장음표시 사용
121쪽
Hoc porro Dei paetumi eramentalemque illius in Circum eisione
obfirmationem atque obsignationem haudquaquam abolevit Christus Dominus in sua Ecclesia. etiamsi typicum Circumcisionis elementum, externam inquam praeputii accisionem, aquae lavacro commutatam esse videamus ' . ut, quod olim promissum expectabatur adhuc tu Christo venturo, id latu in ipso exhibito praestitum cumulatissime in . telligamus. Alioqui Paulus et veterem Ecclesiam, quae circumcidebatur. subitypica reissuturae adumbratione baptizatam. et nos item qui baptizamur, completo iam in nobis per Christum circumcisionis typicae mysterio, circumcisos esse docet. Multo minus autem arctavit Christus Dominus foederis divini erga nos gratiam in sua Ecclesia prae Ecclesia Israelis, cum una sit semper cadeinque catholica Dei Ecelesia et unum item atque idem aeternum Dei foedus in illa. Quo sane nomine Christus Dominus in Abrahae semine censetur et nos per
illum omnes, quemadmodum Paulus I30 docet ν). Sed foedus ipsum quod auim ad solos Iudaeos peculiariter pertinebat Circum eisionis
testimonio. protensum est per Christum Dominum in omnes totius orbis terrarum gentes Baptismi institutione. sic ut quemadmodum in Israelis olim Ecelesia Deus aperte testatus est, M. non tantum adultorum, sed. etiam insantium Deum esse δ). - ita et Christus Dominus inqsua nunc Ecclesia insantes nostros sibi platere utque
ad se pertinere testetur. Id quod et aliis multis locis et imprimis apud Marcum expresse legimus p. 10. ad hune modum. . Et nil ulerunt ad eum insantes, ut illos capesseret. Discipuli vero obiurgabanti ipsos insantium gestatores. Id porro cum vidisset Iesus indigne tulit et ait ad discipulos: Sinite iusantes venire ad me et ne prohibete illos. talium ροι enim regnum Dei. Auten dico vobis. qui. cunque non acceperit Regnum Dei, quemadmodum insans, haudquaquam cingredietur illud. Et eum illos in ulvas accepisset, positis super eos manibus benedixit illis . . . Εx,Christi Domini et verbis hisce et exemplo perspicuum est, insantes ei gratos l3Iὶ atque acceptosflesse in sua Ecclesia. et proinde illos eum ad foedus ipsum Dei nobiseum, tum etiam ad signa ipsius a Christo instituta proculdubio pertinere. Cum igitur Christus Dominus in sua Ecclesia Baptismum instituerit,iut esset signum utque obsignaculuin divini propter se foederis nobiscum, quatenus sane eos omnes, ad quos ius alioqui ne iniuisterium Euangelii ipsius quoquo- inodoopertinet, in nomen Patris et Filii et Spiritus sancti baptizari iubet, - equidem perspicuum est, insantes nostros nil Baptismuin per Leelesiam offerri cum publica eius gratulatione et ab illius Ministris
122쪽
baptizari etiam oportere. Ut ergo Baptismum istorum insantium rite et cum Ductu iuxta Christi Domini institutionem peragamus. nomeu Domini supplices invocemus. ut hosce insantes nosque pariter omnes in Divino laedere suo constabiliat atque obsignet, ad hunc modum: Precatio ei rea Baptismi administrationem. I32 ν Omnipotens aeterne Deus, misericors Pateri qui nos per unigenitum filium tuum Dominum nostrum Iesum Christum doeuisti. ut te in omitibus nostris actionibus invocemus. esque pollicitus, te nos Per
ipsius nomen precantes semper auditurum esse ). -respice quaesumus
super hanc familiae tuae congregationem, quae Baptismi huius ministerium a filio tuo institutum intuetur, et super hoc semen nostrum. quod in medio Eeclesiae nostrae coetu tibi offertur 'Cuius alioqui te Deum esse tu ipsemet testatus ea δ), et filius tuus amplexu illud suo suaque benedictione dignatus est. Velisque nos una cum . nostro Se mine per Spiritum sanetum tuum ita gubernare, ut in vera ae Salutari tui et nostri cognitione in dies magis ac magis promovere possi
mus, ut omnes intelligant, te vero esse nostrum pariter ac seminia nostri Deum, nosque vicissim una cum nostro semine esse populum
tuum in Christo Iesu dilecto tuo filio, cum quo ac sancto tuo Spiritu vivis et regnas Deus I33ὶ trinus et unus, benedictus in saecula.
