a. 8 controuers. 2. con. I. Hutrad. contrahendam irregularitatem; ergo disp. 2. dissi c. I l. num. 37. Villatob.& quoad euitandam haec tamen ratio tract. 2 i. dὲssi c. 24. num. 7. t Om. l.
non sussicit, qui alia potest elle dis-s Bonac. punct. 6. cit. num. 8. Diana
TE Rri Α, qui occidit iniust una
inuasorem , ut se tueatur a graui vulnere, aut ne Lurpiter ab illo deformetur, non est irregularis, quod sentiunt docti recetiores allegati a Sayr. lib. s. cap. II. num. 4. quibus ipse adhaesit , atque Salon. I. a. q. 64. positio tutis circa unum , quam circa aliud ; deinde hine tantlim habetur, sicut mutilatio susscit, aeque sique mors ad contrahendam irregularita 'tem , ita quando qura excularetur ab A. partia tract 2. resolui. 6. Suar. disp. 6. sect 1 num. 6. qui affert exemplum eius, qui vel grauem percussionem timet, aut ratione vulneris, aut
ratione infamiae, ut si alapa, aut vir-
256쪽
ga quis sit excipiendus. , quibus
non abnuit. Soto lib. 1. de iustitia. q. I. a. i. sub fin. tenetque Hentiq.
l in. cap. 29. 3. 2. qui nisi vulnus lethale timeatur. vult contrahi irregu .laritatem , etiamsi existimet licitam esse occisionem, quando ea necessaria est ad vitandam verberationem. idem docuit Auila dub. I cit. allegans Natra tr. in summa Hispana. Ratio huius eorollatii iam reddita fuit, innocentia enim, necessitas huius occisi nis illam immunem faciunt ab omni culpa, atque etiam lenitatis desectu,& quod inde consequitur, ab omni irregulat ira te. Fatentur porro licitam esse caedem istam aduersari j, igitur &necessariam esse concedant oportet,
quandoquidem non fit licita ., nisi rario ne nicessitatis, ut dixi consectario superiori.
DIFFIC HYAs IV. De occidente ad defensionem honoris , di bonorum.
a stam defensionem sui honoris.& famae, non fit etiam irregularis ;quod idem dicendum existimo, quan- do agitur de seruandis bonis fortunae maioris momenti, quae sola illa auferentis morte retineri possunt. 13agna contentione agitatur haec controuersa , scindunt utque studia in contraria D D. uti videbis apud Dian i4. parr. tract. resolui. 4. Sayr. lib. 6 cap. II. num. 12. qui illos non satis sceliciter conciliare conatur. Et CO-uat r. in Clem. s lariosus 3. pari. g. Vni c. n. s. de 6. Mihi nostra lententia , quae magis communis est , inter recentiores , nempe Suare Z , Kon. Cordon. Tann. Turrian. Praeposit. Hurtad. Sol. videtur necessati δ eonis eludi ex dictis, cum enim fateatur aduersati j , eam caedem tunc lieit Ecommitti, sateantur quoque oportet neccisariam esse, & cum metu grandis mali coniunctam ; ratione enim illius aut nece: Statis, aut me xus licet mihi percutere, atque et Iam occidere intullum inuasorem priuata aut hori rate , quod alias non liceret, atqui metus& necessitas excusant a desecta mansuetudinis N it regularitate , uti ostendi avis saepius, neque alia ration occisio ad defensionem Propriae vitae, aut membri rusta est , quam quia necessitas det metus omittendi bonum
insine facit, ut potius intendat ut proprii boni conseruatio, & periculi depulsio, quam ista vindicta ; si igitur
in omnibus istis casibus similis necessitas . aut in eius , quamuis non adeo grauis , urgeat, eodem plane modo excusabit a violatione niansuetudinis Christia uae; esto non obligemur vitare haec mala, inuno insignis animi foret ea generose quodam conatu amplecti ; si enim ellet obligatio vitandi haec damna, uti aliquando contingere poterit, quamuis non ita frequenter, tunc certum ex caede ita ineuitabili non contrahi irregularitatem , ne Ecclesia videatur virtutis actus, aut praeceptorum impletionem aliqua ratione prohibere , quod tandem La yman fatetur lib. 3. trach. I. cap. 9. sub finem.
