Theologia naturalis methodo scientifica pertractata. Pars prior posterior ... Autore Christiano Wolfio .. Pars posterior, qua existentia et attributa Dei ex notione entis perfectissimi et natura animæ demonstrantur, et atheismi, deismi, fatalismi, na

발행: 1741년

분량: 775페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

181쪽

Reminiscentia Deo nullo modo tribui potest. Reminia scentia est perceptionum praeteritarum mediata reproductio & recognitio g. 23o. PB . empiri , quando scilicet ideam rei cum re praetente perceptae reproducere non pos, sumus, iusti etiam ideam rea antea perceptae reproductain recognoscere non valemus 3 sed ejus cpe reproducimus ideas rerum aliarum simul perceptarum S harum demum subsidio ideam illam , quam reproducere non poteramus, reproducimus, vel quam re gnosi re non poteramus reis

cognoscimus f. 239. s. empla. a. involvit adeo noeessario suacessionem , nec sine ea intelligi potest , cumque lacultas reproducendi ideas imaginatio 3. 9a. myb. empir.), facultas vero reproductas recognoscendi mena ria sit s f. 373. VIAE. Q in , desectum quendam imaginationis atque memoriae supponit. Quoniam itaque in Deo nulla datur statuum successio f. 48. , nec ei tribui possunt , quae ullo modo desectum aliquem involvunt 37. ; reminiscentia quosve sensu Proprio citam convenixe nequit.

Et quia Deo competit imaginatio per eminentiam 167. eique tribui potest memoria per eminentiam f. 169. quarum illa reproductionis idearum omnium praeteritarum, haec recognitionis eorundem vicem supplet g. 8 3. Ohto , nihil in Deo ne fingi quidem potest, quod vicem reminiscentiae suppleat. Quamobrem nec reminiscentia per eminentiam eidem tribui potest f. est. . Unde cum nec sensi proprio, nec per eminentiameidem

182쪽

De Intellictu Dei.

eidem convenire possit per gemonstrata ; quin nulIo modo tribui queat dubitari nequit.

Nimirum si quis fingere velit reminiscentiam per eminentiam talam est reeidit in imagin itionem & memoriam eminentialem. Etenim imaginatiωnis per eminenti im talis supplet vicem omnis reprodustonis idearum & memoria per eminentiam talis vicem sustinet omnis recognitionis idearum , consequenter quicquid remmiscentiae per eminentiam rati tribui poterat , m imaginatione ac memoria eminentiali iam contineturo Repugnat reminiscentia simplieiter inteli

Mui divino, propterea quod sine deset u eoncipi nequit ejus, quod in nobis limitatum est. Monui aliast fetaoo P MOLempiν . , reminiscemiam subinde etiam dici recordationem. Quamobrem cum ino tribuimus recordationem omnium, praeteritorum I66.ὶ ἔ eidem quoque reminiscentia denditari non posse videturo Enimvero facilis est responsio. Nos in systemate s=. 238. pari. D Theot nato vocabulo re eordat is quoad Deum proprium tribuimus fgnificatum, qui a sim i ficata remmiscenti e prorsus divosus est L 2P. ι H h. emptrix Et in isto proprio smi sinu. non verci iquatenua recordatio spectari posest tanquam synonymon

reminiscentiae I. 33o. . , demonstravimus Deum omnisum praeteritorum recordari nil igitur obstat, quo minus reminiscentiem ei prorsus repugnare hic demonstremus. Nullam enim hie adesse eonrradii ionem nemo non videt, qui novit, quid sit contradictio s*. 3o. Ontos . Ceterum eum reminiscentia Deo nullo tribui possit modo, de eadem nihil diximus in systemate, Quoniam vero praesens institutum postular, ut disserentia omnis inter Deum atque ani-m m nostram intercedens exponatis , de ma hie loci sila

dum non erata

, s 72- ο ν Si asstu intelkctur dioisi quoad repraesentationem fimilarium limitatur s facultas cognoscitia inscrior 'sidit. hs ilitia cellectu divino omnia singularia distincte atque smul re- isses loris

