장음표시 사용
321쪽
nn mia ἐν finitum etiam Iimitatum est F. et73. pari. I. NeoI nat. MI elua intrinsecae determinationes limitatae sium. Jam esseris alis pntis constituitur per determinationes intrinsecas, quae sibi mutuo non repugnant, nec tamen per te invicem deinterminantur 3. I 3. Outo , consequenter quae non m- do simul eiciem subjecto inesse possunt; verum etiam quorum una; si insit, Gn necessario simul inest altera L ai3.
Ont.). Per essentiam adeo entis infiniti nondum intelligitur, cur existere debeat, adeoque essentia ejus existentiae rationem sui kientem in se minime continet cf. 56. Omrol. 9. Quoniam itaque ens contingens est, quod existenistiae rationem sussicientem in essentia siua non habet f. 3I
Onto s eus omne finitum contingens est. 'Quod Deus, ens prorsus illimitatum s. 16. , 'neeessari ea istat I. ar. & ideo eristentiae suae rationem in seipso sive essentia sua habeat suffieientem g. 3os. . Onto θ; id quidem
inde est, quemadmodum ex demonstratione existentiae ejus necessariae intelligitur, quod ipsi insint realitates in gradu absolute summo g. ai.), quarum in numero existentia quo que necessaria est ao., Ast ex adverso realitates, quae enti finito insunt, Iimitae sunt I. I73. pari. I. Theot nat. : nulla vero ne fingi quidem potest ratio , eur determinari nibus Iimitatis superaecedere debeat illimitata una, existentia nempe necessaria f. ao. . Quibus fingendi licentia ratione potior est ; illi per nos suo abundent sensu. Nostrum enim est docere, quae rationi consentanea sunt; non vero pugna re Cum larvis. perpendendum tamen Lic est , Deum peressentiam existere g. 27. , ae ideo eoncipi ut existentem, quia eoneipitur ut possibilis I. M. . . Ast entia reliqua, quae ita sunt seu illimitata, non ideo existunt, quod intelliga tire possibilia . II. Omoty, consequenter eum per esse aiam possibilia fini Is3. Ontol. , ea per essentiam nouexistunt. Experientia quoque idem quotidie confirmat, neς
ulla potia dari τει , εα eati. uni finito Privilegium eaisten
322쪽
tiae esse uialis tribuendum sit, quoia iis negatuci Deo. rem hoc privilegium competit ex singularimatione, se iuens finito in minime cadit, nimirum quod realitates, quae ipsi insunt, ili graisu absolute summo instat, ct insint Omne .sbi mutuo non repugnam is ), immo bsolute
in materialium entia timuistim m3. Cosmal . Ani- 'mae quoque humanae substantiae finitae sunt a64. 0 Arat. , ct eodem modo demonstratur finitudo demimabus brutorum , quo eandem de humaniS demonstravimus. strata. Quamobrem cum ens finitum omne contingens sit so3Q. . olei ne in quoque rerum mater lium. θ animae tam brutorum, qu*m hominum eotia.contingentia IunL
Quoniam in propositione praecedente oontingentiam eu-tia finiti omnis a priori independenter ab exissentia Dei demonstravimus nemo non videt . in praesente contingen tiam' quoque.elementomem S animarum ita dependenter ab eadem demonstratam esse. Et qui propositionis praeoeden- tis demonstrationem perpendit; facile animadvertet potvibis quoque eodem modo eontingentiam elementorum S an, marum in specie absque isto principio generali cimon
Mundus est res contingens. Etenim mundus prodit ex amisia; elementorum combinatione iuxta principium rationis sus itum M. Gientis Dicta & junctis corporibus hominum atque brutorum ex eadem combinatione resultantibus juxta idem principium f. I . . Quoniam itaqua mundus concipi n quit , nisi suppositis elementis atque animabus tam hominum, quam brutorum 3 elementa vero & animae sunt
