Theologia naturalis methodo scientifica pertractata. Pars prior posterior ... Autore Christiano Wolfio .. Pars posterior, qua existentia et attributa Dei ex notione entis perfectissimi et natura animæ demonstrantur, et atheismi, deismi, fatalismi, na

발행: 1741년

분량: 775페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

521쪽

Deus s64. . . De existentia igitur Dei non amplius dubitat ir.). Quoniam adeo cessat ratio, ob quam

de veritate religionis omnis dubitat ; nec de ea amplius dubitare potest s. 7o. tol. , consequenter religionem

aliquam admittere tenetur. Necesse scilicet est, ut agnostar, dari aliquam relleionem,

quae si vera, etsi propterea nondum agnoscat patriam Veram esse. Et quamvis fieri possit, ut existentiam Dei in dubium minime revocans de veritate religionis omnis dubit re queat; cum dubitatio rationem aliquam habere debeat To. to J, necesse est ipsum de Deo aliquem fovere errorem, ob quem eundem coli velle dubitat. Impothesis vero propositionis praesentis rationem omnem aliam a dubitatione de existentia Numinis diversam excludit , consequenter quamcunque ob rationem de veritate religionis omnis quis ' dubitet, qui Deum existere non negat, nec de ejus existe, tia dubitat, ea hic attendenda non venit. Quodsi vero quis de Deo foveat errorem, qui religionem omnem in dubit tionem adducit; cum is veritati cuidam in systemate, vel hac est a Theologiae parte contradicere debeat, erroris sui

Veritas rellioris nouae His , tum quoae dem , -m Unia ver 1 alis sit, ex perfectionibus disinis es perfectione utius uni e tas religi s Ammaque rerum perfectione demonstranda. Etenim v nu natur

ritas religionis naturalis, hoc est, quod Deus ab hom, tis iam mnibus coli, & quomodo ab iisdem coli Velit, ex princi-'odd. piis Theologiae naturalis demonstranda s ta Enimvero vi horum principiorum liquet, id Deum velle, quod

perfusionibus divinis g. 443. art. I. Neoc nat. , quod perfectioni totius universi & summae rerum persectioni' convenit cf. 443.part. I. Theol. nat. . Quamobrem Deum

, a velle Diuili ed

522쪽

so4 Pars II. GR. II. cap. I.

velle ab hominibus coli & quomodo ab iisdem eoli velit,

hoc est, religio naturalis tum quod detur , tum qualis sit, ex attributis divinis di perfectione totius universi liciumvque rerum Frsectione demonstranda.

Quod detur religio naturalis & in quonam ea consistat, . demonstrabitur in philosephia practica , quamcis principia propiora jam evicta fuerint in systemate 977. 981. Part. I. Theod uat. . Gus Veritatem agnoscum & Christiani, dc

Turcae.

s. 322. uomodo religionem revelaram demon athur , s libris, in veritas reli- quibus revelatis divina contineri dicis- , revelationis Humagi irrerae criteria convenire Osreduis. Quoniam si Deus quid homblara sem ni revelat, Deum hoc velle certissenum est g. 448. Hic LGmr. Neol. nat. ) , religio autem revelata ex principiis revel tionis deducitur 3. sta.); si revelatio divina datur, religio quoque datur revelata. Enimvero non modo comstat, impossibile non esse, ut Deus homini revelet, quod velit g. 4 ,part. I. Theol. nat.) , verum etiam criteria dantur, per quae revelatio divina agnoscitur & ab eo, quod divinitus revelatum falso sertur, discernitur . 4s1. Useqq. art. L. Neol. nat. P. Quamobrem si libris , in quibus re- velatio divina contineri dicitur, criteria ista convenire stenditur ; quin revelatio divina detur dubitandum non est, consequenter patet religionem revelatam dari, si stendatur libris, in quibus revelatio divina contineri dic,

tur, revelationis divinae criteria convenire. Dari religionem revelatam contendunt δc Christiani, de Minamedant. Illi ad libros provocant, qui S. S. nomi- . ne veniunt; hi vero ad Alcmanum. Quodsi ergo ostem datur , Scripturae sacrae conVenire criteria revelationis divinae in systemate demonstrata , non autem Alcorano ; non

