장음표시 사용
731쪽
Ad haec igitur paucis respondeo. Augustanae Consessioni nos assentiri rinamus in praedicta controversia, cuius nomine a Mamur, quatenus neque verba illius, neque sententia item ex verbis illius collecta, nostrae doctrinae diserte opponi possit. Aut igitur in nostra controversia aliquid est opponendum, sive verbis ipsis, sive sententia ex illis collecta, tu Augustana Consessione, ut ea quidem edita habetur, aut si id non fiat, praeter meritum nostrum seri dicimus, quod suspieione et invidia gravemur, quasi Augustanam Consessionem impugnemus. Quod vero ad autorum Consessionis ipsius interpretationem attinet, eam
sane et in ipsa consessione Augustana, locis praesertim illius collatis, et in eius item Apologia extare nonJ dubitamus. Illinc igitur nobis opponi diserte aliquid oportet, si dissensionis alicuius ab ea ipsa Consessione in
nostra hae controversia convinci deberemus.
Praeterea, qui Augustanae Consessionis autores fuerunt, iidem quoque in Balisponensi colloquio eandem ipsam Augustanam Consessionem et explicarunt et confirmarunt. Illine etiam igitur verbis disertis nobis opponantur, si quae nostram doctrinam impugnare queant, aut, si ne id quidem fiat, oramus, ne vestris praeiudiciis nostram doctrinam auspicione ac invidia dissensionis, eum apud Illustrissimum Principem, tum etiam apud alios praeter meritum nostrum gravetis. Ut autem sciatis, quid in nostra hac controversia Sentiamus, summam his νὶ verbis illius exponemus: o Credimus et profitemur, quod Christus Dominus, verus alioqui Deus pariter atque homo, vere etiam stique essentialiter nobis in Coena sua praesens adsit ac sese nobis ipsumque adeo corpus suum pro nobis in mortem traditum et sanguinem suum item pro nobis susum, in alimoniam vitae aeternae, vere ac essicaciter fide apprehendendum exhibeat una
cum pane ac poeulo Coenae, hoc est, dum pani et poeulo Coenae participamus iuxta eius institutionem. Huic igitur nostrae doctrinae opponi aliquid petimus, quo ab Augustana Consessione, ut dictum est, dissentire convincamur, aut, ne ab illa dissentire dicamur, siquidem doctrinae huic nostrae ex illa nihil opponi possit. Ad reliqua, tum praestantiae tuae, tum aliorum argumenta, respondendi provinciam sumere mihi in praesentia nolo, non quod ea aut refugiam, aut contemnam, sed quod mihi iustas huius mei consilii rationes videar habe.re: 1'. Nolo meam unius responsionem haudi quoquomodo aliis esse, qui eandem nobiscum doctrinam profitentur, ac proinde, quod est multorum, ego mihi solus sumere nolo. Sed hoc peto, ut utriusque partis doctores convoeentur doctrinaeque dissidia omnia ex verbo Dei diseutiantur sine praeiudiciis in lenitate modestia sto libertate staterna. 2'. Non alio consilio huo veni, quam ut audirem, qua parte nobis Consessio Augustam, ut extat, opponi possit, praesertim cum Princeps hio Illustrissimus nostram doetrinam ab illa dissentire existimasset et me huc secum ob eam potissimum causam venire iussisset. Quare hoc ipsum duntaxat nunc peto, quemadmodum supra dictum est. 3'. Esto autem, ut consilium
732쪽
hoo meum obstare non debere videatur, quominus de controversa εὶ illa. nempe reali substantiali ac corporiai in Coenae elementis corporis et sanguinis Christi uaturali delitescentia inter nos eolloquamur, tamen eum hesterna nostra disputatio adiuncta habeat alia quaedam dogmata. mihi alioqui antea. ut verum talear. ita neque audita neque. leela unquam. et quae meo quidem iudicio adhuc magis mullo. quam controversa illa delitescentia. paradoxa esse videnturi itidiolum de illis meum suspendere adhuc malim, quam ad ea in utramvis partem protinus respondere. praeser tim quum perspicuos illorum sontes. aeque in Scripturis ipsis. neque in