323쪽
entia contingentia 329. mundus quoque ens aliud
esse nequit nisi ens contin ens ostenditur etiam ita. Quoniam mundus ex corporibus componitur f. s I9. Co nol. , corpora vero sunt substantiarum simplicium, nempe elementorum f. iv. Co
mol. ), aggregata f. 1 76 os mundus non concipiatur possibilis absque elementis. x Et quoniam hominibus atque brutis animae sunt a corporibus distinctae f. 47. 733. Q hol rat; in m do conripi, nequeunt homines atque
bruta absque allimabus. Ouamobrem cum elementa reorum materialium S animae tam brutoxum , quam homunum sint entia contingentia g. 33I. , quin mundus totus
contingens sit dubitari nequit. . lDemonstratio prior remingentiam mundi desieli 'ex ipso
Deo, ut pateat, cur nonnisi ens contingens esse pressit; po' sterior vero eandem evincit independenter a Deo , ita ut ea uti liceat tanquam principio in demonstranda existentia ei, Ioeumque habeat in systemate , sit ita quod eandem ibidem jam aliter demonstraverimus. In Geometria uni ea demon stratio satissaeit omnibus, propterea quod nulla sunt praejudicia, quae principiorum evidentiam obnubilant: ast extra Mathesin, ubi non unum regnat praejudietum , demonstra rio una non aeque satisfacit omnibus. Mira praejudiciorum vis est, ut haud raro maIint iis imbuti in luee meridiana ea ligare, quam iisdem valedicere & veritati manifestie victas dare manus. Non igitur vulgi praejudicio locum concedismus, quasi demonstrationes plures infirmae ex conjunctione majus aequirant robur; sed quod uni non obstet praejudicium , quod obfuscat alteram. In re a4eo ardua succurrem dum infirmitati aliorum.
Corporum Compositum omne contingens est. Etenim compositumeantiet Uzia. eXistere nequit sine entibus simplicibus f. 686. Ontia. .
324쪽
De Creatione et potentia Dei. 3oI
Quamobrem cum substantiae simplices omnes , quae printer Deum possibiles, sint contingentes f. 329. 3 em com-Ffitum omne contingens est.
Si quis compositi in ganere eontingentiam independenter a Deo demonstrare voluerit, is tantummodo evincere teneo tur, composita non pone oriri nis ex simplieibus sinitia i id quod probatu haud disseile. Sed eum isto prineipio non utendum in demonstranda existentia Dei , ubi a mundo ad Deum argumentamur, nec opus est, ut principium hoc gg-nerale independenter a Deo demonstretur.
'Nemrma rerum materialium, animae tam brutorum, Umem auam homin-, immo totus mundus nonnis contingenter exia rum, mimo
stis G , dum exsere incipiunt, exi via eorum n nisi h rvmες isti pothetice necessaria- - Henim elementa rerum materialium I, o, ι θ animae tam brutorum, quam hoprinum entia contisgentia iano c3. 329. 33I. , inuno totus mundus ens eontingens est l. 332.)- Enimvero ens contingens omne nomnisi contingenter existit di, dum existere incipit, existentia ejus nonnisi hypothetice necessaria est g. 3i6. Onrol. ). Quamobrem elementa rerum materialium , animae tam brutorum, quam hominum, immo totus mundus nonnisi contingenter existit sit, dum existere lucipiunt , existentia eorum nonnisi hypothetice necessaria
Quoniam eontingentiam clementorum & animarum tam dependenter ij. 329. o , quam independenter a Deo demo stravimus 9. 333. ct mundi rorius conringentiam , etiam quatenus in eo sunt homin a atque bruta, di dependenter, ct independenter a Deo stab,livimus g. 33a.. propostionis praesentis veritas patet, & supposita, de non lupposita ea. istentia Dei. Quamvis autem eontingentia elementorum, P 3 an in Disiligod by GOoste
