장음표시 사용
141쪽
Ex innumeris angustιis ereptus , Deo gratias agit Propheta. TITULUS. Alleluia. LXX. v. 2. IN DIE Us ΜΕls INU CARO. Antiquus hebratus legebat is inuo. - cabo te , hodiernus autem reticet. v. 8. PEDEs MEos. Grecus particulam Er addit. ANNOTATIONES.CItea huiuste psalmi materiem non omnes doctores inter se conveniunt. Anastasius credit Prophetam in populi persona Deo gratias agere post Babylonis reditum. eui favent nonnulli Hebraeorum. Theodoretus vero existimat, in spiritu Machabaeorum triumphum vidisse, atque tantasse super Anti hi Epiphanis tyrannidem. Hebraeorum reliqui. Lyranus, Trevetus, ceterique Patres apertissime tenent, hie agi de aliqua Davidis liberatione seu a Saulis perseeutione . seu Philysthaeorum. Tandem ab aliquibus tuetur, hune exarasse ob incolumitatem a raptam alicuius morbi. Et pericata inferni invenerunt me. Verbum metiarim innuit angusιas. Hier. vertit se munition s inferni R. Custodiens parvulas Dominuti Nys petaim vere significat simplices, quibus nullo negotio imponas. & persuadeas. Humiliatus sum. Hebraeus maioris ideam abiectionis exhibet Uri, dat lotiattenuatus sum. Theodoretus ex Symm. is Langui M.
Praeteritum prosequitur arSumentum. TITULUS. Allelu's. LXX. I. I. EGO AUTEM. In textu AUTENI non extat. v. s. CORAM OMNi. Additur in hebraeo ita na, quaeso. P. T. ET FILI Us ANCILL Q. Reticet hebraeus ET legit autem si ego semis Vus tuus filius ancillae tuae .
142쪽
Symmaeus, &LXX. dictum separant, ut in vulgata apparet. Humiliatus sum nimis. Hier. & D. Parens verterunt , asti ictus sum nimis V. Sic verbum ' ab hhanitti importat. Ego dixi in excessu mea. Istria bechopri In festinatione mea potest transferri. LXX. legunt , in ectasi mea . Sic D. P. A. & Aquila is ego dixi in pavore meo , ,, omnis homo mendacium : ita D. Hier. placuit. Symm. - & dixi, cum an- ,, Xiu S, ac moerens essem , omnis homo mentitur M. Alii ,, in praecipiti fuga mea Apollinarius , Stupens . In psal. Rom. Cassiodoro, Gregorio, Petro Damianio in excellia mentis meae M. Pretiosa in conspectu Domini mors Sanctorum. In textu est 'p' ilcar, quod verti potest cara , grata, honorifica. Quidam interpretati sunt rara. In Tertulliano legitur , honorabilis . Dirupisti viucula mea. Maxima absconditur emphasis in verbo nnns pittachtha, dissolvisi, ait Hier. apertili per me dum etiam fusionis. In fine apud Hebraeos Ha,lelu. Iah ponitur.
ARGUMENTUM. Ob promissum Mundi Redemptorem, ad ipsum laudandum inυitat Vates.
TITULUS. Allevia. LXX. v. 2. MANET IN AETERNUM. Translatoribus MANET addere placuit. ANNOTATIONES.HEbrati sentiunt, praesentem psalmum ad Messiae tempus spectare, quando
genres cum Iudaeis convenient. ac simul coniungentur aci laudandum DO- mitium. Hier. tradit hunc parvum esse psalmum, sed in mysteriis magnum, v cemque apostolicam tenere, & iuxta normam Evangelicam inquatuor versuum
Quoniam confirmata est. Maioris virtutis est ' Iaava r. hoc est, confortata, ut Hier. etiam transtulit. Roborata est, praevaluit, dominium obtinuit, magis, ac magis invaluit.
143쪽
In ipsius Daυidis coronatione solemnis congratulatio. TITULUS. Alleluia. LXX.
v. q. DICANT NUNC OMNrs. A Transi. omnes appositum est declarationis caussa. Z. 6. DOMIN Us Mi HI ADIUTOR. In textu ADIu Tost deficit. P. Io. Qui A ULTUI SUM IN Ros. Gnecorum nonnulli QUI A non habent: olim in Latinis sub asterisco reperiebatur, quod nunc in textu apparet. P. I . ET LAUs MEA. Declarationis gratia addita est vox MEA. T. I 5. Ex ALTA vi T ME. Non reperitur in hebraeo Μg, ideoque Latini diversum retinent sensum, nam textus legit is dextera Domini exalis lata est Z. 28. DUEs MEUς Es Tυ. Non extat apud hebraeos Es TU.