Catholi eae item Melesiae Doetoribus mihi omnino adhue eompertos h Mam. imo vero, quantum equidem memini. arbitror a priscis omnibus Melesiae Doetoribus aliena plane esse. M. Citata sunt etiam per vos loca quaedam et ex scripturis et ex Putribus ipsis, quae diligentius inspioi et expendi oportet, id quod ego alioqui nunc et per temporis et per librorum inopiam. lacero non possum. Sio proinde mirum vobis videri non debere puto. si. nou inspectis ac discussis quae sunt eis ala locis. respondendi mihi provinciam sumere non velim. Libenter hoc tamen postea sum facturus. ut per olium amantur et reverenter de omuihus ad te serisbam. Vir Clarissimel ubi ad libros meos rediero. Non equidem. ut vel re. voeari ), vel ipsemet venire tecum ullo modo velim in ullam oviuiuo con- lentionem. qua sane lotus abhorreo, sed ut tihi veluι Dalri. aut verius patri. fidei meae rationem in omni benevolentia ae cliaritate Christiana reddam. quemadmodum tu i m virtute humauitateque tua fidem mihi tuam
Ne quid autem non reo te abs te intellexisse, aut non proba omnia meminisse tibi videari commemorabo hie paucis. quae me heri ex te audivisso puto, ut, sicubi memoria tibi lapsus quoquo modo videar. aha te amanter admoneri possem, ne quid aeeus quam dixisti a me intelligatur. Haeo igitur mihi videor audivisse: a. Christum Dominum in sua mox incarnatione suisse omnino in eoelestis Patris gloria, etiam ipso humanitatis nostrae corpore. quanquam iuxta dispensationem quandam in terris conspicuus versaretur. b. Christum Dominum in verbis illis Ioli. 12 s Pater glorifica me ete. visibilem tantum eius suae gloriae revelationem pellisse. quam alioqui antea eliam in suo oorpore habebat. sed dispenSatione quadam celabat. e. Christum Dominum in nostrae etiam humanitatis corpore. iuxta ipsam alioqui nostri corporis uaturam. suisse semper immortalom impassibilem et gloriosum testimonio suae transfigurationis. sed interim dispensatione quadam passum mortuumque esse propter nostri redemptionem. d. Christum Dominum iuxta humauitatis nostrae natiiram, nempe compore et 8anguiue suo. esse iam Creatorem propter personalem utriusque in ipso naturae unionem.
e. In Christo Domino naturam ipsam nostrae humanitatis. corpus inquam auum ei sanguiuem, divinae ipsius ualume ila esse uuitam personali unione, ut nequo locorum neque item potentiae disci imine ullo discerni
733쪽
ab invicem amplius separarive possit propter personalem illam unionem. I. Post mortuorum resurrectionem nullum omnino loci ullius discrimen sore inter eos, qui sunt vel servandi vel damnandi. Haeo mihi ita audivisse, ni fallor, ex te videor. vir praestantissime i in quibus, si mea me memoria saltat, plus satis alioqui labilist te oro. ne graveris, illam tuo ipsius testimonio sublevare et paueis indicare, sicubi quid excidisse putes. Fieri enim potest, ut vel te non intellexerim recte vel non
Salis omnium memiuerim. praesertim cum ea mihi dogmata insueta sint prorsus. ut dixi. et nunquam hactenus observata. Neque vero id abs lepeto ullo sane captandi quisquam sugilandive studio - id equidem tibi veroussirmo - sed vellem ea mecum omnia per otium a curatius paulo reputare. et deinde per literas ieeum fraterno de omnibus agere, si quo modo det Deus. ut omnes idem semel aliquando per eius gratiam et sentiamus et
Nunc id tantum oro - id quod antea etiam dixi ut aut nostras doctrinae aliquid diserte opponaturi sive ex Augustana Consessione. sive ex eius Apin logia. sive item ex actis Ratisponensi hus. aut ne praeter nostrum meritum doctrina nostra ea suspicione ae invidia gravetur, quasi Augustanae Confessioni omnino repugnet. nam hactenus nihil huiusmodi nobis oppositum esse videmus. Stu Mardiae 23 Maii 1556 l.
