장음표시 사용
81쪽
nis .sa. Pota. empiri'. Nemo non novit, quoad apper ceptionem eorum , quae sensu percipimus S quae im ginamur, magnam intercedere differentiam, ita ut nωbis magis conscii simus eorum, quae sensu, quam illorum, quae imaginatione percipiuntur. Pendet illa differentia a claritate in percipiendo, quam majorem esse in sensationibus, quam in phantasmatis, hoe est, perceptionibus vi imaginationis
ita ut sensationes actus imaginationis obscurent, ut hos aegre, immo subinde prorsus non appercipiamus i .99. Psch. emp. . In Deo igitur nulla est elaritatis diversias quoad omnia, quae sibi simul repraesentat , sed singula eadem sbi repraesentat claritare. Atque ideo omnium sibi aeque conseius est, nec ulla hie fingi potest diversitas. Porro nemo non in se ipse experitur, actum apperceptionis eodem modo sese ad omnia simul clare non eatendere. Unde manavit, quod vulgo dicitur: Pluribus attentus minor est ad singula sensis. Enim. vero Deus simul quemadmodum eadem claritate ni repraesentat omnia, ita etiam singulorum simul sbi eodem modo a conscios ast , eonsequenter opas non habet ut sueeessive quemadmodum nos ad perceptiones partiales in totali comtentas Promoveat attentionem. Tantus igitur est in Deo appreceptionis actus, quo major eoncipi nequit.
f. 87. Prima pum Realitarer, quae Deo is sunt, init prima Avissilia. Εα
bilia qua enim Deus ens est omnium primum 3. 33. , consequen- ter ante ipsum non extitit eas aliud F. M. pari. I. Theotvir. . Nullas igitur concipere licet realitates, quae sint illis priores, quae in Deo existunt, consequenter quae Deo. Dexistunt, alias non supponunt. Quoniam itaque realit
res prima sunt possibilia, qua non stupponunt alias I. M. ;reatiates, quae ino insunt, prima utique possibilia stat.
82쪽
Uulgo dieitur, attributa divina prima esse posmilia.Enimvero attributi nomine tum venit omnis realitas, quae Deo inest: unde & eadem cum essentia divina dicuntur. Ne v ro termini, cui determinatam in philosephia prima assigna. vimus notionem . I46. Onton , aequivocatio irrepat; consultius visum est.. realitatis nomen retineri. Ceterum Pr positionem praesentem vel sine demonstratione largientur. qui Deum ens necessarium agnoscunt. a quo dependent cetera omnia, quae non sint a se. Quodsi tamen eon amnotionem, quae menti obversans eam per se claram reddit, evolvas. in demonstrationem, quam dedimus, incideru
Prima passibilia sunt reriditates illimitare. Prima enim re in possibilia sium realitates, quae Deo insint o. 87.). Enim. ς ε si uta vero nulli in Deo dantur limites f. 16. , consequenter realitates, quae eidem insunt, prorsus illimitatae sunt. Pri- ρ ma igitur possibil la sunt realitates illimitatae.
Perinde adeo hie sese res habet ae in exempla ausi si ma- vis, simili, quo disserentiam possibilium paulo ante illum vimus μοι. f. 8s. . ubi in Geometria primum possibile duximus tineam restim interminatam: si ita quod tantummodo ita spectetur. quoniam in Geometria imaginariis locus est.
