Augustini Leyseri ... Meditationes ad Pandectas quibus præcipua juris capita ex antiquitate explicantur, cum juribus recentioribus conferuntur atque variis celebrium collegiorum responsis et rebus judicatis illustrantur. Volumen 1. 13.

951쪽

COROLLARIUM

Quum duo de nomine litigant, solvendum est ei, qui hirographum possudet, praestita, si perieulum appareat, cautione. Dixi in Spuimina CCCCLII. d. Adquiranda se retinanda possessum medit. L 7.

MEDITATIONUM AD PANDECTAS

AD LIB. XLVI. TIT. III.

CHRISTOPH. ANDREA SCHMID T.

PRAEFATIO. 'Regis quidam V principes tam exteri quam Germani falsum

monetam tanquam regale quoddam exercent, atque per hoc maximam in re monetaria confusi em frequentesque mutationes excitant.

Qui de regalibus huc usque scripserunt, longosque

eorum catalogos stupenti terrarum orbi obtruserunt, inexcusabili quadam negligentia praecipuum quoddam et lucri plenissimum omittunt, quod tamen principes quidam non Germaniae solum, sed totius Europae, immemoriali praescriptione adquisitum constan-

952쪽

8P. DXXIX. DE M HI IBvS MONETAE. sarier tuentur. Est hoc regale falsae monetae, quod multi principes verbis legibusque abominantur, ac in privato quolibet severissimis poenis coercent, sed tamen ipsi aciuexercent. Vidi hoc siepius & concoquere diu non potui. Ineptus scilicet ego credidi semper, peccare illos principes contra ius naturae, qui id, quod in se probant, in aliis damnant ac puniunti Nunc vero, postquam, lustiniam praeceptum in L. I. g. I S. C. de Vetere iur. enucl. sequutus, subtili animo diverittatis rationes excussi, agnosco errorem, atque , omnia sibi optima ratione constare, fateor. Nempe fons erroris mei fuit, quod cum vulgo credidi, crimen illud, quod falsi monetarii committunt, verum falsum esse. At non est. Nam si esset, suppuderet profecto maximos reges ac principes, eo se palam contaminare. Horum itaque legumlatorum, qui ipsi ius faciunt, auctoritas A exemplum falsam monetam iam diu ex numero falserum exemiti verum, ais, si falsum non est falsae monetae fabricatio, inimstae sunt, quae in Dabricatores hos statuuntur, poenae, quum

nullum aliud delictum, quod iis imputari ponit, appareati

Sed apparet utique. Involant videlicet malefici ni in regale, cie quo ab initio dixi, atque egregium emolumem

tum, soli. si diis placet, fisco debitum, sacrilego ausu usum

pant, adeoque crimen laeta maiestatis committunt, non

secus, ac pirata ille, qui, teste Cicerone de republ. lib. 3.

apud Nonium Marcellum cap. a. n. 432. cap. I 3. n. 6. Alexandro M. quaerenti, quo scelere impulsus mare haberet infestum uno myoparone: eodem, respondit, quo tu orbem terrae. Ludere me sorsian putas, lector. Non ludo in re seria ac capitali. illudo saltem flagitiosissimo εα impudentissimo mori, quo hi, qui ad pubernacula rerum, publicarum sedent, turpi lucello intenti monetam ipsi conrumpunt ac streparabile damnum commercio publico in-

, serunt,

953쪽

ferunt, dum eos, qui idem privati faciunt, simul exurunt vel capite plectunt. Digni hi sunt profecto, qui sale satyrico fricentur, quo eos nunc libere adspergo, hene conscius principibus, sub suibus vivo, tale quid imputari non posse. Nunquam illi inhonestum istud ae foedum regale exercuere, sed detestati sunt semper. Iam tum amno 169O. Rudolphus Augustus & Antonius Viricus duces publico edicto verisiime protestati sunt: ob mis

Stand in io gutem Gebalte, ala auf unsero sursu. 6avfesti Iuiue , Orten bisbero get eben, mi nsen loster, troch mehe 3u beforgen moferne dagegen nichi in fellen diensama erantiali , und Ordnung ergehen solite. Et retinet adhuc hodie gens serenissma antiquum morem, atque lucrum, quod alii ex corruptione monetae captant, non si

tum generose adspernatur, sed damnum quoque pro salute totius Germaniae & flore commerciorum sponte subit. - Sancte

954쪽

Sancte mihi adfirmavit vir illustris, serenissimam gentem Brunsvicensem M Luneburgicam sex thalerorum millia quotannis in fabricam probae monetae impendere, M iacturam hanc hucusque aequo animo tulisse. Sed & vicini Poloniarum Prussisque reges, qui hodie gloriosissime imperant, ab improbo resali hoc longissime absunt, suaequε monetae integritatem mirifice tuentur. Igitur non dubito irridere eos, qui diversia via incedunt, novumque sibi re-Ple faciunt, & per hoc non cives solum suoS emungunt.1ω vicinos etiam enormissime laedunt. Excitavit horum improbitas, ab aliquot inde taculis exercita, varias k in Germania & extra eam monetae mutationes, quae intrie tissimas quotidie lites pariunt, & his inprimis, qui iuri dicundo praesiunt, crucem tape figunt. Constitui itaque historiam harum mutationum brevi scripto complecti iapotissimas, quae inde oriuntur, coni Versias memorare &decidere. Doctius id, M accuratius ante me alii Raerunt, inter quos illustrem BunaVium honoris caussa nomino cuius incomparabile de Re monetaria in Germania scriptum summo omnium eruditorum Plausu exceptum fuit. Ego itaque nee elegantia nec novitate, sed sola, ut dixi, brevitate placere studebo, A quasi compendium eorum, qua alii plenius meliusque exposuerunt, hic proponam. I

Historia monetaria Germaniae paucis evomitur.

Ius monetandi in Germania non est pars superioritatis territ mrialis, sed reservitum imperatorium. III. ' n i od ramen per prod a imperatorum priuilegia nimium multis communicatum.

955쪽

MO MEDITAT. AD PANDE .

IV. Atque ab his, qui id a Caesare obtinuerunt, iterum aliis te spum. uel commodatum fuit.

Inde corruptio monetae Oritur.

t VI. De uniformi moneta in Imperio constituenda diu frustra

laboratur.

Tandem res anno IS 9. perstitur, atque moneta imperialis feti luniensis stabilitur. v III. Quae per Upperos S mineros inteirupta fuit.

XIlI. Numi aurei, quorum in antiquis documentis mentio fit, non ex praesente ualore, sed ex antiquo, restimantur. XIV.

956쪽

Summa et O. aure0rum, quae in priuilegio de non appellando ducibus BrunDicen libas dato comprehensa essi

, excutitur.

959쪽

fer operden.