L. CONFITEROR TIRI Sce.Hic versiculus deficit in hebraeo:&a Transi. ponitur tanquam totius psalmi epilogus ad gratiarum actionem exaggerandam. ANNOTATIONES IN hoc psalmo de Christo Domino prophetatur, ut observat Hieri ideo olim
ab Iudaeis in Synagogis solemiliter legebatur, populisque cel 'brior erat. Idem testatur R. Salomon, quem citant Lyranus, Aipuanus, ct Valentia. Cassiodorus hune psalmum appellar quibusdam fulgoreis coloribus contextum , & speciosa fronte relucentem, habentem in capite quatuor vertus uni fines, & in fine primum decora iteratione geminatum, & penes ultimum cum vigesimo primo eundem , ut tamquam vestis pontificia aureis quibusdam filis, & vermiculata pulchritudine
De triddilatisne in eoi Dominum. 'gori hammatiar sie hominem in anetustia positum depingit, ut declinare nulli bi possit, sicuti quando quis in angustis reperitur locis. Ultus sum Imeos. Quid verbum αυ N amitam contineat, adamussim latine reddi nequit, est enim iuxta Symmacum frange te succidere, perimere. D. Hier. in vita Antonii habet , & in nomine Domini vindicavi in eis eodemque admoner loco, quod illud quia quod gr.ece non legitur, latine sub asterisco legendum esse. CireMmdederunt me sistit apos. Aliqui latini Patres ad hane apum similitudinem attendunt. cum trumarim apum examina adoriuntur de sauciant, mella auferre voleu es. H c Claudianus uti rue comparatione a. in Russin . ubi de turbis animarum circumstantibus, ac lacessentibus Russi num :Tane
144쪽
Tuna an ma, quas ille fero sub iure peremit, Circumstant: nigrique trahia ut ad iudieis urnam, Iusso fremitu ; veluti pastoris in ora Commota glom rantur astes, qui dulcia raptu Nella trahit, pennis Ae eient of cala tendunt. Esaias e. 7. 23. nomine, & vocabulo apis Iudaeorum inimicum Assur vorat. O Domine falatim me fae. Additur in textu hebraico particula rea na, obsecro, quaeso. Consituite diem solemnem in eo densis. Hieronymus vertit is frequentate Q. - lemnitatem in frondosis . Trevetus,, obligate solem uitatem in frondolis Alii si ligate sestum frondibus V solebant enim Iudaei Templum frondibus ornare sicuti mos apud nos viger, sparsisque etiam ramis ae floribus. Apollinarius: Coronis laeti Diridem congregate solemnitatem. Chrys. ,, ligate solemnitatem in pinguibus, hoe est, victimis quamvis hanc Aquilae nonnulli tribuant interpretationem. Symm. , , colligate in celebri convenisis tu densitates Hebraicum verbum muri tueur primum ligate sonat, dein parare se ad aliquid, instruere, inire.
Altitois. LXX.n Aliph. Heb. Tertius octonarius ineipiens a a ghimel. Retribue m. P. 3. ΙM COLA EGO SUΜ. Necessario Intelligendum sum, licet non leogatur in textu. v. 7. SERvus AUTEΜ TUus. In sola vulgata habetur AUTEM. v. 8. GNsi LiUM MEUΜ IUSTIFICA TlONEς TU H.IUSTIFICATIONEs TUAE hebraeus reticet, pro quibus recinetis viri consilii mei .
Quartus Octonarius ineipiens a ' da leth- Adhaesit σα g. s. DE LEGE TUA. DE additum. iniuriis octonarius incipiens a ri He-Legem ponem. v. 2. IN TOTO CORDE MEO. Superfluum in textu illud MEO. Sextus octonarius ineipiens vau-Εt υeniat super me m.
v. T. MANDA Tls TUIS, QUAE DILExi. Ex Graecis aliqui, teste Hier. habent si dilexi vehementer riv. 8. AD MANDATA TUA Qua . . . Antiquus hebraeus TUA minime lugebat, in hodierno vero impresto reperitur
Septimus octonarius ineipiens a r Zain Memον es a me. v. I. VERBI TUI. Tu I hebraeus tacet. Q. 2 3.
