장음표시 사용
151쪽
DE sANITAThis una tum ipsarumque fr1cantur partium tensi lAonem,tum etiam spiritus cohibitionem . At quo nia nec friettonu unica ratio est,nec spiritus colli
j hed1:desigendu ex utro genere est quod utilissit mum est.Atl ex mctionibus quide,qus dura est,
cogere corpora, hoc est densiora simul durioram reddere traditum iam est. Ita haec ad res propositas parum est, accomoda. siquide quod densatur, intra secluditiquod laxum sit, liberu excrementis exitu praebet. Ad eundem modu quod durat : 'si quae tensa sunt, maxime est aduersum,ut quod eorum affectori magis adauget. cotra quod mollit, id est utilissimum Si igitur simul oc excremeta di geri, quae tensa sunt, molliri conuenit:durae certe frictiones omnino sunt fugiendae. Nec his mi nus a lentis cauendu arbitror. Nam posti a se cor Pus non amplius dimouetur,periculum estne hi gescat,ac denseseat, dum nulla ope externa calfit. Hac igitur de cause non solum cum celeritate est
fricandum, sed etiam quoad fieri potest, plurimis
manibus: quθ nulla corporiS Pars nuda maneat. At si nec tardam esse filictionem oportet, nec du ram: oleum nimirum fricando corpori largiter circunfundi debebit. id enim ad uelocitate simul mollitiem files ionis multum coducet:&alioqui aliud secum non mediocre comodum affert:quado 8c quae tesa sitnt,remittit: ec quae interuehemetius laborandu fatigata sunt, emollit. Atm his quidem de causis durauitanda est frictio,ob alias u ro mollis. quippe ea nec alte demittitur, sed circa cute ipsam Sc ei uicinas cames deficit:nec ea quae
in angustis meatibus contenta excrementa sunt,
elidit. Cuius profecto causatum ipsam seicanda rum partium tensione, tum spiritus cohibitionem iniungimus. Media igitur mollis durae4,quae ea dem mediocris est, ab utrius p incomodo abesse uidetur, Θca mollis inessicacia, 8ca durae uiolen tia noxach. Ea uero perficietur fricantis quide ma nibus ualenter iniectis, ita ut earum impresssio adli duram frictionem proxime accedat : caeterapi l guitudinis copia, oc uelocitate mouendi eatenus remissis,ut planer euadat mediocris . Nam &pin
guitudo ipsa ualentioris contactus non leue prae fidium est, ecbreuitas ipsa contactus tantum de mit de uiolentia,quantum etiam de tempore. Porro tendendas obiter dum sticantur partes cense
mus:quo quicquid inter cutem 5c subiectam car
nem excrementorum residet, per cutem expella intro ferri excrementa continget. Distentis uero
iis quae sub cute sunt,omnia foras eliduntur, ceu gemina manu expressa:una taris, eius utim qui stica altera intus: ipsis scilicet quartenduntur Particulis, manus uicem supplentibus. CI II Ac propter haec quidem non exigua pomtio apq therapiae est spiritus cohibitio. Appellant uero ita ubi omnibus thoracis musculis qui circa costas habetur,intentis coactis , , exspirationem continemus. Accidit nant tunc ut spiritus qui ai costis premitur, dum emari per exitum arteriae
graeci uocant prohibetur, uniuersiis
pessum ad transiersiam septum Mod aece dicti
tur δαφριeγιι α detur: at , utcu hoc quae ipsis asinit omnia simul at ollantur, iecur, limS,uentruculus, dis quaedam alia. Oportebit autem interunmusculos quot qui in abdomine sunt ι απι ν graeci appellant) leuiter contrahirut ab his una casepto ceu gemina manu pressis quae intersuntpartibus,excrementum siquod intra se habent, soroelidant. Porro mediae inter haec partes continem tur, iecur,lieness,uentriculus, crasti ac tenuis intostini partes quae prominent. Loca uero ad excipienda quς expelluntur excrementa, Patent,in uentris tota capacitas, tum isthic consistentiu intestianorum concauitas. Si uero feriari plane abdominis musculos patieris,nullius praedictorum excre; menta uacuabis:quae uero in thorace ac pulmonibus habentur,ea deorsiim transferes. Expedituero huc potius transferantur, i in illis maneat: tanto profect9 magis, quanto etia eorum quae inuentre Φ quae in pulmonibus repectore cotineatur, Promptior eritus patet.Hec enim nempe Usinuentre dc intestinis siuno vel euomutur facile, uel
cernuntur illa cum conatu reui per tusses encia: untur. Verum siquis perinde ut septum,ita abdominis quom musculos spiritus cohibitione intemdat, exquisitius plane expurgabit ea quae sub se pio simi uiscera: non transferetur tamen quicquaa spiritus inscrumentis ad ea quς nutrimento sunt
delegata, sed totu in ip thorace S pulmoniblis
excrementum manebit. Quare cohibuionem an-z helitus id genus nunc non probo: multot minus siquis omnino non distento septo ualideac ueli
menter contrahat musculos abdominis: quando ita necesse est uenas omnes,partes. qus circa collum sim flatu ac sanguine impleri:excremetaue rosiirsumat ad caput, non deorsum re aduentrem ferri. Intueri enim id tum in iis qui tibias i flant licet, tum qui maximam acutissimamluo-l cem edunt. Siquide his collum omne dilatari, isi ciem uero intumescere, ec caput ualidissimeλ-l Pleri uideas: propterea Q in hoc opere quissi abdomine musculi simi tendutur, diaphra Mehiscedente . Est enim quicquid elusinodi operis est, ueluti in ηs demostratu est quς de uoce edidimus
mistum ac compositu ex maxima exspiratione oc spiritus cohibitione: in aceruatis quidem ematiqnibus,maximo fiete expiratu, idqi cu ualidissima musculoru tum qui costis insident, tum qui in ab domine sensitensione. m spiritus cohibetur, eadem utrorum 3 musculoru sente tension ullo
tamen si iritu elabi permissb. in iis uero qui ubi
senant,aut acuta uocem edunt musculis pari modo tensis:spiritu tamen nec penitus cohibito, nec aceruatim emista,sed mediam rationem seruante. Ita nimirum sit ut trium operum comunis sit mostulorum tensio,propria uero in aceruato spiritus efflatu, uelox eius foras expulsio: in spiritu cohubendo , ipsa eius retentio in tibiarum opere &uoce mediocris emissio . Causa uero triplicis huiuisce operis in exitu arteriae est: quippe quilato
litus simul spiritus efflatu latissime se pandit, in
152쪽
hiasonant, aut qiii uoce acuta simul oc magna u liuntur,medium quendam lici 1tum seruat. Ac de his quidem posthac aliquado agere necesse erit,ians quibus de uociferatione agemus. Caeterum Φiritus cohibitio, quae ad apotherapian est maxime idonea,ad uentrem attollendum, sit tensis qui in thorace sunt musculis uniuersis , remissis qui sunt in septo &abdomine ita nancy deorsum feretur excremeta. Secundo autem loco habenda est
qus mediocriter eos qui in abdomine si int musca llos tendit, quo uidelicet ea quae sub septo sunt use lscera, apotherapiae fructum sentiant. 11 11 His ipsis de causis etiam fasciarum quael
graeci uocant circvaetus fieri conueniet: quos secantes ipsi cum a tergo fricandorum con
stiterint, circa totum uentrem adhibent. alios au tem a parte anteriori consistentes,fasciarum circuiectus facitit circa dorsum,manus circunducet .