Ad BRENTIUM. S. in Domino. Sententiam quidem doctrinae tuae, vir praestantissimel in
nostra zontroverata audivi. et quidem non siue admiratione. ut verum sa-
tener audivi item, quae de Consessionis Augustanae sententia stillareb s. Sed eorum quae dicebas sontes in Augus lana ego Consessione. a qua uos dissentire putas, nusquam reperio, et proinde illos mihi locis ipsis alioqui
indieatis cupio commonstrari. De doctrinae enim tuae sententia nobis in praeseutia res non st, ac quemadmodum certamen pro illa detrectas, ita et ego illud non expoto. imo et causas recenseo, cur in hoc certamen descendero nune mihi haudquaquam integrum esse putem. Caeterum . quia nos a Confessione Augustana dissentire assirmaes et his tuo pruoiudicio causam vostrarum Ecclesiarum non leviter gravas et quidem praeter omne nostrum meritum. ut speramus. puto equidem ει me aequum abs te postulare et te etiam id recusare meo quidem iudicio nou
734쪽
debere. ut nobis praeiudieii istius sontes in ipsa Augustana Consessiona monstres. indicatis praesertim locis in ipsa Consessione. Ne autem verta Consessionis ipsius detorqueri a nobis ad causam nostram videantur. adio. cimus et Apologiam ipsius Consessionis et Ralisponensia colloquii aeta. in quibus iisdem Augustanae Consessionis auioribus doctrina Consessionis ipsius explieatur et comprobatur, ut illino nobis sontes praeiudicii lui commoustrentur. Hoc vero non est in certamen aut vocare aut descendere
velle, sed nostram innocentiam, qua parte accusamur. approbare. alioqui si integrum videtur praeiudicare. integrum quoque videri deberet, ut ego quidem puto, sontes praeiudicii commonstrare, praesertim cum id amantor
Quod porro ad dogmata illa per me. ut eorum quidem memini. Gllecla attinet, ego. Vir Clarissimel nullam earum vel explieationem vel upprobationem postulabam, sed scire duntaxat cupietam, num illorum recte me. mi uerim, ne quid non reete sorte intellexerime visa enim sunt. ut dixi. nova mihi ae illorum memoriam oplaysem me habere in capita duulaxat redactam. Quod equidem lacile fieri posse existimarem sine multis vel explicationibus vel approbationibus. si modo, sicubi me memoria lapsum esse intelligis, verbo uno atque ali cro indicares. Sed quoniam tibi nune sorte non licet, ego quoque missum Iacio. Alias enim de hoc commodius internos amice agere poterimus. Hoc te tantum oro, ne, tantisper dum nobis sontes dissensiouis nostrae in ipsa Consessione Augustana non common. atrentur, praeiudiciis tuis gravemur. Non enim te eum esse consdo. quiasiletis et exulibus propter Christum Melesiis erucem ipsam e dupliearo velis. Boni consule quaeso hanc nostram libertatem et vale in Domino.
Dal. 25 Maii a. Salutis 1556. Stulgardiae.
Series tolloquii eum D. BRENTIO j. Ubi Stulgardiam venissem. quarto demum die. nempe 22 Maii, ad eoetum Theologorum Principis vocatus in duorum ipsius Consiliariorum praesentia cum Domino δὶ Brentio colloquium habui. Ao primum ille
dioebat. se cum suis collegis iussu Principis voeatos convenime. ut mecum colloquerentur: colloquii vero argumentum esse debere de Coena Domini et Christi in illa praesentia. Quanquam autem neque ipse neque sui Collegae quicquam omnino dubitarent de tradita per ipsos doctrina, quae alioqui in Consessiono etiam Augustana contineretur'. tamen utyrincipis mandato satistacerent. Re paratos esse mecum colloqui et eam
735쪽
ipsam suam doctrinam mihi appinare: non putare autem se quidquam tu hoo argumento controversiae inter nos esse, nisi de eorporis Christi iaipso pane aut sub ipso pane coenae reali ao subflautiali praesentia. havo itaque sibi probandam esso. Ad eius igitur probationem duo loca D. Brentius proferebat. Primum Iob. I. . Verbum caro factum est . Deinde tieulum ex Symbolo .nscendit in coelum, sedet ad dextram Patris . Ratiocinatio autem ipsius ex priore hoc Ioau. loco collecta eius modi erat: lcorpus Christi realiter ae substantialiter est ubique, ergo eat otiam. exhibetur percipiturque ore carnali in pano sive sub pane e nue.