145쪽
Octavus cieti uarius incipiens a m Chelh-Portio mea Gre. P. 2. IN Torci Coa DE MEO. Redundat in latinis MEO.M. 3. COGlrAut vi As Μ EA . In aliquibus antiquis Bibliis hebraicis vras Tuns legitur, sed re lius retinet hodiernus, latino & graeco concordans.
Nonus octo larius incipiet s a u Tella Bonitate in feo fit e. v. s. EGO AUTEM lM TOTO CORDE MEO. Tam aditiquus, quam recentior hebraeus AUTEM , ET II EO RETiCENT. Decuniis octonarius incipiens a ,3 Jod-Manus tua oee. v. g. IN VERITATE TUA. Declarationis gratia a Transi. Tu A additum. v. o. EGO Au: mi. Non estiat in hebrea AUTEM. Undecimii ctionarius incipiens a P Caph-Deserit ἱnsalutare me. I. I. ET IN VERA Ura Συι M. Iam in hebraeo, quam in graeco ET non reperitur. Duod-cimus octonarius incipiens a , Lamed is aetereum Domine me. T. q. TUNC FO TE. m FORTE. hebraeus non memorat. iatiamus decet mas octonarius iacipiens a a Nun Lucerna cte. v. s. IM MAM:nt ' ΜElf SEMPER. D. Hedon. refert, quod Graecorum
aliqui legunt si in manibus tuis semper M. Hebraeu. autem antiquus, & hindiernus 'ῖ a becaphai habet, nempe, in manibus meis, ita etiam LXX.
Decimus leptimus Octonarius incipiens a B Pe-Mirabilia e . . P. 8. Qui A NON CUSTODi ERUNT. Aliquos codices Hier. refert, ubi
habetur ,, non custodivi M. Ut vulgatus legitur tam in hebraeo, quam in reliquis interpretibus.
Decimus nonus octonarius incipiens a se Cophclamavi in toto corde σι. P. I. IN TOTO CORDE MEO. Transi. Μ Eo addiderunt. R. q. OCULI MEI AD TE DILUCULO. Non extat in hebraeo AD TE,
tamen latini sententia per illa verba declaratur. Vig si1irus primus octonarius incipiens a. in. Principes me. v. 3. LECEM AUTEM TUAM. Autem appolitum est.
ANNOTATIONES. P salinus praesens omnibus prolixior ac celebrior est, de ipsis D. P. Augustinus
in pro: in hunc pc ait,, Quanto videtur apertior, tanto mihi prosundioris videri solet, ita ut etiam quam sit profundus demonstrare non possim. Aliquorum is quippe, qui dissici e intelli 'untur, etiamsi in abscuritate sensus latet, ipsa ta- ,, men apparet obscuritas, huius autem nec ipsa M. Sublimitas, prosunt iras, perspieu tas elucent. Divinae legis amor. ac studium perenne docetur, moralis, priecipuaque sapientiae sublimia exponuntur praecepta. daae ' iidem an infantia discenda sunt, alta mente retinenda, & singula illius verba sedula narditatione versanda. S. Amb. scribit. quantum excellat in Davit et hiea, psilmi hujus declarari gratia, quem psilmum, cum ille plerisque locis aliorum psalmorum tamquam stillarum lumina, quae lucent, atque emican in orbe, diffuderit, velut pleni imminis solem meridiano serσentem ea e in persecta libri constituerit aetate, ut neque matu mi ortus semiplena exortia, ne ut vespertini occasus quidam senilis dc sectus tiat natis aliquid persecto splendori decerperent. S. Bonaventura in serm.