alios uero costis, Sc spinae, oc pectori accomodat: id conuerso pariter cum his quodamodo eo quihicatur. Circa lumbos uero similis fasciarum ci cumiectio circumactio φ fiet, tendete se ad singulas eo quis icatur, non tamen cum Omnibus pari terseuertente: cum nec continuos motus nec uehementes cotingere ei ex apotherapia coireniat,
sed certe aliquos, et quibus ex interuallo frictioes sint interposits.Quinan 3 8c cotinui re uehementes motus sunt, ii exercitationis quam praepalatoriam uocant, sint propril. qui uero nec continui nec uehementes, apotherapiar Ilain concertatore
subinde scomplectatur, J subinde repellat : saepe etia hocipso tempore mutet:ispe ipse a tergo gymnastae incumbens, ac cruris Utrun p per uices ipse
scircumplectens, idi cum tensione aliqua haudquaquam urgente, ab alijs qui commode contre cient, hicetur. hac enim uel maxime ratione re calorem qui exercitando est adauctus,seruauerit:
simul excremeta propriijs ipsius tum tensionibustum motibus eiecerit. Ad quod sane opus, spiritus quot cohibitio non parum mihi conducere uidetur: quippe qui undiq; compulsus, in anginstos se recipere meatus cogitur: eos . , si amplius trusius propulsus. fuerit, etiam penitus transire, ais extenuati iam excrementi secum nonnihil a ripere. Ad hunc saner modum exilia instrumento rum foramina, uehementiore spiritus inflata ex purgantes opifices uideas. Nam quantum is prori semper uim coactus impellitur, tantum ab ipse quaedam impelluntur,quaeda trahuntur: totam uiam peregisse properant. Et truduntur quidem quae ante occurrus, attrahuntur quae ad latus sunt posita:impetu ipso motus utra y acta. Quin etiam inter ipsam exercitatione, spiritus cohibitionena interponunt optimi gymnastae, alch etiam quam supra comprehendimus, ipsam quae apothera pia debetur, frictionem: imul hominem cum fassitu do incipit, recreantes: simul cutis meatus paula
rim expurgates: qud uidelicet persipirabile simul Purumi corpus ad subsequentes labores sit: cum
alioqui uerendum sit ne si nihil tale gymnasta prol
A uiderit, obstruat potius praedictos meatus, quam eXPurget,propterea quod uehementissimi male riae impetus diuersis temporibus ac rationibus cotrarios edere effectus possunt Obstruere quidem cum crassum simul ac multum fuerit quod confertim ac praeceps agitur. Purgare, cum exiguum te nuecpest, nec praepropere nec Violenter cogitur simul omne expelli. Apparet enim ita acciderem omnibus tum externis instrumentis, tum uero cal lathorum pleribus. Quippe eluitur extergitur.
t ex his omne superuacuum, non cum egredienti
bus adhuc paulatim prioribus alia Violenter a tergo irruunt uerendum enim interim est ne quae in trans1tu sitiat impacta innixach, inuicem uiam ob struant sed cum prioribus planer uacuatis, alia Η postmodum uacuantur. Et quid de exiguis mea cibus miremur, cii etiam e theatris multitudo quae confertim egredi conatu in exitu haeret ob liscita qui etiam in med s laboribus apothera pia ututur gymnastas laudo, potissimul in 's quos
grauia quae uocant) certamina exercent. UCrum
de his postea. Qui autem nunc nobis propositus iuuenis est, in hoc no ad athleticum habitum, seclad sanitatem tuendam cosilia diriguntur, quo mianus aut multis exercitationibus, aut coacta cometi stione est opus, aut etiam suillae carnis copia, Ruti pane id genus quo graues athlete utuntur. Atque his omnibus de causis timendum huic non est ne exiles eius meatus obstruantur,s1 modo probe esti praeparatus, scilicet idonea seictione, ac laboribusci qui eX paruis paulatim crestant. Graui uero athletae nisi omnia probe administrentur, ob ciborum
tum qualitatem tum quantitatem uerendum in exercitationibus est ne obstruantur potius quam expurgentur halitus meatus. Ac de apotherapia
quidem abunde mihi dictu iam est. Deinceps ad balnea ueniamus: illud modo de propositis prae fati, quod si quis haec paucioribus interpretabiatur, is merito prolixitatem sermonis nostri accu set. Verum si quis aut necessarium aliquod theo rema, aut quae id cosirinent euidentes demonstrationes praeteriens, breuitate se usum putat: hunc non tam de tali breuitate sibi placere, quam certe
Pudore assici par est. Ego uero dc si iustum volu men scribere de apotherapia potuissem: tamen ido faciendum nocet i, ut qui longitudinem huius
operis contrahere maxime studui. Si enim ad ea
refellenda quae perperam a plerisi sunt scripta,
me conuertere uoluissem: nec paruam nec certe
leuem materiam longioris sermonis habuissem. Verum arbitror, ex iis quae demonstraui, satis me seminum dedisse ijs qui saltem non plane hebetes sunt, eiusmodi Omnia refellendi. Cum enim dicat Asiclepiades sipiritus cohibitione caput opplere: ex iis quae ipse paulo ante definiui cum ditare
tias eius tradere, potest qui uolet hominis senten tiam refellere. Similiter in secundo quom uolumane licuit etia mihi omnibus exercitationibus sin gillatim percensitis, Ilibrum producere: sicuti cum
alij nonulli s rsit, tum qui bellissime tota materia est executus Theon Alexadrinus. Is enim qua
153쪽
l 3 γ ANLTATE TVENDA l tuor libros non alia de re quam de particularibus A at ipsa quoq; medio temperamento est, utpotet exercitiis scripsit.Quae&mihi dixisse omia licuis l ad med a temperamenti corpus. Quibus enim auti siet, ut qui tu melius quam ille interpretari potu l uehementer frigida opus sit,aut molli,5cueluti in
rim, tum uero aliorum meminisse non paucorum selata: post dicemus. Caeterum optimum corpus quae sint operis exercitationu comunia. Is enim quoad augescit, dictum supra est non esse frigidat cum illud sibi proposuisse ut quemadmoduam lauandum,ne eius incrementu moretur. Vbi uero letaemaXime exercitarentur, doceret, in his mul abunde estauetus,tam frigidae quo assuefaciemi tum uerborum absumpsit. Potest aut qui uolet,A dum est: ut quae tum corpus uniuersum roboret,
de iis quas singulae artes praestat exercitationibus tum cute densam duram. essiciat. Quod sanetit disserere. Atthaec quidem ijs qui longitudinem tissimilest aduersus noxas quae extrinsecus immii operis parum aequo animo ferunt, die a sint. nent. Quemadmoduuero quispiam frigida lau i v Nunc de balneis agere tempestiuum uide ori primum incipiet, sic ut nullam ex sibilaria mu- tur: Ac primum quidem de aquis dulcibus calis, latione noxa sentiat: id utim ante omnia sciri coni elis, ut quarum crebrior sit usus:mox de frigidis: uenit. Multi enim cum parum recte incepissent,l postremo de iis quas sponte natas appellantiqua- adeo in frigida lauatione male fuere affecti uinec si rum aliae media temperie, aliae feruentes,aliae tepi Blijs qui tutissime eam administrare potuissent, sedar, aliae omnino frigidae sint. Dulcium calfacta permitteret Essto igitur anni tempus sstatis initiae rum aquarum,si media temperie sint,vis calida θά quo uidelicet ante hyeme in toto interposito temhumida est. sin tepidiores sint, humida ct frigida. pore non sperneda consile ludo pariatur. Esto plquod si iusto calidiores fiant, calida quidem, sed terea dies quo auspicabimur, Φ maxime tranquilnon perinde humida. Quippe horrere corpora, lus:& quoad id tempus feret, calidissimus. Cuius
