장음표시 사용
131쪽
De nati atione hel dicere illud esse quod DFum est xjon esse: di falpum
est dicere id es e quod uerum est nάCe,uel non esse quod inerum est esse. Et quum nihil fit medium inter astris marerenegare , necessee es , de quolibet aut affirmare saut negare. Igitur impossibile est omnia eli falba: crea, dem ratione, impossibile est omnia esse utra : per hoc squod Veiistum est, quod non est simul affirmare et v gare. Tuicquid enim tollis in partibus,recesse est ut o
ingetiere neges. Et tu modo uis circulum magnum esse l
Icle ose: di modo ais quod qui pcr illum proces erit, scogi trire non debet quod ad teste uadat. Ex quo persti rue ostenditur,te aut negare quod in partibus tollis: ef in partibus dederis,quod nequaquam te uelle inani.fectum est,ivvsram tentiam transire. Quoniam austem concedere aut negare debes es e uel non esse, mihi dicus uelim,si ille circulus ect ruinus Iepe oeste, cur non procedit nauis ad AEquatorem nauigando in Ise que circulus magnus petit ' Et si non est, cur dixissi quod qui per talem liveam ambulauerit, quae est rumus le-Fe peste, pergeret Fuiper in eodem circulo magno: eius etenit, quoque pergeret Fub circiniferentia inlicirculi di iterum dicis quod quantiis ad AEquatorem nos duint circulus magnus, non putandum cst qu od qui
per illum processierit,ibit ad Ieae. Et hi dicis teste acus
in prora nauis non esse, imposibile erit eandem proram lecte petere. Et quum prora a leste non procedat , sine termino totum manebit. Nauigatio autem ad hoc ut dif putatio procedat, ut semper nauis cum prora ad teste procedat, lebet esse.Et si circulus metvsis,quem fugen- dum dicis, ei et l*e oepe acus, eadem acus ducerit vos per illum nauigando ad teste aut Ose. Sed quoniam nou
132쪽
i sthm quelis aeus ostendit, non pertit Emthpub circu- ferentia tali circuli. Negare etenim non potes quδd pro- Fcificedo ad quamlibet partem nauis inleste ipsa in hori- Unte existente obliquo, Tenit, a circulos alim egreditur magno .Et si dixeris quod illico alitisi accipit, sifv-gatur,idem sicut is non erit,mide prosta hi fuit. Sedsie ut amisit primum , amittet oe jecumdim di tertiuvidi omnes: em nullus rimnis lipeose remanebit, quoniam teste amisit. Nam si forent,vov amitterent. Et si de omnibus his circulis mamm uis facere, qui rumus teste o Zefit: iam per Pulosophum expliciti ni relinquitur,ex imo feri duo non possie in uia diuisionis, neque ex duobus praedictori ini: feri pol in uia covi positionis. Et rumus teste ose emper er tu omni parte continuus debet ese cui in AEquatore erat: scilicet quod uvdecumque nauis prostela fuerit, per manilineam remissi tu teste procedere debet donee ad idem
pumetum redeat. Et eodem modo ad omnes aliis ruinos, cuilibet illorum linea continua debet dari, quae ex punctis feri non potest , ut paulo inferius dicemus. omittenda sine numc illa quaestio est : iam enim explicui tibi, qu3d ubisci debes substantiae, et nou econtrario. Et operatio tua debet ese in aliquo subiecto. quemadmodum Astrologia, cuiussit blaetum est coelunier coelestia corpora. Et ex eo quod de Astrologia cov. sideraueris, imaginari poteris impossibile, ut intellia gere facias id quod incoin rebensibile est Ad imaginari tantum, non autem ad cpe, ut iam declaraui sensibiles quippe line e non hi ut tales, quales dicit
Geometra .. Geometra enim probati quδd circulus
mugit regulam, id est rechim liveam, solim tu risi
133쪽
cto' ut patet in tertio Euclidis. Hoc temnorum inue nitar uerim in circulo et linea in sensibilibus. Et haeratione tisius fuit Poetbagoras destruens certitudines
scientiarim contra geometras. similiter etiam, motus
. Meta. et reuolutiones caelis es,ut Philosophus asserit,uo stat talis, quales astrologi tradi t. Videtur enim naturae repugnare, quod ponatur motus corsaorum coelestium per epic clos re alios diuersos motus . Patet quod nec quantitntes corpori coelestiimisimi inles, quales de
