장음표시 사용
201쪽
omnis reaIitas, quae inest animae , Dco tribui debet in gradu absolute summo l. 7α , noluntatis vero periectionis gradus major concipi nequit, quam ubi malum omne n Iumus, seu nihil prorsus mali volumus ς Deo quoque i rubui debet noluntas in gradu absolute Iuumio, nec is quIC- quam mali velle potest,
Ostenditur etiam posterius hoc modo, Voluntas Dei semper tendis in optimum f. 183. ) Qiramobrem cum bonum non sit, quod eli malum 3 534. 365. PD . empla.
adeoque multo minus optimum quod malunt est voluntas quoque Dei nunquam in maIulia sertur, consequenter si ri non potest, ut Deus unquam malum velli, seu quod perinde est , nihil prorsius mali vult, adeoque ipsi uolui tas in gradu absoluae summo competit
Communiter nolantas a vosuritate non distingvitur , sedams nolitionis ae volitionis simul ad eam refertur e sed albbi jam dedimus rationem , eur aversionem ab appetitione distingui eonsultum die mus tanquam diversos octus in an, ma ad divel La sacultates reserendos c*γ886. ci si empir.,
3. I 88- . Limitum a Voluntas diuina prorsus illimitata est. Deus enim spi-νεlumate dis ritus persectissimus est f. 186. . Sed voluntas spiritus r mo- persectissmi prorsiis illimitata est f. 653. UTV ror, . V Dε' luilias igitur divina prorsus illimitata. Ostenditur etiam hoc modo. Deo competit volu tas c*. IM. . Enimvero cum nulli proritis in Deo de tur limstes f. I 6. ; nec voluntaς eius limites recipere potest ullos, con 'equenter prorsus illimitata est Quod si magis arrideat demo stratio in directa, ita eam esturre poteris. Ponamus, si fieri potest, volunta emdivi.
202쪽
divInam esse limitatam. Deus igitur limitatus est quoad voluntatem, consequenter non proritis illimitatus cst: quod cum fit ablardum , IS , voluntas ejus illimitata sit n necesse est.
Quodsi in Psychologia rationali nondum ex eo demo stratum esset, voluntatem spuitus perfectissimi esse illimitatam, quod non feratur nisi in optimum ; demonstrationem ibi datam huc .apponere licuisset.
Heri non potest, ut Deus bonum apparens praeferat bo- Deum bonumns vero, vel bonum minus majori. Ponamus enim , si fie- apparam non
ri potest, Deum p serre bonum apparens vero , vel mu P ferro v nus bonum majori. Quoniam bonum apparens tale non ,η ς - - est, sed saltem videtur, adeoque multo minus optimum is
est f. 337. UIUOL empir. I , es bonum minus , quod is
majus admittit, Optimum non est, cum optimum sit, Plis majus dari repugnat; voluntas Dei non feretur in optumum: quod cum sit absturdum Li83.), fieri non potest, ut Deus bomina apparens praeserat vero, nec ut man Praeferat majori Ponamus voruntatem divinam generaliter qiudem d terminatam esse ad optimum, quemadmodum humana ad bonum g. vi. PBes, rat.); hoc tamen non obstante bonum apparens praeserre vero S minus maiori. Quoniam ratio aliqua adesse debet, cur id fiat j. 7o. Ontolos aliam esse non posse per se patet, quam ut apparens videatur bonum , idque in casu dato maximum , adeoque Optimum,1 bonum minus itidem videatur optimum : quod cum concipi non possit sine aliquo coguitionis desectu, admi tenda erit in Deo volitio deseistum quelidam involvens. Fnimvero Deo tribui nequit, quod ullo modo desectum Za . aliquem
203쪽
aliquem involvit f. 37. . Ergo nec tribui potest electio
apparentis boni prae vero & minoris boni prae optimo, conloquenter fieri non potest , ut Deus bonum apparens
Praeferat vero vel minus bonum optimo.