146쪽
I . de lumin. loquitur, quod Augustinus semel unicam intuitus est arbor ni pulch'rrimam hὸb ntem vi grati fluus ramos, ta quilibet, inquit, hab 'bit ramusculosorio, atque de illis putili R dulcillimae rorabant: inrellexitque, arborem illam psalmum Beati immactilati in via elle; nam vis inti duas alphabeti lueras hebrai eas habet & sub una quaque octo vertu, ut v rbis claros, ita sententiis obli uros. Contra Pelagianistas D. Harνus hunc exposuit. Amalarius in lib. 4. de Ecel. oi f. scribit, psitimum moribus plenum esse. Ex hebraica cabala, seu traditione erudimur. quod hic in uiu fuit a Dividis tempore, filiique Israel variis ex locis ter in anuo in templum conveniebam, & in via istum recitabant psalmum ad itineris in- eouam 3da levanda, animumque in pie cair, ac religione continendum. Acros te ost sμ. a praeteritis diversa : hic pcet octonarios dividitur ; qui sub una alphabeti inera continetatur, in A. Vio ut hue , o clim faeni.
In quo corrisis ad linum ori Ali quid p ah, e x δεῖ it te Zaccheh, In quo m D tib t. Symm. in quo illultra bir iunior . Hier. is in quo cortiget Iage ais semitain suain Nonnulli , in quo purificabit vlam luam'. In iustificationibus tuis medι tabor. Corsis a s ctus m ietis elucet ex hebraeo; et enim VII Ire astat, hasti ah h. Habo . po imarius reddit garriam. Hebraica vox applicationem exprimit ad aliquod cum plaudentis gestu , unde percipiatur voluptas.
Gb mel eοηυεn vut dυctores significare retributionem. Gututivit anima mea de literare. Quis pulchrius ex fi bra o IN. , Uctari M qare sal, maphsci sera ab h. confracta. attrita, excusa est animi m a desiderando. Alii ,, iregit se anima mea ob, deiiderium Symm. is periecta erat .
Dorm tavit ruima mea mae tedio. Apud H. braeos est rido dalpah, d Deit, liquefacta est anima mea prae tristi ia. Apolli uarius si inclinabatur, & cadebat . S. Amb. ex Orig. is stillavi P. Hier. si distillavit anima mea prae stultitia
He ambrosius, Aventinus, Zindanus est avi vivit explIcant. Legem pone 'a m horii ιι e me timui . Symm. is ostende Aquila, bc Theodotio is illumina, H:er ., oste i de mihi M. Et non in evaritium. v emam h brarum IXI bessalit, inexhausta habendi eu.piditatem demonstrat. Re era Apollinarius exposuit is insatiabilem avarissimam is contumeliam
147쪽
ZaIn ab Hier. vertitur ista. Superbi inique agebant uouequa ue. obvius he brateus sensus est N 'u' a , Inrar redim heli stulunt liliaci meod superbi deriserunt me plurimum valde. Alii is insultabant, ludebant, contemnebant Aquila ,, derisores '. Symin. uisidia- ,, tores Quinta, & sexta editto ,, iniquos, legisve praeuaricatores Doectio tenuit me. Clarius ex laeb. 'ar Iripe n I I Zalh hapah achara tui terra ἐπvasit me. D. Parens is Obtinuit me Apo.nnarius , Cor stra imbecillitate fauciatus pereulfur sum H e facta est mihi. Laborat S. P. A. in ista e oquutione explicanda ; ex hac enim hebraismus elegius insurgit, quem D. Hire verrit 'I-Πn pIn resi et ah li, hoc factum e it milii, nempe, hoc tu . . bora I contigit.
Ciati, fitam ., terpretatur Hier. Paratus sum, non fiam turbatur. Hesraica v rb. cunt n norin re a 3 neliasti, volo hiemali militi, prostera vi re uou tarda Di. C riti manus putat, LXX. derivasse nomen dictum a radice nuri hi mah. hoc eit, turbare, strepitum facere:
Interpretes omnes textus verba pro properare, festinare explicant.
Priusquam humiliarer ego deliqui. Hanc sententiam Iaci 'ari ri re u se remahhen ah ani sciasthegh. D. Hier. vertit,, antequam audirem ego ignoravi M. Alii priusquam auscultarem Felix is antequam humiliarer M. Haec interpretati num varietas a multipliei notione verbi na, hhanah oritur. Multiplieata est super me iniquitas superborum. Clariore, & emphatico modo ex heb. 'PU y sta tapolu hhelai sceker Eedim applicaverunt aduersum memendacium superbi.
