Theologia naturalis methodo scientifica pertractata. Pars prior posterior ... Autore Christiano Wolfio .. Pars posterior, qua existentia et attributa Dei ex notione entis perfectissimi et natura animæ demonstrantur, et atheismi, deismi, fatalismi, na

발행: 1741년

분량: 775페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

231쪽

nlicitas summa Deo

vindicata.

locus sit . 6 i5. Psych. empir. , atque adeo tristitia gaudium arcet. Enimvero quando Deo tristitia tribuitur , nullam saltem voluptatem percipit ex eo , ob quod contristari dicitur, & id esse vel fictum esse non vult, sed vult potius esse vel factum esse contrarium c . 22 . . Id igitur minime Obstat, quo ex bono praetente simul voluptatem percipiat, ct id esse vel fieri velit, voluntate scilicet approbante 3 214. . Quamobrem cum gaudium Deo tributum non denotet nili voluptatem ex bono praesente perceptam eum voluntate approbante conjunctam g. 239. 3 nil obstat, quo minus ei dein S gaudium, 1 tristitia diverso respectu una tribui possit. Tristitia igitur in Deo ga

dium minime arcet. . t Patet adeo , gaudium & tristitiam ita a nobis explicari, ut immutabili Dei naturae & summae ejusdem persectioni nil derogetur. Qui doctrinam de malo, quatenus Deum respieit, ex systemate profundius haustam perpendunt; veritatem quoque propositionis praesentis profundius in spieiunt. Sed nostrum j ni non est ad tantas ambages descendere. Sussi.

. cit excitasse attentionem acutiorum, quorum meditationi relinquenda sunt, quae limites nostros transcendunt.

f. 226. Deo competit felicitas absolute summa. Felicitas est status, quo voluptas vera perdurat f. 636. 'Fch. empir. . Summa igitur est , si voluptas fuerit simina, cumque status inutabilium determinatione constituatur g. 7O5. OnI. , si eadem voluptas summa eaque vera, immutabilis S constans. Enimvero voluptas Dei absolute summa ct immutabilis f. 2oo. : vera .aos. 9 constans cum in se spe- 'ata , tum respectu Dei est f. 2O2. . Compctit itaque isti selicitas ab olute summa.

232쪽

De Voluntate Dei.

In nobis qui eontinuis murationibus sumus obnoxii, selieitas statum respicir, qui permutabilia determinatur. I pos. Ontol. . Ast eum Deus prorsus immutabilis si I. 17 nee ulla in ipso detur si tuum successio F 48. , ipsa voluptatis , .eonstantia & immutabilitas supplet vicem statuum,seu omnes status eminenter eontinet s s. Ontes. . Quodsi adeo felicitatem liberes ab omni defectu inhaerente et , quae entibus sinitis convenit, quemadmodum quoad Deum fieri necesse est f. 37. ); status degenerat in constantiam & immu- tabit itatem.

f. 227. Quoniam Ficitas Dei absolute summa est I. 226. 9 fiam rimet aliunde nil accedere valet. consequenter ens nullam ad riasiis . felicitatem Dei e Verre qui equam valet, consequenter ratio εὐ divina. felicitatis extra Deum non continetur in ente alio 3. 56. Ontol. , atque adeo eius felicitas ab omni rete alio indepe

Haee divinae selieitatis independentia probe notanda est, non modo ut praecqueatur erronea opinio, quas Deus an his vel ereaturis aliis selieior reddi possit, praxi officiorum erva Deum multum nocens ; verum etiam ut disserentiam

selieitatis nostrae a divina intimius perspieiamur id quod notasse in praxi denuo juvabit.

f. 229. Deus felicitatem sitim uult voluntate approbante. Ε, quomodo enim Deo competit felicitas absolute summa 9. 226. , D i vclucumque semetipsum distinctissime cognoscat f. 89.) ean- estito dem quoque dis instiis me cognoscit. Enimvero felicitas. - 'illa summa consistit tu mittione voluptatis summae g. 636. radiciat empir. , qtiae percipitur cx summa persessione 3. 5iL POM. empir. 9 3. I99. pari. II. Theol. nat. , adeoque ex eo , quod in se stiminc bonus sit c f. 37o. pari. I. I rel. nat. 9. Quoniam itaque Deus se osse in te suminum bonum vult voluntate approbante β. zi7. ; se esse quoque osi Thul. NM. P. II J D d ses,

