장음표시 사용
451쪽
ne in potum nec ingratum , nec insal brem converti. Cum vinum post toni
trua acescit, quid nisi subtilis cujusdam
corporis accessio partium contextum
Qua quidem ratione Alexiteria explicari posse non dubitem. Nam ex corpuΩculis quae facile cum veneni particulis consociantur, quaeque a natura domari non possunt, plerumque parari solent:
hinc una cum venenatiS atomis expelluntur. Sic terra silesiaca & aliae metallicis viribus foetae adversus morbos pestilentes saepe utiles habentur. Nam quidquid iis inest metallorum, aut aliorum miner lium , hoc ignis vi nec fixatum est, nec salem volatilem exuit. Ne longus sim, sulphurea pene omnia vim pestis ascent,& inquinatum aerem expurgant. Q cloci ca non immerito existimat Helmontius
sulphur non fracedini modo , & liquorum corruptioni, dum vasa illius fumo, & odo . re implentur, sed & pestis contagio resi stere. Ac se vidisse testatur legionem Neapolitana peste prope Gandavum omnino extinctam, cum perpauci ex cohorte Germanorum qui indusia pyrio pulvere inse serant, peste perierint. Sic Hispanos mi
452쪽
nus esse pesti obnoxios putat, quod Vina
in utribus pice imbutis recondant. Ac Vixus pestilens in odore fracido videtur con- stituere. In peste, inquit, ostendana fracedo pestilens soleas crematas olebat, atque hoc odore peste infectos dignoscebam. Et sane qui paulo attentius perpenderit quos esseruis vel gratissimi odores in mulieri bus hystericis procreent, minuS forte mi rabitur , si odor fracidus qui ex locis paludosis, aut fluminibus quae maris aestus alluit , aut ex tertae antris, aut ex insepultis cadaveribus exhalant , & spiritus animales deprimant, & sanguinem ipsum adeo conturbent, ut inde morbi pestilentes plerumque nascantur. Idem pene hic usu venit, quod in doliis cernimus, quae humidiore loco reposita situm , & mucorem contrahunt, quem infusis liquoribus statim communicant. Atque hic mucor, ut videtur clar. Nillis, ex aere intra ligni meatus diu concluso , nec ventilato di- manat. Aer quippe viscoso humore quasi irretitus longiore mora quasdam ligni partes elementares exsolvit, & in fermenti modum exaltat: adeo ut suis aculeis jam sensus nostros feriant, nec cum ullo alio
corpore misceri amplius possint, sed ve-
453쪽
in 39lut fermenta quaedam alios liquores inficiant. Non dissimili prorsus ratione aura pestilens quidquid attigerit, suo velut odo
re corrumpit; fermenti vim acquirit, δίindolis suae tenax velut incorrupta manet. Atque ut non aliud fere est mucori remedium , quam ut ignis calori vas admoveatur , aut calce viva, sulphure, aqua forti aer inclusus abigatur ε, sic & pestilens venenum sulphureis corporibus, aut odori bus tollitur. Quemadmodum e diver1oempyreuma, quod forte ex ignis atomis oritur, tenaci & oleosa materia irretitis ,
auferri non potest, nisi corpus humido
ocirca res sulphureae, & aromata accendi solent expurgando aeri, ut odor pestis fracidus, quique ut fumus ex accensis carbonibus in angustiori loco, statim caput & ventriculum invadit, ac Vomitum ciet, alio odore deleatur. Hinc quae aut oleoso sulphure, aut sale abundant
volatili, ad pestis prophylaxim, & curationem solent adhiberi ; leu illa venenum arceant, seu fermentationem sanguinis leniter promoveant, & si quid veneni jam intra corpus admissum est, propellant. Infinita in hanc rem jactantur remedia.
454쪽
Illud ex usu publico foret, si qui Iongo
sunt usu edocli,optima quς sunt eligerent. Aquam prophylacticam clarissi. Sylvii multi utilem existimant, quae cdm sit pervulgata, nihil necesse est eam exscribere.Hanc formulam ex viro experto accepi.
