장음표시 사용
411쪽
antimonii, totidem salis tartari uncias contundit in pulverem, crucibulo imposiatas per horam igni vehementi admovet; ubi calor omnis residit, in aquam conjicit, quae sale tartari foeta nitratur; in pelvi aenea usque ad siccitatem excoquitur quatuor hujus salis grana scypho imposita aquam lacteo colore tingunt, &vacuo stomacho sumpta quam lenissime purgant .Sed finis non erit u prςstantissima remedia, quae jam a multis annis vir pius juxta & candidus tam feliciter adhibet hoc
loco Commemorem.Non possum tamen λlentio praetermittere tabellas Asthmaticis,plitisicis, atque itis omnibus qui infirmo Iunt pectore, tam salutares,quam sunt paratu faciles .Hordei bene expurgati libram, aut circiter, cum tribus aquae libris vasi fictili,& plumbato impositam,trium horaruspatio.excoquendam jubet; tum dama
cenas uvas detractis acinis, .unc. ponde
re, cum tribus glycirrhisae optimae, &contusae & purgatae unciis, anisi viridis uncia, & n. garyophylis una in vas injicit ut simul ebulliant, donec hordei grana dehiscant interim aqua fervida cum Dpus est, affunditur ; cum satis aqua fuerit imminuta, ab igne vas removetur, linteo
412쪽
totum quidquid est, percolatur, & torc lari exprimitur ; succus expressus cum scis quilibra sacchari excoquendus, interim
cochleari ligneo movendus, tum ut moIis
est tabellas efficies, seu in charta, seu in
marmore oleo migdalino ante illito.Plura non addam ne extra fines Philosophiae idear excurrere. Id unum admonuerim
eam antimonii praeparationem quam describit Glauberus ad calcem Appendicis
generalis, optimum esse remedium, ut CXViro clarist. quem idemtidem laudavi, quique ob ingenium acerrimum, & altam in rebus medicis ac chymicis eruditionem est illustris, accepi. Eam porro formulam, quod liber in paucorum sit manibus, sub inediam. Antimonii crudi, tartari, & nitri aequales partes contusae separatim, tum permistae, & crucibulo impositae injecta
pruna, ut fit in praeparatione antimonii diaphoretici, accenduntur crucibulum in venti furnulum transfertur, ut fusa materia regulum antimonii ut moris est , praebeat ; detracto regulo scoriae subrubrae iterum funduntur, & carbo ardens ut prius injicitur, ut salpetrae carbonem in- adens , regulum antimonii rursus dimi taῖ , qui mallei ictu in cono , seu Iecepta-
413쪽
. culo fusoris cum rettigerata est materia, decidit,ut norunt artifices. Quae sunt se riae superstites aquae calidae assiisione in rubrum abeunt lixivium. Jam tartarum album & expurgatum aqua communi & calia, solve, nanc solutionem lixivio rubro , de quo mox diximus , paulatim aD funde ; tumque sulphur antimonii stib fla- Vum praeceps decidet : hoc crebra aquae ablutione, & filiratione purum & exi- mium adversus febres malignas, pestem, variolas, epilepsiam, podagram, & omne
pene morborum genus si Glaubero credimus,consequeris remedium. Sed caute eo: utendum,adultis ab uno ad quinque grana est exhibendum; nec praegnantibus, nec valde infirmis praebeatur, nisi adeo parvadosi, ut vomitum non excitet. Postquam sulphur extractum est, aqua evaporanda ut flavum salem obtineas, quem sulphure vix inferiorem putat, majori quidem
dosi adhibendus, zo. ad minimum gr. in adultis ; leniter purgat, & minore cum periculo, adversus eosdem morbos , sed potissimum calculosis & podagricis utilem praedicat. Nec tamen ita Glaubero, cujus fides, ut plerique existimant, interdum i borat, considerem, nisi me clariss. viri, cin
414쪽
multum & merito tribuere soleo , moveret autoritaS.
