장음표시 사용
391쪽
mus dicitur, qui negat dari Deum, hoe est,ens Attii es a- a se , mundi autorem. Unde Attiisenos com thrasmi dea sistit in negatione existentiae Dei, mundi au- -α
Damus hic definitionem athei & atheismi nominalem in vocabuli significatus sit determinatus , ne ejus abusuist lorus, & ut certa ratione inde deduci possint, quae de atheismo dicenda. Equidem definitiones nomin tes arbitrariae sunt ἰ non tamen temere a recepto s-gnificam recedendum I47. Difcur 'Himin. . Qui Deum esse prositentur . Odmittunt eris a se , quod disversum est a mundo &animabus nostris, & in quo contiunetur ratio lassiciens existentiae contingentis hujus mundi aec mulμ υιοι NM. Para II. Aa a mis' Diuitigoo by GOoste
392쪽
37o Pars II. Sect. II. Cap. I.
animarum nostrarum I. 67. Pan. I. Theotnat. , consequenter cui ea insunt attributa, per quae intelligitur, cur hic mundus & animae nostrae potius existant, quam non existant s.s6. Ontol.), ideoque autor mundi est. Quamobrem qui negat, ens istiusinodi existere, quod Dei nomine significatur; Atheus appellatur Nimirum etsi alii adhuc dentur errores noxii de Deo non minus, quam Atheismus: ab eo tamen distinguendi sunt, nis summa imis confundere velis. Etenim id hic agimus, ut errorum falsitas demonstretur, ne quis in eosdem incidat, vel ubi aliquo insectus fuerit ,- in eodem perseveret; non Vero ut argumento ab invidia ducendo suppeditetur materia-
- ΑΙ - Atheus intestigere debet, Pid vocatulo Dei denoretur, notio al, seu ipsi alina Dei notio esse debet. Etenim atheus negat qua Dei esse dari Deum I. 4 ii .). Quamobrem cum negans praeducatum aliquod removeat a suo siubjecto, veI significet quod praedicatum subjecto non conveniat aos. Log.)Iatheus a Deo removere debet existentiam, seu, quod pem inde est, significare debet, Deo existentiam non convenire Necesse igitur est, ut ipsi innotuerit aliquod vocabi tum, quo autor univcrii indigitatur, quale est vocabulum Deus in lingua Latina, & perspectum csse debeat, quod isto vocabulo denotetur autor universi s. a oo Lom . A que adeo patet, atheum intelligere debere, quid voca
bulo Dei denotetur, stu ipsi aliquam Dei notionem taedebore. re
Cur aveo debeaI. Sane vocabuli bi Trinulla nobis notio est, eoque audito nemo intestigit, quid eodem denotetur. Quamdiu igitur nullum eidem significariim fixum tribuimus, nec amrmari, nec negari potest, dari blictaei. Qui adeo negar, dari blictri, is sumit, vocabulo hoc denotari non ens, quod instar entis fingitur, adeoque eidem aliquem tribuit significatum. - Quam-Diuitigod by Coo le
393쪽
Quamdiu itaque quis ignorat, quid vocabulo Dei denotetur; is nec assirmare, nec negare potest dari Deum. Necesse igitur est, ut atheus, qui negat I. 4II. , quid eOdem vocabulo indigitetur, intelligat. g. 4I3.