325쪽
animarum atque mundi totius demonstrari possit, nondum supposita existentia Dei ; inde tamen non sequitur . ipsam eorundem contingentiam a priori intelligi posse absque iis,
quae Deo insunt. consequenter contingentiam rerum omni
um, quae praeter Deum existant , non dependenter a Deo F. 8si. Gutοἱ . Etenim si demonstrationem. qua eadem imdependenter a Deo evincitur , nimirum nondum supposita existentia & natura Dei tanquam cognita , in sua principia resolvas; utique constabit, sumi quaedam a posteriori, quorum rationem ignoras , nimirum possibilitatem entis finiti. cum tamen ex origine id earum iri intellectu divino pateat. non esse ens finitum possibile nis per Deum ens infinitum, ita ut si per impossibile ponas non dari Deum, ens persectio simum , nee demonstrare possis , quomodo possibile sit enssinitum sive limitatum. Haec probe perpendi velint, ut imtelligatur veritatum consensus, nec fingatur discordia in sum-rria coneordia. Quod si praecipitantia in judicando evitatu adeo facilis esset, quemadmodum multis videtur ; istiusmodi monitis supersedere poteramus : enimvero cum Vel aeuintillii ni in uno veritatum genere eidem obnoxii fiant, ubi in aliud irruunt, iisdem opportunum hic maxime fieri locum in dubium nemo sanus revocaverit.
AZmeuto. Si elementa es anime existere debent, ex nihilo produrum sani cenda sunt. Elementa enim rerum materialium S animae mirum cN tam hominum , quam brutorum sunt entia contingentia
nulla H 331. . Enimvero sunt elementa corporiim f. 3i . atque animae tam hominum f. 48. PBchol. rat. , quam brutorum substantiae es inplices c f. 753. PDchol. rat. ).
Quamobrem cum simplicia contingentia ex nihilo produci debeant, si cxistere debent. g. 69I Onto evidens est, Relemcnta atque animae existere debent, ea ex nihilo producenda esse.
326쪽
De Creatione.Potentia Dei. 3o3
Flementorum adeo atque animarum productio ex nihilo per hoc principium adeo manifesta est; ut non detur prinpositio geometrica , cui evidentia major st: id quod probe notandum, quo deinceps pateat, Deo potentiam creatricem firma demonstratione tribui, nee eam gratis sumi tanquam potentiae summum gradum.
Si quis mundui existere debet, nihilo producendus. Mundi ex ni- Etenim cum mundus aliter prodire nequeat, nisi elemento- ωρρορ it rum juxta principium rationis suffcieulis facta combinati, βψ ne j. 3i6. , ct mundus quilibet propria sibi habeat et menta f. 3i8. I si quis mundus existere debet, elementa juxta principium rationis sussicientis eombinabilia existere debent. Quamobrem cum elementa in universum omnia existere nou possint, nili ex nihilo producantur cf. 333.),s quis mundus existere debet, ex nihilo producendus est.
Quoniam tanta in productionis elementorum & animarum ex nihilo evidentia not. f. 33s. , nee minor esse potest productionis mundi ex nihilo, quippe ab ea tota pendens, quae est productionis elementorum. Relegenda hie sunt, quae ad simplietum contingentium producti nem apnota irmus nox. s. 69I. Ontol. .
Mundus oriri nequit nis per creationem. Etenim si Mundi odimtindus existere debet, ex nihilo producendus f. 336. . ru Quamobrem cum creetur, quod ex nihilo producitur β.6 7. 0 h. x. ; mundus oriri nequit Elfi per creationem.