Obiicitur primo, Clem. s furiosus, excusat tantum ab irregularitate illum, qui suam vitam defendit; quare cum sit uniuersalissima iuris regula omnem homicidam voluntarium esse irregularem, & uis nouum Clementinae excipiat tantum defendentem propriam vitam; reliqui omnes manc-bunt irregulares, etiamsi non re cent occidcndo, quia ad hanc irre
257쪽
gulatitatem mInlmὲ requiritur culpa. Respondetur,l in hac Clementinamillum ius nouum statui , uti iam ostendimus , neque ullam fetri ex .ceptionem 1 iure uniuersali, nullibieniin lata est uniuersalis illa regula,
Omnem voluntarium occisorem fieri
irregularem , immo illa pugnaret
cum iure naturali,& iniqua omnino esset, ut prima nostra regula docuit, nisi per voluntarium occisorem inistelligas illum , qui nulla necessitate siue implendi cuiusquam periculi,sive vitandi impendentis mali alium
occidit,neque unquam iure antiquo
fuit irregularis , qui cum inculpata tutela vitae suae insidiatorem occidit, quod ex prima & tertia regulat, primo de secundo consectario constat:
hac igitur Clementina propriam salutem defendens, non eximitur irregularitate, quam alioquin incurreret; ergo alii, qui ea Clementina non sunt comprehensi, aut excepti, mini-mὸ damnari poterunt irregularitatis, declarauit enim tantum Clemens certum ius naturale neque de aliis, de
quibus inter DD.disputabatur,quidquam libuit definire. Obiicitur secundo cap. final. I 3. q. a.& cap. interfecisti, de homicidio, ibi
enim , se te tuaque liberanda furem interfeci ti, non is quidem irregularis , consulitur tamen tibi poenitentia &Eleemosyna , immb si Clericus eadem fecerit, non deponitur quidem, quamdiu tamen vivit, poenitentiam Respondetur, hoc caput desumptum esse ex Poenitentiali Roniano,
an eoque habetur cap. 14. & eitatur etiam a Burchard. lib- 19 cap. 8. quaΠ quam ex Concilio Aurelian. cap. 1.exeerpsisse illud se dicat Ivo partis I I.
eap. 6.8c Gratian. m. Praest. vir. cap. fili. atque etiam Pinchardaib. I L. cap.
so. hoc verb eapite agitur de ocei sione, ae vitari poterat,& quae sultomnino culpabilis , alioquin non fuisset iniuncta adeo grauis poenia
Dices , secundum casum, qui ibi
ponitur, & in quo interficitur fur sine odi' meditatione ad sui suarum-qpe rerum liberationem,omninδ esse inculpabilem,& tamen pro illa occidisione Cleticum seri irregularem, Ut aduertit glossa in eap. interfecisti,quia dum allegatus fuerit illoe Clericus
occisor in ordinem poenitentium t ta Vita, certe Altari ministrare non potuit. verom illo ipso argumento probatur etiam hinc occisionem etsi non mediato odio, siue ex is, meditatione commissum, fuisse tamen culpabilem, quandoquidem illi imposita
est perpetua poenitentia, & consequenter irregularitas,quae poenite tiae perpetuae est annexa : non fuit autem culpabilis ea occiso, eo qubdin bonorum defensionem facta se rit, nam sipponitur ei iam facta indefensionem propriae virae,ilis verbis, te tu.ἱque iserando ; vel igitur dicendum non m d est non polle Cleticum tueri suam vitam alterius moria
te absque irregularitate , neque absque graui culpa , quam Ecclesia perpetua poenitentia plectat; vel noxam , quae in occisione illius copiatis puniriar in Clerico tam graui poenitentia , aliunde petendam esse, O m quod in defensionem reis
tum sua iuin non fuerit occidendus latro a Clerico . quandoquidem eodem modo Ioquituri sue Roman. Poenitentiale . sive Coucilium Aurelianense , de occisione fluis indefensionern propriae virae, fu it is it ici uina, quis it: C hDmicida poterar ali- flet tibi constitere, aut quianon isit: scautE inculsatam viui cocru seruini trua
258쪽
Illa autem vessi a te tuaque liberando , non sunt intelligenda coniunctive, sed disiunctive , vel alternatiue , ut
Felin ibid Ca: etan. 2.1 quaest. 64. ali: . Couarta in Clem. cit . p. tr 6. Unic. num. 6. atque ali j omnes intcrpretati sunt, quod garbosa late refert in collectan. huius capit. ita ut sensussu, non esse te homicidam, si te , vel tua liberando latronem , quem alites capere, aut impedire non poteras, Oc