AEleus norionem Dei non admittit possibilem. Etenim Milo miatheus habet aliquam Dei notionem , seu intelligit, quid quatis re vocabulo isto indigitetur s. 4r 90. Quoniam tamen ne- setur visest. gat existere Deum hoc est, ens istiusmodi, quod vocabulo Deus indigitatur s. 4 iid; cum cias a se ideo existit, quia possibile . 34. Part. I. Theol. naid, seu Deus
ideo existit, quia possibilis s. et 8. ; necessis cst, ut neget istiusmodi ens esse possibile, quod vocabulo Dei indigi-
- latur; consequenter notionem Dei non admittit tanquam
Probe notandum est, quaenam ex hypothesi impia ath, ismi necessario consequantur. Etit enim non negem, seri posse, ut atheus contradictoria statuat; ubi tamen eum contradictionis convincere volueris, quae cum hypothesi
atheismi stare possunt, & quae eidem repugnant, a se inviacem probe discernenda veniunt. Unde s atheus admittere velit ens istiusmodi esse possibile, quale vocabulo Deus s-gnificatur; neget tamen inde sequi, quod existat, propterea quod ab esse ad posse non valet consequentia, seu ideo quid non existit, quia possibile, in serie nimirum rerum contingentium III. Outo .d, unde abstrahuntur notiones philosophiae primae: facile redarguitur erroris sui, sive per demonstrationem, quod ens a se ideo existat, quia possibile I. 34. Pan. I. Theol. nat. , s ve quod Deus, ens persectissimum g. 140, existat, quia possibilis I. 280. Unde patet, Canesanor, qui sumunt Deum esse ens persectissimum , atheos minime convincere posse erroris sui, nisi possibilitatem ejus demonstrent. Sane in Geometria non admittimus rationem trium in triangulo angulorum ad rectum ra-Αaa a tionena
394쪽
llonem duplam tanquam figurae alicui conveniens praedka. tum , antequam per constructionem constat triangulum esse possibile, seu figuram tribus lineis rectis terminatam, quae vocabulo triangulum in Geometria es ementari indigitatur. esse possibilem. Quamobrem nec atheus admittit necessa- . riam intis persectissimi existentiam. antequam demonstra veris eritis persectissimi possibilitatein, quemadmodum jam agnovit D. Thomas Quicquid igitur de Deo sumas, urhabeas aliquam notionem, quae voeabulo respondet, ne st. sne mente sonus, quemadmodum bis Iri, & ut cetera i de demonstres, quae de Deo praedicanda: nihil tamen adi. versus atheum conficies, nisi ostenderis notionis istius realitatem, hoc est , nisi demonstraveris notionem istam est, possibilem : quod quomodo fieri possit docuimus I. III. σseqq. Log. . Non nego fieri posse, ut quis atheus existentiae Dei persuadeatur, etsi realitatem notionis, quae vocabulo jungitur, non agnoscat, quemadmodum plurimi a sensum praebent di Veritati, R errori, cujus nondum sane Leonvicti: sed nobis propositum est ostendere, quaeriam ad . sundamentum atheisini penitus sicivertendum, adeoque ad hoc requirantur, ut quis erroris Prorsias conVincatur.
Muisis M/ A Lipothesi Attii notio Dei contrad crimem invo et iratio Dei in Etenim athera notionem Dei non admittit tanquam possibi-
h thesi lem s. 413. , adeoque pro impossibili habet s. 8 s. Onta . auri. Quamobrem cum impossibile iit, quod contradictionem involvit f. 79. OBiolu; in hypothesi athei notio Dei co
Si absurditatem atheisini penitus inspicere utauerimus necesse est, ut animum advenamus ad singula, quae impia hypothesis involvit. Unde necesse est demonstrativa rati ne in tad duduci, quae in ca con intur s. .