233쪽

Pars II. Cf. III.

felicissimum seu, quod perinde est , felicitatem suam vult

voluntate approbante. Nimirum Deus selieissimus est , quia summe bonus in se. Etenim quia summe bonus in se, summa gaudet persectione g. 37o. Part. I. Theol. uat. , adeoque summam ex seipso percipit voluptatem g. SI6. Poch. ιmpis. , eumque vera sit persectio, eadem constans aut in se immutabilis est . si,' h. empir. . Quamobrem dum vult se esse summum bo- num in se voluntate approbante at . ); necesse utique est, ut eadem voluntate velit se esse felici si mum Poterat etiam propositio praesens vi principii heuristici j 7o. ex appetitu felicitati a nobis ineat stente deduci.

ων βδε Deus mox e amat seipsum , su summo amore complo. usis in D . ctitur etiFuvi ; nec ciuicquam aliud tauro, quantos, amore complecti potest. Etenim Deus semetipsi maxime placet, nec aliud qRid placere Inagis potest f. 2O3. . Quanὶ-obrem cum amor oriatur ex eo , quod quid in altero ob-1ervamus, quod nobis placet cβ. 6 9. PD A empir. I, Conssequenter major sis quo magis nobis quid placet '; SDeus seipsum amat , ct amor sui ipsius maximus seu suin-mus est , nec datur aliud , quod tanto , quanto se amore complecti potest . .

In definitione ram nominali f. 633. P ch. empir. , quam reali cf. 6 9. PDMοί. empiri videmur supponere amorem

semper tendere ad alium. Enimvero notandum est , quod dum nosmetipses amamus, nos spectemus tanquam a nobis diversos : id quod levi attentione agnoscitur. Quamobrem definitionibus amoris non contrariatur. amorem etiam prae dicari de seipso. . Ceterum exemplo ipsius Dei docetur , amorem sui ipfius non posse reprehendi, modo strectus, nec abusu vitia eontrahantur. Etenim in nobis amor sub 'ipsius plerumque desectu laborat, & ex accidente est, ut vel ota recti nascantur vitia, Suo loco ostendetur , quomodo. . Ο . praecat Disiti od by Cooste

234쪽

De Voluntate Dei. 2 II

praecaveatur, ne a rectitudine desciat, nee extra limites evagetur , & qua cura rite ordinetur , ne vitiorum somes sit. Nimis rigidi morum censores atrentionem suam haud raro

desiderari patiuntur , ut inter id , quod necessario & quod ex accidente Litem est , adeoque evitari potest , non distimguant. Quod in Deo censura vaear, id nec in nobis eandem in eurrit, nisi quatenus aceedit, quod sicuti abesse debet, ita etiam potest.

f. 23O. Deus stramne amabilis est, ita ut non deIur aliud, quod summa Dei eque amabile sis. Etenim non datur ens aliud, quod pla β Alixa cere magis possit quam Deus g. aoq. . Quamobrem cum amor oriatur ex eo , quod quid in altero nobis placeat i g. 649. Poch. empis.) s non datur ens aliud , quod magis amabile fit quam Deus, consequenter Deus summe

amabilis. Quod alia ab hominibus magis amentur, quam Deus, id non ex eo est , quod alia magis amabilia sint quam Deus,

quam quod vel Deum non agnoscamus , ut magis placeat, quam cereia omnia , Vel quod animum ab eo avertamus. dum eundem ad alia e vertimus: sed de his plura dicemus suo loco, quando praxin ossiciorum erga Deum explicaturi de eodem supra omnia amando agemus. Dum amor Dei

supra omnia praecipiriar, nequaquam praecipiaer, quod in se impossibile, vel quoad hominem impossibile sit. Etenim& Deus .in se spectatus is est , qui magis quam cetera amari . Potest, nee per naturam hominis impossisile, ut Deum super omnia amet: sit ita quod praxis hujus osse ii longe dissici lima, ut, s solas naturae vires species , in plerisque hominibus pro moraliter impossibili habeatur.