cidisti; nam si coniunctim capiendacissent haec verba , de non licita ellerocciso furis, nisi ad se de sua simul liberandum , non modb pro de sensione suorum bonorum duntaxat, Donliceret interficere iniustum inuasorem absqtie culpa, aut saltem irregularitate, sed neque ad defensionem vitae, nisi illa cum bonorum externorum conseruatione coniuncta esset.Mitto aliam expositionem non incommodam horum verborum, quam affert
Obiicitur tertio cap. suscipimus, de homicidio, ubi duo Clerici comprehensos latrones nocturnos vinciunt , 8c dum unus ex illis Abba. rem consulit , latronesque interea vincula disium puni. alter qui eos custodiebat, ipsos occidit,ne ab ipsis in. terficeretur ; qua de causa: uterque Clericus pronuntiatus fuit irregularis. & contra mansuetudinem Eccle.. siasticam De iste; ergo non fuerit licitum saltem Clericis pro torum de fensione iniustum inuasorem occi
Respondetur imprimis hac ratio. cinatione: probari, neque Clericos in f
hic Ct ericiis, sed et lai, peccasset sal 'tem contra chalitatem. id enim prinbant verba Alexandr. III. quael adduincunt, ait enim satius se post pallium
relinquere tunicam , & temporalium iocturam pati , quam pro vilibus ita exardescereti & commissima sententia est eo casu quo res tuas a latrone seruare non potes, nisi illas asportantem occidendo licitam esse ipsus caedem. Quare dicendum est cum glossa Aecommuni oti sententia apud Couartaloeo cir.& Barbos in collectan. cap. suscepimus, fuisse culpabilem excessum in ea telum suarum de sensione, iam enim res suas recuperaram isti Clerici: inanis autem erat me Ius Cle rici, qui eos in custodia detinebar. ne ab illis occideretur,si frangerent vincula,quod illos motui videbant; quare nan potuit ex ea suspicione , aut timore eos praeuenire & occidere; denique poterat ipsemet suga , aut alia etiam ratione consulere si ae sa
luti ; quare fuit aestu quod .im tracundiae abreptus ille Clericus, & vi
loquitur Ponti sex acriter exarsit, ne
que se suaque de findit, sed propria
aut horitate fures punivit. Obiicitur quarto cap. 3.de homi-eidio, licet occidere furem noctum v, non vero diurnum , quia de nocte dispici nequit , an fur venerit ad occidendum, an ad furandum , inde enim colligitur nefas esse illum occi de te qui furtum tantum committit,& non insidiatur vitae. Respondetur, haee verba esse Aug. lib. qq. in Exod. quaest. s ubi exponit legem latam cap. D. Exod. citi s . que rationem reddit,sai que huic an-
sui etiam tuitionem interimere ag-:tiquissimae legi consensila leges saegressorem iniustum, quia in eo cap. l culares, dicunt enim impone occidi dicit ut hunc Clericum anterfecisse i nocturnum furem quoquo modo, si latroncs, ne ab illis interficeretur. Se- 1 se cum telo defenderit, iam enim plus cundo non tantum foret irregularis i est, quam sur. ita traditur l. . ff. ad i.
259쪽
Aquiliam,si lique illa lex i a Tabula
innuemus me amni Cicero oratione prhMιlone.& Quintilian lib. . Institui.cap O. Ex his porro legibus male argum Cniantur aduersirii. inisi vel ni simul ostendere 'cum Fortunio
licere furem occidNe pio defensistiae rerum,sitatum tunc enim non modo ex ea occisione sequetur irregularitas
ox defectii lenitatis, sed etiatam x liomicidio culpabili; neque quidquain distingueiadum erit inter uicum SClericum, cum tamen hanc rerum de sensionem cuin raptoris nere licitam esse , modo supponamus , lateque Ostendit Couarr. loco cit. non ex sola indulgentia legum, sed ex iure naturali , quod aeque Clericis ac laicis commune est;diit inguunt tamen leges inter sui civ diurnum de nocturnum quia picriimque pollunt repest fui cs diurni absque caede, nili quan do tes ablatas telo & armis defendunt; nocturni verδ fares vix arceri
sine periculo possunt, nisi ipsi occidantur.; si enim eadem vis a fure nocturno & diurno inferatur , & anc uti o possit recuperari res sublata magni alicuius momenti sine ipsius
caede,eo qiidd Ill im vi detinear,utri-olque occisio licita fuerit quanquam forum externum praesumat potius noxam commissam suis se in caede in suris diurni inermis, quam nocturni.