Qui, ubi in genere de voluntate Dei loquvntur, eam opibmam voeant , ct optimam Numinis voluntatem tanquam motivum fidueiae erga Deum S aequiescentiae in voluntate ipsius commendant, in cas bus tamen parcieularibus negant optimum esse, quod a Deo electum concedunt, voluntatem divinam tanquam per effentiam suam ad riptimum determinatam supponunt, sed hoe non obstante ob libertatem, qua gaudet praeferre bonum minus majori. Ut igitur intellis geretur, hane opinionem cum summa Dei persectione eomsistere minime posse ; demonstrationem posteriorem priori jungendam esse duximus. Deum non praeferre bonum ap- Pareas vero, faeile admittunt omnes, quod manifestum hoe redarguat desectum sive in intellectu, siquidem naturam vo- . . Iuniatis satis perspectam habent , sive in voluntate , quam hoe pacto per essentiam ad malum determinatam esse debere saltem particulariter perspiciunt. Enimvero non minus eandem rationem adesse debere vident acutiores, ubi admuseris , Deum praeserre honum minus majori. Aut enim in intellectu ponendus erit aliquis desectus , ut scilieet Deus bonum minus habeat pro eo, quo maius non detur, aut in voluntate , quae tanquam ab intellectu independens spectatur, desectus aliquis admittendus. Quodsi hune desii vinvoluntatis distinsis resolνere vellemus in sua principia, in de fectum intellectus tandem & ipse recideret. Sed tantis ambagibus in re satis manifesta , si notionibus confusa vale. dixeris , opus non est. Nemo non persectiorem tenseret voluntatem hominis . s semper eligeret, quod optimum est, nee adeo saceret, nisi quod optimum. Immo eui virtus insucata curae eordique est, is nil magis in votis habet, quamur ipsi daretur semper facere quod optimum. Quamo, rem cum Deo persectionem absolute summam denegare minime possimus f. is , nec eam ipsi quisquam denegare
204쪽
ausit , qui verum Deum se agnoscere profitetur ; mirum prosecto videri poterat, cur voluntatis divinae tendentiam in id, quod optimum est , in dubium revocare quidam audeant . nisi abunde constaret, quanta sit pia judiciorum Vis in illorum animis, qui veritatum nexum distincte expend
Deus omnia vult simul, unico voluntaris actu. Denim quod Dein in Deo nulla datur statuum successio I. 48. . Quam o, mnis v si rem nec fieri potest, ut 1uccessio quaedam locum habeat involitionibus ipsius. Vult igitur omnia simul, seu unico
Idem etiam ostenditur hoc modo. Quoniam quae animat insunt per modum facultatis , ea Deo tribui non pos. sunt nisi per modum actus f. 78. , voluntas quoque, quae homini inest, per modum facultatis f. 88a. PHchol. -- piri ), nonnisi per modum actus tribui potest. Quamo rem quae ut Deus velit fieri potest, actu vult, consequem ter simul omnia vult, seu unico voluntatis actu. In systemate jam ostendimus f. 3ss. es non ef), uni cita
tem actus voluntaris pendere ab unieitate actus intellectus et ahas eidem demonstratiom hie etiam esset locus. Addimus tantummodo, quod, quoniam nos non omnia smul volumus, quae per omnem vitam successive nos velle eontingit. pr.
Prere quod non omnia praevidemus , de quibus nobis statuendum est per omnem vitam , Recessio actuum volendi seu volitionum F. 88a. PDeboL empir. involvat desectum intellectus. Quamobrem eum per principia Theologiae naturalis heuristiea Deo tribui nequeant, quae ulIo modo de fictum aliquem involvont sar. , nee sumessiva volitio uidem tribui potest. Tribuendus igitur nonnisi uni a T. Iunistia a .
