장음표시 사용
651쪽
ligionem quandam tuetur . 3 sq. ; Idesistam esse irreli
sionarium necesse non cst. Falluntur itaque, qui sibi aliisque persuadere nituntur, Idea-
Iistam omnem tollere religionem. Nec est, quod excipias, cum realem corporum existentiam neger 3. 36. 'De/. rateum tollere cultum omnem Dei externum, qui cum ad religionem non minus spectet quam intumus, hanc saltem ex parte tolli, nec omnem integram subsistere in Idealistarum hypothesi. Etenim quemadmodum Ideat ista omnium eorum, quae in mundo materiali sunt, idealem ita anima existentiam non secus largitur, ac si is revera mira ipsam eX-hheret, omniaque eodem modo revera fierent, quo in anima repraesentantur; omnem quoque cultum externum idealiarer in anima requirit eodem modo, ac si omnia ad eum spectantia revera extra eandem fierent. Quemadmodum itaque Dualista defendit, hominem actiones quoque exter-Mas patrare debere, quae ad cultum divinum externum requiruatur; ita quoque Idealista agnoscere tenetur, curandum esse, ut in anima e&istant omnes illae perceptiones, quibus istae actiones repraesentantur, perinde ac s revera in corpore perficeremur. Cumque de phaenomenis eodem modo loquatur, quo Dualista, de cultu quoque diuino eadem cum G prostetur. Agnoscit itaque praeter cultum inter- num requiri quoque extern9m, nec eum Δversum ab illo , quem Duaria necessarium esse contendir, sit ita quod cultu omnis raternus in ipsa anima absolvatur, nec existat nisi
idealiter. Quodsi quis ideo citatum omnem divinum Idea- Iissae internum appellare velit; in verbis dissentit, dum in
An udavia cesse non est. Iri buum esse amisicriptararium, EN Mus 4ris enu a m gratiam Idealistarum nihil in Theologia naturalianti μώ- immutandum s. 633. , Quamobrem cum in eadem de rarissst. Monst Nur, hQmuu volunἰatem a. Deo revelari posse
652쪽
De thropomorphisino, Materiaissimo me. 633
fliam s. 448. V sieqq. pari. I. Theol. nat. , & in ea re I tionis divinae criteria proponantur β. 4s1- ου seqq. parc
rur, si libris, in quibus reveIatio divina contineri dicitur, criteria ista convenire ostendatur I. saa. ; Idelista stante hypothesi sua veritatem religionis revelatae negare minime tenctur. Quoniam itaque libris istis. quos Christiani Scripturae sacrae nomine insigniunt, idealem existentiam in anima siua codom prorsus modo tribuit, ac si re-Vera extra eam actu existerent j. 624. ; Idesi sinus minime obstat, quo minus divinitatem corundem agnoscat Enimvero antiscripturarius non est, qui in Scriptura sacra, quam Vocamus, revelationem diVjnam contineri asi
firmat .sa 3. . Quare necesse non est, laesistam esse
antiscripturarium. Quodsi ergo anti scripturarius reperiatur, qui idem Ideat ista, id minime Idealismo, sed aliis rationibus tribuendum venit, ob quas etiam Dualistae Scripturam Doram rejiciunt. Equidem non nego, vim inferri Scripturae verbis, si quis hypothes Ideat isticae convenienter explicare velis historiam creationis & alia, quae de mundo docentur in KS., non tamen repugnat, ut Idealista & Veritatis hypotheseos suae,& divinitatis S. S. persuasus hoc faciat, quemadmodum s ciunt alii, qui falsas hypotheses amplexi verba S. S., in sensum iisdem conformem detorquent. Ita Materies ista, quae de Deo humano more dicuntur, in sensu literati accipiens, ruae de ejus spiritualitate dicuntur & a simplicitate essentiae ivinae dependent, in sensum alienum detorquet, ut hyp thes suae larviat. Immo quis est, qui ignorat, nihil se quentius esse inter Christianos sectarios, ut sectae suae se
vientes verba S. S. trahant in favorem errorum suorum.