CApuae IV. De vi ct usu medicaminum, quae
P R o x i MuM est ut vires medicaminum quae extrinsecus adhibentur,qua que pene omnes ex motu, quiete , situ, ligura, & magnitudine partium dimanant, expendamus: neque eas volumus ita C piose , ut medici solent, exponere, neque omnino praetermittere dcbemus. Illud in universum statui potest, ex vario usu r rum , quae nostris adhibentur corporibus, has qualitates aestimari: atque id Fernelio concedimus ex temperamenti & materiae permistione eas magna ex parte duci. Nam ut ejus methodo, & rationibus insistamus: cujusque corpbris partes aut tenues sunt, aut cratia, aut mediocres ; eaeque cum . primis qualitatibus varie temperantur. Cum materia tenuis est, corporis meatus,& humores citissime pervadit; crassa vero,& lenta haeret, & obstruit; ex calore vires, & agendi celeritas materiae, quaecuria
415쪽
ferre corporibuS. Itaque ubi tenuis materia cum calore paulo intensiore conjungitur, tum crassos humores , quique frigore coaluere attendat , incidit, digerit, seu dissipat in halitus , exiguos corporis meatus aperit, rarefacit , humores attrahit , dum eos resolvit. Ubi calor ultra tertium gradum intenditur,tum urit,& exulcerat. Cum autem tenui materiae aut calor remissior, aut frigus insidet, ut in aceto ; tum minus valide aperit, & attenuat. Nequaquam
vero attrahit, aut resolvit id quod frigi-d in est , sed magis repellit. Jam si mediocri materiae , nec tenui prorsus, nec cras. se, sed inter utrumque extremum positae eator itidem moderatus accedit, tum illa humores frigore induratos emollit, collectam in tumore materiam , quod relaxantium est, evacuat, puS itidem moVer,& maturat, id est, humorem acrem, &L0rruptum in benigniorem substantiam convertit : esseratos humores mitigat
Qubd si aliquantum calidior est illa materies , erit anodyna, hoc est dolorem leniet Adde Majorem caloris vim, deterget de
416쪽
obstructiones expediet. Si ultra tertium
gradum calor excelleret, tum partes corporis exederet. Contra ubi mediocris materia cum frigore consociatur, tum repellit , adstringit, siccat, omnia tamen haec mediocriter. Nam erassa terrenaque substantia sicca , & frigida meatus occludit , cutem densat, & vehementer repellit. Si temperata , obstruit meatus, vim infercientem,& emplasticam obtinet: nonnumquam corroborat , & laxiores partes firmat. At si calor vehemens cras sori substantiae insit, tum vim causticam,& adurentcm prae se fert. - Ista quidem aliquanto diligentius liceat exponere : cdm enim exqui tam qualitatum tractationem polliciti simus, vix nobis permittitur eas silentio praeterire, quae permagni sunt usus, quaeque a philosophia naturali nequaquam sunt alienae. Quo igitur nostra philosophandi ratio notist omnis utilitatis expers, cui usui esse possit illarum qualitatum notitia videamus. Atque ut exemplis res tota illustretur. Supponamus humorem crassiam &frigidum parti alicui insidereo Is sane primum erit molliendus, tum extenuandus,
postea attrahi, dissipari debet. Qita
417쪽
cum sint, concreti humoris partes firmius e0haerentes solvunt, & colliquant. Horum materia est mediocris , & intra secundum gradum calida. Nam si impense calida sit, tenuiores humoris partes dissipat, & reliquas incrassat. Quae enim huic opponuntur indurantia, quaeque partes fimmiori nexu conjungunt, ad plerumque eL sciunt dum molles & tenues particulas acrioris caloris vi resolvunt ; vel contra frigoris , aut crassioris materiae accessu a stringunt : quemadmodum aqua terrae