523쪽

modo i quet, religionem revelatam dari, verum etiam pa- tet , eam esse Veram , quae ex Scriptura sacra deducitur , Perperam Vero pro religione revelata venditari, quae Alcorano superstruitur. Ex libris S. S. constar, ante Christum antiquam Judaeorum religionem fuisse religionem revelatam , in ejus vero locum ob rationes ibidem traditas successisse religionem Christianam. Atque adeo intelligitur, quomodo Veritas religionis revelatae adstruenda st adversus eos , qui eandem negant, Vel commentitiam pro eadem venditant. Nimirum omnium evidentissime noc patebit , si veritates revelatae ex principiis S. S. in Systema aliquod redigantur , atque ope criteriorum in Systemate . nostro exhibitorum evincatur , cas esse tales , quales haec exigunt. Quodsi vero breviori opera defungi volueris, ex S. P. excerpenda sunt, quae singulis criteriis respondent. Ast ubi ex adverso religionis Multam edanae lal statem evincere volueris; ex Alcorano excerpenda sunt, quae uni uel alteri criterio aperte contradicunt. Quods enim imsint, quae vel uni critorio repugnant; id sussicit ad oste dendum, Alcoranum pro revelatione divina perperam h beri, consequenter religionem eidem superstructam falso jactari revelatam.

. I 23. tifcripturarii dicuntur , qui Scripturam sacram , Asti cript

quam vocamus , revelationem divinam contineri negant. rarii quinam in xscrapturarius adeo non es, qui non norit, utrum Scriptura iacansori sacra detur, nec ne. Ita Sinae, antequam Missionarii in Chinam intrarent,

ignorarunt dari libros , quos Scripturae sacrae nomine insignimus, & in quibus revelationem divinam contineri asse-Veramus. Quamobrem nec negare potuerunt, in istis revelationem divinam contineri, consequenter nec eos Anti scripturariorum numero adscribere licet.

524쪽

Pars II. Sect. II. Cap. I.

I. 324. Atias Atheus, qui novit, ciristianos a mare, quod in Seriptura se quando antia cra revelatio divina contineatur, anIscripturarius est. Etenim scripturarius atheus negat dari Deum 3. 4ir. , consequenter etiamdcendus. negare tcnetur , dari rcvelationem divinam. Quamo, rem si novit, Christianos assirmare, quod in Scriptura sacra relevatio divina contineatur ; negare ctiam cibet, in ea revelationem divinam contincri. Quoniam itaque Antiscripturarius est, qui negat, in Scriptura sacra revelati nem divinam contineri s. saa. ; atheus, qui novit Chria. stianos hoc asserere, anti scripturarius cst.

Propositionem praesentem invertere non licet, ex eo, quod quis antiscripturarium se probat, inserendo, quod statheus: patebit enim ex sequentibus non solos atheos anti- scripturarios esse. Multo minus autem ex eo, quod.quis contradicit dicto cuidam S. S. vel communi ejus interpretationi, aut ex ejus asserto sequitur, quod loco cuidam S. S. contradicere videtur, inserre licet, quod si atheus, quia vi originis anti scripturarius est, qui S. S. contradicit. Faciunt hoc, qui vago vocabuli fgnificatu delectantur , ut philosophos , quos oderint, diffamare possint argumentum ab invidia ad praxin translaturi Ioso. LV. . q. 23. '

An Antiscri- Isr*Iurarius non necessario irreligionarius es. N pturarius gat anti lcripturarius in S. S. contineri revelationem diu omms irres nam s. 3 a 3.), consequenter negat religionem revelatam gionarias. esse Veram , quae ex S. S. principiis deducitur f. si et . . Enimvero hoc non obstante admittere potest religionem, quae ex principiis rationis depnitur, vel ex aliis libris, in quibus revelatio divina contineri dicitur, hauritur, comsequenter non modo religionem naturalem amplectitur, verum etiam aliquam revelatam dari agnoscit f. si z. :

525쪽

sit ita quod in ea definienda a vera aberreti Quoniam itaque irreligionarius non est, qui religionem aliquam admittit 3. 3 14. I antiscripturarius non necinario irreligi

narius est. Vides ex eo, quod constet, esse aliquem antiscriptur rium, inferri minime posse, quod idem si irreligionarius. Proposito itaque praesens cum aliis sui Gilibus libidinem

consequentiariorum refraenat, ubi ad argumentum ab invi- dia ductum delabuntur f. roso. Log . Habent Vero hae propositiones praeterea hunc usum , ut te . equum praebeas errantibus & in refutandis eorum erroribus extra oleas minime evageris: id quod quanti sit usus, alibi rectius docebitur. -

. sa 6. Si irreligionarius novit, Gripianos a mere, quod in S. S. I inam i e Iineatur revelario dFDina; amiseripturarius es. Etenim ir- religionarius

religionario nulla est religio si 4. , adeoque nec re-stantsin velatam aliquam admittere potest j. Iaa. . Quodsi er-pturarias. gonovit , Christianos assirmare , quod in S. S. contine, tur revelatio divina per 'potis nec religionem Chri- 'stianorum tanquam iuvinitus revelatam admittit, consc- . . quenter negare tenetur in S. S. revelationem divinam conistineri s. si a. . Quoniam itaque antistripturarius est, qui hoc negat s a 3. inreligionarius, qui novit Christianos assirmare, quod in S. S. contineatur revelatio divina, antistripturarius est.