Ad probandum poem corporis Christi ubiquitatem hos, ut dixi, locos inducebat sicque argumeutabatur:ὶ personalis uuio divinae et humanae naturae in Christo eiusmodi est iuxta hoc Iohannis testimonium, ut neutra earum naturarum ullo amplius aut locorum sdeinceps aut temporum intervallo divelli ab invicem quoquo prorsus modo possit: ergo quemadmodum Divinitas ab humauitate tu Christo separari neque locis neque temporibus ullis potest propter personalem unionem, - ita neque humanitas sto prolude neque eorpus quoque ipsius a Divinitate etiam divelli ullo amplius modo potest Perinde enim violaretur personalis illa utriusque in Christo naturae uuio, sive Divinitatem ab humanitate. sive humanitatem a Divinitate quoquo modo separemus aut divellamus. Igitur ubicunque est Divinitas Christi. ibi etiam humanitatem ipsius et proinde quoque corpus eius alatui toportereὶ oportebiti Divinitatem porro Filii Dei esse, ergo et eorpus Christi esse, ubique ae pruinde etiam in pane seu subpane coenae. Dicebatque D. Brentius hoc ipsius argumentum neque potuisse hactenus neque posse etiam a quoquam resutari sine violatione misonalis duarum iu Christo naturarum unionis. Articulum autem de Aseensione et Dextra Dei ita urgebat quemadmodum olim Divinus Lutherus quoque saniebat. Dextra Dei est ubique, Christus corpore suo ascendit in coelum et consedit ad Dextrum Dei. ergo corpus Christi est ubique. Hieque demum volebat Brentiυs ut illi ad praedicta ipsius argumeiata responderem. Ego vero egi primum gratias Principi apud ipsos qui aderant Consiliarios. quod mea causa eum metum iustituisset. Egi item et illis omnibus qui aderant, gratias. quod ad instituendum mecuin colloquium venissent. mihique gratissimum suisse. haec ita ex Domino Breu-tio audivisse, sed causam mei eo cum Principe adventus aliam suisse, quam ut putarem me ingredi debero ullam disputationem de controversia hae praesentiae seu delitescentiae corporis Christi in pane seu bub pane Coenae, nempe ut. quumὶ quo uiam Prinoeps ipso existimat f-aret J. nos iu doctrina de Coena Domi ui a Consessione Augustana dissentire. loca mihi aliqua in ipsa Consessioue Augustana commonstrentur s-arenturJ. quae eum doctrina nostra pugnarent. ΗΘ igitur me inprimis petere, tametsi libentur auditurus essem Omnia. quae ab ipsis adferrentur. Ad haec porro Breulius trursum doctrinam suam et suorum esse Dan. dem eum Consession o Augustana ac proinde is ira nos praetendere cov.
