장음표시 사용
461쪽
ipauore perculsi,diffugiunt.Sed cum esset eorum magna multitudo,postqua in se in urbe cotulere,verbis eorum,qui etate in armis egerant, increpiti,rursus in structi in nostros inuehu tur.In agmine primo , praeter magnu peditu numerii, erat equites centu & quinquaginta,&elephanti cum turribus quinq;&viginti. Al iqui eorum dentibus enses alligatos gestabat, quibus admirabili dexteritate obuios caedebant.Quidam ὀ Lusitanis & multitudine territi,&elephantorum metu perturbati,cedere volebant.Sed Brittius ia munitionibus post tergii relietis,in urbe gradum intulerat.Is aute illis,qui serreis fistulis armati erant,imperauit,ut omnes simul glades plumbeas in elephantos emitteret. Elephanti nosolum strepitu,sed multo etia magis vulneribus exterriti fugiunt,in suos irruit equites impetu immani proterunt,peditum acie proculcant,& in effusam suga conijciunt. Nostris nulla iam pugna restabat. Hoc igitur tantum operis habuerunt,ut hostcs insequerentur. Magnam hominu multitudinem caedunt,urbem omni presidio nudant,&vsq; in densum palmetu progrediuntur.Brittius longius insequi minime tutum arbitra tus est.Timuit enim,ne propter palmarum densitatem ordo pei turbaretur,& sic nostri ab hostibus non mediocre damnuacciperent. Itaq; signum receptui dedit. Rex vero cum cerneret magnam nobilitatis partem eo praelio caesam sui ille,& Saracenos, qui praecipue belli auctores fuerant,primos omniu se in suga dedisse, & suspicaretur sibi adhuc bellum integrum restare,quod quo magis esset diuturnum, eo maius periculum rebus suis intenderetur:&animo simul reputaret,sibi fore paulo post cum classe maxima,si obsidio extraheretur, dimicadum inuitis Saracenis pace petijt, quae sic enim rerii coditio postulabat libetissime c5cessa fuit . Foedere igitur instaurato atq; renouato,Lusitani maiore cum modestia inter Teiladentes vertati sunt:&illi vicissim multu se Lusitanis omnibus,vel ex animo,vel simulate, quibuscu-que rebus poterat, benignos exhibebat. Dum haec apud Zeiladentes geruntur, Armuzij cotra nostros insidiae parabatur. Quod quide a Regis Emmanuelis benignitate sumpsit initium. Cum enim intellexisset, Reges Arm ualenses suoru tyrannide oppressos extitisse,& postqua urbe capta suertit Albuquercij opera liberati,nihilominus per eiusmodi regios ministros vectigalia sic exerceri,ut maxima eorum pars ad eosdem,qui ea tractabat,verteretur,ne ea deinde sinus admitti posset,sibi prouidendu existimauit. Ea aute de causa scripturae magistros,& quaestores Lusitanos instituit, qui regiam pecunia tractarent: quam tamen omnem sine diminutione in Regis ipsius vitis conuerti pr cipiebat:& hoc, tantisper dum Rex ipse,cuius erat pecunia,posset animaduertere, quatum pecuni sibi detractum annis singulis fuisset,&clarius perspiceret,omnem tuae lalutis rationem tutela atq; patrocinio ipsius Emmanuelis cotineri . Id Ralx Xeraphius,&reliqui eiusdem flagitij atq; sceleris administri indignissime tulerunt, lato se pecuniae fructu, quantum domum quotannis auertebat , Lusitanorum indu stria& fidelitate privari. Itaq; Regi demostrare conatur,illu Regis tantum nomen retinere,iure aute regio, atque patrimonio spoliari. Iam aperta tyrannide
462쪽
specie benignitatis institui: omne illa pecunia in usum auaritiae Lusitanae cessuram praestare millies mori, quam tam indigna contumelia pati. Haec cum frequenter ingereret,& Regis aures assiduis querelis obtunderet,illius animii,qui erat in Lia litanti nome valde propensus,prorsus immutariit. Re aute cu Regis secero,qui erat nomini Christiano vehemeter insensus,c5 municata,decretum
fuit,ut postqua Siquetra Armuaio discederet, per insidias, Lusitanorii praesidia