contrahiq; exiles eorum meatus cogat, ita ut nec etiam calidissimam deligenda esse partem nemo madescere ab extrinsecus accedete humore poς dubitet: si cuti etiam gymnasterium,quod medio- sint, nec excrementi quod intus latet, quicΦ emit cri maxime sit temperameto. Et externa quidem tere. Caeterum ab iis incipiendum quae medium praeparatio talis est. Corpus ipsum quod uti fi btemperamentum obtinent, quae per se semper cal da debebit,ad hunc modum praeparabitur. Esto ilfaciunt 8c humediant, euenit tamen ex accidente Ii artas quarti maxime septennij mediu, nulla nee ut aut per halitum digerant humores, aut siperua ipse die,nec quae eam praecessit no cte,nouare es cua fluxione Isbτμα graeci uocant) corporis parti terato,sed pristinam salubritatem ad unguem seraculas impleant,aut molliant,aut concoquant,aut uanti. Esto uero qui stigida utetur,iuuenis,ctanti uires firment uel infirmentisiquidem ad lisc quant mo tum praesentritum plane hilaro, siquando alutitas quo P earum non minimum confert. Quin as, etiam tunc praecipue: ac primum quidem fisce
alios quom multos lauationis aqvs temperatae 8c tur linteis uberius. Sunto autem Dictiones magis Potabilis emectus qui iam comprehensis stiperue nunc quam ante uehemetes, at* etiam linteis duniant, enumerare licetiquoru qui proleosito nunc rioribus administratae. .odsi manicas consutas operi sint accommodi, dicentur quam fieri po- manibus progymnasia circundabit, at o sic test paucissimis, dilato uidelicet in aliud tempus bit quo fiat opus aequabiliusmon minime ad rem eo quem in morbis praestant usi. Sed quod ad sa-- l pertinebit. Deinde oleo, prout assueuit, si icetur nitatis tuendae spediat usiam, iuuenis in sermone j inde exercitetur,exercitatioibus multitudine qui Propositus, ta exercitatus redeat ut prius est com l dem paribus,sed citatioribus Φ ante.Ab his in suprehensiim. Huic igitur praedicti balnei perexia gidam descendat,non tamen contanter,sed celeriguus est ustis:ut qui omnia iam ex mediocri exeo te uel etiam semes totus insiliat, huc utrobii specitatione Sciam dicta apotherapia est cosecutus. ctas, ut uno maxime tempore omnibus corporisi Nihilo secius tamen si probe balneum adhibeas, partibus aqua circunfundatur: quippe cum sitae apstim quom apotherapiae pars aliqua sic siquide sim his accedet,horeprem cocitaturus sit. Esto uoduras tensasq; partes emollitiexcremetum, liqua D rore aqua ipsa nec tepida, nec plane: cruda&glamentumq; siquod intus ad cutim haeret, euocat. cialis, altera nancprepercussum caloris snonJ essi uerum neutrius horum egere uidetur propositus cit,altera ferit insiletos,acres igerat.Siquide pro iuuenismec ullum aut mollioris carnis aut adipis cedente tempore tali quom aqua utatur iuuenis, liquamentu credibile est illi inter exercitandum si necessitas exigat. uerum primo saltem die om- euenire: cum & immodicos Suehementes mo- nino cauenda est admodum fiuida. Exeunti uerotus talia sequantur: huic uero non Qtum expulsa ab aqua, seicari oleo,id p a pluribus, expedit, quoi omnia excrementa,sed etiam emollitae selidae par ad cutis ipsa incaleat. Posthaec cibum plus Q coimi tessiint obiter dum apotherapia est usiis. Quare siletum, potione intra consiletudinem capiat.qusi elui sibi in balneo si idorem & puluerem, siquan ipsemet uel iniussus seciet, rite modo omnia snt do hoc utitur, magis postulat quam calefieri. Er- peracta.Nam a fiigida lauatione re plus appetiit,l go transire tantum ad solium usim, non in balneo Sc melius cocoquunt, ac minus sitiunt, ueniunt immorariis debebit, sicuti qui citra exercitatione ad exercitatioes postridie plane meliore habitu, i seipis elixant. corporis quidem mole pari ei quae anre, caeterum
vi Sed nec morari in piscina huic est opus: compacta, remusculosiore,ac vegetiore: cute uel imo Iotus ut coprehensiam est,ad frigida festinet. xo duriore ac densiore. In hoc ergo secundo prae
154쪽
terea Aesingiter Omma sunt perageda, etiam ter Atio βq-to. Postea uero procedete tempore adsundem modum stigidam iterum ingredi iubebinius, uidelicet post eam quae priori ingressuisiiccessit fit stionem, ut prius est comprehensum. Verum tertiam eam ingredi, quod nonullis placuit: ponlaudo. Nam dc iterum id fecisse: abunde satis
mihi esse uidetur:praesertim cum pro arbitrio no stro immorari homine iubere liceat. Ipsum uero eida coloratior ex Helione cito redditur,medio cistermoratum indicat:ssin Sc tardius ei calor rede lai,5 decolor diutius maneat, plus aequo moratu
doce Si ergo cutis notis intentus sis, cile intelli ges an par tempus postea in frigida sit habendus, anpotius ad maius minusue aliquid sit mutanda. v 11 Et destigida lauatione quod ad optimam naturaspectet, abunde dictum arbitror. Superest
quemadmodum peccata,siqua inciderint, comΟ- ldissime corrigas, disserere. Vt em Φ maxime sta- ltum corppiis irreprehensibilem sortitus quispia lsit,ac ab omnibus quae in uita contingui negocijS,lliber sit,& sibi uni uiuens: fieri tame nequit ut no laliquando uel ipse,uel is qui ei pNficitur,aberret. lptimum igitur non absimile est in id maxime re lfrequentinime peccatum incidere iuuenem exercitationibus deditum, quae lassitudo appellatur: de qua multis iam non Ium medicis aut gymnastis,sed etia philosephis est proditu, ueluti Theo 'phrasto, qui integru de ea uolumen scripsit. Ego cuero hic quoi longitudini parcens: qus nonnul
lis parum recte sunt tradita, ea transire statui: quae uerst marime sunt necessaria 's qui sanitatem tu endam profitentur, haec una cum accommodatis demonstrationinus explicare , ac primum de no
ti0ne eius agere. Quippe recte se habet,ab hac orsos, sic adessentiam eius explicandam accedere.
Ergo lassitudinis notionem intelligentiam, sunt qui accipiat dum usiti extentiin sibi esse uidentur,
id , aut omnibus corporis partibUS, aut ηStatum iquibus laborarint. quidam dum tristi molesto. sensu inter mouendum assiciuntur: hunc es 3 ind1 cibilem dixere, es 3 ulcerosim appellauere nonnulli cum membra ceu contusa 8c phlegmone ob isessa sentiunt. Non desunt qui simplices hos si
fectus inter se miscent, ec qui tentionis est, re qui incerosus,oc qui phlegmones speciem praefert. Ain duos ex his miseet,aut cum qui ulceris empha sin exhibet, ei qui tensioni assimilatur: aut eum quiphlegmones sensiim affer seorsum cum utroquerela ut sint in uniuersium sententiae de lassitudinis notione septem. Quae sane omnes ut uerae ex
parte sunt, ita in totum simplici ab luto sermo lne non sunt Nam sue ulceris sensus cum mouen- ltur se exhibet, siue phlegmones siue incendi ten .ldiquidentur, siue duo quilibet horum,siue etiam Qmne coeant: σοπω graece dicitur,id est lassitu
do, eorum affectuu unusquis . Quo fit ut septem leius in uniuersum differentiae sint, simplices tres, lcompositaequatuor. Corporis uero quod his sit 'rERTI Vs,ffectum,remedia,quaedam propria cuiusque lac
situdinis sunt, quaedam omnibus communia. De
his mox dicetur , si prius de affectu quodam quillassitudinibus amnis est, dixero, quem decepti nonnulli praue lassitudinem nominant. is qualissisiec quas notas habeat, illustrius apparebit si colusque lassitudinis essentia prius disiluisiverimus. Hactenus enim ipsa symptomata dicta sunt. Illa enim, quod incendi tendi. corpus uideatur, ecquod mouenti se uel ulceris uel phlegmones sensus oboriatur, affectiones non sunt, sed sympto mata. Affectiones uero corporum quibus haec sis peruenire selesines simplices sunt, quatuor compositae Et ulcerosus quidem affectus oritur ab excrementorsi copia tenuium simul re acrium. Quae nimirum inter exercitandum proueniunt duplici CX causa,aut eo excremento quod crassius erat,sisso 8c attenuato, non tamen toto expuli:aut adiape,molsiue carne liquata.Necesse enim est abs tali humore, ceu tenui atqp acri, pungi Sc quasi uulnerari tum cutem, tum ipsem carnem si ut etiam horror interim oboriatur: imo etiam quadam te nus concussio commotio. totius corporis inae qualis, quod graeci uocant: si modo admo dum tum copiosus humor is, tum acer sic. Ac talis