Masiouem cum Augustana Cons Sioue, si ab illius: illis et suorum do
736쪽
triua diment ita nius. Ego sporro autem respondi. me quidem ea de reuolle contendere, sed me iniurim putare. quod praecipuis Consessionis Augustanae autoribus nou prorsus secum invicem conveniat de ubi questate corporis Christi. et si ipsius doctrina eadem esset eum Confessione Auis gustana ut uobis. commonstratis alioqui locis, doctriuae suae sontes aut te timonia in ipsa Augustana Consessiono commoustraret -ent . Hio ille rursum, se quoque inter alios Consessionis Augustanno autorem esse. atque hac mento Consessionem illam suisso editam ut liace docti tua adversus
doctrinam Zisinglii defenderetur. Iuturiam igitur fieri a nobis Consessioni
Augustanae dum illam a nobis stare dicimus, eι tamen ipsius et suorum doctrinae reclamamus. Ego vero de ZWinglii doctrina me nihil velle agere respondi, non enim id esse mei instituti tu thaeo praesentia. Bed nos pra ter uostrum meritum lipsius praeiudicio gravari, quod uos Consessioni Augustanae repugnare adeoque et iniurium illi fieri a nobis dieitu cum
inullos locos proseratὶ nullum inde proferret locum, qui doctrinao vostrae ud verearet n)tur: etsi j Ibi illa) ille verba sua de illata per uos
Consessioni Augustanae iniuria moderari et excusure coepit. Ego demum Rubieci, me nou tam verbis quam ro ipsa moveri, nempe quod a Consessione Augustana dissentire dicamur. cum nihil inde coatra nos proferri possit. Aut igitur commonstraret tu ipsa Conseasione Augusta quod eum nostra doctrina pugnot. aut ne nos suo praeiudieio praeter nostrum meritum gravet t-aret .
Ibi demum ad Consessionis Apologiam provocatum est. et quae in ipsa Cou- sessioue paucis propter operis brevitatem attacta essent ac prolude vario exponi possent. ea tu Apologia Consessionis clarius explicata esse. Adiuu-gendam igitur esse Apologiam Cous Sioni. Hic ego: Elsi, inquam, Apologia
Consessionis a Camarea Maiestato aliisque Imperii Urdinibus reccpta non esset. quemadmodum est recepta ipsa Conseasio. cuius solius alioquin nomina inter Caesaream Maiestatem et omnes Imperii Ordiues Salacitum est. tameu nos cupere etiam in ipsa Apologia Confessio uis nobis commonstrari loca. quast nostrae doctrinae repugnant arenιὶ. Prolata igitur Apologia, quaesita sunt loca, sed nuSquam reperta, quae contra uos laciant i-erent . Urgebatur loeus quidam ex capito de Ecclesia. tu qua haec verba babuntur: ν sed ut elarius etiam perciperent, quicunque iSta lcgenu nos defendere re-ν ceptam sententiam. quod in Coena Domini vere et substantialiter adsinto corpus et funguis Christi, et vere exhibeantur cum his rebus quae videna tur pane et vinoὶ et loqui -mur de praesentia vivi Christi: scimus euimo quod mors illi ultra non dominabitur. Producto hoo loeo. ego illam contra nos nillil sacere respondi. si verba Consessionis Augustanae Cap. 13 huic sententiae adiuugantur: νnempe fide nos percipere gratiam quam Sacramenta signisseant quae per Saer. a ignificantur ' eι retineatur Melesiae Catholicae doetrina. Non esse ita alligaudum terrae usum Coeuae quin corda ad Dominum sursum in ipso Coeuae usu attollamus. Quatenus enim sidupercipitur gratia quam Sacramenta significant. et siles nihil in terris, nedum in Coenae ipsius elementis tintueιur aut quaerit , sed in Suae conver-
737쪽
tionis lom, nempe in melo, animis nostris illvo per Spiritum Sanctum erectis, quaerit intuetur et apprehendit Christum Dominum in ipso Coenste usu. liacteuus equidem neque in pane ipso neque sub pane Coenae, sed unaeum Pane. hoc est, eo ipso tempore quo pani menae participamus. adesse nobis iuxta fidei praesentiam Christum Dominum vere et substantialiter. nosque vore ae essi citer pascere corpore et aanguine suo per fidem ad vitam aeternam. Fateri igitur nos una eum Apologia in Coena Domini adesse vere et substantialiter corpus et sanguinem Christi. etiamsi illa in pane et vino re ipsa ME Gδουe delitescere negemus. Aliud esse enim Coenam ipsam - Domini eam inquam institutionem - aliud vero ipsum panem set aut
vinum in Coena. Faleri nos item vere exhiberi nobis una cum pane et vino in Coenae usu. h. e.. dum pani et vino Coenae participamus. eo us et sanguinem Christi. fide percipienda in vitae aeternae alimoniam. ne otiosa vaeuaque V inania signa in sacramentis statuere pulemur. quod equidem falso nobis a nonnullis hactenus adseriptum esset. Nihil igitur et eum Ap logiae loeum coulra nos lacere ullo modo. Ihi rursum vetitum est ad priora verba illa. Dustra a nobis praetendi Confessionem nostram eum Apologia aut Augustana Consessione convenire, nisi ipsorum interpraetal ionem amplectamur. Egoque rursum repetebam, frustra nobis opponi Augustanam consessionem et eius Apologiam, postquam nullus utrobique locus. qui nobiseum pugneti commonstrari nobis possit. Tandem vero agi coeptum de argumentis Brentii. et quanquam ego dicerem.