trucidarent,&arce pretesidi js vincirent. Sed obstabat ille metus,ne,si coniuratio paru procederet,&,quod secum agitabat, palam fieret, Mochrim aduersarium haberent,qui Lusitanis adiunctus, hostis sane grauis atq; metu edus ArmuZie-sibus esse posset. Insula, quam appellant Baliarem quae, haud l io, an illa sit, quam olim Icharam nominabant) est angusto freto ab Arabia disiuncta. Haec ad Armuziensis Regis imperium pertinebat: quam tame Mochris gener principis,qui Metam urbe summo imperio regebat,armis occuparat. Is aute no insulam tantum dominatu oppressam tenebat,uerum &classem centu &viginti nauiu aedificarat, cum quibus bellu ArmuZij Regi frequenter inferebat . Hunc igitur,antequam meditatum scelus ederet, de medio tollendu esse statuerunt. Quod ut facerent,singularem fraudem excogitat. Nam per eos ipsos, quos crudelissime necare parabant,hostem a quo si bi valde timebant,euertere decreue runt. Habent hoc eoru plerique,qui dira Mahumetis superstitione insecti sunt, ut in summa fraude su mmum decus situ arbitretur. Itaq; ad Siquetram adeut, Regemq; Emmanuelem Armuzij dominum esse praedicant, illiusque officiti esse innes, qui Armugium bello vexant, armis opprimere. Mochri non satis esse,Regis Emmanuelis opes bello vastare, verum & naues omnes , quae erant Armunu peruenturae,ab eo in portu illius insulae, quam oppressam dominatu tenebat,partim vi,partim etia humanitatis specie copelli. Sic aute sublato portorio maxima vectigaliu diminutione fieri. Neq; ia Rege in summas pecuniae angustias adductu,posse Regi Emmanueli tributu pedere.Cosuleret igitur Regis Emmanuelis nomini & dignitati: firmaret illius imperiti: tyranni illius arrogantia virtute coprimeret,& Regis socij & stipediarij,qui se totii Regi Emmanueli cu om nibus suis opibus addixerat,salu ti prospiceret ut intelligi posset, omnibus , qui clarissimo Regi seruirent, esse firmissimu praesidiu in illius tutela atq; patrocinio costitutum. Dicebat praeterea,cosilio diuino factum suisse,ut is
eo tepore cum tam magna classe ad eas regiones accederet.Nec enim lepus magis idoneum,neque commodiorem facultatem, ad rem exanimi lententia gerendam,excogitari potuisse. Et his quidem sermonibus Siquetram impulerui, vi Mochrim bello premendum esse iudicaret. Consilium tam e habuit. Omnibus visum est,bellu esse sit scipi edum. Classem igitur Siquetra septe nauiu Antonio Correar,qui singulari laude Rege Bintamcsem Malac deuicera sicli quadringetis Lusitanis, maxima ex parte nobilibus, assignauit, qua bellum hostibus illis inferret. Huic classi Regia classis, quae centum & quinquaginta naues actuarias continebat, adiuncta fuit. Illi autem Xeraphius praeerat. In Regia
463쪽
lasse erant militum Saracenorum tria millia. homines partim cetrati , dcha stati,partim scorpionibus & minoribus tormetis armati in praelium ibant. Naues erant etiam maioribus tormentis ,& munitionibus instructae. In cursu saeua tempestas subito coorta,classem dii iecit. Tempestate autem sedata,Correa, de Ioannes Pere iracum nauibus luis in insulam peruenere, partem eam Versus, in qua ciuitas,quae intulae nomen obtinet,sita est. Urbs est ampla satis,& aedificiorum magni licentia, hominum frequentia celebris. Eo mercatores undiq; propter opportunitatem commercij libentissime commeabant. Mochris urbe crebris stationibus,atque multis tormentis fuerat enim de classis aduentu certior factus egregie munierat, & propter ipsius urbis prauidia duodecim millia
Arabum mercede conduxerat. Correa classem ab urbe ditiunctus in anchoris expectabat. Quae post sex dies aduenit. Duae tantum naues Lusitanae deerant, quarum una Armugium vi tempestatis delata, altera post bellum consectu ad Baliarem appulsu fuit. Correa copias in terram exposuit, acies diligenter instruxit,urbem totis viribus oppugnauit atque primu nostri suere ab hostibus summa vi repulsi. Correa rursus cum multo maiore impetu in duas urbis stationes inuet tus esset, praeliu in multo atrocius initum, & longo spatio temporis extratum suit.Nostri tandem irruperunt, & hostes in fugam versi sunt. Ex hostibus trecenti & triginta milites caeli sunt, in quibus equites triginta fuere. E nostris quinq; desiderati sunt, quo innumero Georgius Pere ira fuit: septuaginta