Obi ieitur quin id cap. significasti . de homicidio. Presbyter eo
quod latronem res Ecclesiae diripien. tem fossorio percussisset, dicitur irregularis, si vulnus lethale fuit. Respondetur eam percussionem minime fuisse necessiriam , sussiciebat enim clamor, luandri uidem statito adsue Le parochiam , qui illum cohibuerunt , immo & occiderunt. Si quae alia obiiciantur, probabunt potius illicitam esse eo casu occisonem.quam si semel concedamus,e Hra
expertem esse culpae,ex ea tamen con
trahi irregulat itat em, quandoquidem, ut dixi, non est licita nisi ratione metus periculi impendentis , qui metus ab omni lege Ecclesiastica ex
ViNTδ ex eodem principio sol- is uitur qiuestio , quam positit
Vgolin .cap. 29.I. 2.nui N. 3 .de quodam Sacerdote , qui Occidit quendam , a quo arrepta barba trahebatur , & a se aliter expedire non poterat. Damnat hunc irregularitatis Ugolin. eo quod tunc non agetetur de vita.Ego contrarium omnino existimo ex dictis,cum enim grauissimatu illa auulsione barbae pateretur iniuriam, a qua alter desinere nollet etiam rogatus, potui; illam repellere eius etiam caede,& metu iniuriae ferendae, quo coactus occidit, excusabatur ab irregu-aritate.
DipFICul. TAS VI. De eo qui clamore suo concitans vicinos ad capiendum latronem , cassa es, ut
QExao qui clamat ad lationes, aut O vocat famulos,aut vicinos in au- I6xilium, imperatque ut capiant latro
260쪽
nem,si ille. inteificiatur eo quod re sistat aut iudicilliaditus ab eo suspendi iubeatur, non incurrit Irtegularitatem. ita Vgolin. cap. q. g. . num. 7.
Ratio mihi cuidens est, quia poterat eo casu furem resistentem, & non reddentem ablata, interficere,poterit
que illum capere, atque iudici ipse Iradere; neque placet , quod additUgolin. necessariam esse protestationem,cum enim necessitate sese tuendi saltem verbis vocarit vicinos,aut familiam, imploraritque etiam iudicis auxilium, ut hil peccauit contra mansuetudinem,aut contra legem Ecclesiasticam. Idem dicendum est de illo, qui vocat socium ad repellendum iniustum inuasorem , aut qui eam in rem illi sua dat alma, quia si poterat iste manu sua interficere;ergo oc aliena, ut habet Sayrus lib. 6. cap. II.
eius pudicitia impetitur, quam . que aliter tueri nequit, non fit irregularis. quod docere debet ij omnes, quos sequuti sumus di me. 4. & ex
nostra regula necessario atque euidenter colligitur. nam primo aliquando propter periculum consensus tenetur ad eam caedem , & tunc obligatio seruandi praecepti naturalis ac diuini, liberabit a desectu lenitatis de a praecepto Ecclefiastico, uti dixi -
. muS. Secundo etiamsi non teneatur
ad hoc medium usurpandumipotest tamen licite eo uti, ne damnum pudoris, quod maxime aestimabili est ,
patiatur,quod non negabunt illi , qui ad tuendam famam dc bona fortunae, id concedebant, maxime cum perditionem pudicitiae dispendium famae facile consequi soleat ; igitur metu illo graui eximetur ab omni It regu
Di FFICvLTAs VIII. De occidente ad tuendum p
OCi Avis qui proximi innocenia
tis viram, famana , pudicitiam, i 8 aut bona aliter qiam iniuste inuadentis nece tueri non potest, licite ipsum occidit,non tantum quando ad id lege iustitiae , aut charitatis ita obligatur , ut sine peccato omittere nequeat, sed etiam quando eiusmodi
praeceptum non urget , cum enim proximi malum nostium xeputemus, illum tueri possumus, eo modo quo nos,quod verum pr2sertim est, quando iste nob: s propinquus est,Vt pater, mater, frater , aliique consanguinei. aut amicus , & tune immunis erit ab omni irregularitate. Ira Turrian .lib. 9.de censur.disp. 61.dub.6. Kon. disp. IS. num. 88. disp.1. de irregular. num. 36. Tann. 3.p.disp. 6. quaest. IO.dub. I.n. 2Io. Villatob. tradi. I .lom. i. dissici
quos dabit Sayr. lib.6.cap IT . num. II. quibus adhaesit late SuateΣ disp. 46. scct. s. contra plerosque Sullam istas &Canoni stas, quos cogessit idem Savr. qui idcirco hanc tanquam magis communem in praxi consulendam dicit, eamque docuit Auila disp. s. Iect. 3.dub. . di Lar man lib. 3. trach. 3. cap. '.uum. .Ratio mihi selemnis est.