M. Tulli Ciceronis De imperio Gnaei Pompei oratio ad Quirites: (Pro lege ...

발행: 연대 미상

분량: 196페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

81쪽

DE IMPERIO M. POMPEL 23

locum escendere, cum eum nobis maiores nostri exuviis nauticis et classium spoliis omatum reliquissent. XIX. Bono te animo tum Q. Hortensi, populus dθRomaenus e ceteros, qui erant in eadem sententia, dicere existimavi ea quae sentiebatis, sed tamen in salute communi idem popuIus Romanus dolori suo maluit quam auctoritati vestrae obtemperare. Itaquem lex, unus Vir, unus annus non modo nos illa

miseria ac furpitudine liberavit, sed etia, effecit, usaliquando vere videremur omnibus gentibus ac nationibus ferra marique imperare. Quo mihi etiam indignius Set videtur obfrectatum esse adhuc Gabinio dicam anne Pompeio an utrique id quod est verius, ne legaretur A. Gabinius Cn. Pompeio expetenti ac postulanti. Trerum ille, qui postulas ad fantum bellum legatum quem velis, idoneus non est qui impetres, cum ceteri ad expilandos socios diripiendasque provincias quos voluerunt legatos eduxerint, an ipse, cuius lege salus ac dignitas populo Romano atque omnibus gentibus constituta est, expers esse debet gloriae eius imperatoris atque eius exercitus, qui consilio ipsius ac periculo e constitutas L A C. Falcidius, Q. Metellus, Q. Caelius bS finiensis, Cn. Lentulus, quos nines honoris caum nomino, cum tribuni pl. fuissent, anno proximo legati esse posuerunt in uno Gabinio sunt tam diligentes,

qui in hoc bello, quod lege Gabinia geritur, in hoc imperatore atque exercitu, quem per vos ipse constituit, etiam praecipuo iure esse deberet De quo legando comules spero ad senatum relaturos qui si dubitabunt aut gravabuntur, ego me profiteor relaturum, neque me impedies cuiusquam inimicum edictum, quo minus fretua vobis vestrum ius beneficiumque Meland-,

82쪽

2. DE IMPERIO CN. POMPEL

neque Praeter infercessionem quidquam audiam, de qua, ut arbitror, isti ipsi, qui minantur, etiam atque etiam quid liceat considerabunt. Mea quidem semientia, Quirites, unus A. Gabinius belli maritimi rerumque gestarum Cn. Pompeio socius adscribitur, propterea quod alter uni illud bellum suscipiendum vestria suae iis detulit, mater delatum Eusceptumque confecit. 5s x. Reliquum est ut d Q. Catuli auctoritate et sententia dicendum esse videatur. Qui cum ex vobis quaereret, Et in uno n. Pompeio omnia poneretis, Ei quid eo factum esset, in quo spem essetis habituri, cepit magnum suae virtutis fructum ac dignitatis, cum omnes una prope voce in ipso vos spem habituros esse dixistis. Efenim talis est vir, ut nulla res fanis sit actam dissicilis, quam ille non es consilio regere et ius gritate tueri et virtute conficere possit. Sed in hoc ipso ab eo vehementigatae dissentio, quod, quo minus certis est hominum ac minus diutum vitis, hoc magis respublica, dum per deos immortales licet, frui debes 6 summi viri vita atque virtute. At enim ne quid novi fiat confra exempla atque in Rufa maiorum. Non dicam hoc loco, maiores nostros semper in Pace comsuetudini in bello utilitati paruisse, semper ad novos

casu temporum novorum consiliorum rufione accommodasse non dicam, duo bella maxima, Punicum atque Hispaniense, ab uno imperatore esse confecta duasque urbes potentissimas, quae huic imperio maxime minitabantur Rarthaginem atque Numam fiam, ab eodem Scipione esse deletas non commeminrabo, nuper ita vobis patribusque vestria esse risum, ut in uno C. Mario spes imperii poneretur, ut idem cum

83쪽

DE IMPERIO M. POMPEL 25

Iugurtha, idem cum Cimbris, idem cum Teutonia bellum administraret in ipso Cn. Pompeio, in quo novi constitui nihal vult Q. Catulus, quam multa intnova summa Q. Catuli voluntate constituta recoridamini.