vulnerati.Antonius Correa graue vulnus accepit. Arius Correa frater illius, qui vexillii praeserebat,cumultu languinis e vulneribus illius emanaret,c5cidit,& ab hostibus intei sectus suisset,nisi Alexius Solita, de Rodericus Correa,viri egregi Esortes,illico festim ope attulissent.Qui quidem Mu Ario lubuenire conabantur, multa vulnera ab hostibus acceperunt. Xeraphius in hoc praelio ducis sapientiso flicto iunctus est .Praelio enim no interfuit, 'ex praeda lane frugaliter, quantii licuit,in naues deportauit qui si hostes cii integris copijs insequi volui siet, magna ea die caedes hosti u m fieri potuisset. Correa tyranni aedes occupaui t, x rbis possessione nomine Regis Emmanuelis cepit, milites collaudauit, & quosdam etiam,qui se excellentius in pugna gesserant,equestribus ornametis affecit. Accepta deinde a Xeraphio fide,urbem illi Regis enim vice gerebat) moderanda
tradidit,ea conditione, ut perpetuo Emmanuelis imperium agnoscerent. Ralx Xeraphius cum accepist et ochrim e vulneribus post tres dies, quam praelium commissum fuerat, mortuum fuisse, eo, quo extremum spuitum ediderat, Correae permis Ius econtulit,&cadaueris caput abscidit, ut illud pratissimum munus Regi suo deserret. Naues quae erant in statione navali, succensae sue runt. Hametus Mochris sororis filius, qui Cati fana, alteram insulae urbem tuebatur, illius possessione cessiit,& fide Correae in continentem res omnes suas transmisit. Et sic demum insula in Armugij possessionem venit. Correa Rrmugium petijt, ubi suit a Siquetra,vt meritus erat, collaudatus, & a Rege multis muneribus affectus. Scelus autem in aliud tam pus dilatum. Hoc
464쪽
anno in Africa Iehabenta sus, dum facinus ingens aggredi studet,per insidias
interfectus fuit. Xerisum enimbello vexare, & Marochium oppugnare para' uerat. Ad eam rem auxilium a Nonio Malcaregna petierat. Is triginta equito tantum,& viginti pedites illi auxilio miserat. Et huic exiguo militum numero Rodericum Norognam praefecerat.Franciscus tamen Melius, Alsonsus Gome cius, Ioannes Fernandius pretus,Ignatius Nonius,a Mascaregna, ut sibi cum Ie
haben talaso proficisti in hostem liceret,importunis precibus impetrarunt.Culiis viginti equites pr. aeterea,& quinque pedites egressi sunt . Ne plures aute exi rent,Mascaregnas urbis portas occludi iussit. Iehabetasusus Dabidcnses & Ga- rabienses Mauros accivit. Lei dehambrenses,cum quibus illi conuenerat,simi liter euocauerat. Ii cum essent infirma fide, & iter illud periculi plenum arbitra
rentur,venire nolebant,&, si imperium detreetarent, ipsi im Iehabentasusum, ne in eos arma conuerteret,inetuebant. Verum cum Iehabentasusum dolis occidere in animum induxissent, se praesto ad illius imperium suturos esse sinu
larunt. Atque tandem Vt cogitatum scelus exequerentur, aduenerunt. Nacet
Mequinerius Rex per id tempus ad Iehabenta filium literas dederat, quibus signifitabat,se pacem cum Hanaeto Fessensi Rege fratre suo de integro secisse , de utriusque viribus co iunctis obsisti minime posse. Illos vero statuisse eum euertere, nisi facinus aliquod insigne sulciperet, quo in Regis Fessen sis gratiam re,
stitui,& veterum ostensionum memoriam delere posset. Proinde si saperet,omnes Christianos,quos posset,arte aliqua delusos Regi Festensi traderet. Aliter enim crederet exitium sibi protinus asserendum.Is literas rei ponto minime dignas arbitratus est. Interim fuit illi nuncius allatus,montium Principem, ducε quendam,quem equitum turmae praefecerat,inuasisse, & ipsum duce ,&equi res quinquaginta captiuos abduxisse,& Abrahemum interemisse. Erat autem Abrahemus Ariami frater, qui multum inter suos opibus & opinione virtutis excellebat. Id cum accepisset Iehabenta fusus, Aguinum inuisit,ut eum consolaretur,& epulo senebri,quod AZumus,ut gentis mos est, fratris nomine daturus erat,interesset,& reliqua hominis amantissimi munera praesens obiret. Christianos omnes,&vm uertam familiam suam in castris reliquerat, oc in Dabide sitim castra, tuae non procul aberant, tribus an tum ducibus comitatus se constulerat. Dum vero absque ulla periculi suspicione epulis accumbit, tres princi