Λceti 1. libris allii unciam, tantumdem rutae, & garyoph3llorum, & aliquantulum piperis longi affunde ; lagenam O clude , soli per diem exponatur ; Cochleare unum singulis diebus vacuo stomacho sorberi potest, tum nares & tempora illinantur. Aquam scio ex nucibus parari , quam adversus pestem, variolas , febres malignas, vertiginem, & colicos dolores utilissimam, & forte non sine cauSa praedicant. Nuces tum collige, cum necdum putamen induruit, sub exitum mensis Junii aut circiter ; ex iis . libras in mortario cum foliorum rutae manipulo & tantum dem radicum Angelicae contunde; sine tu in cella aut frigidiore loco simul per buduum fermentescant, tum cucurbitae in positis adde unciam veteris theriacae vene tae, auisi desit, orvietanum quantum Io
assibus venire solet ; leni balnei calore aquam distilla, quam praeservationis δύcurationis gratia sumes, cochleare unum
455쪽
dos, & saepius repetita opus erit ad curationem. Plura qui volet non tam libros quam expertos consulat. Et quidem in universum plerique medici Emeticum praesci ibunt, antequam vel Anthraces, vel bubones appareant, tum sudorifera adhibent. Amicus noster quem saepe nominavi, stilphuris pulverem cum theriaca mi sium , ut prophylacticum vacuo stomacho, aut aliquot post prandium horis sumendum praecipit. Maturando buboni linteum spiritu salis imbutum conferre testatur. Sed illud praeter caetera commendat remedium tum praecavendae, tum sanandae pesti, quod praeterire non possum. Sanidc validi hominis urina cum per octi duum resederit, filiretur; tum igni admota unius horae spatio ebulliat; cum ab igne removeris , in singulas urinae libras adde baccas hederae bene maturas & contusas . unciarum pondere; succum e floribus geniastae, & rosis caninis, quae in dumetis occurrunt , expressiim , ex singulis 2. vi cias I caphurae in aqua vitae exolutae semia unciam, sulphuris decies fusi unciam ; vas cui haec sunt imposita, accurate occlusum in terra ad a. pedum altitudinem sepultum
456쪽
2per 2. menses remaneat, cum leni igne, per duas horas ea mistura ebullierit,in loco frigido per triduum reponatur. Oleum . quod enatabit salem crystallinum qui vasis lateribus adhaerescet, colliges, pitula ex utroque permisto parabis, IO. granorum pondere ad praeservationem, 2O. gr. ad curationem pestis ; easdem pitulas adversus calculum , & febres intermittentes utiles esse testatur, quae sub initium sed Tes, tum urinam copiosam promoVent. His quoque nodosos tumores sanari docet. Sed de his jam nimis. De Amuletis aut appensis adversus
pestem , epilepsiam, & febres ipsas nihiliere habeo quod dicam. Nam si vera sunt
quae de iis circumferuntur, non video qua Vi, quave ratione tot mirabiles procreent essectus, quantumvis ex iis aut occultae qualitates, aut tenues eMuxus dimanent.