quae ipse insunt, unico causeve Iimul cognoscit. Anima hu- istinis Des mana semetipsem cognotat, teste Psychologia tam empl. vin ara caerica, quain rationali, cumque realitas sit, quicquid enti alicui vere inesse intelligitur , non vero per perceptiones nostras confusas inesse videtur f. 5. , quin haec sui ipsius cognitio realitas sit dubitari nequit. Enimvero Deo tria buendae sunt realitates, quae insunt animae nostrae in gradu absolute summo o. 7o. . Ergo etiam cognitio sui ipsius
83쪽
Deo tribuenda in gradu absolute summo, eonsequenter quia gradus absolute sumimus realitatis omnem excludit desectum Is ), absque omni desectu, Nemo non agno-stit, cognitionem sui ipsius, quae datur in anima nostra, in eo deficere, quod non Omnia, quae eidem insunt, quaeque in eadem contingunt , aguOlcere & a Ie invicem distinguere valeamus, consequciater quod anima nostra non
distinctiistinc se ipsam cognoicat 3. 38- ' chon em'r. . . Necusis igitur est, ut Deus quam distilichillime cognoscat seipsum & omnia, quae ipsi in sunt. Enimvero in Deo nulla datur statuum successio 3. 48. . Quamobrem is non siccessive cognoscit ea, quae ipli ivlunt, ted simul, quemadmodum ex successivi & fimultanei disterentia perspicitur F. 569. Onrol.)- Semetipsum igitur 2 omnia, quae ipsi infimi, simul cognoscit, Patet itaque Deum cognoscere seismetipsum ct quae ipsi inlunt omnia quam distinctissime Q.
que simul. . Quodsi quis psychologiam utramque attenta mente pervolverit, ei abunde perspectum erit. quam multa insimanimae nostrae, quae non cognoscima', it4 ut maxima pars e Tum, quae cognoscimus, non modo minima, sed prorsus infinire parva, si phras Mathematicorum uti volueri', o ars eorum dicenda sit, quae non cognoscimus. Recolendat in. tiunmodo sunt animo. qua de iis demonstravimuq, quae in Heis nostris sensualibus S pha iis sinitis, seu ideis uti maginationis productis ig. 93. Poch. empiri) involvuntur&seqq. Pota. να.j, nec non de infinitis gradibus, quilius pereeptiones mediatis ab immediiis removentur t9 398. Fia. rat. , qua de causi infiniti des rur gradus obseurit itis percepti num mediatarum s . a z. Pisu. rat j. Perpem denda hie quoque sunt, quae de serie peroepi onum ac appetitionum atque aversionum unicuique animae propria sag P ch. rat , S continuam stituum prae eritorum, praeis sentium ac futurorum a se invicem dependentiam in vo venis
84쪽
evicimus. Hoe pacto abunde cognoscemus desectum, quo cognitio sui ipsius laborat, etsi multa adhue alia supersint, quae eandem confirmant. Hujus autem cognitio clarissime insinuat a cognitione sui ipsius, quae Deo tribui debet, removenda, ut distinctissima evadat. 0O.
Deus prima pagdilia quam distinctissime atque Amul primorum
cognoscit. Etenim semetipsum cognoicit quam instincti possibilii siue S omnia, quae ipsi insunt, unico actu live simul eognitio Deo 89 ), consequenter quam distinctissime atque simul cogno Vindicata scit omnes realitates, quae eidem Distat 3. IS. . Enimvero realitates, quae Deo inlimi, prima possibilia sunt 3.379. Deus itaque prima possibilia quam dillinctissime atque simul cognoscit
Deus possibilia pxima cognoscit, quatenus sui ipsius eonscius est. Quamobrem cum ipsemet sit ens omnium primum , nee ipso quidpiam prius , nec fine ipso quidpiam aliud concipi posIit; quoad ordinem cognoscendi primorum possibilitum eognitione nihil prius. Probe autem notandum est, quo ordine rerum cognt Iio a nobis in Deo concipiatur. ut intelligamus, quomodo nos, quorum successiva est cognitio, recto tramite progredi debeamus, in intimam rein rum notitiam penetraturi. ordo enim, quem nobis cognitio divina offert, is ipse est, qui in prog essu ab uno id a terum a nobis observandus. Quae enim fueressive fiunt in nobis, ea quidem in Deo sunt simul; hoc tamen non obstante subsistit ordo , vi cujus aliud e ei pitur tanquam prius, a. liud tanquam posterius: id quod dudum agnovere Theol gi, & recte ineui carunt Philosophi. Nec aliud insinuat mmilitudo Dei ae animae hum nae, quae tanta est, quanta disserentia inter ens infinitum atque finitum permittit.