pes coniurationis a tergo virum adoriuntur, esimque multis vulneribus convcidunt. Tres duces, quos ille secum attulerat, dum ei subuenire parant,&fortium hominum officium in re tam inopinata faciunt, a reliquis coniurati, interimuntur. Olei dehabramus in Iehabentasus castra confestim inuasit tiAt Rodericus Norogna,& Christiani reliqui se cum Garabiensibus Mauiis repente coniungunt,&in urbem profici sicun tu r. At multi ex Mauris illis, ut est hominum ingenium fallax, &subdolum , es ad euentum sottunae muta bile, statuerunt Christianos, ut armis & equis potirentur, occidere : sed fuerila perduces suos a scelere reuocati Interim Allebem ques, vir primarius, 'GIehabe i-
465쪽
Iehabentasus odio ductus,oleidehabrami partes,du illi inter se aperte dissidebant,sequutus suerat,eo,ubi nostri castra fixerant, peruenit,& Rodericum No rognam ad colloquium euocauit.Dum a reliquis semoti sermocinatur, reliqui in nostros imparatos impetu secerunt. Multi caesi sunt, maxima pars cu Roderico Norogna in seruitutem abducta suit: pauci autem euaserunt. Maurus quidam,Bogima nomine,cuius uxor atq; fili j in urbe morabatur, ut calami totium
exitum nunciaret,in urbem cucurrit. Mascaregnas cu incredibili celeritate centum & quinquaginta equites eduxit,& in castra eorum,qui scelus conflauerat, i nuectus est,quq inde circiter decem millia passuum aberant.Centum & quinquaginta occidit . suprasexcentos & quinquaginta captiuos abduxit ingentem boum & pecorum gregem abegit, dc eo ipse Uie victor hostili & vindex facinoris scelestissimi in urbem reuersus est. Eo die sex equites,qui euaseran Francisco
Melio duce in urbem rediere. Postridie pedites sedecim, & equites duo pedibus si militer effugerunt. Hic fuit finis Mauri sortissimi,&,quod exemptu probitatis apud illos raro perspicitur,fidelissimi,qui ad extremit vitae spiritum pro Emmanuelis Regis dignitate & imperio maxima cum laude decertauit. Hoc anno Rex Emmanuel Odoardum Menesium Indiae praefecit: quiquinto Aprilis die cum classe nauium quindecim Olysippone soluit,& uniuersam incolumem in Baticalensi portu constituit,& continuo imperij sibi comissi possessione cepit.
Eodem anno iam Georgius Albuquercius Malacam, Georgius Brittius in Ma- Iucum profecti fuerant quoru nauigatio exitus valde dis snDiles habuit.Vt auteprimum quid Albuquercio acciderit reseramus,is Principem regno pulsum,&opibus euersum,cuius patre tyrannus per summum scelus occiderat,secta ducebat,ut in Paccmensi regno collocaret.Cum vero primum ad Pacem ensem portum appulisset,& rumore dissipatum fuisset, Regis occis filiu ea classe aduectu
esse, multi clam in classem se cotulere, Regium'; iuuenem Regem salutauere. Tyrannus Gueinal,hoc enim illi nomen crat,vroe solla de vallo munierat,magna militii praesidia suis locis dis osuerat, tormenta varia collocauerat, vigilias diligenter agi praeceperat. Audierat enim Indiae Praetorem eo classem esse missurum,ut illum regni possessione depelleret. Georgius Albuquercius ad illum
misit,qui diceret,ut regno,quod contra ius & fas usurpaverat,vero regni succeiasori cederet. Quod si faceret,se operam daturum,ut meliore esset coditione, ea, qua suerat ante quam regnum illud occuparet. At tyrannus Resipodit,se regnu, quod ei iure aduenerat,& ab homine malefico contra ius usurpatum si ierat,virtute cepisse. Severo libenter Emmanuelem dominu agnoscere,&summa fide tributum,quod imperatum esset,soluturum. Proinde orare dc obtestari,ne Regem, qui optimo iure in regni possessione venerat,&qui te, totiusq; regni opes Emmanueli Regi libenter addicebat,uellet ullius gratia contra iura omnia violare. Orationibus &obtestationibus huiusmodi ultro citroque sine ullo fructu
missis,decretum ab omnibus est,ut urbs oppugnaretur. Opportune aute Emmanuel Gama Malaca,cum naue rebus omnibus instructissima d eundem se portum