.. 3 23I- . . Deo tribuenda bonitas in alia entia in gradu absolute Bonitar sum summo. Voluntas Dei sertur in optimum 3. 183. , Con- mu Dco ιri aequonter velle is etiam debet, quod cnti cuicunque Qpti- εμ ius, D d et inin

Disiti sed by Cooste

235쪽

2la . Pars II. Cap. III.

mum. Quamobrem cum ens aliquod in se bonum sit, quatenus luam habet perseectionem tam essentialem, quam accidentalem =. 37O. pari. I. Theol. nat. , Deus tantam uniuscujusque entis persectionem essentialem atque accidentalem vult, quanta in ipsum cadere potest. Voluntas igitur divina prona est, aut, si mavis, propendet ad oratium aliorum persectione ni promovendam. l nimvero pronitas ad aliorum persectioneni promovendam bonitas est g. 693. para. I. The . nat.) , nee ea major concipi potest , quam ubi voluntas in tantam alterius persectionem propendet, quanta in ipsum cadere potem Deo igitur tribuenda cit nitas erga entia alia in gradu absolute summo.

Bonitas voluntatis quaedam affectio est , atque adeo hie tantummodo de ipsa bonitate in se spectata nobis sermo est. quatenus tanquam voluntatis propensio quaedam speititur;

non vero de ejusdem exercitio, quatenus eonsiderantur esse ctus a propensione istius voluntatis pendentes. Sane bonus in alios animus nobis tribuitur, etiamsi in potestate no

stra positum non sit quidpiam ad persectionem alterius comserre. Ubi enim de bonitate sermo est, non quaeritur de eo, quod actu conferri potest ad alterius persectionem, sed quod quia conferre velit , s ve plurimum possit, sive nihil: si ita Mod ea esset u bonitatis ipsa colligatur ejus inexistemtia, quemadmodum a nobia satilum est in systemate 9. 693.

f. 232. amor otium Deus enirn cetera a se diversa amat. Etenim Deus aliorum cur summe bonus est erga entia cetera a se diversa f. 23 i. . Deo tribua Enimuero qui bonus est in alia entia, oadem amat g. 7Oo. pari. I. Theol. nar. P. Ergo Deus entia cetera a se diversa amati

A bonitate non posse separari amorem oslandi in Es in sy. Minate independemer a prinei piis sistematis r id quod de monstrationem perpendenti facile constabit. NeqEe enim in Dissiliaco by Corale

236쪽

De Voluntate Dei. ' 2I3

, in ea supponuntur nisi principia pSehologiea & stadium

conserendi bona alii' et , qui bonus in alios , conveniens: sed hoe ipsum studium ex definitione boni in genere deduximus 696. Iau. I. Theol nat. Principio igitur isto hic uti datur , etiamsi tralutionem praesentem a systemate prorsus independenrem esse velimus. Nee est quod sibi' quis metuat , ne , dum alio prorsus modo in ptadian re tra itatione veritates a se invicem dependent quam in systemate, ita ut principiorum ct conclusionum loca haud raro per mutentur , circulus vitiosus committatur. Equidem amor iste vel eae affectu illo deduci poterat, quem φορο ν Graeci appellant; sed nisi in methodum peccare velis, & assensum vacillare nolis , id demum sacere datur , ubi creatio fuerit

demonstrata.

Quoniam Deus entia cetera a se diversa amat 3. 232.), Dri amor e quin etiam amet homines dubitari nequit. . ia homines. Etsi Deus facta hominum mala improbet , id tamen eo

rundem amori minime obstar. Immo nec obstat, quod hominem puniat ob male facta. Idem sane S nobis ineumbit. ut amemus homines etiam malos , etsi eorum scelera ae vistia odio prosequamur. Unde proverbium Germanorum:

amare personam , sed odisse fictum. Ae inde est , quod Deus etiam qua hominibus benefaciat. iis, qui mali sunt, ita ut quoad bonos & malos nullum videatur discrimen. Sed de hac veritate magni momenti dicemus apertius , ubi ossi-eia erga inimieos sumus explicaturi. Prodei it tunc nussir implum Dei, sive theoriam, sive praxin spectes. . . f. a 3 q.