395쪽
g. 4 IA su probare incumbit norisnem dei centradictionem Atho .hid Misere. Etenim in hypothesi athei notio Dei contra-sionis i adictionem involvit . 434. . Quare si negat, dari Deuni g. it.); hoc ipso affirmat, notionem Dei involvere conia tradictionem. Enimvero in philosophia non admittuntur principia nisi sit cienter probata s. 137. Disi. prael in. . Attico igitur incumbit, ut notionem Dei contradictionem
involvere probet. Hanc igitur probationem jure ab atheo requisveris , etiamsi ipse demonstiare non posses, quod tamen fieri posse constat g, i 3.1 .), ejus possibilitatem. Facilius Gnim probatu est, notionem aliquam involvere contradictionem, quam quod non involvat, consequenter rectius abatheo postulatur, ut probet, notionem Dei involvere conis tradi hionem , quam is migere Valet, ut ostendatur, notionem Dei a contradictione liberam es e. Atque hoc pacto onus probandi in atheum devolvitur. Abst autem, ut quis hoc inter artificia sophistica reserat: neque enim id sit ideo. quod de bona causa desperemus, sed ut atheum confundamus. Etenim ubi atheus experitur, se probare minimo posse, quod notio Dei si contradictoria, tu vero deinde ipsi ostendis, eam esse a contradictione liberam et eo ipso convincitur, se in prima principia peccasse , dum existentiam Dei negavit: cum ex adverso, qui Deum existere asis ant, methodi leges accuratissime Observent . nec sumant, nisi quod per eas recte sumi demonstrari pol est. Nimirum athei theoretici, qui abusu intellectus in errorem impium incidunt, videntur sibi ceteris acutiores, unde & vulgo voce Gallica foras eortis appellari sueverunt, quasi viatibus intellectus majoribus polleant, quam ceterk Quamobrem ut contrarium pateat, id omnino agendum, ut con vincantur deesse ipsis acumen, quo pollent primorum Logicae principiorum periti , quoniam in admittendo errore
contra ea peccant, in rc maNime ardua no ncondonanda prae-
396쪽
. 4 I 6. DGisia mpossibile es, ut atheus demonstret notionem Dei in ias probanda volvere contradictioncm. Negat cnim atheus dari ens a se, io, GHctis. Mod sit autor hujus univerti . 41 4. Quamobrem cum xi, re mi affirmet, notionem Dei involvere contradictionem β. 14. , iuxta eam contradictionem involvit ens a se, quod sit autor hujus universi, seu quod mundum hunc adspectabilem &quicquid in eodem datur, secerit. Enimvero demonstravimus, Deum, quem csse ens persectissimum sumsimus 3.14. , creasse mundum hunc adspectabilem s. 344. 338 . , at que adeo pcr demonstrationes nostras patet, si Deus sit enspersectissimum, cum esse mundi hujus adspectabilis & animarum nostrarum creatorem, adeoque autorem. Quoniam
itaque possibilitatem entis persectissimi evicimus s. ia. ;hoc ipso quoque possibilitas autoris mundi evicta, cumque possibile iit, quod contradictionem nullam involvit
3. 8 s . Ontol. , eo ipso demonstratum est, notionem Dei, quae eandem reser tanquam universi autorem , nullam involvere contradictionem. Quamobrem cum impossibile sit idem simul esse & non esse s. et 8. Ontu Minotio ista Dei, quae eundem exhibet tanquam universi hujus autorem, contradictionem simul involvere nequit. Impossibile igitur est, ut atheus probet, cam contradictionem involvere.