466쪽
I ortum contulerat. Rex quida erat Pacem ensi finitimus : regnu Daru appel- batur. Is erat Principi pulso sanguine propinquus,& illius gratia bellu alsid uecum tyranno gerebat.Iscu audiit et nouros urbem oppugnare costituisse, exercitum, in quo lupra tria hominii millia suere, repente coegit,& ad Albia querciuco tinuo venit,&opera, & opes suas omnes pollicitus suit. Albuquercius animii gratu habuit,opera vero illius ad id bellum te minime indigere res odit. Roga Dit tantum,uti elator adesset, ut videret,quo animo Lusitani hoste serire )idicillent. Ne autem post victoriam,quam se propitio Dei numine adepturum confidebat,illius copiae cum hostibus comistae periculum adirent, eum admonuit, ut iuberet omnes sitos capita ramis viridibus ornare , ut eo disicrimine ab hostibus internosci possent. Deinde aciem triplicem instruxit, primam Sancto Henrico, alteram Alsenio Menesio attribuit, tertia vero sibi reseruauit. In acie illius erat Emmanuel Gama,Antonius Miranda Aeteuedius arsia Chaignus, Hector Valladares,Fraciscus Bocamis,& ali j quidam viri nobiles, quorum virtus spectata multis in locis extiterat.Sanctus primam statione acriter oppugnare instituit Menesius ne ulli laudem cocederet, in locum sibi assignatum festinanter inualit. Albuquercius postremo cum i uis omnes ad certam e alacrius ineundum incendit .Fuit longo spatio variis tormentis, & vasis fictilibus tormentario puluere completis,atq; missilibus acerrime pugnatu. Cum propugnaculuimmineret, unde nostri no mediocre damnum accipiebat, Dionysius Melius, Emmanuel Gama,Hector Valla dares,& Franciscus Bocarrus ad portam accurrunt, res effringunt, & repagula c6 vellunt,& aditu patefacto, cu reliquis qui illos s quebantur,irrumpunt. Ad huncimodia prima statio expugnata fuit. Altera statio multo munitior integra permanebat. Quae suit cum multo maiore periculo ab ijs, quos Albia quercius lecu ducebat, & multo atrociore praelio superata. Certamen enim multo maius opinione, luam nostri sulceperant,extitit,adeo, ut omnes fateretur Christi praetenti numine profligatum suisse Quadringenti Gueinalis tyranni domestici atq; familiares, de duo millia militia ex illis,quos mercede conduxerat, i si sunt ipse Gueinal similiter interfectus suit: uxores &fiiij capti. Ducentos & octoginta tantum Lusta nos Albuquercius in aciem eduxerat z quatuor selum desiderati sunt . Albuquercius in regni posse insonem erincipem haeredem misit, Regem scedere ad fidem erga Emmanue lem conteruadam obligauit,& tributum, quod singulis an nis penderet, imposuit,arcem deinde multorum operis aedificauit. Sanctum Henricum arci prcsecit Icei centum Lusitanorum praesidium attribuit, ita tandem Malacam cum incolumi classe peruenit. At Georgius Brittius cum sex nauium classe in Zamariae portum aduectus est,ad ciuitatem, quam Dache appellant. Rex illius ciuitatis hostili odio a Lusitanis dissidebat iam ex eo tepore, quo Alsonsus Albu quercius Malacam expugnauerat. Idcirco Lusitanos,qui casu naues ad eu portu appulerant,omnibus bonis expoliarat. Brittius cum id exploratum habuisset, milit ad illum,qui dicerent, se vehemeter admirari, cu omnes Zama irae Reges P essent
467쪽
es mi Lusitanis amici,illum solum eorum amicitia aspernari,&Lusitanos,qui ad oras illas appellebat,omnibus fortunis euertere. Se illum hortari & admonere,ut vellet secum,&cu Lusitanis omnibus pace&amicitia firmare,&in amoris instituti signum omnia bona,que Lusitanis ablata fuerat,restituere.Adli Rex sibi curae fore dixit,ut in eum, penes que illius iniuriae culpa resideret, dili-seter inquireret,& postulato satisfaceret. Interim vero tantum absuit,ut officiudebitum praestaret,ut potius urbe multo validiore piaesidio muniret.Georgius Brittius cum se deludi cerneret,illas exiguas copias,quas habebat, in terra exposuit. Deinde in stitione,quae portum muniebat,inuasit, eamq; pugnado cepit.