205쪽
Voluntas Dei Deus omnia vult ob .arterno, non demum quid in temate a. pore. Ponamus enim Deum non omnia velle ab aeterno,
sed quaedam demum in tempore. Non igitur omnia vult simul: quod cum sit absurdum g. I9o. , necesse est ipsum omnia, qu* vult, velle ab aetprno , nil demum in tempore. Aliter idem ostendimus in systemate ex eo quod Deus omnia cognostat ab severno l. y9. yart. I. Theol. nat. .
suali, hpiria Deus est spiritus necessarius. Deus enim spiritus est sit Deui. . 186. atque necessario xxistit ίι M. . Enimvero spiritus necessarius est, qui necessario existit g. 66a. PBis. rat. . Ergo Deus spirisus necessarius est.
Atque adeo patet, notionem spiritus neeessarii esse xealem.
Albi ou m s.. M tiram voluntatis divi me est repraesentatio optimi. EN Iuntatis di. enim voluntas Dei sertur in optimum g. IM . Quam-vina. obrem ex eo , qu sd quid sit optimum , intelligitur , cur Deus id velit, conlequenter cum ratio 1inciens sit id, per quod intelligitur, cur quid potius sit, quam non sit g. 56. Onuol. , repraeleDtatio optimi est ratio sussciens, cur Deus quid velit. Enimvero ratio sussiciens actuum volitionis est motivum c β 887. Cych. empiri . MOtivum adeo voluntatis divina in repraesentatio optimi.
Qui negant, Deum velle quod est optimum, motivum volun ratis disinae non agri oscunt nisi repraesentationem boni. Quun obrem eum in nobis repraesentatio honi d stincta sit motivum volitionis F. 80o. Inch. empir. gradu persectionis voluntas divina quoad voluntatem non differet a Volun
206쪽
tate nostra, nisi quatenus tanquam spiritus infinitus omnia vult simul. Requirit tamen sum ima Dei persectio, ut etiam voluntati in se ab qua perfectio . quae in humanam minime eadita Voluntates divolsorum subjectorum differre neque. unt nisi per motiva, per quae actus volitionis determinatur. Atque adeo motiva Dei differre debent a motivis humanis vel aliorum spirituum sitiitorum. Aha vero diserentia tum Ioeum non habet, nisi quod motivum sit optimi repraesentatio, quod in nobis & ahis spiritibus finitis est repradent itio boni, propterea quod ob intellectus imperfectione' quid sit optimum non agi xuri
M tidum noluntatis avio UI repraesentatio mali. Et- Motivum is enim Deus malum omne non vult 3. I87. . Quamobrem luntatis di ex eo, quod quid sit maluna, intelligitur, cur Deus id no- vi-lit. Quoniam itaque ratio tussiciens noluntatis est , per quod intulIigitur, cur Deus quid nolit c j. 56. Onto );m-pra sentati a mali ratio simciens est noluntatis divinae, aut s mavis nolitionis divinae. Et quia ratio sufficiens noli. tionis est motivum hujus actus f. M .Pscst e/npiri9, r pratentatio mali est motivum noluntatis divinae.
Repraesentatio mili est etiam in nobis motivum nolitionisi . 89o. POcb. empir. , atque adeo quoad g adum persectio
nis nulla differentia intereedere videtur inter noluntatem hinmanam atque divinam. Fnimvero notandum est , noli ni, tem divin m extendi ad omne m lam, ira ur repugnet Deum
unquam velle quid mili , cum ex adverso haud raro contingat nos velle maum sub ratione boni , consequenter id 'non nolle : Ast clite' sese res habet in volunrare , quae non ad rimne bonum extenditur, cum alias, qui equid bonum est existere etiam deberer. Onerna dum autem pei sectio volumittet est velle optimum seu bonum maximum ; ita ex adverso pei sectio noluntatis est nolle malum vel minismum. Actas uolitionia repugnare nequit actui volitioni a. . Ceterum
207쪽
Ceterum patet etiam in Deo , quod de homine demonstravimus F. 884. I bcb empiri), nolitionem non esse nudi mvolitionis omistionem. Etenim Deus actu positivo non vult malum , cujuscunque tandem fuerit gradus ; vult quod est optimum; omittit actum volitionis boni, quod sub optimcitanquam minus sub majori eontinetur. Differentiam hane notasse proderit in sequentibus.