Amen. ' Finita hac precatione convertit orationem Suam Ecclesiastes ad eos.
qui insantes ad Baptismum unum pluresve offerunt, iubetque ut ad in Dascriptas interrogatio ues unasecum, insantium patribus. si adsitit, coram inisse Ecclesia respondeunt. tanquam publici testes et veluti manus quaedam totius Ecclesiaeuin offeretidis illius insantibus ad Baptismum, in hune modum: . Audivistis, fratrest Baptismi lavacrum esse institutum a Christo Domino in sua Ecelesia obsignaculum divini foederis nobiscum, a quo arceri neque debeant neque possint insantes nostri, quos in illo comprehensos esse constat. nisi si et Ecclesia tota neglectae Domini eae institutionis et Ministri illius non satis fideliter administrati sui ministerii aceusari velint. Cum igitur vos totius Ecclesiae huius nomine insantes istos - δi plurea infantea osterantur - ad Baptismum
123쪽
1. an insantes isti. quos offertis. sint etiam semen nostrae huius Ecclesiae, ut per nostrum ministerium hic legitime baptizentur pResponsient: Eliam. 2. agnoscitisne etiam doctrinam nostram, quam de Baptismo et eius mysteriis audistis. veram esse. et quod nostri insantes natura quidem sua. ut et nos omnes, irae ac mortis filii f). iam tamen divino nobiscum foederi propter Christum inclusi, instituto a Christo et ipsi aeeeptationis iustitiaeque suae sigillo, Baptismo inquam, debeant omnino obsignari pDespondent: Etiam. 3. postremo agnoscitisne esse id vestri et totius simul Eeelesino debiti atque ossicii, imprimis autem vos Patres - εi Patres ipsi prae- lento adaiul - una cum vestris uxoribus, insantium istoram matrihus. ut oblati insantes isti, ubi adolescere coeperint, in vera Dei notitia et religione instituantur pRespondent: Etiam. Absolutis hiseo interrogationibus et responsionibus. Leelesiastes de insantium - ri plures aint - nominibus inquirit ac demum illos ordine suo proferri ad Baptis- I35 mum iube, , singulosque illorum nomino suo compellans. aqua pura in fronte tingit coram tota Leelesia, dicens: . o te baptizo N. in nomen Dei Patris et Filii et Spiritus sancti. Deus Pater Domini nostri Iesu Christi obsignet te et nos pariter
omnes in dono nostrae omnium in Christo regenerationis et iustitiae per Spiritum sanctum suum ad vitam aeternam. Amen. Postea invitat Ecclesiastes ad gratiarum actionem totam Ecclesiam qua in genua procumbente precatur in hunc modum: Gratiarum actio post Baptismum administratum. OAgimus tibi gratias omnipotens Pateri per Iesum Christum filium tuum, quod nos una cum nostro semine a morte aeterna liberatos ad itam rursus aeternam Baptismi, testimonio reduxeris per gratuitam nostri omnium in sanguine Filii tui unigeniti ex- I36 piationem. Τeque supplices oramus per eundem ipsum tuum filium, ut hos insantes nostros - εi aint plures - qui tui proculdubio sunt Baptismi huius testimonio, Spirituietiam saneto tuo gulaernare deinceps donisque illius salutaribus, ubi adoleverint, ita ornare digneris, ut tuam hanc erga se et nos pariter omnes vero aeternam benignitatem ae miseri-eordiam olim probe agnoscant, inque omni demum sanctitate et iustitia vivant sub Rege ae Pontifica nostro omnium Christo Iesu, qui
124쪽