183쪽

praesentantur cf. III. . Quodsi ergo astis hic intelinus divini limitari debet, limitandum est cum objectum, tum modus repraesentandi objectum f. 826. Ontol. . Si obiectum limitetur , repraesentatio restringenda ad quaedam tantummodo singularia: si vero modus repraesentandi objectum, repraesentatio distincta abire debet partim in consulam , partim in Obscurain 3. 3I. 32. 38. D. V holog. empiri & simultanea in successivam f. 369. Ontol. . Quare si singularia quaedam praetentia ex parte distincte, maxima ex parte confuse ac obsicum repraesentari ponantur ν

Puch. rat. , utpote vi limitationis pauca admodum obj ct a simul ac distincte repraesentare valentes 3. 237. Hyb.rat.). Si eodem modo fingularia absentia repraetentari s mamus, & repraesentata praeterita recognosti supponamus; imaginatio f. m. PDG. empir. ae memoria resultat f. i73. P in e r. . Enimvero cum facultas cogno scendi inferior ea dicatur, qua ideas & notiones obscuras atque confu*s nobis comparamus g. PBch. e in , ad eam sensus, imaginatio 2 memoria reserri solent. Ρaiet itaque facultatem cognoscitivam inferiorem prodire, si actus intellectus divini quoad inpraesentationem singula

rium limitetur. . a

Hine mirum non est , quod notio intellectus livini esntraria ratione prodeat, s saeuitatem eognossitivam inseris. rem, eum qualis in animabus hominum, tum qualia in animabus brutotum deprehenditur, in omni prorsus limit, rione liberes f. m. . Cumque realitates, quae rebus fies nitis insent, non nascantur nisi realitatum, quae Deo insunt. diversa limitatione g. M 94..6qq.); nee porro mirari debemus, quod actus intellectus divini quoad repraesentatio.

nem singularium limitatione nascantur sensus,imaginatio atque memoria animabus hominum & brutorum LOuvenientes.

quodsi

184쪽

De Intelgectu Dei

quod i originem id earum sensuum, imaginationis atque me. morrae in Deo ct ex Deo probe perpendas ; plurimum lucis assundetur antea demonstratia de sensu. imaginatione ac memoria Deo nonnisi per eminentiam tribuendis, ct clarius in. telligetur , eur intellectus in ipse suppleat vicem sensuum, ima nationis ac memoriae. Si quando eruditi missa vanita. te , cui nimium litant , in veritate detecta intelligenda &nondum detecta investiganda industriam suam magis exeret. turi , quam in censendis iis , quae non satis intelligunt, aut reprehendendis aliis haud raro se melioribus, mundum intelligibilem propius intuebuntur, & seri sibilis ex eo ortum elarius ae distinctius seret pient , quam nune datur ; spea superest sore. ut tandem creaturarum ideae ex Dei attribu is tanquam primi 3 possibilibus a priori deducantur & plutosophia scientiae persecte formam induat. Non tamen prnrsus imp si bile est, ut ea, quam in Psychologia rationali dialtera hae Theologiae naturalis parte, orbi affudimus, lueensi sileni iae hujus spee:men aliquod in Psychologia edant, ad ulteriora omnino profuturum. Sed sublimior haec philosophia venturis seculis rese. Faturi

s I 73. Per principium contradictibilis es rationis fuscientis Priari a

Meae rerum omnium in intelIctu divino desterminantur. Et- niearum in

enim si possibilia primitiva secunda sive a primis orta jux- intellectu drita principium contradictionis combincntur; essentiae cn- Vm' tium limitatorum F. 94. ct vi principii rationis sussicientis eorundem attributa una Cum m Udis quoad potentiam

ct modorum ordine atque dependentia illotum a se invicem quoad modificationem 95. , seu ideae animarum omnium tam hominum , quam brutorum S sirpulorum

elem ntorum rq rum materialiuIu resultant f. 97. . Quodsi porro elementa. omnia juxta principium rationis iussicientis combinentur, Oipnia non modo corpora possibilia, verum etiam onules mundi possibiles retuliant , ac ubi Thool. Nat. P. II. 9 X porros hi rod by Corale

