Theologia naturalis methodo scientifica pertractata. Pars prior posterior ... Autore Christiano Wolfio .. Pars posterior, qua existentia et attributa Dei ex notione entis perfectissimi et natura animæ demonstrantur, et atheismi, deismi, fatalismi, na

발행: 1741년

분량: 775페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

171쪽

modo explieetur, cur actus ille insit, es cur talis potius sit. quam alius. Quoniam itaque in nobis actus sciasuum praeis ter rationes, quas in anima agnoscunt f. 63. P ch. rar.9 vi ipsius essentiae ejusdem explicabiles sunt per mutationes in organo sensiori contingentes, cur scilicet jam anima imsiit & cur tales praecii e sint F. 66. 8s. Pota. empir. 93. 78. Poth. rat. I, nihil in Deo stipponi necesse est, quod vicem organi sensorii, proprie loquendo ei dum minime tribuendi f. 4o. , suppleti Quamobrem cum per eminentiam enti cuidam tribui nequeat, quod proprie Ioquendo non existens sui tamen loco aliud quidpiam in eodem non agnoscit vicem ejtas supplens ij. 845. Omol. 9 nec o ganum sentorium per eminentiam tribui Deo potest.

In systemate influxus physici vis ex eorpore in animam transiens eam determinat, ut Iegem sensationum observet I. s69. O b. rat , atque adeo anuna opus habet organissensortia. ut eo sentiat modo, non allo. Enimvero Deus cum sit impassibil' I. 7s. l. nullo opus habet organo sensorio, quemadmodun ima nostra: id quod etiam ex eo intelligitur, quod nullum possibile sit eorpus , eui Deus tan- Iam anima uniri possit ire pari. I. Theot t. . in sy- emate harmoniae praest ibi Iitar, in qua anima propius aee eedit ad n turam divinam, quam in quocunque alio, eadem

vi sibi propria producit omnes sensitiones f. 6sy Ἱλε. rct

eodem. quo nune, modo consecuturas, etiamsi corpus non existeret g. 6i4. P I. rat Quamobrem nec ipsa opus habet organis sensoriis , ut sentiat. Unde tanto clarius pι- ret, sensum per eminentiam non supponere aliquid , quodvieem organi sensorii suppleat, eonsequenter Ree per embnentiam organum sensorium tribui posse Deo.

3. I 63. Deo ore afensoria tribui nequeunt nis metaphorice, is i A. . Patmur scilicet si imellectus Δυλ, praesentia tanquam

172쪽

praesentia eg sicendi possibilis. Etenim organa sensoria nec in tensii proprio f. Αο. , nec per eminentiam Deo tribui possunt s. i6a.). Ouodli ergo eidem tribuenda , id fieri nequit nis in sensu alieno ob quandam similitudinem

ejus, qudd Deo inest , atque organorum sensoriorum. Quamobrem cum metaphora sit , qua vocabula a propria significatione ob similitudinem transferuntur in alienam Iorgana sensoria Deo tribui nequeunt nisi metaphorice.

Quod erat unum.

Enimvero in nobis sensatio non videtur possibi lis sisne organo sensorio 3. M. Poch. eam m) , non modo in systemate influxus physici I. 369. Poch. rat. , verum iu omni etiam systemate alio de commercio inter mentem atque corpus intercedente l. 337. PBU. rat. . Quamobrem cum per ea, quae Deo iniunt, sensius per eminem tiam in Deo possibilis sit I. i58. eatenus ob similitudianem quaudam, sive metaphorice Deo tribui potest org non aliquod se Orium, quatenus sensus per eminentiam in Deo possibilis. Consistit autem sensus pereminentiam in actu intellectus. quo praesentia tanquam praesentia cognoscit f. I59. Ergo organa sensoria Deo metaphorice tribui possunt, quatenus actus intellectus divini possibilis ,

quo prael untiatanquam praesentia cognoscit. Quodsi existimes, id . per quod sensus per eminentiam in Deo eoneipitur possibilis , supplere vicem organi, adeoque

repraesentare organum sensorium per eminentiam; multum alleris. Etenim mutatio in organo , per quam mechanica explieari potest allus qui Iibet sensationis . non est ratiosi uiciem ejusdem in ipsa anima, utpote quae in omni systernate ea plicandi commercium inter animani atque corpus vi praedita esse intelligitur, quo rerum materialium ideas, ade que di sensationes producit; sed mutatio in organo tantum