Neque etiam nego; fieri posse, ut Ideat ista agnoscat, HS.S. realem corporum existentiam doceri & tanquam ce tam atque extra omnem dubitationis aleam positam sumi, . Lill a conse-
653쪽
consequenter de veritate hypotheseos suae seeurus inde imserat, falsa doceri in S. S. atque adeo divinitatem ejus neget: non tamen ideo dici potest, quod ex Idealismo necessariosequatur; ut eidem deditus sit antiscripturarius. Etenim ea
de causa rejicit autoritarem S. S., quod in ea contineantur errores ex ipsitus mente, adeoque eadem Deum errare nescium, s3. 294. Porr. I. Thecu. nat. , autorem habere nequeari ob
eandem Vero rationem antiscripturarii quoque fiunt, qui Idesistae non sunt. Immo ex accidente fieri potest, ut ipiaveritas hoc modo det ansam errori. Ponamus enim Sempronium agnoscere, quod Deus sit incorporeus, nec Ο - los, nec pedes, nec manus habere possit. Ponamus eum loca S. S., in quibus Deo tribuuntur oculi, manus, pedes in sensu litterati accipere, & ad anthropomorphitas prOVO-care, qui hunc genuinum esse defunderint. Quoniam adeo existimar, errores manifestos contineri in S. S., ejus autorem Deum agnoscere nequit. Ecquis Vcro dixeriti necesse esse, utantiscripturarius sit, qui spiritualitatem & simplicitatem divinam 8efendit' Ex accidente est, quod veritas noxio errori ansam det. Eodem autem minio nonnisi ex accident est, quod Idealismus ansam det eidem errori. Ceterum per se patet, Idealistam, qui realem corporum existentiam negazi, 36a ora. t. , necessario incidere in errorem ab Ecclesia damnatum, quod Christus non habuerit nul corpus phant sticum, ut adeo ideat rur, etsi philo phiae non noceat 639.), parum ram: aveat Chris animo, e in erroribu1 P rerum haereticorum ab De la damnatus censieri debeat. NO-
nssilitas Corpora nan inpossibilia sunt S acra existeremus si intrinseca seu raram exissentia realis non rinpossibilis. SubstantiarexIm sera primarix, quae concipiuntur possibiles absque alia sub- ovorumn stantia limitata seu finita cf. aio.), nullae sunt possibiles nisi simpliccs Ia 3. . Enimvero ex aggregatione su stantiarum si inplicium oriri positat substantiae compositae, quae
654쪽
De Anthropomorphismo, Materialismo saec. 637
continuae s. aaa. Comon). Quamobrem cum corpora sint substantiae istae extensa s. ia a. Cos corpora esse possibilia patet. od erat unum. Enimvero Deus potentia sua creatrice omnes substantias simplices produccre potest g. 3 o. . Quoniam itaque aggregatis nonnisi substantiis simplicibus oriuntur
corpora, quemadmodum ex demonstratis intelligitur, at que adeo corpora existunt, quamprimum substantiae istae simplices ad actum fuerint perdueis; evidens est, com ra per potentiam Dei creatricem existere posse , cons quenter realis eorum existentia impossibilis non est I. 8s.
Nol. . diuod erat alterum. Ideali me corporum existentiam reaIem pro impossibili h bent, non quod de omnipotentia Dei dubitant; sed quod corpora possibilia tae negent, Videntur autem ipsis corpora impossibilia, quod agnoscant, si entia composta demtur, dari etiam debere simplicia, unde originem suam d
ducunt 3. 686. Onta . Perpendentes itaque ex punctis Zenonicis, hoc est, entibus simplicibus, quae praeter carentiam partium nullam aliam determinationem intrinsecam asmittunt, minima in extenso uniformi , ars. cimol. , extensa oriri non posse s . a I S. Comot , qualia sunt corpora 3. Ia a. Co Ol.)r, eadem pro impossibilibus habuere. Error hie prosem est ex ignorantia verae elementorum theoria
gini idearum in intellectu divino consonam s. 3r . . Quodsi disserentiam specificam elementorum ab animabus distincte cognosceremus, ut a priori clarissime paterer, qu Odo combinatione realitatum limitatarum, quae relitatum d vinarum limitatione prodeunt, resulaeni 3. 9 I. V θει possibilitas corporum intrinseca in majore utique luce Collocaretur. Posta autem corporum possibilitate intrinseca Fonitur per potentiam Dei creatricem extrinseca, quoviam .