Mundum oriri non posse, nisi per creationem, nemo unquam in dubium voeavit; an vero ortua sit per creationem, de eo disceptarum fuit , cum non desuerint, qui vel mumdum secere aeternum , vel ex materia aeterna eum factum esse contenderunt. Quamobrem sequςntea addemus Pru'
327쪽
Oleutia Anime nostrae a Deo creata sunt, mosue competit po- creatrix Do tentia creatrix. Etenim a uiniis hominum ex illunt f. 21.
vivdi t- 'ocho emptri . Quoniam itaque existere nequeunt, nisi ς μ β' ex ni o producantur l. 333. : quin ex nihilo productae μ' 'nia sint dubitari nequit. Enutivero prater Deum non datur '' . ens necessarium c 3. 329. 22.3 , ipseque ens omnium primum est I. 33. . Ammae igitur nostrae a Deo eY nihilo productie, consequenter creatae sunt g. 697. PBch. rat. )ἰ
Atque adeo patet, Deo con tem potentiam creatricem.
Plaeuit Deo uindicare potentiam creatricem , seu potem, tiam aliquid ex nihilo producendi per existemiam animarunt nostrarum , propterea quod eandem admittunt omMes not. I. al. 2O. 2I. Pschol. evi r. exissem iam vero realem coroporum negant idea listae l3. 36. Uych. rat. . Etsi enim Maisterialistae animam pro eme materiali habe int I. 3s. V M. ι rat ) s rius tamen existemiam in dubium minime voeant. suantitat
Potentia creatrix Deo competit in gradu absolute summo. Quoniam potentiam creatricem Deo vere inesse deisntonstratum suit f. 338.); ea realitas quaedam est f. I. Quamobrem cum realitates omnes Deo in sint in gradu a libIute sumnao cf. II. 3 potentia etiam creatrix eidem in gradu absolute summo competit.
Vides cur ante evicerimus per animarum creationem in dubium minime voeandam , si non nisi ex notionibus P rum ratiocinari didiceris, Deo competere potem iam creatricem , quam eam ipsi inesse in gradu absolute sum mo demonstraretur. Nimirum ut constaret, eam esse realitatem , nec notionem ejus esse deceptricem , quemadmindum contendunt. qui mundi aeterni independentem a Deo existentiam defendunt: neque enim hic, quemadmodum in
328쪽
De Creatione V Potentia Dei. 3os
anterioribus, quae animae nostrae insunt limitato modo, Deo illimitato tribuere licet, propterea quod non modo potentia animae qualia sit multis disceptationibus obnoxia, verum in confesso quoque penes omnes, nobis nihil potentiae creatricis convenire. Εjus adeo realitatem non aliter cognoscere datur nisi ex indubitato quodam effectu divino, qualis est animarum nostrarum ex nihilo productio.
Potentia creatrix divina omnibus substantiis Amplicibus obiect- ρ praeter Deum po bilibus producendis si est. Etenim po- rcrura createntia creatrice ad actum perducuntur, quae G nihilo pro δ αδ
ducenda sunt β. 697. 'γλι rat. . Quamobrem cum omnes substantiae simplicos praeter Deum possibiles sint contingentes f. 33O.) , substantiae autem simplices contingentes existere nequeant, nisi ex nihilo producantur cf. 69i. O uoto p potentia creatrice illimitata omnes substantiae simplices praeter Deum possibiles sunt producibiles. Quoniam itaque Deo competit potentia creatrix in gradu absolute summo 3. 339. , adeoque prorsus illimitata g. . . - H. , eadem quoque omnibus substantiis simplicibus praeter Deum possibilibus producendis sufficit. ,
Patet adeo potentia creatrice produci quod substantiale est in rebus finitis. Atque hinc intelligitur diversias potentiae creatricis a potentia, quam nos habete experimur. Quanis do enim arti sex construit horologium, compositam equidem producit substantiam, quae ante non erat, sed nonnisi substa tiarum compostarum jam existentium diversa modifieatio. ne: minime aurem produeit ipsum substantiale. Unde etiam: i est, quod potentiae ereatricis nullam in nobis habeamus ide-- am, quam a desectu omni liberatam Deo tribuere possem .