173쪽

fribuatur.

iso Pars II. cap. m

ct in ipso systemate influxus physaei nonnisi In limItatio

nem inquit g. 369. UFch. rat.). In Deo ente prorsus it. limitato cf. a S. nulla re opus est, per quam limitatio determinetur, consequenter Rihil quoque in eodem datur. quod organo sensorio rejondet.

oculus Deo tribui nequit. nis metaphorice, ad densis laudum possibilitarem actus si us intellectus diuini, quo res actu existentes suoad determinationes intrinsecas ct mutuas ad see invicem relationes praeserues dato quovis momento cois scit. Etenim Ogulus. tauquain organum visus f. 69. 0 h. empir. organum sensorium est g. 66. V h. empδ. Quamobrem cum organa sensoria Deo tribui nequeant nusi metaphorico F. ID. ; nec oculus eidem nisi metaphorice tribui potest. Enimvero organum sensorium Deo metaphorice trubuitur, quatenus actus intellectus divini praesentia tanquam praesentia cognoscendi possibilis f. 363. , in quo sensus per eminentiam Deo compereas consistit s=. I9. . Quamobrem cum visius per eminentiam Deo tributus denotet actum intellectus divini, quo res actu eristentes quoad d terminationes intrinsecas S mutuas ad se invicem relatio nes praesentes dato quovis momento cognoscuntur β. 16i.)ι oculus metaphorice Deo tribuendus per demonstrara non tribui potest nisi ad denotandam actus illius intrilectus divini possibilitatem.

Conveniunt hare cum iis, quae de hieroglyphica risus per eminentiam Deo tributi tanquam attributi divini repraesentatione docuimus Inor F. 9i. fart. I. TFest nat) δ desgnificatu , quo membra corporis humani Deo metaphorice in S. S. tribuuntur . demonstravinum i I. IO3. pari. I. THOL nat. . . - β. IQ, Disiligod by GOoste

174쪽

Auris Deo tribui nequis nise metaphorice, ad denotandam aurir quo possibilitatem actus intellaris Ddni, quo dato quovis momem sensi Moro mestu perceptibilia cognsit. Auris nimirum, auditus mi uotum organum f. N. 0 h. empiro, in numero organorum sensoriorum est f. 65, 0 h. empiri). Ast organa semsoria Deo tribui nequeunt nisi metaphorice 3163. . Quare nee auris eidem nisi metaphorice tribui potest. - organum leviorium Deo metaphorice tribuitur, qu tenus actus tutellectus divini praesemia tanquam praesentia cognoscendi possibiIis c i63. in quo sentiis per eminem tiam eidem tribuendus consistit c 3. 33 1 Quoniam it que auditus per eminentiam Deo tributus f. i . den tat actum intellectus, quo dato quovis momento in mumdo sensibili auditu perceptibilia cognoscit l. Idr- ς auris metaphorice eidem tribue da per demonstrara non tribui potest nisi ad denotaudam actus hujus possibilitatem.

Equidem metaphorarum explicatio ad artem oratoriam

specialem pertiner ς ct in philosophia reali, cujus utiques pars est i heologia naturalis , rerum demonstramur praedi- 01. Nara Propria, nou metaphorica, Enimvero singularis r , fio est , cur in Theolagia naturali Ierar, quod censi rarumeretur in disciplinis rereris. Etenim in S. S. Deo tribuum tur quemadmodum .iba organs eorporis humani, Ita etiam Musoria . in P imis ocidus arque auris. Quamobrem eum