tecum et cum sancto tuo Spiritu est verus unus atque aeternus Deus laudandus in saecula. Anien . Finita hac gratiarum actione admonetur paucis Ecelesia. ut insantes suos ad Baptismum offerat, non ex vulgari ulla consuetudine aut superstitione, sed ex fide eius promissionis, quae non tantum ad ullo ised ipsorum semen etiam in Ecclesia Divino nobiscum laederi inelusum esse utque ad plenitudinem mystici corporis Christi pertinere testatur. Ita enim summam quisque in Ecclesia consolationem ex insantium suorum Baptismo aeeipiet et ad omnia sorti l Iz7ὶ animo toleranda excitabitur, quaecumque vel in se. vel in suos insanies a
Atque ita demum canitur Psalmus ab Ecclesia et, eo deeantato, dimittitur Ecclesia cum benedictione et pauperum commendatione, quemadmodum circa conciones, Dominicis diebus haberi solitas, supra seriptum habetur. Ricua Coenae Domini a in Eccle3ia pereyrisO-rum Londivi. Coenne Dominicae usum summo olim studio summaque religione sub Apostolis observatum esse. satile e'scripturis apparet. Siquidem Paulinuerillae apud Corinthios κατηγορIαι abunde testantur, quam puram voluerit esse Paulus Coenae Dominime administrationem; et quam frequens tum fuerit Coenae Dominicae usus, id sane ex aetis Apostolicis non obseure eolligi potest. Caeterum post ipsa mox Apostolorum tempora ita ubique refrixit studium ac cura verae religionis, ut neque ritus ullus observatae per Apostolos Coenae Dominicae I33)nobis sit pleno proditus, usque quod equidem sciri possit, et usus ipse Coenae abierit non multo Imat in gravissimam superstitionem. Unde demum et varii Coenuo ritus invecti sunt, haud ita multura theatricis spectaculis absimiles, et usus illius rarior esse coepit. Postea adficta est propitiatoriae in Gena oblationis imaginatio, quae consistere non potuit, nisi realis otiam iuxta substantiam ipsam eorporis et sanguinis Christi naturalis praesentia in Coenae elementis statueretur. Qua constituta cessare. bie adhue noluit Satan. donee novum nobis idolum, neque unquam Rulca etiam inter omnium maxime barbaras gentes auditum, in Coenad elementis obtruserit per Papisti eam transubstantialionem. Atque ita sane non modo sublatus est frequens acilegitimus Coenae usus. reservata Solis nescio quibus Sa- erifieis elementorum Coenae et eou eeralione simul et oblatione, sed
et conlaetus illorum convivis Coenae execrabili plebi sellieei magno
125쪽
superestio interdictus est, commutatusque ad extremum Coenae usus est idololatrica elementorum illius adoratione. In ea porro Coenae Dominicae prosa natione cum utrinque offendi- eula videremus, tias; sive nimium frequentem, sive etiam paulo rariorem Coenae usum in nostra Ecclesia instituissemus. - mediam nobis viam hic sequendam esse putavimus, quae nostrae nune alioqui Eetiosiae commodissima esse videbatur. Nempe ut per singulos menses
in nostra Ecclesia salternis inter Germanos et Gallos vicibus) Coena Domini administretur, sic ut. si in templo Germanorum Coena Domini peragatur prima Dominica Ianuarii, prima rursus Domini ea Februarii in templo Gallorum halaeatur. Neque vero hae tali ordinatione ereptam volumus Ecclesiae suam libertatem. quominus utrobique, et in Germanorum et in Gallorum Ecclesia, quoties ex usu sit Leelesiae, aliis quoque temporibus Coena Domini instituatur. Omnia enim vostra sunt . Sabbatumque ipsum propter hominem iustitutum est, non homo propter Sabbatum.