Praelij principium nosuit telis,led hastis, atq; gladijs acerrime comi sitim. Qui
enim cii lcorpionibus,& fistulis serreis veniebant, & erat in stote pugnaturi, ut Brittius costituerat, nodum propter aduersum ventum in terra accesserat. Hiccsim hostes fugeret, Rex,ut luis Opem aifferret, supra mille nobiles homines, armis egregie tectos,& sex elephatos eduxit. At Brittius reliquas suas copias in statione expectabat. loanes vero Serranus, qui vexillisi praeserebat, sine ullo addu- s imperium respectit,in hostes,qui clivum lubibant, signu intulit. Et cum euBrittius magnis vocibus reuocaret, voces nullo modo ad aures admisit, sed in insti tuta temeritate & amentia sorti 1sime perseuerauit. Ide multi eadem insa Dia flagrates effecerunt.Brittius cum eos cotinere no pollet, inuitus hominum retium audacia sequutus est. Et cum nostri ingente impetum tulissensitan tam impressione secerunt,ut hostes in urbe copellerent. Ita cum ia debellatum est e confiderent, in urbem ingressi sunt, ne hostes ab illo metu refici,& recreari permitteret.At loge secus,quam suspicati suerat,euenit. Nam chm in via lata in copias, quae Regem circunsiliebat,incidissent, pauci a multis circumuenti sunt Qui cum tibi moriendum esse cernerent, res admirabiles efficiebat.Pi imus,qui morte oppetijt,Ioanes Serranus suit.Quida autem, Gasipar Feria ad ius nomine, vir egregie sottis,cum in elephatiana,vi eum hasta tras herberaret,impetum ser-ret,ab elephato proboscide in altum sublatus , atq; ad terram allistis,& pedibus ipsius elephati coculcatus interiit.Georgius Brittius deinde cecidit,Christophorus Pinetus, Ioannes Pereira , Franciscus Godigius ,&alij multi similiter occisistere .Qui euadere potuerunt,fugae se madarunt.Quidam ex nauarchis,Laure- 'tius God inius nomine,copias ibas,ut se cum Brittio coiungeret,educebat cum
nostros fugientes animaduerteret,no expectauit,dum illos exciperet, & hostiuin sequentium impetum ab illis reprimere conarctur, imo foedissima fuga sibi c6suluit quo faetiim est,ut hostes usq; ad litus nostros insequerentur.Nondum omnes sciebant,Duce intra x rbem cecidisse. Ludovicus Raposus,dc Petrus Villosus,viri,qui multa decora virtutis militaris obierant,cum in ipso litore percepissent Brittium occisum fuisse,dixerunt,sibi nullo modo tanta turpitudinem lubeundam esse,ut ex praelio in quo Dux occubuisset, euaderent. Itaq; in hostes ruunt,neq; caedendi fine faciunt, donec vulneribus cocis ,& debilitati cociderent.Gas par Gallus.cui prima acies, in qua multi minoribus tormetis instructi G g veniebant,
468쪽
Αssi . l LIBER veniebant, assignata suerat, cum fluctibus Jc aduerso vento pugnauerat . Cum vero strepitum torme torum,quibus hostes, qui erat in statione,nostros repet tere nitebatur,audiret,naue longam,cui praeerat,remis quantu hominum viribus,& summa animorum colentione fieri potuit, impelli & incitari praecepit. Quo facto nauis impetu ipso, tuo serebatur,in arenae mol em,quae sub aquis latebat, impacta,sic inhaesit,ut nec remis,neq; csitis, nec ulla nautarum industria inde pilus euelli potuerit, quam rediens aestus,aquas,quibus sustineri nauis ipsi posset,afferret.Omnes igitur nauarchi caesi sunt, praeter duos allum nempe,s Godinium, qui praelio no intersu eriit unus,quia no potuit,alter quia sugae turpitudine subire minime dubitauit in quo praelio supra septuaginta viri Lusit ni ceciderunt,& ex ijs,qui euadere potuerunt,nullus extitit,qui no multis inde vulneribus laudiatus abiret. Anchoris autem solutis,e portu profecti sunt, & inportum Pedirensem sec6 tulerunt: ubi inuenerunt Antonium Brittium,Geor-gij Britti j statrem,qui comuni omnium suffragio delectus fuit, ut in fratris demortui locum succederet.Si caute suerat ab Emmanuele decretum At si Geota. gium aliquis casus de medio sustulis Iet, Antonius Malucis insulis praeesset Antonius Brittius nauarchos reliquis nauibus praefecit,deinde in oram Pacemen seni delatus,Georgium Albuquercium reperit.Itaq; omnes simul Malaca profecti sunt,ubi fuerunt a Garsia Sala