Deus dispositus est ad voluptatem ex fluitate hominum Voluptas Dei percipientiam. Etenim Deus amat homines cs. 223. Sed ex felicitate amor consistit in dispositione animi ad voluptatem ex alte- timi Mm

rius selicitate percipiendam f. 633. Pochoc empir. . Deus D d 3 igitur

237쪽

tati, divina Infelicitas

luntatis di

Infelicitas

hominum cur Deo tribu nequeaz.

igitur dispositus est ad voluptatem ex felicitate hominum percipiendam.

Nimirum e i est Dei natura, ut ex selieitate hominum per cipiat voluptatem. In ea nimirum continetur xatio Iussi- Ciens , cur voluptatem inde percipiat. Unde si homo su rit selix , quin alba ex eo percipiet voluptatem , dubitari

haudquaquam potest . 634. H b. empir. 2.f. 23S Dpus felicitatem h in Q vult. Deus enim homines amat g. 233.). Quamobrem cum voluptatem alterius appetat, qui alterum amat β. 65o. Pschoc empiro ; quin Deus velit voluptatem hominum extra omnona dubitationis aleam positum. Enimvero status, quo voluptas vera perdurat, felicitas est 3. 636. Psychol. empir. 9. M Vult igitur Deus feli tatem hominum. I. 236. Deus infelicitatem hominum velle neqvit. Etenim homines amat f. 233 . Quamobrem cum taedium alterius aversetur, qui alterum amat . Qi. Psych. empla. s quin Deus aversetur seu nolit infelicitatem hominum dubitatione omni caret. Est vero flatus, quo taedia perdurant, infelicitas c g. 637. PBA. empir. . Fieri adeo nequit , ut Deus infelicitatem hominum velit.

Quae de homiine demonstrata sunt, ad creaturas etiam quascunque alias , quae selieitatis ae infelicitaris serit capaces, tran ferri 'om, nemo non videt, quemddmodum qu que idem in systemate , sed alio modo ostendimus in ista amplitudine.

g. 237. Deo tribui nequit, quod homo sis infelix. Etenim Deus vult felicitatem hominum f. 235. , fieri autem nequit,

238쪽

De Voluntate Dei. 26

ut velit eorum infelicitatem c 3. 236. Quamobrem per ea , quae Deo insimi, non intelligitur , cur sint infelices, adeoque in licitatis ratio sussiciens non in Deo, sed extra ipsium quaerenda j. 36. Onto P. Deus igitur dici nequit caula infelicitatis hominum 881. Ontol. , Conlequenter ipsi tribui nequit, quod homo sit infelix.

Tribui nequit judici poenas justas decernenti & exequetuti, quod mile ficus iit in lix, sed infelicitatis suae causa ipsemet agnoscendus. Ah sit itaque ut a poenis , quibus Deus aflicit malos, ad vel sus ipsum concludatur.

Amor Deo qua assectus tribuitur . quatenus voluptas ex Amor quo felicitate entium a sie dioersorum percipienda conuolat volun- δε su tribu tatem huius felicitatis. Etenim amor in nobis ducit dispoia tu DcΦto 'sitionem animi ad voluptatem percipiendam ex alterius se- ρ ρ

licitate f. 633 0 h. empir. & ejus, quem amamus, vo-'' 'luptatem appetimus f. 63O. lyboc empir. ). Qita mobrem cum Deus dispositus sit ad voluptatem ex selicitate hominum percipiendam . 234. , ct selicitatem eorundem. velit β 233. , infelicitatem velle nequeat g. 236.), idemque verum sit de ente quocunque alio felicitatis ac infelicitatis capace not. g. 236.); amor Deo qua affectus tribubtur, quatenus voluptas ex selicitate entium a se divorso- .rum percipienda connotat voluntatem hujus felicitatis.