Ad haec Coenam Domini publice potissimum in totius Εeelegiae e tu administramus, gi quod id Paulus ita observari apud Corinthios voluerit, ct quod privato Coenae usu ne dicam ab usu publi-
eum illius usum ab Apostolis observatum. non modo obscuratum, sed pene abolitum, adeo- 140 que et profanatum esse videamus. Praeterea non quoslibet temere ad. Coenam Dominicam admittimus.
sed eos tantum, qui, nedita publice fidei suae consessione, Disciplinae
sese etiam Ecclesiasticae ultro ae sponte subie crunt, suntque testati se cum nemine ullam omnino simultatem nut controversiam ha here.
Qua de re plura circa praeparationem ad Coenam Domini eam dicentur. Postremo id dedimus operam, ut ad puritatem Apostoli eam et Christi Domini exemplum in Coenae suae administratione quam proximo ne-rederemus, quod equidem nostri esse ossicii putavimus, eum id noliis praesertim Regio diplomate permissum esset. Omisimus igitur omnes Papisticas reliquias omnemque theatricum apparatum et, quantam simplicitatem potuimus, Coenae Dominicae adhibuimus in ceremonia ipsius. Mensa.in conspectu totius Ecclesiae posita habetur panno lineo tecta. Huic necumbunt et Ministri et convivae Coenae per suas
vices Omnes atque aecumbentes mensae e Ministri aestum beniis manibus Coenam Domini sumunt, quemadmodum a Christo laetum vi
Nequo vero ideo alias Ecclesias restitu- I 1 tas aut eontemnimus quoquo modo, aut ullis nostris praeiudiciis gravatas volumus, quod in eis et plures et nonnihil diversae teremoniae circa Coenae Domi.
126쪽
nicae usum habeantur. Imo vero tum Augustino indignum esse sinis tuimus, ut propter ea, quae nos Deo neque digniores. neque indigniores possunt sacere, alii alios vel contemnamus vel iudicemus. Sed suam Ecclesiis hae in parte libertatem permittimus, et nostram nobis etiam permitti optamus, eum sit nobis praesertim concessa publica Magistratus autoritate, et oramus, ut nos invicem in Christiana cha ritato et tolerantia perseramus. Ne tamen aliquid temere hic egisse videamur. reddemus eorum rationem paueis, quibus nonnulli foris o sendi uteunque posse videntur. Vestes, dubium m3dieasne magis an vero magicas. ut in Papis mo quidem habentur, - cereos item ac notas Coenae Dominicae non adhibemus, neque hie multis nobis opus esse putamus ad npprobandam consilii nostri rationem. Non dubitamus enim satis constare
piis omnibus, haeo nihil sacere ad Christi institutionem. sacere autem non parum ad alendam in multis adhue su- I42)perstitionem, quam tolli omnino praestaret, si id ullo modo seri posset.
Altaria vero mensis non nos primi commutavimus, tametsi nullam omnino culpam depretaremur, etiamsi primi hic suissemus. Sed nos repurgatum prorsus omni Papisino templum nostrum a Regia Maiestate accepimus. quo sane nomine Domino Deo nostro imprimis.
deinde vero Regiae etiam Maiestati ingentes gratias habemus. Sublatis igitur altaribus mensam substituimus, quod et Coenae peragendae eonvenientior esset, et quod a Paulo Coenam Domini mensae titulo
Praeterea consessum publicum genuflexioni ac stationi, denique et ambulationi in Coenae usu anteposuimus. eiusque rei nobis multas causas easque non leves habuisse videmur. Longum autem fuerit commemorare omnes, neque id nostri nune instituti esse videtur; sed tamen aliquot recensebimus, ne id temere secisse existimemur, hoe interim adiecto, quod nos consessum publicum non ita perpetuum in Coenae usu habemus, quin dum preces landuntur ad Dominum in genua procumbamus, sed in ipsa actione mystica, in instituta inquam a Christo 143 Domino panis et poeuli distributione et participatione mensae aecumbimus, quicunque illi participamus, i bque eos potissimum ob causas.