185쪽

16 a Pars II. cap. u

porro vi ejusdem principii in eadem serie existentibus iungantur animae , in unaqualibet prodeunt homines aebruta, quotquot in eadem ea istere possunt, quoad scilicet ideas f. MO. . Quoniam itaque realitates, quae Deo in-

fi m , sitnt prima possibilia g. 87.) ct primitiva secunda

setria primis Orta nascuntur realitatum , qua Deo in sint,

GerIa limitatione f. 9I.) , Deus vero semetipsum Somnia, quae ipsit insunt, quam disti iustissime unico actu cognoscit g. 89. p r hanc ipsam sui cognitionem vi prineis ii contradictionis S rationis sulficientis ponuntur in intellectu divino ideae rerum omnium , seu , quod perinde est, per utrumque istud principium ideae rerum omnium in intesiectu divino determinantur.

Unde patet per principium eontradictionis ' rationis lassicientis explicari omnes ideas . eumque in ideis divinis p csntineatur, quicquid cognitu possibile, rerum omnium cognitionem a duobus istis principiis pendere. Et hae quidem de eausa in philosophia prima duo haee principia pri

ma eognitionis posuimus tanquam sundamentum , cui no tiones transscendentales superstructae. Patet eriam, eur intellectus naturae utrumque conveniat , quemadmodum ib.

dem jam observavimus f. ap. 74. Ontot in , cum ipse nates .i lectus divinus in producendis rerum omnium ideis non aliis utatur prine ipiis, quam contradictionis ae rationis susti- cientis. Quodsi quis ex superioribus ad animum revocet. quomodo ope horum principiorum prodeant ideae rerum I . in intellectu divino ; is genuinum eorundem usum facta iperspiciet. Constabit vero simul , quantum a vero absint, qui sibi persuadent, principium contradictionis uni eum esse principium generale , di prineipium rationis susteientis re.. jieiunt. Nobis hie potissimum propositum est ostendere, 'Praeter haec principia generalia non requiri alia , sed ea omni cognitioni susscere : neque enim hoe evidestius pa- itere potest , quam ubi intelligitur , ea ideis omnibus, quae t

in intellectit divino insunt, susscere. Multa hic specialia

186쪽

annotafi poterant. sed quae faciIe animadvertet, qui nonia modo in ceteris Metaphysicae partibus , verum etiam indi Theologia naturali a nobis demonstrata animo comprehenderit. Susiicit igitur excitasse attentionem . qua opus est.

ut animadvertantur. . ε

ter Deum omnia I ossibilia sum , nec eo fullato quic- postlita quam passibile. Etenim possibilia primitiva prima , quae rerum omni.

nec aliarum cohabinatione resultant , nec alia se priora um a Deo.

supponunt β. 85. , sunt realitates , quae Deo insunt I. 87. 3 ct possibilia primitiva steuuda, quae.aliorum quiadem coinbinatione non resultant, alia tamen se priora itidi

ponunt 8so, nascunt realitatum, quae Deo insunt, diversa limitatione cf. si Non igitur dantur possibilia primitiva prima atque secunda , quam quia Deo hae i sunt realitates, atque hae ipsis realitates in se illimitatae M. , diverso modo limitari possunt. Iam possibilia pri- initiva secunda seu a primis orta combinari possunt, quatenus non repugnat plura simul eidem subjecto inesse 3. 28. Ontot) , consequenter vi principii contradiclionis , 29. Onrat . Quamobrem cum possibilium primitivorum secundorum juxta principium contradictionis Dicta combinatione essentiae entium limitatorum resultent M. , ct per essentiam ens possibilo sit in. Onrol. I; non alia entia Iimitata possibilia sunt, quam quae per limitationem realitatum Deo inexistentium resiliaut , consequenter nullum ens possibile intelligitur, nisi quia Deo hae insunt realitates. Et quia juxta principium contraductionis facta possibilium primitivorum secundorum comis binatione vi principii rationis suffcientis attributa entium limitatorum una cum modis quoad potentiam S modorum ordine atque dependentia entis limitati unius quoad X a modi-