Deus non vult seu aversaturo is ut, prae mersm tur. Etenim si Deus non omni in mul avertaretur , quae aversetur, sed successive demum id fieret , daretur utique in eodem statuum successio f. 7o5. Onrol.). Eni mucro in ipso nulla statuum successio locum habet β. 48. . Necesse igitur est , ut omnia nolit seu avertetur limul, quae non vult, seu avertatur. Ostenditur etiam hoc modo. Quoniam repraelantatio mali est motivum noluntatis divinae f. 394. , ade re nolitionis ratio issiciens g. 887. V hoc empir. , pota vero ratione sussiciente nolitionis, ipsa etiam ponatur nolitio f. H8. Oneto P ; necesse est Deum nolle malum, ruam primum id sibi repraesentat. Enimvero intellectus ivinus omnia possibilia lingularia & universalia, adeoque etiam malum omne, sibi simul repraesentat =. III. . N
cesse igitur est, ut etiam Omne malum simul 1eu unico u luntatis actu nolit sive avertetur. Nimirum necessiva mali nolitio supponit desectum e
gnitionis mali, scilicet quod non simul cognoscatur . atque adeo intellectuq defectus in noluntatem redundat. Quim-obrem cum Deo tribui nequeant, quae ullo modo defectum
208쪽
Deus malum omne non vult seu aversatur ab Oeterno, HL Cur Βαρδε hil demum in tempore. Etenim si fieri potest , ponamus omne malum Deum aliquid nulli non averiari ab aeterno, sed demum in nolit as- tempore. Una ergo nolitio praecedit alteram, altera ait 'ram sequitur, consequenter Deus non aversatur omnia Gmul. Quod cum sit absurdum f. 193. 3, fieri haud quaquam potest, ut Deus demum in tempore quid aversetur, quod non aversatus fuerit ab aetereo , adeoque necesse est ipsum malum omne ab aeterno aversari.
Propositio haee influit in praxin, quemadmodum suo Ioeo suoque tempore constabit. Quamobrem ejus disertam hie fieri mentionem consulium durimus.
f. t 97 Deo non convenit appetitus sensitivus, ne quidem per Appetitis eminentiam. Etenim appetitus sentitivus ex confula boni sensiti rideo oritur 3. 38o. P γ b. empiro, atque adeo cognitio- o Deo nonnis quendam desest in involvit g. 39. lychol. empir. . -- μα Quamobrem cum Deo tribui nequeat, quod ullo modo desectum aliquem involvit β. 37. , appetitus sensitivus
Deo convenire nequit. Paod erat Mum.