Iod consessionem , aut desolationem ἰnterretatur. Manus tuae stia alaerunt me. Dictio M ad I valeon enuni magnum exprimit artificium, secerunt persecto modo, absolverunt. D. Amo. habet is paraverunt Symm. perfecerunt me Hil. Praeparaverunt In vetere psalterio extatis finxerunt
Factus sum sicut utre in prMina. Nomen 'ru'pa bekitur non pruinam tantum innuit, sed omne id , quod ad instar sumi extollitur, ideo translator/s plurimi in fumo explicarunt. R. Κimhi habet is vapor, exhalatio initar fumi M. Amb. is in ge- ,, lieidio V. Trevetus ex Hier. ,, in fumario M. Narrat erunt mihi fabulatioηes. De hac dictione fabulationes S. P. A. ait ,, Quod is usque adeo uno verbo nequaquam dici latine potest, ut aliqui delectationes, ali- , , qui fabulat iones eas dicerent, ut non immerito accipiatur esse quidem illas exeri itationes, sed in sermone cum quadam delectatione M. SS. Hii. & Amb. inquiunt ,, exercuationes . Aquila heb. propius larriebant mihi superbi laqueos
Symm. ,, subfoderunt mihi superbi sub erranea in
148쪽
IN PIAL Mos. I TQuinta editio,. sederunt mihi superbi foveas & haee omnia iuxta hebratum sunt mmota r = earu Il et dim stichol. LXX. sensum amplexati sunt dicentes,, narraverunt die. R. Aben Ezra docet, verba illa indicare investigaro
Mem nonnulli maeulam ventini, interia signifieationis sunt M titera. Prohibui ab omni υia mala. Uerbum =nr I ealiti emphatico modo vertit Aquil a ,, coercui ρ. Felix, , cohibui & in carcerem inelusi'.
Nun Amb. vertit unicum Hieri sempiternum. Humiliatus 6m usquequaque. Plus ex hebraeo tum. N 'axa nah haneti hiladmeod afflictusasin vehementillime, vexatus.
Samech adiutorium Hier. viri t. In;quos odio habu . Impios in e nere LX c. interprora i sunt verbum se hhapim: iuxta autem ii eram est Dyo νnNata saneti si h hapim vana cogitamus odiυi. Haec explicario ex nominis simili udine, 'u id primo lonat ramum, quatenus cogitatio est eordis ramus, ita R. bei Eara. Hier. - cogitantes cogitatio is nes vanas '. Alii ,, cogitationes humanas ali, s a lege .ser si omnes. Aliquid maioris virtutis ex h-braeo apparet ri salita con-euteasti. Prevaricantes repat L A qui Ia legit , Vinacea d putasti omnes impios terrae . Symm. hebraeo propius,, scoriam putasti omnμs transgressores terrae M. natanm rho sighim hisbatta ut scorias cessare fecisti m. Conne timore tuo earnes meas. Verbum samar Hier. transtulit is hor- ,, ripilavit prae timore tuo eam m a . A qui a se ela Vis fixa est a pavore tui ea- ,, ro mea . Idem habetur in Hesychio. D. Parens, Sc Prosper ,, confige clavis ais timore tuo .
Tode iusti iam cum Hier. 'Iur mἱ exponu t. besere me fecit κelus meuς. Si verbi P S rsamat acceptiones considerentur, has explicationes exhibet Aecidit, lausumpsit, eontristiaυit. Hebrairantes omnibus utuntur: Aquila , consumps r me . Symm. tacere me fecit . Ignitym eloilitum itium. supine verbum ignitum s. Hi l. sic loquitur ,, non ,, explicat proprietatem verbi huius latinitatis translatio , quod enim nobiscum i- gnitum s3uificat id quod tamquam conflatum , lene puruatum sit Ρ. Revera Verinhum η'S isaraph illud importat, & fie translatores nonnulli verterunt ,, re se purgatus est sermo tuus , quod vim dictionis demonstrat.
Rest A nbrosius eaput, aut primatum tra stulit. Iudica iud cium meum. juxta verborum virtutem est ,, litiga litem meam .
149쪽
t patriae restituaIur, ae a persecutione liberetur Propheta orat. TITULUS.