quidem est ulcerosa lassitudo. Vbi autem tendi
solum membra uidentur, ulceris uero sensus non est: in hac certe lassitudine nullum excrementum de quo ratio ulla sit habenda,in corpore contine tur, sed residet in musculis re neruis ex nimia te sitone quam exercitando admiserunt, affectus quidam effectricis causae potestatem testificans. Accidit nam h inuehementi tensione omnes musculorum fibras tendi,non tamen similiter omnes lassa
ri,sed eas maxime quae per longitudinem tensio nis porriguntur Quippe quae obliquiores quodamodo iacent, minus in directum aguntur. quare
his nullum instat periculum.In iis uero quς immoderatius sunt extentae, ita ut parum a rumpendo
absint, relinquitur affectio quaeda similis ei quae inter agendum fiebatiquippe tendi adhuc uide
tur:cum tamen nulla iam tensione urgeatur Ter
ilia uero lassitudinum differentia, qua nimirumi ceu contusas aut phlegmone obseris partes sentimus, tum maxime solet incidere, cum musculi nimium excalfacti attraxere quippiam eX circumfusis sibi excrementis. QiiΘd si etia tum tendoniabus tu neruis idem affectus incidit: οτοροπον grae ce quasi ossium lassitudinem eum affectum nominant: ob penestiorem scilicet sensum,partibus qus
in alto maxime corpore sunt positae, nomen tria buentes . quippe summum locum cutis occupat. secundum in ea mustuli habent, utique circum
ossa positi. at tendones ipsis ossibus adhaerent. Quo magis rationabile est, cum hi quicquam praediciorum patiuntur, uideri in imo ac circa ipsa ossa ameetionem haerere . Atque hae quidem sole tres simplices lassitudinum dimerentiae sunt: compositae uero ex his, ut iam dictum est, qua tuor sunt: de quibus mox agendum , si tamen Prius simpIices uniuersiis absoluero. Est namque
155쪽
iinponit haec incidit cum seprauistum musculi sic uim habent: motuum uero, quos ipsemet edat incantur, sic ut squalens contraetumi corpus appa l altera lassitudine : scilicet in qua plus est in ips, reat, ato ad motus quodamodo pigrii: no tamen i musculis congestum. Quae enim in his coacta exaei quic. eorum quae modo diximus, inest:ness is crementa sunt,sola frictio educere non potest his qui ueluti ulceris aut tensionis est, multo p minus enim opus est no solum ab aliquo foris attrahi,ue qui ueluti phlegmones est sensus. Quippe diuem rumetiam ab altero quopiam intrinsecus impelli. sissimus aspectus eiusmodi affectionis est,&eius Impellit ea panim calor ipse qui permotu accem quam ultimo loco retulimus.Haec nan squales ditu partim spiritus qui una emittitur,partis contractius corpusJ essicit. At quae Phlegmo- sa musculorum tensiorsuper haec uero ipsa singulanes sensum praefert, mole etia pro natura ampliO- rum partium excretoria alieni uis. re.Quare quatuor in uniuersum simplices affectia i ta Altera uero lassitudo in qua tenso sentiaones sunt: quarum singulis stra sunt remedia. tur, illud pro remedio postulat quod Hippocrati Vtar ordiendum uero ab ea quae ulceris sense graece id est relaxatio dicitur. Ea nam νl sum inuehit: quam etia ab excrementoru acrimo otensioni contraria est, ad eum modum quo durita nia ortam diximus.haec maxime in ea incidit cor B timollities. Ait enim ita: Cutis durae mollitio, du Pora quae Sc mali succi sunt,&excrementis abun stentae remisso. Ceu duro molle, distento remmi dant. Succedit uero recentibus cruditatibus cum sium laxumqt conarium sit. Sane remittitur quod i aut exercitatur immoderatius, aut in selesinimo distentum est, in aliis quidem asseetibus quos in rati. Caetem nihil obstat quin in corpore boni suo quinto De simplicium medicamentorum uitibus ci citra cruditatem proueniat,uti y ob exercitatio disimus,alia ratione.Quod uero per exercitatio nis nimiu excessum. Saner excitare eam solent ce nem incidit, tum pauca mollici Dictione, eas exieres ac multi motus. In hac uero lassitudine etia oleo dulci,at pegeIido,tum intermissione omni-denia esse horreret cutis uidetur. Fatenturi qui no,aut etiam quiete,praeterea lauatioemedii temea sunt affecti, inter mouendu dolere sibi ulceris perameli, aro in calida pluscissa mora. adeo sibis
ritu alii cutim tantum,es' subiectam etia carnem. ter ue lavabis, plus proderis. Hi uero oc post bal Remisium huius ex iis quae assie 'ioni sunt com neum ungi desiderant prius Q uestiantur. Quod traria, c5parantur. 4rip est quae redundant,eua si propter sidorem forte aliquem pingue detersepores:malu cessabit Sane evaporabuntur frictio i rint, rursus ungi desiderant. Quinetiam posterone multa molliqi cu oleo a quo omnis adstringeni die cum er cubili irgunt, ungi his expedit: nunti di uis abest quod genus maxime sabinum est. Ad c tamen oleo ultime frigido, nec dura si ictione. Imi uersissimum uero huic affectioni est quod ex Hia i cidit certe huiusinodi lassitudo us quibus Subrisi spania portatur,& ex Iberia. uocat authisipanum. succus est, post robinas potiusquam celeres ex t tum quod omphacinu uocansiues ωιιθι p, id est j excitationes: reddito lassatos ipis pigros admo-l crudum Et,ut semeIdicam,quod austerum est,o- dum, aegre flexibiles. Non tamen hi densi horai mne id alienii est. Adeo gustu ipso uim eorum dia i rentesQ apparent, quemadmodi1 quos paulo ami scernere licet, etiam si de ipsis ante periculis non j te comprehendimus,csteria contracti vidit non feceris. Sic nanq;&nos quondam in Macedonia i minus ipsis apparent: tactu uero calidioresuiden
degustato oleo quod fit circa Aulonem,qui est siti l tur no tum ijs quos ulcerosa Iassitudo urgesisedi Per Sulmonem, deprehendimus eandem cum Hi etiam quam ipsimet cum sani essent. l spano uim habere. Quin & reliquorum omnium i ta Tertia lassitudo ex uehementissimis nesciat olei generum ita deprehendas uires, etiam quar- tur motibus: lao supra naturalem habitum m l curio per abusionem nominant, ex sale, ex radici sculos attollit, sic ut phlegmonae persimilis es
j hus,ex herbis, ex germinibus, ex lijs uel fructi ctio sit Ita &leui tactu ostenduntur, & callidio has, propterea uidelicet Q haec habet. Dictum ue res apparent. Dolent uero etiam si ipsi per se moro abunde de his omnibus est in operibus ijs quaelo ueri conentur. Incidit haec lassitudo ijs plurimum
de medicamentis inscripsimus: nihilo tamen mi qui assueti exercitationibus non sunt, nam exerinnus etiam in proposito opere dicetur sub loco uia i citari assuetis raro incidit uti ex uehementissi lud tantum in praesentia dixisse satis sit, quod pla- j mis plurimis motibus.Sanationis uero eius conne dulcissimum oleum est, id esse ad propositam j silium ad tria dirigitur, eade ferer ad quae omnium affecitionem maxime accomodatum. Hoc igitur j phlegmone obses brum, nempe superuacaneiua copio cum multa frictione utendu: primo quia i cuationem, extenti requiem, inflammationisdem die quo suspectam fore lassitudinem omnia j refrigerationem. Ergo Sc oleum copiosum ac te no declines secudo uero ut si qua incidit,discutia- l pidum cum metione mollissmma,8 longissimam tur. Discutit porro eam exercitatio quae apothera medii temperamenti aquis mora, huius odi lassi pia dicitur: in qua scilicet motus adhibeas quantia i tudines emendat. Quod si paulo tepidior aquastrate mediocres, qualitate tardiores, idΦ cum fre plus proderit. Ad eundem modum multa quies,