187쪽

modificationem suam ab aliis resultant f. 9s ; attributa

quoque rerum 2 modificationes, earundemque mutuae dependentiae a se invicem possibilia non sorent, nisi hae.Deo inessent realitates. Denique cum possibilium primitivorum secundorum combinatione juxta principium contradictionis facta nalcantur ideae animarum omnium tam hominum, quam brutorum , ct singulorum elementorum rerum materialium vi principii rationis sussicientis,& sacta ulterius vi hujus posterioris principii combinatione omnium elementorum , omnia non modo corpora possibilia, verum etiain omnes mundi possibiles resultent. inaitici junctis corporibus in eadem serie existcntibus animabus vi ejusdem principii in unaqualibet etiam ferie proderat homines atque bruta , quotquot in eadem naturaliter exist

re possunt, quoad idem eorundem f. ioo. possibilia autem primitiva secunda non sint possibilia, nifi quia Deo hae insunt realitates per demonstrata r evidens se , nihil omnino intelligi ponabile, nisi quia Deo insunt hae realit tes consequenter per Deum possibilia sunt omnia. Puta

erat unum.

Enimvero praeter realitates , quae Deo insunt , non dantur aliae , quae non insunt f. 93.) , consequenter cum realitates Deo inexislantes sint illimitatae f. i6.), sublato Deo tolluntur omnes realitates illimitatae, adeoque omnia

possibilia prima 88. , Quamobrem cum possibilia

primitiva lecunda prima supponant, di secundorum combinatione nascantur derivativa ct derivativorum icombin tione tandem ulteriora I. 83. , sublato Deo omnia tamdem tolluntur possibilia, consequenter nihil amplius possibile. Puod rear seindum. 'ri Forsin non deerunt, qui mirabuntur, sublato Deo nihil intellio possibila, cum tamen in disciplinis ea, quae de rebus finitia

188쪽

De Intellectu Dei.

finitis demonstrantur , non sie positis divinis attributis de monstrentur. Sed hi erunt, qui prima demonstrandi prin- cinia non sitis perpendunt. Quodsi enim hoc sacerent, utique constaret, inesse iis, quae a posteriori sumuntur, ae ideo tanquam possibilia admittuntur , quia eadem actu dari observamus I7o. sutol. . . Sane de eorpore humano ra tiocinaturus sumit , quae de ejus structura per anatomiam innotescunt. Visionem explieiturus sumit structuram oculi. Et ipse Geometr 1 extensum sumit tanquam possibile , quod corporibus extensionem competere observat Nunquam igitur analysia norionum persectam instituimus , sed semper mi uiescimus in nonnullis , qtaae confuse perceptavi experientiae tanquam posi bilia admittimus. Quod si vero perfecti m analysn instituere daretur , ea semper in attributis divinis tanquam primis possibilibus terminaretur, quorum distincte intelle torum post bilitas pateret per prin cipium contradictionis , quatenus scilicet nullam contradictionem in iis involvi videremus et quem, d modum intelligitur per ea , ouae de possibilitate realitatum in gradu ab solute summo lupra diximus '. ia. . Forsan nec deerunt alii, qui existimaturi sunt, haud rectius Atheos erroris sui redargui pos e quam per propositionem praesentem. V rum enim vero hi erunt, qui non perpendunt persectam notionum a nati sin nondum esse in potestate nostra. Etsi enim semper ostendi posit, sumi quaedam tanquam possibilia , quae non nisi experientiae fide admittuntur , adeoque ideo , quod ea esse observamus : eum tamen certum sit, quaedam possibilia tanquam prima admittenda esse , nee dari posse progressum in infinirum , quaenam sint illa possibilia prima , Atheo dissiculter persuaseris , antequam de existentia Dei convictus certam ejus habuerit cognitionem. Immo si vel maxime ipsum conviceris , quae tanquam Pri Ua sumit, non esse prima, sed analysn ulterius continuandam', antequam ad prima perveniatur ἔ quamdiu an alvsis

persecta in potestate non est , haud saei te ipsi persuaseris , prima possibilia , in quibus terminanda analysis , esse attuesuta divina. Sussicit adeo cognostere, quod Atheismus in