Et quidem jam de lapidibus qui erumpentem sistunt sanguinem diximus ; choleram
morbum a vino cui lapis porcinus infusus fuit, sanari testatur Bontius. Nec negare possumus quin per epithemata febres etiam quartanae interdum curentur. Nec explicatu facile est, qui cortex peruvia
nus, vulgo clivia china, aut quartana
457쪽
te novum in sanguine motum, de aliam procreet fermentationem. Saepe enim quod febres, & morbos essicit, non mole, 1ed vitibus magnum est ; idque aut perspiratione occulta, aut sudore, aut admoto epithemate dimatur. Neque omnino negare ausim , quin a solidis etiam corpori bus tenuissimum quiddam exhalet, quod sanguinis δc spirituum motum mutare potest. Nec dubium est, quin mutatio quaedam in contextu partium fiat, cum ferrum vi magnetica imbuitur. Quae & quanta in hydrargyro accidit mutatio, cum. plumbi fusi fumo induratur. Saepe evenit ut parOXysmus epilepsiae, purpureae maculae, aut
odori fracido, qui ex planta pedis sensim exhalat, originem suam referat : placet Galeno nescio quam vere, appensa collopaeoniae radice hos paroxysmos inhiberi. Epilepsam visci quercini pulvere, quantum denarium tegere potest, in cerevisia aut alio liquore hausto, curatam a se fuisse testatur D. Bose. Vir clarissi & idem doctissimus mihi retulit se frustra viscum quercinum adversus epilepsiam adhibui se ; felicius interdum adversus quartanam eo remedio usus est. Sed epilepsia
458쪽
cum est inveterata, & ex idiophatia cerebri, vix sanari potest. Id unum feliciter usurpavit D. Gendron, quod ex secun- . dusis bene lotis, concisis & cum farina se calitia mistis, ac in clibano tostis conficiatur. Et primo, lunae quadrante a novilunio scilicet , comedendum mane , &sero praecipit. Et quidem ex viro clarisi . quem mox laudavi, non ita pridem accepi , celeberrimum medicum Theodorum MaJerne, olim Turquet. hoc usum fuisset emedio, α instar magni arcani habuisse. Sed praeterea D. Cendron, sub idem tempus fronti herbam nicottonam leviter contusam bis de die adhibendam praecipit, idque singulis noviluniis per integrum annum iterandum. Verum ut ad ipse redeamus appensa. hi nes calcinatos nonnullis in pestis tempore appendi solere, quo venenatum aerem pulvis ille attrahat, jam multo iam tissimum est. Helmontius bufonem eX-sccatum de in pulverem redactum aqua diluit, & in pultis formam coquit, hoc bubonum, & Anthracum dolores leniri docet. Saepe,inquit,bufones bubonibus &escharis applicui, semper cum doloris mi- rigatione , sed numquam bufo intumuit.
459쪽
De Bulleri hiberni consilio bu ne menio
Junio conquisitum prono capite ad focumitispendit , cui patinam cera obductam subjecit post triduum & muscas & alia insecta evomuit. His sordibus, & bufonis
exsiccato cadavere separatim lusis, addita cera quae vas subjectum obduxerat, cum tragacantho trochiscos effinxit, quibus se feliciter tum in cavenda, tum in curanda peste usum esse testatur. Sic mense Julio eodem modo suspensos busones ex oculis di cerebro vermes sejectile observavit, quos eadem ratione praeparatos, tanquam amuleta adhibuit,quae locis infectis admo
ta venenum omne attraxerunt. Haec etiam
ad sinistram mammam solitus erat appendere.Id quoque non praetermittendum refert se vidisse Chirurgii Hispanum, qui ab
ostendana peste non alioest usus prophyl etico, quam frusto succini rubri, quo tempora, carpos, pedum malleolos, sinistram mammam, dum partes illae incalescerent fricare solitus erat. Addit se vidisse desperata pene vulnera, & venenata dissoluto in spiritu vin1 succino persanata. Nec dubium est quin pleraque venena aleriteriis potius sibi cognatis, aut amuletiS, aut sudoriseris, quam emeticis, aut purgan-
460쪽
tibus obtundantur. Sic morsum tarentulae sanat musica, seii partes sanguinis, & fpiritus animales efferatos in alium componat ordinem, seu saltatione ipsa sudor excitetur. Nec mirum si scorpiones & venenata animalia in ipsis quae fecerunt,Vulneribus contrita venenum omne CXΩ
beant. Nam videntur quod suum est repetere , & cum eo quod sibi est cognatum maxime consociari. Sed illud est mirabilius quod non ita pridem a doctissimo Κirchero scriptum est, & a multis confirmatum,in Sinensi regno multos esse se pentes quos Lusitani pileatos vocitant, quod cutem habeant in capite promin lam ; in iis lapilli reperiuntur, qui in pul-Verem contriti, & cum terra sigillata, aut Melitensi misceri solent;venenoso vulneri eos adhaerescere, & virus omne exsugere compertum est. Cum sponte a vulnere lapillus excidit,tum lacte expurgatur. A cT chenius multos hujusmodilapillos se habere testatur. Cum essem in Anglia ex viro clarissi. accepi inter arcana D. de MaTerne hoc etiam repertum fuisse: hominis sani stercus exsiccatum, & cum terra sigillata permistum, cum induruit in lapidem , si ad glandulas axillares admoveatur, quid