scribtisteas asstrologi: quiasii ita ponerentur,ut uestrosias Physic di n(n caperentur . Necesse est enim, ut Phil phus inquit,quod locur fit maior locato. Astrologi autem uti tur astris ut pimetis, quimi tamen rint De pg' corpora magnitudinem habentia. Mod ex Alfragani thoritate constat, dicentis minimam stellarum uisunombilimit, tot ri terra maiorem es e . Et sit terra es et in omissa sphaera, lucens sicut 'ella, non uideretur a vobis propter suam paruitatem,sicut neqlie multae Flebi e paruae vobis apparent. Et si minima stellari l.Meta. uidentur, est maior tota terra et apparet , ut Abbertus narrat,quod neque geometria fit de sensibilibus magnitudinibus, neque Astrologia de caelo Fnsibili
Mathematicus autem uel astrologus facere non potest circuli ita magnum ut tota est terra. Aliquid ergo Lact. lib. socrates cordis humani habuit, qui qumn intelligeret
, cap.to, inueniri haec non possie, ab eiusmodi quaest ibus se remouit. Ex his unium eligit quod ab omnibus, inquit, probatum sit: Quod supra nos, nihil ad nos . Q bd sit hoc Fntit, non ese de rebus caelestibus disputandum:
relinquitur igitur omne quod operaris, sicinnd n ima ginationem aut comparationem esse. Nam Sol utrum
134쪽
ne mutus quantus uidetur, an inubis partibus maior sit quam omnis haec terra: Luna globosa sit, an concaua et Emestre utrumne cohaereant coelo , an per aerem libero cursu ferantur, ut aliqui putauei te
Coelum ipsim qua magnitudine, qua materia constet: tanta sit terrae crassitudo, aut quibus f damentis librata di suspen a: Haec inquam di pumtio disesci is est. Sed tamen audendum est, ut illustramuebritas pateat, amultique ab errore atque interitu liberemtur, qui eam sub uelamine stultitiae latentem aspemnuntur ac re puunt. Lineae etenim fictae destruire non possinit nisi in scientia imaginationis . In re tri- meu uera , di visa, di operationem habeute , sicut est nauis quae per acinni dirigitur in mare, d rui tperspectivae , quae' de lineis ui ualibus considerant. Aristoteles etiam inquit: Sint aliae scientiae mathe- , Meta, viaticae , scilicet perspectivae , ' quae conssiderant lianeam usualim et et harmonicae id est musica, quae considerant proportiones Ionon udibili t. v hoc ita sit , puerilia sunt haec, di circulatorum ludo similia , asperere quod Uuoras : procedere scilicet navim per circalym quem statim amittit. Ru-mus enim teste oeste ese non potest nisi talis circuilus, quem lecte ii quam amittat e do et ra in Iesse . Qui quidem erit parallelus euiuslibet altitudinis , quoniam per illum nauis pergit in te, 'e , non amittens uisu in aequali distantia AEqua. toris quae est iu eadem altitudine , asiue eo quod
nunquam mutet aut emendet nauigationem , etsi apparentiam mutet , ut iam dixi. M A T H E.
135쪽
Qu. peragrasterit itineris spatii tu quo haec disserentialentiri possit, ivuenlit quod iam per altim rumum procedit. Et ideo qui guberilauerit, disque eo quod
intelligat propter quid faciat, statim a principio tuam
emendat nauigationem , si pergere uult in eadem altitudine. P H IL O s O. Tantum sane quae dicis aueritate absunt, quantisi luctus a risu. vete oculos tuos ut uiaeas , non libio Fed collyrio , ut peruenire adsidendio posis, di huius rei periculumi facere. m. ovium affirmas quδd qui pergere uult in eadem ab titudive, navigationem emendat: non habes quid in illa emexdet da e di iv eadem altitudine, ubi nauem dirigere, ut prora non egrediatur a leste acus nec ad umam nec ad aliam partem. quandoquidem quandiu per deste processerit, eadem ibit altitudine isdeprofecta esst abs que ulla circuitione . Aduersus haec certa decreta, quaedam in albo mentis nostrae descri- uda sunt: atque ea ne desuetudine obsolescant, Fubi inde renouanda . ueluti circulus magnus quem imas navdum .dixisti. Praemuniendus est igitur animus,qubdquanuis qui nauigauerit, pergere uelit perdium , non queat. Les e enim acus quum per illum mox debeat operari ut ostendit, numquam per illum procedit: imbdiuersa secti viatando, diuersas apparentias mutat. Et quum nauis in ruino teste oes e semper remi procedat,
pergit sim per sime ulla mutatione in eodem parallelo, donec ad pudicimii redeat a quo profeshi fuistii terration peilimentim fecerit:aut si acus non peculae fuerivi vordeste aut noroe se : Aut si aquae non ob literint. Nam se acus fuerit mendax , iam lepe non relinquitur Iesse,imo mendax in quarta aut qualitate in quam fefellerita .