189쪽

serat ignorantiam prorsus invincibilem primorum possibi lium, nec ullam insinuet rationem, cur ea invincibilis esse debeat, tenebrae autem protinus evanesca Ri, quamprimum cognoveris dari Deum & idearum omnium in intellectu di- . vino originem in anterioribus rapti catam perspexeris. Atheus itaque sese implicat dissicultatibus inexplieavilibus, quibus locus non est, ubi impiae hypothesi valedi eic Deus quaeeunque possibilia sunt cognoscit prorsus a priori , qua tenus semetipsum cognoscit. videns omnia singularia in s ipse Ios. & in his intuens omnia universilia Io7. . Quamvis adeo persecta analysis notionum foret in potestate , ea quidem propius ad omniscientiam divinam accederet, multum tamen adhuc ab ea abesset, ut vanus sit eorum metus, qui verentur, ne, cum in scientia continuo ulterius progredi conemur, ambitione vana turgidi non sine pietatis dispendio , immo nescio quo maiore periculo , omniscientiam divinam assectemur. f. I7Fiabarum dia diuinis omnia possibilia remisensum. Etenim sinarum am. in ideis divinis realitates, quae ipsi insunt, tanquam prima plitiam possibilia cf. 87. continentur g. 9a. , cum possibilia primitiva secunda nascantur realitatuin, quae Deo insunt, diversa limitatione f. 9I.) ct horum atque possibilium derivativorum combinatione juxta principium contradictionis S rationis sufficientis ideat possibiliuni ceteroru m resultent f. 94. 93. 96.97. IOO. , in ideis divinis continetur, quicquid per Deum possibile. Enimvero cum praeter realitates , quae Deo insunt, non dentur aliae I. M.) , consequenter nec alia prima possibilia cf. 87.9, possibilia vero primitiva seu eunda prima ct derivativa secunda, vel alia derivativa sen-pliciora supponant I. 83. ): nihil possibile inteli igitur praeterquam quod a realitatibus Deo inexistentibus Oriatur. Nihil adeo possibile est, quod non in ideis divinis contuncatur, consequenter in iis omnia possibilia continentur.

190쪽

De Intesiectu Dei. 167

Patet adeo intellectum divinum esse vas um idearum oceanum , quibus omnia possibilia repraesentantur. Et quia actu intellectus divini limitantur realitates, quae Deo insunt, &hine orta possibilia primitiva seeunda combinant r , ae haeeombinatione resultantia possibilia derivativa eombinantur ulterius, donee tandem prodeant omnes rerum series , seu mundi omnes possibiles, quemadmodum ex superioribus liquet; clarissime jam intelligitur , quo sensu intellectus divinus dicatur sons omnium possibilium , ct cur rerum possibilitas ab eodem dependere dicatur, ut per naturam intel lectus divini tanquam per rationem ultimam intelligatur , . -

cur quid possibile sit.

. . . . -

In ideo giviris veritates amnes Mutaresse Dersm Veritaetra .les continentur. Etenim ideae divinae repraesentant entium' u

omnium limitatorum essentias S attributa una cum m 'dis quoad potentiam S modorum ordine atque dependen- tia entis limitati unius quoad modificationem suam ab aliis f. 95- , Omnesque mundos possibilis cum hominibus atque brutis in unoquoque mundo existere valentibus cf. IOO.9. Per idem adeo divinas patet, quot entia singularia sint possibilia, quaenam sngulis competant essentiae, quae

nam per essentias eorundem determinentur attributa, quaenam modorum possibilitates, ct quomodo ipsis entia inter se conjungi debeant, ut quoad modificationem actu a se invitem dependeant, consequenter per eas constat, quaenam entibus omnibus in singulari tributi possint praedicata tam absoluta, quam hypothetiea , ct quomodo per nintionem subjecti eadem determinentur. Quoniam itaque vetitas in determinabilitate predicati per notionem subj

cti consistit f. 324. Log. 3 in ideis divinis veritates omnes

SEARCH

MENU NAVIGATION