655쪽
commercii inter an mam e corpuc
hanc illimitatam admittit, quicunque Deo omnes real Irates in gradu absolute summo competere agnoscit f. I s.). Cum in Psychologia rationali docuerimus, quomodo ideae sensuales extensorus & continuitatis V. ro 3. Ps s. rat , spata f. I 6. Poch. rat.), nec non vis inertiar 3. Io 8. V h. rat. atque Vis motricis prodeant 3. I Io. Pses. rat. τ relectis demonstrationibus ibidem datis dispelluntur nebulae, quibus circa corporum possibilitatem sensius atque imaginatio mentem obfuscare poterant. Quodsi multiplicem illam consu- sonem, qua ideae rerum sensibilium resultant. c98. PsFeb. rat. , adaequale cognoscere valeremus; nebular istic pertitus dissiparentur, luce meridialis affulgentes: quam num unquam mortalibus contueri licuerit, nostrum non est definire , etsi non sine ratione dubitetur.
ommercium inter animam V corpus per utrimae n
turam non impossibile. Etenim in systemate harmoniae pra stabilitar commercium inter animam & corpus intercedens per ipsam animae & corporis naturam intelligibili modo explicatur I. 6ao. 61A. rat0. Concipi igitur potest modus aliquis, quo commercium istud, & quidem natinaliter α. 6aa. Psch. rat.), subsistere potest. Quamobrem per naturam animae atque corporis impossibile non est.
Inter eas rationes, quae Idesistas ad negandum realem existentiam corporum permoverunt, referenda quoque est difficultas explicandi commercium inter animam atque Corpus interveniens. Cum enim difficultates, quibus premitur systema influxus physici, perciperent, nec alio modo idem subsstere posse existimarent, siquidem praeter animas existerent quoque corpora; desolutione desperantes nodum Gordium secare maluerunt, negata corporum reali existentia. Sessicit itaque ad refellendam impossibilitatem commercii inter animam & corpus per utriusque naturam subsistentis a nobis concipi posse modum , quo per eandem sub-- sistere
656쪽
De AEth vomorphismo, Materialisimo me. 639
inere quear. Apparet adeo utilitas systematis harmonia praestabilitae, quam aceteris expectare minime licet.
l. 644. Corpora realiter existunt. Etenim corpora possibilia Exi entia sunt & aetii existere possunt β. 6 z. . Quamobrcm cum corpor 'Deus res finitas creaverit manifestandae gloriae suae causia regiis. g. 623. pari. I. Theoc nat. , conscquenter ut persectionem Pam absolute summam, adeoque etiam potentiam s. 3 3 o. pari. I. Neol. nat. , manifestaret g. 6 Io. para. L. Theol. naid, eantamque intenderit tanquam finem ultimum 629. pari. I. Theol. naid, agat vero fini suo convenienter f. 6as. μυ- I. Theod. naid, quin praeter ani-
mas, in quibus mundus idealiter existit g. 19 a. Ps hol. id, produxerit quoque corpora, ex quibus mundus adspeetabilis constat s. ii 9- Comes.), dubitari nequit.
Quicquid exigit finis creationis a Deo intentus, illud quoque admittendum est, nisi in sapientiam divinam injurius esse velis s3.64 o. r3.I. Theol. 6 8 9. PAIM. nu.).Exigit resem corporum existentiam finis creationis, quatenus Deus per eandem omnipotentiam suam, absolute summam, demonstrare voluit. Quamobrem & admittendum , quod corpora creavexit, ut realiter extra ideas animarum existant. Excipit Idealista, corpora, cum sint impossibilia, a Deo creari non potuisse, quia potentia ejus ad impossibilia e vendi nequit 3. 344. pari. I. Tris. t. . EuimVeFO CO rarium eVicimus paulo ante f. 64a. , atque adeo excePti nulla eae
657쪽
-rmandum, adeoque errant g. 6 a 4. Leg. . Quoniam itaque errant, qui propositionem falsam pro vera habent s. 6 et 3. Log.); Ideali simus falsia hypothesis est.