quenti interposita his quiete:qua utiq; sticare ho- 6cune io assidua, deniqν omnia quae id quod lassa
minem oportet pluribus correctantibus,qud nec j tum est, quiete lenimento. recreent, ac quod se refrigescat pars ulla,& ocymnae excremeta dige peruacuum est, per habitum digerant. Sed putetrantur. Porro fi ictionum plus adhibebiturin 1js fortasse quispialassitudinem hanc nec simplicem
156쪽
3i3 LIBER iam staditis terelam, sed exhis leompositam, nec aliunde constante quam ex neruosanim partium tensione, oc ulceris sensu. calo
reni nans in huiusinodi lassitudinibus simile quoque naturaliter inesse,ueluti in memoratarii utra que nec uero completiva notionis substanti ueesse. Verum illud huic uni egregie praeter caeteras
inest, nempe maior i pro naturali habitu tumor, tum quod nec doloris sensus similis in hac re te lsionis lassitudine habetur. Quippe in illa tendi,in hac cotusos esse usq; ad ossa neruos putat qui ipsa laborat. Quare in his proprium a reliquis duabus discrimen habet, nec est composita tantum. Tres igitur siue corporis status, siue affectus, siue quid lalii dixisse uelis,lii sunt Est alia queda silper has lquarta,similis quidem lassitudini non tamen lassi liudo,qi net ulceris,ne* tensionis,ne phlegmolnes affectum prae se ferat,sed nec horrorem ullum
doloremue, nec pigritiam ad motus quemadmo ldum lassitudines inseri, sed gracilitate tantum ariditatem facit.lacidit quidem haec in corporibus bonisucci, 5 exercitationi assuetis , ubi immodi ce exercitata,parsi rite apotherapia sunt uia Quipi pelta&digeruntur excrementa, &quar tense fuel rantcorpora,laxantur:nec aliud in corpore relin i quiturpraeter siccitatem quam ex immodico mo tu contraxerunt Postulat aut primo die nihil sane diuersum ab ijs quae prius dicta flant, praeter calia diorem aquam, quae sensim contrahat Sc calfaciat&roboret cutem:secundo die apotherapiae exe citatione, quae tum in motu tum Dictione&pau lil ca mollis tarda sit. praeterea solium similiter calidum. Verum protinus in Digida exiliant: quo uidelicet ipsis robur in cute una cla calore constet. Nam 5 minus in sequeti tempore per halitum a mittunt, dc facile in carnem cutem. nutrimentu resumunt. quo maius his comodum nullum profel cto inuenias: ut qui nullum notabilem assiectum praeter camis gracilitatem ariditatem . habeant Quippe postulat arbitror tale saltem corpus nutriri simul ac madefieri. quorum utrunch ex humido nutrimento optime assequetur XI Quonia uero iacta semel mentio de uictu post balneum est, no alienum fuerit de eis quae ad lassitudines pertinent,praecipere. Vlcerosa igitur lassitudo post legitima apotherapian consue atum nutrimentu desiderat, aut etiam parcius, praeterea humidius. Quod si in ipsa apotherapia ini quartsi migrauerit affectum, inblet enim ita plet runs fieri pro ipsius ratione tum lauetur,tum nu triatur. At quae tensione lassitudo praefert, ea etiamagis δ ulcerosa parce nutriri postulat. V m phlegmones sensiim affert, ea supra reliquas o mnes tum humidissimum,tum minimum, tum Uero quod restigerans quippia habeat,requirit Bo ni succi tamen nutrimentu omnes qui lassitudine grauantur, iuxta postulant. quali nimirum propositus nobis iuuenis integer utebatur. Cauendus tame inuicero , dc ea quae phlegmones sensum exhibet, glutinosus cibus est, ceu qui eXCrem entorudigestionem moretur. Atintensionis lassitudine
i etiam exhibendum eiusmodinutrimentu es , sed j minuto eius modo. Quo minus mirum est si multiplex pugna no plebe Js modo inter se, sed etiam doctis oc inter sedc cum plebens oritui dum nessi lde exercitationib nem frictionibus, ne* balneis, nem uictu lassatorum,consentiunt. Quippe alios
rmare audias lassitudine lassitudine esse abo tendam.alios laborem quiete sanari. alios parcius nutriendos qui lassitudine premuntur. alios con tra non modo de cosueto nutrimento non demendum quicquam, sed etiam tanto plus adnciendu, quanto plus se fatigauerint. ad portione enim la horum , nutrimentu exhibendu alios rursus nec adiiciendum quic* nutrimenti modo, nec etiam ldemendum. Ad eundem modum balneo quo F ls utuntur,alijeX aquis med 3 temperament at lcalidioribus, alij tepidioribus. Nam & experientia lad id tantum probandum quod usu siepe usiuxpa uit, quemlibet impellit:& praeterea ratio, utpote lquam quisl ab luta se habere putauit: ut stipra ldi stum est. Veru cum unum tantu lasssitudinis sensum traderet,reliquis ceu non sint, praeteritis:eius ltantumodo quam nouit,remediu docuit.Ergo ue trum est' lassitudine lassitudo seluitur, cum videlicet hesternis exercitationibus pares postridie ladhibendas uidetur expediens: &lassitudinis medelam esse quietem. quippe id cosiiiij partim in iis
quae ex congestis excrementis Iassitudines consi stunt, ac praecipue ubi in musculis excrementa haeserunt:partim in iis quae tensionis & phlegmones temphasim praebent, utile uiderii Iam illud quo uexu est,qui lassitudine grauatur, eos parcius esse nutriendos. Id enim coducere uidetur ei qui phlegmones sensum pxaeserta Veru praeterea est, & ex Iconsiletudine et nutriendu. Id nanin in ulcerosa liassitudine ubi recte apotherapia sunt us1, fieri ob Iseruatum est: sicut etiam uberius cibandum in eo lasse stu quem similem lassitudinibus diximus. in quem ex ulcerosa quoq3nOnulli transeunt. Simili iratione 5 medij temperamenti aquis esse laua dum iiiijs quς ex redundatia si eruacuorum na tae sunt, uerum fateor. Sed nec illud uexu negem, leiusmodi aquis no esse utendu,nec in ea quae phle
mones sensum praefert, cum tepidiores haec desi leret:nec in iis qui simile lassitudini affectum seia l, tiunt.hi nanc, calidiores uolunt. Sunt qui eum lassiectum lassitudine esse putent. Alii,quinam affectus sit,non dixerunt. In quibuscun* uero suspiacio futurae lassitudinis stibin, siradent calidiore a qua in balneo uthcausam in assignant,sicut ipsi s pra retulimus, alη distributioni in corpus ,alii nutrition id genus balnei conducere dicentes Non
tamen rationem ullam afferund cuius gratia ei
i modi distributione re nutrimento prohiberi lassii tudo possit. Sed nec omnino qualis sit ipse lassitu dinis auctus, scribui. Nam maior eoru pars nihil dixit. Qui uero dicere ausi sunt, siccitate esse demniuerunt. Ac q, nutrimentu siccitati medetur,praesertim , humectans, quam tamen conditione maior eorum pars non adiecit:est sane uerissimu. Caeterum nec remedium id nec cautio lassitudinum
157쪽
est.Sed cum uti dimim in membrusicciora sitnt
facta , nulla tamen nec tensio subest, nec tenuecreq; CXcrementum, nec phlegmonae similis asse eius:reficere nutri meto humectante expedit γε exhausto humore sunt siccata: quando nisi ahun
de nutrias, re gracilius re aridius Φ fuerat,postero die corpus cernes. Atin hunc affectum nonnulli liassitudine rati, eum existimant calidiore balneo, re pleniore cibo, ne incidat prohiberi. mii Illud tamen quorundsi,sicuti etiam Thmonis, demiro si iam se stam lassitudinem similiter lianari no putant. Nam siue quem modo memora uimus affectum, uelit quis esse lassitudine: nutri meto illum di soluere debet, & ne fiat prohibere. Sive reliquorum quem uis eorum qui uers lassitudines sunt,util parcius in omnibus hominem nu ltrire, Zc cum adli uc instant, Sc cu iam occuparunt.