E. V. Sinae antiqui ignorarunt dari S. S., in qua conten- . tam esse assirmamus revelationem divinam. Fuere iidem irreligionarii di non tamen dici potest , quod fuerint anti- scripturarii, nisi vocabuli signis' catum fixum in vagum vertere veli, etymoIogia ejus confisus f. saa. . Utilis est praesens propositio in convertendis irreligionariis. Etenim qui antiscripturarii non sunt, cum minime negent S. S. Sss a tora

526쪽

N8 Pars II. Sect. II. cap. I.

toritatem divinam, nullis praejudiciis adversus eam conceptis occaecatum possident animum, a quibus is liberandus, ne argumentorum pro illa stabilienda vis enervetur. A sit itaque , ut quis sibi persuadeat, propostionibus istiu modi, qualis praesens est, praeter necessitatem multiplicarientia, vel criminetur, quasi atheismo Patrocinemur. , .

s. sa T. An Antistri- AntiscripIurarius non necessario artius es. Etenim am' pluraraus tiscripturarius negat in S. S. contineri relevationem divi- . omnis sit nam .sa 3. , consequenter veram esse religionem reV

vitias. Ialam, quae inde hauritur s. si a. . Quamobrem cum hoc non obstante admittere possit religionem naturalem, hoc cst, modum colendi Deum per principia rationis manifestum cit. 9 ; antiscripturarict non necessario negat dari Deum. Enimvero atheus non est, qui Deum dari non negat I4ii. Antiscripturarius itaque non neces sario allicus est. Idem etiam sic ostenditur. Antiscripturarius non ne , cessario irreligionarius est g. 5as. , consequenter non repugnat, ut aliquam religionem c . si 4. Iadeoque cem tum Dei colendi modum admittat s. si a. . Quoniam itaque Deum dari non necessario negat, atheus vero isdemum est, qui Deum dari neept s. 4ii. s antiscript

Iarius omnis non necessario atheus est.

Nimirum negare veritatem omnis religionis & negare veritatem religionis Christianae, Vel antiquae Iudaicae, non unum idemque est. Immo negare veritatem omnis reli- gionis & negare existentiam Dei nondum unum idemque est , quemadmodum ex sequentibus patebit. Non igitur plus inserendum, quam notiones terminis suis circumscriptae admittunt, nisi summa imis miscere ac omnia inter te eo unda velis.

CAPUT

527쪽

De Fatalismo,Deismo, & Naturalismo.

Fin iis, dicuntur , qui absolutam rerum omnium in Farab

mundo necessitatem defendunt. Fatali as uni- quinam dis versatas est, qui absolutam rerum omnium necessis cantur H S ratem ad ipsas actiones humanas extendit, negata liberi resimi d te voluntatis humanae. Tarali us particularis est, qui novisio. cessitatem rerum omnium absolutam ultra mundum materialem non extendit, concessa voluntatis humanae libertate. Qui fatalisinum universialein amplinuntur, Fat

ii as uni Vatistas dicemus : qui nonnisi fatalistinum particularem defendunt, Fatali s pari larisas appellabiam . Spinos satalem rerum omnrim necessitatem in mundo materiali defendit & animae humanae libertatem competere negat: est igitur Fatalista universalista. Idem eodem modo patet de Hobbem. Nomen atalistae dudum receptum est in Scholis philosophorum & Theologorum. Quoniam tamen non necessario libertatem animae humanae negat, qui omnium rerum absolutam neces statem in hoc mundo adspectabili ruer , cum unum ex altero inferri nequeat: ideo fieri potest , ut, qui rerum in mundo materiali absolutam necessitatem defendit, alius animam in volendo & nole do liberam esse concedat, alius idem neger. Quamobrem ne ab incautis , quemadmodum haud raro accidit, error praeter mentem errantis amplior essiciatur, probe discerne dum est , num qui in mundo absoluta necessitate omnia fieri assirmat, voluntatis humanae libertatem concedat, arirejiciat In Scholio Theologorum non ignoti sunt termi- εο ε 3 ni

528쪽

/ stinguere, quorum a se invicem disserentia ex collatione . desinitionum statun in oculos incurrit.

s 3 o. Naturalissa dicitur , qui religionem naturalem solam Naturalis, agnostit neccssariam, revelatam autem vel rejicit tanquam quinam ἀμfalsam, vel saltem non necessariam agnoscit. catur.