cum humanitate summa recepti. Qui arcis festim possessionem Georgio Albuquerci Oco cessit.Hoc anno Leonora Regina Olysippone,mense Iunio, peperit filia,cui fuit Mariae nomen impositum: quae postea ingenio, 5 animi magnitudine,& opibus summis excelluit, quavis varijs casibus inupta in hunc usq; diem permanserit. Vt autem quid interim in India Iacobo Fernadio Regiensi acciderit, oratione perstringamus, is eo tepore, quo Antonius Correa in Baliarem missus a Sique ira suit,in Indiam cu nauibus quatuorei ut de Sique irae ivsh nauigauit. In ora Cambaiae duas naues cibarijs Onustas,dc unam Onerariam naue satis opulentam pugnando cepit. Melichia-zius, cum pr*liu no procul a Diensi portu fieret Hagam aliam edium cum logis nauibus duodeuiginti misit,ut opem suis afferret. Sed eo tempore, quo is nauibus appropinquauit, iam praesiti erat finitum, & hostium maxima pars occisa. Haga mahamedius tamen acre pranium de integro cum victoribus iniuit naue unam,cuius nauarchus nominabatur Gasipar Doutelus,depressit maxima eoru pars, qui eadem naue vehebantur,fluetibus demersa suit nauis ipsius Regiensis parii absuit,quin mergeretur. Similiter & Nonius Fernadius Macedus summu periculum adluit,& quatuordecim in praelio viros amisit. Cum essent nostri in extremo periculo costituti,imbres immodici,& tonitrua,&fulgura, sublatique subita tempestate fluctus praelium diremerunt. Regiensis ut aquationem face rei,de rei frumentariae costuleret,& naues laetatas reficeret, Charilem petijt: eo Siquetra peruenit, a sipe arcis prope Dium aedificandae deiectus. Locum enim quem is delegerat, MelichiaEius munierat Pr terea nauis insens,que materiam Hibuebebat, incensa fuerat . In ea namque vineti Turcae vehebantur, qui facinus - incredibile
469쪽
q6 incredibile susceperunt. Cum enim mortem seruituti loge praetulissent,clauorum attritu scin tillas excusserunt,quibus in tormentariu puluere deiectis, flama nauem,& ipsos captiuos cum omnibus Lusitanis absumpsit. Alias deinde cogitationes Siquetra cum suscepisset,Odoardi Menelij aduentu,ab illis omnibus depulsus fuit. Interim Petrus Sylvius, que Sique ira ArmuZij reliquerat, ut quaeda negotia coliceret,in C haulensem ora peruenit. Hagamalia medus cum sua classe eo se cotu lit, Petriq; Sylvij nauem multis tormentorti ictibus vulneratam depressit. Sylvius cum maxima hominu , quos ducebat, parte fluctibus haustus suit. qui nando seruari potuerunt,capti,Diumq; perducti sunt. Sub id tempus matrimonium Beatricis,Regis Emmanuelis filiae, cu Carolo Allobrogum duce Olysippone celebratum est. Carolus eas nuptias aliquot ante annis ambierat,quod ad sua dignitate valde pertinere arbitraretur,cum Emmanuele assinitatem cotrahere,& quod de Beatricis forma de pulchritudine, Se de indole singulari multa percepisset:& de eade re ad Emmanuelem legatos miserat. Sed
nihil fuerat ab Emmanuele costitutum. Legatione tamen benigne acceperat, dc fitie aetatem parum matrimonio aptam excusauerat:&interim multa de statu Sc imperio Caroli,de regionis,quam iure possidebat, amplitudine, de illius moribus de vita clam per homines industrios inqui redo,eo deductus est,ut minime eam assinitate contemnenda arbitraretur. Quod ubi Carolus sensit,legatos iterum in Lusitaniam misit. Nuptiae pactς sunt,& matrimonij conditiones scriptae,&classis,qua Beatrix Nicaeam veheretur sic enim scedere cautu suerat)summis sumptibus, de singulari studio coparata. Classis erat duodeuiginti nauium,in quibus erat aliquae tantae magnitudinis,quanta nunquam in Lusitania naues vllae perjectae fuerant rerant etia aliquot rostratae, δc triremes praeterea, dc longς naues. Nauarchus, qui uniuersia classi praeesset,Martinus Albicastrensis,Ville Nouae Porti manensis Comes,vir singulari prudentia,ab Emmanuele delectus suit.Martinus Costa Archiepiscopus Olysipponensis aliam nauem summis sumptibus instruxi qua Beatricem sequeretur. Ex omni nobilitate suertit multi ab Emmanuele delecti qui omnes gemis,& auro, de vestibus atq; monilibus tam insignem speciem elegantiae & magnificentiae prae se serebant,ut omnibus admiratione no mediocrem mouerent.Naues erant interius