Illud enim dici non potest, talem saltem affectum qui lassitudinibus assinis est,nisi primo die per nu ltrimentum plenius corrigatur, in trium aliqua mi lgrare solere. Nam si ipsa tum siccitas in eo uisi- ltur, praeter gracilitatem nihil sequetur amplius Si uero caloris quoq; quippia simul adsit, iam febria
citare metus est. Verum non idem sunt lassitudo Sc febris P tametsi maxime eoru qui lassitudinem senserunt, nonullos febris male habuit. Sane Theone mirari sibit haec in quarto de particularibus exerciths,ubi de absoluto exercitio agit, scriben rem: Cum lassitudo aliqua eos, qui ita exercitati sunt, postero deinceps die fere sequat: ζετολγεια, id est feruentis aquae lauatio,minus lassitudini ob
λνύ οις. Is em praeter alia ueluti aenigma quoddam uerba ὀιδ λθ 6 in contextu apposuit. ponssis enim ita intelligeret, quasi summa corporis c. curbitae more nutrimentum trahentia, partem aliquam eius neruis quot dispensent.possis & comtia, quasi summa corporis cucurbitae modo id sidad neruos ferebatur alimentu ad se trahentia diuidant. Ita nimira, ut priore intellectu ad eutrophia la id est nutritionem refectionem , neruoru con lducat excalfacta cutis: quippe hoc arbitror eum lPer Ἀτιφανωαι, id est si imma corporis,significare)Posteriore uero ad ὀλιγο ossis , id est parciorem
nutritionem. antum ita 3 ex ipsis uerbis licet accipere,mentem Theonis non comperias.Ex iis uero quae tum alibi tum in sextodecimo Gymna
sticon scribit:minus nutrimenti post ab lutum illud exercitium dari censet . quan* ne id quidem
qua ratione inductus siladeat, usquam docuit. Da tur enim minus Φ ex consiletudine nutrimentu, aut propterea i Pari opus non est, aut Q cocoqui
id no possit A cprius quide in iis qui plurimu se exercitat ut, veru no est: posterius aliubi veru, aliubi certe falsiim est.Sicut em imbecillior cocoquendi uis est,uerum.Sin secus, falsiim. Inaudienda ueropo coquendi facultas est non ea modo quae in uen riculo aut uenis aut iocinore agitur, sed etia quae
in singulis particulis: ueluti in iis de quibus sermo habetur, musculis:m qinbus uiri uel maximerisfectus is de quo disputo, continetur. Quippe lata
mus inter exercitandu exhausti,graciliores &se lciores redduntur, Ergo si haec leuiter his conici
l n uti coficere cuius indigent nutrimentu p. l l terunt. Quorum Theon nullum omnino neq in
tellexit,necp distinxit.Omnino enim non ratione
aliqua,sed experietia sicut ipse fatetur post absolutum illud exercitium calidiorem aquam utilem esse obseruauit.Sic enim deinceps scribit: Illud ro siquidem rationem habet in promptu,sortuna id beneficio ferendum acceptum est. Sin minus, quod effecta testantur, id non admittendum: nisi quis certam rationem simul se siti, ciente habea:
Ergo si plane explorato affectu in quo calidam
laudat, causam fateretur ignorare, merito dignus
uenia esset. uerum cum citra exceptionem, utilem esse ab luto exercitio pronum
ciat, ita enim hac appellat possunt aut alij qud p
complures affectus id genus exercitationis exci Pere:accusandus merito est, Q deinceps singulos non discreverit. Ipse nanch nouit etiam quae phl gmones sensiim exhibet lassitudinem, huic exeracitationi superuenire:sub qua nimiru in maiorem quam pro natura molem attolluntur fatigatae partes.Etiam alteram,quam unam scribit, utiq; generali symptomati attentus, quod moli non naturali est contrarim Quippe graciliores in reliquis dubhus lassitudinibus redduntur, atΦ etia in eo asse de quo agitur. terum non quemadmodum trium affectuu unum symptoma c5mune est, ita&affectus unus est. Ac in eo quidem qui ex ner uosarum partium tensione cosistit, calidiore δ ex constretudine lauari non oportet. Simili ratione nec in iis quos excrementa excitarunt. In gracili rate uero quae citra haec cosistit, expedit calidiore
aqua Φ quς mediocriter se habeat,Iavari. Cotrahitur nancphic affectus exhausto uehementius in ter exercitandum corpore,eo modo quo in diutina fame accidere selet. Ital etiam ssic assectorum refectio, in appositione, &quod detractum est reponendo, consistit.Id quod certe accidere cute rara manente nequit. Cogere ergo hanc densareψac adstringere prius oportebit, siqua plenioris nutrimenti expectanda est utilitas. Saner cogit claudit tum frigida tum feruens aqua. Verum a frigida laedi homine metus est: utpote qui iam ex multa exercitatione & rarior est redditus, δέ uacuus. Ex feruenti ut noxa certe nulla, ita secura in cute densitas pariturimi qui in ea derelinquitur calo re,nonihil etiam conferente. Vnde nec immorari in frigida nimium debet qui ita est lauatus,sed, ueluti id salte recte a Theone obseruatu est, cauerellin frigida moram,ut quae seruetis lauationis com limoda frustretur.Sanerita errare Theone, ut quod uni affectioni coueniebat, omnibus quadrare prs ciperet in causa erat corporu quae exercitabatha ibitus. Siquide athletas exercuit, qui ex ab luto illlo exercitio ad quartum erat affectum oportuni, in tertium raro incidebantJtaq; quod sepe obserat uerat, ceu perpetuum prodidit. Qiuodsi aut ui
158쪽
insuetos,aut imbecillos, aut minime iuuenes exercuisse in eiusmodi quidem raro, in reliquos uero
affectus sepissime incidere uidisset. An & hoc dicere fortasse est sirperuacua: cum ipse quo K-teatur post praeparatorvi exercitium feruenti esset balneo utendum Id uero exercitationis genus sei lis athletis in usu est. Atqui dicat aliquis illos sponte, oc quodam circuitu, alios uero multos uel ne cessitate, uel uincedi studio, uel propter alia id genus, eiusmodi exercitationem suseipere. Verumhisaltem post immodicos labores necesse est uel unum uel plures lassitudinum affectius prius con j trahant. Ita ijs duntaxat corporibus quae bona habitudine sunt,quartus assiectus incidit: cuiusmodi sunt tum athletarum qui bene sint curati, tum propositi nuc in disputatione iuuenis. Et quisquis absolute pronunciabit, post uehementissimas exercitationes calidioris solli usum esse idoneum: is
ut in uno certe statu uerit assirmabit, ita in tribus plane falletur.Sunt uero per uniuersam tuende UR letudinis arte dc alia no pauca quae tu medici tum
gymnata falso prodiderunt:quom unu Omnium i caput est c5lasse indisereta obseruatio:dum quod in unico quin notauit assiectu, id multis tribuitit χ141 Quinetiam asteri io quaedam estprgdi ctis proxima, quam ipse graece τεγνω My appello: de quacum delassitudinibus disputatione ab L uero,mox dicam. Simplices enim earum disteren tiae tres sunt de quibus iam egimus. post has exhil nis copulatis aliae fiut tres Abns uero septima est, sl ubi tres in unum coeunt. Et cognitio quidem ipsal rum est, ex eo quod simul copulantur ipsis notae. t Remedij uero comune in omnibusaeosiliu est, uti ei quod superat,sis intentusmes tamen quod reli j quum est,plane contemnas. Propriu uero ab ipsisl membratimine stibus accipiendum est. Ac uni uersas quide coniugationeS percurrere longusit: j sed quod ad claritate sit fatis, unico exemplo rest peragetur. Si igitur intumuisse musculi cernuntur,& contusi putatur,prsterea uel ulceris sensius, uel tensionis lassitudo una cum excrementosa ho minem male habet: apotherapia utendum, quaei utruns resipicia magis tamen id quod est maius.l N0 estaut inomnibus rebus unius rationis ipsius
maioris natura,sed alibi pro uiribus et quasi digni il lateret, alibi pro ipsius pro pria essentia spe stada. Ac dignitate quide 8 uiribus maior lassitudo est αhlegmones sensum praefert, * excremento
tamen ipsarum sic propriae ratione essentis magna parua , esse potest,ut si ita seorsum cosistere Si igit utral pari interuallo a naturali h lbitu recessit: quae phlegmones similis est, praecia puam curationis solicitudinem ad se c5uerret, ut