admistione induratur. Oleum emollit, icalia pene infinita, quae apud medicos passim occurrunt. Quamquam non frigidi modo humores, sed calidi etiam , & crassi haerentes carni calidis curantur, chm fiu-xiles fiunt. Sic eresnelas, & omnis fero infiammatio sub initium facile spiritu vini dissipatur. Angina quoque, & quaelibet gutturis inflammatio spiritus itidem vini gargarismo trium horarum spatio cessat, si Wallaro credimus: dummodo in ipsis morbi principiis adhibeatur. Rara est enim sola intemperies, & fere semper materia affluxum consequitur. Accedit etiam quod spiritus vini, quaeque ale volatili de
418쪽
Aeoso abundant,crassiores humorum parates dissetvunt, tenues discutiunt, acidas, aut acriores temperant. Sic quae multo sale alcati impraegnantur, sanguinis co gulationem impediunt, aut coagulatum resolvunt,seu interilis, seu extrinseclis adhibeantur. Atque in hoc ratio multorum medicaminum posita est: hinc enim antimonium diaphoreticum interna saepe curat ulcera; ut balsamum sulphuris , oculi cancri, mandibulae lucii ; sudorifera pene omnia, quae acidum humorem , & plerumque coagulantcm infringunt, sanguinis fermentationem sale volatili augent , unde &obstruentem materiem incidunt,& foras protrudunt. Sed de his alio loco plura. Emollitus humor attenuatur, iis scilicet rebus , quae acutis partibus constant, seu frigidae, seu calidae sint. Nam partium tenuitate compactos humores incidunt & comminuunt: adeo ut facile in halitus dissipentur. Hujus generis praeter alia multa sunt hypericum, ruta, adipes,& medullae ferociorum animantium,ut cunis, & vulpis. De incrassantibus jam ductum fuit: eaque crassis partibus constare,& sui permistione tenues humores magis
stabiles, dc fixos essicere palam est. In hoc
419쪽
censu erunt bolus armena, amTluna, &c. attenuantibus finitima sunt aperientia, ut incrassantibus cccludentia ; illa in tenui, vel mediocri materia acutas habent particulas, alte penetrant, & meatus aperiunt, ut radix petroselini, vinum album, &c. His adversantur adstringentia, quae ut multis videtur , sunt potestate frigida, &scca; aliis placet vim adstringentem positam esse in certa crassitie & figura partium , quibus alterius corporis partes timstar cunei constringunt, vel instar fidium contorquent. Quae austera sunt & cruda, ut cydonia, solba, me*yla vehementer adstringunt; eadem plurimum efferatos hi mores coercent, idque non tam frigiditate , quam salis & activorum principiorum cruditate, aut fixatione praestant. Crocus martis reverberio paratus, galla ,& alia ejusdem generis vehementer con stringunt, adeo ut disruptis arteriis optima censeantur. Acria quae sunt, ut sinapi& piper calore & tenuitate partium, sulphuris quoque, aut salis vigore bilem concitant. Nonnulla sunt,quae vim acrem&astringentem, calidam simul, & siccam ψbtinent, eaque gangrenae sanandae adhubentur , ut aloe, mirrha, allium. Sed in
420쪽
cum usum saepe adhibetiar spiritus vini praesertim si cum herbis nervalibus, ut
Nocant, fuerit praeparatus. In quo quidem remedium ab amico nostro D. Gemdron caeteris antecellit. Aquam caelestem vocat, eaque mille experimentis est comprobata:hujus praeparandae modum,
nisi esset paulo operosior & prolixior libens eo non repugnante docerem. II
terim monuissie satis fuerit, me ex peritissimo & notissimo Chirurgo accepisse
optimum esse & paratu facile id remedium quod medicus pauperum adversus gangraenam praescribit. Iam ut aperientia crassos humores, sic dentos detergentia expediunt, in his viget nitrosa substantia, sive calida sit, ut in. Ω- synthio, sive frigida , ut in cychoreo : ac plerumque ejusmodi amara lunt, & Ω-pox ille non ex adusto sulphure , sed ma- sis ex spiritu sulphureo dimanat, ut suo
loco diximus. Placet Regio detergentia constare particulis asperis , duriusculis, acutis, seu pectinatis, quaeque sordes ex ulceribus , & corporum meatibus abradunt. Quemadmodum emplastica seu flutinosa, & detergentibus opposita ramosas,fiexiles, molles, tenaces habent