me nolle suscipere nullam suscipere velle respondendi provinciam, tamen milii videri id probandum esse, quod in personali divinae et humanae naturae in Christo unione neutra naturarum ab altera ullo prorsus loeorum temporumve intervallo divelli separarique quovis modo posset. Caeterum Deinde quaestionem de naturae divinae existentia dissiciliorem esse, quam ut ita obiter de illa irructari deberet. atque ita non libenter me velle multis
es ea re agere, nedum ut velim statuere. eandem prorsus existentiae rationem utriusque naturae in Christo esse propter personalem illam unionem. Alioqui me non videre. quo pacto vitari possint absurda prorsus dogmata a mente Scrip-ιurae modis omnibus aliena. Atque eo usque progremi Rumus, ut ea agno verit, quantum ego quidem meminisse possem, quae in mea ad ipsum epistola inter paradoxa recenseo.
Tandem ventum est ad artieulum de Aseensione et dextra Patris Dei. Ibi ego quaerebam, quodnam illud Coelum esset, in quod Christus aseendit, dum ab Apostolis in alium absumptus sublatus esset. Respondebat ur . visibiliter quidem Christum in sua ascensione visibilo etiam coelum pellisse, sed invisibiliter in coelo etiam invisibili illum
corpore suo ab ipso mox inearnationis suae tempore semper suisse.
iuxta illud Iohannis 3 ν Filius hominis qui est in eoelo. Εgo porro res pondi. locum Ioli. 3 nihil ad hoc institutum sacere, sed me nolle ingredi ea de re disputationemr alioqui omnes veteres consentienter docere. haec de divina duntaxat in Christo natura accipienda esse et Filio hominis tri. i, quod est Filii Dei, propter personalem inaturam unionis natura
738쪽
rum uuionem. Quaerebam postea. num quod visibiliter Christus Dominus egit in sua asdensione. vere etiam egerit, hoo est. an non vere etiam cum corpore suo tu visibile coelum illum prosectus ait, quemadmodum illum Apostoli a se in altum sublatum. a nube atque ex aspectu ipsorum, in sublime subduetum et in coelum visibilo proliciscentem viderint -ebant pRespondit vere haec omnia ae ei dia se beta etiam esse . Vere inquin igitur eorpus Christi tum de loeo in loeum ab imis in sublime movebatur auferebatur. Item vere etiam corpore suo, donec ad eundem modum redeat expectatur. QuatenuS ergo. inquam, vero corpore expectatur, hactenus 3Rnoeorpore suo hio in terris vere non adest. Meo enim simul non consi terent. vere corpore ut eum dieamus auo nobis hio adesse et vere corpore aliunde ex spe ovari, consistere, vere corpore adosse et vere corpore expectariὶ Hio vero non aliud respondebatur.