. 34 I. Potentia Dei creatrix omni mundo possibili producendo Idem vitreius Assicit. Cum enim Deo in gradu absoluto summo Com- expc itur. . . ossi Theol. Vat. P. IIJ Qq pstat
329쪽
petat j. 339. ; nihil per creationem oriri potest, cui pro
ducendo ea non sufficiat. Quanaobrem quia mundus omnis oriri nequit nisi per creationem c . 337. , cadem omni niundo possibili producendo iussicit.
Quemadmodum itaque per ideas omnium mundorum, quae dantur in intellemi divino i g. ioo. . eorum possibilitas intrinseea manifesta est 9. 327. ira per potentiam ejus crea tricem patet eorundem possibilitas extrinseca, vi prop. ymes Et idem eodem modo intelligitur de eo omni, quod praeter mundos possibile esse ponitur. Diversa igitur sunt possibilitatis intrinsecae atque extrinseeae principia , eui intrinseee possibile non sit, quod non etiam extrinsece tale pronuntiandum. Praecipitant judietum, qui eum Spinosa possibilitatem intrinsecam in figmentorum numerum referunt, Ori tinem idearum in intellectu divino ignorantes & rerum finitarum dependentiam a Deo non distincte concipientes.
ir in ν' lium juxta principium rationis I sciretis combinata s atri- st 6 mas--uorum, quam hominum producis iuxta idem primo iam Angulis hominum atque brutorum corporibus jungendas. Etenim fi Deus, cujus potentia creatriX omni mum
do possibili producendo sussicit 3 r. , singula elemen
ta rerum materialium juxta principium rationis sufficientis combinata & animas tam brutorum, quam hominum juxta idem principium . singulis eorum corporibus jungendas producit; mundus totus existit Ioo. . Quoniam itaque aliter existere nequit nisi per creationem 3. 337 ; si Deus elementa rerum materialium juxta principium rati nis sufficientis combinata fit vi ejusdem principii singulis hominum atque tautorum corporibus jungendas animas producit 3 munduS ab eodem creatur. δ
330쪽
.i . Actus adeo ereationis distincte iam intelligitur, quantum a nobis intelligi potesL Atque hie ipse est . quem creati nis primae nomine insigniunt Theologi, quique in productione ex nihilo eonsistit.
Eodem actu, quo Deus mundum creat, D quoque mun- ordo di atque naturae ordo. Mundus enim materialis a Deo crea--nattiratur, si elementa rerum materialium juxta principium ra- vem GD
tionis sium cientis combinata producuntur f. 3 a. . Quo- β'
niam itaque ordo mundi atque naturae ex elementorum
iuxta principium rationis issicientis facta combinatione resultat per se g. 32I.); quam primum elementa rerum m terialium juxta principium rationis sussicientis combinata existunt, ordo quoque mundi atque naturae adest Quam-Obram eodem actu, quo Deus mundum creat, fit quoque
Patet itaque Deum mundum ereasse & eius ordinem com stituisse atque naturae praescripsisse suum ordinem uno e demque actu. Qui hypothesin chaoricam amplectuntur. errationem primam seu proprie sic dictam ultra ehaos a Deo productam non extendunt. Dum ex rudi S indigesta mole fecit corpora, ex. quibus hune mundum adspectabilem composuit, & eorpora in ordinem redegit, ea inter se comis binando , mundi seeit ordinem. Et dum naturae praescripsit leges in agendo inviolabiles; naturae eonstituit ordinent. Unde diversi prodeunt actus, quibus mundius creatus , o do ejus factus S naturae ordo constitutus, Sed talia notio. nibus rerum adversa fingi ab iis, qui huimno more de Deo cogitant perperam ad eum transferentes in hominibus ob. servata, ex antecedentibus abunde intelligitur. Sumunt nempe possibilitatem rudis illius atque indigestae molis , quam veteres ehaes dixere I sumunt ex qualibet materia quaelibet fieri & sacta inde corpora quovis ordine collocari posse sumunt corporibus quibuscunque vires quaslibet agendi