ει Philosophi, qui Ch istiani nomen profitetur , si defenderei A auro itaratem ipsius contra hi stes, ne in noxium Spinase im cidas errorem, quasi Deus sese seeommodaverit ad erroneis eorum opininiones, quibus Lai est relevatio . &ma nuducere ad revel itionem monstrando eo sensim eius cum ' ratione quo d ai licuIos m xtos ἔ fieri non potest, quin m.

taphor ci xi loque praedicata explieer, ct ad consensum eum

175쪽

Pνarisito, omnia praeterita tanquam praeterita eognoscit, seu eum recorda omnium p xterito um recosatur. . Nos praeterita cognoistio Dravim scimus , quae seniu praetentia percepimus , ct cogitationesicatψ- nostras praeteritas tanquam praeteritas Cognoscimus , qua

rum tanquam praetcntium nobis fuimus conscii: id quod nemo non in seipse experitur 9i. PBch. empiri). Neaest . qui dubiret actum hunc iacultatis cognoicitivae in

realitatum numerum serre, quae auimae nosi insimi s. . Quoniam itaque Deo uibuendae iunt realitates omnes, quae aliunae nos instinx io gradu absolute silmmo 6. 7α ν cognitio quoquς praeteritorum tanquam p teritorum, quae tanquam p semia cognovit, eidem in gradu absol re summo tribuendo. Enimvero major hujus cognitionis gradus concipi nequit, quam si ens intelligens omnia pratia terita tanquam praeterito Cognoscit, quae unquam tanquam praesentia cognoviti Quamobrem Deus praeterita cognoἀicere debet, quae tanquam pinientia cognovit. Cum ita. que simpliciter praesentia omnia tanquam praesentia cranoscat f. i57. ἔ praeterita quGque omnia tanquam praeteritasne ulla restriustione cognoscere debet, conlequenter Cumi ' recordatio de Deo diata denotet praeteritorum cognitio- nem f. 238. pari. L Theol. nat. 3 praeteritorum omnium

recordatur. ..

Ostendi etiam potest hoc modo. Vis repissentativa universi animae tendit non modo ad repraesentandusir uniis, versum quoad statum pGsentem , verum etiam ad idem repraesentandum quoad status praeteritos f. 83. PD . . rat. . Quamobrem cum Deo competat vis repraesentati is nauudi prorsiis illimitat4.i f. 7s. θ; eadem etiam in Deo totum universum non modo quoad statum prelantem,

verum

176쪽

verum etiam quoad omnem praeteritum repraesentari debet c. 78. . Enimvero Deus eorum , quae sibi repraesentat conicius 86. , statum praesentem tanquam praesentem cognoscit i f. i57. . Omnes igitur status praeteritos tanquam praeteritos , leu, cum quilibet status involvat omnia, quae coextitere, sive aliquando simul praesentia suere, praeterita omnia tanquam praeterita cognosciL

Demonstratur etiam hoc modo. Deus omnia in hoc universo sibi fimul repraesentat ν. 8o. eorundemque sibi conseius in I. 86. . Quamobrem cum praesens sit, quicquid existit; praeteritum, quod aliquando extitit, nunc vero amplius non existit f. 228. pari. I. Theoc nat. ρ omnia S praetentia, ct praeterita sibi simul repraesentat, eorundem. que sibi conscius est. Quoniam itaque praesentia omnia tanquam praesentia cognoscit f. III. ἔ quin omnia qu que praeterita utpote in eadem serie rerum anteriora ta . quam praeterita cognoscat dubitari nequiti

Modum , quo Deus praeterita tanquam praeterita eo ostit, iam definivimus in lystemate 9. 9 .para. I. Theot nat. Tertia autem demonstratione etiam evincitur, Deum omnia adhue sutura tanquam adhuc sutura eognoscere. Ceterum notandum est ad universum non modo pertinere mundum materialem , sed ipsas etiam animas corporibus ad eundem pertinentibus unitas.