Primum in consesso est, omnibus Ecclesiae Ministris id potissimum in ipsorum ministerio sequendum esse, quod certo constat magis sarere ad Ecclesiae aediscationem ), neque dubium est. ea ad veram Ecelesiae aediscationem magis multo sacere, quorum sontes in verbo Dei palam conspiciuntur, quam quae rationis duntaxat nostrae M. 14, 15. 1 Cor. 14. 2 Cor. 10. 12, 13. Dipiti: Co
127쪽
iudicio extra verbum Dei speeiosa esse videntur. Cum igitur ne rinon possit, consessum seu necubitum in coenae actione ipsa manifestos sontes suos habere in Christi Domini exomplo et Apostolorum observatione seripturae testimonio qui sontes alioqui neque in statione neque in genuflexione neque etiam in ambulatione commonstrari possunt. - sane quatenus Ministri Ecelesiae ostietum suum in uo ministerio praestare volunt. perspicuum est illos. si id eis ullo modo liceat, consessum potius seu accubitum in Coenae Dominicaoaelione retinere debere, quam nut stationem aut genuflectionem aut
ambulationem. - et proinde erat 144 etiam debiti officiique nostri post permissam nobis praesertim Regia autoritate nostramlibertatem
tonsessum potius in nostris Ecelestis in Coenae usu retinere. quam aut stationem aut genuflectionem aut ambulationem. Deinde id quoque extra omnem controversiam positum esse Ponstat, magis multo Christianum esse, ut Christum Dominum nihil omnino vane atque otiose vel egisse vel docuisse putemus in Coena suae institutione, et proinde nihil quoque eorum, quae ille tum aut epit aut docuit. immutandum quoquomodo esse. quam si ipsum vnnentque otiose egisse docuisseve aliquid et proinde id nobis pro nostro arbitrio mutandum esse dicamus. Cumque satis constet ex historica Euangelistarum narratione, Christum Dominum exemplo nobis suo
consessum ficu necubitum in Coenae suae nctione commendasse, certe, quatenus nos cum ipsum consessum neque vane neque otiose a Christo Domino in Coena sua observatum esse credimus, hactenus illum nobis, quoad eius fieri queat, retinendum potius, quam reiiciendum esse intelligemus. - aut certo re ipsa testabimur. quidquid hie omnino Iob praetendamus, consessum illum vane atque otiose a Christo Domino observatum fuisse, si illum pro nostro arbitrio sine necessitate ulla tolli aut quoquo modo permutari posse statuamus. Imo vero cum in lypira illa agni olim Paschalis coena existimandum
non est, ullam omnino actionem observatam fuisse. quae non suum
aliquod et quidem minime contemnendum mysterium haberet. equidem sino Christi Domini indignitate sueere non possumus, ut ea, quae ipse in sua cum Apostolis suis coena. novi testamenti sui obsigna eulo, observavit, aut suis mysteriis. et quidem multo sublimioribus, rere, aut si non careant, abiici a nobis posse arbitremur. Et quemadmodum cogitandum non est, vanum atque otiosum fuisse olim in eoenae Paselialis apud Iudaeos observatione, lumbis accinctis baculisque in manus sumptis agnum typicum edere '); - nimirum hare testabantur et designabant, magnum adhue populo iter reliquum 3ὶ M tth. 26. Marei 16. Lue. 22. Ioan. 13. Exod. 13.
128쪽
fuisse. priusquam typicam supm promissionis terram oculis suis con- speeturi essent, admonebantque praeterea illum populum, ut ad emetiendum iter illud accinctus semper expeditusque esset, siquidem copervenire vel - 146 let; ita et nunc alienum id a nobis maxime esse oportet. ut observatum a Christo Domino eiusque demum etiam Apostolis consessum in Coena novi testamenti ipsius, vinum otiosum omnique mysterio vacuum esse imaginemur. Sed est potius nobis summa religione observandum longe praestantissimum illud plenumque gummae consolationis mIsterium nostrae iam quietis in Christo ipsi met Christi Domini verbis nobis commendatum. Nempe non esse nobis amplius tum Iudaeis quaerendum alibi in terris aliam Q-lam promissionis terram; sed nos iam per Christum Dominum, verum nostrum Iosue, mortis suae merito tu vera promissionis terra salute videlicet nostra aeterna collocatos, residere iam prorsusque quiescere debere, intuentes perpetuo meritum mortis et resurrectionis Christiae donatam nobis gratuito salutarem illius communionem, cuius equiadem vim ae dignitatem publicus noster in Coenae Domini eae usu eonsessus symbolo nobis suo adumbrat attestatur et commendat. quatenus sane Coenam Domini nostrae cum Christo communionis et
proindo nostrae quoque in illo quietis certum sto I47ὶ salutare obsignaculum esse iuxta eius institutionem non dubitamus. Id vero si qui secum animo Christiano perpendere volent, lacile intelligent.