Idem demonstrari potest ex principiis 'stematis. EN
enim in systemate sumimus definitionem Dei nominalem, quod sit ens a se, in quo continetur ratio sufficiens existen- tiae mundi hujus adspectabilis dc animarum nostrarum s. 6 7. Parr. L. Neol. nar.j. Evicimus autem dari ens a se . a 9. Part. I. Theol. nat. , qnω sit diversum a mundo adspectabili, di elementia rerum materialium s. s 80 atque anima-- bus
397쪽
hus nostris . 6 a. para. L. Neoc nat. 9 , & rationem si isti- cientem mundi hujus adspectabilis , elementorum rerum materialium atque animarum nostrarum in se contineat . 64. flari. L. Neol. nat. . Quamobrcm Cum possibile sit, quod existit, sive actu datur . iro. Onto Pr, eo ipsOd monstratum cst, ens a se, quod sit diversum a mundo &rerum materialium elementis atquc animabus nostris &horum omnium rationem sufficientem in se contineat, . consequenter Deum s. 67. pari. I. Theol. nat.2, esse posm
bilem. Quoniam itaque quod possibile est , ejus notio
nullam contradietionem involvit s. 8s. Ontol. ; notio Dei, qua in systemate eundem nobis repraesentamus, contradictionem nullam involvit. Enimvero ex illa ipsa notione deduximus, Deum cssc creatorem mundi s. 763. stari. I. Theol. nai. 9 & animarum nostrarum 78o. 8art. I. Neonnat.), immo &elementorum rerum materialium L 7s 8. pari. I. Neol. -2. Quamobrem qui admittit notionem
Dei in systemate sumtam possibilem esse, is quoque assimittere tenetur, notionem Dei, quae eundem refert tanquam universi autorem,possibilem csse, seu a contradictione Iiberam. Unde cetera sicquuntur, quemadmodum anteis
Patet adeo, nos summa confidentia onus probandi, quod diximus not. I. 4rs. , in atheum devolvere posse: neque, enim verendum est, ut latentem in notione Dei, quae ipsum exhibet tanquam ens a se hujus universi aurorem 4II. , contradictionem demonstret. Quin potius per demonstrationem prassentem docebitur, quanam subst ratio, . cur demonstrationem dare non possit, quae ab eodem exigitur. Neque est quod excipias, eam subtiliorem esse, quam ut ab atheo capi possit. Quamvis enim concedam, exceptionem valere de quibusdam, iis scilicet qui pueriliter errant; nego tamen, eam valere de Omnibus: neque enim omnium est. errare pueriliter. Sunt qui in viribus intellectus fidu-
398쪽
eiam ponunt, ad demonstrationum robur percipiendum noa inepti. Atque iis satisfaciet demonstratio. ubi animum ad eandem advertere velint, nisi obstent rationes ab appetita pendentes, & praejudicia quaedam alia, quorum in animis hominum occaecandis magnam vim esse constat. Sed illas removebimus, haec dispellemus in sequentibus. Neque nulla vis est demonstrationis praesentis in puctiliter errantibus. Ubi enim in se cxpcriuntur, sibi non tantum esse ac, men , quantum ad praesentem discussionem requiritur ; de viribus propriis desperantes facilius cedent rationibus ad persuadendum, non ad convincendum compositis, nisi aJsnt pertinaciae rationes, cur scientes Volentesque m mire velint: quibus quomodo sit occurrendum, ex sequentibus patebit. Sit autem dari nonnullos , qui dubii in errore persistere . quam veritati manus Victas daeo malint; nihil inde adversus valorem demonstrationis concluditur , quod quidam propria culpa convinci vel non possit . 99 . Log ) , vel n lit β. 998. INJ, quemadmodum nihil triamur adversus eandem, si qui probationibus a genuit . emonstratione quoad formam atque materiam procul distantibus se ad assen- isum duci patiuntur. Demonstrationum Euclidearum valorimhil decedit, quod longe plurimi sint, qui eas capore noqueunt, vel quod dentur alii, qui veritatem propositionum admittere malunt propter demonstrationes mechanicas, quam ut tantis ambagibus incedere Velint, per quas eos ad . convictionem ducit Euelides.
3. 417. Dubitare idem est, ac velle assensum praebere alteri contradictionis parti, ignorare tamen, utrum is asti maliVae, an negativae praeberi debeat. Unde diabitatio est actus animae , quo quis vult determinare assensum in alteram contradictionis partem non tamen novit, in quamcundem determinare debeat, utrum scilicet in assirmaturam , an vero in negativam. Vel brevius ; est pronitas
ad assentiendum alteri contradictionis parti, conjuncta
399쪽
inlin ignorantia, utrum assirmativae, an negativae assentiri
debeat. . Ita dubitar de immaterialitate animae, qui ignorat, utrum
dicendum si eam esse immaterialem, an esse materialem . ubi de immaterialitate judicium ferre voluerit. Nimirum duae sunt propositiones, altera assirmativa, Anima est smism iterialis ; altera negativa , Antretis non est inet .aImriam. Quoniam in earum una de eodem subjecto amrmatur, quod T in altera4negatur; caedem sbi mutuo contradicunt. 6. 32. Ouro J. Quod si quis alterutri assensum praebere voluerit.. ignoret tamen, quam eligere debeat, ne a veritate abberret ac in errorem incidat; is dubitare dicitur.