Des non competit imaginario nis per ominentiam. H- Mamuriis enim actus imaginationis aequipollent ideis sensualibus de- Dra n κnisibilioribus f. 98. ' h. empir. , cousequenter cum idea 'r mim sensialis debilior fit, quae minorem claritatis gradum ha i m t bet l. 73. PHAE. empiri), idea autem sensualis clarior sit,s Tollii Theia Nar. P. II 2 V si

177쪽

si motus nervis sensoriis impressus celarior est . I23. PDchol. empir. , ubi vi imaginationis idea rei sensibilis producitur f. 92. PBG. empla.), perinde est ac si ea praesens in organon sensorium agens in nervis sensoriis motum minus celerem produceret, Enimvero fi sensibilia praesentia in organon sensorium agunt, ideae sensuales parum distinctae sunt , maxima ex parte con suis atque ob sicurae f . ia7. 2 seqq. Pocho ratu. Quamobrem vi imaginationis absentia non prorsus distincte , sed maxima ex parte confuse atque obsc ure repraesentanturo Quare cum Deus

distincte prorsus sibi repraesentet omnia j. 81.), adeoque nihil consule, multo minus prorsus obscure , Deo imagia natio proprie sic dicta convenire nequita

Vi imaginationis producunturperceptiones rerum ata sentium g. 92. Psch. emp. , adeoque praeteritarum & futurarum . quatenus eas praevidere nobis datum f. 228. Iart. I. TheoLnan Quoniam iraque Deus vi intellectus sui omnia possibilia singularia distincte ac simul sibi repraesentar Iis i intellectus eius imaginationis, quae in sensti proprio eidem competere nequit , vicem supplet. Quamobrem cum per eminentiam insit, quod proprie loquendo inesse nequit, culus tamen Ioco inest aliud quidpiam, quod vicem ipsius supplet c MI. Ont . . s imaginatio Deo per eminentiam tribui potest.

Propositio haec in earum numerum reserenda, quae do sent, quomodo de Deo loqui liceat humano more, salva tamen veritate, ita ut c sensuv σ3ri 'ervetur inter philoso. phum S eum. qui veritatem philiis lγhicam e pere nequit, ne rectitudo actionim , in quam ardu de Deo doctrina imsuit, aliquem patiatur desectum.

178쪽

De Intellectu Dei.

I. I 68. Deo facultas egnossitiva inferior nonnis per eminem meustas ,riam tribui potest. Etenim facultas cognoscitiva inserior susitativa Omm prcmus limitati eliberata abit in intellectum di- ε ασγαν vanum ias. . Quamobrein ea Deo proprie loquendo minς φεμ tribui nequit, sed ejus vicem stipplet ipse intes lectus divi ri nuS. Cum itaque eidem per eminentiam tribui possit. μ' quod propie loquendo non inest, cujus tamen loco inest aliud quidpiam, quod ejus vicem stupplet cf. 843.mto MLacultas cognoscitiva inseriorDeo tribui potest nouulsi perminentiam. ς Constat vel ex demonstratione superiori tar. . saeultatem cognoscendi inferiorem sensum atque imaginationem gomprehendere : unde pater hoc mod a facillime demo strari, quod sensua ct imaginatio Deo nonnis per amine

Deo memoria nonnis per eminentiam fribui potest. --m .

Nos memoriam habemus, quatenus ideas reprodrustas re- eminentiam

cognoscere valemus ri. V h. empiri , consequenter D φω β' quatenus nobis conscil stimus , nos iam antea eas habuisse I. 173. PDU. empin). Quoniam Deus omnia sibi si inulla eodem mundo repraesentat 8α , per ipsem esse tiam suam g. 8 . , eorumque omnium sibi conscius est c β. 86. , nec reprodus'ione , nec recognitione idearum productarum , quemadmodum Nos opus habeti Μ moria igitur proprie loquendo eidem tribui nequiti Cognoscit tamen praeterita omnia tanquam praeterita cf. 166 S praesentia omnia tanquam praesentia cf. III. . Quamobrem cum Praescatia sint . quae existunt, praeerita V a vero.