multo auro de varijs coloribus illustratae. Festi dies, ante quam classis solueret, ludis quam plurimis agitati,& nobilitatis frequentia,&omniti gratulatione celebrati.Neq; solum elegatia vestium curae Lusitanis suit, sed multo etia magis armorum,& tormentorti ratio ab omnibus habita . Classis nono die Augusti vela dedit,in exitu mensis Septembris ad portu Nicaeae appulsa, de Beatrix cum maxima pompae celebritate,& amoris insignis argumentis excepta a Carolo,&ab illius proceribus,de uniuersa nobilitate de multitudine suit. Dum hec geruntur,in india Lusitant,qui arce Chaulis aedificabant nondu enim erat absoluta,
sed tantum ad primam colignationem peruenerat) magnis laboribus de periculis afflictati sunt. Hagamanamedus enim saepenumero in Franciscum Men
470쪽
doram,&Georgium Menesium,qui singulis triremibus praeerant, iiscursaban& no paucos interimebat &haec in Siquetrae&Menesjco spectu faciebat, qui
nullo modo propter aestus accedentis impetum sius ope afferre poterant.Tem pus enim holiis acer & infestus obseruabat, quo naues,que remis no agebatur, ei nocere minime possent Siquetra cum illi iter instaret,ut Cochimo in Lusitaniam intenderet, Henricum Mene siti arci Chaulens yraepolitit, maritimarum rerum curam Iacobo Fernandio Regiens dedit. Ei vero, ut mare illud tueretur,
dura naues magnas,tres triremes,Vna naue longam, & unam praeterea minore
nauem reliquit: deinde vela dare iussit. Cum vero Malacia summa nauigatione illius impediret, in ora naues suas prope Regiensis classem costituit. At Hagam ahamedus cum nullam rei bene gerendae occasionem amittendam existimaret cum triginta longis nauibus classem Lusitana circumibat,eamq; multis tormentorum ictibus assidue verberabat, & illius conatus nauium suarum celeritate,& vehementi remorum impulsu,& concitatione frequenter eludebat. Siquetra cum se loco mouere no pollet,ange batur Begie sis Andreae Sous , qui triremiscuiusdam praesectus erat,imperauit, vi triremem suam in olliu fluminis,quod Chaule alluit, impelleret,ne hostes perfluuium inue,cti,arcem oppugnarent. Sed Hagam aliam edus in Solissem inuectus, triremem nocte crebris ictibus oppugnauit,septe Lusitanos occidit, vulnera grauia&periculosa multis imposuit. Alexius Solaia, Andreae Sousae frater, non leve vulnus accepit. Ad triremem tande, ut eam retineret , siuam nauem applicuit. Georgius Menesius ut ope Solisse ferret,accelerauit.Nihilo tame siectus Hagamalia medus,ut utram que alligaret,summa ope cotendebat.Sed Begiensis cum trireme, cuius praese- et erat,&Franciscus Mendoracuquatuor lembis subsidio occurrit :&cu triremem Solisae laceram & dissipatam animaduerteret, eam submoueri iussiit. Deinde in triremem Georgii Menesij transcendit. Naues interim nostrae eo quod ventus omnino defecerat,immobiles permanebant. Praelium verb era γtit. Qui erant in lembis cum no possent aut non auderent hostium impetu sustinere,lembos subduxerunt,ut triremis puppi se defenderent. Itaq; Omne cer tamen erat contra duas triremes institutum.Malus triremis, in quam Begiensis se contulerat,erat iam pertulus latera multis in locis perfossa. Begiensis cum acerrime dimicaret,& omnibus locis occurreret,optimiq; ducis,&strenui militis munus simul obiret, exemplo suo multos ad rem strenue gerendam excitabat Cum verb lembos non aspiceret, in puppim recurrit. Erso, inquit,homines
perditis simi, quos nec pudor, neq; religio ad officium impellit, mavultis turpi ter fugiendo, ab hoste crudelissimo necari, quam sortiter&animose dimicacio, vitam tueri . Dum haec diceret, tormeti unius ingentis pila latus illius percussit, loricam perfregit,& ipsius loricae fragmenta intra lacerum corpus immisi. Cui Georgius Menesius illum cecidisse conspiceret, corpus illius integumeto inuolutum a militum consperui subtraxit,ne multi caede illius exanimati, a pugna de si sterent. Eos autem, quos mors illius fallere non poterat, adhortatus est, ne