136쪽
g 'DULEtsi quarta ima fefellerit vauigatio hilano est
nisi eiusdem quarta. Si autem fuerit arus uera, di vas uigatissimustualisleste, absque distractionibus aquae, aut aliorum impedimenton quae dantur: leste ducet nauem per altitudinem paralleli runde prosemi fuit, assique additione mi diri utione cuiuslibet rei, sed F
gamus possibilem esse talis nauigationis correptionem: negare vov potes,quod talis correptio quae in lima parate necessaria erat, in altera et iam non pet . quandoquidem ubique mare Mim est:dinauis eadem est quae profecti fuit: di acus eadem quae iv nauim fuit intro dumidi causa non est ut potius in m a parte quam in alia emendetur. Quoniam autem hoc concedere debbes, mihi uelim dicas quamam est causa cur A Equatoremendatione non egeat s 'quo pacto si per AEquatorem ipsa nauis procedit eodem itinere quod ostenditur, sine emendatione:extra illum,eur emendabitur MA. Mirdvam sit,paucis accipe uerbis. Si gubernaremus inleste,diligaremus gubernaculum taliter, quod nullam mutationem faceret: di mare ita tranquilluare foret,ut in nauigatione nostra nihil vor perturbaret: et uentus
es et Iecmdus, se ad illam partem aspiraret ad quam
teste aeus dirigitur: si temper ita ambularemus itiueris spatium notabile,Wacimi aspiceremus, inueniremus quod extra teste procederemus. PHILOSO. Miror
prudentem , testimonium proposuisse quod contra Jfaciat. Video te contra mores tuos uebementer e pecomotnm. Hoc est illud quod reducta ad auriculam manu, O concrepantibus digitis ridentes dicemus, tale est se non pose ad nauigationem. Nam sicut iv AEquatore per illum nauis recth procedit nauigando in leste,extra
137쪽
illum eodem ibit modo, quum c fa non sit sui dictum risi ut intrara pnte sicut in alia non eamus. qu J- lus horieorum sit, qui mutationem fecerit a recto in obliquu/n. Et acu retia manente, ese nequit, lineas inrclligi sios invitosicut in alteror quandoquidem cou traria mallent in esse. Et si lecte intra navim, in probr c reecte procedit, di prora procedit eodem teste, plances quod tu eadem altitudine ibit a que ulla emendatione . QES i quidem teste, di prora, e do,tam prora in Ieste, quain lecte in prora: si horieon obliquus fuerit, ostendere nullo modo poterit e dem paralle- liminimo ostenditquδd ad AEquatorem pergit.Et vis quam ad illud ibit nauigando in teste . Et ideo qui na, uigat, quod emeti et non habet. Quandoquitem si eadem in altitudine constituit ambulare , nauis procedit cum prora directa in teste , ab ipso non sese separando , per et dem parallelum Mide pro fe Aa s, absique diminutione di additiove . Ad illud quod de
gubernaculo ligilto dixisti, non oportet resipondere. Non enim intelligis quae propos eris. Ridicula penitus asseratio. quum omnibus pateat rem te uelle firmare, quae nec est , nec fuit, neque futura est. M AT II. Causautem huius est, quod quantiis in horieotis centro, de profecti sumus, circulus magnus supradictus cum meridi vo angulos faciat reectos in loco tonde profectus fuit ut conuenit,ut diuisus remaneat hori on in quatitor aequales quartus e quum tali loco egredimur, pastina l: ori conta mutamus , per consiquens meridianum . Et itinc meridianus nouus circulum masgnum non secat, qua iter facicbamus , cum avgulis rectis : imo alterum inaequalem facit, qui in co- ,
138쪽
Dim apbM' uocatur amilus positionis Iocorum. angulus relinquitur extra triangulum quem duo meridiani faciunt cum circulo per quem pergimus. Et angulus primus qui nobis ostendebat iter quod faciebamus, ad quam partem procederet, intus relinqui tur . Et quum hic circulus magBus AEquator novsit,hi anguliseinperseunt aequales , er aliquando ext rior est maior, o aliquando minor: Fecumdum partem ubi sumus,aut ad quam pergimus: ut in figura uis deripὴtest Et quan uis in triangulis remetrum linearu, angulus exterior FZmper sit maior qlliun quis inopposito eius ab intus : in triangulis tamen linearum curuarum, est eo modo quem dico .PH I.si rusticani homines, et uel rhetoricae uel dialecticae ignari artis detraherent , tribuerem ueniam imperitiae: nec riccussatiovem reprehenderem , ubi non uolmmtem in culpa cernerem , sd ignoravitam. Numc uerb quum