XXI. Quid am novum quam adulescentulum BI privatum exercitum dissicili rei publicae sempore comficere confecit huic praeesse praefuit rem optime

ductu suo gerere gessit. Quid tam praefer congum fudinem quam homini peradulescenti, cuius aetas a senatorio gradu longe abesses, imperium atque exedicitum dari, Siciliam permitti atque Africam bellumque in ea provincia administrandum Fuit in his proevinciis singulari innocentia, gravitate, virtute bellum

in Africa maximum confecit, victorem exercitum d portavit. Quid vero tam inauditum quam equitem Romanum triumpharei af eam quoquo rem populus Romanus non modo vidit, sed omnium etiam studio visendam et concelebrandam putavit. Quid tam Bain statum quam, cum duo consules clarissimi forti Bimique essent, ut eques Romanus ad bellum maximum formidolosissimumque pro consule mirieres missus est. Quo quidem tempore cum esse non nemo in senatu qui diceret, non oportere mitti hominem pris tum pro consule L. Philippus dixisse dicitur, non se illum suis sententia pro consule, sed pro consulibus mittere Tanta in eo rei publicae bene gerendae spes constituebatur, ut duorum consulum munus unius adulescentis virtuti committeretur. Quid tam singulare, quam ut ex senatus consulto legibus solutus consulante fieret, quam ullum alium magistratum per leges

capere licuisset i quid tam incredibile, quam ut iterum db COOste

84쪽

26 DE IMPERIO CN. POMPEL

oques Romanus ex senatus consulto triumpharet Quae in Minibus hominibus nova post hominum, moriam constituta sunt, ea tam multa non sunt quam

88 haec, quae in hoc uno homine videmus. Atque haec tot exempla, tanta ac tam nova, profecta sunt in eundem hominem a Q. Catuli atque a ceterorum eiusdem dignitatis amplissimorum hominum aure

XXII. Quare videant, ne sit periniquum et non ferendum, illorum auctoritatem de Cn. Pompei digni-frete a vobis comprobatam semper esse, vestrum ab illis de eodem homine iudicium populique Romani auctoria fatem improbari, praesertim cum iam suo iure populus Romanus in hoc homine uam auctoritatem vel contra omnes qui dissentiunt possit defendere, propterea quod isdem istis reclamantibus vos unum illum ex omnibus o delegistis, quem bello praedonum praeponeretis. Hoc si vos temere fecistis et rei publicae parum consuluistis, recte isti studia vestra suis consiliis regere conantur: Bin autem vos plus tum in re publica vidistis, vos his repugnantibus per vosmet ipsos dignitatem huic thPerio, salutem ore ferrarum attulistis, aliquando isti principes et sibi et ceteris populi Romani universi auctoritati parendum esse fateantur. quo in hoc bello Asiatico et regio non solum militaris illa virtus, quae est in Cn. Pompeio singularis, sed aliae quoque virtutes animi magnae et multae

requiruntur. Dissicile est in Asia, Cilicia, Syria

regnisque inferioram nationum iis versari nostrum imperatorem, ut nihil aliud nisi de hoste ac de laude cogites. Deinde etiam si qui sunt pudore ac temperantia moderatiores, tamen eos esse fales propter multis

85쪽

DE IMPERIO AD POMPEL et

fudinem cupidorum hominum nemo arbitratur. Diffcile Bbes dictu, Quirites, quanto in odio simus apud exteras

nationes propter eorum, quos ad eas per hos annos cum

imperio misimus, libidines et iniurias. Quod enim fanum putatis in illis ferris nostris magistratibus religiosum, quam cisi fatem sanctam, quam domum satis clausam ac munitam fuisses Urbes iam locupletes et copiosae requiruntur, quibus causa belli propter diripiendi cupiditatem inferatur. Libenter haec coram 86 cum Q. Catulo et Q. Horte io, summis et clarissimis

viris, disputarem noverunt enim sociorum uiuera, vident eorum calamis es, querimonias audiunt. Pro sociis vos contra hostes exercitum mittere putatis, an hosilium simulatione contra socios atque amicos i Quae

civitas est in Asia, quae non modo imperatoris aut legati, sed unius tribuni militum animos ac spiritus capere possiti XXIII. Quare etiam si quem habetis, qui collatis signis exercitus regios Buperare Pomerideatur, tamen, nisi erit idem, qui se a pecuniis Bociorum, qui ab eorum coniugibus ac liberis, qui abomamentia fanorum atque oppidorum, qui ab aurogamque regia manus, oculos, animum cohibere possis,

non erit idoneus qui ad bellum Asiaticum regiumque mittatur. Ecquam putatis civitatem pacatam fuisse, 6T quae locuples sic ecquam esse locupletem, quae istis pacata esse videatur Ora maritima, Quirites, Cn. Pompeium non solum propter rei militaris gloriam, sed etiam propter animi continentiam requisivit. Videbat enim praetores locupletari quotannis pecunia publica praeter paucos, neque eos quidquam aliud adsequi classium nomine, nisi ut detrimentis accipiendis maiore adfici turpitudine videremur. Nunc qua cupiditate R. 6