f. 438. Eoi dotitat, ei vel nuri sunt assentiendi ratisines ex Diires urutraque parte contra TZimu ς vel si s rationes eX utraque, Δίirati Das non Assicientes, es in De casu aut ex una Rarae Iissatus. nes sunt probabiliores. , ex altera minus probabiles , aut exurraque aeque probabiles , vel Gnique ex una parte sunt quaedam assentiendi rationes sed non si cientes,sex altera nul-
L. Quoniam enim nihil est sitne ratione sit ciente, cur potius iit, quam non sit s. Io. tol. . necesse etiam cst, ut detur ratio sussiciens , cur in unam contradictionis partem assensus potius determinetur, quam in alteram. Et quoniam polita ratione sussiciente assensus ponitur etiam ipse assensus ri8. Ontol. J, qui vero dubitat, assentiri. quidem vult alteri contradictionis parti, sed assensium d terminare nequit . 417. ; nec datur in dubitante ratio suffciens assensum determinandi in alteram contradicti nis panem, sed ea potius deficit. Quamobrem cum d ficiat , si vel nulla adiit ratio ex utraque contradictionis parte, vel si adsint rationes quaedam ex utraque sive, aeque probabiles, sive ex una parte probabiliores, quam ex abcinopu Tties. Nat. Pars IU Bbb tera,
400쪽
tera, vel ex parte tantummodo alterutra, sed minime sitnficientcs ; evidens est, qui dubitat; ei vel nullam esse ra tionem assentiendi ex utraque parte contradictionis, veIex utraque contradictionis parte adesse rationes quasdam sed suffcientes minime ad assentiendum , sive ex utraque parte fuerint aeque probabiles , sive ex una parte probabiliores , quam ex altera , vel dcnique in ima quide parte adesse quasdam assentiendi rationes, eae altera nurulas, sed non stissicientesia
Ita qui dubitat, utrum anima sit immaterialis nec ne ei nec perspectae sunt rationes, ob quas ea sit dicenda immaterialis, nec ullae cognita: sunt, cur negari debeat quod si immaterialis. De eadem quoque immaterialitatae animae dubitat, cui prostant rationes, ob quas anima Videtur materialis, dc prostant etiam rationes, ob quas eadem videtur immaterialis, neutrae tamen sussiciunt, ut asses sum potius uni, quam adteri contradictionis parti praebeat Et si vel maxime rationes fuerint probabiliores, ob quo anima videtur immaterialis , quam quae pro ejus materia litate militant: adhuc tamen dubius est, utrum immaterialiari tati tuto subscribere possit nec ne, consequenter dubitat, an verum sit, animam esse immaterialem, an ex adverta. falsum sit, eandem esse immaterialem. Immos quas se spicit, rationes, ob quas anima videtur immaterialis, nul-Ias autem prorsus videt, cur immaterialis esse nequeat; ubi tamen per eas nondum certum esse judicat, quod si im- materialis; adbuc dubitat, num affirmare debeat, animam esse immaterialem, an vero idem negare debeat.'Diver- isus hic dubitantium status probe perpendendus est: habellenim diversitatis cognitio, ut in omni, ita etiam in prae sumi casu, quando de existentia Dei dubitatur, situm usum. ubi dubitantem ad certitudinem perducere volueris. s. 419M 'L. t u& dAbrianti nuta sunt agentiendi . rationes ex utrasse