pote dignitate pollens. Sin exiguer quae phlegmonen, plurimu uero quae ulceris sensium repraesen tali naturali habitu recesiit: aestimandu num tantum superet magnitudine ulcerosa, quantum quς phlegmone similis est uirib. an minus, an magiS.ati ita qd pollet, explora. Quod si aequaliter polletes uideris, pari stusio est utrit cosulendu . atq
hic fatio perpetua sit omnivcoiugatoruaTectuci l π iiii Sicuti uero lassitudines ipsis numero lj tres,si inuicem colungas, quatuor coniugationes li essiciunnita sane si quartu his affectum adiungas, lmulto plures existent. Quod dicimus, ex destria lptione licet clarius intelligas. In ea primulo cum lulcerosiis habeto.Secudum, in quo tensio est mo1esta.Texitu, qui phlegmonae similis. Quartura cilitatis,id est in quo corpus emacuit.Ex his igitur
aut primus cum secundo colungetur, aut cum tertio, aut cum quarto: aut rursus secundus cum ter
tio, uel quarto: aut demi tertius cum quarto: ita nimirum, ut exibinis coniunctis assectibus sex in uniuersum complexiones oriantur. Rutilis cum tres una miscueris, quatuor alis fiunt.Nam aut pri; mum iunxeris cum secundo oc tertio, aut cum se cundo Sc quarto,aut cum tertio ec quarto:aut tursus secundum cum tertio 8c quarto. Postrema omnium complexionum erit ubi quatuor simul coierint ita ut undecim numero in totu fiant Trant uero & simplices quatuor. Essiciuntur ita 3 in uni uersum quindecim. Simplices affectus: Ulcerosus, A.Tensiois, B. In quo phlegmones sensi is est. lC. Gracilitatis,D. Compositi, AB ACAD Bal BD. CD. ABC. ABD. ACD. BCD. ABCul Quod si praeterea occluta cutis, τἐγνωαν graece
uoco,)disserentias tum inter scitum uero cum his lquindecim copIicueris, alias rursus coplexiones effeceris plurimas. Si uero eos quoin corporis status qui aut a cruditate,aut uenere, aut selis deustiaone, aut uigilia, aut dolore incidunt, adiunxeris: ne numero quidem uniuersas facile coplectare. Praetereo nunc quς uel id est succorum aequabiliter se habentiu redundantiam, uel σωκομ
μιαρ, id est uitiosi succi copiam, uel astricti uel
lubrici uetris,uel uomitus, uel grauati capitis, uel Partis cuiusquam alterius,uel inflamma quicun pin symptomate aliquo affectus cosistunt. dicetur enim post de eiusmodi omnibus.Nunc uero idcirco eorum maxime memini, Ut complexionumultitudinem quanta esset indicarem .Mirari enim licet eos qui de syndrome, id est concursu horum, uel curationem,uel euentorum prsdictionem obseruasse se praedicant. Vnica nano ratione re praesagire et comode mederi fas est:uti ν sicut Hipp o,icrates docuit ubi simplicis cuius negoch scien- ldam uim esse censebat: ueluti ipse nuc in quatuor effectibus praemonstraui. Unusquisis enim si per se cosistat, simpIex remedium exiget: sin alteri sit
colunctus, pro ea meth odo quam paulo supra de omnibus coniunctis affectibus praescripsimus,m v Ergo cum haec ita se habeat, Tedeundum rursus ad simplices affectus est:quorum a iam diaetis proximi erant quos stegnosis excitabat. uo
co ita meatuum cutis uitium quo transmittere sis
peruacua prohibetur. Incidit is assectus aut ob structis meatibus,aut densatis. Saner densationem eiusmodi μυοπν Graeci,id est contuentiam appetilant. Ac obstructio quidem ex lentis crassisqi ex
crementis oritur cum confertim ad cutim ruunt:
densitas tum ab iis quae adstringunt, tum quae re
159쪽
Bigerant. Verum obst in propositi nobis corpo- ε spectas habent. quorum utrirni concubitu,
Tis cutis,si ad praescriptam ratione rite agatur,non ab immodica exercitatione sentimus. Qui ire Potest:densari certe aliquando potes , tum ex ua- ro praeparatoriam adhibenda uolunt, ij raritatem ido frigore, tum aluminosi, balneo. Fieri autem ait ad sadores promptitudinem praecauent. quae potest ut post balneum sudoremue, at aliam apotherapeutica intendi, ediuerso praeparatoria aliquam ob causam rarefacta prius cute, aurae fla- emendari putat. Ipse laudatis utris p propterea tus incidens obstructionem quampiam densatio- heritatem ex parte uiderunt, sententias eorum in nem hi essiciat. Ac deprehenditur quidem dicitus idem coferam. Nam & instaurandas uires esse, asse Rus protinus ubi se exuerint, ex colore albo, laxitatem cogendam,nec siccitatem adaugedam re cutis tum duritie,tum densitate. In ipsa uero ex latetur utri . Vna discretio desideratur in utras , ercitatione, ex eo quod aegre incalescant:quando ueluti & in compositis omnibus affectibus supra nec ut prius aeque sudant, nec bonum colorem inflamma cute ostendunt: imo siquis eos ualentiore exercitatione iniune a sudoris quippiam emitte Te cogat, &minor hic t ex cdsuetudine, 8c frigiadior exit, minus Q halitui similis. Remeditae huius saffect iis calefactio est.quippe ea frigiditati cotra xia est. Valentiore ergo exercitatione, ac balneo calidiore utendum. Magis quossi ad rem pertine hir, si in prima domo pinguiter in oleo uolutetur. Esto uero oleu ex eo genere quod relaxet, cuius
in odi est in Italia Sabinum. quod utim ad elusino di affectus etiam est utilius si bimu trimumue sit. Id nano tum tenuius, tum calidius fuerit. Mora Uero in frigido solio diuturna ne sit: sed hec aqua ipsa frigida. Induendi uero ungantur aliquo quod mediocriter calfaciat: oleis quidem, ex iis quae in Aegypto habent,cicino,& raphanino: in reliquo
uero orbe,dulci,tenu ac modice antiquo: Unguetis uero,susino, gleucino,irino, amaracino, & co mageno. Atq; ex his eucinu quide prorsus aco Pum est,ac relaxans itaΦ etiam ηs quos uehemeS assitudo infestat, est utile. paulo hoc calidiUS,ma Usq; relaxans susinu est. Irinum uero,& amaricianum, S magenum, etia susino calfacere potenseriora, iis affectibus qui proprie frigiditates dicunetur,simi idonea. tis tamen densitati sanandae e tiam anethinum est satis: maxime si ex uiridi ane
cho fiat. Facit aut λ ad tales affectus, sicuti etiam ad uehementes lassitudines, ct acopum quod ex abietis semine componitur. id quemadmodu prae Parandusi post dicetur Nunc enim uel haec mihi iupra iustu app0siuisse uideor. siquide qui in opti mo est corporis statu, & libera delegit uita, nec inina quici delinquit, & cui peritissimus tuendae s
amitatis artisex praeficitur:in huc uerisimile est mor Bosos affectus non admodum incidere xvi Redeamus ita Fadpensium denuo: re lictisin ilis ustione,refrigeratione, cruditat uennis profluuio,reliquis id genus siatius enim est in unum ea uolumen conqcere, quod de morbosis
symptomatis inseribemus ) in praesenti de iis quae
Post uenerem adhibentur exercitiis disseramus: quippe cum de his parum conueniar alqs ita exercitandum ab hac putantibus, Ut in exercitatione quae apothera pia dicitur: alijs ut in praeparatoria. Esto uero praeparatoria exercitatio, in quantita re quidem laborum intra modum, at in qualitate apsa incitatior ac celerior . Ac qui apotherapeuti Ca quidem utendum censent, ii sicuti in fatigatis, cum uires diminutas, tum corporis siccitatem su a nobis est disium, & nunc nihilominus dicetur. Cum enim in idem uarii affectus coierunt, hi s u nam medendi rationem indicet, uti intendi magiS rationem eam conueniet, Φ si singuli seorsum dosisterent. Si contrarii sint:is qui uincit affectus, prius est corrigendus ita tamen, ne reliquum omnino negligas. Ac qui uel propter elate,uel etiam alia ratione imbecilles concubuere: in iis uirium infirmitas necesse est superet. Qui uero firmiores 5 iuuenes, ueluti qui nunc est propositus: horum babitus corporis in raritatem magis i uires inimbecillitatem mutatur . Itaw etia corrigunturhino sper ea quae corpus rarefaciunt, qualis est enercitatio quae apotherapia dicitur, sed per ea qus coget ac contrahunt, qualis est praeparatoria: proinde. hac utendum: quandoquide ea non tum motus tum celeritate tum robore calorem excitat, sed e tiam habitum cogit ac constringit Illud quo Q f tentur gymnastae omnes, ipse prosecto experien c tia edocti,hanc unam exercitationem mederi rarittati posse. Itain nulla planer ad propositu affectum