In philosophia morali amorem tanquam osseium distimguemus ab amore tanquam affectu spectato. Affectus degenerat in ossicium aut . si mavis. virtutem , si quod in appetitu sensitivo est, reducitur ad voluntatem, quo ipso prOdit volirio selieitatis alterius, unde porro pendent actus selicitatem alterius promovendi, infelicitatem avertendi. Cum in Deo non appetitus sensitivus I97. , nee id, quod asse flui responder, proprie loquendo in Deo datur , quem admodum Tectas omnis in sensu proprio ab eodem rem

vendas . nec tribui potest. nisi quatenus distincta boni aemali

239쪽

mali repraesentatio est ratio volantatis ae nolitionis , qualis confusa in nobis excitat affectus =,la13ὶ Unde conficitur, Deo proprie Ioquendo non convenire , nisi quod virtuti ab

omni defectu purgatae respondet. Enimvero cum voluptatem Deo tribui non repugnet ί . azo, , in affectu autem potissimum spectetur voluptas ex selicitate alIerius pere, Pienda, ae mitum si, vel ex demonstratione propositionis, qua Deo voluptatem in gradu absolute summo vindicavimus f. cit. , quod etiam voluptatem ex perfectione rerum ali xum pereipiat, non tantummodo ex propria ; si amor Deo per modum affectus tribuendus, quarenus non involvit, quod Deum dedeceat vel summae ejus persectioni repugnet, quin voluptatis quoque ex felicitate entium ejus capacium habenda sit ratio neano in dubium revocaverit. Et quemadmodum in nobis virtus ab affectu non sejungitur , saeubtatibus animae inserioribus cum superioribus concurrent, has ; ita nee in Deo ab amore tanquam virtute spetitato a.

parari potest voluptas , quae ipsum esse it affectui similem.

Quo intimius natura animae nostrae perspicitur ; eo clarius innotescit, quomodo de Deo humano more loquentes cogitare debeamus, quod ipsum deceat.

citatis capacium not. 3. 236. , consequenter seri nequit, ut sit dii positus ad voluptatem percipiendam ex aliorum

infelicitate 3. 28. Ourol ). Odium igitin meo prorsus repugnat, nec fingi potest quid analogunamquod eidem tribui possit. Enimvero oritur odium ex eo, quod quid in altero observamus, quod nobis displicet cf. 677. Oarol.).

240쪽

Quamobrem cum Deo displiceat id, quod non modo tale est,

Ut ex eo voluptatem percipere non possit, sed quod etiam actu positivo non vult, leu aversatur f. 228.), Obilat quo minus Deo tribuatur odium erga ens aliud, quatenus actu positivo non vult seu aversatur id, quod sibi in isto displicet. Quoniam itaque noluntas reprobans est, qua nolens id, quod est, esse non vult, seu aversatur cf. 22I.); patet Deo non posse tribui odium, nisi quatenus denotat noluntatem reprobantem ejus, quod sibi displicet in ente allo.

Deo odi': m tribuitur in S. S. Ε. gr. David Psalm. U. 7. Deum odisse dicit omnes, qui operantur iniquitatem. Actionum humariarum iniquitas non modo ea est , ex qua Deus volupt/tem percipere nequit; sed eam quoque actu positivo non vult, seu aversatur , adeoque ea ipsit displicet cf. 2O8. . Quoniam igitur ipsi tribuitur odium erga homines , quatenu non vult, homines operari iniquitatem , dum operantur evidens est odium erga male tacientes eidem non tribui nisi quatenus ipsi tribum da noluntas reprobans ejus, quod in illis iosi diiblicet eta L . Atque adeo odium ibidem denotat noluntatem reprobantem ejus, quod displicet. Unde s. mul pit et , euet Deus dic tur odisse onme malum morale, seu malas hominum actiones , ac clarissime perspicitur , odium non tendere in personam , sed in factum, e sequenter amori personae minime obstare : sit ita, quod hominem

odisse dicatur, quatenus odium respicit id , quod eidem in est . eansequenter dum homo spectatur tanquam subjectum mali moma: s, ptaecisis ceteris, quae msunt. Absit, ait quis sibi persuadeat. vel aliis persuadere conetur , inanes fingi subtilitates quavis distinctione Scholastica subtiliores : Etenim absque hisce subtilitatibus nec praecaveii potest, ut sine

contradi ilione de Deo humano more loquamur, nec efficere licet, ut amor universalis erga hominea nulla ex parte de

fetat : id quod suo loco abunde constabit. Quamobrem si cui tantum non sit acumen , quantum subrit uatibus istis discernendo & eirum utilitati pervidendae sussicit; is per nos

SEARCH

MENU NAVIGATION