Possibilia primitiva secunda me a primis ortunasum qu modo tur realitatura, quae Deo in μηδε diversa imitatione. Pos- possibilia H 3 sbL primana
85쪽
se ηδε μ nilia primitiva non supponunt alimo. 83. , adeoque per
nami ρ im intelligi debet, quomodo inde primitiva lacunda ori- antur. Possibilia prima sunt realitates illimitatae G. 88. . Quamobrem ex iis alia nasti non possunt nisi harum reatusatum limitatione. Sunt vero eaedem realitates, quae Deo insunt f. 87. . Ergo postibilia secunda, quae a primis oriuntur, realitatum, quae Deo insunt, diversa limitatione n8stuntur. Hine supra disserentiam possibilium Blustraturi tanquam primum possibile supposuimus lineam rectam utrinque im erminatam, & diversa ex utraque parte terminatione facta resultantes lineas utrinque terminatas sive finitas diximus po milia primitiva secunda, sive a primis orta. Neque ver ait, quod verearis, ne iniussiciens constituatur fundame, eum possibilium primitivorum secundorum , eum dentur realitates, quae Deo non insunt, veluti sensus S imaginatio I Is 7. pari. I. Tb A nat. , atque appetitus sensitivus F. iror. n. I. Theol. nat. . Eleuim illimitatarum realitatum limitatione prodire possunt, quae Deo vel prorsus messe nequeunt, seluti appetitus sensitivus, Tel saltem insunt per eminentiam. veluti sensus S imaginatio. Quodsi ergo rerum omnium extra Deum existentium essentiam & naturam intime perspiceremus; nullum mihi seperest dinium, quin omnia possi-hilia primitiva secunda ex realitatibus, quae Deo insunt, a priori derivare ae inde Porro eo, quem mox exposituri sumus modo, omnium entium ideas .componere nobis ib
I, 92.6nnm . Deus on a possibilia primitiva secreta sve a prunis pus biliμπι quani distinctissime cognoscit. Etenim Deus Gunctis- secundVrμm sime cognoscit omnia possibilia prima c=. 9o. . Jam cogni*- Veio primitiva secunda nascuntur limitatione rea' litatum, quae Deo insunt f. 9Ι. , consequenter cum hae
sint ipsa possitalia primitivd prima f. 87. , possibilium
86쪽
primitivorum primorum Iimitatione. Enimvero anima nostra interminatum se ii illimitatum variis modis limitare valet, atque limitationes possibilus illimitati cognoscit. Quamobrem cum Deo tribuendae sint realitates, quae ani-naae nostrae insunt, qualem osse actum limitandi quod tanquam illimitatum nobis repraesentamus, nemo dubitaru
dem per modum actus, quae ei per modum saeuitatis insunt , 78 ); Deus quoque possibiIta primitiva prima omni possibili modo actu limitat & omnes eorundem possibiles limitationes quam distinctissime ac simul cognoscit. Patet adeo Deum omnia possibilia primitiva secunda sive a primis orta quam distinctissime cognoicere.
clarissime aἐeo ostendimus, non modo quod, Verum etiam quomodo omnium possibilium secundorum seu a primis ortorum cognitio in Deo habeat locum, quae sunt prima entium finitorum principia essendi f. 87q. Ontol.). Ceterum haec singula, quae de possibilium cognitione divina demonstrant , probe perpendenda sunt, ut quomodo Deo in sint ideae rerum finitarum rite intelligatur : id quod mox usui erit ad eorundem neeessitatem, aeternitatem & dependentiam a Deo Theologis & Philosophis unanimi consensu usque ad ea tempora, quibus philosophia Carresiana invaluit, approbaram firmiter stabiliendam. Ita enim, tandem quam ineulantissime eons abir, quanto intervallo a vero absit Atrans, dum doctrinam Schi lasticorum de estentiis rerum necessariis atque aeternis independentiae divinae adversam judicat di somtem ab harae necessitatis a ceu sit. Haec enim doctris a pro ha est, nee sine ea demonstrariones in I heologia naturalidari possunt, nee tolli d sscultates cirea lexistentiam ma Ii inhoe universo, quemadmodum & ex systemate jam inrelligis Nar, oui presentes demonstrationes uberiorem adhuc lueem affundunr, immo omnem, quae arduonet humana expecta. II PoIelt.