quam invisibiliter adesse et visibilitet exspectari. Sed interim vere etiam ia-quam. Vere responderia ut, quatenus visibiliter. Atque ibi alii etiam sua aris gumenta proserre sua persona coeperunt. Alius producebat illud. Εph. 6. ν Ακondit super omnes coelos ut impleat omnia. Alius ex Aet 3. . Oportuit Christum coelum capere V ut videlicet Christus coelum capiat nonio lum Christum in eoelo ea piatur. Item ex Bebr. 4 σHabemus Pontilibocem qui penetravit coelos . Postremo proferebat unus ex illis ex Luo. σCoelum et terra transibunt V a i equo argumentabatur que : Si Christus D minus eo ore suo est in certo aliquo meli lom, ergo colyiquescento coelo olim corpus quoquo Christi colliquescet et visum est hoc argumentum aliis ita plausibile, ut ei responderi non posse putarent. Haec vero cum viderem. dixi. me tot iam audivisse, ut non amplius mihi ego sumere velim respondendi provinciam, sed me interim do mea doctrina eertum esse ex verbo Dei. neque me adhue videre quidquam quod illam in dubium vocare ullo modo possit. Proinde aliud non superesse, quam ut Deum oremus, ut ipse doctrinae dissidia componat. Caelerum Iterum me orare quod initio direbam ut postea, qui in hao controversia ab Augu3laua Cousessione diei mur dissentire. lodi nobis in illa eiusve Apologia aut aetis Ratisponensibus eommonstrarentur. qui cum nostra doctrina pugnarent: alioqui praeter omno uostrum meritum. denique et praeter omnem aequitatem, nos eo praeiudicio graustri quod ab Augustana Consessione dissentire diminur, ex qua nihil nobis opponi possit. Sieque est solutum colloquium et Consiliarii Principis qui aderaut dicebant, se Principi auo omnia relaturos esse, Postridie autem ego ad Brentium scripsi literas ipseque per literas mihi respoudit, et ego rursum literis ipsius respondi ipseque Moeptis alteris litoris meis nescio quo est prolaetus, fio ut neque mihi res. ponderit. neque i illum, postea sit visus ividerim . Dio vero lunae Pente ales vocatus ad Principis Consiliarios, responsum his ab illis
Principis nomine accepi - , quod, posteaquam inter me et suos Theo. logos non potuit convenire, et Princeps doctrinam suorum eodem loco haheat eum Consessione Augustana. non pos, it Princeps cau8am nostram suo patrocinio tueri, neque etiam nostraa Ecclesias eommutationi-
739쪽
hus suis promovere, quod alioqui libenter tacturus esset, meque et meos omnes omnibus clementiae ossiciis prosequuturus scompleeteretur). si non hoc doctrinae dissidium obstaret. Optare interim Principem. ut dissi. dium his doctrinae componi lMasit. Et hoc responso aecepto respondi. uon
se uoatrum. pronunciare. num docuiua quam ex principis Theologis audissem eadem esset eum Consessioue Augustana. nisi quod nos illam in Consessiona Augustana nusquam videamus, sed eum uilial nobis hactenus commonstratum esset in Augusta a Cousessione pugilans eum vostra doctrina, nos sane merito assirmum quod, in quibus accusamur. ab Augustana Consessioue nullo modo dissentiamus, et praeter meritum nostrum fieri, quod
ab illa diraeutire diramur. Quod vero ad Principis patrociuium attinet, nos quidem meliora sperasse de Principis clementia, sed tamen Dei nobis
patrocinium non esse defuturum. quemadmodum hactenus uou desui etiamsi humanis praesidiis destituamur. Illum esse leatem nostrae innocentiae et olim euium iuditem fore omnium uo atrum. Nos itaque illius patrocinio causam omnem vostram permittere neque dissidere hac in parte illius bonitati. Me tamen adhuc cupere cum Principe ipso loqui, si liceat, priusquam mihi abeundum esset. Postea iussus sum a coena eodem ipso die venire ad hortum Principis. ut cum ipso colloquerer, quod et suctum est. Ao primum dixi Principi, quod posteaquam responsum Celsitudinis auau ab ipsius Consiliariis acte. pissem. nota mihi putassem abuundum esse, nisi dicto vale suae Celsitudini et actis gratiis quod me eo secum ita vocasset, benigne illic accepisset elo. Me dolere quidem quod aliud nihil praestilum suisset in nostro