179쪽

i56 Pars II Cap. II.

vero, quae aliquando extitere, nunc vero amplius non existunt f. 228. pari. I. The . nar. I Deus utique cognoscit, quae iA hoc univerto nunc existunt, quaenam vero antea extitere , nunc amplius non existunt. Et quoniam sui

ipsius sibi conscius f. 86. ; ignorare nequit, quod quae

nunc amplius non existunt, tanquam existentia cognoverit, consequenter actus hujus cognitionis memoriae vicena

supplet. Unde porro colligitur, Deo memoriam per eminentiam tribui posse g. 843. Omol. .

Ideae rerum omnium, quae pertinent ad hoe universum vi smultaneae atque absolute necessariae mundorum Omnium

possibilium repraesentationH 8a. 83. , semper sunt in Deo, qui omnia singularia, quae in qualibet rerum serie, adeoque etiam in ea, quae existir, locum habent, in seipso videi g. Ios , earumque sibi conscius est I. 86. . Atque adeo ipsi omnia

semper praeseotia sunt, sivo existant, sive extiterint, sive a Mhue extitura sint, praesentia tamen a praeteritis atque futuristontinuo distinguit, quatenus praesentia tanquam praesentia f. III , praererita tanquam praeterita i . i66. ct futuraranquam adhue futura semper cognoscit f. Is6., Non igitur opus habet memoria, & hoe tamen non obstante ipsi tribui debent, quae de memoria omnium persectissima prindicari poterant. Cum enim memoriae sit ideas reprodustis recognoscere I. 37s. PD . empiri , adeoque eonseium esse, quod, quae nune reproducuntur,eas jam antea habu rimus I. r73. : h. - r. J ; memoria foret ei ab lute summa, qui omnium praeteritorum ideas reproducere valeret, ac praeterea cognosceret, quod ea omni3, quae repraesentant, ab initio rerum tanquam praesentia cognovisset. Non nego

memoriam absolute summam, si distincte eoneipiatur, se ponere quae finguntur, o ubi a fillionibus recesseris, reeidere in memoriam per eminentiam talem, quae Deo in prinpostione praesente vindicatur: sed hoc ipsum veritatem pro- Esitionis praesentia confirmat. Si enim notio memoriae ab

ars sumna iaci risis , sic quicquam fi liui involveret;

180쪽

De Intellecta Dra.

Deo sensu proprio memoria tribui posset l. 7 ., Hinc

simul intelligitur, per indirectum demonstrari, quod Deo non competat memoria nis per eminentiam, si sumatur ipsi competere memoriam in gradu absolute summo, supposita fuanstione tanquam reali. Inserentur enim. quae Deo mpe tere nequeunt, seque latetia contradictio in apricum pro-'

ducetur.

productas, consequenter res per eas repraesentatas, reco- μών.

gnoscendi f. 233. H A emp. , sine desectu aliquo facultatis cognoscitivae concipi nequit. Enimvero Deo tribui nequeunt, quae ullo modo desectum aliquem involvunt c f. 37. , Ergo nec ipsi tribui potest oblivio, consequem ter impossibile ut rei ullius obliviseatur. Ostenditur etiam hoc modo per indirectum. Pon mus , si fieri potest, Deum rei cujusdam oblivisti. Quoniam rei obliti sumus, cujus ideam recognoscere non valemus 3. ais ' h. empir. , consequenter si conficii non semus, quod eam jam antea habuerimus β. 173. PDebum 'b , atque adeo rem eadem repraesentatam aliquando tanquam praeientem perceperimus; fieri potest, ut Deus

praeterita aliqua tanquam praeterita cognoscere nequeat. Enimvero Deus praeterita omnia tanquam praeterita lem.

per cognoscit f. 166. . Ergo rei nullius oblivio in ipsum cadit.

Nimirum quemadmodum in nobis oblivio infert desectum memoriae proprie se diste , quippe quae in recognitione idearum reproductarum consistis g. I s. Q h. empir. ita

in Deo ponit deseibun memoriae per eminentiam talis, quip Pe quae propter cognitionem praeteritorum omnium lan

'uam praeveritorum eidem tribuenda venit cf. iis. . Quin

SEARCH

MENU NAVIGATION