nos in observando circa Coenae usum consessu publico in nostris Leelesiis iustam satis nostri eonsilii rationem sequutos esse, facta
nobis praesertim potestate, ut Christi Domini doctrinam hie atque
Apostolorum observationem Sequeremur.
Praeterea ipsa etiam Coenae ne mensae Dominicae voces, Paulo alioqui Apostolo familiares. consessum potius, quam aut stationem genuflexionem aut ambulationem requirere videntur. Nemo enim hae fini coenam aut convivium usquam instituit neque item convivas ita excipit quisquam, ut, qui convivio sunt adhibendi, aut
stare aut ambulare aut genuflectentes convivari debeant, sed aecumbere considereve iubentur convivae omnes, ut compositis adquietem et corporibus et animis pariter omnes epulentur. Ministrorum est, non convivarum . mensis dstare aut circum illas ambulare. et genuflexio ad altaris adhuc ministerium potius. quam ad coenae apparatum videtur pertinere. ubi, dum I48 .victimno pro populo offerebantur, vota quoque flexis genibus fiebant, ut oblatio acceptaretur. At vero nullum amplius in terris altare novit Christi
Ecclesia, estque longe.alia mensarum ae conviviorum, ut est dietum, et proinde Coenae quoque Dominicae, quam altaris ratio. Quam sane sequutus Paulus epulari nos iubet ut convivas, eo quod verus
129쪽
iam demum agnus noster ille Paschalis Christus Dominus sit, pro nobis oblatus atque in cibum animarum nostrarum Coenae suae testimonio propositus. ut illo ad vitam aeternam per fidem pascamur. quemadmodum Christus ipsemet apud Ioannem docet ν . Et vanum id praeterea etiam videri non debeti quod Christus Dominus regni nobis coelestis sui Delicitatem sub convivii imagine quadam.
eum alibi, tum vero etiam in Coena sua adumbrare se nobis voluisse testatur ). Quemadmodum enim in Coena sua Apostolis ad mensam aecumbentibus panem ae poculum Coenae administravit, ita illis olim etiam, nobisque sub eorum nomine omnibus. ne umbentibus edenti bus ac bibentibus in eoelesti sua mensa ministraturum so esse pollitetur, ut coenam ipsius hic. vel- lis uti typum quendam ab ipso institulum esse intelligamus coelestis nostrae olim gloriae, adumbra tae notas sub eonvivii cuiusdam imagine, in quo nobis eum Alνω- hamo Isaam et Iacobo pariter accumbentibus atque epulantibus ministraturum se esse testatur. Quam sane Melieitatis nostrae aeternae in eoelesti olim gloria imaginem. eonvivialis consessus symbolo nobis ab ipsom et Christo Domino ad in diei bilem piorum omnium tonsolationem commendatam, obliterare in Ecclesia velle. sublato dum retineri potest illius symbolo. equidem haud scio, an id quisquam, gloriae Christi et Delieitatis aeternae illius studiosus, in animum suum inducere Possit.