eolloquio cum ipsius Theologis. Me Sanc unamini et scrip turarum ut Ecclesiae Catholicae consuusu tu mea zonscientia convictum a mea doctrina non posso discedere in ullorum boulinum gratiam. quod ipsum alioquino Prineipem quidem ipsum a me petiturum esse considere, neque causam hano mei solius esse. ut eam Solus ipse Sustiuerem, Sed alios quoque advocati oportere, si res serio tractari deberet. ν Optarem' inquit Prinreps, o id posse fieri. sed modum non video; ego enim id solus saeere non possum etiamsi velim. Alios vero Principes vix puto huc iuduci posse. sed vellem. inquit. vos asseuliri Augustanae Conlabsioni omissis omnibus exceptionibus et conditiovibus in hac controversia Sacramenturia. ' Ad haec ego, nos in hac controversia planius et 1implicius testari nou posse consessionem nostram eum Augustana ConseSSione convelli re, quam dum non equidem nostris, sed ipsiusmet Augustanae Cousessionis verbis loquimur. et ab iis qui nos dissensionis nescio cuius insimulant nihil usquam commou-strari omnino possit neque in ipsa Augus laua Consessione, neque tu eius
Apologia, neque ia stolis item Ratisponensibus, quod nobis opponi possit. Non esse id quidem in manuJ nostra, ut hominum de uobis praeiudicia
tollamus aut sistamus, sed Deum fore olim iudicem horum omni uin. Mointerim ab eius Celsitudiue hoc petere. ne nos praefracta ulla animi nostri obstinatione aut pervicacia in doctriua nostra peratare putet, sed quod unanimi et seripturarum et Catholicae Ecclesiae eou ensu de eius vorit in cuuin
740쪽
vlati reeodere ab illa tuta nostra conscientia in hominum gratiam non pos simus. Iterum Interim) Deum esse oraudum ut nos alii quando ai-mul omnes semel aliquando nos omnes idem saeiat et sentire ei loqui ad gloriam sui nominis et Melesiae suae paeisseationem. Hio Princeps responditi Utinam id tali utinam i Ego vero posteaquam tua. inquam. Celsi tuis dio id ita optati certe id proeurare etiam tua Celsitudo eorumque eonatus. qui id proeurant. adiuvare deberet. alioqui quo paelo id vere optemus. quod non etiam nostra virili promoveamus. Respondit ille: Faeiam libenter. si
ullo modo possim. sed solus, tuquit, nihil hio possum. Atque hio nostri eolloquii si ins suiu egoque demum veniam abeundi ab illo petii eique vale dixi.
3ὶ Brentius etiam seriem huiua eolimnii edidisse videtur. CL calv. ad Bull. ep. ubi ex Maruri testimonio hoo asseritur. HENET, Laben αλ III. I. p. 433. SEIs It form. Heialon. p. 136. 3J Textus, quem Meinera divulgavit, hie illio ab eo apon quod Ser. Regiom. asservat, diserepat. Hoe igitur sequutus sum, litteris a se imvleem paullum dix argentihus indieana, quae in apogr. Begiom.. nneia vero eingena quae in textu Meinersit leguntur. Se. Balthasar voti Guttingen et Hana Ditelehvon Plienungen. CL Aesa M. S. 1xivi eou. ita. Reyiom. I. p. 1. . Responsum
illud legitur in aesti huius Coll. L. p. r. N . IN. sti Ir h. siret. 8auiae.JAd Hons cxΙΠΜ 3 . Ornatissimo viri frater observandissimel Aeeepi exempla literarum ad me transmissa integra omitia, quo nomine tuae humanitati magnam haheo gratiam. Celerum oro meminisse velit tua humanitas literarum Principis nomine ad Magistratum Fraucosortensem scribendarum in sauorem rael starum peregrinarum. Non erit autem opus ut post me mittantur, nam Il.
lustrissimus Prineeps Ivllhelmus missurus est aliquem Fraueosortum ad uxorem meam eum meis literis pro imagine Angliae pridem Regis. quas ego literas nunc propter itineris aecelerationem mittere non potui. sed per deis ductores Ersordia scribam, si Dominus volet. Eadem igitur opera literae tune Prineipis ad Magistratum Francosoriensem mitti poterunt, quod nunc obiter volui indieare humanitati tuae, ne frustra post me literae ipsae mit. tantur. Commeudo me tuae humanitati diligenter et oro. ut inelusas ad Pritieipem literas eius Celsitudini reddat eum observantissima mei commendatione. Capellae ultima Oelobris I 556