Enimvero quamprimum repraesentatio boni consus. in distinctam abit, appetitus sensitivus degenerat in ratio natem sive voluntatem, etiam in nobis g. 88o. lyhoc empiri . amobrem in Deo, cui competit voluntas per sectis ama i 84. , nil praeterea requiritur, quod Vicem appetitus sensitivi suppleat. Cum itaque rei per eminentiam tribui nequeat, quod cum propie loquendo non insit, tui tamen loco non supponit aliud vicem ejus stippiens I. 843. Oneton s appetitus sensitivus ne per eminentiam quidem Deo tribui potest. 2uod erra asterum s Nolo 2 be . NM. P. IIJ A a qui
209쪽
Qui fusileiente ad singula attentione non utuntur, sorsan mirabunrur , cur Deo per eminentiam tribuamur sensus M. is8 atque imaginatio I. I67 , non vero per eminentiam tribuatur appetitus sensitivus , cum sensus & imaginatio a eonfusione in percipiendo liberati redueantur ad imtellectum g. iai. ὶ, perinde ac apperitus sensitivus in rationalem seu voluntatem degenerat , si repraesentatio boni exeonfusa redditur dilli nil Utrobique autem longe disparratio est. Etenim appetitus sensitivus & voluntas null1m supponunt differentiam intrinsecam in objecto, qualem supponunt sensus & imaginatio, cum constet sensum suppone- re rei repraesentandae praesemiam, imaginationem vero ejus absentiam , ac inprimis vel praereritionem . vel suturiti nem. Iam si, lus inteIlectus divinus non sufficit ad digno. sienda praesentia, quod dist ncte repraesentet, quae vi sensus atque imaginationis repraesentantur confuse ; sed praeterea aliquid in eo supponendum, quod ad ea a se invicem separanda sussicit. Atque adeo in Deo quid in existit, quod se suum S imaginationis vicem supplet, consequenter S sen. sus, & imaginatio eidem per eminentiam tribui debent. I, tellectus nimirum divinus ubi d stincte repraesentar omnia. ea rantummodo exhibet tanquam possibilia: quae eum Deva appercipit, eorum sibi tanquam nude postibilium tantum modo conscius est. Sensu autem per eminentiam tali praesentia tanquam praesentia de imaginatione per eminentiam tali praeterita tanquam praeterita & adhue sutura tanquam adhuc sutura eognoscit. Probe haec perpendi velim, ut ac men perficiatur ad distinguendum ea, quae Deo per eminentiam tribui possum, a ceteris, quae nullo modo eidem con-
Aversiatio stensitiva Deo non convenit, ne per eminentiam quidem. Etenim avertatio sensitiva ex consula mali idea oritur f. 582. Psychoc empiri , atque adeo cogniti
nis quendam desectum involvit f. 39. Cucbol. empir.). Tribui
210쪽
Tribui autem Deo nequit, quod ullo modo desectum aliquem involvit g. 37. . Quare aversatio sensitiva eidemolinime convenit, Puod erat unum, Enimvero quamprimum mali repraesentatio confusa in distinctam abit, aversatio senstiva degenerat in rationalem, sive noluntatem etiam in nobis f. 88a. Uychol. em-Quamobrem in Deo, cui noluntas in gradu absolute summo competit f. 187. ) , nil p terea requiritur, quod vicem aversationis sensitivae suppleat. Avertatio igitur sensitiva eidem ne quidem per eminentiam tribui potest f. 833. Ontol. . Puod erat alterum,
Equidem demonstratio propositionis praesentis parum dissert a praecedente, ut adeo utraque in eandem compingi haud diffeuiter potvillat: quoniam tamen sectius vis utriusisque percipitur , praesertim ubi attentioni acumen jungere nondum didieeris, a se invicem separanda esse duximus, 'idae conjunita non uni dissiςultatem facelserent.
I99- Deus omnem perfectionem possibilem continuo intuetur. Iesus . Deus enim cias persectissunum est f. I . , summaeque siti prefectibus, persectionis sibi conscius g. 86. . Videt etiam in seipso omnis eogm- omnia singularia , quae in qualibet rerum serie locum ha- tis Deo re here possimi 3. im. & omnia universalia in fingulari bus intuetur f. I . , nec praeter ea, quae per ipsium pos ,
sibilia sunt, datur quicquam aliud , quod sit possibile . 174.) , ita ut in ideis ipsius omnia possibilia cf. i73. ac
veritates omnes tam singulares , quam Universales contineantur j. I76.). Quoniam itaque omnia singulari a g. 8Oct universalia distinctissime sibi repraesentat f. Io6. atque simul f. 79.1O6. , immutabili intelleelus actu F. i7 ;njhil enti vel singulari, vel universali inesse potest, quod Λ a a non