87쪽
6 omnium rei litatum illimitarum in. existentia Deo virui
g. 93. Deo infinit omnes realitates in gradu absolute summo,stu praeter eas, quae Deo infunt, non dantur aliae quae non insunt.' Etenim possibilia prima stant realitates illimitatae g. 88. , quae Deo insiant ho87. , S primitiva sc Cuncta, seu ab istis
orta nascuntur limitatione diverta realitatum, quae Deo imsunt f. si. . Nullae igitur dantur realitates limitatae, quae non naicuntur ex primis, quae Deo insinti Quamobrem necesse est, ut Deo realitates omnes illimitatae, seu in gradu absolute summo insint, seu praeter realitates, quae Deo in gradu absolute summo insunt 3. II.), non dentur aliae, quae non insuntiquamvis itaque in superioribus, cum Deum definiremus cs i4. quod si ens persectissimum, vi definitionis entis persectissimi tacite sumserimus β. 6. , quod di inde intulimus . Is. . Deo inesse omnes realitates compossibiles in gradu absolute summo, consequenter realitates in gradu ab solute summo cum quadam restrictione eidem tribui videam tur ; ex praesente tamen propositione intelligitur . praeter realitates illimitatas compossibiles. quae Deo insunt, non esse alias absolute possib des, sed realitates illimitatas in univerosum omnes compossibiles esse ae ideo Deo enti persecti Minoinexistere. Atque adeo patet. nullum inde enatum fuisseveritati praejudicium, quod initio quasi in dubio reliqueri. mus, utris in praeter realitates illimitatas, quae Deo insunt. possibiles sint adhue aliae, quae non insunt, necne, anteinguam demonstrari posset, inesse omnes absque ulla restriis ione. Ceterum ne quis circa propustionem praesentem disseultates inanes nectat, vel etiam per errorem Deo tri-huat, quae eidem convenire nequeunt, veluti infinitam existentionem ', recolenda sunt animo, quae Paulo ame annota
88쪽
Si omnia possibilia primitiva secunda seu a trimis orta Emeneiae en
juxta principium contradictionis combinencur , es utiae em ttani lim rium timitatorum resultant. Etenim possibilia primitiva sie- tuom eunda seu a primis orta nascuntur limitatione realitatum, m et
quae Deo infimi g. pr. . Quamobrem cum Deo iusinthin realitates omnes illimitatae, nec praeter eas, quae cidem insunt, dentur aliae, quae nou insunt g. 93.) , praeter po Lsibilia secunda seu a primis orta , quae dicimus f. 95. ) non dantur alia, quae enit limitato ines e possunt. Quodsi jam possibilia primitiva iucunda secundum principium contradictionis combinentur, cum vi ejusdem impossibile si idem simul esse 9 non esse s . 28. Ontoc ; hoc ipsi cui-dens est, ea simul eidem subjecto inesse posse, etsi cae uno non intelligatur, cur alterum simul infit, quoniam vi ipsius
principii tantummodo attenditur, nam una esse possint. Prodeunt adeo hac combinatione subjecta, quibus insunt, quae sibi mutuo non repugnant , ct quorum uno posito non ponendum quoque est alterum, quod una inest , consequonter quae per se invicem non determinantur f. lI3. Onto ). Enimvero quae in aliquo subjecto sibi mutuo non repugnant, nec tamen per se ii Vicem determinantur , ef sentiam emis constituunt f. I43. Ont . . Quodsi ergo possibilia omnia primitiva secunda secundum principitini contradictionis combinentur , essentiae entium prodeunt,
ct quidem , cum possibila ista sint realitates limitatae per θραbesin is demonstrata, entium limitatorum.