Postremo vero, non tantum nobis commendatur consessus noster
in Coenae Dominicae usu exemplo Christi Domini mysteriique sui. quietis inquam nostrae hic in Christo. designatione. aut futurae olim nostrae in regno Dei gloriae t3pi ea quadam per convivialem a cubitum adumbratione. sed praeeipi nobis etiam propemodum mandato illo Domi leo videtur: . Hoc facite. ' Neque enim negari potest. hoc mandato comprehendi id totum, quod Christus DomiKI50 nus tum
et docuit et secit. Cumque extra omnem controversiam sit, Christumaeeumbentibus suis Apostolis Coenam suam instituisse, negari inne etiam non potest, accubitum illum seu consessum partem fuisse omnino actionis in ipsa Coenae institutione, et proinde a mandato illo. hoe laesis excludi hauquaquam posse. Praetexuntur hie quidem multa ad eleeandam mandati huius hae in parte autoritatem, ut est semper valde ingeniosa in divinis mandatis elevandis nostra ratio, sed non suo loco dieuntur illa omnia. commemorabimus tantum hie praecipua quaedam atque eadem paucis etiam refellemus. Praetexitur primum omnium ethorum Paschalis Coenae olim apparatus, pedum lotio, temporis item vespertini et I Cor. b. Io n. 6. ' Lue. 12. 13, 22.
130쪽
loei eoena tuli inquam Hierosolymitani) olinervatio et ignorata alio. qtii aeeubitus illius forma, qua Christus Dominus eum Apostolis suis sit usus an Coenae suae institutione. Haeo nobis omnia revocanda esse ad coenae usum contendunt quidam, si mandatum Christi illud. hoe saeito ad consessum in Coena retinendum urgere velimus. Adhaeo igitur respondemus. Primum quod lol) ad ei horum Pa sol alium apparatum et pedum lotionem attinet 'Paulus ita nobis Coenam Domini eertis suis finibus circumscribit, ut neque cibos Paschales neque pedum lotionem ad Coenae institutionem quidquam omnino pertinere videamus. Orditur enim illam a pane per Christum Dominum in manus sumpto, et finem illius facit in eius ipsius panis ac poeuli Genne n Domino sumpti mystica participatione. Aut igitur Paulo
Coenam finibus suis circumscribenti credimus. et tum sane lateri eo-gemur, haec non suo loco ab istis urgeri . Aut terte nos Paulo Apostolo non credere ostendemus, si contra ipsius narrationem vel cibos Pagehales vel pedum lotionem in parte coenae Domini ne ponere velimus. Ne quid hie de Euangelistarum narratione dicamus, ex qua sano colligi potest et Coenam Paschalem et podum lotionem diversam sane prorsusque seps ratam actionem fuisse, et utramque etiam priorem fuisse ipsa Coenae institutione, etiamsi Cyprianus aliter sensisse videatur. Deinde multo minus in loco urgetur adhuc temporis vespertini et Ioel observatio. Neque enim recte tempus aut locus 152 eongessui opponitur in coenae usu, cum et tempus et locus non sint actio ipsa, ut sub verbis mandati illius Ohoe lacito'' comprehendi possint, quem admodum consessum ipsum comprehendi omnino, adeoque et partem ipsam esse Observatae a Domino mysticae suae actionis v gari non potest: estque in consesso, omnia temporum locorum personarum
digerimina luce Euangelii dispulsa iam prorsusque abrogata esse. Quam equidem abrogationem, quod nd tempus potissimum attinet diserto nobis commonstrat Paulus in ipsa Coenae institutione, dum ait: . Hoc facite quoties biberitis, eto'. Neque temporis igitur neque loei item mutatione violatur Coenae institutio, quemadmodum save consessu sublato violari videtur, quem Symbolicam alioqui aetionem esse et Christi imprimis exemplo et Apostolica etiam observatione et mysterii praeterea exeellentia insigniter commendatum, denique et mandato Christi Domini illo ν hoo facite' imperatum nobis esse vide
Postremo omnium pane minime in loco urgetur ignorata consessu
seu aeeubitus Christi cum Apostolis forma in prima illa Coenae institutione. i53 Quis enim nos doceat, ad quem modum peracta sit iumprima illa etiam vel poculi propinatio vel panis ipsa fractio ac distri