In Scholis' Philosophorum communiter Naturalisti catur, qui nullam admittit religionem nisi naturalem : ast in Scholis I heologorum Naturalis ae etiam appellantur, qui veritatem religionis revelatae in dubium minime V cant: naturalem tamen homini ad salutem aeternam consequendam susscere arbitrantur. Quamobrem ut definitio N.ituralistae in omni Schola sit usui , placuit in eadem significatum utrumque conjungere, cum commode in unum

compingi possit. s. s 3I. Ariel sum satagista, sed parti dari a , me repugnat ut Auales Ra alleus sis urimersiti a. Etenim atheus statuit absolute ne- ιalisa si rcessarios esse eventus rerum naturalium 3. 434.), non ta-athei. men qua allicus negare tenetur libertatem animae . 436.). Quamobrem cum Fatalista isque particularista sit, qui I bertate animae concessa absolutam rerum omnium in mundo materiali seu eventuum in rerum natura necessitatem defendit .s et 8. ; atheus omnis Fatalista, sed Panices ricta est. αuod erat unum. Quoniam tamen non repugnat, ut, qui negat exist Te Deum, etiam neget animam in volendo & nolendo eL se liberam , errore uno alterum non tollente ; nec repugnat, ut atheus animae libertatem neget f. 4ia . . Quamobreae cum is eveutra rerum absolute necessarios esse in

529쪽

sia Pars II. Sect. II. Cap. II. .

' opinetur 3. 434. , fatalista vero isque universialista sit, qui absolutam necessitatem ad ipsas hominum actiones extendit g. 328. ; evidens est non repugnare, ut atheus sit fatalista univcrsalista.

Fatalismum particularem atheus qua atheus defendit; ast universalem nonnis ex accidente, minime qua atheus, . sed quatenus atheismo admiscet errorem alium cum eodem

minime conneNum.

I. 332. Deis a cuν Dei a a leas non es r nec alleus Desti esse potes. E altius es enim Deista Deum existere concedit g. 329. , const- altius cur quenter cum existere non negat. Quoniam itaque atticus Deista non non est, qui Dcum existere non negat 3. 4r i. , Dcista

Similiter atheus est, qui Deum esse negat I. 41 10, consequenter non concedit, Deum existere. Quoniam . itaque Deista esse nequit, qui non concedit Deum exist re s. sa9. ; atheus Deista esse nequit.

Non iam disquirimus , an Deistae error non minus n. xius sit, quam atheismus e neque enim nobis jam quaestio est de damno ab errore circa Divinitatem admisso metuc do ; sed de errorum repugnantia. Ex terminis adeo manifestum est, Dei stat & athei errorem sibi mutuo repugnare., uun eodem subjecto uterque locum habere nequeat. s. s 3 3. 'E Uηaη- Naturali a non es auras nec altius Naturabati essess-ria aurimi tes. Etenim Naturalista agnostit necessitatem religionis es natura- naturalis sso. , adeoque admittit quendam Dei colen-lismi. di modum s. si a.), consequenter Deum dari assirmat.

Quamobrem cum assicus Deum dari neget cf. 4 i. ,

530쪽

De Fatalismo, misero F Natur avsimo. 34

adeoque atheus non sit, qui eum dari assirmat i Naturalista atheus esse nequit. Similiter atheus negat veritatem religionis omnis, mnemque pro figmento habet g. si 6.), consequenter fieri non potest, ut veritatem religionis naturalis agno stat., Quamobrem cum Naturalista esse non possit quiveritatem religionis naturalis non agnoscit f. 33o. I nec atheus Naturalista esse potest.

Quamvis adeo atheus admittat disserentiam inter actiones malas& bonas scio. , nec necessario actionibus malis delectetur & bonas omnes aversetur f. so I. , adeoque Vitam amet honestam eidemque studeat; cum tamen Dei agnitio nullo modo influat in eius actiones , Deum minime colit 3. s II. , ac ideo ab omni, etiam naturali religione alienus . f. s Ia. . Ex amore igitur vitae honestae inserri nequit,quod

s. s 34. Rui simpliciter ignorat dari Deam, nee Misa , nec N, Re Dan raralista est. Qui simpliciter ignorat dari Deum , Deum tu Do existere non affirmat, cujus nullam habet notionem g. 'ec non N 4a8. . Quoniam itaque Deista esse nequit, qui Deum Walimio existere non affirmat 3. 329. i qui simpliciter ignorat da /mpsicis iri Deum, Devia esse nequit. gnorant

- . . . . . Divisitatis.

Similater qui simpliciter ignorat dari Deum, ignor re etiam debet dari aliquem Dei colendi modum, eonu quenter & ignoret necesse est dari religionem naturalem 1 ia . . Quamobrem cum Naturalista religionis naturalis noces litatem agnoscat f. 33o. , adeoque Naturalista esse non possit, qui eandem non agnoscit; evidens omnino est, Natu- .

resistam esse non posse, qui simpliciter ignorat dari Deum. . sinopiNGLNat.Pars II.) Tit Iline

SEARCH

MENU NAVIGATION