Quae hie demonstrantur exemplo quodam geometrico illustrari possunt. Lineae rectae utrinque terminatae spectari possum tanquam posIibilia primitiva secunda leu a primo orta not. g. 9I. . Quodsi jam vi principit contradimonis eaedem ita combinemur, ne inde aliqua Oxiatur eontiadictio,
89쪽
veluti si tres eombinentur lineae . quarum duae simul tertia majores sunt, aut si combinentur quatuor, Vel quinque; re sultant inde essentiae figurarum triangularium , quadrangu larium , quinquangularium S ita porro.
f . 9S 6ιι odora- S posissilia primisi secunda seu a primis orta Iecum imbuta s dura principium e tradictimiis combinentur; vi principii ra-mqui q*ρ tionis sincientis attributa entium limitarorum necessario re-' tam . una eum modis quoad poteruia i modorum ordiuea tae dependentia raris limitati unius quoad modiscationem
stam ab aliis. Etenim si possibilia primitiva secunda seu a
primis orta secundum principium contradictionis combinentur, essentiae entium limitatorum resultant I. 94. . Enimvero cur attributa insint, ratio sussiciens in essenti libus continetur g. I57. Omo19. Quamobrem cum pinsita ratione sufficiente ponatur id, qu per eam potius est,
quam non est I. 118. Oviol. I si possibilia secunda seu a
primis orta secundum principium contradictionis combinentur, attributa entibus limitatis singulis convenientia una resultant, quae scilicet cum essentialibus eidem subjecto una inesse debent, ct quidem necessario, cum attributa a solute necessaria sint 3o4. Ont . . Puod erat umn. Similiter cur modi inesse possint, ratio suffciens inessentialibus continetur, cur vero actu insint vel in modis antecedentibus, vel rete alio ab eo, cui instant, diveri, aut pluribus istiusmodi entibus , vel denique partim in modis antecedentibus, partim in ente alio ab eo, cui insint, diverso, vel pluribus etiam entibus aliis quaerenda β. 16, Ontol). Quoniam itaque posita ratione sussiciente ponitur id , quoc propter eam potius est , quam non est g. II 8. Onto si possibilia primitiva secunda seu a primis orta secundum principium contradictionis combinentur, vi
90쪽
vi principii rationis issicientis resultat possibilis modorum
inexistentia ea lege , ut vel in modo praecedente continea-
ur ratio sussiciens tequentis, vel cade in deprehendatur incnte alio ab eo , cui inest, diversi, aut pluribus istiusmodi entibus aliis, vel denique partim in modo praecedente, panim in ente alio ab eo , cui insunt, diverso, vel pluribus etiam istiusmodi entibus aliis. Modorum adeo siue- cessive eidem enti inexistere valentium inexistentia codem modo determinabilis resultat . 2II. Onto P , consequenter cum ex idcntitate determinat:onis similitudo prodeat cf. 2I7. Onto ) , in successione modorum possibili in eodem subjecto ordo refultat f. 472. Onto P. Patet itaque si possibilia primitiva secunda seu a primis orta secundum principium contradictionis combinentur , vi principii rationis issicientis resultare modos quoad potentiam 3.1TO. Onto 9 ct in successione inodorum ordinem. Puod erat secrari uri es tertium. Cum ratio, cur modi inesse possint, etiam contineatur in entibus aliis ab eo, cui insunt, diversis f. Isio. Onto ens vero unum ab altero dependeat, quatenus ejus,
quod ipsi inexistit, ratio in hoc altero continetur f. 8II. OMM. si possibilia . primitiva secunda seu a primis orta
secundum principium contradictionis combinentur, vi principii rationis sissicientis resultat dependentia entium limitatorum a se invicem in modorum successione. Quoniam itaque successio modi unius in locum alterius a se diverti modificatio est f. 7o . Ontes. , eaque, cum omnis modificatio in variatione limitum consistat f. 83O. Ontolo, entis limitati; si possibilia primitiva secunda secundum principium contradictionis combinentur , vi principii rationis sussicientis dependentia entis limitati unius quoad mom-cationem suam ab aliis resultat. 2 d erat quartum. I et ProptD