Cantieum granum. Heb. Canticum graduum. LXX.
v. 2. ET A LiNGUA DoLos A. Er graecus habet: in odierno hebraeo minime reperitur, neque in antiquis codicibus legebatur, ut fatetur D. Hier. ad Suniam scribens. v. 7. ME GRATI s. Translatores addiderunt verba modo recitata, intextu non extant.
IJ Trum Omnium canticorum graduum author sit David intertum est: si ex titulis erui certum iudieium potest, clare constat non solius David opus es, cum non omnes eius nomine sint in siqniti. Graduum vocantur ab hebraica voce m, rori hamm hi, tot, nempe, ascen- sones, ita sentiunt Aquila , Symmacus, & Theodotio. R. Aben Ezra, κ. xim hi,& R. Levi Gerson docent, verbum antea dictum, instrumentum musicum denotare , aut vocis modulationem , praeeipuamque pro hisce quindecim psalmis & propriam cantilenam. Ceteri u ri Rabini, hebraietantes. ac Patres graeci lentiunt, designari per illam quindecim templi gradus, in quorum quolibet unus ex his totidem psalmis eo ordine, quem in psalterio tenent, decantarentur a Levitis; ita ut in loco atrii, in quo foeminae eonsdeban r. essent septem gradus, inde ad atrium sacerdotum essent octo. Id m scribit in ps 8 r. & in i o. D. Parens, appellamus istos quindecim psalmos gradu ales, quatenus tot fuerunt templi gradus. Latini ena ratores Usticum sensum cognoscun . Nonnulli Thalmudistis tenent, hos decantandos esse psalmos ab Iudaeis quando revertentur ex captivitate, in qua nunc sunt. Interea istos memoriae optime mandent, ut iucunda sit Christianorum auribus eorum tumultuaria cantilena in laetabundo die, in quo templum, & altare, propo-stionis panes, sanctamque aram, thiaram sacerdotalem, rationale, Urim,&Th mim, aureum thuribulum iterum adinvenient. communior tamen sententia pro quindecim templi aradibus star. Cum earbonibus desolatoriis. Effectum eat bonis LXX. exposuerunt, & verbi ton' retam im , nam huius significatio nominis est , , cum carbonibus iunipero. ,, rum , ex quibus solidi fiunt carbones ad desolandum apti. Ita Hier. vertit, &λquila. S. P. h. le it se cum carbonibus vastatoribus R. Salomon explicat deique gehennae in xii nauibili, in quo puniuntur Babylonii, qui captivitate populum Israeliticum vexarunt. Chrys. habet is cum carbonibus conlii patis uti est iuni
Ctim habitan itur Cedar. Pro Cedar Campρnsis transtulit tristes Filius Ismaelis Cedar fuit, a quo Cedarent denominati sunt nonnulli habitatores cuiusdam regi
150쪽
IN PSALMOS. Σφgionis. Non in urbibus isti habitabant, sed in tentoriis errantes. Hilarius istos Saracenos vocat, cum quo convenit Arnobius, qui tradit, solitudinem habitasse Pa. laestinae usque ad terras Persarum.
ARGUMENTUM. Soli Deo fidendum est.
Canticum graduum. Heb. Canticum graduum. LXX.
v. 7. ANlΜΑΜ TUAM DOΜINUs. In textu non extat Do Mivus. iv. 8. Ex MOC NUNC. Licet Ex HOC non legatur in hebraeo, tamen
sinceruati, ac puritati linguae sanctae non opponitur. ANNOTATIONES. NIhil est requirendum in sequentium quindecim psalmorum titulis eum idem
sit omnium argumentum. Demintis ρνotestio tua. H-braica phrasis est a 2 iselelia, Dominus timbra rna. Vetus psalterium, & S. P. A. ha eat ,, tegume aluin tuum .
Ierusalem, o rempli gloriam celebrat Vates. TITULUS.
v. 6. QVK AD. . . SUNT. Explicarunt translatores obscuram hebraici textus sentem iam, ideoque verba superius posita addiderunt. v. 7. ET ABUNDANTIA. In hebrato minime existit Er. ANNOTATIONES.IN atriis tuis Ierusalem. Verbum V m scehharath Hier. , & alii portas tran
tulerunt. In atriis l. XX. posuerunt, ne quis acciperet iudicia serentia. quae agitabantur in portis, cum hic agatur potius de Dei cultu, religionisque usu.R Belis