139쪽
aserti homines, ct liberalibus stud ijs eruditi, magii
laedere uelint quam intelligere : breuiter a me respon-hum habeant. Dic miti Mathematim, n quam ne tibi
succumt,in hoc schemate quod phaxilli, ad demorum stra,
tionem avgulor ,totum oppositum probatum eses Licet enim avgulorum partitio quae circulum magnum
facit, in itinere quo procedit cum meridianis , diali scirculis sit milibus,procedat secans alios alijs: O alij veale meridianos sicludant ad angulos inaequales in globo,locum profectionis mutando, non ideo emaei causa ut sitit rumus let e oeste . quum impossibile sit rumum cum Fe ipse facere pose angulum nec cum rimo suo opposito AEqualem neque inaequalem, imo omnes rectos. Et quan uis cum meridiano angulos rectos faceret, um- de prefectus fuit, ut idn in quatuor aequales quar, ins relinqueretur diuisus,non ideo talis circulus rota aliqtia ese poterit illarum, quas repraestentat aut referte quoniam concedis meridianum nouum circulum magni non secare in angulos rectos di alterum inaequalem esse
sicere. Nam quum alterii inaeqrumalem effecit, necessee es' ut aliquid de altitudine eius diminuatur. QRum autem ab illa voti recedat, Jmper et in omni parte tales anguli aequales eruvit. Et rumus teste oes e numquam triangulum faciet sicut circulus magnus, tam proflciscendo cini duobus meridianis, quam quo perrexerit. Et quantum ad horii Tontis mutationem , O per confl-quens meridiani,ita eos mutat paralltius cuiusletali titudinis, silcut circulus magnus . Nec angulus primus differentia fecimdi faciet illi,qui eadem altithdine procedit. Nec primus angulus differet a Ieci do,vec secum-dui a tertio: imo omnes aequalis aequaliter erumt di
140쪽
in toto uniuer o di itineris procesu illis qui eadem altitudine procedent. Q maprositer manifestum est avem in leste semper eodem procedere parallelo.Paralleliau tem per quos adque dubio in leti nauigamus, triangulum non faciunt i icut circulus magnus cum duobtis meridianis , ad hoc ut angulus intus aut foris remasneat. Quoniam autem cocedis circulum magnum cum
duobus meridianis triangulum facere, manifestum et quod rumus teste o Ze esse nequit. Negare etenim non potes quod runuis teste oeste facere semper debet erubique cum meridianis angulos rectos.Et ideo bie,nouille,est per quem nauigamus aut pergimus: neque nauigari poterit per circulsi maiore in lebe extra AIqvatorem. M A T H. Vt redeam uinde digressa sim,dico quod dum permodim supradictum leuenimur e tra Ie fle,redibimus ad nauigationem vostram emenda-dam e di iterum ponemur in eadem altitudine in qua
antea era s. P R. Cerno quo tua tendat asertior
sid de hae in posterioribus disperendum est: ne dum miscemus quaestionibus quaestiones,o curam audientiabus intelligentiam relinquamus. Quoniam autem o amnis exprobratio ab humanitate uidetur recedere,coactos vos id facere dicemus: si circulus magnus id exi
gut feri quod Feri non potest, nune illud imple quod
proposueras: ' plane uidebis te diminui cocedere,quii dicas quod iterum redimus, ut in eadem altitudine coli locemur in qua antea eramus. Quod nauiganti in leti contingere nequit. Nempe extra parallitum edi altitudinem qua nauigans proste tus ei ni quam inuenitur, si aquae aut fallacia acus non nos defraudet.Et qui iuleste proceduvi, existimatio quam habent haec est. M si