Corruit adeoIdealismus per principia nostra,quatenus possibilitas intrinseca corporum per theoriam nostram element
rum demonstratur Sc disserentia sensibilis ab intelligibili per principia psychologica patet: neque enim nisi illa supposta possibilitas eorundem extrinseca per omnipotentiam Deidca ualitas per voluntatem eidem superaccedentem sive decretum ipsius constare potest. Falluntur adeo, qui theoriam nostram elementorum 8c animae pro idus istica venditant, cum si unicum idque certissimum adversus Idealismum Palladium, ex Idealistae hac sola de causa in dororem suum incidant, quod non perspecta sensibilis ac intelligibilis murudi disserentia, id, quod apparet, cum eo quod est, consumdant, R ideo in contradissiones incidant, ob quas notio co poris impossibit is videtur, consequenter corpus omnipotemtiae divinae objectum esse negent, hoc nomine porro su ducendum decreto divino, quoad realem scilicet existentiam. Nemo autem desideret demonstrationem, qua nondum surpositisDei attributis, independenter abomnipotentia& decreto Dei realis corporum existentia evincatur. Qiiicquid enim cognoscimus,uci a priori vel a posteriori cognoscimus M. 3sPfeb.e . A posteriori cognoscitur, quod experiundo addi scimus f. 3 4. Feb. emp. , adeoque beneficio sensuum g. 664. Log.b 3. 63. VI h. emp.) nobis innotescit. Quae sensupercipimus tanquam ad notionem corporis pertinenti veluti extensionem, vim inertiae & vim motricem 3. I 38.co . , phaenomena sunt s. a 25. 226. 296. 298. Cf- ), quae tamquam phaenomena admittit Idealistas. 6 a Q. Inde igitur nuhil adversus eum concluditur, nisi aperto sonte phaenomenorum cosmia.). Ex iis adeo, quae sensuum beneficio do corpore nobis innotescunt, ejus realis existentia probari nequit. Quicquid a priori cognoscitur, vi intellectus eruitur g. 438. V b. emp. , adeoque ex notionibus dbstinctis colligitur f. et s. Pota. p. . Quodsi notionem
658쪽
De Anthropomorphismo, Materialismo mc. 6 I
eonsuam corporis ab omni confusione liberes, in elememta incidis f. I9I . Cost L . Per haec autem non demonstratur nisi intrinseca corporis possibilitas F. 6 a.), qua sola cognita nondum constat kl existere η. I r. Ontia), sed tantummodo existere posse intelligitur 3. I 3 3. DIJ. Quoniam in anima idea hujus universi seu mundi adspectibilis existit, quae easdeWprorsus mutationes subit, quas mundus adspectabilis subit I. I9a. Psserit rat.); anima sibi eodem prorsus, quo nunc, modo repraesentaret hoc universum. etiamsi mundus actu nin existeret, id quod etiam agnoscitur ab iis, qui systema harmoniae praestabilitae defendunto. 6r . ωM rat.), & a Cariss agnitum rus. g. cit.). Re.dit adeo res tota ad liberam Dei voluntatem, utrum voluerit, animas solas existere, an vero etiam corporum mistentiam decreverit. Quod vero voluntati divinae conveniens sit, non aliunde quam ex notione sapientiae deduci potest 3. 446. 64o. pari. I. Theotum. , quemadmodum a nobis factum. Ca re in Meditationibus realem Corporum existentiam ex notione corporis & animae demonstrari non posse agnovit; eam igitur a veracitate Dei deducere vo.
luit. Videbatur enim ips ex eo sequi. quod Deus continuo hominibus imponat per testimonium sensuum, quod iisdem adeo certum videtur, siquidem corpora realiter non existerent. Sed hoc argumentum ab Idealistis habetur pro nullo. Etenim corporis notionem, qualem Cartemni admittunt, contradictioni obnoxiam Pronunciant, adeoque pro impossibili habent s. 79. Ontia quo admisio nulla est consequentia, quam tam 3 urget. Vidit hoc Mabbram-ehiusi unde in Dialogis Metaphyscis contendit, realem corporum existentiam nobis innotestere non posse nisi per revelationem divinam, qua tamen nos minime opus habere ex ante demonstratia constat s. 642. .