utilior est. Si uero anni tempus no dissuadeat, nec a frigido balneo abstinendum esse censeo. Cibus in modo quidem dabiturminor,in qualitate uero humidior, ut tum probe concoquatur, tum siccitas quae CX Venere cotracta est, corrigatur. Debet uero nec frigido temperamento esse, sed uel me dio,vel calidiore Nam quonia corpUS a uenere et rarius, ct frigidius,&imbecillius, et siccius est esse ictum:debent plane quae densent, re calfacian ei uires reparent adhiberi, ait ad haec studium omne impendi. Cflexu quod emcere hsc uenus possi Giddocere, ad praesentem disputatione non pertinet,in qua propositu est, quemadmodu optimu icorpus Φ como dissime post ueneris usum exercetur, ostendere. Quod saner commode fieri non potuit nisi prius tradito cuiusta odi affectus sit qui
siccedere in corpore a uenere selet. Verum nunc id cocedi nobis postulamus. In sequentibus cum euidenti demonstratione dicetur, tum quae Uene ris facultas sit: tu prorsiis utendit ea sit nec ne: tum quaenam ex ea comoda incomoda , pro corporustatu,& temporis anni ratione, & loco, & alijsid genus, qUs Uri y determinare prsterea oportebit, eueniunt. Post uenere ergo sipecies exercitationis ea esto, qua praeparatoria uocat. Post uigilias aut, uel tristicia,uel ambas subseqtitatas, quae apolitera pia dicitur exercitario idonea est, si tame cruditas absit nasiqua cruditas sisbest, omnino exercitan
du non est. Quod aut post tristitia uigilias iam
160쪽
3ii . LIBER i τERTI Vs 32 2 exercitatio ad rem pertineat,etiam iuus ipse Al tis. Satius igitur sit in proposito iuuene ad hune ostendit: cum ab alia qualibet non selum laedi cei modu de matutina frictione disserere Is naiam aut inuntur Ad etiam imperates, si forte dolor adhuc l ex semno aliquid de quoqueri possit, non sentit: langit, paruaequo animo ferre. Idem ratio ipsa con j aut lassitudine grauatur aliqua: aut alia quapiam firmat,no minus * usus. Nam quonia a uigilijs 8c affectione offenditur earum de quibus pauloan tristitia magis graciles,magis , aridi,ac minus dia i te statim post lassitudinis assed iis hac tenus disse
dio audientes planer cernunturisiccius existimam rui. Ac si de nulla quidem re conqueritur,si iperuadum est his redditum esse corpus. Eiusmodi uero cuu est eum aut fricare, aut ungere: nisi siquando affectus partim molli frictione cu multo oleo, par ingeti frigori occurrendu uidetur.Tum nanw ue tim temperato balneo sanatur,partim agitatione, luti qui si igida si int usiri, sic eos quom frictione sed quae oc tarda sit, et citra ualentiore tensionem, praeparabimus. Si uero lassitudinis sensus ullus ap ac quaestibinde quiete interponat.Is uero apothe pareat, ia dictu est hominetumhungendu esse, , tapeutici exercitu modus erat. Ad eundem mo- 8c molliter fricandum. Simili ratione si siccior tu dum eaequae ab ira uel potionis penuria siccitates sto sit, ungendus dulci oleo est, nam id sicca cor sunt, corrigendae sunt. pora humectat fricadus. ut omnino parcissime, χvit Contraria prorsus a ta dictis ratione hu Blita nec duriter, nec molliter est.Quippe succurre lmiditates emendare conueniet:siue hae nimiae pO re digestioni in corpus oportesino cutis carniaeue ltionis,sue alia quavis occasione inciderint.Qum i habitum mutare, ne* etiam quod in his contine- lpe studium in his ad siccitatem dirigitur. Verum i tur, quicquam educere . quorum mollis utrunsp, ea comunis omnium ratio est. membratim enim j dura alterum facit. siquidem haec cutem densat da lunicui 3 differetia sua est. Igitur si ex longiore dei rat4: mollis per halitum euocat, ac corpus rarum lsidia, humectantis alimeti immodico intempei molle. essicit. Verum cutis densitate corrigere si istiuo. usu cotracta humiditas est, longiore reme studes,utim ei qus ex duris tum frictione, tum co ldio est opus sin ex liberiore potioe quae pridie sit j trectatione,praeterea uehementi exercitation et hausta, citra ullum capitis aut oris uentris affectu i multo puluere orta est, mollis fit 'io cum copio constitericeam uel unico die persanes licet,si si & dulci oleo medetur. Quae uero contracta eπcafrictionetargius, Zc exercitatioe ueloci, oc par frigore est, eam primum frictione sicca ac celeri,ciori potione, α sicciore cibo utare. Quippe quae deinde cum oleo adhibito calfacietes, naturae suae immodics exuini potione humiditates cosistunt: l restituemus. ritatem uero quae &fiequens balsi ex ea re noxa capiti autori uentris comunicatas neum,&mollein frictione,&ueneris usum conseest,de his ad hoc loco opus non est. dicetur enim lc cuta est:pauculastictione,primu quidem sicca, de deipsis cude morbosis symptomatis tractabitur,l inde cum oleo quopiam eorum quae adstringant, Quae uero humiditas ex diutina admodu desidia i sanaueris.Humiditatem uero quae nimiae potioni nascitur,haec in propositu corporis statu omnino i siccessitisicca selehio,et cu linteo administrata,vel
non cadat aeque ut nec ea quς ex humectantis na cum manica, quam Graece uocant, inter
tura cibi copia gignitur, quales fructuum plurimi sunt,item. Olexu:quae uti P acria non simi. si quando tamen acciderint, semel & cofertim corriginopossunt. Nam si eatenus se fatigabit homo,duli hi tu abunde sicce inlassitudine incidet: ac febria x νs citabit omnino diaria febri . Q si uitios, praeterea j est quos uel Iassitudo ualida premit, uel siccitas
humiditates fuerint,etiam febri quae in plures ex l male habet,uel atrophia maceratilia uocant Grael tendatur dies.Teporeuero sanari possunt: ut post i ci cum corpus o alimento fiuctum no sentit . Vedicemus, ubi uitiosas intemperies uertere in me l rum atrophias symptoma nunc praesextim seponalius docebimus.quippe similis prouidentia acqui j tur una cum reliquis morbosis symptomatis: quaesiti ij affectus est, Θc naturalis intemperamenti. tD post tractabuntur. In proposita uero natura cum quare nunc de ipsis disserere non oportet. t uel ualida lassitudo,uel immodica siccitas corpus xv 111 Reliquum igitur est ut de matutinaue assicit, prandiu minus esto: tum ab eo ad coenam spertinai, frictione agamus, non ad eum tamen i Iogius interponatur tempus. plurimum quiestat: modii quo Quintu respondisse dicut, cum percon exiguum tamen quippiam inambulet: quocibus tantigymnastae qua tinctio uim habet, respondit, per erectam agitationem concussus subsidat. Via Vestis summouendae. iisdem enim quibus nunc lius etiam sit si oc aluum exonerare possit His ete ussum uerbis, tu gymnasten rogasse, tum Quin nim probe peractis securus oleo dulci frices.uen tum respondisse ferunt. Simile Quinti apophine i trem tamen omnino non continges: cum alioquagma est 5c quod de urinis circufertur: nempe eas periculum sit ne re cibum deterius concoquat,ocnpile, ad fullonem pertinere.Et illud quod de cali succus quispiam ex eo semicrudus in corpus digedo, bigido, humido, ec sicco dixit, uti balneara ratur,oc caput turbet, ct stomachus subuertaturi ea esse nomina. quae ipse saner nemini uel Thessali Optimum igitur fuerit omnino uentrem nonat assectatoruimpune dicere,nedum Quinto permi tingere. Quod si in musculis ei uicinis uel lassitu 'serim. Quippe scurrarum eiusmodi facetiae sunt, dinis sensus aliquis, uel siccitas appareat maiori
haudqua* hominis tam grauem artem profiten lunai debet mediocriter, ct blande.& suspensa marisseri. tom. 2 O 3 nul dum etiam selis manibus, idQ uel citra omne pingue,uel cu eo plane exiguo corrigit Sit aut et quo per halitum euocet oleum ipsum dulce, omnia. adstringetis facultatis expers. Atm ita quidem set habet matutina frictio. vetertina uero ias utilis