86쪽

28 DB IMPERIO CIT POMPEL

homines in provincias et quibus iacturis, quibus condicionibus proficiscantur, ignorans videlice isti, qui ad

unum deferenda omnia esse non arbitrantur quasi vero Cn. Pompeium non cum suis virtutibus, tum etiam 68 alienis vitiis magnum esse videamus. Quare nolite dubitare quin huic uni credatis omnia, qui inter tot annos unus inventus sis, quem socii in urbes suas cum exercitu venisse gaudeant. Quodsi auctoritatibus hanc causam, Quirites, comfirmandam putatis, est vobis auctor vir bellorum omnium maximisrumque rerum peritissimus, P. Servilius, cuius tantae res gestae ferra marique exstiterunt, ut, cum de bello deliberetis, auctor vobis grarior nemo esse debeas es C. Curio, summis vestris beneficiis maximisque rebus gestis, summo ingenio et prudentia praeditus es Cn. Lentulus, in quo omnes pro amplissimis vestris honoribus summum consilium, summam grais em esse cognovistis es C. Cassius, integritate, virtute, constantia singulari. Quare videte. horumne auctoritatibus illorum orationi, qui dissentiun 'eSpondere posse rideamur.5s XXIV. Quae cum iri sint, C. Manili, Amum

istam suam e legem et voluntatem et sententiam laudo vehementissimeque comprobo deinde te hortor ut auctore populo Romano maneas in sententia neve cuiumuam vim aut minas pertimescas. Primum in te satis esse animi perseverantiaeque arbitror deinde cum tantam multitudinem cum tanto studio adesse videamus, quantam iterum nunc in eodem homine

praeficiendo vidumus, quid est quod aut de re aut de perficiendi facultas dubitemus Ego autem, quidquid ea in me studii, consilii, laboris, ingenii, quidquid

87쪽

DE IMPERIO CN. POMPEL Ss

hoc beneficio populi Romani atque a potestate praetoria, quidquid auctoritate, fide constantia possum, id omne ad hanc rem conficiendam tibi et populo

Romano polliceor ac defero testorque omnes deos et Toeos maxime, qui huic loco temploque praesident, qui omnium mentes eorum, qui ad rem publicam adeunt, maxime perspiciunt, me hoc neque rogatu facere cuiusquam, neque quo Cn. Pompei gratiam mihi per hano causam concilia putem, neque quo mihi ex cuiusquam amplitudine aut praesidia periculis aut adiumenta honoribus quaeram, propterea quod pericula facile, ut hominem praestare oportet, innocentia tecti repellemus, honorem autem neque ab uno neque ex hoc loco, sed eadem illa nostra laboriosissima ratione vitae, si vestra voluntas feres, consequemur. Quam ob rem, quidquid etii hac causa mihi susceptum est, Quirites, id omne ego me rei publicae causa suscepisse confirmo, tantumque abest ut aliquam mihi bonam gratiam quaesisse videar, ut missis me etiam simultates partim obscuras, partim aperta intellegam, mihi non necessarias, vobis non inutiles suscepisse. Sed ego me hoc honore praeditum, tantis vestris beneficiis adfectum stafui, Quirites, vestram voluntatem et rei publicae dignitatem et

salutem provinciarum atque ociorum meis omnibus commodis et rationibus praeferre oportere. 6-2

89쪽

NOTES.

. v. ectrum rerum aditum, de Orai. 1. Vs8. omlmo inque, Minus it mas ope io in magistrates inino fidi placo. vltas rationes, Plans of lila: v. in Cat. n. 13, ratio belli, Plan os mari pro Arin 1 ratio ludiorum. vii Ineunt aetate i.e trom m intrance Domine litem aestigem sister Putiing on in topa virilia inis is almus instarce of his Phraso Cio came labar as an orator Matmhenae,si 26 Mars of age, ut atrarat ono in aviae privatae. The spem de imperio Cn. Pompei mas in Mahol his Publio orationa, o far, mennom. Cicero probabo auoi d

90쪽

32 SOTES

itael carries a certain meimi. Porreolum ingenio, fini ed mitia bono a pomera, ,hlehnoeda maturio Cyears eis ratum nausina, dulgent mores oui, Whic is gaine by varie practim. Elisborare alWays carries mitiali in notionis avecreamur endeamur, viain laborare sies nos se noto on de Orat. I. 5, 18.Jstem rivus, requirementa; choren a altariam, indos planumn morta in iis juxta sition mit temptia Whiemis used in iis ordinarae sensere fimo. The rhetoriolans gave ine me of -oxae toritas in os basietio, hoc continentertinum verbum non eadem gententia ponittin Cicorat fi 13B.J I. ita referario in Moond clauso tabor fructum eae ranae-evitia, and therarat clause, hic is logicali subordinate, is made coordinate, in ordis to secure a regular form for the rhetorioia antithesis. Translate: so, Whil inis placo has never

svostram causam mearisam rei p. in M.Joasto integreque, pureo and irreprosita b. i. e. heri hno presenis continet to the provisiona of the leae inneia n.c. 2M, hie sorhade advocates io receive any laevi, an never

svorsatus, a laevomite mord Wit Cicero 'mas Magedmith: here me marrenderes mas confined M. Jyromor auationem comitiorem. Elections meres monia

is in omens mero reportexto M adverse or a stam came m.

utar, 1 mill maho se of this, in demonstrativo Ming

SEARCH

MENU NAVIGATION