659쪽
De paganismo, Manichaeismo, Spinoesismo & Epicureismo.
.. s. 646. riganismus π Agamsmus sive Gentilismus est hypothesis de mundi aisi si . pluribus Diis dependentia sive quoad existentiam, A sive quoad gubernationem.
Constat Gentiles multos admisisse Deos, quibus si non creationem mundi, attamen gubernationem tribuerunt. Error hic cum multis modis variari possit, Gentilismi quo que plures dantur & dari possunt species, quas tamen dus ingui opus non est, propterea quod omnes corruunt, se 3 lato Paganismo in genere. Atheismus in desectu Ipeccat, quod nullum admittat Deum: ast Paganismus peccat in cessu, quod plures fingat Deos. Equidem superfluum videri poterat agi de Paganismo, cum non facile metuendumst, ne quis in eundem incidat: veruntamen plures prostant rationes, quae hanc tractationem suadent. Non desinit hodie, qui omnem cognitionem Dei ac virtutis naturalem ad Paganismum reserunt, quasi paganum seu gentile sit, qui quid lumine rationis de Deo & virtute agnoscitur, unde &Philosophiam moralem Ethicam gentilem appellant. Ea de causa aut Theologiam naturalem ac philosophiam moralem prorsus damnant, aut, s quae rationes obstent extrinsecae, quo minus' hoc faciant, mutilem saltem pronunciant, &Theologiae studiosos in Theologia revelata & Theologia morali acquiescere jubent. Verivri igitur riganisminoti nem exhiberi & quinam eidem inst error, evicienter demon. stra consultum erat, ne veritas aliquid patiatur detrimemti & ejus usu, quem certissimum spondet, fiustraremur,
. abunde perspecto ab iis. qui statam Philosophiae severius
660쪽
eum sacrarum litterarum tractatione conjunxerunt. Sunt etiam qui omnem de Deo errorem Scripturae sacrae adversuin Paganismo tribuunt: quod tamen minus recte fieri agnoscendum, cum etiam de erroribus rectum esse debeat. judicium. Denique Paganismus hodienum ex Orbe non una exstirpatus, atque adeo necesse est errorem hunc peni-nerspici, ne in convertendis Gentibus a vero aberretur, . ubi absurditatis suae convincendae. Immo dantur etiam religiones , qualis est Muhammedana, quae cum riganismo incundem censum referri nequeunt, etsi diversae a Christiana. fg. 64 T. Paganus sive Gentilis dicitur, qui Paganismum seu vel Gentilisinum profitetur, hoc est, pro vera habet hypothe- MN BP sin de dependentia mundi a pluribus Diis fallem quoad η-i Muri gubernationem β. 446. . lΡetperam igitur Gentilismus ita opponitur Christianismo, quasi hi Gentilis, qui Christianus non est, quemadmodum Iubinde faciunt, qui vagis locutionibus delectantur , prae- .sertim ubi animum assectibus obnoxium habent.
q. 648. Nomen a eLativum vocatur, quod inimur ad signifi- Nomen a candum ens quoddam in universali, veluti genus aliquod, peliativum 'ael speciem aliquam. Podnam t.
Ita vocabulum homo nomen appellativum est, quo denotatur aliqua viventium species. Similiter vocabulum arbor nomen appellativum est, quo denotatur aliquod genus, quod plures sub se species comprehendit, veluti cerasum quercum, abietem; quae ipsa Vocabula appellativa sunt nomina, utpote pluribus individuis communia.
In Gentili mo voraulam Deus nomen appetiarimam s. - ρ δε-- Etenim Gentiles affirmant plures dari Deos , a quibus